AstroVox

Tο πιο μακρινό σώμα που έχει ποτέ παρατηρηθεί στο ηλιακό μας σύστημα Cheesy Grin

Ομάδα αστρονόμων στις ΗΠΑ, ανακάλυψε το πιο μακρινό σώμα που έχει ποτέ βρεθεί στο ηλιακό μας σύστημα.
Είναι το πρώτο αντικείμενο – κατά πάσα πιθανότητα ένας νάνος πλανήτης – που ανιχνεύθηκε σε απόσταση άνω των 100 αστρονομικών μονάδων (μια αστρονομική μονάδα αντιστοιχεί στην απόσταση της Γης από τον Ήλιο). Η διάμετρός του εκτιμάται σε περίπου 500 χιλιόμετρα, ενώ έχει μια ροζέ απόχρωση, κάτι που προδίδει ότι διαθέτει πολύ πάγο στην επιφάνειά του.
Η ανακοίνωση για το νέο σώμα, που έχει την προσωρινή ονομασία «2018 VG18″ και το παρατσούκλι «Απομακρυσμένο», έγινε από το Κέντρο Ελασσόνων Πλανητών της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης. Η ανακάλυψή του έγινε αρχικά από το ιαπωνικό τηλεσκόπιο «Σουμπαρού», διαμέτρου οκτώ μέτρων, στο όρος Μάουνα Κέα της Χαβάης, ενώ ακολούθησαν παρατηρήσεις για επιβεβαίωση από Μαγγελανικό τηλεσκόπιο στο Αστεροσκοπείο Λας Καμπάνας της Χιλής.
Το «2018 VG18″ απέχει περίπου 120 αστρονομικές μονάδες, ενώ το πιο μακρινό σώμα που είχε βρεθεί μέχρι σήμερα, ήταν η Έρις σε απόσταση περίπου 96 αστρονομικών μονάδων. Ο Πλούτων, ο πιο γνωστός νάνος πλανήτης, απέχει 34 αστρονομικές μονάδες.
Τον Οκτώβριο η ίδια ερευνητική ομάδα είχε ανακοινώσει την ανακάλυψη ενός άλλου πολύ μακρινού σώματος στο ηλιακό μας σύστημα, του «Γκόμπλιν» (πιο επίσημα «2015 TG387″) σε απόσταση 80 αστρονομικών μονάδων.
Οι συγκεκριμένοι αστρονόμοι (Σκοτ Σέπαρντ του Ινστιτούτου Κάρνεγκι, Τσαντ Τρουχίγιο του Πανεπιστημίου της Β.Αριζόνα και Ντέηβιντ Θόλεν του Πανεπιστημίου της Χαβάης) είχαν το 2014 προτείνει ως πιθανή την ύπαρξη στο ηλιακό μας σύστημα ενός αόρατου μέχρι σήμερα ένατου πλανήτη, πολύ μεγαλύτερου από τη Γη, γνωστού και ως «πλανήτη Χ», τον οποίο έκτοτε αναζητούν.
Ο Σέπαρντ δήλωσε ότι ο «2018 VG18» είναι «πολύ πιο μακρινός και αργός από κάθε άλλο αντικείμενο που έχει παρατηρηθεί στο ηλιακό σύστημα, συνεπώς θα χρειασθούν λίγα χρόνια, εωσότου υπολογισθεί πλήρως η τροχιά του. Βρέθηκε στην ίδια περιοχή του ουρανού που έχουν βρεθεί και άλλα πολύ μακρινά ουράνια σώματα».
Ο Θόλεν εκτίμησε ότι «o 2018 VG18 χρειάζεται πάνω από 1.000 χρόνια για να κάνει ένα ταξίδι γύρω από τον Ήλιο» (σ.σ. η διάρκεια του έτους του).
https://physicsgg.me/2018/12/17/t%ce%bf-%cf%80%ce%b9%ce%bf-%ce%bc%ce%b1%ce%ba%cf%81%ce%b9%ce%bd%cf%8c-%cf%83%cf%8e%ce%bc%ce%b1-%cf%80%ce%bf%cf%85-%ce%ad%cf%87%ce%b5%ce%b9-%cf%80%ce%bf%cf%84%ce%ad-%cf%80%ce%b1%cf%81%ce%b1%cf%84%ce%b7/

Οι εσχατιές του ηλιακού συστήματος. Cheesy Grin

Όταν το 1930 ανακαλύφθηκε ο Πλούτωνας, οι αστρονόμοι θεώρησαν ότι επρόκειτο για τον ένατο και πιο απομακρυσμένο πλανήτη του ηλιακού συστήματος. Σύντομα όμως διαπιστώθηκε ότι αυτός ο «πλανήτης» δεν έμοιαζε και πολύ με τους υπόλοιπους οκτώ, που ήταν γνωστοί από τον 19ο αιώνα: οι άλλοι πλανήτες είχαν σχεδόν κυκλικές τροχιές στο ίδιο περίπου επίπεδο, ενώ ο Πλούτωνας ακολουθούσε ελλειπτική τροχιά, η οποία μάλιστα σχημάτιζε μεγάλη γωνία με το επίπεδο των άλλων οκτώ.
Όμως από τη δεκαετία του 1980 άρχισαν να δημοσιεύονται θεωρητικές μελέτες, σύμφωνα με τις οποίες στην περιοχή που κινείται ο Πλούτωνας, την επονομαζόμενη ζώνη Edgeworth-Kuiper, θα πρέπει να υπάρχουν πολλά άλλα μεγάλα σώματα, μερικά από τα οποία μάλιστα θα έπρεπε να είναι μεγαλύτερα από τον Πλούτωνα.
Έτσι άρχισε μια συστηματική αναζήτηση, αυτήν τη φορά όμως με πολύ μεγαλύτερα τηλεσκόπια από αυτά του 1930. Μετά από την ανακάλυψη αρκετών σωμάτων με μάζα μικρότερη του Πλούτωνα, ανακαλύφθηκε τελικά στις 5 Ιανουαρίου 2005, μια μέρα σαν και σήμερα πριν από 14 χρόνια, ένα σώμα με μάζα μεγαλύτερη από αυτόν, το οποίο ονομάσθηκε Έρις.
Η ανακάλυψη αυτή όχι μόνο έδειξε, για ακόμη μια φορά, την αξία των θεωρητικών μελετών, αλλά και διέγραψε τον Πλούτωνα από τον κατάλογο των πλανητών. Έτσι από την επόμενη χρονιά οι «μεγάλοι» πλανήτες έμειναν και πάλι οκτώ, ενώ ο Πλούτωνας εντάχθηκε μαζί με την Έριδα και άλλα παρόμοια σώματα του ηλιακού συστήματος στην κατηγορία των νάνων πλανητών.
Ο Πλούτωνας άργησε να γίνει στόχος διαστημικών αποστολών και μόνο το 2001 η NASA ενέκρινε την αποστολή New Horizons με στόχο την εξερεύνησή του. Επικεφαλής του προγράμματος ήταν ο έλληνας ακαδημαϊκός Σταμάτης Κριμιζής και ο Αμερικανός Alan Stern.
Το διαστημόπλοιο εκτοξεύθηκε το 2006 και, έπειτα από ένα ταξίδι 9 ετών, πέρασε το 2015 δίπλα από τον Πλούτωνα. Πέρα από τα πολύτιμα στοιχεία που έστειλαν στη Γη τα όργανα επιστημονικών μετρήσεων που μετέφερε, εξαιρετικό ενδιαφέρον είχαν και οι πρώτες φωτογραφίες από κοντινή απόσταση του Πλούτωνα και των πέντε δορυφόρων του.
Η μελέτη του Πλούτωνα και των δορυφόρων του δεν ήταν, όμως, το τέλος της αποστολής New Horizons. Η ερευνητική ομάδα είχε σκεφθεί να χρησιμοποιήσει την υψηλή ταχύτητα που είχε το διαστημόπλοιο, όταν πέρασε από τον Πλούτωνα, για να επισκεφθεί ακόμη ένα σώμα της ζώνης Edgeworth-Kuiper. Για το σκοπό αυτόν τελικά επιλέχθηκε το σώμα με την κωδική ονομασία 2014 MU69, που πήρε το «παρατσούκλι» Έσχατη Θούλη από το όνομα του νησιού Θούλη στα βόρεια της Μεγάλης Βρετανίας.
Το νησί αυτό, που το είχε επισκεφθεί περί το 325 π.Χ. ο έλληνας εξερευνητής Πυθέας, θεωρούσαν οι αρχαίοι ‘Έλληνες ως την άκρη του κόσμου. Το διαστημόπλοιο New Horizons πέρασε δίπλα από αυτό το σώμα την Πρωτοχρονιά του 2019, όταν βρισκόταν στην τεράστια απόσταση των 6,5 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη.
Αν είχε καθυστερήσει 4 μέρες, θα είχαμε σήμερα να γιορτάζουμε δύο επετείους: την ανακάλυψη ενός σώματος στην απόσταση του Πλούτωνα με μεγαλύτερη μάζα από αυτόν και την παρατήρηση από κοντινή απόσταση του πιο απομακρυσμένου, ως τώρα, αντικειμένου του ηλιακού συστήματος.
https://physicsgg.me/2019/01/08/%ce%bf%ce%b9-%ce%b5%cf%83%cf%87%ce%b1%cf%84%ce%b9%ce%ad%cf%82-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b7%ce%bb%ce%b9%ce%b1%ce%ba%ce%bf%cf%8d-%cf%83%cf%85%cf%83%cf%84%ce%ae%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%bf%cf%82/

