1 00:00:05,000 --> 00:00:07,000 Οδηγώντας την αίσθηση της όρασης πολύ πέρα από τις αντιλήψεις των 2 00:00:08,000 --> 00:00:13,000 προγόνων μας, αυτά τα υπέροχα όργανα, τα τηλεσκόπια, ανοίγουν το δρόμο 3 00:00:13,000 --> 00:00:17,000 προς μία βαθύτερη και τελειότερη κατανόηση της φύσης. - Καρτέσιος, 1637 4 00:00:17,000 --> 00:00:22,000 Για χιλιετηρίδες το ανθρώπινο είδος ατένιζε τον μαγευτικό νυχτερινό ουρανό 5 00:00:22,000 --> 00:00:28,000 χωρίς να κατανοεί ότι τα χιλιάδες άστρα του γαλαξία μας είναι ήλιοι σαν τον ήλιο μας 6 00:00:28,000 --> 00:00:35,000 ή ότι υπάρχουν δισεκατομμύρια γαλαξίες στο Σύμπαν 7 00:00:35,000 --> 00:00:38,000 ή ότι είμαστε ένα στιγμιότυπο στο σύμπαν 8 00:00:38,000 --> 00:00:42,000 που έχει ηλικία 13.7 δισεκατομμυρίων ετών. 9 00:00:42,000 --> 00:00:46,000 Χρησιμοποιώντας σαν εργαλεία μοναχά τα μάτια μας δεν μπορούσαμε 10 00:00:46,000 --> 00:00:50,000 να παρατηρήσουμε ηλιακά συστήματα γύρω από άλλα άστρα, ή να ανακαλύψουμε 11 00:00:50,000 --> 00:00:58,000 αν υπάρχει ζωή αλλού στο Σύμπαν. 12 00:00:58,000 --> 00:01:00,000 Σήμερα, είμαστε σε θέση να αποκαλύψουμε πολλά 13 00:01:00,000 --> 00:01:03,000 από τα μυστήρια του Σύμπαντος, γεγονός το οποίο προσδιορίζει την πιο εντυπωσιακή 14 00:01:03,000 --> 00:01:05,000 εποχή αστρονομικών ανακαλύψεων 15 00:01:05,000 --> 00:01:09,000 Είμαι ο Δρ Τζέι και θα είμαι ο ξεναγός σας στο τηλεσκόπιο 16 00:01:09,000 --> 00:01:11,000 αυτό το θαυμαστό επιστημονικό όργανο που αποτελεί το όχημα της ανθρωπότητας 17 00:01:11,000 --> 00:01:17,000 για την κατανόηση του Σύμπαντος. 18 00:01:17,000 --> 00:01:22,000 ΑΤΕΝΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΣΥΜΠΑΝ 400 Χρόνια Τηλεσκοπικών Ανακαλύψεω 19 00:01:22,000 --> 00:01:28,000 Νέες όψεις του ουρανού 20 00:01:28,000 --> 00:01:32,000 Πριν από 4 αιώνες, το 1609, ένας σημαντικός άνθρωπος έκανε ένα μικρό περίπατο 21 00:01:32,000 --> 00:01:34,000 έξω από το σπίτι του στην ύπαιθρο, 22 00:01:34,000 --> 00:01:39,000 και έστρεψε το τηλεσκόπιο που μόλις είχε κατασκευάσει, στη Σελήνη, τους πλανήτες και τα αστέρια. 23 00:01:39,000 --> 00:01:43,000 Το όνομά του ήταν Γαλιλαίος Γαλιλέι 24 00:01:43,000 --> 00:02:07,000 Έκτοτε, η επιστήμη των άστρων δεν θα ήταν πια η ίδια. 25 00:02:07,000 --> 00:02:12,000 Σήμερα, 400 χρόνια μετά τον Γαλιλαίο, που πρώτος έστρεψε το τηλεσκόπιο στον ουρανό 26 00:02:12,000 --> 00:02:18,000 οι αστρονόμοι εξερευνούν το Σύμπαν χρησιμοποιώντας γιγάντια κάτοπτρα τοποθετημένα σε απομακρυσμένες βουνοκορφές 27 00:02:18,000 --> 00:02:23,000 Τα ραδιοτηλεσκόπια συλλέγουν τις αμυδρές ραδιοακτινοβολίες των ουράνιων σωμάτων. 