m 51

Παίδες, ερώτηση: φεύγει κανείς αύριο μεσημέρι ή απόγευμα για το Βόλο; Το λέω γιατί είχα κλείσει το ξενοδοχείο για άφιξη Πέμπτη βράδυ (και ίσα που είχαν ένα δωμάτιο μόνο διαθέσιμο, μου είπανε, είχανε τιγκάρει από νωρίς). Έλεγα μπας και πηγαίναμε παρέα, και μιας και δεν οδηγώ κιόλας. Αν μία στο εκατομμύριο πάει κανείς προς τα πάνω από αύριο κιόλας, ας στείλει κανα μήνυμα να μου πει πού να βρεθούμε (εγώ μένω Χαλάνδρι), μπας και με τσουβαλιάσει μέσα και ανηφορίσουμε παρέα

Δεν επεκρινε κανεις κανεναν. Τουλαχιστον οχι εγω. Απλως εξεφρασα απορια για το εαν αληθευουν αυτα που ακουγονται απο ενα σωρο κοσμο, γιατι ειναι στενοχωρο και απογοητευτικο να γινονται πραγματα - αν, και σε οποιο βαθμο εγιναν. Θα επιβεβαιωσω ομως τα περι απαντησης για αποδοχη των εισηγησεων, γιατι μου εστειλαν θετικη απαντηση.

Καλησπερα αστροσυναδελφοι. Είμαι και γω ένας από αυτούς που ήθελαν να πάνε στο συνέδριο (θα ήταν η πρώτη μου συμμετοχή σε αστροσυνέδριο), έχοντας μάλιστα ετοιμάσει και εισήγηση με θέμα μια έρευνα που έκανα. Συζητώντας όμως με κάποιους, μαθαίνω άσχημα πράγματα, που είναι λογικό, νομίζω, να με βάζουν σε σκέψεις: 1) Ότι κανείς δεν έχει λάβει απάντηση περί εγκρίσης - ή μη - της εισήγησής του (ούτε εγώ, φυσικά, μόνο όταν την παρέλαβαν μου στείλανε μέιλ) από όσους προέβησαν σε υποβολή θέματος του ενδιαφέροντός τους, και 2) Ότι ειπώθηκε σε σοβαρό και καταξιωμένο επιστήμονα "δε σε χρειαζόμαστε" (αν έγινε, ΑΙΔΩΣ ΑΡΓΕΙΟΙ, είτε έμμεσα είτε άμεσα αυτό ειπώθηκε), και κάτι τέτοια, ενώ κανένα θέμα δεν του εστάλη προς αξιολόγηση. Γενικά παρατηρώ ξενερωμένο κόσμο, και μιλάνε οι περισσότεροι για πρωτοφανή ανοργανωσιά. Απλά εκφράζω απορίες για αυτά που ακούω μιλώντας με κάποιους ανθρώπους και παραξενεύτηκα με όσα έμαθα, γι αυτό και ρώτησα, και ελπίζω να μην ακούσω τα εξ αμάξης, αφού δεν κατηγόρησα αλλά μόνο εξέφρασα απορίες. Παρατηρώ ότι πολλοί έχουν απογοητευτεί και εάν όλα αυτά επαληθεύονται, διερωτώμαι, ευλόγως, νομίζω, κατά πόσο οι διοργανωτές αγαπάνε πραγματικά την αστρονομία

Θυμαμαι μια δημοσιευση για εναν εξωδορυφορο γυρω απο τον πλανητη Κεπλερ-1625 b, ανακοινωθηκε το 2018, αλλα ξαναγινανε παρατηρησεις και το 2019 ξαναμελετησαν τον πλανητη και διαπιστωσαν οτι χρησιμοποιωντας καλυτερο μοντελο μονο για πλανητη ο δορυφορος μαλλον δεν υπαρχει. Αναφερει σχετικα στη wikipedia: https://en.wikipedia.org/wiki/Kepler-1625b_I

