Ο Γαλαξίας μας.

Στο στόχαστρο αστρονόμων ένα «φάντασμα» από το παρελθόν του Γαλαξία μας.

Ένα αστρικό σμήνος από την εποχή που γεννήθηκε ο Γαλαξίας μας, πριν από περίπου 13 δισεκατομμύρια χρόνια, κατάφεραν να μελετήσουν Ισπανοί και Ιταλοί αστρονόμοι. Με όνομα Ε3, η κοσμική δομή ανήκει στα πρώτα αστρικά σμήνη που δημιουργήθηκαν στον Γαλαξία, τα περισσότερα από τα οποία εξαφανίσθηκαν στην πορεία.

Ωστόσο, ορισμένες τέτοιες κοσμικές δομές παραμένουν ακόμη κρυμμένες πίσω από νεότερους αστέρες που σχηματίσθηκαν στη συνέχεια, αποτελώντας επομένως για τους επιστήμονες ανεκτίμητους «μάρτυρες» των αρχικών φάσεων δημιουργίας του Γαλαξία.

Το Ε3 ανήκει στα περίπου 200 σφαιρωτά σμήνη του Γαλαξία, ενώ βρίσκεται σε απόσταση 30.000 ετών φωτός, στον αστερισμό του Χαμαιλέοντα. Στο άρθρο που εξέδωσε πρόσφατα η ομάδα στο περιοδικό Astronomy & Astrophysics, το χαρακτηρίζει «ένα φάντασμα από το παρελθόν του Γαλαξία».

«Το συγκεκριμένο σμήνος, όπως και μερικά ακόμη, είναι “φάντασμα” επειδή φαίνεται να βρίσκεται στα τελευταία στάδια της ζωής του. Σχηματίσθηκε όταν ο Γαλαξίας ήταν κυριολεκτικά νεογέννητος, πριν από 13 δισεκατομμύρια χρόνια», εξηγεί στο σάιτ Plataforma SINC ο Κάρλος ντε λα Φουέντε Μάρκος, μέλος της ομάδας και συνεργάτης του Νότιου Καθολικού Πανεπιστημίου στη Χιλή και του Πανεπιστημίου της Πάδοβα στην Ιταλία.

Το Ε3 κρύβεται μέσα στο φως νεότερων ουράνιων αντικειμένων που βρίσκονται ανάμεσα στο σμήνος και τη Γη. Ωστόσο, οι αστρονόμοι μπόρεσαν να το μελετήσουν επιστρατεύοντας το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο (VLT) του Ευρωπαϊκού Νότιου Παρατηρητηρίου (ESO) στη Χιλή.

Μάλιστα, τα δεδομένα που συγκέντρωσαν έκρυβαν κάποιες εκπλήξεις. «Σε αντίθεση με τα τυπικά σφαιρωτά σμήνη, που περιλαμβάνουν εκατοντάδες χιλιάδες αστέρες, τα μέλη του Ε3 δεν ξεπερνούν τις λίγες χιλιάδες», σημειώνει ο επιστήμονας.

«Επιπλέον, δεν παρουσιάζει κυκλική συμμετρία, όπως συμβαίνει με τις άλλες κοσμικές δομές της κατηγορίας του, αλλά το σχήμα του έχει παραμορφωθεί από γαλαξιακά βαρυτικά κύματα».

Σύμφωνα με μία άλλη μελέτη του Ε3, από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, είναι επίσης ομοιογενές από χημική άποψη. Κάτι που σημαίνει πως στο εσωτερικό του δεν υπάρχουν πολλοί αστρικοί πληθυσμοί.

«Αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό αντικειμένων που δημιουργήθηκαν με ένα μόνο “επεισόδιο”, όπως υποθέτουμε ότι θα συνέβαινε όταν γεννήθηκε ο Γαλαξίας. Τότε, πρέπει να σχηματίσθηκαν πολύ μεγάλα αστρικά σμήνη, με εκατομμύρια αστέρες, από τους οποίους έχουν μείνει ελάχιστα “λείψανα”, όπως το Ε3», προσθέτει ο ντε λα Φουέντε Μάρκος.

Παρά τις καινούριες ανακαλύψεις για αυτό το περίεργο σφαιρωτό σμήνος, οι επιστήμονες δεν μπορούν ακόμη και σήμερα να αποκλείσουν το ενδεχόμενο να μην δημιουργήθηκε στον Γαλαξία μας.

Εξάλλου, είναι γνωστό πως μερικά σμήνη προέρχονται από μικρότερους γαλαξίες, τους οποίους «καταβρόχθισε» ο Γαλαξίας μας διατηρώντας τα σφαιρωτά σμήνη τους.

«Ελπίζουμε πως την επόμενη χρονιά θα μπορέσουμε να κάνουμε περισσσότερες φασματοσκοπικές παρατηρήσεις, ώστε να καταφέρουμε να απαντήσουμε σε αυτά τα ερωτήματα», καταλήγει ο αστρονόμος.

http://www.naftemporiki.gr/story/1041466/sto-stoxastro-astronomon-ena-fantasma-apo-to-parelthon-tou-galaksia-mas

Ενα δισ. πλανήτες σαν τη Γη στον Γαλαξία.

Ερευνητές στις ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι εντόπισαν εκατοντάδες νέους εξωπλανήτες αλλά προχώρησαν και σε μια εκτίμηση για τον αριθμό των πλανητών στον γαλαξία μας οι οποίοι έχουν μέγεθος παρόμοιο με αυτό της Γης. Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι το μέγεθος της Γης είναι ιδανικό στην ανάπτυξη συνθηκών ευνοϊκών για την παρουσία της ζωής.

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler εκτοξεύτηκε το 2009 με αποστολή να εξερευνά τον γαλαξία μας και να εντοπίζει εξωπλανήτες. Μέχρι το 2012 όταν άρχισε να παρουσιάζει σοβαρά προβλήματα λειτουργίας το τηλεσκόπιο είχε καταφέρει να υποδείξει περισσότερα από 4.600 κοσμικά σώματα που πιθανώς είναι πλανήτες. Μέχρι σήμερα έχει επιβεβαιωθεί η ύπαρξη περίπου δύο χιλιάδων εξωπλανητών και η έρευνα συνεχίζεται για την επιβεβαίωση (ή διάψευση) για τα υπόλοιπα.

Αρχικά οι επιτελείς της NASA αποφάσισαν ότι θα τερματίσουν την αποστολή όμως λίγο καιρό αργότερα επιστήμονες παρουσίασαν μια μέθοδο παρατήρησης του γαλαξία μας την οποία μπορούσαν να υποστηρίξουν τα όργανα του τηλεσκοπίου που βρίσκονταν ακόμη σε λειτουργία. Η NASA αποδέχτηκε την πρόκληση και η αποστολή ξεκίνησε το 2014 τη δεύτερη φάση της η οποία έλαβε την κωδική ονομασία Kepler K2.

Ερευνητές του Κέντρου Αστροφυσικής Χάρβαρντ ανακοίνωσαν στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Αστροφυσικής Εταιρείας που διεξάγεται στη Φλόριδα ότι από τα στοιχεία που έχει συλλέξει το τηλεσκόπιο σε αυτή τη δεύτερη φάση υποδεικνύονται 234 νέοι εξωπλανήτες η ύπαρξη των οποίων πρέπει τώρα να πιστοποιηθεί με νεότερες έρευνες. Με βάση τα νέα ευρήματα οι ερευνητές προχώρησαν σε μια επιπλέον εκτίμηση.

Αναφέρουν ότι στον γαλαξία μας ο αριθμός των πλανητών με μέγεθος παρόμοιο με αυτό της Γης αγγίζει το ένα δισ.

http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=767117

Εντοπίσθηκαν άγνωστες αέριες μάζες σε... παράξενους σχηματισμούς.

Μια ακόμη εντυπωσιακή ανακάλυψη για την δομή και τα συστατικά του γαλαξία μας έκαναν ερευνητές του Κοινοπολιτειακού Οργανισμού Επιστημονικής και Βιομηχανικής Έρευνας (CSIRO). Εντόπισαν άγνωστες μέχρι σήμερα τεράστιες μάζες αερίων που κινούνται ελεύθερα στο διαστρικό κενό. Οι μάζες αυτές φαίνεται ότι παίζουν σημαντικό ρόλο σε κοσμικές διεργασίες και ειδικότερα στην παραγωγή νέων άστρων. Σύμφωνα με τους ερευνητές οι μάζες αυτές αν και κινούνται στις πιο σκοτεινές περιοχές του Διαστήματος και για αυτό δεν είναι ορατές φαίνεται ότι έχουν διάφορα σχήματα που σύμφωνα με τους ερευνητές άλλες φορές μοιάζουν με... λαζάνια, άλλες με νουντλς και άλλες με φουντούκια!

«Τα αέρια αυτά μπορούν να αλλάξουν δραστικά τα όσα γνωρίζουμε για τα διαστρικά αέρια που αποτελούν στην ουσία τα αποθέματα των υλικών ανακύκλωσης των άστρων του γαλαξία μας. Πρόκειται για ύλη από παλαιά άστρα που θα χρησιμοποιηθεί στον σχηματισμό νέων άστρων» αναφέρει ο Κιθ Μπάνιστερ, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας που έκανε την ανακάλυψη αναπτύσσοντας μια νέα επαναστατική τεχνική παρατήρησης.

Οι αστρονόμοι είχαν εντοπίσει ίχνη αυτών των μυστηριωδών αερίων πριν από 30 έτη και κατέληξαν τότε στο συμπέρασμα ότι επρόκειτο για ύλη που παράγεται στην λεγόμενη «αόρατη ατμόσφαιρα» του γαλαξία μας, ένα λεπτό στρώμα αέρα ηλεκτρικά φορτισμένων σωματιδίων που γεμίζει τον χώρο ανάμεσα στα άστρα. «Μπορεί αυτό που βλέπουμε και έχει αυτά τα παράξενα σχήματα να είναι απλά η άκρη ή κάποια από τις πλευρές αυτής της αέριας δομής. Οι επόμενες παρατηρήσεις θα μας επιτρέψουν να μάθουμε περισσότερα για τη γεωμετρία της» δηλώνει ο Κόρμακ Ρέινολντς, μέλος της ερευνητικής ομάδας που δημοσιεύει την ανακάλυψη της στην επιθεώρηση «Science».

http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=771633

Νέφος Σμιθ.

Ενα γιγάντιο νέφος βρίσκεται σε τροχιά σύγκρουσης με τον γαλαξία μας. Η σύγκρουση αναμένεται να προκαλέσει τη γέννηση εκατομμυρίων νέων άστρων. Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα καινούργια στοιχεία και εικόνες του νέφους από τις τελευταίες παρατηρήσεις που έγιναν σε αυτό με επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια. Οι επιστήμονες γνωρίζουν πλέον την προέλευση, την ταχύτητα, την πορεία αλλά και την κατάληξη του νέφους. Ξέρουν το χρόνο, το σημείο αλλά και το αποτέλεσμα της σύγκρουσης.

Το νέφος ανακαλύφθηκε πριν από 50 χρόνια από τη νεαρή τότε αμερικανίδα αστρονόμο Γκέιλ Σμιθ και πήρε το όνομά της. Το νέφος «Σμιθ» εντοπίστηκε από την αστρονόμο να κινείται σε απόσταση δεκάδων χιλιάδων ετών φωτός από τον γαλαξία μας. Εκτοτε τα δεδομένα που είχαν συγκεντρώσει για το νέφος αυτό οι επιστήμονες δεν ήταν ικανά να αποκαλύψουν σημαντικά στοιχεία όπως η ταχύτητα, η κατεύθυνσή του κ.ά.