28 00:02:23,000 --> 00:02:27,000 Επιπρόσθετα, οι επιστήμονες έχουν εκτοξεύσει τηλεσκόπια στο διάστημα 29 00:02:27,000 --> 00:02:33,000 μακριά από τις επιδράσεις της Γήινης ατμόσφαιρας. 30 00:02:33,000 --> 00:02:42,000 Και η θέα είναι πράγματι εντυπωσιακή! 31 00:02:42,000 --> 00:02:46,000 Ωστόσο, ο Γαλιλαίος δεν εφηύρε το τηλεσκόπιο. 32 00:02:46,000 --> 00:02:49,000 Η επινόησή του, έγινε από τον Χάνς Λιπερχέι, έναν μυστηριώδη, 33 00:02:49,000 --> 00:02:53,000 Ολλανδο - Γερμανό οπτικό. 34 00:02:53,000 --> 00:02:57,000 Ο Χανς Λιπερχέι ποτέ δεν χρησιμοποίησε το τηλεσκόπιο του για να παρατηρήσει τον ουρανό 35 00:02:57,000 --> 00:03:00,000 αντίθετα, πίστεψε ότι η ανακάλυψή του θα ήταν πολύτιμη 36 00:03:00,000 --> 00:03:03,000 στους ναυτικούς και τους στρατιώτες. 37 00:03:03,000 --> 00:03:07,000 Ο Λιπερχέι ήταν από το Μιντελμπούργκ μια μεγάλη εμπορική πόλη 38 00:03:07,000 --> 00:03:13,000 της Ολλανδικής δημοκρατίας. 39 00:03:13,000 --> 00:03:18,000 Το 1608 ανακάλυψε ότι όταν παρατηρούσε ένα μακρινό αντικείμενο 40 00:03:18,000 --> 00:03:24,000 μέσα από το συνδυασμό ενός συγκλίνοντα και ενός αποκλίνοντα φακό, το αντικείμενο μεγεθύνονταν, 41 00:03:24,000 --> 00:03:29,000 αν οι δύο φακοί βρισκόταν στην σωστή απόσταση μεταξύ τους. 42 00:03:29,000 --> 00:03:33,000 Έτσι γεννήθηκε το τηλεσκόπιο ! 43 00:03:33,000 --> 00:03:37,000 Τον Σεπτέμβριο του 1608, ο Λιπερχέι έδειξε το τηλεσκόπιο στον 44 00:03:37,000 --> 00:03:39,000 Ολλανδό πρίγκηπα Μορίτς. 45 00:03:39,000 --> 00:03:42,000 Η συγκυρία ήταν κατάλληλη γιατί 46 00:03:42,000 --> 00:03:45,000 η Ολλανδία είχε εμπλακεί σε πολυετή πόλεμο 47 00:03:45,000 --> 00:03:55,000 με την Ισπανία. 48 00:03:55,000 --> 00:03:59,000 Η νέα διόπτρα μπορούσε να μεγεθύνει τα αντικείμενα, και κατά συνέπεια να αποκαλύψει 49 00:03:59,000 --> 00:04:02,000 εχθρικά πλοία και στρατεύματα που ήταν σε μεγάλες αποστάσεις και συνεπώς αόρατα 50 00:04:02,000 --> 00:04:04,000 με το γυμνό μάτι. 51 00:04:04,000 --> 00:04:07,000 Το γεγονός αυτό καθιστούσε το τηλεσκόπιο μια χρήσιμη εφεύρεση! 52 00:04:07,000 --> 00:04:12,000 Δυστυχώς όμως, η ολλανδική κυβέρνηση δεν χορήγησε ευρεσιτεχνία στον Λιπερχέι για το τηλεσκόπιο. 