Οι εσχατιές του ηλιακού συστήματος. Cheesy Grin

Όταν το 1930 ανακαλύφθηκε ο Πλούτωνας, οι αστρονόμοι θεώρησαν ότι επρόκειτο για τον ένατο και πιο απομακρυσμένο πλανήτη του ηλιακού συστήματος. Σύντομα όμως διαπιστώθηκε ότι αυτός ο «πλανήτης» δεν έμοιαζε και πολύ με τους υπόλοιπους οκτώ, που ήταν γνωστοί από τον 19ο αιώνα: οι άλλοι πλανήτες είχαν σχεδόν κυκλικές τροχιές στο ίδιο περίπου επίπεδο, ενώ ο Πλούτωνας ακολουθούσε ελλειπτική τροχιά, η οποία μάλιστα σχημάτιζε μεγάλη γωνία με το επίπεδο των άλλων οκτώ.
Όμως από τη δεκαετία του 1980 άρχισαν να δημοσιεύονται θεωρητικές μελέτες, σύμφωνα με τις οποίες στην περιοχή που κινείται ο Πλούτωνας, την επονομαζόμενη ζώνη Edgeworth-Kuiper, θα πρέπει να υπάρχουν πολλά άλλα μεγάλα σώματα, μερικά από τα οποία μάλιστα θα έπρεπε να είναι μεγαλύτερα από τον Πλούτωνα.
Έτσι άρχισε μια συστηματική αναζήτηση, αυτήν τη φορά όμως με πολύ μεγαλύτερα τηλεσκόπια από αυτά του 1930. Μετά από την ανακάλυψη αρκετών σωμάτων με μάζα μικρότερη του Πλούτωνα, ανακαλύφθηκε τελικά στις 5 Ιανουαρίου 2005, μια μέρα σαν και σήμερα πριν από 14 χρόνια, ένα σώμα με μάζα μεγαλύτερη από αυτόν, το οποίο ονομάσθηκε Έρις.
Η ανακάλυψη αυτή όχι μόνο έδειξε, για ακόμη μια φορά, την αξία των θεωρητικών μελετών, αλλά και διέγραψε τον Πλούτωνα από τον κατάλογο των πλανητών. Έτσι από την επόμενη χρονιά οι «μεγάλοι» πλανήτες έμειναν και πάλι οκτώ, ενώ ο Πλούτωνας εντάχθηκε μαζί με την Έριδα και άλλα παρόμοια σώματα του ηλιακού συστήματος στην κατηγορία των νάνων πλανητών.
Ο Πλούτωνας άργησε να γίνει στόχος διαστημικών αποστολών και μόνο το 2001 η NASA ενέκρινε την αποστολή New Horizons με στόχο την εξερεύνησή του. Επικεφαλής του προγράμματος ήταν ο έλληνας ακαδημαϊκός Σταμάτης Κριμιζής και ο Αμερικανός Alan Stern.
Το διαστημόπλοιο εκτοξεύθηκε το 2006 και, έπειτα από ένα ταξίδι 9 ετών, πέρασε το 2015 δίπλα από τον Πλούτωνα. Πέρα από τα πολύτιμα στοιχεία που έστειλαν στη Γη τα όργανα επιστημονικών μετρήσεων που μετέφερε, εξαιρετικό ενδιαφέρον είχαν και οι πρώτες φωτογραφίες από κοντινή απόσταση του Πλούτωνα και των πέντε δορυφόρων του.
Η μελέτη του Πλούτωνα και των δορυφόρων του δεν ήταν, όμως, το τέλος της αποστολής New Horizons. Η ερευνητική ομάδα είχε σκεφθεί να χρησιμοποιήσει την υψηλή ταχύτητα που είχε το διαστημόπλοιο, όταν πέρασε από τον Πλούτωνα, για να επισκεφθεί ακόμη ένα σώμα της ζώνης Edgeworth-Kuiper. Για το σκοπό αυτόν τελικά επιλέχθηκε το σώμα με την κωδική ονομασία 2014 MU69, που πήρε το «παρατσούκλι» Έσχατη Θούλη από το όνομα του νησιού Θούλη στα βόρεια της Μεγάλης Βρετανίας.
Το νησί αυτό, που το είχε επισκεφθεί περί το 325 π.Χ. ο έλληνας εξερευνητής Πυθέας, θεωρούσαν οι αρχαίοι ‘Έλληνες ως την άκρη του κόσμου. Το διαστημόπλοιο New Horizons πέρασε δίπλα από αυτό το σώμα την Πρωτοχρονιά του 2019, όταν βρισκόταν στην τεράστια απόσταση των 6,5 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη.
Αν είχε καθυστερήσει 4 μέρες, θα είχαμε σήμερα να γιορτάζουμε δύο επετείους: την ανακάλυψη ενός σώματος στην απόσταση του Πλούτωνα με μεγαλύτερη μάζα από αυτόν και την παρατήρηση από κοντινή απόσταση του πιο απομακρυσμένου, ως τώρα, αντικειμένου του ηλιακού συστήματος.
https://physicsgg.me/2019/01/08/%ce%bf%ce%b9-%ce%b5%cf%83%cf%87%ce%b1%cf%84%ce%b9%ce%ad%cf%82-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b7%ce%bb%ce%b9%ce%b1%ce%ba%ce%bf%cf%8d-%cf%83%cf%85%cf%83%cf%84%ce%ae%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%bf%cf%82/