Τα τελευταία χρόνια τα ολοένα και πιο ισχυρά επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια επέτρεψαν την καλύτερη παρατήρηση του. Πριν από λίγο καιρό ερευνητές χρησιμοποιώντας τα τηλεσκόπια VLA και GBT εντόπισαν το νέφος σε απόσταση 8.000 ετών φωτός από τον Γαλαξία. Οι υπολογισμοί που έκαναν δείχνουν ότι αν το νέφος συνεχίσει να κινείται έτσι θα πέσει πάνω στον Γαλαξία σε περίπου 30 εκατομμύρια έτη. Νέες παρατηρήσεις που έγιναν με το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble αποκαλύπτουν σημαντικά δεδομένα για το νέφος.

Οι επιστήμονες με βάση τα νέα δεδομένα εκτιμούν ότι το νέφος ξεκίνησε το ταξίδι του προς τον γαλαξία μας πριν από περίπου 70 εκ. έτη. Υπολογίζουν ότι το νέφος κινείται με ταχύτητα μεγαλύτερη από 1 εκ. χλμ/ώρα και θα συγκρουστεί με τον γαλαξίας μας σε περίπου 30 εκατ. έτη. Η σύγκρουση αυτή εκτιμάται ότι θα οδηγήσει στη γέννηση περίπου δύο εκ. άστρων παρόμοιων με τον Ηλιο. Αναμένεται επίσης να οδηγήσει και στη γέννηση μεγάλου αριθμού άστρων που θα έχουν μικρή διάρκεια ζωής και θα αυτοκαταστρέφονται σε εκρήξεις σουπερνόβα.

Με βάση τις πρόσφατες παρατηρήσεις NASA και ESA έφτιαξαν ένα χάρτη στο οποίο απεικονίζονται στην πρώτη εικόνα το που βρισκόταν το νέφος Σμιθ όταν ξεκίνησε την πορεία του προς τον γαλαξία μας, στη δεύτερη που βρίσκεται τώρα και στην τρίτη το σημείο στο οποίο θα συγκρουστεί και θα οδηγήσει στη γέννηση εκ. νέων άστρων.

http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=772587

Ουράνιοι Χάρτες.

Π​​ριν από μερικές ημέρες στο Ευγενίδειο Πλανητάριο εγκαταστάθηκε ένας ακόμη «ηλεκτρονικός τρισδιάστατος χάρτης» του ουρανού, ο οποίος περιλαμβάνει εκατομμύρια γαλαξίες που σχηματίζουν τεράστιους σχηματισμούς με τη μορφή «νημάτων και κόμβων» και με ενδιάμεσες κενές περιοχές σαν σαπουνόφουσκες. Με τη βοήθεια ενός τέτοιου τρισδιάστατου χάρτη μπορεί κάποιος να ταξιδέψει ανάμεσα στα εκατομμύρια των γαλαξιών και σε μερικά μόνο λεπτά να φτάσει μέχρι τα απόμακρα όρια του Σύμπαντος, κάτι που στην πραγματικότητα θα απαιτούσε δισεκατομμύρια χρόνια για να γίνει. Οι ψηφιακοί αυτοί χάρτες δεν είναι παρά η σύγχρονη εξέλιξη των πρώτων χαρτών που χρησιμοποιούσαν και οι αρχαίοι μας πρόγονοι για να καταγράψουν και να διαμορφώσουν τους αστερισμούς του ουρανού. Στη Βαβυλώνα σκαλίστηκαν πάνω σε βράχους. Στην Αίγυπτο ζωγραφίστηκαν πάνω σε παπύρους. Στην Αμερική σχεδιάστηκαν πάνω σε δέρματα βουβάλων και στην Ελλάδα τους δόθηκαν τα ονόματα, με τα οποία είναι γνωστοί ακόμη και σήμερα.

Ο πρώτος πραγματικός χάρτης του ουρανού, με την τοποθέτηση των άστρων κάθε αστερισμού στη σωστή τους θέση, δημοσιεύτηκε στη Βενετία το 1540 στο βιβλίο του Αλεσάντρο Πικολομίνι «De la stele fisse» (Για τους Απλανείς Αστέρες). Το βιβλίο αυτό αποδείχτηκε ιδιαίτερα δημοφιλές, αφού στα επόμενα 30 χρόνια τυπώθηκε σε δέκα τουλάχιστον διαφορετικές εκδόσεις. Στη Βενετία, επίσης, 48 χρόνια αργότερα τυπώθηκε και ο Ατλας «Theatrum mundi» (Θέατρο του κόσμου) του Τζιοβάνι Πάολο Γκαλούτσι. Οι θέσεις των άστρων του χάρτη αυτού βασίστηκαν στον κατάλογο που περιλαμβάνονταν στο βιβλίο του Νικόλαου Κοπέρνικου (1473-1543) «De Revolutionibus».

Μια εικοσαετία αργότερα ο Hugo Grotius (1583-1645) δημοσίευσε μια πανέμορφη έκδοση (Leiden 1600) των «Φαινομένων» του Αρατου (315-245 π.Χ.), στο οποίο περιγράφονταν οι αστερισμοί, με εικονογράφηση που δημιούργησε ο περίφημος χαράκτης Jacobus De Gweyn και το οποίο έμελλε να επηρεάσει όλες τις μετέπειτα εκδοχές της μορφής των αστερισμών.

Το 1603, ο Γιοχάνες Μπάγιερ (1572-1625) δημιούργησε την περίφημη «Ουρανομετρία» του, βασιζόμενος στον αστρικό κατάλογο των παρατηρήσεων του Τύχωνα Μπραχέ (1546-1601) και του βοηθού του Γιοχάνες Κέπλερ (1571-1630). Ο Ατλαντας αυτός, πέρα από την επιστημονική του χρησιμότητα, ήταν κι ένα πραγματικό έργο τέχνης. Το περίφημο αυτό έργο ήταν αναμφισβήτητα ο οδηγός πολλών μετέπειτα απεικονίσεων του έναστρου ουρανού και παραμένει ένα αξεπέραστο δείγμα επιστημονικής και καλλιτεχνικής αρτιότητας. Ενα από τα σημαντικά στοιχεία του έργου αυτού είναι ότι πρόκειται για έναν πραγματικό χάρτη του ουρανού που δημιουργήθηκε για να χρησιμοποιηθεί ως βοήθημα των αστρονομικών παρατηρήσεων. Μια άλλη σπουδαία καινοτομία του ήταν και η εισαγωγή ενός νέου συστήματος ονοματολογίας των άστρων σύμφωνα με το οποίο τα λαμπρότερα άστρα κάθε αστερισμού πήραν την ονομασία των 24 γραμμάτων του ελληνικού αλφαβήτου ανάλογα με τη σχετική τους λαμπρότητα, σύστημα που ακολουθείται έκτοτε διεθνώς.

Μερικές δεκαετίες αργότερα δημοσιεύτηκε και το περίφημο έργο του Andreas Cellarius «Harmonia macrocosmica» στο Αμστερνταμ το 1661. Οι δύο ουράνιοι χάρτες που περιλαμβάνονται στο έργο αυτό αποτυπώνουν τη μορφή των αστερισμών στο βόρειο και νότιο ημισφαίριο. Ο επόμενος, πάντως, πιο σημαντικός Ουράνιος Ατλας μετά την «Ουρανομετρία» του Μπάγιερ ήταν το «Firmamentum Sobiescianum» του Γιοχάνες Εβέλιους (1611-1687) που δημοσιεύτηκε το 1690, μετά τον θάνατό του, από τη γυναίκα του Ελισάβετ στο Γκντανσκ. Στους χάρτες αυτούς περιλαμβάνονταν 11 νέοι αστερισμοί, από τους οποίους οι επτά παραμένουν σε ισχύ ακόμη και σήμερα, ενώ οι υπόλοιποι τέσσερις έχουν ενσωματωθεί σε άλλους αστερισμούς.

Ενας από τους μεγαλύτερους άτλαντες ήταν και η περίφημη «Uranografia» (Ουρανογραφία) του Γιόχαν Μπούντε (1747-1826) που εκδόθηκε στο Βερολίνο το 1801. Είναι ο μεγαλύτερος σε μέγεθος ουράνιος άτλαντας που έχει δημοσιευτεί ποτέ και περιλαμβάνει τις ακριβείς θέσεις 17.000 άστρων, 2.500 νεφελωμάτων και νεφελοειδών που είχε καταλογογραφήσει ο Γουίλιαμ Χέρσελ (1738-1822) και όλους τους αστερισμούς που είχαν προταθεί μέχρι τότε, ακόμη κι αυτούς που ποτέ δεν έγιναν επίσημα αποδεκτοί.

Μετά την «Ουρανογραφία» του Μπούντε δεν υπάρχουν κάποιες άλλες ιδιαίτερα αξιοπρόσεχτες καλλιτεχνικά εκδοχές, ενώ με τον ερχομό του 20ού αιώνα οι διάφοροι χάρτες του ουρανού έπαψαν να έχουν την καλλιτεχνική εμφάνιση των παραπάνω χαρτών και δεν είναι παρά χρηστικοί χάρτες για την υποβοήθηση του παρατηρησιακού έργου των επαγγελματιών αλλά και των ερασιτεχνών αστρονόμων. Οι σύγχρονοι αυτοί χάρτες είναι φωτογραφικές πλέον απεικονίσεις του έναστρου ουρανού από τα μεγάλα τηλεσκόπια του Πάλομαρ, της Αυστραλίας και του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου στη Χιλή. Αλλά κι αυτοί ακόμη οι σύγχρονοι αστρονομικοί χάρτες τείνουν σιγά-σιγά να εκλείψουν στην τυπωμένη τους μορφή, αφού σήμερα όλο και πιο πολύ βασιζόμαστε στην ψηφιακή τους μορφή που περιλαμβάνουν τις θέσεις, τις αποστάσεις, τις κινήσεις και τους χρωματισμούς εκατοντάδων εκατομμυρίων αστρονομικών αντικειμένων. Κι όμως, οι παλαιοί αστρικοί χάρτες της Αναγέννησης είχαν μια γοητεία που κανένας υπολογιστής, όσο επακριβής κι αν είναι, δεν μπορεί να αντικαταστήσει.

http://www.kathimerini.gr/852676/article/epikairothta/episthmh/oyranioi-xartes

Τα πλησιέστερα άστρα στον Ήλιο μας.

Tο επόμενο διάγραμμα περιέχει την ονομασία τους, τον φασματικό τύπο και την απόστασή τους από τη Γη (το πιο κοντινό είναι το Άλφα του Κενταύρου σε απόσταση 4, 37 έτη φωτός):

Διπλο κλικ για μεγεθυνση εικόνας!

http://physicsgg.me/2016/03/27/%cf%84%ce%b1-%cf%80%ce%bb%ce%b7%cf%83%ce%b9%ce%ad%cf%83%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%b1-%ce%ac%cf%83%cf%84%cf%81%ce%b1-%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%bd-%ce%ae%ce%bb%ce%b9%ce%bf-%ce%bc%ce%b1%cf%82/

Σύμπλεγμα αστέρων: Εκεί που χτυπά η καρδιά του Γαλαξία μας (video)

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble απαθανάτισε το πυκνό σύμπλεγμα αστέρων που αποτελεί την καρδιά του Γαλαξία μας.

http://www.pronews.gr/portal/20160402/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/%CF%83%CF%8D%CE%BC%CF%80%CE%BB%CE%B5%CE%B3%CE%BC%CE%B1-%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%AD%CF%81%CF%89%CE%BD-%CE%B5%CE%BA%CE%B5%CE%AF-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CF%87%CF%84%CF%85%CF%80%CE%AC-%CE%B7-%CE%BA%CE%B1%CF%81%CE%B4%CE%B9%CE%AC-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B3%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BE%CE%AF%CE%B1-%CE%BC%CE%B1%CF%82-video

Πεντακόσιες χιλιάδες άστρα λάμπουν στην καρδιά του Γαλαξία.

