Ο Γαλαξίας μας.

Ο Γαλαξίας μας μπορεί να φαίνεται διαστρεβλωμένος απ ‘έξω.

Το ότι ο Γαλαξίας είναι ένας σπειροειδής γαλαξίας έχει προταθεί από το 1852 και από τότε ήταν αποδεκτό από όλους. Αλλά οι ερευνητές μέχρι στιγμής είχαν αποτύχει να καταλήξουν σε συμφωνία ως προς τον συνολικό αριθμό των σπειροειδών βραχιόνων που έχει, όπως επίσης και σχετικά με το γενικό σχήμα του.

Ειδικοί προτείνουν τώρα ότι ο Γαλαξίας μας διαθέτει 3 γαλαξιακούς βραχίονες, αντί 2 που θεωρούσαμε μέχρι τώρα. Η ανακάλυψη συνεπάγεται, επίσης, ότι το ολικό σχήμα του Γαλαξία μας μπορεί να είναι λίγο διαφορετικό από ό,τι υπολογιζόταν με βάση τα παλαιά δεδομένα.

Για παράδειγμα, πριν περίπου 20 χρόνια ερευνητές πρότειναν ότι ο Γαλαξίας είχε μια κεντρική ράβδο, και τουλάχιστον έξι σπείρες. Όμως, όπως καταλαβαίνει, ο καθένας μας η εξακρίβωση αυτών των πληροφοριών είναι πολύ δύσκολη, λόγω του γεγονότος ότι τα αστέρια αλληλεπικαλύπτονται σε εικόνες του γαλαξιακού πυρήνα από τα τηλεσκόπια.

Ως εκ τούτου, καθίσταται πολύ δύσκολο να εκτιμηθεί ποια αστέρια είναι κοντά και ποια είναι μακριά μας, ενώ αυτό θα ήταν απαραίτητο για να καταλάβουμε το σχήμα του γαλαξία μας. Αλλά πιο πρόσφατες έρευνες αρχίζουν να φέρνουν μια πολύ ξεκάθαρη εικόνα του Γαλαξία μας.

Για παράδειγμα, η αστρονομική κοινότητα συμφωνεί ότι υπάρχουν μόνο δύο σπειροειδείς βραχίονες – Ο Περσέας και η Ασπίδα του Κενταύρου – ενώ οι άλλες δομές είναι απλώς μεγάλες ουρές από αέριο. Η τελευταία έρευνα στο πεδίο αυτό υποστηρίζει τούτη την άποψη, αλλά και φέρνει κάτι παραπάνω στο τραπέζι.

Οι αστρονόμοι Thomas Dame και Patrick Thaddeus στο Κέντρου Αστροφυσικής Smithsonian (CFA) προσθέτουν ότι μέχρι τώρα υπήρχε ομοφωνία ότι ο Γαλαξίας έχει μόνο δύο σπείρες, αλλά αυτοί τώρα προτείνουν την παρουσία κι άλλου ένα βραχίονα από την άλλη όμως πλευρά του γαλαξία.

Η δομή αυτή μπορεί να βρίσκεται απέναντι από την θέση του ηλιακού μας συστήματος, αλλά περιστρέφεται γύρω από το γαλαξιακό πυρήνα πολύ μακρύτερα από ότι ο Ήλιος μας.

Ο νέος βραχίονας υποτίθεται ότι είναι μήκους 62.000 έτη φωτός, ενώ καλύπτει περίπου 50 μοίρες στον ουρανό.

Τα εσωτερικά άκρα των σπειρών ενώνονται με μια εγκάρσια ράβδο μήκους 25. 000 ετών φωτός, πλάτους 4.000 ετών φωτός και πάχους 650 ετών φωτός περίπου. Η ράβδος αυτή, στην οποία οφείλεται το συνθετικό " ραβδωτός " στο όνομα του Γαλαξία μας, φιλοξενεί περίπου το 1/3 από τα 600.000 γηραιά αστέρια που κατοικούν συνολικά στο κεντρικό γαλαξιακό εξόγκωμα.

