Ισημερινες στηριξεις

Επειδη γενικα υπαρχει ενας φοβος απεναντι στις ισημερινες κυριως απο αρχαριους χρηστες αποφασισα να αναλυσω το πως λειτουργουν καθως και τα διαφορα μοντελα.

 

Ξεκινοντας θελω να πω σε πια μοντελα θα αναφερθω. Αυτα ειναι η eq1-2, eq3, eq4, eq5, heq5, eq6, eq8, paramount. Αν εχετε ενα μοντελο της celestron μπορειτε να ψαξετε την αντιστοιχια με ενα απο αυτα.

 

Η ισημερινες στηριξεις αντιθετα με τις αλταζιμουθιακες εχουν δυο διαφορετικους αξονες. Εναν της ορθης αναφορας και εναν της αποκλισης. Η ορθη αναφορα ειναι αυτη που αντιστοιχει στον αξονα περιστροφης της γης. Καθε ουρανιο αντικειμενο μπορει να βρεθει με τις συντεταγμενες της ορθης αναφορας και τις αποκλισης. Αν πατε σε καποιο προγραμμα για παραδειγμα το stellarium και πατησετε το αντικειμενο που θελετε να βρειτε θα σας δωσει συντεταγμενες ορθης αναφορας και αποκλισης. Μετα μπορειτε να τις βαλετε στην ισημερινη σας στηριξη και να βρειτε οποιδηποτε αντικειμενο με αρκετη ακριβεια ειδικα αν εχετε προσοφθαλμιο μικρης εστιακης και μεγαλου πεδιου.

 

Βεβαια θα πρεπει να ξερουμε και το σημειο 0 εκεινο το σημειο δηλαδη που θα πρεπει να βαζουμε την στηριξη μας να κοιταει ωστε να δουλεψουν οι συντεταγμενες. Το σημειο αυτο ειναι ο βορειος ουρανιος πολος που βρισκετε πολυ κοντα στον πολικο αστερα με μια πολυ μικρη αποκλιση. Και εδω ειναι που οι περισσοτεροι μπερδευονται. Η διαδικασια αυτη που θα αναλυσω μετα ειναι η πολικη ευθυγραμμιση. Ξεκιναμε βαζοντας την αποκλιση στις 90 μοιρες. Γυρναμε τον αξονα της αποκλισης μεχρι η ενδειξη να δειχνει πανω στον δισκο συντεταγμενων 90. Μετα βαζουμε στον αξονα του υψους το γεωγραφικο πλατος της περιοχης μας. Αν μετα εχουμε πολικη διοπτρα κοιταμε απο μεσα και στοχευουμε τον πολικο βαζοντας τον στο σημαδι που εχει. Αν δεν εχουμε πολικη διοπτρα κοιταμε με το ματι μας μεσα απο το τηλεσκοπιο και χρησιμοποιωντας ΜΟΝΟ τους αξονες του υψους και του αζιμουθιου κεντραρουμε τον πολικο και κλειδωνουμε αζιμουθιο και υψος και σιγουρευομαστε οτι ο τριποδας δεν θα κουνηθει απο την θεση του. Απο εκει και περα χρησιμοποιουμε μονο τους αξονες ορθης αναφορας και αποκλισης. Βαζουμε χοντρικα της συντεταγμενες του αντικειμενου που θελουμε και πολυ πιθανο ειναι να το βορυμε με την πρωτη η να χρειαστει λιγο ψαξιμο. Για να παρακολουθει η στηριξη ενα αντικειμενο θα πρεπει να ευθυγραμμιστει πολυ καλα με πολικη διοπτρα και επισης χρειαζεται τουλαχιστον μοτερ ορθης αναφορας.

 

 

Ετσι λοιπον δουλευουν πανω κατω οι ισημερινες. Καποιες ομως ειναι για αλλες χρησεις και καποιες δεν κανουν καλα την δουλεια τους .