Ένα νέο, άκρως θεαματικό βίντεο που δημιουργήθηκε από εικόνες του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble μεταφέρει τον θεατή σε ένα επικό ταξίδι μέχρι την καρδιά του Γαλαξία, εκεί όπου εκατοντάδες χιλιάδες άστρα συνωστίζονται γύρω από την κεντρική μαύρη τρύπα του «Μίλκι Ουέι».

Το βίντεο που παρουσίασε η ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA δείχνει περισσότερα από μισό εκατομμύριο άστρα στο πυκνό αστρικό σμήνος κοντά στο κέντρο του Γαλαξία, το οποίο βρίσκεται σε απόσταση 27.000 ετών φωτός από τη Γη, στην κατεύθυνση του αστερισμού του Τοξότη.

Η περιοχή αυτή είναι τόσο πυκνή ώστε θα ισοδυναμούσε με το να στριμώξει κανείς ένα εκατομμύριο άστρα ανάμεσα στον Ήλιο και το Άλφα του Κενταύρου, το πλησιέστερο αστρικό σύστημα, περίπου 4,3 έτη φωτός μακριά.

Ακριβώς στο κέντρο του Γαλαξία, μια μαύρη τρύπα με μάζα τέσσερα εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τη μάζα του Ήλιου είναι ο αόρατος πρωταγωνιστής αυτού του σκηνικού.

Η περιοχή που εμφανίζεται στο βίντεο περιλαμβάνει αντικείμενα που κρύβονται πίσω από πυκνά σύννεφα σκόνης στο ορατό μέρος του φάσματος. Το Hubble όμως μπόρεσε να διαπεράσει αυτά τα πέπλα χάρη στην υπέρυθρη όρασή του.

Ακόμα κι έτσι, όμως, πολλά παραμένουν αόρατα: σύμφωνα με την ESA, το κεντρικό αστρικό σμήνος περιλαμβάνει δέκα εκατομμύρια άστρα που δεν διακρίνονται ακόμα και με το Hubble.

http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500071300

Βρέθηκε νέος δορυφόρος του Γαλαξία.

Εχουν εντοπιστεί ορισμένοι μικρότεροι γαλαξίες, γαλαξίες-νάνοι, οι οποίοι βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τον δικό μας. Οι τέσσερις μεγαλύτεροι δορυφόροι του Γαλαξία είναι το Μεγάλο Μαγγελανικό Νέφος, το Μικρό Μαγγελανικό Νέφος και ο Τοξότης. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ ανακάλυψαν ένα άγνωστο μέχρι σήμερα γαλαξία που αποτελεί και αυτός δορυφόρο του δικού μας.

Πρόκειται για ένα γαλαξία-νάνο που βρίσκεται σε απόσταση 380 χιλιάδες έτη φωτός από τον δικό μας στον αστερισμό του Κρατήρα (Crater) και έλαβε την ονομασία Crater2. Προκαλεί έκπληξη η άγνοια για την ύπαρξη του αφού οι ερευνητές αναφέρουν ότι πρόκειται για τον πιο φωτεινό από τους δορυφόρους του γαλαξία μας.

Υπολόγισαν ότι εκπέμπει 160 χιλιάδες περισσότερο φως από ότι ο Ηλιος και μάλιστα ορισμένα από τα άστρα του είναι ορατά.

Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι δεν είχε επιτευχθεί μέχρι σήμερα ο εντοπισμός του Crater2 επειδή τα άστρα του έχουν μεγάλες αποστάσεις μεταξύ τους και δεν δημιουργούσαν δομές που να παραπέμπουν σε γαλαξία. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society».

http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500071739

Πού βρισκόμαστε μέσα στο Σύμπαν;

Ας ανακαλύψουμε το υπερσμήνος γαλαξιών Λανιακέα στο οποίο ανήκουμε.

Η αστροφυσικός Hélène Courtois, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Λυών, εγκαινιάζει τον καινούργιο κύκλο διαλέξεων του CNRS, ο οποίος διοργανώνεται από το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας της Γαλλίας, το CNRS και το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

Η Hélène Courtois, ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Πυρηνικής Φυσικής της Λυών (Université Claude Bernard Lyon 1 / CNRS) έγινε παγκοσμίως γνωστή όταν, με τη διεθνή ομάδα που διευθύνει, ανακάλυψε τα σύνορα του συγκροτήματος γαλαξιών, μέσα στο οποίο ζούμε. Ονομάστηκε «Λανιακέα», χαβανέχικο όνομα που σημαίνει «Απροσμέτρητος Ουρανός».

Η πολύ σπουδαία αυτή ανακάλυψη προέκυψε έπειτα από μια αναζήτηση του Great Attractor (Μέγα Ελκυστή), μια ομαδική έρευνα που διήρκεσε πάνω από 20 χρόνια.

Διαβάστε σχετικά: The Laniakea supercluster of galaxies: περιοδικό Nature (ή στο arxiv.org)

http://www.nature.com/nature/journal/v513/n7516/full/nature13674.html

Στη διάλεξή της, η Hélène Courtois θα εξηγήσει πως η ανακάλυψη αυτή ανέτρεψε τις μέχρι τώρα θεωρίες για τους γαλαξίες με τη βοήθεια μιας καινούργιας τεχνικής «χαρτογράφησης» των γαλαξιών και θα μας βοηθήσει να απαντήσουμε στις βασικές ερωτήσεις: Ποιοί είμαστε, πού πηγαίνουμε και τελικά από πού προερχόμαστε;

Πέμπτη 21 Απριλίου 2016, στις 19:00

Μέγαρο Μουσικής, Βασ. Σοφίας κ΄ Κόκκαλη

Εισαγωγή: Κανάρης Τσίγκανος, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και Πρόεδρος του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών

Ταυτόχρονη μετάφραση

Ελεύθερη είσοδος με δελτία προτεραιότητας

http://physicsgg.me/2016/04/15/%cf%80%ce%bf%cf%8d-%ce%b2%cf%81%ce%b9%cf%83%ce%ba%cf%8c%ce%bc%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%b5-%ce%bc%ce%ad%cf%83%ce%b1-%cf%83%cf%84%ce%bf-%cf%83%cf%8d%ce%bc%cf%80%ce%b1%ce%bd/

To Hubble κοιτά το στόμα του Λέοντος.

Ένας από τους μικρούς γαλαξίες που γυροφέρνουν τον δικό μας «Μίλκι Ουέι» αποκαλύπτεται σε μια από τις τελευταίες εικόνες του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble.

Μικρός, αραιός και αχνός, ο Λέοντας Α περιέχει αναπάντεχα πολλά νεαρά άστρα.

Ο γαλαξίας-νάνος Λέων Α, ο οποίος βρίσκεται σε απόσταση περίπου 2,5 εκατομμυρίων ετών, είναι ένα από τους δεκάδες γαλαξίες της λεγόμενης Τοπικής Ομάδας, της γιγαντιαίας δομής στην οποία ανήκει ο δικός μας Γαλαξίας και ο διάσημος γαλαξίας της Ανδρομέδας.

Οι αστρονόμοι, επισημαίνει η NASA σε ανακοίνωσή τους, μελετούν τους γαλαξίες-νάνους επειδή έχουν απλούστερη δομή από τους γιγάντιους συγγενείς τους. Λόγω της μικρής απόστασής του, ο Λέων Α μπορεί να μελετηθεί με λεπτομέρεια.

Τα λίγα εκατομμύρια άστρα από τα οποία αποτελείται ο Λέων Α είναι τόσο αραιά σκορπισμένα ώστε ορισμένοι μακρινοί γαλαξίες στο φόντο διακρίνονται κατευθείαν μέσα από τον νάνο.

Ο Λέων Α, ουσιαστικά μια σφαιρική συγκέντρωση άστρων, είναι ένας από τα πιο απομονωμένα μέλη της Τοπικής Ομάδας και δεν παρουσιάζει ενδείξεις πρόσφατης αλληλεπίδρασης με άλλους γαλαξίες.

Το περίεργο είναι ότι ο Λέων Α κυριαρχείται από σχετικά νέα άστρα -οκτώ στα δέκα έχει ηλικία κάτω των 8 δισεκατομμυρίων ετών.

Το νεαρό της ηλικίας τους δεν έχει ακόμα εξηγηθεί.

http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500072372

Ο γαλαξίας μας έχει μάζα όσο 700 δισ. Ήλιοι.

Σύμφωνα με νέες εκτιμήσεις η μάζα του γαλαξία μας είναι 700 δισεκατομμύρια φορές η μάζα του ήλιου (7·1011 M☉, όπου η μάζα του ήλιου ισούται με M☉=2·1030 kg).

Η μάζα αυτή περιλαμβάνει τα πάντα: άστρα, μαύρες τρύπες, νέφη αερίων, αστρόσκονη, σκοτεινή ύλη και κάθε είδους...UFO.

Η προηγούμενη εκτίμηση ήταν αρκετά μεγαλύτερη, γύρω στο ένα τρισεκατομμύριο Ήλιους. Ο υπολογισμός όλης της μάζας του γαλαξία μας είναι πολύ δύσκολη υπόθεση, εν μέρει επειδή μόνο ένα μέρος του φαίνεται από τα τηλεσκόπια.

Η νέα εκτίμηση, από τον καθηγητή Ουίλιαμ Χάρις και τη Γκουέντολιν Ίντι του Πανεπιστημίου Μακμάστερ του Καναδά, παρουσιάσθηκε στο ετήσιο συνέδριο της Καναδικής Αστρονομικής Εταιρείας και υποβλήθηκε για δημοσίευση στο περιοδικό αστροφυσικής "The Astrophysical Journal".

Σύμφωνα με τις νέες εκτιμήσεις, που αναμένεται πάντως να αναθεωρηθούν ξανά στο μέλλον, καθώς συνεχώς οι επιστήμονες μαθαίνουν περισσότερα πράγματα για τον γαλαξία μας, η σκοτεινή ύλη αποτελεί το 88% περίπου της μάζας του.

http://www.ethnos.gr/epistimi/arthro/o_galaksias_mas_exei_maza_oso_700_dis_ilioi-64385476/

Ο σκοτεινός δίδυμος του Γαλαξία.

Πώς γίνεται μια πόλη στο μέγεθος πρωτεύουσας να εκπέμπει το λιγοστό φως ενός χωριού; Κι όμως, αυτό συμβαίνει με αυτόν τον μακρινό και μυστηριώδη γαλαξία, ο οποίος έχει τη μάζα του δικού μας Μίλκι Γουέι αλλά είναι σχεδόν τελείως σκοτεινός.