Αλλά αυτός ο σχηματισμός είναι πιο πιθανό να είναι μια επέκταση του βραχίονα της Ασπίδας του Κενταύρου, και όχι ένας εντελώς νέος γαλαξιακός βραχίονας. Αν η τελευταία αυτή πρόταση ισχύει, τότε από ο βραχίονας του Κενταύρου μπορεί να είναι στην πραγματικότητα εξίσου μεγάλος όσο και ο βραχίονας του Περσέα.

Το τελευταίο θα κάνει τον Γαλαξία μας έναν ραβδωτό, με δύο σπείρες, που μοιάζει με τον Great Barred Spiral. Ο τελευταίος γαλαξίας βρίσκεται περίπου 56 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά μας,

Ο λόγος για τον οποίο οι ειδικοί δεν μπορούσαν να δούνε αυτή την επέκταση είναι επειδή είναι στρεβλή, λυγισμένη ελαφρά, και λίγο μακριά από το γαλαξιακό επίπεδο. Το γεγονός αυτό μπορεί να δώσει σε ολόκληρο τον Γαλαξία μια παραμορφωμένη εμφάνιση, αν θα τον βλέπαμε απ ‘έξω.

Σχεδιο: Η κεντρική ράβδος με τις σπείρες του Γαλαξία μας. Προς τα εξωτερικά μέρη του Γαλαξία, ανάμεσα στην σπείρα του Περσέα και του Τοξότη βρίσκεται η τοπική σπείρα του Ωρίωνα, όπου βρίσκεται το ηλιακό μας σύστημα. Στο παραπάνω σχήμα, ο Ήλιος είναι το αστέρι με το ζωηρό κίτρινο χρώμα.

Η συμπαντική μας γειτονιά σε 3D.

Δημιουργήθηκε ο πιο ολοκληρωμένος τρισδιάστατος χάρτης του «κοντινού» Σύμπαντος.

Μια ομάδα επιστημόνων από το Πανεπιστήμιο του Πόρτσμουθ στην Αγγλία κατάφερε να δημιουργήσει τον πιο ολοκληρωμένο τρισδιάστατο χάρτη του λεγόμενου «κοντινού» Σύμπαντος, δηλαδή των περιοχών του Διαστήματος που βρίσκονται σε σχετικά κοντινή (για τα συμπαντικά δεδομένα) απόσταση από εμάς.

Η ερευνητική προσπάθεια έχει λάβει την ονομασία 2MRS (2MASS Redshift Survey) και οι συμμετέχοντες σε αυτή μετά από δέκα χρόνια προσπάθειας κατάφεραν να χαρτογραφήσουν λεπτομερώς και τρισδιάστατα έκταση 380 εκατομμυρίων ετών φωτός.

«Η έρευνα μας προσφέρει μια υπέροχη και ολοκληρωμένη νέα οπτική του Σύμπαντος, ειδικά στις περιοχές που βρίσκονται κοντά στον γαλαξία μας. Η επέκταση του Σύμπαντος έχει ως αποτέλεσμα το φως των γαλαξιών να εκτείνεται σε μεγαλύτερα μήκη κύματος. Όσο πιο μεγάλος είναι ένας γαλαξίας τόσο περισσότερο εκτείνεται το φως του και έτσι μπορούμε να μετρήσουμε τις γαλαξιακές αποστάσεις ευκολότερα. Ο χάρτης μας θα επιτρέψει στους κοσμολόγους να μελετήσουν αυτή την περιοχή του Σύμπαντος με μεγαλύτερη λεπτομέρεια» ανέφερε κατά την παρουσίαση του χάρτη η Κάρεν Μάστερς, μέλος της ερευνητικής ομάδας στο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρίας Αστρονομίας που γίνεται αυτές τις μέρες στο Κέντρο Αστροφυσικής Χάρβαρντ-Σμιθσόνιαν στην Μασαχουσέτη.

Ο νέος 3D χάρτης του «κοντινού» Σύμπαντος. Στα μεγαλύτερα μήκη κύματος το φως μετατοπίζεται προς το ερυθρό χρώμα (καθώς και το πορτοκαλί και κίτρινο) ενώ στα μικρότερα προς το μπλε.