Σιγουρα γινονται πιο πολυπλοκα τα πραγματα, αλλα, μιας και το θιξατε το θεμα, τι πιθανοτητες πιστευετε οτι υπαρχουν για ανακαλυψεις εξωφεγγαριων; Εκτιμω οτι κατω απο το φασματικο τυπο G, δηλαδη Κ και Μ (μιλαμε παντα για κυρια ακολουθια), μαλλον απο δυσκολο ως αδυνατο να βρεθει εξωφεγγαρι, ακομα και αν ο πλανητης του ειναι σα το Δια. Υποθετοντας οτι παντα μιλαμε για κατοικησιμες ζωνες, η βαρυτικη ελξη του αστρου λογω της μικροτερης αποστασης του πλανητη απο το αστρο θα ειναι αρκετα μεγαλυτερη (δεδομενου του οτι η κατοικησιμη ζωνη στα ψυχρα αστρα ειναι κοντυτερα προς το αστρο), γεγονος που μαλλον λειτουργει αποτρεπτικα ως προς τη δημιουργια εξωφεγγαριων. Πιθανο βεβαια να παιζει ρολο σε αυτο και η μικροτερη σφαιρα Χιλ του γιγαντα πλανητη λογω της εγγυτητας του στο αστρο. Ισως ομως ακομα και σε αστερια G ή ακομα και late F, που η κατοικησιμη ζωνη ειναι πολυ πιο ευρεια και εκτεινεται σε μεγαλυτερη αποσταση απο το αστρο, ακομα και αν καποιος Διας ειχε ενα δυνητικα κατοικησιμο φεγγαρι, τα αποτελεσματα της παλιρροϊκης ελξης του φεγγαριου απο τον πλανητη θα ητανε τρομερα. Αρα, μηπως η ενδεδειγμενη λυση θα ητανε να αρκεστουμε στους γεωδεις (μεχρι 1.5x την ακτινα της Γης) εξωπλανητες;

Κατατοπιστικοτατη απαντηση, ευχαριστω.

Καλημερα και απο μενα. Να κανω μια ερωτηση: μπορουν με το οργανο αυτο να παρατηρηθουν και παλσαρς που εχουν επιβεβαιωμενους εξωπλανητες ή αστερια που ειναι γνωστο οτι εχουν πρωτοπλανητικο δισκο γυρω τους;

1) "Οι αστρονόμοι ψάχνουν για κατοικήσιμους πλανήτες σε αστέρια F, G, K". Φανταζομαι, οτι λογικα τα F κυριας ακολουθιας επειδη ως θερμοτερα εχουν μεγαλυτερη εκπομπη UV και Χ, εαν υποθετικα ηταν ευκολο να γεννιουνται γεωδεις πλανητες απο τον πρωτοπλανητικο τους δισκο, η ζωη εκει, με βαση τη δικη μας συνθεση, δε θα μπορουσε να αναπτυχθει. Εχω διαβασει οτι αστερια κυριας ακολουθιας απο τον F9 τυπο μεχρι και τον F0 εκπεμπουν απο 2 μεχρι 7 φορες περισσοτερο υπεριωδες και Χ, οποτε τα F ισως να μην ηταν καλη επιλογη για δυνητικα κατοικησιμους πλανητες, και το γεγονος οτι ψαχνονται και αυτα τα αστερια για υπαρξη ζωης ισως να ειναι και χασιμο χρονου απο τους επιστημονες. Θεωρητικα ομως, και διορθωστε με εαν κανω λαθος, ακομα και τα θερμοτερα αστερια G κυριας ακολουθιας, οπως ο Ηλιος, δεν ειναι ιδιαιτερα "φιλικα" προς τους γεωδεις πλανητες, λογω του οτι και αυτα τα αστερια παρουσιαζουν φαινομενα τα οποια ειναι υπο αλλες συνθηκες επικινδυνα για τη ζωη. Τα αστερια φασματικου τυπου Κ ειναι σιγουρα τα καλυτερα, ειναι πολυ πιο σταθερα, πολυ σπανια κανουν εκλαμψεις, και καθ'οτι ψυχροτερα και με μικροτερη μαζα, ζουν σαφεστατα περισσοτερο απο τα G. 2) Οι τρεις τελευταιες γραμμες των λεγομένων σας ριχνουν φως στο κατα τα αλλα "φυσικο παραδοξο" της σχεσης χαμηλη μεταλλικοτητα/μικρη ακτινα πλανητη, και η απορια μου μπορω να πω οτι λυθηκε. Οσο για τις κατοικησιμες ζωνες, γνωστο αυτο, και υποθετω οτι εκει που ουσιαστικα λετε για αστερια μικροτερης μαζας, αναφερεστε λογικα στα Μ, που ως επι το πλειστον εκπεμουν τεραστιες ποσοτητες ακτινοβολιας X κατα τις εκλαμψεις, οι οποιες ειναι πολυ συχνες (εκεινο το CME που ειχε κανει καποτε το AD Leo και το Κεπλερ-438, εχουν μεινει αξεχαστα στους αστρονομους), απο την αλλη ομως, ολως παραδοξως, εχω ακουσει οτι εχουν βρεθει και σταθεροι κοκκινοι νανοι, οπως το Ross 128 και το LHS 1440, το καθενα με τον πλανητη του. Τα περι κατοικησιμων ζωνων ειναι γνωστα, και αν και το 2003, οι Underwood και Sleep ορισαν τις συντηρητικες (πραγματικες) κατοικησιμες ζωνες καλυτερα (τουλαχιστον κατα 10% ακριβεστερα, απο ο,τι ειχα δει σε ενα pdf) απο τον Kopparapu (αν και ο τελευταιος προσπαθησε να οριοθετησει τις κατοικησιμες ζωνες με βαση τη μαζα των εξωπλανητων και χρησιμοποιει προχωρημενο μαθηματικο λογισμο). Ταπεινη μου γνωμη παντως, επειδη ασχολουμαι στο Maple με προσομοιωσεις κατοικησιμων ζωνων με βαση τους τυπους του Underwood, νομιζω οτι η περιοχη που ονομαζεται Runaway Greenhouse effect δε θα επρεπε να συμπεριλαμβανεται ως το εσω οριο της κατοικησιμης ζωνης, και οτι το εσω οριο λογικα θα σταματαγε στο σημειο αρχης απωλειας νερου (οριζεται απο το συγκεκριμενο επιστημονα ως water loss), οπως και το εξω οριο λογικα σταματαει στην περιοχη Maximum Greenhouse effect και οχι στο σημειο Early Mars. Το τελευταιο μερος, για τις κατοικησιμες ζωνες, νομιζω οτι ειναι ιδιαιτερα ενδιαφερον

