Ο γαλάζιος Ουρανός.

Εδώ και δεκαετίες, οι καλύτερες εικόνες του μακρινού πλανήτη Ουρανού δείχνουν μόνο μια γαλαζοπράσινη σφαίρα χωρίς κανένα ορατό χαρακτηριστικό. Τώρα, μια νέα τεχνική παρατήρησης επέτρεψε στους αστρονόμους να διακρίνουν λεπτομέρειες και βίαια μετεωρολογικά συστήματα.

Αν και είναι ο τρίτος μεγαλύτερος πλανήτης του Ηλιακού Συστήματος, μετά τον Δία και τον Κρόνο, ο Ουρανός παραμένει μυστηριώδης, αφού βρίσκεται 30 φορές πιο μακριά από τον Ήλιο, σε σχέση με τη Γη, και παραμένει κρυμμένος στο αιώνιο λυκόφως. Ακόμα και η αποστολή Voyager, η οποία πέρασε από τον Ουρανό το 1986, κατάφερε να δει μόνο μια τιρκουάζ σφαίρα.

Οι νέες εικόνες αποκαλύπτουν ότι ο Ουρανός μοιάζει τελικά με τους υπόλοιπους αέριους γίγαντες του Ηλιακού Συστήματος, τον Δία, τον Κρόνο και τον Ποσειδώνα: είναι τυλιγμένος σε ζώνες περιστρεφόμενων σύννεφων και η ατμόσφαιρά του μαστίζεται από γιγάντιους κυκλώνες.

Τα νέα πορτρέτα του Ουρανού συνδυάζουν πολλαπλές υπέρυθρες λήψεις με το τηλεσκόπιο Keck II, το οποίο βρίσκεται στην κορυφή του ηφαιστείου Μάουνα Κέα της Χαβάης. Με επικεφαλής τον Λάρι Σρομόφσκι του Πανεπιστημίου του Ουισκόνσιν στο Μάντισον, οι ερευνητές κατάφεραν να απομονώσουν το θόρυβο και να αποκαλύψουν έτσι τα χαρακτηριστικά της ατμόσφαιρας.

Οι αστρονόμοι διαπίστωσαν ότι βαθιά μέσα στην ατμόσφαιρα του Ουρανού, η οποία αποτελείται από υδρογόνο, ήλιο και μεθάνιο, οι άνεμοι πνέουν συνήθως από τα ανατολικά, με ταχύτητες που φτάνουν τα 900 χιλιόμετρα την ώρα.

Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι ο άνεμος είναι τόσο ισχυρός, δεδομένου ότι η ενέργεια της ατμόσφαιρας είναι περιορισμένη στη θερμοκρασία των -240 βαθμών Κελσίου.

«Ο ήλιος είναι στον ουρανό 900 φορές πιο ασθενής από ό,τι στη Γη, οπότε πέφτει και η ένταση της ηλιακής ενέργειας που τροφοδοτεί το σύστημα» εξηγεί ο Δρ Σρομόφσκι.

Επισημαίνει επίσης ότι στο βόρειο πόλο του Ουρανού διακρίνονται για πρώτη φορά ρεύματα μεταφοράς θερμότητας, τα οποία θυμίζουν τη γιγάντια δίνη που μαίνεται στο νότιο πόλο του Κρόνου.

Η μελέτη παρουσιάστηκε σε συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Αστρονομίας στο Ρένο της Νεβάδα.

Ενας Δούρειος Ιππος στον Ουρανό.

Μια σημαντική ανακάλυψη έκαναν επιστήμονες επιστήμονες του Πανεπιστημίου British Columbia στον Καναδά. Εντόπισαν ένα μεγάλο αστεροειδή που «μοιράζεται» την ίδια τροχιά με αυτή του Ουρανού. Ο αστεροειδής ανήκει στην οικογένεια των Δούρειων Ιππων, μια μυστηριώδη κατηγορία διαστημικών σωμάτων, και είναι ο πρώτος αστεροειδής που εντοπίζεται να βρίσκεται στην ίδια τροχιά με αυτή του Ουρανού.

Η ανακάλυψη θεωρείται σημαντική γιατί οι επιστήμονες πίστευαν μέχρι σήμερα ότι οι Δούρειοι Ιπποι δεν είναι δυνατόν να κινούνται στον Ουρανό και τον Κρόνο επειδή σε αυτές τις περιοχές του ηλιακού συστήματος οι πανίσχυρες βαρυτικές δυνάμεις του Δία τους τραβούν στη δική του τροχιά. Η ανακάλυψη αναμένεται επίσης να αποκαλύψει νέα στοιχεία για τους Δούρειους Ιππους.

Ο αστεροειδής που συντροφεύει τον Ουρανό έχει διάμετρο 60 χιλιομέτρων.

http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=505079

Βλέποντας τον 7ο πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος.

Το να δούμε και να παρατηρήσουμε τον 7ο πλανήτη του Ηλιακού μας συστήματος από την Γη μας δεν είναι εύκολο. Παρόλα αυτά τα τελευταία χρόνια με την χρήση καμερών CCD από τους ερασιτέχνες αστρονόμους, έκαναν την παρατήρηση του πιο εύκολη άσχετα που χρησιμοποιούμε μικρά ερασιτεχνικά τηλεσκόπια.

Ο πλανήτης Ουρανός είναι ένας μεγάλος αέριος πλανήτης που έχει την μισή σχεδόν μάζα από τον γειτονικό του πλανήτη τον Κρόνο, έχει όμως την διπλάσια απόσταση από τον Ήλιο από ότι ο Κρόνος και αυτό τον κάνει να μην μπορούμε τουλάχιστον μέσα από την πόλη να μπορούμε να τον διακρίνουμε δια γυμνού οφθαλμού.

Αν θεωρήσουμε ότι η Γη μας είναι σε μια απόσταση από τον ήλιο μας στα 9.3 μέτρα, τότε ο πλανήτης Ουρανός θα βρισκόταν σε μια απόσταση 178.3 μέτρα και ο Κρόνος στα 88.6 μέτρα !!!

Στην τελευταία παρατήρηση του Ερασιτέχνη Αστρονόμου Γιώργου Ταρσούδη έγιναν περίπου 3 λήψεις βίντεο περί των 30 λεπτών η κάθε μια, με τις οποίες μπορούμε να δούμε την κίνηση στην ατμόσφαιρα του πλανήτη.

http://www.lunar-captures.com/

Πολλοί ξένοι ερασιτέχνες πολλές φορές αναρωτιόνται αν οι εικόνες που παίρνουμε από τον πλανήτη είναι αληθινές και δεν έχουν ψευδενδείξεις (artifacts).

Σύμφωνα με τον Γιώργο Ταρσούδη: «η απόδειξη ότι όντως αυτό που βλέπουμε είναι πληροφορία μπορεί να μας την δώσει όταν παίρνουμε μια αλληλουχία από εικόνες και τις δούμε σε κίνηση. Όταν καταφέρετε να βάλετε στο οπτικό πεδίο του τηλεσκοπίου σας τον πλανήτη Ουρανό θα είστε σίγουρος ότι τον βλέπετε μιας και ξεχωρίζει από το να βλέπετε ένα άστρο το οποίο λαμπυρίζει. Με την δική μου μεγέθυνση στο τηλεσκόπιο μου, τον βλέπω στην οθόνη του υπολογιστή μου περί τα 0.8 cm !!!»

Χαρακτηριστικά της ατμόσφαιρας του πλανήτη Ουρανού :

– Υδρογόνο 83%

– Ήλιο 15%

– Μεθάνιο 2,3%

Μερικές πληροφορίες για τον πλανήτη :

– Η περίοδος περιστροφής γύρω από τον άξονά του είναι 17,9 ώρες.

– Ο Ουρανός απέχει κατά μέσο όρο 2.870 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τον Ήλιο.

– Η ελάχιστη απόστασή του από τη γη είναι 2,57 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα.

– Η μάζα του Ουρανού είναι περίπου 14,5 φορές μεγαλύτερη της Γης

Όλο το project του αστρονόμου Γιώργου Ταρσούδη για την παρατήρηση του πλανήτη Ουρανού θα το βρείτε ΕΔΩ:

http://www.lunar-captures.com/uranus.html

Στην παρακάτω εικόνα βλέπουμε την χρήση δύο διαφορετικών φίλτρων, καθώς και την προβολή του Βορείου πόλου του πλανήτη.

http://physicsgg.me/2014/08/27/%ce%b2%ce%bb%ce%ad%cf%80%ce%bf%ce%bd%cf%84%ce%b1%cf%82-%cf%84%ce%bf%ce%bd-7%ce%bf-%cf%80%ce%bb%ce%b1%ce%bd%ce%ae%cf%84%ce%b7-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b7%ce%bb%ce%b9%ce%b1%ce%ba%ce%bf%cf%8d-%ce%bc%ce%b1/

Μιράντα, το φεγγάρι που συνέθλιψε ο Ουρανός.

Φαράγγια βάθους 20 χιλιομέτρων, πολυγωνικά οροπέδια που καταλήγουν σε απότομους γκρεμούς. Το ασυνήθιστο τοπίο της Μιράντας, ενός από τα 27 φεγγάρια του πλανήτη Ουρανού, πρέπει να οφείλεται σε παλιρροϊκές δυνάμεις που συμπίεζαν και τέντωναν τον παγωμένο δορυφόρο.

Οι καλύτερες εικόνες που έχουμε από τη Μιράντα χρονολογούνται στο 1986, όταν η αποστολή Voyager 2 πέρασε από το δορυφόρο και πρόλαβε να φωτογραφίσει το νότιο ημισφαίριο. Ακόμα και σήμερα, κανείς δεν γνωρίζει τι κρύβει το αθέατο βόρειο ημισφαίριο.

Τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι η επιφάνεια του φεγγαριού πρέπει να άλλαξε δραστικά σε κάποια φάση της εξέλιξής του. Αυτό που διακρίνεται σήμερα στο νότιο ημισφαίριο είναι πολυγωνικοί σχηματισμοί που ονομάζονται «κορόνες».

Η μεγαλύτερη από αυτές, η κορόνα Arden, έχει πλάτος 200 χιλιομέτρων με μεγάλους γκρεμούς και κορυφογραμμές ύψους δύο χιλιομέτρων.

Ποια διαδικασία μπορεί να οδήγησε στην εμφάνιση αυτών των παράξενων σχηματισμών. Χρησιμοποιώντας μαθηματικά μοντέλα, ερευνητές της Εταιρείας Γεωλογίας των ΗΠΑ κατέληξαν σε μια πιθανή απάντηση.

Το πιθανότερο, αναφέρουν οι ερευνητές στην επιθεώρηση Geology, είναι ότι ολόκληρη η Μιράντα παραμορφώθηκε λόγω των παλιρροϊκών δυνάμεων που ασκούσε η βαρυτική έλξη του Ουρανού. Ο δορυφόρος κινούνταν κάποτε σε μια άκρως ελλειπτική τροχιά, στην οποία η απόσταση του δορυφόρου από τον μητρικό του πλανήτη διαρκώς αυξομειωνόταν.

Αυτό συνοδευόταν από σχετικά απότομες αυξομειώσεις της έλξης που ασκεί ο Ουρανός στο φεγγάρι του. Λόγω των αυξομειώσεων αυτών, ολόκληρος ο δορυφόρος περιοδικά συμπιεζόταν και μετά τεντωνόταν.

Οι εσωτερικές αυτές παλίρροιες απελευθέρωναν τεράστιες ποσότητες θερμότητας λόγω της τριβής ανάμεσα στα πετρώματα. Η θερμότητα πιθανότατα δημιούργησε στρώματα θερμού, ελαφρότερου πάγου μέσα στον παγωμένο μανδύα, τα οποία ανέβηκαν προς την επιφάνεια και παραμόρφωσαν το φλοιό.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, η θεωρία της παλιρροϊκής παραμόρφωσης εξηγεί όχι μόνο το σχηματισμό των κορονών αλλά και τις θέσεις στις οποίες βλέπουμε αυτούς τους σχηματισμούς σήμερα.

Η Μιράντα κινείται πλέον σε μια πιο κυκλική τροχιά και η παραμόρφωση πιθανότατα έχει σταματήσει.

Το φεγγάρι παίρνει το όνομα της κόρης του Πρόσπερου από το έργο Η Τρικυμία του Ουίλιαμ Σαίξπηρ.

Και οι 27 γνωστοί δορυφόροι του Ουρανού παίρνουν ονόματα από έργα του Σαίξπηρ και του άγγλου ποιητή του 18ου αιώνα Αλεξάντερ Πόουπ.

http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231349084

Ακραίες θύελλες σαρώνουν τον Ουρανό.

Ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής τον καθηγητή Ίμκε ντε Πάτερ του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια Μπέρκλεϊ παρακολουθεί τη δραστηριότητα στον Ουρανό τόσο στο οπτικό, όσο και στο υπέρυθρο τμήμα του φάσματος. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τον πλανήτη σκεπάζουν τεράστια συστήματα νεφών και προκαλούν εξίσου τεράστιες θύελλες. «Ο καιρός στον Ουρανό είναι απίστευτα δραστήριος», δήλωσε ο Ίμκε ντε Πάτερ. Μέχρι στιγμής έχουν παρατηρηθεί, μέσω του τηλεσκοπίου Keck της Χαβάης, οκτώ μεγάλες καταιγίδες στο βόρειο ημισφαίριο του πλανήτη, η μία από τις οποίες ήταν η ισχυρότερη που έχει εντοπιστεί ποτέ.

Ακολούθησαν νέες παρατηρήσεις με το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble, το οποίο παρατήρησε πληθώρα νεφών σε διάφορα υψόμετρα, καθώς και πολλαπλές θύελλες που εκτείνονται σε μία απόσταση άνω των 9.000 χιλιομέτρων.

Τα φωτεινά νέφη πιθανότατα δημιουργούνται από αέρια όπως το μεθάνιο, που υψώνονται στην ατμόσφαιρα και συμπυκνώνονται σε πάγους από μεθάνιο με μεγάλη ανακλαστικότητα.

Οι ανακοινώσεις έγιναν σε συνέδριο της Αστρονομικής Αμερικανικής Εταιρείας που διαξάγεται στην Τουκσόν της Αριζόνα.

Ο Ουρανός είναι ένας παγωμένος γίγαντας με διάμετρο περίπου τετραπλάσια του πλανήτη μας και απέχει από τον Ήλιο 30 φορές περισσότερο από ό,τι η Γη.