53 00:04:12,000 --> 00:04:15,000 Η αιτία ήταν το γεγονός ότι και άλλοι έμποροι διεκδικούσαν την ανακάλυψη για λογαριασμό τους 54 00:04:15,000 --> 00:04:19,000 και ιδιαίτερα ο κύριος ανταγωνιστής του Λιπερχέι, Ζαχαρίας Γιάνσεν. 55 00:04:19,000 --> 00:04:21,000 Η διαμάχη που προέκυψε, δεν επιλύθηκε ποτέ 56 00:04:21,000 --> 00:04:28,000 Έτσι, μέχρι σήμερα, το ποιός ακριβώς επινόησε πρώτος το τηλεσκόπιο, παραμένει μυστήριο. 57 00:04:28,000 --> 00:04:32,000 Ο ιταλός αστρονόμος Γαλιλαίος Γαλιλέι, ο πατέρας της σύγχρονης φυσικής 58 00:04:32,000 --> 00:04:38,000 άκουσε για το τηλεσκόπιο και αποφάσισε να κατασκευάσει ένα δικό του. 59 00:04:38,000 --> 00:04:42,000 Πριν από 10 μήνες έφτασε στ' αυτιά μου ότι κάποιος 60 00:04:42,000 --> 00:04:48,000 Φλέμινγκ είχε κατασκευάσει μία διόπτρα με την οποία διάφορα αντικείμενα 61 00:04:48,000 --> 00:04:53,000 που ήταν πολύ μακριά φαινόταν 62 00:04:53,000 --> 00:04:56,000 σαν να βρισκόταν σε μικρή απόσταση. 63 00:04:56,000 --> 00:04:59,000 Ο Γαλιλαίος ήταν ο μεγαλύτερος επιστήμονας της εποχής του. 64 00:04:59,000 --> 00:05:02,000 Ήταν επίσης οπαδός της νέας κοσμοθεωρίας 65 00:05:02,000 --> 00:05:06,000 του πολωνού αστρονόμου Νικόλαου Κοπέρνικου, ο οποίος πρότεινε ότι 66 00:05:06,000 --> 00:05:11,000 η Γη περιφερόταν γύρω από τον Ήλιο. 67 00:05:11,000 --> 00:05:14,000 Βασιζόμενος στις φήμες σχετικά με την Ολλανδική ανακάλυψη, ο Γαλιλαίος 68 00:05:14,000 --> 00:05:16,000 κατασκεύασε τον δικό του εξοπλισμό. 69 00:05:16,000 --> 00:05:20,000 Τα τηλεσκόπιά του ήταν ανώτερης ποιότητας. 70 00:05:20,000 --> 00:05:25,000 Τελικά, χωρίς να φεισθώ κόπο και έξοδα, πέτυχα 71 00:05:25,000 --> 00:05:29,000 να κατασκευάσω για μένα ένα οπτικό όργανο με το οποίο 72 00:05:29,000 --> 00:05:33,000 τα αντικείμενα που παρατηρούσα να φαίνονται 1000 φορές 73 00:05:33,000 --> 00:05:39,000 μεγαλύτερα απ' ότι με το γυμνό μάτι. 74 00:05:39,000 --> 00:05:45,000 Είχε φτάσει η ώρα να στρέψει το τηλεσκόπιό του στον ουρανό. 75 00:05:45,000 --> 00:05:49,000 Έχω οδηγηθεί στη γνώμη και την πεποίθηση ότι η επιφάνεια 76 00:05:49,000 --> 00:05:53,000 της Σελήνης δεν είναι ομαλή και απόλυτα σφαιρική 77 00:05:53,000 --> 00:05:57,000 όπως πίστευαν οι περισσότεροι φιλόσοφοι 78 00:05:57,000 --> 00:06:01,000 αλλά ανώμαλη, γεμάτη με προεξοχές και κοιλότητες 79 00:06:01,000 --> 00:06:11,000 όχι τόσο διαφορετική από την επιφάνεια της Γης. 80 00:06:11,000 --> 00:06:15,000 Ένα τοπίο με κρατήρες, βουνά και κοιλάδες. 