ερευνητικό προσοφθάλμιο, ή όχι ακόμα?

Καλησπέρα στο φόρουμ,

Ένας προβληματισμός με τα εξής δεδομένα:

Τηλεσκόπιο SW truss tube 12" με μαμίσιο ερευνητή 9X50.

"Μεγαλύτερο" προσοφθάλμιο που διαθέτω: ES 92o 17mm με πραγματικό πεδίο 1,04 deg.

Θέλω να διαθέσω μέχρι 400 ευρώ για για ΕΝΑ μόνο μεγαλύτερο προσοφθάλμιο από αυτό, καινούργιο ή και μεταχειρισμένο, για μεγάλους στόχους και πολύ λιγότερο για υποβοήθηση του ερευνητή.

Έχω βρει τα εξής υποψήφια: ES82 24mm, TV Nagler 26mm (θα ήταν το ιδανικό αλλά μπορώ μόνο μεταχειρισμένο και άντε να το βρω...), ΕS 82 30mm.

2 πράγματα ζητάω απόψεις από σας:

α) 47 ετών που είμαι, φτάνει το μάτι μου τα 6.1mm exit pupil του ΕS 82 30mm, ή μόνος τρόπος να το διαπιστώσω είναι να δοκιμάσω σε κάποιον που έχει ίδιο ή πχ Nagler 31mm?

β) στην αρχάρια φάση που είμαι, με ελάχιστες παρατηρήσεις, μηδενική σχεδόν εξάσκηση σε αστροάλματα, διαθέσιμα προσοφθάλμια ES 92 17mm & 12mm και TV Radian 5mm, μήπως είναι πιο χρήσιμο να διαθέσω το παραπάνω ποσό για ένα φίλτρο ΟΙΙΙ ή ένα καλό barlow, ή κάτι άλλο που θα με βοηθήσει περισσότερο στη φάση αυτή?

Δεν έχω βλέψεις για φωτογραφία, μου αρέσουν τα DSO.

Φιλικά, Κώστας.

Το 24 σου δίνει ελάχιστα παραπάνω πεδίο, δεν αξίζει τον κόπο. Όλα θα φαίνονται μεγαλύτερα και ομορφότερα στο 17ρι, με πιο σκοτεινό ουρανό.

Οπότε μόνο >30 με 72 ή 82 μοίρες θα πρότεινα, ES/Meade/Celestron, ή τον περίφημο Nagler 31 στα 82ρια, ενώ και οι Hyperion Aspherics ή ο ES 68 40 (ή ανάλογα, όπως Panoptic 41).

Αλλά μπορείς να γλυτώσεις τα χρήματα καθώς 1 μοίρα είναι αρκετή για αναζήτηση. 0.5 μοίρες είναι ο έσω κύκλος των Telrad/Rigel. Με καλή ευθυγράμμιση, ό,τι βάζεις μέσα στον κύκλο αυτό θα το βλέπεις και στο 17ρι σου. Με τον οπτικό ερευνητή το ίδιο,ο περίγυρος του κέντρου του σταυρονήματος θα φαίνεται στο πεδίο σου.

Το ποσό είναι μεγάλο και η χρήση όχι τόσο.

Ο Nagler 26mm είναι απίστευτος, αλλά ακριβός και δύσκολος. Τον αναζήτησα πολλές φορές αλλά ήταν αδύνατο να τον βρω. Είχα ήδη αγοράσει τον ES 30 82 και ήθελα να τον αντικαταστήσω, τότε που είχα το ίδιο τηλεσκόπιο με εσένα.

Αν το μάτι σου φτάνει τα 6.1mm exit pupil, δεν μπορεί να στο πει κανείς. Στο τηλεσκόπιο σου ο ES 30 82 δίνει 1,64. Καλό θα ήταν να παρατηρήσεις πρώτα, για να δεις τι παραπάνω βλέπεις από τα δικά σου προσοφθάλμια και αν αξίζει. Η δική μου εμπειρία λέει ότι λίγες φορές τον χρειάστηκα. Συνήθως ξεκινούσα από τον Nagler 17. Κανένα προσοφθάλμιο όμως δεν πάει χαμένο. Σίγουρα κάποια χρησιμοποιούνται περισσότερο, άλλα λιγότερο και άλλα σπάνια. Όμως όταν τα χρειαστείς και δεν τα έχεις πραγματικά σου λείπουν.

Βρες τη συλλογή που σου αρέσει και σιγά -σιγά ολοκλήρωσε την. Αυτή σίγουρα περιλάμβανει και φίλτρα. Στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή εγώ θα έπερνα φίλτρα αν είχα να διαλέξω. Αν και με τα χρήματα που διαθέτεις μπορείς να τα πάρεις και τα δύο.