Έχει μια ατμόσφαιρα από υδρογόνο και ήλιο και λιγοστό μεθάνιο, που της προσδίδει τη γαλαζωπή απόχρωσή της. Επειδή ο πλανήτης, αντίθετα με τη Γη, δεν έχει εσωτερική γεωλογική δραστηριότητα και κάποια εσωτερική πηγή θερμότητας, η ατμοσφαιρική δραστηριότητά του, όπως πίστευαν ως τώρα οι αστρονόμοι, επηρεάζεται αποκλειστικά από την ηλιακή ακτινοβολία, η οποία όμως αυτή την εποχή είναι ιδιαίτερα εξασθενημένη στο βόρειό ημισφαίριό του. Αυτό ακριβώς ξενίζει τους επιστήμονες, οι οποίοι αδυνατούν να εξηγήσουν την αιτία της πρόσφατης θυελλώδους δραστηριότητας στην ατμόσφαιρα του Ουρανού.

Εξάλλου, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Αριζόνα, με επικεφαλής τον Έριχ Καρκόσκα, ανακοίνωσαν στο ίδιο αστρονομικό συνέδριο πως ανακάλυψαν ανομοιότητες στην ατμοσφαιρική κυκλοφορία ανάμεσα στο βόρειο και στο νότιο ημισφαίριο του Ουρανού, κάτι που δεν έχει παρατηρηθεί σε κανέναν άλλο αέριο γίγαντα πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος.

Αναλύοντας δεδομένα που είχε στείλει το σκάφος «Voyager 2» της NASA, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι μερικές περιοχές της ατμόσφαιρας στο νότιο ημισφαίριο περιστρέφονται έως 15% ταχύτερα από ό,τι στο βόρειο. Επίσης διαπιστώθηκε ότι ο νότιος πόλος του Ουρανού διαθέτει μια κηλίδα που περιστρέφεται πέντε ώρες πιο γρήγορα σε σχέση με το μυστηριώδες εσωτερικό του πλανήτη. Προς το παρόν, δεν υπάρχει κάποια εξήγηση γι’ αυτές τις παρατηρήσεις.

http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=650215

Πώς ο πλανήτης Ουρανός απέκτησε αυτό το όνομα;

Είναι ο μοναδικός πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος που έχει το όνομα αρχαίου ελληνικού θεού, μιας και οι υπόλοιποι έχουν και τα αντίστοιχα των Ρωμαίων.

Την ημέρα που ο Ουίλιαμ Χέρσελ (William Herschel) ανακάλυψε αυτόν τον περίεργο γίγαντα πάγου 235 χρόνια πριν (στις 13 Μαρτίου του 1781) ήταν η πρώτη φορά που κάποιος είχε εντοπίσει ένα νέο πλανήτη από την αυγή της αστρονομικής παρατήρησης.

Σε έναν ιδανικό κόσμο, ο Ουρανός θα είχε ένα λαμπρό όνομα για να ταιριάζει με το ιστορικό γεγονός της ανακάλυψης του. Αντ' αυτού, η ιστορία του ονόματος του έχει πολύ ενδιαφέρον.

Για την ακρίβεια, χρειάστηκε σχεδόν 70 χρόνια για να γίνει διεθνώς αποδεκτό το όνομα Ουρανός για τον έβδομο πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος. Το όνομα που επέλεξε ο Χέρσελ ήταν "Georgium sidus", το οποίο μεταφράζεται το Άστρο του Γεωργίου, προς τιμήν του ευεργέτη του βασιλιά Γεωργίου Γ'.

Ωστόσο, ενώ ο βασιλιάς ήταν ένας γενναιόδωρος προστάτης του Χέρσελ, εκτός των συνόρων της Βρετανίας ήταν ευρέως στιγματισμένος ως τύραννος, οπότε το όνομα δεν άρεσε στους επιστήμονες σε διεθνές επίπεδο. Μετά την ανακάλυψη του Χέρσελ, αρκετοί πρότειναν πιο "καλά" ονόματα για το νέο πλανήτη.

Ο Γάλλος αστρονόμος Ζερόμ Λαλάντ (Jerome Lalande), για παράδειγμα, πρότεινε ο πλανήτης ονομαστεί Χέρσελ, προς τιμή του ανθρώπου που τον ανακάλυψε. Ο Ελβετός μαθηματικός Γιόχαν Μπερνούλι πρότεινε το όνομα Hypercronius, δηλαδή "υπέρ Κρόνος". Μια ακόμη δημοφιλής ιδέα ήταν Κυβέλη (Cybele), από τη σύζυγο του Κρόνου. Ο Σουηδός αστρονόμος Erik Prosperin πρότεινε το όνομα Ποσειδώνας, το οποίο τελικά χρησιμοποιήθηκε στον όγδοο πλανήτη που ανακαλύφθηκε το 1846.

Αλλά τελικά ήταν ο Γερμανός αστρονόμος Γιόχαν Μπόντε (Johann Elert Bode) που σφράγισε τη μοίρα του Ουρανού. Για κάποιο λόγο, ο Μπόντε ήταν φανατικός του ονόματος Ουρανός, και όχι μόνο για τους πλανήτες. Ο ίδιος είχε δημιουργήσει τον χάρτη αστέρων Uranographia και ήταν η έμπνευση για τον χημικό Martin Klaproth να ονομάσει το 92ο στοιχείο "ουράνιο".

Το σκεπτικό του Μπόντε ήταν ότι στη μυθολογία, ο Κρόνος ήταν πατέρας του Δία, και ο Caelus (το ρωμαϊκό αντίστοιχο του ελληνικού θεού Ουρανού) πατέρας του Κρόνου. Δεν είναι σαφές όμως γιατί ο Μπόντε αγνόησε τους κανόνες της ονοματολογίας των πλανητών και τελικά ο Ουρανός είναι ο μόνος πλανήτης που ονομάστηκε από τον αρχαίο ελληνικό θεό.

Η ονομασία του Μπόντε είχε πέραση σε ορισμένους κύκλους, αλλά ακόμα κι έτσι, πέρασαν αρκετές δεκαετίες πριν η επιστημονική κοινότητα αρχίσει να τον αποκαλεί Ουρανό. Οι τελευταίοι ήταν οι Βρετανοί οι οποίοι αναφέρονταν στον πλανήτη ως Georgium sidus μέχρι το 1850.

Καλλιτεχνική αναπαράσταση που απεικονίζει τον Ουίλιαμ Χέρσελ, συνοδευόμενος από την αδελφή του Caroline, ενώ ανακαλύπτει τον Ουρανό στις 13 Μαρτίου του 1781

Η Google τιμησε με Doodle τα 266 χρόνια από τη γέννηση της αστρονόμου Κάρολαιν Χέρσελ αδελφη του Ουίλιαμ Χέρσελ.

http://www.newsbomb.gr/bombplus/social-media/google/story/679091/karolain-xersel-h-google-tima-me-doodle-ta-266-xronia-apo-ti-gennisi-tis-astronomoy#ixzz439YegtHL

http://www.pronews.gr/portal/20160316/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/%CF%80%CF%8E%CF%82-%CE%BF-%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%B1%CE%BD%CF%8C%CF%82-%CE%B1%CF%80%CE%AD%CE%BA%CF%84%CE%B7%CF%83%CE%B5-%CE%B1%CF%85%CF%84%CF%8C-%CF%84%CE%BF-%CF%8C%CE%BD%CE%BF%CE%BC%CE%B1

Πριν 230 χρόνια ο William Herschel ανακάλυψε τον Ουρανό!

Στις 11 του Γενάρη 1787 από τον William Herschel, 6 χρόνια μετά την ανακάλυψη του πλανήτη Ουρανού, ανακαλυπτει δύο δορυφορους τον Τιτάνια και Oberon.Ο Ουρανός - ο έβδομος πλανήτης από τον Ήλιο, σε απόσταση περίπου 2.900.000.000 χιλιόμετρα ανακαλύφθηκε από τον William Herschel στις 13, Μαρτίου, 1781. Ο Ουρανός έχει 27 γνωστούς δορυφόρους.

Τα ονόματα αυτών των δορυφόρων τα έδωσε ο γιος του John Herschel το 1852. Τους ονομασε για να τιμήσει τα πνεύματα του αέρα από τα έργα του Ουίλιαμ Σαίξπηρ «Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας», ο βασιλιάς των ξωτικών - Oberon και η βασίλισσα των νεράιδων - Titania. Οι λόγοι για την επιλογή αυτή φαίνεται να έγκειται στο γεγονός ότι ο Ουρανός είναι ο θεός του ουρανού και του αέρα, η οποία συνοδεύεται από τα πνεύματα του αέρα. Έτσι, ο Ουρανός έγινε μοναδικός στο ότι είναι ο μόνος πλανήτης του οποίου οι δορυφόροι τα όνομάτα του από τους ειναι χαρακτήρες από θεατρικά έργα και ποιήματα.

Ο Τιτάνια και Oberon έχουν διάμετρο 1.580 χιλιόμετρα το 1520 και βρίσκονται σε αποστάσεις 435,8 και 583.600 χιλιόμετρα από τον Ουρανό. Προς τα έξω, φαίνονται σαν δύο σταγόνες νερό. Oberon βρίσκεται στην άκρη του δορυφορικού συστήματος Ουρανός και έχει μια σύγχρονη τροχιά με τον πλανήτη, δηλαδή, μία περιστροφή γύρω από τον Ουρανό διαρκεί όσο χρόνο απαιτείται για μία περιστροφή γύρω από τον άξονα του Oberon (περίπου 13,5 Γη ημέρες). Ο Oberon έχει μια επιφάνεια βράχου-πάγου, η οποία είναι σε μεγάλο βαθμό με κρατήρες.

Στην επιφάνεια της Τιτάνια, εκτός από πολλούς κρατήρες, υπάρχει ένα ολόκληρο πλέγμα των τεκτονικών ρηγμάτων μεγάλης κλίμακας, καθώς και ενδείξεις για την ύπαρξη της ηφαιστειακής δραστηριότητας και των ηφαιστειακών εκρήξεων στο μακρινό παρελθόν. Στον Τιτάνα, υπάρχει ένα τεράστιο μήκος φαράγγι περίπου 1500 χιλιόμετρα. Ο μεγαλύτερος κρατήρας ανακαλύφθηκε στον Τιτάνα - Γερτρούδη, ο ίδιος περίπου 326 χιλιόμετρα σε διάμετρο (περίπου 20% της διαμέτρου του συνόλου του δορυφόρου)!

Οι δορυφόροι του Ουρανου κυκλοφορούν στην κυκλικές τροχιές και βρίσκονται στο ισημερινό επίπεδο του πλανήτη, και στην ίδια κατεύθυνση με την οποία περιστρέφεται ο κεντρικός φορέας. Και όπως ο Ουρανός εχει ανάδρομη περιστροφή, την κίνηση των δορυφόρων, αλλά και το αντίστροφο. Οι τροχιές της εχουν απότομη κλίση προς το επίπεδο της εκλειπτικής. Ως εκ τούτου, κινούνται η "επάνω", η "κάτω". Παρατηρώντας μια τέτοια περίεργη κίνηση των δορυφόρων, οι αστρονόμοι έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο Ουρανός περιστρέφεται αναποδα.

http://www.roscosmos.ru/23115/

H NASA θέλει να στείλει σκάφη στους παγωμένους πλανήτες.

Στα πέρατα του ηλιακού μας συστήματος θέλει να φτάσει η NASA με μελλοντικές αποστολές στον Ουρανό και τον Ποσειδώνα.

Οι δύο παγωμένοι κόσμοι του ηλιακού μας συστήματος δεν έχουν δεχτεί την επίσκεψη κάποιου μη επανδρωμένου σκάφους της ανθρωπότητας ο πρώτος από το 1986 και ο δεύτερος από το 1989. Η NASA αποφάσισε να ασχοληθεί και πάλι με τον Ουρανό και τον Ποσειδώνα, προκειμένου να μάθει περισσότερες λεπτομέρειες για αυτούς. Σε πρώτη φάση θέλει να καθορίσει τον τρόπο με τον οποίο θα φτάσει εκεί, καθώς και τα επιστημονικά όργανα με τα οποία θα είναι εξοπλισμένα τα σκάφη που θα ταξιδέψουν εκεί.

Οι διαστημικές υπηρεσίες βρίσκονται σε μία φάση καθορισμού των προτεραιοτήτων τους για τη δεκαετία 2022 – 2032, με τη NASA να θέλει να εντάξει τον Ουρανό και τον Ποσειδώνα στο πρόγραμμά της. Σύμφωνα με τη NASA ένα σκάφος προς τους δύο πλανήτες αυτές δεν μπορεί να εκτοξευθεί πριν από το 2030, ενώ εκτιμάται ότι χρειάζεται 10 χρόνια μέχρι να φτάσει στον προορισμό του.

Η NASA στην μελέτη της καθορίζει ότι ένα σκάφος που θα ταξιδέψει εκεί θα πρέπει να είναι εφοδιασμένο με Doppler imager, ειδικές κάμερες, μαγνητόμετρο και ειδικά εργαλεία που θα μπορούν να μετρήσουν τη θερμοκρασία, την ατμοσφαιρική πίεση και την πυκνότητα του κάθε πλανήτη.

http://www.pestaola.gr/h-nasa-thelei-na-steilei-skafh-stoys-pagwmenoys-planhtes/

Τα παράξενα του Ουρανού.

Είναι ένας πλανήτης που βρίσκεται στη γειτονιά μας - αν και λίγο μακριά, προς τα «εξωτερικά προάστιά» της -, όμως γνωρίζουμε πολύ λίγα για αυτόν. Τα όσα έχουμε μάθει ωστόσο μέχρι τώρα αρκούν για να καταλάβουμε ότι είναι ιδιαίτερος. Ο Ουρανός είναι ο «ξαπλωμένος» πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος, ο μόνος που αντί να περιστρέφεται σχεδόν όρθιος, όπως η Γη, «κυλάει» πλαγιασμένος σαν μπάλα, καθώς περιφέρεται γύρω από τον Ηλιο. Επιπλέον, έχει μια παράξενη γεωμετρία στο μαγνητικό πεδίο του η οποία το αναγκάζει να κάνει «τούμπες». Σαν να μην έφθαναν όλα αυτά, τώρα ανακαλύφθηκε ότι η μαγνητόσφαιρά του ανοιγοκλείνει καθημερινά σαν να γυρίζει κάποιος έναν διακόπτη, αφήνοντας τον ηλιακό άνεμο να μπαίνει και να «ανάβει» ένα εντυπωσιακό σέλας. Το πιο ενδιαφέρον ωστόσο είναι ότι, όσο και αν για εμάς είναι πραγματικά μοναδικός, οι τελευταίες παρατηρήσεις δείχνουν ότι ο Ουρανός αποτελεί ένα «μοντέλο» πολύ διαδεδομένο στον γαλαξία μας. Αυτό σημαίνει ότι μαθαίνοντας τα μυστικά του θα μπορέσουμε να εξερευνήσουμε καλύτερα τους πλανήτες που ανακαλύπτουμε σε άλλα αστρικά συστήματα. Περισσότερα στις σελίδες που ακολουθούν.