81 00:06:15,000 --> 00:06:19,000 Δηλαδή, ένας κόσμος σαν τον δικό μας! 82 00:06:19,000 --> 00:06:24,000 Μερικές εβδομάδες αργότερα, τον Ιανουάριο του 1610, ο Γαλιλαίος παρατήρησε τον Δία. 83 00:06:24,000 --> 00:06:28,000 Κοντά στον πλανήτη, είδε 4 μικρές φωτεινές κουκίδες που άλλαζαν 84 00:06:28,000 --> 00:06:33,000 κάθε νύχτα τη θέση τους στον ουρανό μαζί με τον πλανήτη. 85 00:06:33,000 --> 00:06:37,000 Ήταν ένας αργός κοσμικός χορός των δορυφόρων που περιφέρονταν γύρω από τον πλανήτη Δία. 86 00:06:37,000 --> 00:06:40,000 Αυτές οι φωτεινές κουκίδες είναι γνωστές 87 00:06:40,000 --> 00:06:43,000 ως οι Γαλιαιικοί δορυφόροι του Δία. 88 00:06:43,000 --> 00:06:46,000 Όμως, τι άλλο ανακάλυψε ο Γαλιλαίος; 89 00:06:46,000 --> 00:06:48,000 Τις φάσεις της Αφροδίτης! 90 00:06:48,000 --> 00:06:51,000 Όπως η Σελήνη, η Αφροδίτη αυξάνει και μειώνεται από μηνίσκο 91 00:06:51,000 --> 00:06:54,000 σε πλήρη δίσκο συνεχώς. 92 00:06:54,000 --> 00:06:58,000 Παρατήρησε και περίεργα εξογκώματα στον πλανήτη Κρόνο 93 00:06:58,000 --> 00:07:01,000 και σκοτεινές κηλίδες στην επιφάνεια του Ήλιου. 94 00:07:01,000 --> 00:07:03,000 Παρατήρησε φυσικά και τα άστρα. 95 00:07:03,000 --> 00:07:06,000 Χιλιάδες άστρα ή ακόμη και εκατομμύρια. 96 00:07:06,000 --> 00:07:09,000 Τα περισσότερα αόρατα με το γυμνό μάτι. 97 00:07:09,000 --> 00:07:13,000 Ήταν σαν η τυφλή ανθρωπότητα να έβρισκε για πρώτη φορά το φως της. 98 00:07:13,000 --> 00:07:23,000 Υπήρχε ένα ολόκληρο Σύμπαν που περίμενε να το ανακαλύψουμε. 99 00:07:23,000 --> 00:07:27,000 Τα νέα για το τηλεσκόπιο διαδόθηκαν ταχύτατα σε ολόκληρη την Ευρώπη. 100 00:07:27,000 --> 00:07:32,000 Στην Πράγα, στην αυλή του αυτοκράτορα Ροδόλφου του Β΄, ο Ιωάννης Κέπλερ 101 00:07:32,000 --> 00:07:34,000 βελτίωσε την τεχνολογία του τηλεσκοπίου. 102 00:07:34,000 --> 00:07:38,000 Στην Άντβερπ, ο ολλανδός χαρτογράφος Μιχαήλ Φαν Λάνγκρεν σχεδίασε 103 00:07:38,000 --> 00:07:41,000 τον πρώτο αξιόπιστο χάρτη της Σελήνης, απεικονίζοντας σχηματισμούς οι οποίοι πίστευε ότι ήταν 104 00:07:41,000 --> 00:07:44,000 ήπειροι και ωκεανοί 105 00:07:44,000 --> 00:07:49,000 και ο Ιωάννης Εβέλιος, ένας ποτοποιός στην Πολωνία, κατασκεύασε μεγάλα 106 00:07:49,000 --> 00:07:53,000 τηλεσκόπια στο αστεροσκοπείο του στο Ντάντσιχ. 