Άρα ουσιαστικά αναφέρεστε στο λεγόμενο metallicity, κατα καποιο τροπο, αν καταλαβα καλα; Να κανω μια παρενθεση εδω, εαν μου το επιτρεπετε: εχω ακουσει (και διαβασει, λογω "μανιωδους" ενασχολησης με εξωπλανητες κλπ) οτι τα αστερια που εχουν πολυ χαμηλο metallicity (με αρνητικο προσημο) εχουν πολυ περισσοτερες πιθανοτητες να παραξουν γεωδεις πλανητες, πραγμα που απο μονο του αποτελει φυσικο παραδοξο, νομιζω, αφου οι πυρηνες των γεωδών πλανητων αποτελουνται κατα κυριο λογο απο μεταλλα (σιδηρο, νικελιο κλπ). Πιστευετε οτι υπαρχει η πιθανοτητα ενα αστρο διαφορετικου φασματικου τυπου, πχ ενα F8V ή ενα Κ3V, επι παραδειγματι, να εχει χημικη συνθεση παραπλήσια, ή και ολόιδια, με του Ήλιου, οποτε παρα το διαφορετικο του τυπο να ειναι και αυτο ενας Ηλιος; Αρα το αστρο στο οποιο αναφερομαι στο προηγουμενο μηνυμα (αναφερω τις φυσικες του ιδιοτητες), εχει να κανει με το τελευταιο μερος οσων λετε, και σιγουρα θα ειναι ενδιαφερουσα αυτου του τυπου η μελετη, φανταζομαι για το λογο - κυριως - οτι θα μπορουμε να κατανοησουμε καλυτερα το ποιες περιοχες εχουν αλλους Ήλιους, εν ολιγοις ποιες ειναι οι περιοχες στις οποιες τεινουν να συγκεντρωνονται οι Ηλιοι και για ποιο λογο ισχυει αυτο

Μπαμπη φαινεται ενδιαφερον. Εγω δυστυχως δεν εχω εξοπλισμο (πλεον), αρα προφανως δε μορω να συμμετασχω στο σάιτ. Εαν υπαρχει καποιος αλλος τροπος να συμμετασχω, πχ να βοηθουσα στις μετρησεις αφου με καθοδηγουσε καποιος σχετικα με τα προγραμματα που χρησιμοποιουν οι υπολοιποι εκει για την αναλυση δεδομενων και τις μετρησεις, τοτε θα ηταν χαρα μου να συμμετασχω. Θα πρεπει παντως, θεωρω, και επιμενω σε αυτο, οι παρατηρησεις να εστιαζονται στο κοντινο υπερυθρο (το NGTS κοιταζει απο τα 600 μεχρι τα 900 nm και εγω στο προτζεκτ που προτεινα, αν υλοποιουνταν, οι παρατηρησεις να γινονταν αποκλειστικα στα 816-920 nm γιατι το υπερυθρο κανει πολυ ευκολοτερα τα πραγματα στο planet hunting, ιδιαιτερα για τα αστερια Κ και Μ)