Ο Ουρανός δεν είναι από τους πιο διάσημους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος. Αντιθέτως, ίσως να είναι ο τελευταίος που θα σας έρθει στο μυαλό αν κάποιος σας ζητήσει να τους απαριθμήσετε. Παρ' όλα αυτά είναι πραγματικά ξεχωριστός. Μαζί με τον Ποσειδώνα αποτελούν τους δύο παγωμένους γίγαντες στο σύστημά μας - είναι οι δυο πιο μακρινοί από τον Ηλιο, με τον Ουρανό προτελευταίο καθώς βγαίνουμε προς το Διάστημα. Αυτό από μόνο του είναι κάτι ιδιαίτερο, όμως ο Ουρανός έχει μία παραπάνω ιδιαιτερότητα. Είναι ο μοναδικός πλανήτης στο Ηλιακό Σύστημα που είναι «πλαγιασμένος»: ο άξονας περιστροφής του είναι σχεδόν οριζόντιος, έχει κλίση 97,7 μοίρες και είναι σχεδόν παράλληλος με το επίπεδο της τροχιάς του. Ετσι φαίνεται να «κυλάει» σαν μια μπάλα καθώς περιφέρεται γύρω από το άστρο μας, με τον βόρειο και τον νότιο πόλο του να βρίσκονται εκεί όπου στους άλλους πλανήτες βρίσκεται ο ισημερινός.

Επιπλέον η μαγνητόσφαιρα του Ουρανού, η περιοχή δηλαδή της επιρροής του μαγνητικού πεδίου του, η οποία τον προστατεύει από τον ηλιακό άνεμο, τα φορτισμένα σωματίδια που εκπέμπει ο Ηλιος, είναι και αυτή παράξενη, μοναδική σε σχέση με όσες γνωρίζουμε. Τώρα η ήδη παράξενη μαγνητόσφαιρα αποδεικνύεται ακόμη πιο αλλόκοτη από ό,τι πίστευαν οι επιστήμονες. Οπως έδειξε μια νέα μελέτη, καθημερινά «ανοιγοκλείνει», σαν κάποιος να γυρίζει έναν διακόπτη, αφήνοντας τον ηλιακό άνεμο να περάσει άπλετος μέσα στην ατμόσφαιρα του πλανήτη. Η νέα ανακάλυψη έγινε δεκτή με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, και αυτό όχι μόνο επειδή έρχεται να προσθέσει ένα ακόμη ιδιαίτερο χαρακτηριστικό σε αυτόν τον τόσο ξεχωριστό πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος. Οι ερευνητές θεωρούν ότι οι νέες γνώσεις που αποκομίζουμε για τον παγωμένο γίγαντα αερίων της γειτονιάς μας μπορούν να βοηθήσουν και να κατευθύνουν καλύτερα την εξερεύνησή μας σε άλλα αστρικά συστήματα, στα οποία οι «αέρινοι» πλανήτες στο μέγεθος του Ουρανού φαίνονται να αφθονούν.

Το στιγμιότυπο του Voyager 2

Το πόσο ασυνήθιστη είναι η μαγνητόσφαιρα του Ουρανού έγινε γνωστό τη δεκαετία το 1986, όταν το Voyager 2 πέρασε δίπλα από τον πλανήτη και έκανε τις πρώτες κοντινές παρατηρήσεις και μετρήσεις του. Μέχρι τότε οι επιστήμονες θεωρούσαν ότι το μαγνητικό πεδίο του παγωμένου γίγαντα αερίων ήταν ευθυγραμμισμένο με τον ηλιακό άνεμο και άρα δεν άφηνε τα φορτισμένα σωμάτια που εκπέμπει το μητρικό άστρο μας να περάσουν στην ατμόσφαιρά του. Τα δεδομένα που έστειλε ο διαστημικός εξερευνητής αποκάλυψαν ωστόσο μια εικόνα εντελώς διαφορετική. «Με το πέρασμα του Voyager στη δεκαετία του 1980 μάθαμε ότι το μαγνητικό πεδίο του Ουρανού είναι εξαιρετικά κεκλιμένο σε σχέση με τον άξονα περιστροφής του» λέει στο «Βήμα» η Κάρολ Πάτι, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Τζόρτζια (Georgia Tech) στην Ατλάντα των ΗΠΑ και μία εκ των δύο συγγραφέων της νέας μελέτης που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Journal of Geophysical Research». «Και όχι μόνο είναι εξαιρετικά κεκλιμένο, περίπου 60 μοίρες σε σχέση με τον άξονα περιστροφής, αλλά επιπλέον είναι έκκεντρο, το κέντρο του μαγνητικού πεδίου απέχει από το κέντρο του πλανήτη. Αυτό σημαίνει ότι το μαγνητικό δίπολο είναι εξαιρετικά ασύμμετρο, η μία πλευρά του είναι ισχυρότερη επειδή το κέντρο του δεν συνδέεται με το κέντρο του πλανήτη».

Αυτό το εξαιρετικά δυναμικό μαγνητοσφαιρικό περιβάλλον του Ουρανού που αποκάλυψε το Voyager 2 προβλημάτιζε τους επιστήμονες. Ωστόσο, καθώς το διαστημόπλοιο απλώς πέρασε δίπλα από τον πλανήτη χωρίς να τεθεί σε τροχιά γύρω του ώστε να κάνει περισσότερες παρατηρήσεις, οι ερευνητές είχαν στη διάθεσή τους λίγα στοιχεία - «ένα απλό στιγμιότυπο», όπως μας λέει η κυρία Πάτι. Χρησιμοποιώντας τα δεδομένα του Voyager 2 η καθηγήτρια και ο φοιτητής της, Σιν Κάο, ανέπτυξαν ένα μοντέλο προκειμένου να διερευνήσουν πώς ακριβώς λειτουργεί αυτή η τόσο «μπερδεμένη» γεωμετρικά μαγνητόσφαιρα του παγωμένου γίγαντα. Η υποψία τους ήταν ότι τα πράγματα στον Ουρανό θα πρέπει, και από τη «μαγνητική» άποψη, να είναι διαφορετικά από ό,τι στη Γη. Και η υποψία αυτή επιβεβαιώθηκε.

Μαγνητικά... βαρελάκια

Στη Γη οι δύο πόλοι του μαγνητικού πεδίου βρίσκονται πολύ κοντά - σχεδόν συμπίπτουν - με τους γεωγραφικούς πόλους. Ετσι η μαγνητόσφαιρα κινείται ουσιαστικά μαζί με τον πλανήτη, καθώς αυτός περιφέρεται γύρω από τον Ηλιο και περιστρέφεται γύρω από τον άξονά του. «Το μαγνητικό πεδίο της Γης σε σχέση με τον Ηλιο και την κατεύθυνση του Ηλιου φαίνεται μάλλον στατικό, περιστρέφεται αλλά ο ίδιος προσανατολισμός του μαγνητικού πεδίου βλέπει τον Ηλιο και τον ηλιακό άνεμο καθ' όλη τη διάρκεια της περιστροφής» εξηγεί η κυρία Πάτι. Οπως μας λέει, αν φανταστούμε τη μαγνητόσφαιρα της Γης σαν μια μπάλα με κόκκινο το επάνω μέρος της και μπλε το κάτω, όπως περιφέρεται γύρω από τον Ηλιο και περιστρέφεται γύρω από τον άξονά της, το κόκκινο μέρος μένει πάντοτε επάνω και το μπλε κάτω, ακολουθώντας αρμονικά την κίνηση της Γης.

Στον Ουρανό όμως η «μπάλα» της μαγνητόσφαιρας αναποδογυρίζει συνεχώς, το κόκκινο πότε είναι πάνω και πότε κάτω. «Είναι σαν να βλέπετε ένα παιδικό καροτσάκι να κουτρουβαλιάζεται ακυβέρνητο σε μια πλαγιά κάνοντας τούμπες» περιγράφει η ερευνήτρια. «Καθώς ο άξονάς του έχει κλίση 60 μοιρών και είναι έκκεντρο, το μαγνητικό πεδίο αλλάζει προσανατολισμό σε σχέση με την κατεύθυνση του Ηλιου καθημερινά καθώς περιστρέφεται» λέει. «Επειδή λοιπόν ο προσανατολισμός του μαγνητικού πεδίου που "βλέπει" τον ηλιακό άνεμο αλλάζει διαρκώς, σε κάποιες φάσεις τα δύο αυτά πεδία είναι ευθυγραμμισμένα και σε άλλες οι δυναμικές γραμμές τους είναι αντίθετες και συγκρούονται. Στην περίπτωση αυτή έχουμε το φαινόμενο της μαγνητικής επανασύνδεσης, κατά την οποία ο ηλιακός άνεμος μπορεί να αποκτήσει πρόσβαση στη μαγνητόσφαιρα του Ουρανού. Αυτή η διαδικασία προκαλεί έντονο σέλας ή απλώς οδηγεί στην είσοδο ενέργειας από τον ηλιακό άνεμο στα όρια του Ουρανού με το Διάστημα και στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιράς του».

Οι επιστήμονες περιγράφουν αυτή τη διαδικασία σαν ένα είδος διακόπτη που ανά τακτά χρονικά διαστήματα «ανοίγει» τη μαγνητόσφαιρα αφήνοντας να περάσουν τα φορτισμένα σωματίδια του ηλιακού ανέμου και μετά την ξανακλείνει, με αποτέλεσμα να λειτουργεί και πάλι σαν προστατευτική ασπίδα. Το φαινόμενο της μαγνητικής επανασύνδεσης παρατηρείται και στη Γη, κοντά στους πόλους - στην περίπτωση αυτή έχουμε συνήθως στον πλανήτη μας ενίσχυση στο σέλας. Στη Γη όμως, όπως επισημαίνει η κυρία Πάτι, «υπεύθυνος» γι' αυτό είναι ο ηλιακός άνεμος, ο οποίος ορισμένες φορές αλλάζει προσανατολισμό ή είναι πιο ισχυρός και έρχεται να συγκρουστεί με το μαγνητικό πεδίο του πλανήτη. Αντιθέτως, στον Ουρανό ο «ένοχος» είναι η ίδια η μαγνητόσφαιρα με την κίνησή της και την αλλαγή του προσανατολισμού της. «Εκεί έχουμε περιοδική επανασύνδεση κάθε φορά που το πεδίο βρίσκεται αντιπαράλληλο με τον ηλιακό άνεμο». Αυτό συμβαίνει καθημερινά, και η ημέρα στον Ουρανό διαρκεί περίπου 17 ώρες και 14 λεπτά.

Οδηγός» για εξωπλανήτες

Πέρα από το γεγονός ότι το σέλας θα πρέπει να δημιουργεί καθημερινά εντυπωσιακές εικόνες στον ουρανό του Ουρανού ή το ότι τα πράγματα θα πρέπει να είναι εξαιρετικά τεταμένα μαγνητικά στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιράς του, το μοντέλο των επιστημόνων δεν μπορεί να μας πει πολλά πράγματα γι' αυτόν καθαυτόν τον πλανήτη και την εξέλιξή του. «Δεν ξέρουμε ακόμη τι σημαίνει αυτό για την εξέλιξη του Ουρανού στον χρόνο» λέει η κυρία Πάτι. «Η ανακάλυψή μας ωστόσο, εκτός του ότι προσφέρει μια νέα εικόνα, μπορεί να έχει ενδιαφέρον όταν εξετάζουμε πλανήτες σε άλλα αστρικά συστήματα. Στατιστικά, όπως έχει δείξει μια μελέτη για τους εξωπλανήτες, πολλοί από αυτούς έχουν μέγεθος παρόμοιο με του Ουρανού και του Ποσειδώνα» λέει η κυρία Πάτι.

Το ίδιο ακριβώς επισημαίνει και ο συνεργάτης της, Σιν Κάο, ο έτερος συγγραφέας της μελέτης. «Και οι δύο παγωμένοι γίγαντες του ηλιακού μας συστήματος έχουν διαφορετικές μαγνητόσφαιρες σε σχέση με τους "γήινους" πλανήτες» μας λέει. «Μπορεί τέτοιου είδους μαγνητόσφαιρες να είναι συνηθισμένες στον Γαλαξία, οι γνώσεις μας όμως γι' αυτές είναι περιορισμένες». Ο ερευνητής πιστεύει ότι η μελέτη της μαγνητόσφαιρας του Ουρανού μπορεί να συμβάλει στην καλύτερη κατανόηση των εξωπλανητών που ανακαλύπτουμε. «Σύμφωνα με τη μελέτη μας ο Ουρανός φαίνεται να αλληλεπιδρά με τον ηλιακό άνεμο πολύ πιο ενεργά από ό,τι η Γη. Η μαγνητόσφαιρά του ανοίγει και κλείνει σε καθημερινή βάση εξαιτίας των μοναδικών γεωμετριών της περιστροφής και του μαγνητικού πεδίου του, ακόμη και όταν ο ηλιακός άνεμος παραμένει αμετάβλητος. Αυτό το σύνθετο φαινόμενο ίσως θα πρέπει να μας κάνει να σκεφτούμε περισσότερο την επιρροή που μπορεί να έχει μια τέτοια μαγνητόσφαιρα στο κατά πόσον ένας εξωπλανήτης είναι κατοικήσιμος ή όχι».