 

Ξεκιναω με την eq1-2. Αυτη ειναι μια στηριξη που την βλεπουμε συχνα σε τηλεσκοπια μικρα για αρχαριους. Εχουν δισκους συντεταγμενων αλλα δεν ειναι ακριβεις και μπορουν να περιστρεφονται ελευθερα.( αυτο το λεω απο προσωπικη εμπειρια και δεν ξερω αν ισχυει για ολες.) Γενικα η eq1 βρισκεται σε τηλεσκοπια με διαμετρο το πολυ μεχρι 100μμ. Απο εκει και πανω θεωρειτε ανεπαρκης για το τηλεσκοπιο. Η eq2 βρισκεται σε τηλεσκοπια με διαμετρο μεχρι 130-140μμ. Παρολα αυτα θεωρειτε ανεπαρκης για αυτα τα τηλεσκοπια μιας και ειναι βαρια για αυτη. Ενα μοντελο που πολλοι αγοραζουν ειναι το sw 130/900 το οποιο ειναι πολυ καλο εισαγωγικο τηλεσκοπιο αλλα η στηριξη ειναι ανεπαρκης και μετα απο αρκετη χρηση θα αρχισει να βγαζει προβληματα και δυσκολευει την χρηση λογω κατασκευης. Τελος ειναι επιρρεπης σε κραδασμος και κανει αρκετη ωρα να σταματησει να δονειται μετα απο αγγιγμα στο τηλεσκοπιο.

 

Συνεχιζοντας παμε στην eq3. Η eq3 ειναι αρκετα πιο στιβαρη και με θεση για πολικη διοπτρα. Οι δισκοι συντεταγμενων ειναι ακριβεις και δεν περιστρεφονται. Μπορει να κρατησει βαρος 5 κιλων. Να συμπληρωσω οτι διαθετει και κοχλιες για μικροδιορθωσεις και μπορει να παρει μοτερ ορθης αναφορας η ενα ολκληρωμενο goto kit. Κοχλιες τετοιους διαθετει και η eq2 απλα ξεχασα να το αναφερω.

 

Προχωροντας ειναι η eq4. Για την συγκεκριμενη δεν γνωριζω πολλα μιας και ειναι αρκετα σπανια. Μπορει να κουβαλησει φορτιο 7 κιλων. Ειναι πιο στιβαρη απο την eq3 εχει θεση για πολικη διοπτρα, δισκους συντεταγμενων και κοχλιες μικροδιορθωσεων.

 

Την eq5 και heq5 θα τις βαλω μαζι γιατι μοιαζουν αρκετα. H eq5 μπορει να κρατησει βαρος μεχρι 10 κιλα. Ειναι πολυ στιβαρη με ακριβεις δισκους και κοχλιες μικροδιορθωσεων. Ειναι πολυ καλη για αρχαριους παρατηρητες μιας και τα 10 κιλα φορτιου μπορουν να κρατησουν αρκετα μεγαλα τηλεσκοπια οπως το dob 8. Να προσθεσω οτι υπαρχει πολικη διοπτρα και goto kit που πωλουνται ξεχωριστα απο την στηριξη. Η heq5 ειναι αρκετα πιο ακριβη και στιβαρη κυριως γιατι ερχεται με goto. Μπορει να κρατησει μεχρι 14 κιλα κατι το οποιο επιτρεπει την χαμηλου επιπεδου αστροφωτογραφια. Το goto εχει μεγαλη ακριβεια και 42900 αντικειμενα καταχωρημενα.

 

Η eq6 ειναι πολυ πιο στιβαρη στηριξη που δεν ειναι επιρρεπης σε δονησεις και κραταει μεχρι και 20 κιλα φορτιο κανοντας την μια στηριξη ιδανικη για αστροφωτογραφια. Το goto εχει επισης 42900 αντικειμενα. Η στηριξη εχει δυνατοτητα ελεγχου απο υπολογιστη και ερχεται με δυο αντιβαρα. Εχει επισης διορθωση περιοδικου σφαλματος για την αστροφωτογραφια.

 

Η eq8 ειναι η πιο στιβαρη στηριξη της sw με 50 κιλα οφελιμο φορτιο. Η στηριξη παραδιδεται χωρις τριποδα και ζυγιζει 47 κιλα περιπου. Ειναι ιδανικη για υψηλου επιπεδου αστροφωτογραφια μιας και μπορει να κρατησει πολλες περισσοτερες συσκευες. Εχει την δυνατοτητα να κινηθει ειτε χειροκινητα ειτε ηλεκτροκινητα με το goto. Εχει επισης 42900 αντικειμενα καταγεγραμενα και επισης εχει μονιμη διορθωση περιοδικου σφαλματος. Επισης εχει δυνατοτητα να αποθηκευσει μια συγκεκριμενη θεση (home position) και να στρεφεται αυτομτα προς τα εκει.