Ο σκοτεινός δίδυμος του Γαλαξία, με την ονομασία Dragonfly 44, ανήκει στη σχετικά νέα κατηγορία των «εξαιρετικά διάχυτων γαλαξιών» (ultra defiffuse galaxies) που ανακαλύφθηκαν μόλις πέρυσι.

«Δεν μπορεί να είναι πραγματικοί» σχολιάζει στο περιοδικό Nature ο Πιέτερ βαν Ντόκουμ του Πανεπιστημίου Γέιλ στις ΗΠΑ, μέλος της ομάδας που ανακάλυψε αυτά τα σκοτεινά σώματα πέρυσι.

http://www.nature.com/news/the-milky-way-s-dark-twin-revealed-1.20333#/b1

Οι διάχυτοι γαλαξίες είναι μεγάλοι σαν τον δικό μας Γαλαξία, δηλαδή πραγματικά μεγάλοι, περιέχουν όμως ελάχιστα άστρα και είναι είναι ορατοί σαν αχνές κηλίδες ακόμα και με τα πιο ευαίσθητα τηλεσκόπια.

Η τελευταία μελέτη για αυτά τα μυστηριώδη σώματα εξετάζει τον μεγαλύτερο και λαμπρότερο διάχυτο γαλαξία, μέλος ενός ολόκληρου σμήνους γαλαξιών στον αστερισμό της Κόμης της Βερενίκης, σε απόσταση 330 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη.

Χρησιμοποιώντας το μεγάλο τηλεσκόπιο Keck II στη Χαβάη, ερευνητές εξέτασαν το φάσμα του Dragonfly και μέτρησαν τις μετατοπίσεις Ντόπλερ, κάτι που τους επέτρεψε να υπολογίσουν ότι τα λιγοστά άστρα του γαλαξία κινούνται με μέση σχετική ταχύτητα 47 χιλιομέτρων ανά ώρα, περίπου όσο και στον Γαλαξία.

Σε γενικές γραμμές, όσο μεγαλύτερη είναι η μάζα ενός γαλαξία, τόσο μεγαλύτερη είναι η μέση ταχύτητα των άστρων που περιέχει. Και η ταχύτητα που μετρήθηκε υποδηλώνει ότι ο Dragonfly 44 έχει πραγματικά μεγάλη μάζα, αναφέρει η ερευνητική ομάδα. Η μελέτη έχει γίνει δεκτή για δημοσίευση στο Astrophysical Journal και είναι διαθέσιμη ως προδημοσίευση στην υπηρεσία arXiv.

http://arxiv.org/abs/1606.06291

«Είναι κάτι σαν σκοτεινή βερσιόν του Μίλκι Γουέι» σχολιάζει ο Βαν Ντόκουμ. «Για κάθε 100 άστρα που θα έπρεπε να είχε σχηματίσει, σχημάτισε μόνο ένα».

Παραμένει άγνωστο γιατί η αστρογένεση είναι τόσο εξασθενημένη στον Dragonfly 44. Μια πιθανή εξήγηση είναι ότι ο γαλαξίας περιστρεφόταν από τη γέννησή του με ιδιαίτερα υψηλή ταχύτητα, κάτι που θα είχε εμποδίσει τη συμπύκνωση του αέριου υδρογόνου σε άστρα. Κι όμως, η ταχύτητα του Dragonfly 44 δεν δείχνει να είναι τόσο μεγάλη.

Μια άλλη πιθανότητα είναι ότι ο διάχυτος γαλαξίας περιέχει ασυνήθιστα μεγάλες ποσότητες της λεγόμενης σκοτεινής ύλης, ένα αόρατο, μυστηριώδες υλικό που γνωρίζουμε ότι περιβάλλει όλους τους γαλαξίες.

Ο Βαν Ντόκουμ, πάντως, τονίζει ότι το μυστήριο παραμένει: «Η πραγματική απάντηση είναι ότι δεν γνωρίζουμε» λέει.

http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500092653

Εκπληκτικές φωτό του γαλαξία μας από τη μεγαλύτερη αλυκή του κόσμου.

Οι αλυκές σε όλο τον κόσμο είναι γνωστές για τις μεθυστικές εικόνες και την απόκοσμη αίσθηση τους. Ο Ρώσος φωτογράφος Daniel Kordan έκανε πρόσφατα ένα οδοιπορικό στο Salar de Uyuni, στη μεγαλύτερη αλυκή του κόσμου που βρίσκεται στην Βολιβία, και φωτογράφησε τον Γαλαξία μας, όπως αντικατοπτρίζεται στα νερά της λίμνης.

«Δεν υπάρχουν τόσα πολλά μέρη στον κόσμο όπου μπορείτε να απολαύσετε τον απόλυτο σκοτεινό ουρανό», μας λέει ο Kordan σε ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Το αποτέλεσμα είναι μια εκπληκτική σύντηξη της Γης και του σύμπαντος που μερικές φορές, είναι δύσκολο να πω, από που αρχίζουν και που τελειώνουν.

Ο Kordan είχε προγραμματιστεί ένα μακρύ οδικό ταξίδι για να παρατηρήσει τα αστέρια και να τραβήξει αστροφωτογραφίες, το οποίο ήταν πιο εύκολο στα λόγια παρά στην πράξη.

Το μεγάλο υψόμετρο (4.000 έως 5.000 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας) σήμαινε ότι χρειάζονται τουλάχιστον πέντε ημέρες για να εγκλιματιστεί στην αλλαγή. Πέρασε δύο εβδομάδες στο Altiplano της Βολιβίας, αλλά εξακολουθούσε να αντιμετωπίζει προκλήσεις. «Φυσικά, είναι δύσκολο να μετακινηθείς σε αυτό το υψόμετρο» εξηγεί ο ίδιος. «Αλλά λόγω σωστού σχεδιασμού, ήμασταν ασφαλείς και υγιείς.»

Η περίοδος προσαρμογής αξίζει τον κόπο για να δεις αξιοθέατα που προκαλούν δέος, τα οποία περιγράφει ως «το διάστημα στη Γη.»

Θεωρεί ότι όλος ο κόσμος το σπίτι του, και μετά από αυτό το ταξίδι του, θα κατευθυνθεί προς τα νησιά Φερόε και τη Γροιλανδία για νέες φωτογραφίες από μαγευτικά τοπία.

http://www.pronews.gr/portal/20160808/genika/diastima/49/ekpliktikes-foto-toy-galaxia-mas-apo-ti-megalyteri-alyki-toy-kosmoy

Γαία: Χαρτογραφώντας τα άστρα του Γαλαξία μας.

Ο ESA και η ομάδα που χειρίζεται το τηλεσκόπιο Γαία ελπίζουν ότι γύρω στα τέλη του 2017 θα έχουν στη διάθεσή τους την ταχύτητα και την απόσταση όλων των αστεριών που παρουσιάζονται στον νέο, τρισδιάστατο, λεπτομερή χαρτη.

Περισσότερα από 1 δισεκατομμύριο αστέρια διαθέτει ο Γαλαξίας μας σύμφωνα με τον νέο χάρτη απαράμιλλης ακρίβειας τον οποίο παρουσίασε σήμερα ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA), βασιζόμενος στις παρατηρήσεις που έχει κάνει το ευρωπαϊκό διαστημικό τηλεσκόπιο «Γαία».

«Με περισσότερα από 1 δισεκατομμύριο αστέρια, αυτός είναι ο μεγαλύτερος χάρτης που έχει γίνει ποτέ με βάση στοιχεία από μία και μόνη αποστολή. Είναι επίσης ο πιο ακριβής», ανακοίνωσε ο Άντονι Μπράουν, ένας ερευνητής, μέλος της αποστολής της Γαίας, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στη Μαδρίτη.

«Οι επιστήμονες προσδιόρισαν τη θέση 1,15 δισεκατομμυρίων αστεριών», υπογράμμισε από την πλευρά του το γαλλικό Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών (CNRS) που μετείχε στο εγχείρημα αυτό. Πρόκειται για αριθμό ρεκόρ όσον αφορά την καταγραφή αστεριών, αν και αντιπροσωπεύει κάτι λιγότερο από το 1% των αστεριών του Γαλαξία στον οποίο ανήκει το ηλιακό σύστημά μας. Οι επιστήμονες υπολογίζουν ότι ο Γαλαξίας μας φιλοξενεί συνολικά από 100 μέχρι 200 δισεκατομμύρια αστέρια.

Βίντεο: η Gaia σαρώνει τον ουρανό

Για 2 εκατομμύρια από αυτά τα αστέρια οι επιστήμονες από 25 ευρωπαϊκές χώρες προσδιόρισαν και έθεσαν στη διάθεση των συναδέλφων τους σε όλον τον κόσμο στοιχεία που περιλαμβάνουν την ταχύτητά τους και την απόστασή τους από τον Ήλιο.

Ο ESA και η ομάδα που χειρίζεται το τηλεσκόπιο Γαία ελπίζουν ότι γύρω στα τέλη του 2017 θα έχουν στη διάθεσή τους την ταχύτητα και την απόσταση όλων των αστεριών που παρουσιάζονται στον νέο, τρισδιάστατο, λεπτομερή χάρτη.

Η Γαία ξεκίνησε την αποστολή της στις 19 Δεκεμβρίου 2013 και από τότε παρατηρεί τον Γαλαξία, ο οποίος έχει διάμετρο 100.000 ετών φωτός και καταγράφει καθημερινά στοιχεία από 50 εκατομμύρια άστρα.

Ο νέος χάρτης θα επιτρέψει στους επιστήμονες να κατανοήσουν καλύτερα τα φαινόμενα και τους φυσικούς νόμους που διέπουν τα άστρα του Γαλαξία μας.

Βίντεο: Από το ηλιακό μας σύστημα στο αστρικό σμήνος των Υάδων

http://physicsgg.me/2016/09/14/%ce%b3%ce%b1%ce%af%ce%b1-%cf%87%ce%b1%cf%81%cf%84%ce%bf%ce%b3%cf%81%ce%b1%cf%86%cf%8e%ce%bd%cf%84%ce%b1%cf%82-%cf%84%ce%b1-%ce%ac%cf%83%cf%84%cf%81%ce%b1-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b3%ce%b1%ce%bb%ce%b1/

10 πράγματα για τον γαλαξία μας.

01. Είναι σπειροειδής με έναν ορθογώνιο κεντρικό κόμβο.

Μπορεί να γνωρίζεις ότι ο γαλαξίας μας είναι ένας σπειροειδής γαλαξίας, ίσως το πιο όμορφο είδος γαλαξία. Το έχεις δει: μαγευτικά σκέλη να στριφογυρίζουν έξω από ένα κεντρικό κόμβο ή την έξαρση λαμπερών αστεριών. Αυτοί είμαστε εμείς. Αλλά πολλές σπείρες έχουν ένα περίεργο χαρακτηριστικό γνώρισμα: ένα ορθογώνιο σμήνος αστεριών στο κέντρο, αντί για μια σφαίρα, και τα σκέλη να ακτινοβολούν από τις άκρες του ορθογώνιου αυτού. Οι αστρονόμοι αποκαλούν αυτό το σμήνος “bar” και όπως σωστά μάντεψες: έχουμε ένα.

Στην πραγματικότητα, το δικό μας είναι αρκετά μεγάλο. Με 27.000 έτη φωτός απόσταση από άκρη σε άκρη, είναι μεγαλύτερο από τα περισσότερα “bar” που υπάρχουν. Βέβαια, το διάστημα είναι μια σκληρή γειτονιά. Ποιος δεν θα ήθελε ένα τεράστιο “bar” να βρίσκεται ακριβώς στο κέντρο της πόλης του;

02. Υπάρχει μια υπερμεγέθης μαύρη τρύπα στην καρδιά του.