Το μοντέλο που ανέπτυξαν οι επιστήμονες αποτελεί, όπως μας λέει η κυρία Πάτι, μόνο μια «πρώτη ματιά» στη δυναμική της μαγνητόσφαιρας του Ουρανού. «Είναι μια πολύ θεωρητική προσέγγιση, χρησιμοποιήσαμε προσομοιώσεις βασισμένες στη Φυσική για να κατανοήσουμε τη δυναμική του συστήματος. Τώρα ασχολούμαστε με το να περιγράψουμε αναλυτικά πώς το σύστημα εξελίσσεται στον χρόνο. Και ελπίζουμε ότι αυτό ίσως θα είναι χρήσιμο για να κατανοήσουμε καλύτερα τον Ουρανό. Μπορεί επίσης να αποβεί χρήσιμο αν στο μέλλον υπάρξει κάποια αποστολή εκεί» λέει η κυρία Πάτι. «Ξέρετε, πρόσφατα δημοσιεύθηκε η μελέτη της Ομάδας Προσδιορισμού της Επιστήμης του Ουρανού σχετικά με το τι απαιτείται για μια αποστολή στον Ουρανό. Το να έχουμε μοντέλα που περιγράφουν πώς το σύστημα εξελίσσεται στον χρόνο αποτελεί κρίσιμο βήμα για τον σχεδιασμό μιας αποστολής».

Ατελείωτες και αλλόκοτες εποχές

Ο Ουρανός χρειάζεται 84 γήινα χρόνια για να ολοκληρώσει μια περιφορά γύρω από τον Ηλιο. Η τόσο μεγάλη διάρκεια του έτους του σε συνδυασμό με την κλίση του άξονα περιστροφής του κάνουν τις εποχές στον παγωμένο γίγαντα αλλόκοτες και... ατελείωτες. Κάθε εποχή διαρκεί 21 γήινα έτη ενώ κατά το θερινό ή το χειμερινό ηλιοστάσιο ο βόρειος και ο νότιος πόλος του πλανήτη αντίστοιχα έχουν διαρκώς ημέρα ή νύχτα. Τον Δεκέμβριο του 2007 το νότιο ημισφαίριο του Ουρανού μπήκε στο φθινόπωρο. Για τα 40 χρόνια που ακολουθούν ο βόρειος πόλος του πλανήτη θα έχει ημέρα ενώ ο νότιος πόλος θα είναι βυθισμένος στο σκοτάδι.

«Κατά τη διάρκεια της περιφοράς του γύρω από τον Ηλιο οι εποχές του είναι τόσο δραματικές» μας λέει η Κάρολ Πάτι. «Ξέρετε, κατά τη διάρκεια των εποχών των ηλιοστασίων, το καλοκαίρι και τον χειμώνα, ο άξονας περιστροφής του Ουρανού ουσιαστικά δείχνει προς τον Ηλιο και έτσι το ένα ημισφαίριο έχει ήλιο συνεχώς ενώ το άλλο δεν έχει ήλιο. Στις εποχές των ισημεριών, το φθινόπωρο και την άνοιξη, ο άξονας περιστροφής γίνεται σχεδόν κάθετος σε σχέση με την προηγούμενη θέση του καθώς ο Ουρανός περιφέρεται γύρω από τον Ηλιο, οπότε έχουμε ήλιο στον ισημερινό, αλλά ο πλανήτης εξακολουθεί να περιστρέφεται πλαγιασμένος». Οπως επισημαίνει η καθηγήτρια, οι γνώσεις μας για το τόσο ιδιαίτερο και δυναμικό σύστημα του Ουρανού έχουν εμπλουτιστεί τα τελευταία χρόνια. «Εχουμε πλέον παρατηρήσεις που δείχνουν ότι ο Ουρανός έχει επίσης ενδιαφέροντα ατμοσφαιρικά συστήματα και όμορφα νέφη, καθώς και ωραίους, διακριτικούς δακτυλίους. Επιπλέον έχει πάρα πολλούς δορυφόρους. Είναι ένας πλανήτης πραγματικά πολύ διαφορετικός, ενδιαφέρων και συναρπαστικός».

Ουράνιες ιδιαιτερότητες

Γιατί πίστευαν ότι είναι άστρο;

Ο Ουρανός είναι ο πρώτος πλανήτης που ανακαλύφθηκε με τηλεσκόπιο, το 1871, από τον βρετανό αστρονόμο Ουίλιαμ Χέρσελ. Αν και υπό καλές συνθήκες είναι ορατός με γυμνό μάτι, μέχρι τότε πίστευαν ότι είναι άστρο επειδή είναι σχετικά θαμπός και κινείται πολύ αργά. Σε μια καθαρή νύχτα μπορείτε να τον δείτε και με ένα καλό ερασιτεχνικό τηλεσκόπιο.

Ο μοναδικός με ελληνικό όνομα

Ο Χέρσελ αρχικά θέλησε να τον ονομάσει Γεωργιανό Πλανήτη προς τιμήν του τότε βασιλιά της Αγγλίας Γεωργίου Γ΄, αλλά η ιδέα ναυάγησε. Διάφορα άλλα ονόματα προτάθηκαν, από Υπερκρόνιος και Minerva (το λατινικό για την Αθηνά) μέχρι Χέρσελ. Τελικά επικράτησε το Ουρανός, από τον θεό της ελληνικής μυθολογίας. Είναι μάλιστα ο μοναδικός πλανήτης που η διεθνής ονομασία του - Uranus - έχει ελληνική και όχι λατινική ρίζα.

Γαλάζιο, όπως μεθάνιο

Το γαλαζοπράσινο χρώμα του Ουρανού οφείλεται στο μεθάνιο που υπάρχει στην ατμόσφαιρά του, η οποία αποτελείται κυρίως από υδρογόνο και ήλιο. Αποκαλείται παγωμένος γίγαντας αερίων επειδή το 80% και πλέον της μάζας του αποτελείται από ένα ρευστό μείγμα πάγων νερού, μεθανίου και αμμωνίας.

Γιατί «ξαπλώνει»;

Το «πλάγιασμα» του άξονα περιστροφής του Ουρανού, ο οποίος έχει κλίση 97,7 μοιρών με αποτέλεσμα ο πλανήτης να «κυλάει» σαν μπάλα καθώς περιφέρεται γύρω από τον Ηλιο, αποτελεί ένα άλυτο μυστήριο για τους επιστήμονες. Η επικρατέστερη θεωρία υποστηρίζει ότι κάποιος πρωτοπλανήτης έπεσε κάποτε επάνω στον Ουρανό αναποδογυρίζοντάς τον.

Σαιξπηρικοί δορυφόροι

Ο Ουρανός έχει τουλάχιστον 27 δορυφόρους. Σε αντίθεση με τα φεγγάρια των άλλων πλανητών, που έχουν ονόματα από την ελληνική μυθολογία, οι δορυφόροι του Ουρανού έχουν ονομαστεί

από ήρωες έργων του Ουίλιαμ Σαίξπηρ και του Αλεξάντερ Πόουπ: Μιράντα, Ομπερον, Οφηλία, Πουκ, Ιουλιέτα, Δυσδαιμόνα, Αριελ, Ούμπιρελ, Μπελίντα είναι μερικοί από αυτούς.

http://www.tovima.gr/science/article/?aid=891998

Βρέχει διαμάντια στον Ουρανό.

Επιστήμονες αναδημιούργησαν την «βροχή διαμαντιών» που συμβαίνει στους πλανήτες Ουρανό και Ποσειδώνα. Χρησιμοποιώντας λέιζερ δημιούργησαν ακραίες συνθήκες στο εργαστήριο του Stanford, επαληθεύοντας μια από τις πιο παράξενες προβλέψεις των πλανητικών επιστημόνων.

Oι αστρονόμοι ονομάζουν το φαινόμενο «βροχή διαμαντιών», αλλά κανείς δεν το έχει δει ποτέ – μέχρι τώρα. (GREDIT: GREG STEWART/SLAC NATIONAL ACCELERATOR LABORATORY)

Το εσωτερικό των πλανητών όπως ο Ποσειδώνας ή ο Ουρανός, συνίσταται από έναν συμπαγή πυρήνα από παχιά στρώματα «πάγου», τα οποία αποτελούνται κυρίως από υδρογονάνθρακες, νερό και αμμωνία. Οι αστροφυσικοί θεωρούν ότι η ακραία πίεση που επικρατεί στους πλανήτες αυτούς σε βάθος πάνω από 8000 χιλιόμετρα, διασπά τους υδρογονάνθρακες σχηματίζοντας διαμάντια, τα οποία στη συνέχεια βυθίζονται βαθύτερα στο εσωτερικό του πλανήτη.

Το φαινόμενο αυτό προφανώς δεν μπορεί να παρατηρηθεί απευθείας, αλλά και κανένας μέχρι σήμερα δεν είχε καταφέρει να το αναπαράγει στο εργαστήριο.

Στο εργαστήριο SLAC μπορούν να διερευνήσουν την εξαιρετικά θερμή και πυκνή ύλη που υπάρχει στο εσωτερικό των άστρων και των γιγάντιων πλανητών (GREDIT: SLAC NATIONAL ACCELERATOR LABORATORY)

Οι επιστήμονες του Stanford κατάφεραν να παρατηρήσουν το φαινόμενο σε πραγματικό χρόνο στο εργαστήριο, εκθέτοντας έναν υδρογονάνθρακα (πολυστυρένιο) σε συνθήκες παρόμοιες με εκείνες του Ποσειδώνα ή του Ουρανού. Το πέτυχαν καθοδηγώντας στο δείγμα του πλαστικού δυο κρουστικά κύματα που δημιουργήθηκαν από ένα εξαιρετικά ισχυρό λέιζερ, σε συνδυασμό με την πηγή ακτίνων Χ του SLAC (Stanford Linear Accelerator Center). Συμπίεσαν το πλαστικό σε μια πίεση περίπου 150 GPa (γιγαπασκάλ) και θερμοκρασία γύρω στους 5000 βαθμούς Κελσίου. Τα διαμάντια σχηματίζονται κυρίως την στιγμή που τα δύο κύματα επικαλύπτονται. Και δεδομένου ότι η διαδικασία αυτή διαρκεί μόνο ένα κλάσμα του δευτερολέπτου, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν την περίθλαση των ακτίνων Χ για να φωτογραφίσουν την διαδικασία της δημιουργίας των διαμαντιών και των χημικών διεργασιών που εμπλέκονται. Τα πειράματα δείχνουν ότι τα άτομα του άνθρακα συμπιέζονται έτσι ώστε να σχηματιστούν διαμάντια μεγέθους νανομέτρου.

Βασισμένοι σ’ αυτά τα αποτελέσματα οι ερευνητές υποθέτουν πως τα διαμάντια στον Ποσειδώνα και στον Ουρανό είναι μεγαλύτερα και μάλλον βυθίζονται στον πυρήνα του πλανήτη σε μια περίοδο χιλιάδων ετών.

Τα πειράματα αυτά, εκτός από την συνεισφορά τους στην πλανητική επιστήμη, έχουν και πρακτικές εφαρμογές. Τα νανο-διαμάντια που δημιουργούνται μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε ηλεκτρονικά όργανα, ιατρικές διαδικασίες, ή ως κοπτικά υλικά στην βιομηχανική παραγωγή.

http://physicsgg.me/2017/08/27/%ce%b2%cf%81%ce%ad%cf%87%ce%b5%ce%b9-%ce%b4%ce%b9%ce%b1%ce%bc%ce%ac%ce%bd%cf%84%ce%b9%ce%b1-%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%bd-%ce%bf%cf%85%cf%81%ce%b1%ce%bd%cf%8c-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%cf%84%ce%bf%ce%bd-%cf%80/

Ο Ουρανός είναι… κλούβιος.

Ο Ουρανός είναι ο έβδομος σε απόσταση από τον Ήλιο και ο τέταρτος σε μάζα πλανήτης του Ηλιακού συστήματος. Ούτε οι αποστολές που πέρασαν από τον Ουρανό (π.χ Voyager 2), ούτε τα νέας γενιάς επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια είχαν καταφέρει μέχρι σήμερα να συλλέξουν στοιχεία για την σύσταση της ατμόσφαιρας του πλανήτη. Ένα από τα ερωτήματα που υπήρχαν για τον Ουρανό είναι αν τα νέφη που σχηματίζονται σε αυτόν αποτελούνται από αμμωνία ή υδροθείο.

Ερευνητές από την NASA, το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και το πανεπιστήμιο του Λέστερ στην Βρετανία με δημοσίευση τους στην επιθεώρηση «Nature Astronomy» υποστηρίζουν ότι βρήκαν την απάντηση. Χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο Gemini North που βρίσκεται στο όρος Mauna Kea στην Χαβάη οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα νέφη στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας του Ουρανού αποτελούνται από υδροθείο το οποίο έχει χαρακτηριστική δυσάρεστη οσμή, είναι η οσμή που έχουν τα κλούβια αβγά.

« Εάν ένα άτυχο ανθρώπινο ον κατέβαινε ποτέ μέσα στα νέφη του Ουρανού θα συναντούσε μία πολύ δυσάρεστη και δύσοσμη κατάσταση» λέει ο επικεφαλής της έρευνας Πάτρικ Ιργουιν από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.

Η ανίχνευση του υδρόθειου στον ανώτερο όγκο νεφών του Ουρανού (και πιθανώς στον επίσης κρύο Ποσειδώνα) είναι μια εντυπωσιακή διαφορά από το αέριο που ανιχνεύεται στους γιγαντιαίους και πιο κοντινούς στον Ήλιο πλανήτες, Δία και Κρόνο.

Αν ένας άτυχος άνθρωπος έπεφτε μέσα στα νέφη του πλανήτη Ουρανού, σύμφωνα με τον δρ Ιργουιν, η δυσοσμία «των κλούβιων αυγών» θα ήταν το μικρότερο κακό. Η έκθεσή του σε ένα περιβάλλον από υδρογόνο, ήλιο και μεθάνιο σε θερμοκρασία -200 oC θα ήταν θανατηφόρος.

Τα νέφη στους άλλους μεγάλους πλανήτες αερίων του ηλιακού μας συστήματος, στον Δία και στον Κρόνο, αποτελούνται από κρυστάλλους αμμωνίας. Ετσι η ανακάλυψη για τα νέφη του Ουρανού προσφέρει νέα στοιχεία στους επιστήμονες που προσπαθούν να διαπιστώσουν τις συνθήκες σχηματισμού και εξέλιξης των πλανητών του ηλιακού μας συστήματος.

http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=969684

Ο πλανήτης Ουρανός χτυπήθηκε κάποτε από διαστημικό σώμα διπλάσιο της Γης.