Οι ES 92 είναι καλοί;; Τους έχεις συγκρίνει καθόλου;;

Τα προσοφθαλμια τα περιμενω τελος του μήνα, αρα δεν εχω αποψη περαν των οσων εχω διαβασει στο the backyard astronomer's guide και στο διαδικτυο (πιστεψτε με 4 μήνες καθε βραδυ εχει πεσει πολλή παντοφλα - ε, εννοώ μελετη). Θα είναι και τα πρωτα ευρυγωνια προσοφθαλμια που θα βαλω το ματι μου, ψήθηκα τελικά από μια συμβουλη που μου έδωσε ο Τάσος Βράτολης (για επιλογή εστιακής απόστασης γενικά στα πρώτα προσοφθαλμια) και από το thread αυτό εδώ:

https://www.cloudynights.com/topic/528192-new-explore-12mm-92-degree-is-in-game-changer/

Το τηλεσκόπιο το έχω λιγότερο από 2 μήνες και εν μέσω μετατροπών το δουλεύω ως τώρα από την ταρατσα στου Ζωγράφου (Σελήνη, Αφροδίτη, M42 και λίγο Διας, ούτε καν λόγος για αστροάλματα), θα χαρώ ιδιαίτερα να απαντήσω σε πρόσκληση για εξόρμηση αστροπαρατήρησης εντός ή κοντά στην Αττική, διψάω για tips και συμβουλές, αλλά προσπαθώ να μην φλυαρώ στο φόρουμ (να, όπως ...τώρα).

Να ευχαριστήσω τον κ Κοκκόλη και τον κ Πάνο για τις συμβουλές, επόμενες αγορές μάλλον θα είναι telrad (υπάρχει ανορθωτής για τον ερευνητή μου, ή πρέπει να πάρω νέο ερευνητή?) και ένα φίλτρο ΟΙΙΙ.

ΥΓ: σκέφτομαι με σοβαρή ανησυχία την εικόνα να αλλάζω από το 17mm στο 12mm και το τηλεσκόπιο να φεύγει σφαίρα και να σκάει πάνω στη βάση (ενάμισι κιλό έκαστο προσοφθάλμιο...). Tips anyone?

Φιλικά !

Ο μόνος Nagler 26mm που έχω δει είναι του Τάσου. Οι συμβουλές του είναι εγγυημένες, αν και δεν νομίζω να σου είπε για 17mm και μετά 12mm. Για μένα είναι πολύ κοντά οι εστιακές και εν γένει τα 10mm πάνε κουτί στο συγκεκριμένο τηλεσκόπιο.

Στο βάρος δεν θα έχεις πρόβλημα από τη στιγμή που θα το κλειδώνεις από τη βίδα. Καλύτερα να ξεκινήσεις με Ultrablock και ασε για μετά το ΟΙΙΙ.

Ο μόνος Nagler 26mm που έχω δει είναι του Τάσου. Οι συμβουλές του είναι εγγυημένες, αν και δεν νομίζω να σου είπε για 17mm και μετά 12mm. Για μένα είναι πολύ κοντά οι εστιακές και εν γένει τα 10mm πάνε κουτί στο συγκεκριμένο τηλεσκόπιο.

Κάπου κάποιος γράφει ότι είναι σωστό 2 προσοφθάλμια να έχουν λόγο εστιακών αποστάσεων γύρω στο 1,4 για να "παράγουν" άλλα 2 focal lengths με ένα barlow 2X. Αυτό κάνει η ES με τη σειρά των 100ο (14mm - 10mm) αυτό κάνει και στη σειρά των 92ο (17mm - 12mm). Γενικά μεγάλη κουβέντα ανοίγεις (έχουν πρηστεί τα μάτια μου από τέτοιες συζητήσεις στο cloudynights) και πάντα παίρνω υπόψη το τηλεσκόπιό μου και το εστιακό του μήκος αλλά αυτό που με έκανε να πιστέψω ότι είμαι οκ με τις συγκεκριμένες επιλογές εστιακών αποστάσεων είναι ότι δε χρειάζεται να είμαστε τόσο αυστηροί και η απόδειξη είναι το παρακάτω (εκτός αν κάτι δεν καταλαβαίνω, εδώ το βιβλίο αυτό δεν είναι 100% ακόλουθο με αυτά που γράφει από τη μια παράγραφο στην επόμενη:

Στο backyard astronomer's guide γράφει ότι τη μεγαλύτερη επένδυση σε προσοφθάλμιο πρέπει κανείς να την κάνει σε αυτό που θα έχει εστιακή απόσταση 2 φορές τον εστιακό λόγο του τηλεσκοπίου, δλδ στο δικό μου 4,9Χ2 = ~10mm, αυτό που λες κι εσύ δλδ! Έλα όμως που στο ίδιο κεφάλαιο του βιβλίου προτείνουν για f5 τηλεσκόπιο 13mm εστιακή σαν βασικό προσοφθάλμιο μεσαίας μεγέθυνσης!!!

Go figure...