Ο Γαλαξίας μας ‘κρέμεται’ από μια κοσμική κλωστή.

Ο Γαλαξίας μας κάθεται σαν μια χάντρα πάνω σε ένα κοσμικό νήμα, σύμφωνα με αυστραλιανούς αστρονόμους οι οποίοι έχουν εντοπίσει τη θέση του Γαλαξία μας σε μια μεγάλης κλίμακας δομή του σύμπαντος.

Σύμφωνα με την έρευνα τους τα κοσμικά αυτά νήματα – ιστοί, που είναι κοσμικές δομές, διασυνδέουν τους γαλαξίες μεταξύ τους και ουσιαστικά ενώνουν όλο το Σύμπαν.

Ο Stefan Keller, από το Ερευνητικό Τμήμα Αστρονομίας και Αστροφυσικής στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Αυστραλίας και οι συνεργάτες του έκαναν αυτή την ανακάλυψη μελετώντας αρχαία σφαιρωτά σμήνη άστρων, που είναι πυκνές αστρικές περιοχές.

Ο Γαλαξίας μας είναι συνδεδεμένος με κοσμικά νήματα – σαν ένας ιστός – με τεράστια κενά αλλά και με άλλους γαλαξίες

Αντί αυτά τα σμήνη να είναι τυχαία τοποθετημένα στο διάστημα, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι κατά κύριο λόγο βρίσκονται κατά μήκος ενός στενού επιπέδου γύρω από τον Γαλαξία μας.

«Ήταν κατά κάποιο τρόπο μια απροσδόκητη ανακάλυψη," ανέφερε ο Keller.

"Ξέραμε ότι οι δορυφόροι νάνοι γαλαξίες γύρω από τον Γαλαξία μας ήταν απλωμένοι στο ίδιο επίπεδο και αναρωτιόμαστε αν και τα σφαιρωτά σμήνη έκαναν το ίδιο. "Έτσι κάναμε μερικούς υπολογισμούς και βρήκαμε ότι βρίσκονταν πράγματι στο ίδιο επίπεδο."

Γαλαξιακός κανιβαλισμός

Ο Keller πιστεύει ότι κοσμικός ιστός συνδέει, επίσης, τα σφαιρωτά σμήνη και τους δορυφόρους γαλαξίες.

"Τα σφαιρωτά σμήνη αντί να είναι συλλογές άστρων από τον δικό μας γαλαξία, μπορεί να είναι τα απομεινάρια άλλων γαλαξιών που συγκρούστηκαν κάποτε με τον δικό μας και ενσωματώθηκαν μαζί του, μέσω της διαδικασίας του γαλαξιακού κανιβαλισμού”, εξήγησε.

Τα ευρήματα που ανακοινώθηκαν έχουν υποβληθεί για δημοσίευση στο Astrophysical Journal, και υποστηρίζουν την υπόθεση ότι η μεγάλης κλίμακας δομή του σύμπαντος αποτελείται από μακριές ‘ίνες’, αποτελούμενες από γαλαξίες και τεράστια κενά – μήκους εκατομμύρια έτη φωτός και τα οποία δεν έχουν σχεδόν τίποτα μέσα τους.

Έτσι, οι γαλαξίες δεν είναι σαν τα νησιά που πλέουν αυτόνομα μέσα στο διαστημικό κενό αλλά ότι υπάρχει ένας κοσμικός ιστός – σαν ίνα – που τους ενώνει.

Οι κοσμικές δομές που αποτελούν αυτόν τον ιστό ονομάστηκαν «νήματα» τα οποία σύμφωνα με τους θιασώτες της νέας θεωρίας αποτελούνται από συγκεντρώσεις ύλης και οι γαλαξίες συγκεντρώνονται γύρω από αυτά τα νήματα. Γι αυτό και στις «διασταυρώσεις» του ιστού δημιουργούνται τεράστια σμήνη γαλαξιών.