Μια κατακλυσμική πρόσκρουση ενός σώματος με μέγεθος τουλάχιστον διπλάσιο της Γης πάνω στον Ουρανό πριν περίπου τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια, προκάλεσε την κλίση του άξονά του μακρινού και παγωμένου πλανήτη, ενώ μπορεί να εξηγήσει τις πολύ χαμηλές θερμοκρασίες του σήμερα, οι οποίες φθάνουν τους μείον 216 βαθμούς Κελσίου.

Αυτό προκύπτει από μια νέα επιστημονική μελέτη, που βασίσθηκε σε υπολογιστικές προσομοιώσεις και επιβεβαιώνει προηγούμενες επιστημονικές εκτιμήσεις. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Τζέικομπ Κεγκερέις του Ινστιτούτου Υπολογιστικής Κοσμολογίας του βρετανικού Πανεπιστημίου του Ντάραμ, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστροφυσικής «Astrophysical Journal».

http://iopscience.iop.org/article/10.3847/1538-4357/aac725/meta

Κατά πάσα πιθανότητα το σώμα που έπεσε στον Ουρανό, ήταν ένας νεαρός πρωτοπλανήτης. Η πρόσκρουση είχε ως αποτέλεσμα ο Ουρανός να «γείρει» και να περιστρέφεται πλέον με το πλευρό του: ο άξονας περιστροφής του είναι σήμερα σχεδόν κάθετος σε σχέση με τους άξονες όλων των άλλων πλανητών του ηλιακού μας συστήματος.

Κατά τη σφοδρή σύγκρουση πάντως, ο Ουρανός κατάφερε να διατηρήσει το μεγαλύτερο μέρος από την ατμόσφαιρά του. Επίσης οι προσομοιώσεις της πρόσκρουσης μπόρεσαν να εξηγήσουν το σχηματισμό των δακτυλίων και των δορυφόρων του πλανήτη. Οι δακτύλιοι και τα φεγγάρια σχηματίσθηκαν σταδιακά από τις μεγάλες ποσότητες πετρωμάτων και πάγου που εκτοξεύθηκαν στο διάστημα μετά τη σύγκρουση.

https://physicsgg.me/2018/07/03/%ce%bf-%cf%80%ce%bb%ce%b1%ce%bd%ce%ae%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%bf%cf%85%cf%81%ce%b1%ce%bd%cf%8c%cf%82-%cf%87%cf%84%cf%85%cf%80%ce%ae%ce%b8%ce%b7%ce%ba%ce%b5-%ce%ba%ce%ac%cf%80%ce%bf%cf%84%ce%b5-%ce%b1/

Η NASA θα μπορούσε να στείλει ένα διαστημόπλοιο στον Ουρανό τη δεκαετία του 2030.

Η προσεκτική ματιά στον πλανήτη Ουράνιο μπορεί να είναι ενδιαφέρουσα. Η ρομποτική αποστολή Voyager 2 το έκανε για πρώτη φορά το 1986. Σήμερα, οι επιστήμονες σχεδιάζουν μια νέα αποστολή. Μια αποστολή της NASA στον Ουρανό θα μπορούσε να διαχειριστεί με μόνο ένα δισεκατομμύριο δολάρια, με μοχλευμένη πλανητική ευθυγράμμιση και χρήση της τεχνολογίας αποστολής Juno της NASA, σε ερωτήσεις που έθεσε ο Voyager 2. Η Stephanie Jarmak, διδακτορικός φοιτητής στο Πανεπιστήμιο της Κεντρικής Φλόριντα και πρώην επικεφαλής ερευνητής για το σχέδιο σχεδιασμού αποστολής, δήλωσε στο Space.com ότι οι ερωτήσεις που προέκυψαν μετά την αποστολή Voyager 2 έπρεπε να απαντηθούν. χρειάστηκαν περισσότερες πληροφορίες και αυτό θα μπορούσε να βρεθεί μόνο αν ένα διαστημικό σκάφος σταλθει στον Ουρανό.

Ο Jarmak και άλλοι εμπειρογνώμονες που παρακολούθησαν το πλανητικό θερινό σεμινάριο που φιλοξένησε το εργαστήριο Jet Propulsion Laboratory της NASA, σχεδίασε ένα διαστημικό σκάφος ικανό να επιτύχει αυτούς τους στόχους. Εάν ξεκινήσει το 2032, θα φτάσει μέχρι το 2045 στην Ουράνια,.

Μόλις βρεθεί εκεί, το διαστημικό σκάφος θα αρχίσει να απευθύνεται στις πιο επείγουσες ερωτήσεις των επιστημόνων. Για παράδειγμα, γιατί το μαγνητικό πεδίο του Ουρανού είναι τόσο περίεργο; Ποια είναι η κορυφή του νέφους του πλανήτη που κρύβεται; Είναι κάτι που συμβαίνει βαθύτερα μέσα στον ίδιο τον πλανήτη; Ο Erin Leonard, διδακτορικός φοιτητής πλανητικής γεωλογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας και ο διευθυντής του έργου για τη διαδικασία σχεδιασμού, εξήγησε ότι μια αποστολή στον Ουρανο είχε επιλεγεί για να δείξει ότι μια πολλά θα μπορούσαν να γίνουν στο πλαίσιο του ανώτατου ορίου κόστους New Frontiers. Αυτή η κατηγορία αποστολής στη NASA έχει δει το διαστημικό σκάφος New Horizons να πετάει στον Πλούτωνα και πέρα. Έστειλε επίσης τον Juno στον Δία και την OSIRIS-REx στον αστεροειδή Bennu. Σύμφωνα με αυτήν την αποστολή, οι προϋπολογισμοί της κατηγορίας περιορίζονται στα 850 εκατομμύρια δολάρια, τα οποία δεν περιλαμβάνουν την εκτόξευση. Παρόλο που 850 εκατομμύρια δολάρια ακούγονται σαν πολλά, δεν είναι τόσο πολύ όταν πρόκειται για διαστημικές αποστολές. Ο Jarmak δήλωσε ότι η ομάδα ήταν προσεκτική για να συνεργαστεί με την τεχνολογία αποστολής Juno ως ένα μέσο για να βοηθήσει να κρατηθεί το κόστος στο ελάχιστο, εξοπλίζοντας το αεροσκάφος με ένα μαγνητόμετρο, έναν ανιχνευτή μεθανίου και μια κάμερα, τα οποία όλα προσαρμόζονται από παρόμοια μοντέλα που χρησιμοποιούνται σήμερα με την αποστολή Juno.

Η ομάδα μπόρεσε να παραμείνει στον προϋπολογισμό εκμεταλλευόμενη την τυχερή ευθυγράμμιση των εξωτερικών πλανητών. Ο Leonard εξήγησε ότι υπήρχαν οικονομικές προκλήσεις, καθώς απαιτούσε καλή βαρύτητα ή καλή προωθητική ενέργεια, τα οποία ήταν δαπανηρά. Το διαστημικό σκάφος Ουρανού θα πρέπει να έχει περάσει τον Δία μέχρι το 2034, αν πρόκειται να χρησιμοποιήσει αυτή την τυχερή ευθυγράμμιση και να έχει έναν ευκολότερο χρόνο να φτάσει εκεί. Σήμερα, η ομάδα πρέπει να ξεκινήσει να χαρτογραφεί με ακρίβεια τι πρέπει να εξοπλιστεί το σκάφος. Αν και δεν ειδικεύεται στον ίδιο τον Ουρανό, οι Jarmak και Leonard είναι και οι δύο ενθουσιασμένοι από την προοπτική μιας μελλοντικής αποστολής σε αυτόν τον πάγο γιγάντιο παρόμοιο με την πιο κοινή τάξη εξωπλανήτων που οι επιστήμονες συνεχίζουν να ανακαλύπτουν.

https://asgardia.space/en/news/NASA-Could-Send-a-Spacecraft-to-Uranus-in-the-2030s

Ηλιοβασιλέματα σε άλλους κόσμους.

Η δυνατότητα να παρακολουθήσει κανείς ένα ηλιοβασίλεμα από έναν άλλον πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος μπορεί πρακτικά να μην υπάρχει ακριβώς- αλλά αυτό δεν σημαίνει πως αυτή η εμπειρία δεν μπορεί να προσομοιωθεί.

Ο Τζερόνιμο Βιλανουέβα, πλανητικός επιστήμονας του Goddard Space Flight Center της NASA δημιούργησε μια σειρά προσομοιώσεων ηλιοβασιλεμάτων ενώ δημιουργούσε ένα εργαλείο computer modeling για μια πιθανή μελλοντική αποστολή στον Ουρανό- έναν παγωμένο πλανήτη στο εξώτερο ηλιακό μας σύστημα. Κάποια στιγμή στο μέλλον ένα σκάφος μπορεί να πραγματοποιήσει κάθοδο στην ατμόσφαιρα του Ουρανού, με το εργαλείο του Βιλανουέβα να βοηθά τους επιστήμονες να ερμηνεύσουν τις μετρήσεις φωτός εκεί, που θα επιτρέψουν την εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με τη χημική σύνθεση της ατμόσφαιρας.

Για να επιβεβαιώσει την ακρίβεια του εργαλείου του, ο Βιλανουέβα προσομοίωσε γνωστά χρώματα από τον Ουρανό και άλλους πλανήτες. Οι προσομοιώσεις δείχνουν τον ήλιο να εμφανίζεται να δύει από την οπτική γωνία κάποιου που βρίσκεται σε αυτούς τους κόσμους. Καθώς οι πλανήτες αυτοί περιστρέφονται και τμήματά του «κρύβονται» από το φως του ήλιου, φωτόνια διασκορπίζονται σε διαφορετικές κατευθύνσεις, ανάλογα με την ενέργειά τους και τα είδη μορίων στις ατμόσφαιρες. Το αποτέλεσμα είναι μια «παλέτα» χρωμάτων που είναι ορατά από αυτούς τους κόσμους.

Τα animations δείχνουν εικόνες του ουρανού όπως θα φαίνονταν εάν κάποιος κοιτούσε από έναν πολύ ευρύ φακό κάμερας από τη Γη, την Αφροδίτη, τον Άρη, τον Ουρανό και τον Τιτάνα. Οι προσομοιώσεις αυτές αποτελούν έναν νέο χαρακτηριστικό ενός ευρέως χρησιμοποιούμενου online εργαλείου, του Planetary Spectrum Generator, που αναπτύχθηκε από τον Βιλανουέβα και τους συναδέλφους στο Goddard και βοηθά τους επιστήμονες να αναπαράγουν τον τρόπο με τον οποίο το φως περνά μέσα από τις ατμόσφαιρες πλανητών, εξωπλανητών, φεγγαριών και κομητών, προκειμένου να κατανοηθεί η σύσταση των ατμοσφαιρών και των επιφανειών τους.

https://physicsgg.me/2020/06/25/%ce%b7%ce%bb%ce%b9%ce%bf%ce%b2%ce%b1%cf%83%ce%b9%ce%bb%ce%ad%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%b1-%cf%83%ce%b5-%ce%ac%ce%bb%ce%bb%ce%bf%cf%85%cf%82-%ce%ba%cf%8c%cf%83%ce%bc%ce%bf%cf%85%cf%82/

Ακτίνες Χ από τον πλανήτη Ουρανό.

Οι αστρονόμοι ανακοίνωσαν την πρώτη ανίχνευση ακτίνων Χ από τον πλανήτη Ουρανό [A Low Signal Detection of X‐Rays From Uranus].

Ο Ουρανός είναι ο έβδομος πλανήτης κατά σειρά από τον Ήλιο. Είναι ένας γιγάντιος παγωμένος πλανήτης στο εξωτερικό Ηλιακό Σύστημα.

Όπως ο Δίας και ο Κρόνος, ο Ουρανός και οι δακτύλιοί του φαίνεται να παράγουν κυρίως ακτίνες Χ διασκεδάζοντας τις ηλιακές ακτίνες Χ, αλλά μερικές μπορεί επίσης να προέρχονται από το σέλας.

Γι αυτή την ανακάλυψη χρησιμοποιήθηκαν οι παρατηρήσεις του διαστημικού τηλεσκοπίου Chandra από το 2002 έως το 2017.

Μια γρήγορη ματιά στον Ουρανό

Οι αστρονόμοι εντόπισαν για πρώτη φορά ακτίνες Χ από τον Ουρανό, χρησιμοποιώντας το Παρατηρητήριο Ακτίνων Χ Chandra της NASA. Αυτό το αποτέλεσμα μπορεί να βοηθήσει τους επιστήμονες να μάθουν περισσότερα για αυτόν τον αινιγματικό γίγαντα του ηλιακού μας συστήματος.

Ο πλανήτης Ουρανός αποτελείται κυρίως από υδρογόνο και ήλιο έχει τετραπλάσια διάμετρο από τη Γη και διαθέτει σύστημα δύο δακτυλίων γύρω από τον ισημερινό του. Το χαρακτηριστικό που ξεχωρίζει τον Ουρανό από όλους τους άλλους πλανήτες του ηλιακού συστήματος είναι ότι ο άξονας ιδιο-περιστροφής του βρίσκεται σχεδόν πάνω στην εκλειπτική, το επίπεδο δηλαδή πάνω το οποίο βρίσκεται η τροχιά του γύρω από τον Ήλιο. Έτσι, καθώς ο Ουρανός περιστρέφεται γύρω από τον ήλιο και τον εαυτό του, μοιάζει σαν να «κυλά» πάνω στην τροχιά του. Δεδομένου ότι το Voyager 2 ήταν το μόνο διαστημικό σκάφος που φωτογράφισε από κοντά τον Ουρανό, οι αστρονόμοι αντλούν προς το παρόν πληροφορίες γι’ αυτόν από τα διαστημικά τηλεσκόπια Chandra και Hubble. Στη νέα μελέτη, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τις παρατηρήσεις του Chandra που έγιναν το 2002 και επαναλήφθηκαν το 2017. Οι ακτίνες X φαίνονται σε ροζ χρώμα πάνω σε μια φωτογραφία του πλανήτη από το τηλεσκόπιο Keck-I που λήφθηκε το 2004. Τ

Γιατί εκπέμπονται ακτίνες Χ από τον πλανήτη Ουρανό; Η απάντηση είναι ότι οφείλονται κυρίως στον Ήλιο. Οι αστρονόμοι παρατήρησαν ότι τόσο ο Δίας όσο και ο Κρόνος διασκορπίζουν την ακτινοβολία ακτίνων Χ που εκπέμπεται από τον Ήλιο, όπως ακριβώς η ατμόσφαιρα της Γης διασκορπίζει το φως του Ήλιου. Όμως υπάρχουν ενδείξεις ότι υπάρχει τουλάχιστον μία ακόμα πηγή ακτίνων Χ. Εάν το επιβεβαιώσουν περαιτέρω παρατηρήσεις, θα μπορούσε να έχει ενδιαφέρουσες επιπτώσεις στην κατανόηση του πλανήτη Ουρανού.