Οι εσχατιές του ηλιακού συστήματος. Cheesy Grin

Όταν το 1930 ανακαλύφθηκε ο Πλούτωνας, οι αστρονόμοι θεώρησαν ότι επρόκειτο για τον ένατο και πιο απομακρυσμένο πλανήτη του ηλιακού συστήματος. Σύντομα όμως διαπιστώθηκε ότι αυτός ο «πλανήτης» δεν έμοιαζε και πολύ με τους υπόλοιπους οκτώ, που ήταν γνωστοί από τον 19ο αιώνα: οι άλλοι πλανήτες είχαν σχεδόν κυκλικές τροχιές στο ίδιο περίπου επίπεδο, ενώ ο Πλούτωνας ακολουθούσε ελλειπτική τροχιά, η οποία μάλιστα σχημάτιζε μεγάλη γωνία με το επίπεδο των άλλων οκτώ.
Όμως από τη δεκαετία του 1980 άρχισαν να δημοσιεύονται θεωρητικές μελέτες, σύμφωνα με τις οποίες στην περιοχή που κινείται ο Πλούτωνας, την επονομαζόμενη ζώνη Edgeworth-Kuiper, θα πρέπει να υπάρχουν πολλά άλλα μεγάλα σώματα, μερικά από τα οποία μάλιστα θα έπρεπε να είναι μεγαλύτερα από τον Πλούτωνα.
Έτσι άρχισε μια συστηματική αναζήτηση, αυτήν τη φορά όμως με πολύ μεγαλύτερα τηλεσκόπια από αυτά του 1930. Μετά από την ανακάλυψη αρκετών σωμάτων με μάζα μικρότερη του Πλούτωνα, ανακαλύφθηκε τελικά στις 5 Ιανουαρίου 2005, μια μέρα σαν και σήμερα πριν από 14 χρόνια, ένα σώμα με μάζα μεγαλύτερη από αυτόν, το οποίο ονομάσθηκε Έρις.
Η ανακάλυψη αυτή όχι μόνο έδειξε, για ακόμη μια φορά, την αξία των θεωρητικών μελετών, αλλά και διέγραψε τον Πλούτωνα από τον κατάλογο των πλανητών. Έτσι από την επόμενη χρονιά οι «μεγάλοι» πλανήτες έμειναν και πάλι οκτώ, ενώ ο Πλούτωνας εντάχθηκε μαζί με την Έριδα και άλλα παρόμοια σώματα του ηλιακού συστήματος στην κατηγορία των νάνων πλανητών.
Ο Πλούτωνας άργησε να γίνει στόχος διαστημικών αποστολών και μόνο το 2001 η NASA ενέκρινε την αποστολή New Horizons με στόχο την εξερεύνησή του. Επικεφαλής του προγράμματος ήταν ο έλληνας ακαδημαϊκός Σταμάτης Κριμιζής και ο Αμερικανός Alan Stern.
Το διαστημόπλοιο εκτοξεύθηκε το 2006 και, έπειτα από ένα ταξίδι 9 ετών, πέρασε το 2015 δίπλα από τον Πλούτωνα. Πέρα από τα πολύτιμα στοιχεία που έστειλαν στη Γη τα όργανα επιστημονικών μετρήσεων που μετέφερε, εξαιρετικό ενδιαφέρον είχαν και οι πρώτες φωτογραφίες από κοντινή απόσταση του Πλούτωνα και των πέντε δορυφόρων του.
Η μελέτη του Πλούτωνα και των δορυφόρων του δεν ήταν, όμως, το τέλος της αποστολής New Horizons. Η ερευνητική ομάδα είχε σκεφθεί να χρησιμοποιήσει την υψηλή ταχύτητα που είχε το διαστημόπλοιο, όταν πέρασε από τον Πλούτωνα, για να επισκεφθεί ακόμη ένα σώμα της ζώνης Edgeworth-Kuiper. Για το σκοπό αυτόν τελικά επιλέχθηκε το σώμα με την κωδική ονομασία 2014 MU69, που πήρε το «παρατσούκλι» Έσχατη Θούλη από το όνομα του νησιού Θούλη στα βόρεια της Μεγάλης Βρετανίας.
Το νησί αυτό, που το είχε επισκεφθεί περί το 325 π.Χ. ο έλληνας εξερευνητής Πυθέας, θεωρούσαν οι αρχαίοι ‘Έλληνες ως την άκρη του κόσμου. Το διαστημόπλοιο New Horizons πέρασε δίπλα από αυτό το σώμα την Πρωτοχρονιά του 2019, όταν βρισκόταν στην τεράστια απόσταση των 6,5 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη.
Αν είχε καθυστερήσει 4 μέρες, θα είχαμε σήμερα να γιορτάζουμε δύο επετείους: την ανακάλυψη ενός σώματος στην απόσταση του Πλούτωνα με μεγαλύτερη μάζα από αυτόν και την παρατήρηση από κοντινή απόσταση του πιο απομακρυσμένου, ως τώρα, αντικειμένου του ηλιακού συστήματος.
https://physicsgg.me/2019/01/08/%ce%bf%ce%b9-%ce%b5%cf%83%cf%87%ce%b1%cf%84%ce%b9%ce%ad%cf%82-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b7%ce%bb%ce%b9%ce%b1%ce%ba%ce%bf%cf%8d-%cf%83%cf%85%cf%83%cf%84%ce%ae%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%bf%cf%82/

Κι αν ο πλανήτης 9 είναι μια αρχέγονη μαύρη τρύπα; Cheesy Grin

Η πιθανή ύπαρξη ενός ακόμα πλανήτη, σε μεγάλη απόσταση από τον Ήλιο προβληματίζει τους αστρονόμους εδώ και αρκετά χρόνια. Οφείλεται κυρίως στην παρατήρηση σωμάτων που απέχουν δεκάδες αστρονομικές μονάδες από τον ήλιο, των οποίων οι τροχιές προσομοιώνονται σωστά αν θεωρηθεί η ύπαρξη ενός πλανήτη σε απόσταση πάνω από 300 αστρονομικές μονάδες (ΑU) από τον ήλιο και μάζα συνήθως πολύ μεγαλύτερη από την μάζα της Γης.
Αυτός λοιπόν ο υποθετικός ένατος πλανήτης, θα μπορούσε να μην είναι καν πλανήτης με την καθιερωμένη έννοια του όρου. Μια τέτοια εκδοχή υποστηρίζει η πρόσφατη δημοσίευση με τίτλο «What if Planet 9 is a Primordial Black Hole?», των Jakub Scholtz και James Unwin, όπου εξετάζεται η περίπτωση ο πλανήτης 9 να είναι αρχέγονη μαύρη τρύπα.
https://arxiv.org/abs/1909.11090
Οι αρχέγονες μαύρες τρύπες έχουν σχετικά μικρές μάζες και δημιουργήθηκαν αμέσως μετά την Μεγάλη Έκρηξη. Υποτίθεται πως σχηματίστηκαν εξαιτίας των διακυμάνσεων πυκνότητας στο αρχέγονο σύμπαν και αυτές με τις μικρότερες μάζες μάλλον έχουν εξατμιστεί. Όσες όμως είχαν μεγαλύτερες μάζες μπορεί να υπάρχουν ακόμα, παρότι δεν έχουν εντοπιστεί ακόμα.
Οι αστρονόμοι Jakub Scholtz από το πανεπιστήμιο του Durham και ο James Unwin από το πανεπιστήμιο του Illinois, υπέθεσαν ότι ο πλανήτης 9 θα μπορούσε να είναι μια αρχέγονη μαύρη τρύπα σε τροχιά γύρω από τον ήλιο με ακτίνα από 300 έως 1000 AU.
Δεδομένου ότι η σύλληψη από το πεδίο βαρύτητας του ηλιακού μας συστήματος είναι μια ερμηνεία για την προέλευση του ένατου πλανήτη, τότε η πιθανότητα σύλληψης μια αρχέγονης μαύρης τρύπας είναι εξ’ ίσου πιθανή. Αν έχει μάζα 5 φορές μεγαλύτερη από αυτή της Γης και μια ακτίνα περίπου 4 εκατοστών, τότε έχει θερμοκρασία Hawking 0,004Κ, πολύ μικρότερη από την θερμοκρασία των 2,7Κ που αντιστοιχεί στην κοσμική ακτινοβολία υποβάθρου – οπότε ξεχάστε την περίπτωση να ανιχνεύσουμε την ακτινοβολία Hawking που εκπέμπει. Όμως, σύμφωνα με τους υπολογισμούς των ερευνητών Scholtz και Unwin, θα μπορούσε να ανιχνευθεί το σήμα που προκαλεί η πιθανή εξαΰλωση της σκοτεινής ύλης που συσσωρεύεται στην άλω της μαύρης τρύπας.
Έτσι, για να στηρίξουν την υπόθεση (!) της αρχέγονης μαύρης τρύπας στην θέση του υποθετικού (!) πλανήτη 9, οι εν λόγω ερευνητές προτείνουν ειδικές παρατηρήσεις για κινούμενες πηγές ακτίνων Χ, γάμμα και άλλων ακτίνων κοσμικής ακτινοβολίας υψηλής ενέργειας, που πιθανώς να εκπέμπει η άλως της σκοτεινής ύλης, εφόσον ισχύει η υπόθεση εξαΰλωσης της σκοτεινής ύλης (!).
Όμως αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο προχωράει η επιστήμη.
https://physicsgg.me/2019/10/01/%ce%ba%ce%b9-%ce%b1%ce%bd-%ce%bf-%cf%80%ce%bb%ce%b1%ce%bd%ce%ae%cf%84%ce%b7%cf%82-9-%ce%b5%ce%af%ce%bd%ce%b1%ce%b9-%ce%bc%ce%b9%ce%b1-%ce%b1%cf%81%cf%87%ce%ad%ce%b3%ce%bf%ce%bd%ce%b7-%ce%bc%ce%b1/

Οι 5 μεγαλύτεροι δορυφόροι του ηλιακού μας συστήματος… στην ίδια αστροφωτογραφία. Cheesy Grin