Σωστη η διευκρινιση. Τα λαμπρα αστερια περνανε ευκολα τη γραμμικοτητα, σε μικροτερο χρονο και υφιστανται ευκολα κορεσμο, αρα τα αφεστιαζεις για να δωσεις παραπανω χρονο για τη γραμμικοτητα. Εδω ομως μιλαμε για δυο πραγματα: πρωτον, για φιλτρο z_s, που ειναι καθαρα κοντινο υπερυθρο (816 - 920 nm) και δευτερον, για αστερια Κ και Μ κυριας ακολουθιας, που ειναι λαμπροτερα στο υπερυθρο σε σχεση με το οπτικο. Βεβαια ειναι σχετικα θαμπα αστρα (αν πχ εχουν οπτικο 16 θα εχουν z_s 14.5 ή 14) Συμφωνω και με τα περι εκλαϊκευσης της αστρονομιας, καλο συμπληρωμα και η ιδεα περι ενος ακομα τηλεσκοπιου για το κοινο

Ενα αστερι που θα το ελεγε κανεις διδυμο του Ηλιου, ειναι στον αστερισμο του Βοωτη. Εχω εναμιση χρονο που εχω κατεβασει ενα σωρο καταλογους στο Cartes du Ciel και κοιταζω για Ηλιους. Καταληγω λοιπον, μετα απο εναμιση χρονο και ψαχνοντας ολοκληρους αστερισμους χωρισμενους σε πολλα μικρα τμηματα και ψαχνοντας μεσω του DR2 απο το Gaia, στο εξης συμπερασμα, μεχρι τωρα: η περιοχη στα βορειοανατολικα τμηματα του Βοωτη και η ανατολικη και βορειοανατολικη πλευρα του Ηνιόχου ειναι ΤΙΓΚΑ στα αστερια τυπου G (οχι μονο κυριας ακολουθιας, αλλα υπαρχουν και αρκετοι υπογιγαντες). Πολλα απο αυτα εχουν θερμοκρασιες ιδιες, και ενα απο αυτα ειναι το UCAC4 702-054219, σε συντεταγμενες RA: 15 18 27.822 και Dec: +50 13 32.830, ενω το φαινομενο οπτικο του μεγεθος, κατά το Gaia, ειναι 13.880168, η απόσταση βασει παραλλαξης ειναι περιπου στα 2257 ετη φωτος, η ακτινα του 0.99954677 του Ηλιου και η φωτεινοτητα του 1.0001327. Ξεχασα τη θερμοκρασια: 5773.5 Κελβιν. Μας λειπει βεβαια η μαζα του συγκεκριμενου αστρου, αλλα κατα τα αλλα ειναι ουσιαστικα ολόιδιο

Χαιρε αγαπητε. Ενδεχομενως να χρειαζοταν ενα (καλο) λαπτοπ για καθε στηριξη και τον εξοπλισμο που η καθε μια κουβαλαει (το ccd, το μοτερ εστιασης - πρεπει να ειμαστε ΛΙΓΟ αφεστιασμενοι στη φωτομετρια, μην το ξεχναμε αυτο -, την οδηγητικη καμερα, και βεβαια την ιδια τη στηριξη). Η ιδεα ειναι πλεον να μην κοιτανε και τα τρια οργανα στον ιδιο στοχο, αλλα σε διαφορετικο, καθε ενα δηλαδη εκ των τριων οργανων να κοιταζει σε πεδιο με κεντρο ενα απο τα αστερια-στοχους της λιστας (στον ιδιο αστερισμο, μην παμε απο δω και απο κει). Σημειωτέον, και το NGTS χρησιμοποιει 8ιντσα νευτωνεια, και μαλιστα σε f/2.8, και κοιτανε απο τα 600 ως τα 900 nm, ενω εμεις πρότεινα να κοιταμε ακομα πιο μεσα στο υπερυθρο - λιγο - με το φιλτρο z_s (816 ως 920 nm).

Απλα προτασεις ειναι Παναγιωτη. Υπαρχουν επιλογες στα 8ιντσα. Ως προς το στγκεκριμενο οργανο, νομιζω οτι τα οπτικα ειναι αυτα που εχουν τη μεγαλυτερη σημασια, και το συγκεκριμενο οργσνο ειναι πασιγνωστο και για εναν αλλο λογο: οτι ειναι πολυ ελαφρυ (5.3 κιλα). Η ευθυγραμμιση μαθαινεται. Μπρος στα καλλη (πολυ καλα οπτικα και μικρο βαρος) τι ειναι ο πονος (ευθυγραμμιση). Εσυ Παναγιωτη, σαν εναλλακτικη του Vixen, τι θα προτεινες; Σημειωτεον, δεν ειναι μια προταση που θα την υλοποιησω για παρτη μου (πολυ θα το ηθελα αλλα τα οικονομικα μου δεν ειναι και τα καλυτερα, οπως στους περισσοτερους αλλωστε), το προτεινα, οπως ειχα πει απο την αρχη, σαν ιδεα για ενα ερευνητικο προτζεκτ. Ελπιζω να μην ξανανεκρωσει το θεματακι, το βρισκω εξαιρετικα ενδιαφερον (αν δεν ητανε ενδιαφερον αλλωστε δε θα υπηρχε λογος να γινει το ποστ).