Ο Ουρανός περιβάλλεται στο κοντινό διαστημικό περιβάλλον του από φορτισμένα σωματίδια όπως ηλεκτρόνια και πρωτόνια. Εάν αυτά τα υψηλής ενέργειας σωματίδια συγκρούονται με τους δακτυλίους του, θα μπορούσαν να προκαλέσουν ακτινοβολία ακτίνων Χ. Μια άλλη πιθανότητα είναι ότι τουλάχιστον μερικές από τις ακτίνες Χ να προέρχονται από σέλας στον Ουρανό, ένα φαινόμενο που έχει παρατηρηθεί στον συγκεκριμένο πλανήτη σε άλλα μήκη κύματος.

https://physicsgg.me/2021/04/02/%ce%b1%ce%ba%cf%84%ce%af%ce%bd%ce%b5%cf%82-%cf%87-%ce%b1%cf%80%cf%8c-%cf%84%ce%bf%ce%bd-%cf%80%ce%bb%ce%b1%ce%bd%ce%ae%cf%84%ce%b7-%ce%bf%cf%85%cf%81%ce%b1%ce%bd%cf%8c/

Από την εξερεύνηση του Ουρανού και του Ποσειδώνα στην ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων.

Μπορεί άραγε μία διαπλανητική αποστολή προς τον Ουρανό και τον Ποσειδώνα να μελετήσει συγχρόνως και βαρυτικά κύματα, τις φευγαλέες αυτές ρυτιδώσεις στην υφή του χωροχρόνου, οι οποίες εκλύονται στην διάρκεια ορισμένων από τα βιαιότερα φαινόμενα που μπορούμε να παρατηρήσουμε στο Σύμπαν; Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη, μπορεί.

Η μοναδική μέχρι σήμερα διαστημοσυσκευή που έχει επισκεφθεί τον Ουρανό και τον Ποσειδώνα, τους δύο πιο απομακρυσμένους πλανήτες του Ηλιακού μας συστήματος, ήταν το Voyager 2. Γι’ αυτό και οι αστρονόμοι που μελετούν τα ουράνια σώματα που εμπεριέχει, θεωρούν την υλοποίηση μιας νέας αποστολής προς τους δύο πλανήτες κομβικής σημασίας στην προσπάθειά μας να διευρύνουμε ακόμη περισσότερο τις γνώσεις μας γι’ αυτούς.

Απ’ ό,τι φαίνεται, μάλιστα, σε δέκα περίπου χρόνια ανοίγει μία μοναδική ευκαιρία για την υλοποίηση μιας τέτοιας αποστολής, καθώς ο Δίας θα βρίσκεται στην κατάλληλη θέση, ώστε να δώσει στην διαστημοσυσκευή την απαραίτητη βαρυτική ώθηση που θα αυξήσει σημαντικά την ταχύτητά της, μειώνοντας έτσι την διάρκεια του ταξιδιού της προς τον Ουρανό και τον Ποσειδώνα. Σύμφωνα με τους συγγραφείς της σχετικής μελέτης, εάν η εκτόξευση μίας «διπλής» διαστημοσυσκευής προγραμματιστεί για το 2029-2030, θα καταφέρει να φτάσει στον Δία σε λιγότερο από δύο χρόνια. Στην συνέχεια, θα μπορούσε να χωριστεί σε δύο επιμέρους διαστημοσυσκευές, η μία απ’ τις οποίες θα κατευθυνόταν προς τον Ουρανό (εισερχομένη σε τροχιά γύρω του το 2042) και η άλλη προς τον Ποσειδώνα (εισερχόμενη σε τροχιά δύο περίπου χρόνια αργότερα).

Παραμένοντας σε τροχιά γύρω τους για αρκετά χρόνια, οι δύο διαστημοσυσκευές θα μπορούσαν να διευρύνουν σημαντικά τις γνώσεις μας για τους δύο αυτούς πλανήτες, όπως άλλωστε συνέβη και με την αποστολή του Cassini στον Κρόνο. Πολύ περισσότερο, ωστόσο, οι ερευνητές της σχετικής μελέτης υποστηρίζουν ότι, εάν κατορθώσουμε να καταγράψουμε με μεγάλη ακρίβεια τις ανεπαίσθητες διακυμάνσεις στα ραδιοσήματα των δύο διαστημοσυσκευών καθ’ όλη την διάρκεια του ταξιδιού τους προς τον Ουρανό και τον Ποσειδώνα, θα μας προσφέρουν παράλληλα και μία μοναδική ευκαιρία για την ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων. Η σχετική μελέτη έχει αναρτηθεί στο arxiv.org και θα δημοσιευθεί στο επιστημονικό περιοδικό Monthly Notices of the Royal Astronomical Society Letters.

Τα βαρυτικά κύματα είναι μικροσκοπικές διαταραχές στην ίδια την υφή του χωροχρόνου, οι οποίες προκαλούνται κάθε φορά που αντικείμενα του Σύμπαντος με μεγάλες μάζες επιταχύνονται. Όπως περίπου τα επιταχυνόμενα ηλεκτρικά φορτία παράγουν ηλεκτρομαγνητικά κύματα, κάθε επιταχυνόμενο υλικό σώμα παράγει βαρυτικά κύματα. Ενώ όμως η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία διασχίζει τον χωροχρόνο με την ταχύτητα του φωτός, η βαρυτική ακτινοβολία, τα βαρυτικά κύματα δηλαδή, αποτελούν διακυμάνσεις του ίδιου του χωροχρόνου, που κι αυτές διαχέονται με την ταχύτητα του φωτός, όπως περίπου διαχέονται οι κυματισμοί τους οποίους προκαλεί ένα βότσαλο που πέφτει σε μια λίμνη. Δεδομένου ότι η βαρύτητα είναι η ασθενέστερη από τις τέσσερεις θεμελιώδεις αλληλεπιδράσεις της φύσης, τα βαρυτικά κύματα είναι τόσο ασθενή, ώστε η ανίχνευσή τους είναι εξαιρετικά δύσκολη. Γι’ αυτό και πρακτικά, μόνο τα σώματα του Σύμπαντος με τις μεγαλύτερες μάζες και επιταχύνσεις μπορούν να δημιουργήσουν βαρυτικά κύματα, ικανά να προκαλέσουν μετρήσιμες μεταβολές στην ύλη που μας περιβάλλει.

Τα βαρυτικά κύματα απομακρύνονται από την «πηγή» τους, μεταβάλλοντας με συγκεκριμένο και ρυθμικό τρόπο (επιμήκυνση σε μία διεύθυνση και ταυτόχρονη συρρίκνωση κατά την κάθετη διεύθυνση κ.ο.κ.) τις αποστάσεις μεταξύ όλων των ελεύθερων σωμάτων που βρίσκονται σε ένα επίπεδο κάθετο στη διεύθυνση διάδοσής τους. Με άλλα λόγια, καθώς ένα βαρυτικό κύμα διαχέεται στον χώρο, «ξεχειλώνει» και ταυτόχρονα συρρικνώνει τις διαστάσεις των αντικειμένων που είναι κάθετες μεταξύ τους και κάθετες προς την κατεύθυνση της διάδοσής του.

Η επιστημονική προσπάθεια που διεξάγεται στους επίγειους ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων όπως ο LIGO, στηρίζεται σε μια ευφυέστατη πειραματική διάταξη, με την οποία μπορούν να καταμετρηθούν αυτές οι εναλλασσόμενες επιμηκύνσεις και συστολές που προκαλούνται κατά την διέλευσή τους στους κάθετους βραχίονες ενός γιγάντιου συμβολόμετρου, μήκους 4 km ο καθένας (στην πραγματικότητα τα συμβολόμετρα του LIGO είναι δύο). Προκειμένου να υπολογιστεί με την μέγιστη δυνατή ακρίβεια το μήκος των βραχιόνων, χρησιμοποιούνται πανομοιότυπες ακτίνες λέιζερ, οι οποίες ανακλώνται πολλές φορές από καθρέπτες που βρίσκονται εγκατεστημένοι στις άκρες του κάθε βραχίονα, ώστε πρακτικά να αυξάνεται η απόσταση που διασχίζουν από τα 4 km σε εκατοντάδες χιλιόμετρα. Στην συνέχεια, επιστρέφουν στο σημείο τομής των δύο βραχιόνων, όπου και αναλύονται. Μ’ αυτόν τον τρόπο μπορούν να καταμετρηθούν μεταβολές στο μήκος των βραχιόνων του κάθε ανιχνευτή μικρότερες της ακτίνας ενός ατομικού πυρήνα, ενώ η ανάλυση των σχετικών δεδομένων μπορεί να μας δώσει πληροφορίες για τα ουράνια σώματα και τα φυσικά φαινόμενα που δημιούργησαν τα βαρυτικά κύματα.

Με ποιον, όμως, τρόπο μία διαστημική αποστολή προς τον Ουρανό και τον Ποσειδώνα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για την ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων; Καθ’ όλη την διάρκεια του ταξιδιού τους, οι δύο διαστημοσυσκευές θα επικοινωνούν διαρκώς με τα κέντρα ελέγχου στην Γη με την βοήθεια ραδιοσημάτων. Εάν, λοιπόν, βαρυτικά κύματα, προερχόμενα για παράδειγμα από την σύγκρουση δύο γιγάντιων μαύρων οπών, διέλθουν από το Ηλιακό σύστημα, θα αυξομειώνουν περιοδικά την απόσταση των διαστημοσυσκευών από την Γη κατά ένα απειροελάχιστο ποσοστό. Σύμφωνα με τους συγγραφείς της μελέτης, αυτή η μικροσκοπική μεταβολή στην απόστασή τους θα μπορούσε θεωρητικά να ανιχνευθεί ως μία μετατόπιση Doppler στη συχνότητα των ραδιοσημάτων τους, καθιστώντας τις δύο διαστημοσυσκευές τα μεγαλύτερα παρατηρητήρια βαρυτικών κυμάτων στον κόσμο.

Υπενθυμίζουμε εδώ ότι το φαινόμενο Doppler είναι η παρατηρούμενη μεταβολή στο μήκος κύματος της ακτινοβολίας μιας πηγής, που προκαλείται από την σχετική της κίνηση. Για παράδειγμα, όταν ένα άστρο απομακρύνεται από εμάς κατά μήκος της ευθείας στην οποία το παρατηρούμε, το «μοτίβο» των φασματικών του γραμμών μετατοπίζεται προς μεγαλύτερα μήκη κύματος. Επειδή στο ορατό τμήμα του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος τα μεγαλύτερα μήκη κύματος αντιστοιχούν στο κόκκινο χρώμα, λέμε τότε ότι το φως του άστρου έχει μετατοπιστεί προς το ερυθρό. Όταν, αντιθέτως, μας πλησιάζει, το φως του μετατοπίζεται προς το κυανό.

Ένα σημαντικό τεχνολογικό εμπόδιο για την υλοποίηση αυτής της ιδέας είναι ο υπολογισμός της συχνότητας των ραδιοσημάτων με εξαιρετικά μεγάλη ακρίβεια, η οποία εκτιμάται ότι πρέπει να είναι τουλάχιστον 100 φορές μεγαλύτερη από ό,τι θα μπορούσαμε να επιτύχουμε στην διάρκεια της αποστολής του Cassini στον Κρόνο. Παρόλο που το εμπόδιο αυτό μοιάζει αρκετά σοβαρό, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι έχουν ήδη περάσει δεκαετίες από τότε που σχεδιαζόταν η αποστολή του Cassini, ενώ οι σχετικές τεχνολογίες βελτιώνονται συνεχώς. Εκτός αυτού, οι επιστήμονες ήδη σχεδιάζουν τον πρώτο διαστημικό κυνηγό βαρυτικών κυμάτων, ο οποίος θα απαιτήσει παρόμοια τεχνολογία, ούτως ή άλλως.

Εάν η ανάπτυξη της σχετικής τεχνολογίας καταστεί εφικτή, τότε το τεράστιο μήκος του «βραχίονα» αυτού του ανιχνευτή βαρυτικών κυμάτων (ίσο δηλαδή με την εκάστοτε απόσταση των διαστημοσυσκευών από την Γη) θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την μελέτη ακραίων φαινομένων στο Σύμπαν, διαφορετικών ωστόσο από εκείνα που μπορούμε να παρατηρήσουμε σήμερα. Με άλλα λόγια, ενώ μέχρι σήμερα οι επίγειοι ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων μπορούν να ανιχνεύουν βαρυτικά κύματα προερχόμενα από την σύγκρουση και συγχώνευση αστρικών μαύρων οπών ή/και αστέρων νετρονίων, η προτεινόμενη αποστολή θα έχει θεωρητικά την δυνατότητα να ανιχνεύσει βαρυτικά κύματα που εκλύονται από αστρικές μαύρες τρύπες, οι οποίες στροβιλίζονται γύρω από υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες, ή ακόμη και από την σύγκρουση και συγχώνευση δύο γαλαξιακών μαύρων οπών.

Φωτογραφία που ελήφθη από το Voyager 2 το 1989: Ο πλανήτης Ποσειδώνας και ένας από τους δορυφόρους του, ο Τρίτωνας, σε φάση ημισελήνου.

https://physicsgg.me/2021/05/25/%ce%b1%cf%80%cf%8c-%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%b5%ce%be%ce%b5%cf%81%ce%b5%cf%8d%ce%bd%ce%b7%cf%83%ce%b7-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%bf%cf%85%cf%81%ce%b1%ce%bd%ce%bf%cf%8d-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%cf%84%ce%bf%cf%85/

Δύο δορυφόροι του Ουρανού στην λίστα των σωμάτων με υπόγειους ωκεανούς.