Στο κέντρο του γαλαξία, ακριβώς στον πυρήνα του, κείτεται ένα τέρας: μια τεράστια μαύρη τρύπα.

Γνωρίζουμε ότι βρίσκεται εκεί, εξαιτίας της βαρύτητας. Τα άστρα πολύ κοντά στο κέντρο κινούνται σε τροχιά γύρω από το κέντρο σε απίστευτες ταχύτητες. Κινούνται με χιλιάδες χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο και η πρωτοφανής τους ταχύτητα προδίδει την μάζα του αντικειμένου που τα έλκει. Εφαρμόζοντας μερικά βασικά μαθηματικά, είναι δυνατό να καθοριστεί ότι η μάζα που απαιτείται για την επιτάχυνση των άστρων σε τέτοιες ταχύτητες πρέπει να ανατρέψει σε κοσμική κλίματα 4 εκατομμύρια φορές την μάζα του ήλιου. Ακόμα και έτσι όμως, τίποτα δεν μπορεί να φανεί σε φωτογραφίες. Οπότε, τι μπορεί να είναι τόσο ογκώδες όσο 4.000.000 ήλιοι και να μην εκπέμπει καθόλου φώς;

Σωστά. Μια μαύρη τρύπα.

Αν και είναι τεράστια, έχε κατά νου ότι ο γαλαξίας είναι περίπου 200 δισεκατομμύρια ηλιακές μάζες ισχυρός, έτσι στην πραγματικότητα, η μαύρη τρύπα στο κέντρο είναι μόνο ένα μικρό κλάσμα της συνολικής μάζας του γαλαξία. Και σε καμία περίπτωση δεν κινδυνεύουμε να πέσουμε μέσα σε αυτή. Εξ’ άλλου είναι 250.000.000.000.000.000 χιλιόμετρα μακριά.

03. Είναι κανίβαλος.

Οι γαλαξίες είναι μεγάλοι και έχουν μεγάλη μάζα. Αν κάποιος άλλος, μικρότερος γαλαξία περάσει πάρα πολύ κοντά, ο μεγαλύτερος μπορεί να καταπιεί τα αστέρια και το φυσικό αέριο του μικρότερου.

Η εικονογράφηση του γαλαξία μας να διαλύει τον γαλαξία Sagittarius Dwarf είναι όμορφη αλλά ταυτόχρονα άγρια εικόνα. Επί του παρόντος καταβροχθίζει πολλούς άλλους γαλαξίες. Σιγά σιγά τα άστρα τους περιφέρονται γύρω από τον δικό μας γαλαξία και στο τέλος συγχωνεύονται πλήρως με αυτόν. Κατά ειρωνικό τρόπο, αυτό μεγαλώνει την μάζα, καθιστώντας το πιο πιθανό να «τραφούν» ξανά. Τρώγοντας κάνει τους γαλαξίες να πεινάνε πιο πολύ.

04. Ζούμε σε μια όμορφη γειτονιά…

Ο γαλαξίας μας δεν είναι μόνος του στο διάστημα. Είμαστε μέρος μιας μικρής ομάδας κοντινών γαλαξιών που ονομάζονται “Local Group”. Είμαστε οι βαρύτεροι σε αυτή την ομάδα και ο γαλαξίας της Ανδρομέδας μπορεί να είναι λίγο μεγαλύτερος σε μάζα, αν και στην πραγματικότητα είναι πιο «απλωμένος». Ο γαλαξίαςTriangulum είναι επίσης σπειροειδής, αλλά όχι πολύ μεγάλος. Υπάρχουν και άλλοι γαλαξίες σκόρπιοι εδώ και εκεί που ανήκουν στην ομάδα αυτή. Στο σύνολο υπάρχουν γύρω στους 12 γαλαξίες στο “Local Group”, με τους περισσότερους να είναι απλά γαλαξίες νάνοι εξαιρετικά ασθενείς και δύσκολο να ανιχνευθούν.

05. …και είμαστε στα προάστια

Το “Local Group” είναι μικρό και ζεστό. Αυτό συμβαίνει, επειδή αν το δεις από μακριά, είμαστε στα προάστια. Η μεγάλη πόλη σε αυτή την εικόνα είναι ο Virgo Cluster, ένα τεράστιο σύνολο 2.000 περίπου γαλαξιών, πολλοί από τους οποίους είναι πολύ μεγαλύτεροι από τον δικό μας. Είναι το κοντινότερο σύμπλεγμα, το κέντρο του οποίου είναι 60 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά. Από ότι φαίνεται είμαστε βαρυτικά δεμένοι με αυτό, με άλλα λόγια είμαστε ένα εκτεταμένο μέρος του. Η συνολική μάζα του συμπλέγματος είναι τόσο μεγάλη, όσο τετράκις εκατομμύρια φορές η μάζα του ήλιου.

06. Μπορούμε να δούμε μόνο το 0.000003% από αυτόν.

Όταν κοιτάξεις τον ουρανό μια σκοτεινή νύχτα, θα δεις χιλιάδες αστέρια. Αλλά ο γαλαξίας μας περιλαμβάνει 200 δισεκατομμύρια αστέρια. Βλέπεις μόνο ένα μικροσκοπικό κλάσμα του αριθμού των άστρων γύρω από τον γαλαξία. Στην πραγματικότητα, εκτός μερικών εξαιρέσεων, τα πιο μακρινά αστέρια που μπορείς να δεις είναι 1.000 έτη φωτός μακριά. Ακόμα χειρότερα, τα περισσότερα άστρα είναι τόσο εξασθενημένα που δεν φαίνονται ούτε σε μικρότερες αποστάσεις. Ο ήλιος είναι τόσο αμυδρός που δεν φαίνεται σε απόσταση μεγαλύτερη από 60 έτη φωτός μακριά…και ο ήλιος είναι πολύ φωτεινός σε σχέση με τα περισσότερα άστρα. Έτσι, η μικρή φούσκα με αστέρια που βλέπουμε γύρω μας είναι απλά μια σταγόνα στον ωκεανό του γαλαξία μας.

07. Το 90% είναι αόρατο.

Αν κοιτάξεις τις κινήσεις των άστρων του γαλαξία μας, μπορείς να εφαρμόσεις μαθηματικά και φυσική και να καθορίσεις πόση είναι η μάζα του (περισσότερη μάζα σημαίνει και περισσότερη βαρύτητα, που σημαίνει ότι τα αστέρια θα κινούνται πιο γρήγορα). Μπορείς επίσης να μετρήσεις τον αριθμό των αστεριών στον γαλαξία και να βρεις πόση μάζα έχουν. Το πρόβλημα είναι ότι τα δυο αυτά νούμερα, δεν ταιριάζουν: τα αστέρια (και τα άλλα εμφανή πράγματα όπως τα αέρια και η σκόνη) αποτελούν μόνο το 10% της μάζας του γαλαξία. Που βρίσκεται το υπόλοιπο 90%;

Η εικόνα του Bullet Cluster, η πρώτη άμεση απόδειξη της σκοτεινής ύλης δείχνει ότι έχει μάζα αλλά δεν φωσφορίζει. Από αυτό προκύπτει και η ονομασία της. Γνωρίζουμε ότι δεν είναι μαύρες τρύπες, νεκρά άστρα ή ψυχρά αέρια (όλα αυτά έχουν ελεγχθεί και έχουν σβηστεί από την λίστα) και οι υποψήφιοι που παραμένουν είναι πολύ περίεργοι (WIMPs). Αλλά γνωρίζουμε ότι είναι αληθινό και ξέρουμε ότι βρίσκεται εκεί έξω. Απλά δεν ξέρουμε τι ακριβώς είναι. Οι επιστήμονες προσπαθούν να το διαπιστώσουν και δεδομένων των ανακαλύψεων των τελευταίων χρόνων, στοιχηματίζω ότι σε λιγότερο από μια δεκαετία θα το έχουν καταφέρει.

08. Οι σπειροειδής βραχίονες είναι μια ψευδαίσθηση.

Λοιπόν, δεν είναι ακριβώς ψευδαίσθηση, αλλά ο αριθμός των αστεριών στους σπειροειδής βραχίονες του γαλαξία μας δεν είναι και τόσο διαφορετικός από τον αριθμό των αστεριών ανάμεσα στους βραχίονες! Οι βραχίονες είναι σαν τα φανάρια του που ρυθμίζουν την κυκλοφοριακή συμφόρηση του σύμπαντος, περιοχές όπου η τοπική πυκνότητα είναι αυξημένη. Όπως σε ένα μποτιλιάρισμα σε έναν αυτοκινητόδρομο, τα αυτοκίνητα εισέρχονται και εξέρχονται από την εμπλοκή, αλλά η συμφόρηση παραμένει. Οι βραχίονες έχουν άστρα που μπαίνουν και βγαίνουν, αλλά οι βραχίονες παραμένουν.

Μπορούμε να δούμε τους βραχίονες αυτούς επειδή το φως είναι καλύτερο εκεί και όχι επειδή βρίσκονται πολλά αστέρια μαζεμένα.

09. Είναι διαστρεβλωμένος.

Ο γαλαξίας μας είναι ένας επίπεδος δίσκος διαμέτρου περίπου 100.000 έτη φωτός και πάχους μερικές χιλιάδες έτη φωτός. Έχει την ίδια αναλογία με μια στοίβα από 4 DVD, αν αυτό βοηθάει.

Έχεις αφήσει ποτέ ένα dvd έξω στο ήλιο; Μπορεί να παραμορφωθεί από την θερμότητα και να διαστρεβλωθεί. Ο γαλαξίας μας έχει ένα παρόμοιο σχήμα.

Από όσο γνωρίζω η διαστρέβλωση αυτή δεν μας επηρεάζει καθόλου. Είναι απλά ένα ενδιαφέρον πράγμα το οποίο μπορεί να μην γνωρίζεις για τον γαλαξία μας.

10. Θα γνωρίσουμε τον γαλαξία της Ανδρομέδας πολύ καλύτερα.

Μιλώντας για την Ανδρομέδα, το έχεις δει ποτέ στον ουρανό; Είναι ορατός με γυμνό μάτι σε μια καθαρή, σκοτεινή νύχτα, χωρίς φεγγάρι. Είναι εξασθενημένο, αλλά μεγάλο. Μοιάζει να είναι οχτώ φορές το μέγεθος της Σελήνης, όπως την βλέπουμε από την Γη.

Αν αυτό δεν σου φαίνεται μεγάλο, συνυπολόγισε και το γεγονός ότι βρίσκεται δυο εκατομμύρια έτη φωτός μακριά. Αυτό θα σου δώσει μια καλύτερη εικόνα.

Ο γαλαξίας της Ανδρομέδας και ο δικός μας, πλησιάζουν ο ένας τον άλλο με ταχύτητα 200 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο. Θυμάσαι που είπα ότι οι μεγάλοι γαλαξίες καταβροχθίζουν τους μικρότερους; Λοιπόν, όταν δυο μεγάλοι γαλαξίες έρχονται πολύ κοντά, τότε έχουμε πραγματικά πυροτεχνήματα. Τα άστρα δεν συγκρούονται. Είναι πάρα πολύ μικρά στην κλίμακα αυτή. Αλλά τα σύννεφα αερίων το κάνουν. Και όταν γίνεται αυτό, δημιουργούνται νέα άστρα.