 

Τελος ειναι η τεραστια paramount την οποια δεν πιστευω να την αγορασει κανεις αλλα την αναφερω για παν ενδεχομενο. H στηριξη αυτη πρακτικα μπορει να κρατησει οποιδηποτε τηλεσκοπιο με οφελιμο φορτιο 100κιλα. Δεν υπαρχει αμφιβολια για την σταθεροτητα και την ακριβεια της. Εχει επισης την ικανοτητα να κανει track ενα αντικειμενο για περιπου 2 ωρες χωρις να υπαρξει προβλημα με αποκλιση του goto.

 

Ελπιζω να βοηθησα τους αρχαριους αλλα και τους αρχαριους αστροφωτογραφους να βρουν την ιδανικη στηριξη για αυτους. Να προσθεσω οτι οποια αλλη στηριξη της celestron, orion, vixen και αλλων εταιριων αντιστοιχει σε καποια απο τις παραπανω.

 

Αν εχω κανει καποιο λαθος η γνωριζεται κατι παραπανω παρακαλω να μου το αναφερεται για να ανανεωσω το μυνημα η να το γραψει κατω.

Ευχαριστουμε πολυ για το αρθρο. Θα ηθελανα κανω μια ερωτηση:

 

Για ποιο λογο να αγορασει καποιος μια ισημερινη στηριξη (μιλαω για βαση χωρις go-to) αν δεν ασχοληθει με αστροφωτογραφια;

Προσφερει στην οπτικη παρατηρηση κατι αλλο (εκτος απο την απολαυση του κουβαληματος και της ευθυγραμμισης) ;

πολύ ωραίο και χρήσιμο άρθρο Quantum.

Φίλε 2genes, επειδή και εγώ παρατηρώ με ισημερινή στήριξη, θεωρώ ότι είναι πολύ βολική στην παρακολούθηση των στόχων, αφού όταν κάνεις πολική ευθυγράμμιση στο στήσιμο (ακόμα και χωρίς πολική διόπτρα), γυρίζεις μόνο έναν κοχλία και το αντικείμενο επανέρχεται πάλι στο οπτικό πεδίο. Έτσι, ακόμα και αν απομακρυνθείς από το τηλεσκόπιο, πχ για να φέρεις κάποιο άλλο προσοφθάλμιο, μετά γυρίζεις τον ένα κοχλία και πολύ εύκολα ξαναβλέπεις πάλι το ίδιο αντικείμενο.

Επίσης εμένα με βοηθάει όταν θέλω να εντοπίσω ένα αχνό αντικείμενο, όπου για να το βρω βρίσκω ένα κοντινό αστέρι που έχει είτε την ίδια ορθή αναφορά, είτε την ίδια απόκλιση και ανάλογα γυρίζω είτε τον κοχλία της ορθής αναφοράς είτε τον κοχλία της απόκλισης και το εντοπίζω.

Απλά με την λιγοστή εμπειρία που έχω, νομίζω ότι η ισημερινή στήριξη δεν μπορεί να σηκώσει μεγάλους σωλήνες με διάμετρο > 200 με 250 mm, εν αντιθέση με τις βάσεις dobson που τους σηκώνουν πολύ άνετα.

Φίλε 2genes ο βασικός λόγος είναι ο εντοπισμός. Αν βρεις τις συντεταγμένες ενός αντικειμένου στο ίντερνετ και κανείς πολική ευθυγράμμιση μπορείς να βρεις ότι θέλεις ακόμα και χωρίς πολική διόπτρα η μοτέρ. Φίλε Chris να σου πω ότι μπορούν να σηκώσουν απλά δεν κάνουν για αστροφωτογραφια και δεν χρησιμοποιούνται. Γενικά η paramount μπορεί να σηκώσει μέχρι και 300 με μια μικρή εστιακή απόσταση. Να προσθέσω επίσης ότι δεν παίζει ρόλο η διάμετρος αλλά η εστιακή. Υπάρχουν τηλεσκόπια 20 ιντσών με μικρο μηκος όχι όμως και εστιακή απόσταση όπως sct.

Η ισημερινή στήριξη αν δεν εχει goto το μόνο που προσφέρει στην οπτικη παρατήρηση ειναι η παρακολούθηση του ουρανου σε υψηλή μεγέθυνση. Διαφωνώ πως προσφέρει στον εντοπισμό. Μάλλον τον δυσκολεύει κι όλας! Οι κύκλοι θέσεως έχουν διακοσμητικό χαρακτήρα και ποτέ δεν δουλεύουν σωστά. Το καλύτερο είναι να τους αγνοήσεις. Για οπτικη παρατήρηση προτιμότερη η υψοαζιμουθιακή από την ισημερινή, αν είναι και computerized τόσο το καλύτερο.