Θεωρείται απίθανο αν όχι αδύνατο να εντοπισθούν κάποιες μορφές ζωής και ιδιαίτερα σύνθετες μορφές ζωής στην επιφάνεια κάποιου πλανήτη η κάποιου δορυφόρου στο ηλιακό μας σύστημα. Όμως οι πιθανότητες να υπάρχουν κάποιες μορφές ζωής ίσως και πιο εξελιγμένες από απλές μικροβιακές σε κάποιο κόσμο του ηλιακού μας συστήματος έχουν αυξηθεί καθώς εντοπίζεται η ύπαρξη υπόγειων ωκεανών σε ορισμένους δορυφόρους πλανητών.Έχει εξακριβωθεί ότι η Ευρώπη (Δίας) και ο Εγγέλαδος (Κρόνος) όχι μόνο διαθέτουν υπόγειους ωκεανούς αλλά πολλά στοιχεία που έχουν συλλεχθεί δείχνουν ότι αυτές οι υπόγειες μάζες νερού σε υγρή μορφή διαθέτουν συνθήκες φιλικές στην παρουσία της ζωής. Ερευνητική ομάδα πραγματοποίησε σειρά προσομοιώσεων οι οποίες έδειξαν ότι δύο δορυφόροι του Ουρανού, η Τιτάνια και ο Όμπερον, είναι πιθανό να διαθέτουν υπόγειους ωκεανούς.Η Τιτάνια έχει διάμετρο 1,576 χλμ. είναι ο μεγαλύτερος από τους 27 γνωστούς δορυφόρους του Ουρανού και όγδοος κατά σειρά μεγέθους, δορυφόρος του ηλιακού μας συστήματος. Ανακαλύφθηκε από τον κορυφαίο Βρετανό αστρονόμο Ουίλιαμ Χέρσελ το 1787 και πήρε το όνομά του από την Τιτάνια, την βασίλισσα των ξωτικών στο έργο του Σαίξπηρ «Όνειρο Θερινής Νυκτός».Ο Όμπερον με διάμετρο 1,522 χλμ. είναι ο εξώτατος από τους κυριότερους δορυφόρους και ο δεύτερος σε διαστάσεις από όσους περιφέρονται γύρω από αυτό τον πλανήτη, καθώς επίσης και ο δέκατος, κατά σειρά μεγέθους, δορυφόρος του ηλιακού μας συστήματος. Ανακαλύφθηκε και αυτός από τον Χέρσελ το 1787 και πήρε το όνομά του από τον Όμπερον, τον βασιλιά των ξωτικών στο «Όνειρο Θερινής Νυκτός».«Στοιχηματίζω ότι διαθέτουν ωκεανούς και αν επιβεβαιωθεί η ύπαρξη τους δεν θα αποτελέσει πλέον καμία έκπληξη» αναφέρει ο Φράνσις Νίμο, του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, Σάντα Κρουζ επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. Οι δύο δορυφόροι διαθέτουν θερμοκρασίες επιφάνειας που κινούνται πέριξ των -200 βαθμών Κελσίου. Όμως οι ερευνητές αναφέρουν ότι η πορώδης επιφάνεια τους και η πιθανότητα να διαθέτουν ραδιενεργά υλικά στο εσωτερικό τους αποτελεί ένα συνδυασμό που επιτρέπει την υπόγεια ύπαρξη νερού σε υγρή μορφή.Οι προσομοιώσεις έδειξαν ότι η επιφάνεια της Τιτάνιας είναι πορώδης σε ποσοστό άνω του 12% τότε θα έχει δημιουργηθεί στο εσωτερικό της ένας ωκεανός βάθους ενός χλμ. Αν ο Όμπερον διαθέτει παρόμοια χαρακτηριστικά με την Τιτάνια θα διαθέτει ένα ωκεανό που θα είναι λίγο πιο ρηχός από εκείνον της Τιτάνια.

Στη φωτογραφία εικονίζονται ορισμένοι από τους δορυφόρους του Ουρανού. Από αριστερά προς τα δεξιά ο προτελευταίος δορυφόρος είναι η Τιτάνια και τελευταίος ο Όμπερον οι οποίοι μπορεί να διαθέτουν υπόγειους ωκεανούς.

https://www.naftemporiki.gr/story/1802035/duo-doruforoi-tou-ouranou-stin-lista-ton-somaton-me-upogeious-okeanous

Αποστολή στον Ουρανό.

Διαστημικό σκάφος της NASA θα εξερευνήσει τον πλανήτη Ουρανό από κοντά, για πρώτη φορά! Το Voyager 2 ήταν το μόνο διαστημικό σκάφος που πέρασε κοντά από τον πλανήτη Ουρανό πριν από 36 χρόνια, το 1986.

Φωτογραφία του πλανήτη Ουρανού κι ενός από τους δορυφόρους ( του Άριελ). Η φωτογραφία λήφθηκε το 2006 από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble. Ο Ουρανός είναι από τους τέσσερις γίγαντες αερίων του ηλιακού μας συστήματος, αλλά στη δομή μοιάζει περισσότερο με τον Ποσειδώνα, παρά με τους άλλους δύο. 

Ο Ουρανός είναι ο έβδομος πλανήτης σε απόσταση από τον Ήλιο, ο τρίτος μεγαλύτερος και ο τέταρτος σε μάζα πλανήτης του Ηλιακού συστήματος. Διαθέτει 27 δορυφόρους. Το όνομά του προέρχεται από την αρχαία ελληνική θεότητα του ουρανού, ο οποίος ήταν πατέρας του Κρόνου και παππούς του Δία. Δεν είναι ορατός με γυμνό μάτι από τη Γη, όπως οι άλλοι πλανήτες, καθώς έχει φαινόμενο μέγεθος +5,5 – +6,0, και γι αυτό σε συνδυασμό με την αργή κίνησή του δεν αναγνωρίστηκε στους αρχαίους χρόνους ως πλανήτης. Ο Ουίλιαμ Χέρσελ ανακοίνωσε την ανακάλυψή του τις 13 Μαρτίου 1781, επεκτείνοντας για πρώτη φορά στην ιστορία τα όρια του ηλιακού συστήματος. Ο Ουρανός ήταν ο πρώτος πλανήτης που ανακαλύφθηκε με τηλεσκόπιο. Είναι ένας από τους τέσσερις γίγαντες αερίων του ηλιακού μας συστήματος, αλλά στη δομή μοιάζει περισσότερο με τον Ποσειδώνα, παρά με τους άλλους δύο (Κρόνο και Δία). Η NASA δρομολογεί αποστολή στον πλανήτη Ουρανό, σύμφωνα με έκθεση της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών, που περιγράφει τις διαστημικές προτεραιότητες για την επόμενη δεκαετία. Η έκθεση χαρακτηρίζει τον Ουρανό ως «ένα από τα πιο ενδιαφέροντα σώματα στο Ηλιακό σύστημα». Μια εξερεύνηση σε βάθος του πλανήτη Ουρανού μπορεί να βοηθήσει στην καλύτερη κατανόηση πολλών εξωπλανητών παρόμοιου μεγέθους που ανακαλύπτονται γύρω από άλλα άστρα. Το διαστημικό σκάφος θα τεθεί σε τροχιά γύρω από τον Ουρανό και θα στείλει διαστημοσυσκευή που θα μελετήσει την ατμόσφαιρά του.Η νέα αποστολή, εφόσον παραγματοποιηθεί, αναμένεται να φτάσει στον προορισμό της το 2044!

https://physicsgg.me/2022/04/20/αποστολή-στον-ουρανό/

Γιατί οι πλανήτες Ουρανός και Ποσειδώνας έχουν διαφορετικά χρώματα;

Οι δύο εξώτεροι πλανήτες του Ηλιακού Συστήματος έχουν παρόμοια σύσταση, παρόμοια μάζα και παρόμοιο μέγεθος. Γιατί έχουν όμως διαφορετικά χρώματα;Το παλιό αστρονομικό μυστήριο δείχνει να λύνεται χάρη σε παρατηρήσεις του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble και επίγειων οργάνων, οι οποίες εξηγούν γιατί ο Ποσειδώνας και ο Ουρανός έχουν διαφορετικό χρώμα, ή μάλλον διαφορετικούς τόνους του μπλε.Και οι δύο πλανήτες διαθέτουν παχιά ατμόσφαιρα από υδρογόνο, ήλιο και άλλα αέρια, κάτω από την οποία κρύβεται ένα στρώμα πάγου και ένας βραχώδης πυρήνας. Το δε μέγεθός τους είναι παραπλήσιο, με διάμετρο περίπου τέσσερις φορές μεγαλύτερο από τη διάμετρο της Γης.Η χρωματική έκπληξη ήρθε στα τέλη της δεκαετίας του 1980, όταν το Voyager 2 της NASA προσπέρασε τον Ουρανό και τον Ποσειδώνα με μεγάλη ταχύτητα και πρόλαβε να μεταδώσει τα πρώτα πορτρέτα των δύο κόσμων.Το 1986, οι αστρονόμοι είδαν για πρώτη φορά από κοντά τον Ουρανό, μια σφαίρα σε ανοιχτό κυανό χρώμα χωρίς επιφανειακά χαρακτηριστικά. Τρία χρόνια αργότερα, ο Ποσειδώνας τους εξέπληξε με την πιο σκούρα, βαθυγάλανη ατμόσφαιρά του.Εδώ και καιρό γνωρίζουμε ότι οι δύο παγωμένοι πλανήτες είναι μπλε επειδή οι ατμόσφαιρές τους περιέχουν μεθάνιο που απορροφά το κόκκινο φως.Η νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στο Journal of Geophysical Research: Planets, συνδυάζει παρατηρήσεις τηλεσκοπίων με ένα μαθηματικό μοντέλο που περιγράφει τις ατμόσφαιρες και των δύο πλανητών.Καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η χρωματική απόκλιση οφείλεται στο γεγονός ότι ένα υπόλευκο στρώμα ομίχλης μεθανίου στην ατμόσφαιρα του Ουρανού έχει διπλάσιο πάχος από ό,τι το αντίστοιχο στρώμα στον Ποσειδώνα.Η υπόλευκη ομίχλη σχηματίζεται από παγοκρυστάλλους μεθανίου που συμπυκνώνονται πάνω σε σωματίδια της ατμόσφαιρας και πέφτουν ως χιόνι. Στον Ποσειδώνα, τον πλανήτη με τους ισχυρότερους ανέμους που έχουν καταγραφεί στο Ηλιακό Σύστημα, η ταραγμένη ατμόσφαιρα εμπλουτίζει το μεσαίο στρώμα με μεθάνιο και επιταχύνει έτσι τη χιονόπτωση. Αυτό με τη σειρά του μειώνει την ασπριδερή ομίχλη και δίνει στον Ποσειδώνα πιο βαθύ χρώμα, εξηγούν οι ερευνητές.Τα ευρήματα δείχνουν να εξηγούν το διαφορετικό χρώμα των δύο εξώτερων πλανητών, θα είναι όμως δύσκολο να επιβεβαιωθούν χωρίς παρατηρήσεις από μικρή απόσταση.Όμως ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας είναι οι μόνοι πλανήτες που δεν έχουν δεχθεί μέχρι σήμερα επίσκεψη από αποστολές σχεδιασμένες να τεθούν σε τροχιά.Αυτό αναμένεται να αλλάξει τη δεκαετία του 2030 με την πρώτη αποστολή της NASA που θα εξερευνήσει τον Ουρανό.

https://physicsgg.me/2022/06/01/γιατί-οι-πλανήτες-ουρανός-και-ποσειδώ/

H NASA βάζει στο στόχαστρο τον πιο άγνωστο πλανήτη του ηλιακού συστήματος.

Η NASA πρέπει να αποφασίσει μέχρι το 2024 ποια θα είναι η επόμενη μεγάλη αποστολή της στο διάστημα. Η πρώτη επιλογή, προς το παρόν, είναι ο πλανήτης Ουρανός, ο πλέον «άγνωστος» πλανήτης του ηλιακού συστήματος.

Ενα βασικό ζήτημα έχει τεθεί στην επιστημονική κοινότητα, καθώς η NASA πρέπει να αποφασίσει μέχρι το 2024 ποια θα είναι η επόμενη μεγάλη αποστολή της στο διάστημα. Οι επιστημονικές κοινότητες ήδη έχουν αρχίσει και καταθέτουν τις προτάσεις τους. Η πρώτη επιλογή προς το παρόν είναι ο πλανήτης Ουρανός, ο πλέον «άγνωστος» πλανήτης του ηλιακού συστήματος.Κι αυτό γιατί οι επιστήμονες ξέρουν πολύ λίγα πράγματα για αυτόν τον πλανήτη, ο οποίος έχει τέσσερις φορές το μέγεθος της Γης. Έχουν περάσει άλλωστε 30 χρόνια από τότε που το διαστημικό σκάφος Voyager 2 τράβηξε φωτογραφίες του. Ο Ουρανός ολοκληρώνει τη τροχιά του γύρω από τον Ήλιο κάθε 84 γήινα χρόνια. Και ο χειμώνας στον πλανήτη διαρκεί 21 χρόνια, με θερμοκρασίες που φτάνουν τους −224 βαθμούς Κελσίου.Μάλιστα οι επιστήμονες πιστεύουν πως στην επιφάνειά του ενδεχομένως να υπάρχει ωκεανός κάτω από τον πάγο και άρα πιθανότητες για ύπαρξη ζωής.

Αποστολή 2 δισεκατομμυρίων

Η επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι αυτή θα πρέπει να είναι η επόμενη μεγάλη αποστολή που θα πρέπει να εγκρίνει η NASA μέχρι το 2024.Συγκεκριμένα προτείνει στη NASA να στείλει έναν ανιχνευτή στον Ουρανό – ο οποίος θα διεισδύσει στην άγνωστη ατμόσφαιρά του- και ένα άλλο διαστημόπλοιο που να μπορεί να τεθεί σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη για τουλάχιστον πέντε (γήινα) χρόνια.Ο προϋπολογισμός για την αποστολή θα ξεπερνούσε τα 2 δισεκατομμύρια δολάρια.Στις 16 Φεβρουαρίου, η Kathleen Mandt του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Φυσικής του Johns Hopkins εξήγησε σε άρθρο της στο περιοδικό Science ότι η αποστολή «θα μπορούσε να οδηγήσει σε συμπεράσματα για την προέλευση και την εξέλιξη του ηλιακού συστήματος, καθώς και πολλά άλλα φαινόμενα γύρω από τον μυστηριώδη πλανήτη».Με την τρέχουσα τεχνολογία, ένα διαστημικό σκάφος θα χρειαζόταν 12 έως 15 χρόνια για να καλύψει τα 1,8 δισεκατομμύρια μίλια που απαιτούνται για να φτάσει στον Ουρανό.