1ον, έκανα ένα σφάλμα. 40mm δίνει κόρη εξόδου 8mm, υπερβολική. Τα 30mm δίνουν 6mm που είναι αρκετή. Το παρατήρησε ο geo1970 και μπράβο του.

2ον, δεν υπάρχει λόγος να παίρνουμε όλες τις συμβουλές κατά γράμμα. Περισσότερο είναι γενικές οδηγίες. Ο εγκέφαλος δεν μπορεί να καταλάβει μικρές διαφορές στη μεγέθυνση ή τη φωτεινότητα, ειδικά αν δεν υπάρχει τρόπος να συγκρίνει ταυτόχρονα ή διαδοχικά (και γρήγορα) δύο εικόνες. Όταν λοιπόν λέγεται πως οι περισσότεροι άνθρωποι προτιμούν κόρη εξόδου 2mm, προσθέστε δεξιά και αριστερά περιθώρια, ας πούμε 2.5 (ή και 3) έως 1.5mm. Αν έχεις ένα φθηνό φακό 10mm που δίνει κόρη εξόδου 2mm και έναν Ethos 13mm που δίνει κόρη εξόδου 2.6mm, φυσικά και θα χρησιμοποιήσεις τον Ethos. Ενώ πηδούσα από τον Nagler 22 στον 12 και από τον ES100 20 στον 9, τώρα δεν υπάρχει περίπτωση να μην μεσολαβήσει και ο Ethos 13.

3ον, οι εταιρίες συχνά ακολουθούν κάποιο μοντέλο για την επιλογή εστιακών που θα κατασκευάσουν. Το στενό δίνει λόγο 1.4 (ρίζα 2, παράδειγμα Pentax 1.25"), το ευρύ 2 (όπου καταστρέφεται η χρησιμότητα του barlow, παράδειγμα Pentax 2"), ή κάτι ενδιάμεσο, όπως 1.7 (ρίζα 3) ή 1.6 (φ). Το τελευταίο προκύπτει από την ακολουθία Fibonacci. H Televue συνηθίζει να βγάζει πολύ πυκνές εστιακές και θα δεις ανθρώπους στο CN να τα αγοράζουν όλα (συλλέκτες ή κάτοχοι πολλών τηλεσκοπίων, οπωσδήποτε πάντως ευκατάστατοι για τα δικά μας δεδομένα). Οι κοινοί θνητοί πηδούν εστιακές και από αυτό προκύπτει η ακολουθία Fibonacci, κλασσικά στους Ethos 4.7, 8, 13, 21 ή 3.7, 6, 10, 17 (με λόγο το φ, ή σχεδόν, συνεχίζεις στη δεύτερη σειρά με Nagler 26). Μπορεί κάποιος να διαλέξει όμως λόγο περίπου 2, με τους Ethos 21, 10 & 4.7, που ταιριάζουν απόλυτα σε ένα f/5.

Εγώ τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούσα αυτόν τον λόγο, διπλασιάζοντας τη μεγέθυνση, καθώς δεν αντιλαμβάνομαι μεγάλη διαφορά στο 1.4x (με την προαναφερθείσα αλλαγή που προέκυψε από την απόκτηση του Ethos). Είναι και οικονομικότερο καθώς με 3 μόνο φακούς καλύπτεις λόγο μεγεθύνσεων 4x. Το ίδιο προκύπτει και με τους Pentax αν πάρεις κάθε δεύτερο φακό, 40, 20, 10, 5. Και στους Hyperion και σε άλλες σειρές.

Στην πλανητική προτιμούν μικρότερους λόγους, ώστε να βρουν τη χρυσή τομή εντός των περιορισμών που θέτει το seeing. Τα πλανητικά έχουν διαφορές εστιακής 1-2mm (Radian, Delos και κλώνοι). Ένα νεφέλωμα όμως δεν κερδίζει πολύ από μια αύξηση 1.2x ή 1.4x.

 

Κάπου κάποιος γράφει ότι είναι σωστό 2 προσοφθάλμια να έχουν λόγο εστιακών αποστάσεων γύρω στο 1,4 για να "παράγουν" άλλα 2 focal lengths με ένα barlow 2X.

 

Αποφάσισα να μην χρησιμοποιώ barlow, γιατί για εμένα "σκοτώνει" τα καλά προσοφθάλμια. Θεωρώ ότι 4 ή 5 καλά προσοφθάλμια αρκούν. Νομίζω ότι ο Κώστας το έθεσε πολύ σωστά. Εγώ τουλάχιστον ξεκινώντας με το 17αρι, αν είχα 2 αντίστοιχης ποιότητας προσοφθάλμια στα 13 ή 12mm και στα 10mm, ποτέ δεν θα χρησιμοποιούσα το 13mm. Ήδη έχω ένα πολύ καλό BGO στα 12,5 και δεν τον χρειάστηκα ποτέ σε deep sky. Κάτω από 10mm (όπου έχουμε πλανητική και seeing) πηγαίνω ανά 1mm περίπου.