Μαραθώνιος Messier 2015 (Messier Marathon 2015)

Έρχεται σε λίγες ημέρες η νέα Σελήνη που πραγματοποιείται ο ετήσιος μαραθώνιος Messier. Πρόκειται για την προσπάθεια παρατήρησης όλων των αντικειμένων Messier σε μία νύχτα!

 

Νέα Σελήνη θα έχουμε την Παρασκευή 20/3 οπότε το σαββατοκύριακο 21/22 Μαρτίου είναι ιδανικό για ένα μαραθώνιο Messier ώστε να μπορεί κανείς να αφιερώσει ένα ολόκληρο βράδυ στην παρατήρηση χωρίς να έχει να εργαστεί την επόμενη.

 

Ο μαραθώνιος Messier είναι κάτι παραπάνω από μια συνηθισμένη παρατήρηση. Είναι διασκεδαστικός και διδακτικός, με στόχο όχι την επίδοση καθεαυτή αλλά την εξάσκηση των δυνατοτήτων μας και φυσικά παρατήρηση πολλών πολλών αντικειμένων σε μια νύχτα, ιδανικά με μια καλή παρέα.

 

Φέτος οι συνθήκες είναι αρκετά καλές αλλά όχι ιδανικές για την παρατήρηση και των 110 αντικειμένων Messier καθώς ιδανικό είναι η νέα Σελήνη να πέφτει τέλη Μάρτη. Φυσικά, μαραθώνιο messier μπορεί κανείς να επιχειρήσει οποιαδήποτε άλλη χρονική στιγμή απλά περιορίζεται ο μέγιστος αριθμός των παρατηρήσιμων αντικειμένων.

 

Οι επίδοξοι μαραθωνοδρόμοι μπορούν να βρουν πλούσιο υλικό σε παλιά thread για μαραθώνιους άλλων ετών μιας και κάθε χρόνο ανοίγουμε ένα νέο θέμα.

 

Μερικά χρήσιμα post που περιέχουν ενδιαφέροντα αρχεία:

http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?p=203942#203942

http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?p=182398#182398

http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?p=184408#184408

 

όλα τα παλιά νήματα για μαραθώνιους Messier:

http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=19778

http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=17928

http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=16003

http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=13959

http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=11458

http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=9375

http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=916

 

 

Σχετικό άρθρο αντιγράφω από το astronomia.gr:

 

Χρονικό και τοπικό παράθυρο παρατήρησης

 

Η παρατήρηση και των 110 αντικειμένων είναι δυνατή μόνο σε ένα χρονικό παράθυρο που διαρκεί από τα μέσα Μαρτίου έως τις αρχές Απριλίου κάθε έτους και μπορεί να γίνει μόνο από το Βόρειο Ημισφαίριο και κάτω από ιδανικές συνθήκες. Ημιτελείς μαραθώνιοι μπορούν να γίνουν σε άλλες εποχές ή από το Νότιο Ημισφαίριο. Το χρονικό παράθυρο διεξαγωγής ενός πλήρους μαραθώνιου (με 110 αντικείμενα) έχει μελετηθεί από τον Tom Polakis. Για την Ελλάδα είναι περίπου 27 Μαρτίου με 2 Απριλίου. Το γεωγραφικό παράθυρο είναι από 3 έως 42 μοίρες Βόρεια γεωγραφικού πλάτους. Ιδανικές συνθήκες επικρατούν γύρω στις 20 μοίρες Βόρεια.

 

 

Ιστορία του Μαραθώνιου Messier

 

Τη δεκαετία του 1970 αρκετοί ερασιτέχνες αστρονόμοι στην Αμερική (Καλιφόρνια, Πενσιλβάνια) και στην Ισπανία είχαν, ανεξάρτητα μεταξύ τους, ανακαλύψει τη δυνατότητα διεξαγωγής μαραθωνίου Messier, με πιο γνωστό τον Don Machholz τα άρθρα και το βιβλίο του οποίου έκαναν ευρέως γνωστή την ιδέα.

 

Τον Σεπτέμβριο του 1978 ο Don Machholz δημοσιεύει την πρόσκληση για μαραθώνιο Messier στο San Jose Astronomical Association Newsletter.