"Βρισκόμαστε σαν σάντουιτς ανάμεσα σε δύο τεράστια κενά, ‘καρφιτσωμένοι’ πάνω σε ένα κοσμικό ιστό, συνδεδεμένο στο ένα άκρο του με το μεγάλο σμήνος γαλαξιών της Παρθένου και το άλλο άκρο του νήματος με το σμήνος γαλαξιών της Καμίνου," λέει ο Stefan Keller.

«Αφρός στην κορυφή ενός κύματος»

Ο Keller πιστεύει ότι η δομή των νημάτων πιθανότατα διαμορφώθηκε από τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ της σκοτεινής και της συνηθισμένης ύλης.

«Μια συνέπεια από το Big Bang και την κυριαρχία της σκοτεινής ύλης είναι ότι η συνηθισμένη ύλη καθοδηγείται, όπως ο αφρός στην κορυφή ενός κύματος, σε μεγάλα διασυνδεδεμένα φύλλα και νήματα τεντωμένα πάνω από τα τεράστια κοσμικά κενά», τόνισε.

"Η βαρύτητα σπρώχνει την ύλη πάνω σε αυτά τα νήματα συνδέοντας την προς μεγαλύτερα κομμάτια ύλης. Τα ευρήματά μας δείχνουν λοιπόν πως τα σφαιρωτά σμήνη και οι γαλαξίες δορυφόροι του Γαλαξία μας ανιχνεύονται πάνω σε αυτές τις ίνες."

Στην φωτογραφία κάθε κουκκίδα στην μεγάλης κλίμακας δομή του σύμπαντος είναι ένας γαλαξίας ή σμήνος γαλαξιών. Τα δεδομένα επιβεβαιώνουν τη σύνδεση του Γαλαξία μας με το υπόλοιπο Σύμπαν μέσω ενός κοσμικού ιστού

Το χρώμα του Γαλαξία μας είναι «ανοιξιάτικο λευκό»

Οι αστρονόμοι ήθελα να μάθουν πως φαίνεται ο Γαλαξίας μας από την εξωτερική του πλευρά, μία αποστολή εξαιρετικά δύσκολη, καθώς η Γη βρίσκεται στο εσωτερικό του.

Μία σύγκριση με τους διαφορετικούς τύπους γαλαξιών που υπάρχουν στο διάστημα έδωσε την αναπάντεχη απάντηση:

είναι λευκός. Όχι, όμως απλά λευκός, αλλά το λευκό της άνοιξης μία ώρα μετά την ανατολή ή μία ώρα πριν από τη δύση του Ήλιου.

Η ανακάλυψη αυτή ανακοινώθηκε στη 219η συνάντηση της Αμερικανικής Αστρονομικής Κοινότητας

«Για τους αστρονόμους, μία από τις σημαντικότερες παραμέτρους είναι το χρώμα του Γαλαξία» επισημαίνει ο Τζέφρι Νιούμαν από το πανεπιστήμιο του Πιτσμπουργκ και εξηγεί:

«Το χρώμα μας λέει βασικά ποια είναι η ηλικία των άστρων σ’ έναν γαλαξία, πόσο πρόσφατα σχηματίσθηκαν, σχηματίζονται σήμερα ή σχηματίστηκαν πριν από πολλά δισεκατομμύρια χρόνια;»Μάλιστα, ο κ. Νιούμαν σημείωσε:

«Είναι όμως πολύ δύσκολα. Όχι μόνο κοιτάμε τον γαλαξία από το εσωτερικό του, αλλά μία ομίχλη εμποδίζει την οπτική μας. Μπορούμε να δούμε μόνο 1 – 2.000 έτη φωτός μακριά προς κάθε κατεύθυνση».

Χρωματικό διάγραμμα.

Έτσι, ο καθηγητής Νιούμαν μαζί με τον φοιτητή του Τιμ Λίκια τοποθέτησαν το Γαλαξία μας στο χάρτη άλλων γαλαξιών που μπορούμε να δούμε από την εξωτερική τους πλευρά. Συγκέντρωσαν στοιχεία από το φασματοσκοπικό τηλεσκόπιο Sloan Digital Sky Survey για περίπου ένα εκατομμύριο γαλαξίες.