107 00:07:53,000 --> 00:07:59,000 Το παρατηρητήριο του ήταν τόσο μεγάλο που εκτείνονταν σε τρεις στέγες σπιτιών! 108 00:07:59,000 --> 00:08:02,000 Αλλά, τα καλύτερα τηλεσκόπια της εποχής, κατασκευάστηκαν 109 00:08:02,000 --> 00:08:05,000 από τον Κρίστιαν Χόυχενς στην Ολλανδία. 110 00:08:05,000 --> 00:08:11,000 Το 1655, ο Χόυχενς ανακάλυψε τον Τιτάνα, τον μεγαλύτερο δορυφόρο του Κρόνου. 111 00:08:11,000 --> 00:08:15,000 Λίγα χρόνια μετά, οι παρατηρήσεις του απεκάλυψαν τους δακτυλίους του Κρόνου 112 00:08:15,000 --> 00:08:20,000 φαινόμενο που ο Γαλιλαίος δεν κατόρθωσε να κατανοήσει. 113 00:08:20,000 --> 00:08:24,000 Τέλος, ο Χόυχενς είδε σκοτεινούς σχηματισμούς και λαμπερές 114 00:08:24,000 --> 00:08:27,000 πολικές περιοχές στον Άρη. 115 00:08:27,000 --> 00:08:31,000 Θα μπορούσε άραγε, να υπάρχει ζωή σε αυτόν τον μακρινό, διαφορετικό κόσμο; 116 00:08:31,000 --> 00:08:35,000 Η ερώτηση αυτή βασανίζει τους αστρονόμους μέχρι σήμερα. 117 00:08:35,000 --> 00:08:39,000 Τα πρώτα τηλεσκόπια ήταν διαθλαστικά και χρησιμοποιούσαν 118 00:08:39,000 --> 00:08:42,000 φακούς για να συλλέξουν το φως των άστρων. 119 00:08:42,000 --> 00:08:45,000 Αργότερα, οι φακοί αντικαταστάθηκαν από κάτοπτρα. 120 00:08:45,000 --> 00:08:49,000 Το πρώτο κατοπτρικό τηλεσκόπιο κατασκευάστηκε από τον Νίκολα Ζούκι. 121 00:08:49,000 --> 00:08:52,000 και αργότερα τελειοποιήθηκε από τον Ισαάκ Νεύτωνα. 122 00:08:52,000 --> 00:08:55,000 Στο τέλος του 18ου αιώνα, τα μεγαλύτερα κατοπτρικά τηλεσκόπια 123 00:08:55,000 --> 00:08:59,000 κατασκευάστηκαν από τον Γουίλιαμ Χέρσελ, έναν μουσικό που έγινε αστρονόμος 124 00:08:59,000 --> 00:09:02,000 και παρατηρούσε τον ουρανό με την αδελφή του Καρολίνα. 125 00:09:02,000 --> 00:09:06,000 Στο σπίτι τους, στο Μπαθ της Αγγλίας, οι Χέρσελς έχυναν ένα λειωμένο κράμα μετάλλων 126 00:09:06,000 --> 00:09:09,000 σε ένα καλούπι, και όταν αυτό κρύωνε 127 00:09:09,000 --> 00:09:15,000 λείαιναν την επιφάνεια του έτσι ώστε να ανακλά το φως των άστρων. 128 00:09:15,000 --> 00:09:24,000 Σε ολόκληρη την ζωή του, ο Χέρσελ κατασκεύασε περισσότερα από 400 τηλεσκόπια. 129 00:09:24,000 --> 00:09:28,000 Το μεγαλύτερο από αυτά, ήταν ένας γίγαντας που χρειαζόταν 4 βοηθούς 130 00:09:28,000 --> 00:09:31,000 για να χειρίζονται τα σχοινιά και τις τροχαλίες που απαιτούνταν 131 00:09:31,000 --> 00:09:36,000 για την κίνηση του τηλεσκοπίου, έτσι ώστε να παρακολουθεί τα άστρα στον ουρανό 132 00:09:36,000 --> 00:09:39,000 μια κίνηση που επιβάλλεται από την Γήινη περιστροφή. 