Εννοείται ότι η ισημερινή προσφέρει στον εντοπισμό.

 

Και μάλιστα χωρίς κύκλους θέσεως. Αστρικά πλανητικά στον Τοξότη διαμέτρου 2-5" πώς θα τα αναγνωρίσεις χωρίς να ξέρεις με ακρίβεια τα 4 σημεία του ουρανού για τα αστροάλματα; ΔΕΝ υπάρχει περίπτωση να τα βρεις ποτέ με χειροκίνητη αλταζιμουθιακή, εκτός αν έχεις τεράστιους κύκλους θέσεως. Αλλιώς τα ξεχνάς.

 

Και μιλάω για χειροκίνητη ισημερινή. Με μοτέρ γίνεται πιο δύσχρηστη, σχεδόν σπαστική. Επίσης με μοτέρ χάνεις και ένα 2ο προνόμιο που σου προσφέρει η ισημερινή:

 

Την χρήση της ως dob!

Θα πω και γω σαν αρχάριος ότι η Ισημερινη με τους κύκλους βοηθάει πάρα πολύ!

Με μια καλη πολική ευθυγράμμιση και μετά χρησιμοποιώντας τις συντεταγμένες (dec και ra) από εφαρμογή βρίσκω αρκεταα εύκολα τους στοχους μου θα έλεγα!

Οπως ειπα παραπανω η eq1-2 οντως δεν εχουν λειτουργικους δισκους συντεταγμενων αλλα απο eq3 και πανω οι δισκοι δουλευουν. Ετσι εχω μαθει να βρισκω στοχους στην eq3 μου.

Και με τους δυο τρόπους βρίσκω τις συντεταγμένες, και σχετικά εύκολα. (Άντε βρε Γιάννη πότε θα ανοίξουν οι πόρτες να μου φταίξεις τις ροδέλες.)

 

Στην περιφέρεια της ορθής αναφοράς (κάνοντάς το αζιμούθιο) έχω κολλήσει ένα κομμάτι από μεζούρα ραπτικής, και κάθε 1 1/5 χιλιοστό είναι μια μοίρα.

Το 0 είναι στον πολικό, και είμαι μέσα στο πεδίο του 9Χ50 ερευνητή άνετα.

 

Απλά σαν ισημερινή έχω ομαλότερη παρακολούθηση του αντικειμένου, αλλάζοντας προσοφθάλμια.

Μισή μοίρα διαφορά στον μηχανικό και στον οπτικο άξονα να υπάρχουν αρκεί για να μην βρίσκεις τίποτα με τους κύκλους. Ακόμα και σε goto αν περιστρέψεις το σωλήνα σε νευτώνιο για να έχει πιο βολική θέση ο προσοφθάλμιος φτάνει για να χαλάσει η ακρίβεια στόχευσης αν δεν εχεις φτιάξει κατάλληλα δαχτυλίδια. Τα μικρά πλανητικά τα βρίσκουμε με Ο-ΙΙΙ που "σβήνουν" τα γειτονικά αστεράκια 2-3 μεγέθη ή με φράγμα περίθλασης που δείχνει τα άστρα σαν φασματάκια ενώ τα πλανητικά παραμένουν, ως μονοχρωματικά σχεδόν, σημεία. Με παρόμοιο τρόπο (πρίσμα) ανακάλυψε ο Minkowski πολλές εκατοντάδες στη δεκαετία του 50. Για αστροάλματα για μεταβλητους απλά ένα διάφανο πλαστικο με κύκλους ανάλογα με το πεδίο του προσοφθάλμιου στον χάρτη τους έβρισκα πανεύκολα χωρίς να χρησιμοποιώ ποτέ ισημερινή. Η ισημερινή μονο με πληρες goto συναγωνίζεται σε βολικότητα την υψοαζιμουθιακή dob. Αν έχουν και οι δυο τότε πάλι πολυ προτιμότερο το dob. Μόνο σε περίπτωση που ενδιαφέρει η φωτογράφιση έχει πλεονέκτημα η ισημερινή.

Sevax ότι θες και μπορώ θα χαρώ!

Sevax ότι θες και μπορώ θα χαρώ!

 

Χε,χε, μπλέξαμε με τους Γιάννηδες, για άλλον Γιάννη το "σήμα", ξέρει αυτός.

 

Ευχαριστώ, για την πρόθεση, αλλα και εσύ ισως δεν θα μου γλυτώσεις για άλλη μαστοριά.