Στις φωτογραφίες που ακολουθούν, από αριστερά προς τα δεξιά, οι μικροσκοπικές φωτεινές κουκκίδες είναι ο Γανυμήδης, ο Δίας, η Ιώ, η Ευρώπη και η Καλλιστώ. Ο δικός μας φυσικός δορυφόρος φαίνεται πολύ μεγαλύτερος γιατί είναι κοντά, αλλά ο Γανυμήδης, η Ιώ και η Καλλιστώ στην πραγματικότητα μεγαλύτεροι από τη Σελήνη. Ο τέταρτος δορυφόρος του Δία που βλέπουμε, η Ευρώπη, είναι λίγο μικρότερος από την Σελήνη. Οι φωτογραφίες λήφθηκαν στις 3 Οκτωβρίου 2019, όταν ο Δίας και η Σελήνη βρέθηκαν πολύ κοντά στον νυχτερινό ουρανό. Από τους έξι μεγαλύτερους δορυφόρους των πλανητών του Ηλιακού Συστήματος, μόνο ο δορυφόρος του Τιτάνας του Κρόνου λείπει από αυτή τη φωτογραφία. Μπορείτε να δείτε τον Κρόνο απόψε στον νυχτερινό ουρανό, μιας και θα είναι πολύ κοντά (μια μοίρα) στη Σελήνη. Αν διαθέτετε τηλεσκόπιο ίσως μπορέσετε να διακρίνετε τον δεύτερο κατά σειρά μεγέθους δορυφόρο στο πλανητικό μας σύστημα, τον Τιτάνα του Κρόνου.
https://physicsgg.me/2019/10/05/%ce%bf%ce%b9-5-%ce%bc%ce%b5%ce%b3%ce%b1%ce%bb%cf%8d%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%bf%ce%b9-%ce%b4%ce%bf%cf%81%cf%85%cf%86%cf%8c%cf%81%ce%bf%ce%b9-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b7%ce%bb%ce%b9%ce%b1%ce%ba%ce%bf%cf%8d/

Μια γαλαξιακή σύγκρουση πιθανώς οδήγησε στην εμφάνιση της ζωής. Cheesy Grin

Ο σχηματισμός του Ήλιου και του Ηλιακού Συστήματος και κατ’επέκταση η εμφάνιση ζωής στον πλανήτη Γη ίσως να είναι αποτελέσματα μιας σύγκρουσης ανάμεσα στον γαλαξία μας και έναν μικρότερο γαλαξία, τον Τοξότη (Sagittarius), που εντοπίστηκε τη δεκαετία του 1990 να κινείται σε τροχιά γύρω από τον δικό μας.
Οι αστρονόμοι γνωρίζουν εδώ και καιρό πως ο Τοξότης συγκρούεται επανειλημμένα με τον δίσκο του γαλαξία μας, λόγω βαρυτικών δυνάμεων. Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει πως ο εν λόγω γαλαξίας- νάνος είχε επηρεάσει έντονα τον τρόπο με τον οποίο τα άστρα κινούνται στον γαλαξία μας: Κάποιοι εκτιμούν ακόμα και ότι η χαρακτηριστική δομή του γαλαξία μας – 10.000 φορές μεγαλύτερου από τον Τοξότη- ίσως να είναι αποτέλεσμα τουλάχιστον τριών γνωστών συγκρούσεων με τον τοξότη μέσα στα τελευταία έξι δισεκατομμύρια χρόνια.
Μια νέα μελέτη, με βάση δεδομένα από το Gaia του ΕΟΔ, αποκάλυψε για πρώτη φορά πως η επιρροή του Τοξότη στον Γαλαξία μας ίσως να είναι ακόμα μεγαλύτερη: Οι αναταράξεις που προκλήθηκαν από τις συγκρούσεις φαίνεται πως προκάλεσαν μεγάλα «επεισόδια» σχηματισμού άστρων, ένα εκ των οποίων συνέπεσε με την περίοδο σχηματισμού του Ήλιου, πριν από 4,7 δισεκατομμύρια χρόνια.
«Είναι γνωστό από υπάρχοντα μοντέλα πως ο Τοξότης έπεσε στον Γαλαξία τρεις φορές- πρώτη φορά πριν από πέντε με έξι δισεκατομμύρια χρόνια, μετά πριν από περίπου δύο δισεκατομμύρια χρόνια και τέλος ένα δισεκατομμύριο χρόνια πριν» είπε ο Τομάς Ρουΐζ Λάρα, ερευνητής στο Astrophysics at the Instituto de Astrofísica de Canarias (IAC) στην Τενερίφη της Ισπανίας και lead author της νέας μελέτης, που δημοσιεύτηκε στο Nature Astronomy.
«Όταν εξετάσαμε τα δεδομένα του Gaia για τον Γαλαξία, βρήκαμε τρεις περιόδους αυξημένου σχηματισμού άστρων που κορυφώθηκαν πριν από 5,7 δισ. χρόνια, 1,9 δισ. χρόνια και 1 δισ. χρόνια, που αντιστοιχούσαν στα χρονικά διαστήματα που θεωρείται πως ο Τοξότης πέρασε μέσα από τον δίσκο του Γαλαξία».
«Φαίνεται πως ο Τοξότης όχι μόνο διαμόρφωσε τη δομή και επηρέασε τις δυναμικές της κίνησης των άστρων στον Γαλαξία, μα οδήγησε επίσης και στην ανάπτυξή του» είπε η Κάρμε Γκαλάρτ, επίσης του IAC, άλλη μια εκ των ερευνητών. «Φαίνεται πως σημαντικό μέρος της αστρικής μάζας του Γαλαξία σχηματίστηκε εξαιτίας των αλληλεπιδράσεων με τον Τοξότη, και δεν θα υπήρχε αλλιώς».
Όπως εκτιμούν οι ερευνητές, φαίνεται πιθανό πως ο ίδιος ο Ήλιος και οι πλανήτες του δεν θα υπήρχαν εάν ο Τοξότης δεν παγιδευόταν από τη βαρυτική έλξη του Γαλαξία και δεν περνούσε από τον δίσκο του.
«Ο Ήλιος σχηματίστηκε σε μια περίοδο κατά την οποία σχηματίζονταν άστρα στον Γαλαξία, εξαιτίας της πρώτης διέλευσης του Τοξότη» είπε η Κάρμε. «Δεν ξέρουμε εάν το συγκεκριμένο νέφος αερίων και σκόνης που μετετράπη στον Ήλιο κατέρρευσε εξαιτίας της επίδρασης του Τοξότη ή όχι. Αλλά είναι ένα πιθανό σενάριο, επειδή η ηλικία του Ήλιου συνάδει με αυτήν ενός άστρου που σχηματίστηκε ως αποτέλεσμα της επίδρασης του Τοξότη».
Σε κάθε σύγκρουση ο Τοξότης έχανε μέρος των αερίων και της σκόνης του, αφήνοντας τον γαλαξία αυτόν, μικρότερο μετά από κάθε πέρασμα. Κάποια δεδομένα υποδεικνύουν πως ο Τοξότης ίσως να πέρασε από τον δίσκο του Γαλαξία μας ξανά και πάλι σχετικά πρόσφατα, μέσα στις τελευταίες λίγες εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια, και πλέον είναι πολύ κοντά του- για την ακρίβεια η νέα μελέτη βρήκε ίχνη μιας πρόσφατης έξαρσης δημιουργίας άστρων, υποδεικνύοντας ένα πιθανό νέο και συνεχιζόμενο κύμα γένεσης άστρων.
https://physicsgg.me/2020/05/28/%ce%bc%ce%b9%ce%b1-%ce%b3%ce%b1%ce%bb%ce%b1%ce%be%ce%b9%ce%b1%ce%ba%ce%ae-%cf%83%cf%8d%ce%b3%ce%ba%cf%81%ce%bf%cf%85%cf%83%ce%b7-%cf%80%ce%b9%ce%b8%ce%b1%ce%bd%cf%8e%cf%82-%ce%bf%ce%b4%ce%ae%ce%b3/

Τέσσερις κόσμοι- ισχυροί «υποψήφιοι» για ύπαρξη εξωγήινης ζωής στο ηλιακό μας σύστημα. Cheesy Grin