 

Τον Μάρτιο του 1979 το Sky & Telescope δημοσιεύει άρθρο του Walter Scott Houston που περιγράφει έναν μαραθώνιο Messier, για πρώτη φορά σε παγκόσμια δημοσιότητα.

 

Από το 1981 το Saguaro Astronomy Club διοργάνωνε ετήσιο μαραθώνιο Messier στην Αριζόνα. Σε έναν από αυτούς, τη νύχτα 23/24 Μαρτίου 1985, ο Gerry Rattley στην Αριζόνα παρατηρεί για πρώτη φορά και τα 110 αντικείμενα.

 

Το 1994 ο Don Machholz εκδίδει το The Messier Marathon Observer's Guide που βοήθησε τα μέγιστα στην εξάπλωση της ιδέας.

 

 

Διεξαγωγή του Μαραθωνίου Messier

 

Τα πιο κρίσιμα στάδια κατά την προσπάθεια διεξαγωγής ενός Μαραθωνίου Messier είναι η παρατήρηση των αντικειμένων που ετοιμάζονται να δύσουν το σούρουπο και η παρατήρηση των αντικειμένων που μόλις έχουν ανατείλει λίγο πριν την αυγή. Ενδιάμεσα υπάρχει αρκετός χρόνος, ακόμα και για ξεκούραση ή ύπνο.

 

Στην έναρξη του μαραθωνίου η παρατήρηση αρχίζει όταν ο ουρανός έχει σκοτεινιάσει αρκετά, δηλαδή περίπου μια ώρα μετά τη δύση του ήλιου. Εκείνη την ώρα τα αντικείμενα Μ77 και Μ74 είναι λιγότερο από 10 μοίρες ψηλά και συνεπώς απαιτείται καθαρός ορίζοντας, τύχη και οργάνωση για να παρατηρηθούν.

 

Στα μέσα μαραθωνίου, ο συνωστισμός γαλαξιών σε Παρθένο, Λέοντα, Κόμη Βερενίκης είναι ένα από τα δύσκολα σημεία καθώς το πνεύμα του Μαραθωνίου Messier επιβάλλει όχι απλά να παρατηρηθούν τα αντικείμενα αλλά και να αναγνωρίζεται ποιο αντικείμενο παρατηρείται.

 

Προς τη λήξη του μαραθωνίου, το Μ30 είναι λιγότερο από 10 μοίρες ψηλά πριν χαθεί στο λυκαυγές και αποτελεί το τελευταίο κρίσιμο σημείο.

 

Προγραμματισμός παρατήρησης

 

Σημαντικοί χρονικοί παράγοντες:

 

Ημερομηνία (επηρεάζει την ορατότητα αντικειμένων)

Μέρα της εβδομάδας (προτιμάται Σαββατοκύριακο ή άλλη ημέρα που να μη χρειάζεται πρωινό ξύπνημα την επομένη

Φάση Σελήνης (απαιτείται η φάση της Σελήνης να είναι κοντά στη Νέα Σελήνη ώστε να επηρεαστεί το δυνατόν λιγότερο η παρατήρηση των πιο αμυδρών αντικειμένων)

 

Σημαντικοί τοπικοί παράγοντες:

 

Γεωγραφικό πλάτος (ώστε να φαίνονται όλα τα αντικείμενα)

Τοπικός ορίζοντας (ο τόπος παρατήρησης να διαθέτει ανεμπόδιστο ορίζοντα στα σημεία που παρατηρούμε χαμηλά στον ορίζοντα, δηλαδή κοντά στη Δύση και την Ανατολή)

Φωτορύπανση του ορίζοντα από τα φώτα των πόλεων (η έντονη φωτορύπανση στον ορίζοντα θα αποτρέψει την παρατήρηση των κρίσιμων αντικειμένων)

 

 

Χρήσιμα αντικείμενα:

 

Κατάλογος με τη σειρά παρατήρησης

Χάρτες εύρεσης των αντικειμένων Messier

Σημειωματάριο για σημειώσεις

Χρήση χαμηλής μεγέθυνσης στο τηλεσκόπιο για γρήγορη εύρεση.