Κι άλλες προτάσεις στο τραπέζι

Σύμφωνα με τον αστροφυσικό Φάμπιο Φαβάτα, η NASA έχει ακόμη πολλές επιλογές στο τραπέζι. Οι τελικές αποφάσεις πρέπει να ληφθούν το αργότερο μέχρι το 2024 ώστε η εκτόξευση να πραγματοποιηθεί μέσα στην επόμενη δεκαετία.Πάντως εκτός από τον Ουρανό, ίσως η επόμενη μεγάλη αποστολή (σε δύο δεκαετίες) να είναι ο Ποσειδώνας: ο άλλος παγωμένος «γίγαντας» που παραμένει ανεξερεύνητος.Ο Πλούτωνας, από την άλλη – που είναι ακόμη πιο μακριά και δεν θεωρείται πλέον πλανήτης – έχει ερευνηθεί αρκετά από τους ειδικούς, χάρη στην επίσκεψη που πραγματοποίησε το σκάφος New Horizons της NASA.

https://physicsgg.me/2023/02/26/h-nasa-βάζει-στο-στόχαστρο-τον-πιο-άγνωστο-π/

Το James Webb κοιτάζει τον Ουρανό.

Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb πήρε μια εκπληκτική φωτογραφία του πλανήτη Ουρανού. Στη νέα εικόνα βλέπουμε εντυπωσιακούς δακτυλίους τους, καθώς και φωτεινά χαρακτηριστικά στην ατμόσφαιρα του πλανήτη.

Ο Ουρανός είναι ο έβδομος σε απόσταση από τον Ήλιο, ο τρίτος μεγαλύτερος και ο τέταρτος σε μάζα πλανήτης του Ηλιακού συστήματος. Διαθέτει 27 δορυφόρους και 13 γνωστούς δακτυλίους, έντεκα από τους οποίους είναι ορατοί στις εικόνες του Webb. Λόγω της μεγάλης απόστασής του από τη Γη, δεν είναι ορατός με γυμνό μάτι. Όλοι οι δακτύλιοι και οι δορυφόροι βρίσκονται σχεδόν στο ίδιο επίπεδο, το επίπεδο του Ισημερινού του πλανήτη.Στις εικόνες του James Webb, βλέπουμε τον πλανήτη με περισσότερες λεπτομέρειες, που καταδεικνύουν πόσο δυναμική είναι η ατμόσφαιρα του Ουρανού. Στη δεξιά πλευρά του πλανήτη υπάρχει μια περιοχή λάμψης στον πόλο που βλέπει προς τον Ήλιο, γνωστή ως «πολικό κάλυμμα» (polar cap) – φαίνεται να εμφανίζεται όταν ο πόλος εισέρχεται στο άμεσο ηλιακό φως το καλοκαίρι και εξαφανίζεται το φθινόπωρο. Τα δεδομένα που κατέγραψε το διαστημικό τηλεσκόπιο θα βοηθήσουν τους επιστήμονες να κατανοήσουν τον επί του παρόντος μυστηριώδη μηχανισμό πίσω από αυτό το χαρακτηριστικό.

Το χαρακτηριστικό που ξεχωρίζει τον Ουρανό από όλους τους άλλους πλανήτες του ηλιακού συστήματος είναι ότι ο άξονας περιστροφής γύρω από τον εαυτό του βρίσκεται σχεδόν πάνω στην εκλειπτική, το επίπεδο δηλαδή πάνω το οποίο βρίσκεται η τροχιά του γύρω από τον Ήλιο. Έτσι, καθώς ο Ουρανός περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο και τον εαυτό του, μοιάζει σαν να «κυλά» πάνω στην τροχιά του. Καθώς οι δορυφόροι και οι δακτύλιοί του περιστρέφονται κάθετα στον ισημερινό του πλανήτη, το όλο σύστημα μοιάζει σαν ένας «στόχος». Το αποτέλεσμα στο «ημερολόγιο» του Ουρανού είναι ότι κάθε πόλος έχει πολύ μεγάλη περίοδο νύχτας και μια πολύ μεγάλη περίοδο ημέρας, 42 γήινα έτη.
Ο Ουρανός χρειάζεται 84 χρόνια για μια περιφορά γύρω από τον Ήλιο. Τώρα επικρατεί προχωρημένη άνοιξη στο βόρειο πόλο, ο οποίος είναι ορατός, ενώ το καλοκαίρι στον βόρειο πόλο θα είναι το 2028. Το James Webb αποτύπωσε επίσης πολλούς από τους 27 γνωστούς δορυφόρους του Ουρανού:

https://physicsgg.me/2023/04/06/το-james-webb-κοιτάζει-τον-ουρανό/

Ωκεάνιοι κόσμοι στα φεγγάρια του πλανήτη Ουρανού.

Αν υπάρχει κάτι που έχουμε μάθει από τη ζωή στη Γη είναι ότι όπου υπάρχει νερό σε υγρή μορφή εν γένει υπάρχουν και κάποιες μορφές ζωής. Το νερό είναι ζωτικής σημασίας για όλες τις μορφές ζωής που γνωρίζουμε. Είναι ο διαλύτης, ο υδατικός ζωμός που κάνει εφικτή όλη τη χημική δραστηριότητα που συντελείται στα κύτταρά μας. Το νερό διαλύει πολλές από τις χημικές ενώσεις που χρειάζεται κάθε μορφή ζωής, οποιουδήποτε μεγέθους, για να αναπτυχθεί και να επιτελέσει τις μεταβολικές της λειτουργίες. Κάθε ζωντανό κύτταρο είναι ένα μικροσκοπικό σακουλάκι με νερό στο οποίο παραγματοποιούνται οι σύνθετες λειτουργίες της ζωής. Επομένως, όταν αναζητούμε ζωή σε άλλα μέρη του ηλιακού μας συστήματος ψάχνουμε κατά κύριο λόγο για μέρη όπου μπορεί να βρεθεί σήμερα ή όπου ίσως να έχει υπάρξει στο παρελθόν, νερό σε υγρή μορφή. (…)
Εμείς οι άνθρωποι εξερευνούμε το ηλιακό μας σύστημα με ρομποτικά οχήματα εδώ και πάνω από 55 χρόνια. Η πρώτη ρομποτική αποστολή σε έναν άλλο πλανήτη ήταν η περίπτωση της Αφροδίτης από τη διαστημοσυσκευή Mariner 2 στις 14 Δεκεμβρίου του 1962. Έκτοτε, έχουμε στείλει μια αρμάδα από διαστημικά σκάφη για να μελετήσουμε τον Ήλιο από διάφορους πλανήτες, δορυφόρους πλανητών, αστεροειδείς και κομήτες, οι περισσότεροι από τους οποίους βρίσκονται στις εσώτερες περιοχές του ηλιακού μας συστήματος. Στην ίδια χρονική περίοδο, έχουμε στείλει μόλις οκτώ διαστημικά σκάφη πέρα από τη ζώνη των αστεροειδών για να μελετήσουμε τους πολλούς κόσμους που βρίσκονται στις εξώτερες περιοχές του ηλιακού μας συστήματος.
Τα διαστημικά σκάφη που έχουν ταξιδέψει πέρα από τη ζώνη των αστεροειδών – Pioneer 1 και 2, Voyager 1 και 2, Galileo, Casini, New Horizons και Juno – έχουν αποκαλύψει κάτι θεμελιώδες για το τι σημαίνει να είναι ένας κόσμος «βιοδεκτικός». Τα δεδομένα που έχουμε λάβει από αυτές τις αποστολές έχουν αναβαθμίσει ριζικά την αντίληψή μας για τα μέρη του ηλιακού μας συστήματος όπου υπάρχει νερό σε υγρή μορφή και, κατ’ επέκταση, για τα μέρη όπου θα μπορούσε ίσως να κατοικήσει η ζωή.
Έχουμε πλέον βάσιμους λόγους να πιστεύουμε ότι τουλάχιστον έξι δορυφόροι πλανητών («φεγγάρια») του εξώτερου ηλιακού συστήματος είναι πιθανό να φιλοξενούν ωκεανούς νερού σε υγρή μορφή κάτω από τους παγετώδεις φλοιούς τους. Οι ωκεανοί αυτοί υπάρχουν σήμερα, σε κάποιες περιπτώσεις έχουμε βάσιμους λόγους να εικάζουμε ότι υπήρχαν για ένα μεγάλο μέρος της ιστορίας του ηλιακού συστήματος. Τρεις από αυτούς τους ωκεάνιους κόσμους – η Ευρώπη, ο Γανυμήδης και η Καλλιστώ – περιφέρονται γύρω από τον Δία. Είναι τρία από τα τέσσερα μεγάλα φεγγάρια που παρατηρήθηκαν για πρώτη φορά από τον Γαλιλαίο το 1610. Το τέταρτο φεγγάρι, η Ιώ, είναι το σώμα που παρουσιάζει την πιο έντονη ηφαιστειακή δραστηριότητα στο ηλιακό σύστημα, και δεν έχει νερό. Τουλάχιστον δυο ακόμα ωκεάνιοι κόσμοι, ο Τιτάνας και ο Εγκέλαδος, περιφέρονται γύρω από τον Κρόνο. Ο ιδιόρρυθμος δορυφόρος του Ποσειδώνα Τρίτωνας, που περιφέρεται με φορά αντίθετη από εκείνη της περιστροφής του, παρουσιάζει επίσης ενδείξεις ύπαρξης ενός υποκειμένου ωκεανού.
Αυτοί είναι μόνο οι κόσμοι για τους οποίους έχουμε καταφέρει να συλλέξουμε αρκετά δεδομένα και στοιχεία. Υπάρχουν πολύ περισσότεροι κόσμοι που θα μπορούσαν κάλλιστα να φιλοξενούν ωκεανούς. Ο Πλούτωνας ενδέχεται να κρύβει ένα υγρό μείγμα νερού, αμμωνίας και μεθανίου, τα οποία είναι πιθανό να συνθέτουν έναν αλλόκοτα ψυχρό ωκεανό με εντελώς απόκοσμη χημική δραστηριότητα. Στην ιδιόρρυθμη κουστωδία των φεγγαριών που περιβάλλουν τον πλανήτη Ουρανό ενδέχεται επίσης να υπάρχουν υποεπιφανειακοί ωεκανοί. (…)
απόσπασμα από το βιβλίο Ωκεανοί στο διάστημα (εκδόσεις εφαλτήριο)

https://physicsgg.me/2022/07/05/ωκεανοί-στο-διάστημα/

Η NASA επιβεβαιώνει ότι τέσσερις δορυφόροι του πλανήτη Ουρανού είναι υδάτινοι κόσμοι

Νέα έρευνα δείχνει ότι πιθανότατα υπάρχει ένα στρώμα ωκεανού σε τέσσερις από τους μεγάλους δορυφόρους του Ουρανού: της Άριελ, της Μιράντα, της Τιτάνια, του Ουμβριήλ και του Όμπερον. Οι αλμυροί ωκεανοί βρίσκονται κάτω από τον πάγο.

Πρόσφατη μελέτη

https://www.jhuapl.edu/news/news-releases/230316-radiation-around-uranus-suggests-it-has-ocean-moons

 ερευνητικής ομάδας με επικεφαλής επιστήμονες του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Φυσικής του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς στις ΗΠΑ ανέφερε ότι δύο δορυφόροι του Ουρανού είναι πολύ πιθανό να διαθέτουν ενεργά γεωλογικά συστήματα υπόγειων ωκεανών. Οι ερευνητές άφησαν ανοικτό το ενδεχόμενο ο αριθμός των δορυφόρων του Ουρανού με υπόγειο ωκεανό να είναι μεγαλύτερος. Η ανακάλυψη αυτή έγινε μελετώντας δεδομένα που έχει καταγράψει η θρυλική αποστολή Voyager τα δίδυμα σκάφη της οποίας αφού εξερεύνησαν το ηλιακό μας σύστημα το έχουν εγκαταλείψει και κινούνται πλέον σε περιοχές του διαστρικού Διαστήματος στέλνοντας από εκεί πολύτιμα για τους επιστήμονες δεδομένα.

Με ανακοίνωση

https://www.nasa.gov/feature/jpl/new-study-of-uranus-large-moons-shows-4-may-hold-water

 της η NASA αναφέρει ότι πραγματοποιήθηκε μια δεύτερη μελέτη στα επίμαχα δεδομένα από ερευνητική ομάδα με επικεφαλής επιστήμονες του Εργαστηρίου Αεριώθησης (JPL) της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας. Η ερευνητική ομάδα μελέτησε δεδομένα πέντε δορυφόρων του Ουρανού, της Άριελ, της Μιράντα, της Τιτάνια, του Ουμβριήλ και του Όμπερον. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τέσσερις από τους πέντε δορυφόρους είναι πολύ πιθανό να διαθέτουν ωκεανούς που βρίσκονται δεκάδες χλμ. κάτω από την επιφάνεια τους.Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η Τιτάνια και ο Όμπερον όχι μόνο διαθέτουν ωκεανούς αλλά είναι πιθανό οι ωκεανοί αυτοί να διαθέτουν συνθήκες φιλικές στην παρουσία της ζωής. Για την Μιράντα οι ερευνητές αναφέρουν ότι οι συνθήκες που επικρατούν εκεί ευνοούν την παρουσία νερού σε υγρή μορφή στο εσωτερικό του αλλά για μικρό χρονικό διάστημα και στη συνέχεια το νερό παγώνει άρα είναι μηδενίζονται οι πιθανότητες για παρουσία της ζωής εκεί. Για την Άριελ και τον Ουμβριήλ οι ερευνητές είναι πιο επιφυλακτικοί στο αν και τι είδους ωκεανούς μπορεί να διαθέτουν αλλά εκτιμούν ότι σε έναν από τους δύο είναι πιθανό να υπάρχει κάποιος υπόγειος ωκεανός.Ο Ουρανός είναι ο έβδομος σε απόσταση από τον Ήλιο, ο τρίτος μεγαλύτερος και ο τέταρτος σε μάζα πλανήτης του Ηλιακού συστήματος. Μέχρι στιγμής έχουν εντοπιστεί 27 δορυφόροι του πλανήτη οι οποίοι σε αντίθεση με τους υπόλοιπους πλανήτες και δορυφόρους του ηλιακού μας συστήματος δεν έχουν λάβει ονόματα της ελληνικής μυθολογίας αλλά ονόματα χαρακτήρων έργων του Ουίλιαμ Σέξπηρ και ποιημάτων του Αλεξάντερ Πόουπ.

https://physicsgg.me/2023/05/05/ωκεάνιοι-κόσμοι-στα-φεγγάρια-του-πλαν/