133 00:09:39,000 --> 00:09:43,000 Ο Χέρσελ σαν εξερευνητής, σάρωσε τον ουρανό και 134 00:09:43,000 --> 00:09:46,000 κατέγραψε εκατοντάδες νέα νεφελώματα και διπλά άστρα και 135 00:09:46,000 --> 00:09:50,000 ανακάλυψε ότι ο Γαλαξίας μας έπρεπε να έχει τη μορφή πεπλατυσμένου δίσκου. 136 00:09:50,000 --> 00:09:54,000 Επίσης κατάφερε να μετρήσει την κίνηση του Ηλιακού μας συστήματος στο δίσκο του γαλαξία 137 00:09:54,000 --> 00:09:58,000 παρατηρώντας τις σχετικές κινήσεις των άστρων και των πλανητών. 138 00:09:58,000 --> 00:10:06,000 Τέλος, την 13η Μαρτίου του 1781, ανακάλυψε ένα νέο πλανήτη, τον Ουρανό. 139 00:10:06,000 --> 00:10:10,000 Χρειάστηκε να περάσουν 200 χρόνια έως ότου η διαστημοσυσκευή Βόγιατζερ 2 140 00:10:10,000 --> 00:10:16,000 να μας δώσει τις πρώτες κοντινές εικόνες αυτού του μακρινού κόσμου. 141 00:10:16,000 --> 00:10:21,000 Στην εξοχή της κεντρικής Ιρλανδίας ο Γουίλιαμ Πάρσονς 142 00:10:21,000 --> 00:10:26,000 τρίτος κόμης του Ρος, κατασκεύασε το μεγαλύτερο τηλεσκόπιο του 19ου αιώνα. 143 00:10:26,000 --> 00:10:30,000 Έχοντας ένα μεταλλικό κάτοπτρο διαμέτρου 1.8 μέτρων, το γιγάντιο 144 00:10:30,000 --> 00:10:35,000 τηλεσκόπιο έγινε γνωστό ως ο "Λεβιάθαν της Παρσονστάουν". 145 00:10:35,000 --> 00:10:39,000 Στις περιστασιακές καθαρές και ασέληνες νύχτες, ο κόμης καθόταν στο προσοφθάλμιο 146 00:10:39,000 --> 00:10:45,000 και ταξίδευε στο Σύμπαν. 147 00:10:45,000 --> 00:10:50,000 Πήγε στο νεφέλωμα του Ωρίωνα, που τώρα γνωρίζουμε ότι είναι ένα μαιευτήριο νέων άστρων 148 00:10:50,000 --> 00:10:55,000 Στο μυστηριώδες Νεφέλωμα του Καρκίνου, που είναι το απομεινάρι μιας έκρηξης υπερκαινοφανούς 149 00:10:55,000 --> 00:10:57,000 καθώς και στον νεφέλωμα Whirlpool. 150 00:10:57,000 --> 00:11:02,000 Ο κόμης Ρος ήταν ο πρώτος που παρατήρησε τη σπειροειδή δομή του. 151 00:11:02,000 --> 00:11:08,000 Είναι ένας γαλαξίας σαν τον δικό μας, με περίπλοκα νέφη σκόνης, ιονισμένων αερίων 152 00:11:08,000 --> 00:11:12,000 δισεκατομμύρια άστρα, και ποιός ξέρει 153 00:11:12,000 --> 00:11:18,000 πιθανόν και πλανήτες σαν τη Γη μας. 154 00:11:18,000 --> 00:11:24,000 Το τηλεσκόπιο είχε πια γίνει το όχημα μας στην εξερεύνηση του Σύμπαντος.