Συνέκριναν αυτά τα στοιχεία με όλα όσα ήξεραν για τον συνολικό όγκο στον Γαλαξία μας, καθώς τον αριθμό των άστρων, αναζητώντας αντίστοιχες αναλογίες σε άλλους γαλαξίες.

Η μικρή επιστημονική μονάδα έβγαλε έναν μέσο όρο από τα στοιχεία όσων γαλαξιών ταυτίζονταν σχεδόν με τον δικό μας Γαλαξία και έβγαλαν μία ακριβή μέτρηση για το χρώμα που θα πρέπει να έχει ο Γαλαξίας μας.

«Η καλύτερη περιγραφή που μπορώ να δώσω είναι πως αν κοιτάξετε το φρέσκο ανοιξιάτικο χιόνι, μία ώρα μετά την αυγή ή μία ώρα πριν από το ηλιοβασίλεμα, θα δείτε το ίδιο φάσμα φωτός που θα δει κι ένας εξωγήινος αστρονόμος από έναν άλλο γαλαξία κοιτώντας προς τον δικό μας Γαλαξία» ανέφερε ο κ. Νιούμαν.

Και τι λέει το χρώμα για την εξέλιξη του Γαλαξία μας; Είναι νεαρός ή έχει περάσει την ακμή του; «Απ’ ότι φαίνεται ο Γαλαξίας μας είναι μεταξύ των δύο αυτών σταδίων. Βάσει του χρώματος μπορούμε να συμπεράνουμε ότι το ποσοστό σχηματισμού νέων άστρων πέφτει με την πάροδο του χρόνου» δηλώνει ο Αμερικανός καθηγητής και τονίζει:

«Ο Γαλαξίας μας βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε ένα ενδιαφέρον στάδιο της εξέλιξή τους».

Πέντε παράδοξα στο Γαλαξία μας.

■V838 Μονόκερως.

Τον Φεβρουάριο του 2002, ένα άστρο που μέχρι τότε ήταν αδιευκρίνιστο περίπου 20.000 έτη φωτός μακριά μας, ξαφνικά έλαμψε τόσο πολύ, όσο ένα εκατομμύριο φορές τη λάμψη του ήλιου μας. Τον επόμενο μήνα αυτό συνέβη ξανά. Και τον Απρίλιο. Πιστεύεται ότι ήταν ένα νόβα (nova) – ένας λευκός νάνος που έλκει αέριο από ένα συνοδό του, έως ότου πυροδοτηθεί μια θερμοπυρηνική έκρηξη στην επιφάνειά του.

Αλλά το νόβα δεν μπορεί να συμβεί τρεις φορές σε ένα σύντομο διάστημα και στη συνέχεια να ηρεμήσει.

Ήταν μια σπάνια έξαρση κοντά στο τέλος της ζωής ενός γιγάντιου άστρου; Ή η κραυγή δύο άστρων που συγκρούονται; Ή ένα άστρο κατάπιε τρεις γιγάντιους πλανήτες; Το σίγουρο είναι ότι η τριπλή ριπή του φωτός αντανακλάται από τη γειτονική σκόνη που είναι σε ζώνες γύρω από το αντικείμενο, καθιστώντας το ένα πραγματικά κοσμικό στολίδι.

■Παράξενα μπλε σμήνη.

Τα πυκνά σφαιρωτά αστρικά σμήνη του Γαλαξίας μας αποτελούνται από κόκκινα, ελαφρά και αρχαία αστέρια, τα περισσότερα των οποίων έχουν ηλικία πάνω από 10 δισεκατομμύρια χρόνια. Ωστόσο υπάρχουν λίγα σφαιρωτά αστρικά σμήνη που λάμπουν σε μπλε-λευκό φως – κάτι που υποδηλώνει ότι περιέχουν άστρα ανώμαλα ζεστά, φωτεινά και νεαρά.