 

 

Σειρά παρατήρησης

 

Η σειρά παρατήρησης των αντικειμένων Messier κατά τη διάρκεια ενός Μαραθωνίου Messier είναι τέτοια ώστε να παρατηρηθούν πρώτα τα αντικείμενα που ετοιμάζονται να δύσουν. Πολλές είναι οι εκδοχές ωστόσο η πιο δημοφιλής είναι αυτή που προτάθηκε από τον Don Machholz και έχει ως εξής:

 

[code:1]M77, M74, M33, M31, M32, M110, M52, M103, M76, M34, M45, M79, M42, M43, M78, M1, M35, M37, M36, M38, M41, M93, M47, M46, M50, M48, M44, M67, M95, M96, M105, M65, M66, M81, M82, M97, M108, M109, M40, M106, M94, M63, M51, M101, M102, M53, M64, M3, M98, M99, M100, M85, M84, M86, M87, M89, M90, M88, M91, M58, M59, M60, M49, M61, M104, M68, M83, M5, M13, M92, M57, M56, M29, M39, M27, M71, M107, M10, M12, M14, M9, M4, M80, M19, M62, M6, M7, M11, M26, M16, M17, M18, M24, M25, M23, M21, M20, M8, M28, M22, M69, M70, M54, M55, M75, M15, M2, M72, M73, M30. [/code:1]

Επιτέλους έφτασε! Φέτος θα είναι για εμένα αλλά και πολλούς άλλους νέους αστρονόμους η πρώτη προσπάθεια να αντεπεξέλθω σε αυτήν την πρόκληση(εάν το επιτρέψει ο καιρός φυσικά). Καλή επιτυχία λοιπόν σε όλους εμάς τους συμμετέχοντες, καθαρούς ουρανούς και φυσικά πολλές ευχαριστίες στον Astrovox που μας κρατάει ενήμερους .

Σκοπεύεις να εξορμήσεις σε σκοτεινό ουρανό;

Πως θα σας φαινοταν σαν ιδεα να το λαβουμε ως αφορμη για μια μικρη εξορμηση στον αγιο παντελεημονα , οσοι ειμαστε απο αθηνα;;;

Σκοπεύεις να εξορμήσεις σε σκοτεινό ουρανό;

Το σκοτεινός είναι σχετικό, δεν ζω μέσα στην πόλη και το μεγαλύτερο μέρος

του ουρανού είναι καθαρό αλλά η φωτορύπανση είναι ισχυρή κατά μέρη

αποκλείοντας ισως έτσι κάποια αντικείμενα

οπότε μια εξόρμηση κάπου πραγματικά σκοτεινα είναι πιθανή αν και δεν έχω

προηγούμενη εμπειρία

Νομίζω πως για πρώτη φορά θα είσαι εντάξει και από το σπίτι σου, αν δεν έχεις παρέα και κάποιον με εμπειρία σε εξορμήσεις. Εφόσον λες πως ο περισσότερος ουρανός είναι καθαρός, θα μπορείς να ευχαριστηθείς πολλά αντικείμενα!

Αυριο σε μερικα μερη θα εχει καλο καιρο. Μηπως υπαρχει καμμια προταση για ομαδικη παρατηρηση?

Ολοκλήρωσα και φέτος τον μαραθώνιο και τον απόλαυσα πραγματικά. Συνολικά 108 από τα 110 αντικείμενα του καταλόγου κατάφερα να δω. Δε μπόρεσα με τίποτα να δω το Μ 74 γαλαξία στους Ιχθείς μιας και έχει χαμηλή φαινομενική λαμπρότητα , είναι και face on γαλαξίας ,επίσης έκανε φωτορρύπανση και η Αφροδίτη. Επίσης δεν κατάφερα να δω το σφαιρωτό σμήνος Μ 30 στον Αιγόκερο μάλλον από την πολλή κούραση και το κρύο. Κάποια στιγμή κοιτώντας το θερμόμετρο είδα -1 βαθμούς Κελσίου. Φυσικά η βραδιά προσφερόταν για παρατήρηση Κρόνου , Δία , Αφροδίτης , Lovejoy ! Ήταν μια υπέροχη βραδιά!

 

"Νύχτα γεμάτη θάματα, νύχτα σπαρμένη μάγια" Δ.Σολωμός