H ανακάλυψη φωσφίνης στα νέφη της Αφροδίτης αποτέλεσε «βόμβα» στην επιστημονική κοινότητα, αναζωπυρώνοντας τις συζητήσεις και το ενδιαφέρον περί ύπαρξης εξωγήινης ζωής στο ηλιακό μας σύστημα. Ωστόσο, πέρα από τον ιδιαίτερα αφιλόξενο αυτόν, «κολασμένο» πλανήτη υπάρχουν και άλλοι τέσσερις κόσμοι στη διαστημική μας «γειτονιά» που φαίνονται ικανοί να φιλοξενούν μορφές ζωής διαφορετικές από όσα γνωρίζουμε στη Γη.
Οι τέσσερις αυτοί κόσμοι, όπως παρουσιάζονται σε σχετικό δημοσίευμα του The Conversation, είναι οι εξής:
Άρης: Ο κοντινότερος στη Γη πλανήτης είναι και ένας από τους πιο παρόμοιους σε αυτήν. Έχει ημέρα 24,5 ωρών, πολικούς παγετώνες που επεκτείνονται και συρρικνώνονται με τις εποχές, και πολλά χαρακτηριστικά στην επιφάνειά του που διαμορφώθηκαν από νερό στο μακρινό του παρελθόν. Ο εντοπισμός μιας λίμνης κάτω από τους πάγους του νοτίου πόλου και μεθανίου στην ατμόσφαιρα (που αυξομειώνεται με τις εποχές και ακόμα και την ώρα της ημέρας) κάνουν τον Άρη έναν ισχυρό υποψήφιο για ύπαρξη ζωής, δεδομένου ότι το μεθάνιο μπορεί να παραχθεί από βιολογικές διαδικασίες. Γενικότερα, θεωρείται πως ο Άρης κάποτε ήταν «φιλόξενος» πλανήτης, με ένα αρκετά πιο ήπιο περιβάλλον σε σχέση με το σήμερα.
Ευρώπη: Ο δορυφόρος του Δία ανακαλύφθηκε το 1610 από τον Γαλιλαίο, μαζί με τα άλλα τρία μεγαλύτερα φεγγάρια του Δία. Είναι λίγο μικρότερη από τη Σελήνη και περιστρέφεται γύρω από τον γίγαντα αερίων σε απόσταση περίπου 670.000 χλμ, μία φορά κάθε 3,5 ημέρες. Θεωρείται γεωλογικά ενεργή, όπως και η Γη, και η επιφάνειά της είναι μια παγωμένη απεραντοσύνη, κάτω από την οποία θεωρείται πως κρύβεται ένας ωκεανός σε υγρή μορφή. Τα στοιχεία περί ύπαρξής του περιλαμβάνουν θερμοπίδακες μέσα από ρωγμές, ένα αδύναμο μαγνητικό πεδίο και χαοτική μορφολογία στην επιφάνεια (πιθανότατα λόγω των ρευμάτων από κάτω). Επίσης ο πάγος μονώνει τον ωκεανό και τον προστατεύει από το ψύχος του διαστήματος, καθώς και από την ακτινοβολία.
Εγκέλαδος: Ένας παγωμένος κόσμος, όπως και η Ευρώπη. Το φεγγάρι αυτό του Κρόνου προσέλκυσε έντονο επιστημονικό ενδιαφέρον μετά από την ανακάλυψη γιγαντιαίων θερμοπιδάκων κοντά στον νότιο πόλο του, που υποδεικνύουν την ύπαρξη νερού σε υγρή μορφή κάτω από τους πάγους. Στους θερμοπίδακες αυτούς έχουν εντοπιστεί επίσης οργανικά σωματίδια, καθώς και βραχώδη πυριτικά σωματίδια που μπορούν να είναι παρόντα μόνο αν το νερό του ωκεανού έρχεται σε επαφή με τον βραχώδη πυθμένα σε θερμοκρασία τουλάχιστον 90 βαθμών Κελσίου. Αυτό υποδεικνύει την πιθανή ύπαρξη υδροθερμικής δραστηριότητας που παρέχει την κατάλληλη χημεία και ενέργεια για να υποστηριχθεί ζωή.
Τιτάνας: Το μεγαλύτερο φεγγάρι του Κρόνου είναι το μόνο στο ηλιακό σύστημα με ουσιαστική ατμόσφαιρα, που περιλαμβάνει μια πυκνή πορτοκαλί ομίχλη πολύπλοκων οργανικών σωματιδίων και ένα καιρικό σύστημα με μεθάνιο αντί νερού- με βροχές, ξηρασία και αμμοθύελλες. Η ατμόσφαιρα αποτελείται κυρίως από άζωτο, που είναι σημαντικό για τη δημιουργία πρωτεϊνών σε όλες τις γνωστές μορφές ζωής. Παρατηρήσεις με ραντάρ έχουν δείξει την ύπαρξη ποταμών και λιμνών υγρού μεθανίου και αιθανίου και πιθανώς την παρουσία κρυοηφαιστείων. Αυτό δείχνει πως και ο Τιτάνας έχει κάτω από την επιφάνειά του αποθέματα υγρού. Η ποικιλία των χημικών που υπάρχουν στο φεγγάρι έχει οδηγήσει σε υποθέσεις περί πιθανής ύπαρξης ζωής- η οποία, εάν υπάρχει, θα έχει εντελώς διαφορετική χημεία από ό,τι οι γήινοι οργανισμοί.
https://www.naftemporiki.gr/story/1638532/tesseris-kosmoi-isxuroi-upopsifioi-gia-uparksi-eksogiinis-zois-sto-iliako-mas-sustima

Πού «γεννήθηκαν» ο Δίας και ο Κρόνος. Cheesy Grin

Στη «νιότη» του, ο ήλιος μας περιτριγυριζόταν από έναν δίσκο αερίου και σκόνης από όπου σχηματίστηκαν οι πλανήτες. Οι τροχιές των νεοσχηματισθέντων πλανητών θεωρείται πως ήταν σε «κλειστό σχηματισμό» και κυκλικές, ωστόσο οι βαρυτικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ των μεγαλύτερων αντικειμένων προκάλεσαν αναταραχή και είχαν ως αποτέλεσμα οι «νεογέννητοι» γιγαντιαίοι πλανήτες να αλλάξουν θέσεις, πηγαίνοντας εκεί που γνωρίζουμε πως είναι σήμερα.
Νέα έρευνα του Ματ Κλέμεντ του Carnegie Institution for Science αποκάλυψε τις πιθανές αρχικές θέσεις του Κρόνου και του Δία, υποδεικνύοντας καλύτερα τις δυνάμεις που καθόρισαν την αρχιτεκτονική του ηλιακού συστήματος, μεταξύ των οποίων την «έξωση» ενός επιπλέον πλανήτη μεταξύ του Κρόνου και του Ουρανού, διασφαλίζοντας πως μόνο μικροί, βραχώδεις πλανήτες σαν την Γη θα σχηματίζονταν πιο μέσα από τον Δία.
«Ξέρουμε τώρα πως υπάρχουν χιλιάδες πλανητικά συστήματα στον γαλαξία μας και μόνο» είπε ο Κλέμεντ. «Μα αποδεικνύεται πως η διαρρύθμιση των πλανητών στο ηλιακό μας σύστημα είναι πολύ ασυνήθιστη, οπότε χρησιμοποιούμε μοντέλα για αντίστροφη μηχανική και αναπαραγωγή των διαδικασιών σχηματισμού. Αυτό είναι λίγο σαν να προσπαθείς να διαπιστώσεις τι συνέβη σε τροχαίο μετά το γεγονός- πόσο γρήγορα πήγαιναν τα αυτοκίνητα, σε τι κατευθύνσεις κλπ».
Ο Κλέμεντ και οι άλλοι ερευνητές πραγματοποίησαν 6.000 προσομοιώσεις της εξέλιξης του ηλιακού συστήματος, αποκαλύπτοντας μια άνευ προηγουμένου λεπτομέρεια σχετικά με την αρχική σχέση Δία και Κρόνου.
Ο Δίας στην «παιδική ηλικία» του θεωρείται πως περιστρεφόταν γύρω από τον ήλιο τρεις φορές για κάθε δύο περιστροφές του Κρόνου. Ωστόσο αυτό δεν αρκούσε για να εξηγήσει ικανοποιητικά τη διαρρύθμιση των γιγαντιαίων πλανητών που βλέπουμε σήμερα. Τα μοντέλα έδειξαν πως μια αναλογία δύο περιστροφών του Δία με με μία του Κρόνου παρήγαγε αποτελέσματα με μεγαλύτερη συνάφεια που παραπέμπουν στη γνωστή πλανητική αρχιτεκτονική.
«Αυτό δείχνει πως, αν και το ηλιακό σύστημα είναι λίγο περίεργο, δεν ήταν πάντα έτσι» είπε ο Κλέμεντ. «Επιπλέον, τώρα που διαπιστώσαμε την αποτελεσματικότητα αυτού του μοντέλου, μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε για να μας βοηθήσει να κοιτάξουμε τον σχηματισμό των γήινου τύπου πλανητών, μεταξύ των οποίων και του δικού μας, και ίσως να ενισχύσουμε τις δυνατότητές μας για αναζήτηση παρόμοιων συστημάτων αλλού, που θα μπορούσαν να έχουν τη δυνατότητα να φιλοξενούν ζωή».
Το μοντέλο έδειξε επίσης ότι οι θέσεις του Ουρανού και του Ποσειδώνα διαμορφώθηκαν από τη μάζα της ζώνης Κάιπερ (μια ζώνη στις παρυφές του ηλιακού συστήματος που αποτελείται από πλανήτες νάνους και πλανητοειδή) και από έναν παγωμένο πλανήτη γίγαντα που «εκδιώχθηκε» από το ηλιακό σύστημα κατά την «παιδική ηλικία» του.
https://www.naftemporiki.gr/story/1653416/pou-gennithikan-o-dias-kai-o-kronos