Τώρα πλέον θεωρούμε ότι αυτά τα «μπλε παράξενα σμήνη» είναι τόσο παλιά όσο και οι κόκκινοι σύντροφοι τους, αλλά έχουν κατά κάποιο τρόπο αναζωογονηθεί. Κάποια από αυτά τα άστρα μέσα τους μπορεί να έχουν απορροφήσει αέριο από ένα γειτονικό αστέρι, συμπιέζοντας τον κεντρικό πυρηνικό τους κινητήρα, έτσι ώστε να καίει τα καύσιμα τους πιο γρήγορα και έτσι να γίνονται πιο ζεστά. Άλλα πάλι μπορεί να είναι οι απόγονοι μιας αστρικής συγχώνευσης – δύο ψυχρά κόκκινα αστέρια που η συγχώνευση τους να έφτιαξε ένα καυτό μπλε άστρο.

■Τοξότης Α *

Ο Τοξότης Α* είναι μια πηγή ραδιοκυμάτων στο κέντρο του Γαλαξία μας, και νομίζουμε ότι εκεί υπάρχει μια τεράστια μαύρη τρύπα κάπου τέσσερα εκατομμύρια φορές τη μάζα του ήλιου μας.Σε ορισμένες γαλαξίες, μια τέτοια μαύρη τρύπα θα ήταν μια τρομακτική πηγή της ακτινοβολίας, απίστευτα σε φως και ακτίνες Χ, καθώς θα απορροφούσε το γύρω αέριο. Αυτό όμως δεν το βλέπουμε στον Γαλαξία μας. Αυτό οφείλεται εν μέρει γιατί το αντικείμενο Τοξότης Α* έχει μια πολύ ανεπαρκή προμήθεια αερίου, αλλά ακόμα και αυτό να συμβαίνει πάλι είναι μια αμυδρή πηγή φωτός, και φαίνεται να είναι ασυνήθιστα αναποτελεσματική στη μετατροπή του αερίου σε θερμότητα και φως. Μερικές ενδείξεις ως προς το γιατί αυτό συμβαίνει μπορεί να το καταλάβουμε το επόμενο έτος, όταν ένα κοντινό νέφος αερίου φαίνεται να τροφοδοτήσει το ‘στομάχι’ του απαθούς γίγαντα.

■S2

Το S2 είναι ένα μπλε-λευκό άστρο που λάμπει έντονα και που έχουμε κάποιες ειδικές εξηγήσεις για αυτό. Είναι πολύ κοντά σε τροχιά γύρω από την κεντρική μαύρη τρύπα του Γαλαξία, τον Τοξότη Α*, ενώ κινείται με μια ταχύτητα μέχρι και 5.000 χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο, ή σχεδόν το 2% της ταχύτητας του φωτός. Η περίοδος του γύρω από την κεντρική μαύρη τρύπα είναι 15.56 έτη και η απόσταση του από αυτήν περίπου 17 ώρες φωτός (120 AU) ή 4 φορές περίπου την απόσταση του Ήλιου από τον Ποσειδώνα.

Σε αυτή την απόσταση που βρίσκεται, θα πρέπει η βαρύτητα της μαύρης τρύπας να κομματιάζει τα νέφη του αερίου προτού καν αυτά μπορέσουν να συμπυκνωθούν σε νέα αστέρια. Και παρόλο που ένα αστέρι θα μπορούσε να μεταναστεύσει προς το εσωτερικό σε πιο ήρεμα εδάφη, το S2 είναι ένα λαμπρό νεαρό άστρο ηλικίας όχι περισσότερο από 10 εκατομμύρια χρόνια, του οποίου η ζωή φαίνεται να είναι πολύ σύντομη για ένα τέτοιο ταξίδι.

■SDSS J102915 172927

Τα περισσότερα αστέρια σήμερα περιέχουν μια μέτρια ποσότητα από βαριά στοιχεία τα οποία κληρονόμησαν από τις προηγούμενες γενιές άστρων. Αυτό όμως δεν συμβαίνει με το άστρο SDSS J102915 172927, κάπου 4.000 έτη φωτός μακριά μας. Ανακαλύφθηκε μόλις το περασμένο έτος, και είναι σχεδόν ένα παρθένο μείγμα από υδρογόνο και ήλιο, με μόλις 0,00007 τοις εκατό άλλα στοιχεία.