Τελικά (σε μερικά δισεκατομμύρια χρόνια), οι δυο γαλαξίες θα συγχωνευτούν και θα σχηματίσουν έναν γιγάντιο ελλειπτικό γαλαξία όταν ηρεμήσουν τα πράγματα. Στην πραγματικότητα, ο ήλιος θα υπάρχει ακόμα όταν αυτό συμβεί. Δεν θα έχει γίνει ακόμα ένας «Κόκκινός Γίγαντας». Θα γίνουν οι απόγονοι μας μάρτυρες της μεγαλύτερης σύγκρουσης στον γαλαξία μας;

Μέχρι τότε, αυτά τα 10 πράγματα θα σε κρατήσουν απασχολημένο. Και φυσικά, ήθελα να συμπεριλάβω μόνο 10 πράγματα για να είναι ωραίος ο τίτλος. Αλλά, αν γνωρίζεις κάτι άλλο για τον γαλαξία μας που σου φαίνεται ενδιαφέρων, γράψε το στα σχόλια.

http://www.pronews.gr/portal/20161231/genika/diastima/49/10-pragmata-poy-den-xerete-gia-ton-galaxia-mas-foto

Το 95 ακολουθούμενο από 40 μηδενικά: η μάζα του γαλαξία μας… σε χιλιόγραμμα.

Ολοκληρώνοντας τους υπολογισμούς τους, οι αστρονόμοι Gwendolyn Eadie, Aaron Springford και William Harris κατέληξαν ότι η μάζα του γαλαξία μας είναι 4,8∙1011M☉ (M☉= η μάζα του ήλιου). Αυτό ισοδυναμεί με 95∙1040 χιλιόγραμμα – ο αριθμός 95 ακολουθούμενος από 40 μηδενικά.

Η μέτρηση της μάζας του γαλαξία μας προφανώς δεν γίνεται με την απευθείας μέτρηση των δισεκατομμυρίων άστρων κι όλων των άλλων αντικειμένων που τον απαρτίζουν.

Οι Eadie et al, στην εργασία τους που θα δημοσιευθεί στο επιστημονικό περιοδικό «Astrophysical Journal»,

https://arxiv.org/pdf/1609.06304v2.pdf

υπολογίζουν την μάζα του γαλαξία μας χρησιμοποιώντας πολύπλοκες μαθηματικές μεθόδους και στατιστικές τεχνικές βασισμένες στην Μπεϋζιανή ιεραρχική ανάλυση, σε συνδυασμό με τις άμεσες μετρήσεις των ταχυτήτων σφαιρωτών σμηνών.

Τα σφαιρωτά σμήνη είναι πυκνές σφαιρικές ομάδες από 10.000 μέχρι 100.000 παλαιών άστρων, που κινούνται αλληλεπιδρώντας βαρυτικά με τον γαλαξία μας.

Ακριβώς όπως η μάζα του ήλιου μας μπορεί να προσδιοριστεί από την βαρυτική έλξη που ασκεί στη Γη, έτσι και η μάζα του γαλαξία μας μπορεί να υπολογιστεί από την βαρυτική έλξη που ασκεί στα σφαιρωτά σμήνη.

Η εκτίμηση της μάζας περιλαμβάνει οτιδήποτε βρίσκεται σε μια ακτίνα 125 κιλο-παρσέκ από το κέντρο του γαλαξία – μια απόσταση που ισοδυναμεί με 3,9∙1018 χιλιόμετρα. Και το «οτιδήποτε» δεν είναι μόνο άστρα: υπάρχουν πλανήτες, δορυφόροι, αέρια, σκόνη και άλλα αντικείμενα, για να μην αναφέρουμε τις τεράστιες ποσότητες της σκοτεινής ύλης. Η σκοτεινή ύλη δεν μπορεί να ανιχνευθεί άμεσα, αλλά η μάζα της μπορεί να προκύψει από την βαρυτική αλληλεπίδρασή της με άλλα αντικείμενα.

Από την ανάλυση προσδιορίστηκε και το εύρος της αβεβαιότητας στην μάζα του γαλαξία μας: η μικρότερη τιμή είναι 3,96∙ 1011 ηλιακές μάζες και η μεγαλύτερη 5,76∙1011ηλιακές μάζες.

(Υπενθυμίζεται ότι πέρυσι οι Eadie et al, στο ετήσιο συνέδριο της Καναδικής Αστρονομικής Εταιρείας, είχαν δώσει μια μεγαλύτερη τιμή, 7·1011 M☉, έξω από το τωρινό εύρος).

http://physicsgg.me/2017/01/17/%cf%84%ce%bf-95-%ce%b1%ce%ba%ce%bf%ce%bb%ce%bf%cf%85%ce%b8%ce%bf%cf%8d%ce%bc%ce%b5%ce%bd%ce%bf-%ce%b1%cf%80%cf%8c-40-%ce%bc%ce%b7%ce%b4%ce%b5%ce%bd%ce%b9%ce%ba%ce%ac-%ce%b7-%ce%bc%ce%ac%ce%b6%ce%b1/

Τον Γαλαξια μας κάποια δύναμη τον τραβάει σε μια κατεύθυνση και μια άλλη τον απομακρύνει από εκεί.

Οι επιστήμονες ήξεραν ότι κάτι μεγάλο στο σύμπαν (ο λεγόμενος «μεγάλος ελκυστής») τραβά τον γαλαξία μας προς το μέρος του. Τώρα, ανακάλυψαν επίσης ότι κάτι άλλο (ο μεγάλος «απωθητής») σπρώχνει το γαλαξία μας μακριά του. Έτσι, ο γαλαξίας μας βρίσκεται σε μια...διπολική διαταραχή, σε μια σχέση αγάπης και μίσους, καθώς κάτι ισχυρό τον έλκει και τον απωθεί ταυτόχρονα.

Ο «απωθητής» είναι μια μεγάλη άγνωστη έως τώρα περιοχή του σύμπαντος με πολύ μικρή πυκνότητα γαλαξιών και άστρων, μια σχεδόν νεκρή κοσμική ζώνη, σε απόσταση περίπου μισού διεσκετομμυρίου ετών φωτός, σύμφωνα με τους ερευνητές από το Ισραήλ, τις ΗΠΑ και τη Γαλλία, με επικεφαλής τον καθηγητή κοσμολογίας Γιεχούντα Χόφμαν του Εβραϊκού Πανεπιστημίου της Ιερουσαλήμ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στην επιθεώρηση «Nature Astronomy».

Ο «απωθητής» βρίσκεται αντιδιαμετρικά από τον «ελκυστή», σε απόσταση 180 μοιρών, πίσω από τον γαλαξία μας. Ο μυστηριώδης «απωθητής» απωθεί μακριά του όχι μόνο τον γαλαξία μας, αλλά και τους γειτονικούς γαλαξίες (τη λεγόμενη «Τοπική Ομάδα Γαλαξιών»). Κανείς δεν ξέρει ακόμη ποιά μπορεί να είναι η εξήγηση του φαινομένου.

Ως «μεγάλος ελκυστής» θεωρήθηκε αρχικά μια πυκνή περιοχή του σύμπαντος σε απόσταση 150 εκατομμυρίων φωτός από τον γαλαξία μας. Όμως στη συνέχεια οι αστρονόμοι εντόπισαν έναν ακόμη πιο μακρινό και ισχυρό «ελκυστή» (τη «συγκέντρωση γαλαξιών Σάπλεϊ) σε απόσταση 750 εκατ. ετών φωτός.

Μετά από όλα αυτά, θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι, παρόλο που δεν το νιώθουμε, βρισκόμαστε σε μια αέναη τρελή κίνηση. Η Γη κινείται γύρω από τον άξονά της με ταχύτητα περίπου 1.600 χιλιομέτρων την ώρα, ενώ περιφέρεται πέριξ του Ήλιου με ταχύτητα περίπου 100.000 χιλιομέτρων την ώρα. Με τη σειρά του, ο Ήλιος κινείται γύρω από το κέντρο του γαλαξία μας με ταχύτητα περίπου 850.000 χιλιομέτρων την ώρα, ενώ ο γαλαξίας μας κινείται με την ασύλληπτη ταχύτητα των περίπου δύο εκατομμυρίων χιλιομέτρων την ώρα (630 χλμ. το δευτερόλεπτο).

http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=860332

Απεικόνιση του ουρανού κοντά στο κέντρο του Γαλαξία μας από την αποστολή Γαία.

Η Γαία, μια αποστολή της ESA για την καταγραφή των δισεκατομμυρίων αστεριών του Γαλαξία μας, ανιχνεύει αστέρια και μετρά τις ιδιότητές τους για να δημιουργήσει τον πιο ακριβή 3D χάρτη του Γαλαξία. Μέσω της ακριβής μέτρησης των κινήσεων του κάθε αστέρα, οι αστρονόμοι θα μπορούν να γυρίσουν πίσω στο χρόνο για να κατανοήσουν την ιστορία του Γαλαξία μας, την εξέλιξή του και το πεπρωμένο του.

Καθώς η Γαία καταγράφει αστέρια, μόνο τα δεδομένα που περιλαμβάνουν το αντικείμενο του ενδιαφέροντος μεταδίδονται στους επίγειους αισθητήρες. Ωστόσο, στις πιο πυκνές περιοχές του ουρανού υπάρχουν περισσότερα αστέρια, το ένα κοντά στο άλλο, από αυτά που μπορεί να καταγράψει το σύστημα ανίχνευσης και επεξεργασίας της Γαία, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια λιγότερο ολοκληρωμένη απογραφή σε αυτές τις πολυπληθείς περιοχές.

Για να αμβλυνθεί το πρόβλημα αυτό, πραγματοποιείται μια επιστημονική επιλογή των περιοχών υψηλής πυκνότητας για να καλυφθούν με έναν ειδικό τρόπο απεικόνισης, όπως παρουσιάζεται εδώ. Αυτά τα είδη των παρατηρήσεων εκτελούνται συστηματικά κάθε φορά που η Γαία σαρώνει αυτές τις περιοχές.

Η εικόνα που ελήφθη στις 7 Φεβρουαρίου 2017 καλύπτει μέρος του Sagittarius I Window (Sgr-I) που βρίσκεται μόλις δύο μοίρες κάτω από το Γαλαξιακό Κέντρο. Το Sgr-I έχει σχετικά χαμηλή ποσότητα διαστρικής σκόνης κατά μήκος της οπτικής γωνίας από τη Γη, δίνοντας ένα «παράθυρο» στα αστέρια κοντά στο Γαλαξιακό Κέντρο.

Η αστρική πυκνότητα εδώ είναι 4,6 εκατομμύρια αστέρια ανά τετραγωνική μοίρα, ένα πραγματικά απίστευτο νούμερο. Η εικόνα καλύπτει περίπου 0,6 τετραγωνικές μοίρες, καθιστώντας πραγματικότητα ότι υπάρχουν περίπου 2,8 εκατομμύρια αστέρια που καταγράφονται σε αυτή την ακολουθία εικόνων.

Η εικόνα εμφανίζεται σε λωρίδες, καθεμία από τις οποίες αντιπροσωπεύει μια CCD χαρτογράφηση του ουρανού . Η εικόνα έχει υποβληθεί σε επεξεργασία για να αναδείξει την αντίθεση των φωτεινών αστεριών και των σκοτεινότερων ιχνών αερίου και σκόνης. Κάνοντας μεγέθυνση εμφανίζονται ορισμένες αλλοιώσεις που σχετίζονται με τα CCDs, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων κατακόρυφων λωρίδων, καθώς και μικρές φωτεινές ραβδώσεις που υποδηλώνουν κοσμικές ακτίνες. Η ανάλυση αυτών των εικόνων δεν έχει ξεκινήσει ακόμα.