Έρευνα: Το ηλιακό σύστημα σχηματίστηκε μέσα σε «μόλις» 200.000 χρόνια. Cheesy Grin

Ο ήλιος και τo ηλιακό μας σύστημα σχηματίστηκαν πριν από περίπου 4,5 δισ. χρόνια, μέσα στο σχετικά σύντομο διάστημα των 200.000 ετών, σύμφωνα με επιστήμονες του Lawrence Livermore National Laboratory (LLNL) που εξέτασαν ισότοπα μολυβδαινίου τα οποία βρέθηκαν σε μετεωρίτες.
Το υλικό από το οποίο αποτελείται ο ήλιος και το υπόλοιπο ηλιακό σύστημα προήλθε από την κατάρρευση ενός μεγάλου νέφους αερίων και σκόνης περίπου 4,5 δισ. χρόνια πριν. Παρατηρώντας άλλα αστρικά συστήματα που σχηματίστηκαν παρόμοια με το δικό μας, αστρονόμοι εκτίμησαν ότι πιθανότατα χρειάζονται 1-2 εκατ. χρόνια για την κατάρρευση ενός νέφους και την έκρηξη ενός άστρου, μα αυτή είναι η πρώτη μελέτη που μπορεί να παρέχει αριθμούς για το δικό μας ηλιακό σύστημα.
«Προηγουμένως δεν ήταν γνωστό το χρονικό πλαίσιο του σχηματισμού για το ηλιακό μας σύστημα» είπε ο Γκρεγκ Μπρενέκα, κοσμοχημικός και επικεφαλής συντάκτης του επιστημονικού άρθρου που δημοσιεύτηκε στο Science. «Αυτή η δουλειά δείχνει πως αυτή η κατάρρευση, η οποία οδήγησε στον σχηματισμό του ηλιακού συστήματος, έλαβε χώρα πολύ γρήγορα, μέσα σε λιγότερο από 200.000 χρόνια. Αν το συγκρίνουμε αυτό με την διάρκεια ζωής του ανθρώπου, ο σχηματισμός του ηλιακού συστήματος θα αντιστοιχούσε σε μια εγκυμοσύνη διάρκειας περίπου 12 ωρών αντί 9 μηνών. Αυτή ήταν μια ταχεία διαδικασία».
Τα παλαιότερα χρονολογημένα στερεά του ηλιακού μας συστήματος είναι CAIs (calcium-aluminum-rich inclusions) και δίνουν ένα απευθείας ιστορικό του σχηματισμού του ηλιακού συστήματος. Αυτά τα μικρά τμήματα μετεωριτών σχηματίστηκαν σε περιβάλλον υψηλών θερμοκρασιών, πιθανώς κοντά στον νεαρό ήλιο. Μετά μεταφέρθηκαν προς τα έξω, στην περιοχή όπου σχηματίστηκαν μετεωρίτες (και τα μητρικά τους σώματα), όπου και βρίσκονται σήμερα. Η πλειονότητα των CAIs σχηματίστηκαν 4,567 χρόνια πριν, σε μια περίοδο 40.000-200.000 ετών.
https://www.naftemporiki.gr/story/1659482/ereuna-to-iliako-sustima-sximatistike-mesa-se-molis-200000-xronia

Η θέση και η ταχύτητα του ηλιακού συστήματος στον Γαλαξία μας. Cheesy Grin

Το πρόγραμμα VERA (VLBI Exploration of Radio Astrometry και VLBI=Very Long Baseline Interferometry) ξεκίνησε το 2000 με στόχο την τρισδιάστατη χαρτογράφηση των ταχυτήτων και των θέσεων των δομών του Γαλαξία μας. Χρησιμοποιεί την τεχνική της συμβολομετρίας συνδυάζοντας δεδομένα από ραδιοτηλεσκόπια που βρίσκονται διασκορπισμένα σε όλο το ιαπωνικό αρχιπέλαγος, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται η ίδια διακριτική ικανότητα με ένα ραδιοτηλεσκόπιο διαμέτρου 2300 χιλιομέτρων.
Δεδομένου ότι η Γη βρίσκεται μέσα στον Γαλαξία μας, δεν μπορούμε να έχουμε μια εικόνα του Γαλαξία μας «απ’ έξω». Η αστρομετρία, η ακριβής μέτρηση των θέσεων και των κινήσεων των αντικειμένων του Γαλαξία, είναι ένα βασικό εργαλείο για την κατανόηση της συνολικής δομής του Γαλαξία και της θέσης μας σε αυτόν. Πρόσφατα, δημοσιεύτηκε ο πρώτος κατάλογος αστρομετρίας του VERA που περιέχει δεδομένα για 99 αντικείμενα.
Με βάση αυτόν τον κατάλογο του VERA και τις πρόσφατες παρατηρήσεις άλλων ομάδων, οι αστρονόμοι δημιούργησαν έναν χάρτη θέσεων και ταχυτήτων. Από αυτόν τον χάρτη προσδιόρισαν το κέντρο του Γαλαξία, το σημείο γύρω από το οποίο περιστρέφονται όλα τα αντικείμενα του Γαλαξία. Ο χάρτης δείχνει ότι το κέντρο και η γιγαντιαία μαύρη τρύπα που βρίσκεται εκεί, απέχει 25.800 έτη φωτός από τη Γη. Μια απόσταση μικρότερη από την επίσημη τιμή των 27.700 ετών φωτός που υιοθέτησε η Διεθνής Αστρονομική Ένωση το 1985. Φαίνεται επίσης ότι η Γη (το ηλιακό μας σύστημα) έχει γραμμική ταχύτητα 227 km/s καθώς περιφέρεται γύρω από το Γαλαξιακό Κέντρο. Μια ταχύτητα μεγαλύτερη από την μέχρι σήμερα αποδεκτή των 220 km/s.
https://physicsgg.me/2020/11/27/%ce%b7-%ce%b8%ce%ad%cf%83%ce%b7-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%b7-%cf%84%ce%b1%cf%87%cf%8d%cf%84%ce%b7%cf%84%ce%b1-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b7%ce%bb%ce%b9%ce%b1%ce%ba%ce%bf%cf%8d-%ce%bc%ce%b1%cf%82-%cf%83%cf%85/