Το μίγμα αυτό είναι παρόμοιο με την πρωταρχική ύλη που προέκυψε από το Big Bang. Τέτοιo καθαρό αέριο που λείπει το οξυγόνο και ο άνθρακας, που συνήθως βοηθούν τα νέφη να ψυχθούν και να αρχίσει η συμπύκνωση τους σε άστρα, θεωρήθηκε ότι σχημάτισε μόνο κολοσσιαία, βραχύβια άστρα στις απαρχές του Κόσμου. Κανείς δεν ξέρει πώς αυτό το ανώμαλο αντικείμενο κατάφερε να σχηματιστεί – ίσως να ήταν ένα κομμάτι ύλης που αναδύθηκε κατά τη γέννηση ενός άστρου υπεργίγαντα, πίσω στις σκοτεινές εποχές του σύμπαντος.

Πηγές: New Scientist – Wikipedia

Όταν ο Γαλαξίας μας θα συγκρουστεί με τον γαλαξία της Ανδρομέδας...

Περίπου 5 δισεκατομμύρια χρόνια από τώρα, ο Γαλαξίας μας αναμένεται να συγκρουστεί με το γαλαξία της Ανδρομέδας.

http://physicsgg.blogspot.com/search/label/%CE%91%CE%9D%CE%94%CE%A1%CE%9F%CE%9C%CE%95%CE%94%CE%91

Oι αστρονόμοι ονομάζουν Milkomeda τον ελλειπτικό γαλαξία που θα προκύψει από την συγχώνευση Ανδρομέδας- γαλαξία μας (Milky Way).

Στη συνέχεια παρουσιάζονται διάφορες εικόνες από συγκρούσεις άλλων γαλαξιών - η καθεμία σε διαφορετικό στάδιο της εξέλιξης - για να πάρουμε μια ιδέα του τι θα πάθουμε στο μακρινό μέλλον......

Φωτ.1

O μεγαλύτερος γαλαξίας (αριστερά) είναι ο NGC 2207 ο οποίος τελικά θα συγχωνευτεί με τον μικρότερο γειτονικό γαλαξία IC 2163 (δεξιά). Η σύγκρουση των δύο σπειροειδών γαλαξιών άρχισε πριν από 40 εκατομμύρια χρόνια. Ο γαλαξίας IC 2163 δεν έχει αρκετή ενέργεια ώστε να ξεφύγει από την βαρυτική έλξη του μεγαλύτερου γείτονα του και μετά από δισεκατομμύρια χρόνια από τώρα, θα υπάρχει μόνο ένας μόνο ένας γαλαξίας.

Φωτ.2

Η σύγκρουση γαλαξιών σε σχετικά πρώιμο στάδιο,που ξεκίνησε πριν από περίπου 500 εκατομμύρια χρόνια.

Φωτ.3

Ο γαλαξίας NGC 520 είναι το προϊόν σύγκρουσης δύο γαλαξιών. Έχοντας ξεκινήσει εδώ και 300 εκατομμύρια χρόνια πριν, η σύγκρουση θα συνεχιστεί για πολύ χρόνο ακόμα.

Φωτ.4

Αυτοί οι δύο συγκρουόμενοι γαλαξίες φωτογραφήθηκαν λίγο πριν συγχωνευθούν σε έναν ενιαίο και μεγαλύτερο. Η παρατεταμένη σύγκρουση απελευθέρωσε ένα τεράστιο ποσό θερμότητας δημιουργώντας έναν ενεργό γαλαξία εκπομπής"υπερύθρων". Εικόνες σαν αυτή του NGC 6240 είναι σπάνιες, δεδομένου ότι η φάση αυτή διαρκεί μικρό χρονικό διάστημα.

Φωτ.5

Ο MACSJ 0025 διαμορφώθηκε όταν δύο τεράστια σμήνη γαλαξιών συγκρούστηκαν. Το ένα σμήνος πέρασε μέσα από το άλλο κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης και τώρα είναι πάλι ξεχωριστά, αποκαλύπτοντας τον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδρούν η συνήθης ύλη και η σκοτεινή ύλη.