Ο πρώτος κατάλογος της Γαία με περισσότερα από ένα δισεκατομμύριο αστέρια κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβριο του 2016 και βασίζεται στους πρώτους 14 μήνες συλλογής δεδομένων. Η επόμενη έκδοση αναμένεται τον Απρίλιο του 2018, με τις επακόλουθες εκδόσεις να προβλέπονται για το 2020 και το 2022.

http://www.esa.int/spaceinimages/Images/2017/09/Apeikhonise_toy_oyranohu_kontha_sto_khentro_toy_Galaxhia_mas_apho_ten_apostolhe_Gahia

Μυστηριώδες κοσμικό σώμα στο κέντρο του Γαλαξία.

Τον Ιούνιο του 2016 το Αστρονομικό Πρόγραμμα OGLE εντόπισε σε απόσταση 22 χιλιάδων ετών φωτός από εμάς στο κέντρο του γαλαξία μας ένα μυστηριώδες κοσμικό σώμα που έλαβε την κωδική ονομασία OGLE-2016-BLG-1190Lb. Παρά τις προσπάθειες των επιστημόνων η ταυτότητα του εν λόγω αντικειμένου αυτό εξακολουθεί να παραμένει μυστηριώδης.

Η τελευταία προσπάθεια έγινε από διεθνή ομάδα αστρονόμων που χρησιμοποίησαν στις παρατηρήσεις τους το διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer. Αν και η ερευνητική ομάδα δεν κατάφερε να ταυτοποιήσει το αντικείμενο αυτό με άρθρο της στο διαδικτυακό αρχείο επιστημονικών προδημοσιεύσεων Arxiv κάνουν κάποιες ενδιαφέρουσες εκτιμήσεις.

Αστρο η πλανήτης;

Οι ερευνητές θεωρούν ότι πρόκειται είτε για ένα άστρο είτε για ένα πραγματικά τεράστιο πλανήτη. Αν πρόκειται για άστρο οι ερευνητές εκτιμούν ότι πρόκειται για ένα καφέ νάνο ενώ αν πρόκειται για πλανήτη αυτός θα είναι απίστευτα μεγάλος αφού υπολογίζεται ότι θα είναι 13 φορές μεγαλύτερος από τον γίγαντα του ηλιακού μας συστήματος, τον Δία! Καφέ νάνοι ονομάζονται τα σώματα που βρίσκονται σε μια ενδιάμεση κατάσταση ανάμεσα σε πλανήτες και άστρα με τους περισσότερους ειδικούς να κάνουν λόγο για… «αποτυχημένα άστρα».

Διαπιστώθηκε επίσης ότι στην ίδια περιοχή με το μυστηριώδες σώμα βρίσκεται ένα άστρο και ότι το μυστηριώδες σώμα κινείται γύρω από αυτό το άστρο ολοκληρώνοντας μια πλήρη περιστροφή κάθε τρία έτη. Η αποκάλυψη της ταυτότητας του αντικειμένου θεωρείται σημαντική γιατί αν πρόκειται τελικά για πλανήτη λόγω της θέσης στην οποία βρίσκεται στον γαλαξία μας θα προσφέρει νέα δεδομένα για τον αριθμό και την διασπορά τους μέσα στους γαλαξίες.

http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500174300

Εντυπωσιακό ταξίδι στο κέντρο του Γαλαξία.

Χρησιμοποιώντας δεδομένα από διαστημικά και επίγεια τηλεσκόπια ειδικοί απεικόνισης της NASA δημιούργησαν ένα εντυπωσιακό βίντεο που επιτρέπει στον θεατή να «ταξιδέψει» στο κέντρο του γαλαξία μας.

Η Γη βρίσκεται σε απόσταση περίπου 26 χιλιάδων ετών φωτός από το κέντρο του Γαλαξία κάτι που μεταφράζεται σε περίπου 240 τρισεκατομμύρια χλμ. Το βίντεο αποτυπώνει σε οπτικό περιβάλλον 360 μοιρών τι συμβαίνει στο κέντρο του Γαλαξία όπου κυριαρχούν ασταθή γιγάντια άστρα τα οποία εκτοξεύουν την ύλη τους στην περιοχή.

Επίσης γίνονται ορατά και κοσμικά φαινόμενα που παράγει η παρουσία του Τοξότη Α*. Πρόκειται για μια μελανή οπή με διάμετρο που εκτιμάται ότι είναι περίπου 45 εκατ. χλμ και μάζα περίπου 4 εκατ. φορές μεγαλύτερη από την μάζα του Ηλιου.

http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500189533

Ο γαλαξίας μας ήταν τρομερός κανίβαλος.

Ο γαλαξίας μας ανήκει στην λεγόμενη Τοπική Ομάδα ή Τοπικό Σμήνος γαλαξιών. Πρόκειται για μια ομάδα 35 γαλαξιών στην οποία ο γαλαξίας μας είναι δεύτερος σε μέγεθος και αριθμό άστρων πίσω από τον γαλαξία της Ανδρομέδας. Ο γαλαξίας μας εκτιμάται ότι διαθέτει 200-400 δισ. άστρα, ενώ αυτός της Ανδρομέδας πρόσφατοι υπολογισμοί αναφέρουν ότι διαθέτει πιθανότατα ένα τρισεκατομμύριο άστρα.

Τα τελευταία χρόνια βρίσκεται σε εξέλιξη το ερευνητικό πρόγραμμα «Dark Energy Survey», οι επιστήμονες του οποίου μελετούν κοσμικά δεδομένα σε μια προσπάθεια να εντοπιστούν ίχνη της μυστηριώδους σκοτεινής ενέργειας η οποία σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία κινεί το Σύμπαν. Από την ανάλυση των δεδομένων κάθε φορά εκτός από ευρήματα σχετικά την σκοτεινή ενέργεια προκύπτουν και ανακαλύψεις για άλλα κοσμικά φαινόμενα.

Η τελευταία ανακάλυψη που προέκυψε από την επεξεργασία των δεδομένων του προγράμματος DES σχετίζεται με το γαλαξία μας ο οποίος όπως προκύπτει ήταν ένας… κανίβαλος που δεν άφησε τίποτε ζωντανό στην γαλαξιακή μας γειτονιά! Σύμφωνα με τους ερευνητές που έκαναν την ανακάλυψη, ο γαλαξίας μας αρχικά παγίδευσε και στην συνέχεια «καταβρόχθισε» όχι ένα ούτε δύο αλλά έντεκα γαλαξίες στην πορεία της εξέλιξης του. Οι ερευνητές εντόπισαν τα υπολείμματα αυτών των 11 γαλαξιών και προσπαθούν τώρα να ανασυνθέσουν την γαλαξιακή εικόνα που είχε η περιοχή μας στο μακρινό παρελθόν.

Έχει διαπιστωθεί ότι ο γαλαξίας μας και ο γαλαξίας της Ανδρομέδας βρίσκονται σε πορεία μετωπικής σύγκρουσης που αναμένεται να γίνει σε τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια. Η Ανδρομέδα που απέχει 2,5 εκατομμύρια έτη φωτός κινείται πολύ πιο γρήγορα από τον γαλαξία μας και θα καλύψει το κενό χώρο μεταξύ τους.

Σε περίπου τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια οι γαλαξίες θα συγκρουστούν αλλά θα χρειαστούν άλλα δύο δισεκατομμύρια για να συγχωνευτούν πλήρως. Η εικόνα των δύο γαλαξιών θα αλλάξει δραματικά και θα δημιουργήσουν ένα ελλειπτικό γαλαξία με ακανόνιστο σχήμα, θα χάσουν δηλαδή τις ωραίες σπείρες που τους χαρακτηρίζουν. Ένας μικρότερος γαλαξίας-συνοδός της Ανδρομέδας, ο γαλαξίας του Τριγώνου κατευθύνεται και αυτός προς το σημείο της πρόσκρουσης και πιθανόν θα συγχωνευτεί με το νέο γαλαξία αργότερα.

http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500191567

Tι κρύβεται στην καρδιά του γαλαξία μας;

Στα μέσα της δεκαετίας του 1970 εντοπίστηκαν μυστηριώδεις εκπομπές ακτινοβολίας από το κέντρο του γαλαξία μας, οι οποίες αποδείχθηκε στη συνέχεια ότι προέρχονταν από μια μελανή οπή. Οι επιστήμονες ονόμασαν αυτή τη μαύρη τρύπα Τοξότη Α* και οι παρατηρήσεις που έχουν γίνει δείχνουν ότι έχει διάμετρο περίπου 45 εκατ. χλμ. και μάζα περίπου 4 εκατ. φορές μεγαλύτερη από τη μάζα του Ηλιου.

Διάφορες παρατηρήσεις τα τελευταία χρόνια έδειχναν ότι ο Τοξότης Α* είχε… παρέα. Αρχικά οι ερευνητές εντόπισαν ίχνη παρουσίας μερικών δεκάδων μελανών οπών πέριξ του κέντρου του γαλαξία μας. Αργότερα τα ίχνη πολλαπλασιάστηκαν και οι εκτιμήσεις ανέβαζαν τον αριθμό τους σε μερικές εκατοντάδες.

Ηρθε όμως πριν από λίγες εβδομάδες η ανακοίνωση μιας έρευνας που πραγματοποίησαν επιστήμονες του Εργαστηρίου Αστροφυσικής του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης η οποία τάραξε τα νερά, αφού από τα ευρήματα της έρευνας προκύπτει ότι τον Τοξότη Α* συντροφεύουν 10.000-20.000 μικρότερες μαύρες τρύπες! Και δεν είναι μόνο αυτές. Αλλες έρευνες τα τελευταία χρόνια έχουν αποκαλύψει την ύπαρξη πολλών διαστημικών αντικειμένων και κοσμικών δομών.

Αστρο ή πλανήτης;

Το Αστρονομικό Πρόγραμμα OGLE εντόπισε στο κέντρο του Γαλαξία ένα μυστηριώδες κοσμικό σώμα που έλαβε την κωδική ονομασία OGLE-2016-BLG-1190Lb. Παρά τις προσπάθειες των επιστημόνων η ταυτότητα του εν λόγω αντικειμένου παραμένει μυστηριώδης.

Η τελευταία προσπάθεια έγινε από διεθνή ομάδα αστρονόμων οι οποίοι χρησιμοποίησαν στις παρατηρήσεις τους το διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer. Αν και η ερευνητική ομάδα δεν κατάφερε να ταυτοποιήσει το αντικείμενο αυτό, με άρθρο της στο διαδικτυακό αρχείο επιστημονικών προδημοσιεύσεων Arxiv κάνει κάποιες ενδιαφέρουσες εκτιμήσεις. Οι ερευνητές θεωρούν ότι πρόκειται είτε για ένα άστρο είτε για έναν πραγματικά τεράστιο πλανήτη.

Αν πρόκειται για άστρο, εκτιμούν ότι πρόκειται για έναν καφέ νάνο, ενώ αν πρόκειται για πλανήτη, αυτός θα είναι απίστευτα μεγάλος, αφού υπολογίζεται ότι θα είναι 13 φορές μεγαλύτερος από τον γίγαντα του ηλιακού μας συστήματος, τον Δία! Καφέ νάνοι ονομάζονται τα σώματα που βρίσκονται σε μια ενδιάμεση κατάσταση ανάμεσα σε πλανήτες και άστρα, με τους περισσότερους ειδικούς να κάνουν λόγο για... «αποτυχημένα άστρα».