Farfarout: το πιο μακρινό αντικείμενο του ηλιακού μας συστήματος. Cheesy Grin

Το ουράνιο σώμα με το παρατσούκλι «Farfarout» είναι το πιο μακρινό γνωστό αντικείμενο στο ηλιακό σύστημά μας, επιβεβαίωσαν Αμερικανοί αστρονόμοι, υπολογίζοντας ότι σήμερα βρίσκεται σε απόσταση 132 αστρονομικών μονάδων από τον Ήλιο, δηλαδή απέχει από αυτόν 132 φορές περισσότερο από ό,τι η Γη. Συγκριτικά, ο Πλούτων απέχει μόνο 39 αστρονομικές μονάδες από το μητρικό άστρο μας.
Οι ερευνητές των πανεπιστημίων της Χαβάης και της Βόρειας Αριζόνα έκαναν τις πολυετείς παρατηρήσεις τους με τα επίγεια τηλεσκόπια Gemini North (Χαβάη) και Maggelan(Χιλή). Το Farfarout είχε ανακαλυφθεί αρχικά το 2018 από το τηλεσκόπιο Subaru στη Χαβάη. Από τότε είχε γίνει αντιληπτό ότι είναι πολύ μακρινό, αλλά δεν ήταν σαφές πόσο ακριβώς μακρινό, εωσότου γίνουν οι ενδελεχείς παρατηρήσεις του.
Το Farfarout «έκλεψε» το ρεκόρ του πιο μακρινού σώματος του ηλιακού συστήματος από το Farout (2018 VG18) που είχε επίσης ανακαλυφθεί το 2018 και απέχει 124 αστρονομικές μονάδες από τον Ήλιο. Το Farfarout ακολουθεί μια πολύ επιμήκη τροχιά που το φέρνει σε απόσταση 175 έως 27 αστρονομικών μονάδων από τον Ήλιο.
Είναι πολύ αχνό σήμερα και εκτιμάται ότι έχει διάμετρο περίπου 400 χιλιομέτρων, οπότε πιθανώς θα μπορούσε να χαρακτηριστεί νάνος πλανήτης από τη Διεθνή Αστρονομική Ένωση. Το Κέντρο Μικρών Πλανητών της τελευταίας ανακοίνωσε ότι έδωσε στο Farfarout την προσωρινή ονομασία «2018 AG37», ενώ οριστική ονομασία θα δοθεί, αφού γίνουν περισσότερες παρατηρήσεις για το ίδιο και την τροχιά του.
Με βάση τις έως τώρα εκτιμήσεις, χρειάζεται περίπου μία χιλιετία για να ολοκληρώσει μια περιφορά γύρω από τον Ήλιο, κάτι που σημαίνει ότι φαίνεται να κινείται υπερβολικά αργά στον ουρανό, άρα χρειάζονται αρκετά χρόνια παρατηρήσεων για να προσδιοριστεί επακριβώς η τροχιά του. Οι αστρονόμοι είναι βέβαιοι ότι ακόμη πιο μακρινά σώματα μένει να ανακαλυφθούν στις εσχατιές του ηλιακού μας συστήματος, οπότε το ρεκόρ απόστασης του Farfarout ίσως να μην είναι μακρόβιο.
https://physicsgg.me/2021/02/11/farfarout-%cf%84%ce%bf-%cf%80%ce%b9%ce%bf-%ce%bc%ce%b1%ce%ba%cf%81%ce%b9%ce%bd%cf%8c-%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%b5%ce%af%ce%bc%ce%b5%ce%bd%ce%bf-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b7%ce%bb%ce%b9%ce%b1/

Υπάρχει ο «πλανήτης Χ»; Κι αν υπάρχει, γιατί κανείς δεν τον έχει δει; Cheesy Grin

Παράξενα πράγματα συμβαίνουν στα εξωτερικά άκρα του ηλιακού μας συστήματος. Ένα αντικείμενο, έως και δέκα φορές μεγαλύτερο από τη μάζα της Γης, τραβάει άλλα αντικείμενα προς αυτό. Είναι πλανήτης ή κάτι άλλο;
Ο Πέρσιβαλ Λόουελ, ταξιδιωτικός συγγραφέας και επιχειρηματίας του 19ου αιώνα είχε διαβάσει ένα βιβλίο για τον Άρη και έτσι αποφάσισε να γίνει αστρονόμος. Τις επόμενες δεκαετίες, έκανε αρκετούς παράξενους ισχυρισμούς.
Πρώτον, ήταν πεπεισμένος για την ύπαρξη Αρειανών, και πίστευε ότι τους είχε βρει. Άλλοι είχαν εντοπίσει παράξενες γραμμές που διασχίζουν τον πλανήτη, και ο Λόουελ πρότεινε ότι αυτά ήταν κανάλια, χτισμένα ως η τελευταία προσπάθεια ενός πολιτισμού να βρει νερό από τα πολικά παγοκρύσταλλα. Ξόδεψε την περιουσία του για να χτίσει ένα ολόκληρο παρατηρητήριο γι’ αυτό και τελικά αποδείχθηκε ότι ήταν μια οπτική ψευδαίσθηση, που δημιουργήθηκε από τα βουνά και τους κρατήρες στον Άρη.
Ο Λόουελ πίστευε επίσης ότι ο πλανήτης Αφροδίτη είχε ακτίνες. Αν και οι βοηθοί του προσπάθησαν να τις βρουν, φαινόταν ότι μόνο αυτός μπορούσε να δει αυτήν την απροσδόκητη λεπτομέρεια.
Αλλά πάνω απ 'όλα, ο Λόουελ ήταν αποφασισμένος να βρει τον ένατο πλανήτη στο ηλιακό μας σύστημα - έναν υποθετικό «πλανήτη Χ», ο οποίος εκείνη την εποχή θεωρήθηκε υπεύθυνος για τις τροχιές των πιο μακρινών γνωστών πλανητών από τον Ήλιο, τους, όπως ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας. Αν και δεν κατάφερε να δει ποτέ αυτό το φανταστικό μεγαθήριο, αφιέρωσε όλη του τη ζωή σε αυτό.
Κι όμως η αναζήτηση συνεχίζεται και σήμερα, το 2021.
Ένα λανθασμένο μονοπάτι
Μόλις 14 χρόνια αργότερα, στις 18 Φεβρουαρίου 1930, ένας νεαρός αστρονόμος κοίταξε δύο φωτογραφίες ενός αστεριού, όταν παρατήρησε ένα στίγμα. Ήταν ένας μικρός κόσμος. Βρήκε τον Πλούτωνα, πιστεύοντας ότι βρήκε τον αόριστο «πλανήτη X».
Σύντομα οι επιστήμονες συνειδητοποίησαν ότι αυτό δεν μπορούσε να είναι αυτό που αναζητούσε ο Λόουελ, δεν ήταν αρκετά μεγάλο για να τραβήξει τον Ποσειδώνα και τον Ουρανό από τις θέσεις τους.
Ο Πλούτωνας απλώς έτυχε να βρίσκεται στην περιοχή.
Το τελευταίο χτύπημα για τον «πλανήτη X» ήρθε το 1989, όταν το διαστημικό σκάφος Voyager 2 έπεσε από τον Ποσειδώνα και αποκάλυψε ότι είναι κλασματικά ελαφρύτερος από ό,τι είχε αρχικά σκεφτεί κανείς. Έχοντας αυτό κατά νου, τελικά ένας επιστήμονας της Nasa υπολόγισε ότι οι τροχιές των εξωτερικών πλανητών είχαν νόημα καθ 'όλη τη διάρκεια. Ο Λόουελ είχε υποκινήσει μια αναζήτηση που δεν είχε ποτέ χρειαστεί.
Κάπως έτσι, η αποστολή Voyager οδήγησε σε μια άλλη σημαντική ανακάλυψη - την ύπαρξη της ζώνης Kuiper. Αυτό το κοσμικό «ντόνατ» κατεψυγμένων αντικειμένων, που εκτείνεται πέρα από την τροχιά του Ποσειδώνα και είναι ένα από τα μεγαλύτερα χαρακτηριστικά του ηλιακού συστήματος.
Σύντομα οι επιστήμονες συνειδητοποίησαν ότι ο Πλούτωνας ήταν απίθανο να είναι το μόνο μεγάλο αντικείμενο στα εξωτερικά άκρα του ηλιακού συστήματος και άρχισαν να αναρωτιούνται αν υπήρχε ένας πλανήτης στην πραγματικότητα. Στη συνέχεια, βρήκαν τον "Sedna" (περίπου το 40% του μεγέθους του Πλούτωνα), τον "Quaoar" (περίπου το μισό μέγεθος του Πλούτωνα) και τον "Eris" (σχεδόν το ίδιο μέγεθος με τον Πλούτωνα). Έγινε σαφές ότι οι αστρονόμοι χρειάζονταν έναν νέο ορισμό.
Ίχνος-φάντασμα
Ταυτόχρονα, η ανακάλυψη αυτών των αντικειμένων αποκάλυψε ένα σημαντικό νέο προβάδισμα στην αναζήτηση ενός κρυφού πλανήτη.
Αποδεικνύεται ότι ο Sedna δεν κινείται με τον τρόπο που περίμεναν όλοι, εντοπίζοντας ελλειπτικούς δακτυλίους γύρω από τον Ήλιο, μέσα από τη ζώνη του Kuiper. Αντ 'αυτού, αυτός ο νάνος πλανήτης ακολούθησε ένα παράξενο και απροσδόκητο μονοπάτι, καθώς αιωρείται στο κέντρο του ηλιακού μας.
Η τροχιά της είναι τέτοια που χρειάζονται 11.000 χρόνια για να ολοκληρωθεί.
Τότε οι αστρονόμοι είχαν την ιδέα ότι ο Sedna δεν ήταν το μοναδικό αντικείμενο που δεν ήταν στη θέση του. Συμμετείχαν άλλοι έξι πλανήτες και όλοι τους κινούνται προς την ίδια κατεύθυνση.
Υπάρχουν επίσης άλλες ενδείξεις, όπως το γεγονός ότι κάθε ένας έχει κλίση στον άξονά του προς την ίδια ακριβώς κατεύθυνση.
«Σκεφτήκαμε ότι αυτό είναι αρκετά ενδιαφέρον - πώς μπορεί να συμβαίνει αυτό;», λέει ο Batygin. «Ήταν αρκετά αξιοσημείωτο, διότι μια τέτοια ομαδοποίηση, εάν αφεθεί μόνη της για ένα αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, θα διασπαζόταν, λόγω της αλληλεπίδρασης με τη βαρύτητα των πλανητών».
Έτσι πρότειναν ότι ο «πλανήτης Χ» είχε αφήσει το ίχνος του στις εξωτερικές περιοχές του ηλιακού μας συστήματος, παραμορφώνοντας τις τροχιές των αντικειμένων γύρω από αυτό με τη βαρυτική του έλξη. Αρκετά χρόνια μετά και ο αριθμός των αντικειμένων που ταιριάζουν με το έκκεντρο τροχιακό μοτίβο και την κλίση συνεχίζει να αυξάνεται. «Έχουμε τώρα περίπου 19 συνολικά», λέει ο Batygin.
Μια ενδιαφέρουσα εναλλακτική θεωρία
Ωστόσο, υπάρχει ένα σχεδόν εξαιρετικά περίεργο σενάριο στο οποίο ο πλανήτης δεν θα βρεθεί ποτέ με αυτόν τον τρόπο, καθώς μπορεί να μην είναι καν πλανήτης τελικά, αλλά μια μαύρη τρύπα.
«Όλα τα στοιχεία για την ύπαρξη ενός αντικειμένου είναι βαρυτικά», λέει ο James Unwin, καθηγητής φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόις, ο οποίος πρότεινε για πρώτη φορά την ιδέα, μαζί με τον Jakub Scholtz, έναν μεταδιδακτορικό ερευνητή από το Πανεπιστήμιο του Τορίνο. Ενώ είμαστε πιο εξοικειωμένοι με την ιδέα ότι οι πλανήτες ασκούν μια ισχυρή βαρυτική έλξη, «υπάρχουν άλλα πράγματα που μπορούν να το δημιουργήσουν, τα οποία είναι πιο εξωτικά», λέει ο Unwin.
Καθώς οι μαύρες τρύπες είναι από τα πιο πυκνά αντικείμενα στο Σύμπαν, ο Unwin εξηγεί ότι είναι απολύτως πιθανό να στρεβλώνουν τις τροχιές μακρινών αντικειμένων στο εξωτερικό ηλιακό σύστημα.
Οι μαύρες τρύπες με τις οποίες είμαστε πιο εξοικειωμένοι τείνουν να περιλαμβάνουν τις «αστρικές» μαύρες τρύπες, οι οποίες έχουν μάζα που είναι τουλάχιστον τρεις φορές μεγαλύτερη από του Ήλιου, και τις «υπερμεγέθεις» μαύρες τρύπες, που είναι εκατομμύρια ή δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερες από τη μάζα του Ήλιου. Ενώ οι πρώτες γεννιούνται από πεθαμένα αστέρια που καταρρέουν από μόνα τους, οι δεύτερες είναι πιο μυστηριώδεις - πιθανώς ξεκινούν ως κολοσσιαία αστέρια που αφού εκραγούν, συσσωρεύονται σταδιακά όλο και περισσότερο σε μια μάζα καταβροχθίζοντας τα πάντα στο περιβάλλον τους, συμπεριλαμβανομένων άλλων μαύρων τρυπών.
Οι αρχέγονες μαύρες τρύπες είναι διαφορετικές. Δεν έχουν παρατηρηθεί ποτέ, αλλά πιστεύεται ότι προέρχονται από την ομίχλη θερμής ενέργειας και ύλης που σχηματίστηκε στο πρώτο δευτερόλεπτο του Big Bang. Σε αυτό το περιβάλλον, ορισμένα μέρη του Σύμπαντος μπορεί να έχουν γίνει τόσο πυκνά και συμπιεσμένα.
https://physicsgg.blogspot.com/2021/02/blog-post_17.html