Ετσι Παναγιωτη, συμφωνω. Για να το δουμε, να το ψηνουμε σιγα σιγα. Οι πλεον ενδεδειγμένες λύσεις ειναι είτε σαν αυτή που προτάθηκε απο το φίλο πιο πάνω, ειτε - και για μενα ακόμα καλύτερα - να γινότανε με τον τρόπο του NGTS (που χρησιμοποιει κλασικά 8ιντσα νευτωνεια του εμπορίου και κοιταζει απο τα 600 ως τα 900 nm, και για το οποίο μόλις χθες διάβασα για αυτό το survey), με τη μόνη διαφορά ότι το NGTS έχει πηρούνες, ενώ εμείς να βάζαμε ισημερινές (αναλύω την τελική μου σκέψη πιο κάτω, ρίξε μια ματιά). Kαι επειδή είδα κιόλας ότι το φίλτρο Y (950 - 1058 nm) θα ανταποκρίνεται μόλις στο 5 με 12% του QE των κλασικών ccd, η εναλλακτική είναι σε λίγο χαμηλότερο μήκος κύματος, με φίλτρο z_s που περνάει από 826 μέχρι 920 nm. Σημείωση: Οι αλλαγές που προτείνονται δεν είναι γιατί "δεν το έχω ψαξει καλά" ή κάτι σχετικό που μπορεί να φανταστεί κάποιος. Αντιθέτως μάλιστα, το έχω ψάξει καλά το θέμα. Μία λεπτομέρεια δε γνώριζα μόνο, ότι μπορεί να γίνει και σε αρκετά μεγάλο image scale. Η πρόταση που κάνω λοιπόν ως τελική, έχει να κάνει με το λόγο χαμηλότερου δυνατού κόστους/πλεονεκτήματος στην παρατήρηση. Προτείνω λοιπόν, σα τελική λύση, το εξής σετάπ, "λιτό" και εξαιρετικά λειτουργικό: 3 HEQ5 Pro, κάθε μία με ένα νευτώνειο f/4 (πιστεύω ότι είναι καλό το R200SS, που με reducer-corrector PH θα πάει στο f/3.8 χωρίς κόμη), και ο κάθε σωλήνας να έχει μία G2-0402 ME (που δεν εχει antiblooming, κατα συνεπεια εχει πλεονεκτημα) με ένα φίλτρο z_s στο κάθε ccd καθώς και ένα μηχανικό μοτέρ για τον κάθε εστιαστή με usb, ελεγχομενο μεσω ascom. Και βεβαια οι ληψεις να γινονται σε binning 2x2 (διατηρειται το ιδιο πεδιο, αλλα με τη μιση αναλυση, ενω εχουμε διπλασιο pixel size - εν προκειμένω τα 9um με bin 2χ2 γίνονται 18 um -, τετραπλάσιο full well, 2 φορές παραπάνω readout noise και περισσοτερο δυναμικο ευρος). Από όσο γνωρίζω, μέσω eqmod, που λειτουργεί μέσω ascom, υπαρχει ειδικο καλωδιο που παρακάμπτει εντελώς το χειριστήριο (δηλαδή δε χρειάζεται καν χειριστήριο στη στήριξη), συνδεόμενο απευθείας από τη στήριξη στον υπολογιστή, για χειρισμό πχ μέσω skychart (Cartes du ciel). Το meridian flip (οκ, είναι λίγο χάσιμο χρόνου, 3-4 λεπτά, αλλά πιστεύω παλεύεται) να ελέγχεται μέσω sgp pro. Το θέμα είναι εάν μπορεί η πλατοφόρμα ascom - φυσικά και με τη χρήση usb hubs - να κοντρολάρει και τις 3 στηρίξες, τους 3 εστιαστές και τα 3 ccd μαζί, ενώ άθε μία στηριξη/σωληνας/ccd θα κοιτάζει στον ίδιο χρόνο σε διαφορετικό πεδίο.