Διαπιστώθηκε επίσης ότι στην ίδια περιοχή με το μυστηριώδες σώμα βρίσκεται ένα άστρο και ότι το μυστηριώδες σώμα κινείται γύρω από αυτό το άστρο ολοκληρώνοντας μία πλήρη περιστροφή κάθε τρία έτη. Η αποκάλυψη της ταυτότητας του αντικειμένου θεωρείται σημαντική γιατί αν πρόκειται τελικά για πλανήτη λόγω της θέσης στην οποία βρίσκεται θα προσφέρει νέα δεδομένα για τον αριθμό και τη διασπορά τους μέσα στους γαλαξίες.

Πανάρχαια άστρα

Ομάδα αστρονόμων με επικεφαλής τη Λουζί Χάουζ της Σχολής Αστρονομίας και Αστροφυσικής του Αυστραλιανού Εθνικού Πανεπιστημίου ισχυρίζεται ότι ανακάλυψε κοντά στο κέντρο του Γαλαξία τα αρχαιότερα άστρα που έχουν ποτέ παρατηρήσει στον γαλαξία μας. Χρονολογούνται από την εποχή που το Σύμπαν είχε ηλικία μόνο 300 εκατομμυρίων ετών, όταν ακόμη ο γαλαξίας μας δεν είχε καν σχηματιστεί. Τα εννέα άστρα είναι από τα αρχαιότερα που επιζούν σε όλο το Σύμπαν, ενώ είναι πολύ «φτωχά» σε βαρια μέταλλα (βαρύτερα από το ήλιον), κάτι αναμενόμενο για τόσο παλαιά άστρα.

Σκοτεινή ύλη

Στοιχεία από το διαστημικό τηλεσκόπιο ακτίνων γάμμα Fermi της NASA δείχνουν ότι το κέντρο του γαλαξία μας παράγει πολύ μεγαλύτερες ποσότητες ενέργειας υψηλής ακτινοβολίας γάμμα, η προέλευση της οποίας πιθανώς μπορεί να εξηγηθεί με προσφυγή στη μυστηριώδη σκοτεινή ύλη.

Ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής τον αστροφυσικό Νταν Χούπερ του Εθνικού Εργαστηρίου Fermilab των ΗΠΑ αναφέρει ότι η νέα μελέτη της ακτινοβολίας γάμμα από το γαλαξιακό κέντρο αποτελεί την ισχυρότερη ένδειξη μέχρι σήμερα πως τουλάχιστον ένα μέρος αυτής της ισχυρής ενεργειακής εκπομπής πηγάζει από την αόρατη σκοτεινή ύλη. Την άγνωστη ουσία που αποτελεί ένα μεγάλο μέρος της ύλης του Σύμπαντος (σχεδόν το 80%), πολύ μεγαλύτερο από την ορατή ύλη.

Σκοτεινή και κανονική ύλη αλληλεπιδρούν μέσω της βαρύτητας, καθώς μεγάλες ποσότητες σκοτεινής ύλης προσελκύουν την κανονική ύλη, δημιουργώντας έτσι ένα θεμέλιο πάνω στο οποίο «χτίζονται» οι γαλαξίες.

To μόριο

Επιστήμονες στις ΗΠΑ ανακάλυψαν για πρώτη φορά στο βαθύ Διάστημα, πολύ πέραν του ηλιακού μας συστήματος, ένα μόριο που διαθέτει μια βασική ιδιότητα της ζωής: είναι χειρόμορφο. Το πολύπλοκο οργανικό μόριο ανιχνεύθηκε σε ένα μακρινό διαστρικό νέφος, που βρίσκεται κοντά στο κέντρο του γαλαξία μας. Τα νέα ευρήματα ενισχύουν την πιθανότητα οι θεμελιώδεις (και χειρόμορφοι) χημικοί λίθοι της ζωής να έφθασαν στη Γη κάποτε από μετεωρίτες και κομήτες.

http://www.tovima.gr/science/article/?aid=969407

Ο γαλαξίας μας είναι σούπερ… κανίβαλος.

Μια από τις πιο συνηθισμένες κοσμικές διεργασίες είναι η συγχώνευση γειτονικών γαλαξιών όπου συνήθως οι μεγαλύτεροι «παγιδεύουν» και απορροφούν τους μικρότερους. Από αυτή την διαδικασία προκύπτει η μαζική γέννηση νέων άστρων.

Ο γαλαξίας μας ανήκει στην λεγόμενη Τοπική Ομάδα ή Τοπικό Σμήνος γαλαξιών. Πρόκειται για μια ομάδα 35 γαλαξιών στην οποία ο γαλαξίας μας είναι δεύτερος σε μέγεθος και αριθμό άστρων πίσω από τον γαλαξία της Ανδρομέδας. Ο γαλαξίας μας εκτιμάται ότι διαθέτει 200-400 δισ. άστρα, ενώ αυτός της Ανδρομέδας πρόσφατοι υπολογισμοί αναφέρουν ότι διαθέτει πιθανότατα ένα τρισεκατομμύριο άστρα.

Στις αρχές του έτους οι επιστήμονες του ερευνητικού προγράμματος «Dark Energy Survey» ανακοίνωσαν ότι στην πορεία της εξέλιξης του ο γαλαξίας μας δεν άφησε τίποτε ζωντανό στην γαλαξιακή μας γειτονιά συλλαμβάνοντας και απορροφώντας περίπου 11 γαλαξίες.

Ομάδα ερευνητών με επικεφαλής επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης στην Γερμανία με άρθρο τους στο διαδικτυακό αρχείο επιστημονικών προδημοσιεύσεων Arxiv υποστηρίζουν ότι ο γαλαξίας μας παγίδευσε και στην συνέχεια «καταβρόχθισε» 15 ίσως και 18 γαλαξίες!

Τα σμήνη

Οι ερευνητές κατέληξαν στα συμπεράσματα τους μελετώντας 61 σφαιρωτά αστρικά σμήνη του γαλαξίας μας. Σφαιρωτό σμήνος ή σφαιρωτό αστρικό σμήνος ονομάζεται μία σχετικώς πυκνή συγκέντρωση αστέρων με σφαιρικό ή σχεδόν σφαιρικό σχήμα, που περιφέρεται γύρω από το κέντρο ενός γαλαξία ως δορυφόρος του. Οι αστέρες που αποτελούν τα σφαιρωτά σμήνη είναι ισχυρώς δεσμευμένοι από τη βαρύτητα του κάθε σμήνους, πράγμα που δίνει στα σμήνη αυτά το σφαιρικό τους σχήμα και σχετικώς υψηλές αριθμητικές πυκνότητες αστέρων στην κεντρική τους περιοχή.

Τα συστατικά αυτών των σφαιρωτών σμηνών και ειδικά τα μεταλλικά στοιχεία που βρίσκονται σε αυτά αποκαλύπτουν την… καταγωγή τους. Οι αναλύσεις και συγκρίσεις των ερευνητών έδειξε ότι αυτά τα σφαιρωτά σμήνη αποτελούν προϊόν μιας αέναης διαδικασίας γαλαξιακών συγχωνεύσεων.

Όπως φαίνεται ο γαλαξίας μας είναι κυριολεκτικά αχόρταγος αφού άρχισε να… κατασπαράσσει άλλους γαλαξίες πριν από 12 δισ. έτη και συνεχίζει ακόμη και σήμερα να τρώει τα «αποφάγια» του τελευταίου θύματος του. Ιδιαίτερα ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι σύμφωνα με τους ερευνητές ο γαλαξίας μας κατάφερε να εξολοθρεύσει όχι μόνο μικρότερους αλλά και μεγαλύτερους από αυτόν γαλαξίες.

Αποκτά έτσι εξαιρετικό ενδιαφέρον το τι θα συμβεί σε περίπου τέσσερα δισ. έτη όταν η Ανδρομέδα που κινείται με ταχύτητα προς τον γαλαξία μας τον πλησιάσει και συγκρουστεί μαζί του.

http://www.in.gr/2018/06/21/tech/o-galaksias-mas-einai-souper-kanivalos/

Το μεγαλύτερο «γηροκομείο» του Γαλαξία.

Ο γαλαξίας μας είναι ένας από τους αρχαιότερους στο Σύμπαν αφού υπολογίζεται ότι δημιουργήθηκε περίπου 500 εκ. έτη μετά την Μεγάλη Εκρηξη ενώ κάποιες μελέτες αναφέρουν ότι σχηματίστηκε μόλις 200 εκ. μετά την γέννηση του Κόσμου και αν δεν είναι ο πρώτος είναι σίγουρα από τους πρώτους γαλαξίες που έκαναν την εμφάνιση τους.

Παρατηρήσεις του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble επιβεβαιώνουν αυτές τις εκτιμήσεις. Το Hubble εντόπισε και κατέγραψε εικόνες από ένα σφαιρωτό αστρικό σμήνος, το NGC 6139, που βρίσκεται στον αστερισμό του Σκορπιού σε απόσταση δέκα χιλιάδες ετών φωτός από το κέντρο του γαλαξία μας. Τα σφαιρωτά σμήνη αποτελούνται συνήθως από εκατοντάδες χιλιάδες άστρα τα οποία γεννήθηκαν την ίδια χρονική περίοδο.

Ομάδα ειδικών με επικεφαλής επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης Amherst μελέτησαν τις εικόνες και τα δεδομένα από τις παρατηρήσεις του Hubble και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι στο NGC 6139 υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες άστρα τα οποία έχουν ηλικία άνω των δέκα δισ. ετών. Αν η εκτίμηση αυτή είναι σωστή τότε έχουμε να κάνουμε με το μεγαλύτερο… αστρικό γηροκομείο του γαλαξία μας.

Τα σφαιρωτά σμήνη

Με τον όρο σφαιρωτό σμήνος (ή σφαιρωτό αστρικό σμήνος) οι αστρονόμοι περιγράφουν μία σχετικώς πυκνή συγκέντρωση αστέρων με σφαιρικό ή σχεδόν σφαιρικό σχήμα, που περιφέρονται γύρω από το κέντρο ενός γαλαξία ως δορυφόροι του. Οι αστέρες που αποτελούν τα σφαιρωτά σμήνη είναι ισχυρώς δεσμευμένοι από τη βαρύτητα του κάθε σμήνους, γεγονός που δίνει στα σμήνη αυτά το σφαιρικό τους σχήμα. Η μελέτη των σφαιρωτών αστρικών σμηνών είναι εξαιρετικά σημαντική για να συνθέσουν οι επιστήμονες το παζλ των κοσμικών διεργασιών που οδήγησαν στη μαζική παραγωγή άστρων στο πρώιμο Σύμπαν, η οποία σηματοδότησε τη δημιουργία των γαλαξιών. Μέχρι σήμερα δεν έχουμε στην διάθεση μας πολλά στοιχεία για τα σφαιρωτά σμήνη. Ετσι οι παρατήσεις στο NGC 6139 αναμένεται να προσφέρουν σημαντικές πληροφορίες αφού μάλιστα πρόκειται για ένα πανάρχαιο σμήνος.

http://www.in.gr/2018/07/03/tech/megalytero-girokomeio-tou-galaksia/