Πού θα βρείτε αρκετό άνθρακα για πλάσετε μια νέα Γη. Cheesy Grin

Ο άνθρακας είναι βασικό συστατικό της Γης και των άλλων πλανητών. Από πού όμως προήλθε και ποια είναι η απαραίτητη ποσότητα για τη δημιουργία ενός πλανήτη; Δύο πρόσφατες δημοσιεύσεις τους στις επιθεωρήσεις Science Advances και Proceedings of the National Academy of Sciences υποδεικνύουν ότι ο άνθρακας δεν προήλθε από εκεί που πίστευαν μέχρι πρότινος οι επιστήμονες.
Και τελικά από πού προήλθε;
Στην πρώτη δημοσίευση οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η πλειονότητα του άνθρακα που υπάρχει στη Γη προήλθε από το διαστρικό μέσο, από την ύλη και την ακτινοβολία δηλαδή που υπάρχουν διάχυτες στον Γαλαξία. Όπως προτείνουν για την περίπτωση της Γης, η συσσώρευση του άνθρακα συνέβη μετά τον σχηματισμό του πρωτοπλανητικού δίσκου, ενός δακτυλίου σκόνης και του αερίου που περιβάλλει τους νεογέννητους πλανήτες και τους τροφοδοτεί με υλικό.
Τα συμπεράσματα αυτά έρχονται σε αντίθεση με το προηγούμενο μοντέλο, σύμφωνα με το οποίο ο άνθρακας υπήρχε στα μόρια αερίου των νεφελωμάτων και έπειτα λόγω της χαμηλής θερμοκρασίας συμπυκνώθηκε συμβάλλοντας στον σχηματισμό του πλανήτη.
«Το μοντέλο της συμπύκνωσης χρησιμοποιούταν επί δεκαετίες», εξήγησε η Τζάκι Λι, πρώτη συγγραφέας της δημοσίευσης, συμπληρώνοντας αναφερόμενη στη Γη ότι «το μοντέλο αυτό προτείνει ότι κατά τη διαδικασία σχηματισμού του Ήλιου, όλα τα στοιχεία από τα οποία σχηματίστηκε αργότερα ο πλανήτης εξαχνώθηκαν. Έπειτα, καθώς σχηματιζόταν ο πρωτοπλανητικός δίσκος σε χαμηλή θερμοκρασία, μερικά από αυτά τα αέρια συμπυκνώθηκαν και τροφοδότησαν τον σχηματιζόμενο πλανήτη με χημικά συστατικά». Όπως σημειώνουν ωστόσο οι επιστήμονες, το σενάριο αυτό δεν λειτουργεί με τον άνθρακα, αφού ο εξαχνωμένος άνθρακας, δηλαδή ο άνθρακας που έχει μεταβεί απευθείας από στερεό σε αέριο, δεν μπορεί να συμπυκνωθεί εκ νέου.
Η ιδανική ποσότητα
Όσο για τη δεύτερη δημοσίευση, οι επιστήμονες παρουσιάζουν αποτελέσματα που υποδεικνύουν ότι κατά τη διάρκεια του σχηματισμού των πλανητών χάνεται μία μεγάλη ποσότητα άνθρακα η οποία περιέχεται αρχικά στον πρωτοπλανητικό δίσκο. Η διαδικασία αυτή διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία της Γης ως κατοικήσιμου πλανήτη.
«Ο πλανήτης χρειάζεται τον άνθρακα ώστε να ρυθμίσει το κλίμα και να επιτρέψει την ύπαρξη της ζωής», σημείωσε ο Έντγουιν Μπέργκιν, ένας εκ των συγγραφέων της δημοσίευσης, συμπληρώνοντας ωστόσο ότι «πρόκειται για μια πολύ λεπτή διαδικασία: δεν πρέπει να υπάρχει υπερβολικά μικρή ποσότητα άνθρακα, αλλά ούτε πολύ μεγάλη». Όπως σημείωσε ο ίδιος, οι συγκεκριμένες έρευνες περιγράφουν δύο ξεχωριστές διαδικασίες απώλειας άνθρακα κατά τη δημιουργία των πλανητών και υποδηλώνουν ότι η απώλεια αυτή είχε καθοριστικό ρόλο στην εμφάνιση της ζωής στη Γη.
https://www.in.gr/2021/04/08/b-science/space/pou-tha-vreite-arketo-anthraka-gia-plasete-mia-nea-gi/