Φωτ.6

Ο NGC 6670 έχει σχεδόν σίγουρα βιώσει τουλάχιστον μία στενή σύγκρουση. Αλλά με τους δύο πυρήνες αυτών των επικαλυπτόμενων γαλαξιών (NGC 6670E και NGC 6670W) σε απόσταση περίπου 50.000 έτη φωτός, ο NGC 6670 φαίνεται να εισέρχεται πάλι στα αρχικά στάδια μιας δεύτερης συνάντησης.

Βίντεο-προσομοίωση.

http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=dJRc37D2ZZY

Σύγκρουση με τον γαλαξία της Ανδρομέδας σε 4 δισ. χρόνια.

Οι επιστήμονες δεν έχουν πια καμία αμφιβολία ότι, σε περίπου τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια από σήμερα, ο γαλαξίας της Ανδρομέδας θα συγκρουστεί μετωπικά με τον δικό μας.

Παρόλα αυτά ο Ήλιος μας, η Γη και οι άλλοι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, αν βέβαια υπάρχουν ακόμα έως τότε, θα παραμείνουν ανέπαφοι.

Όμως η τιτάνια συγχώνευση είναι πολύ πιθανό να ωθήσει ολόκληρο το ηλιακό μας σύστημα στις εσχατιές του κατά πολύ μεγαλύτερου και ενιαίου πλέον νέου γαλαξία.

Τα συμπεράσματα αυτά, που παρουσιάστηκαν από τους αστρονόμους Ρόλαντ βαν ντερ Μάρελ και Σάνγκμο Τόνι Σον της NASA, και πρόκειται να δημοσιευθούν στο αστροφυσικό περιοδικό «Astrophysical Journal», σύμφωνα με το BBC, το Γαλλικό Πρακτορείο και το Nature, προέκυψαν από την αξιοποίηση του διαστημικού τηλεσκοπίου Χαμπλ μεταξύ των ετών 2002-2010 για την ακριβέστερη μελέτη της κίνησης της Ανδρομέδας σε σχέση με τον γαλαξία μας.

Η Ανδρομέδα, γνωστή και ως γαλαξίας Μ31, που εντοπίστηκε για πρώτη φορά ως ένα μικρό νέφος από τον πέρση αστρονόμο Αμπντ-αλ-Ραχμάν Αλ Σούφι το 964, βρίσκεται σε απόσταση περίπου 2,5 εκατ. ετών φωτός και είναι ο κοντινότερος μεγάλος σπειροειδής γαλαξίας στον δικό μας.

Ο γαλαξίας μας και η Ανδρομέδα έχουν περίπου ίδιο μέγεθος και ίδια ηλικία, σχεδόν 10 δισεκατομμυρίων ετών. Λόγω της ομοιότητάς τους είναι δύσκολο να προβλέψουν οι αστρονόμοι ποιος από τους δύο γαλαξίες θα υποστεί μεγαλύτερο πλήγμα από την επερχόμενη σύγκρουση.

Εδώ και δεκαετίες, οι αστρονόμοι γνωρίζουν ότι η Ανδρομέδα κατευθύνεται προς εμάς με ταχύτητα περίπου 400.000 χιλιομέτρων την ώρα, καθώς οι δύο γαλαξίες έλκονται αμοιβαία ο ένας από τη βαρύτητα του άλλου, ώσπου κάποια στιγμή στο μακρινό μέλλον αναμένεται να συγκρουσθούν, με τελικό αποτέλεσμα τη συγχώνευσή τους.

Ως τώρα οι επιστήμονες όμως δεν ήσαν σίγουροι πότε ακριβώς θα γινόταν η σύγκρουση και αν θα ήταν μετωπική, περιφερειακή ή μήπως τελικά υπήρχε περίπτωση οριακά οι δύο γαλαξίες να αποφύγουν το αναπόφευκτο. Τελικά οι νέες μετρήσεις με τη βοήθεια του Χαμπλ, που επέτρεψαν για πρώτη φορά την πιο ολοκληρωμένη εκτίμηση για την κατεύθυνση της Ανδρομέδας, δείχνουν ότι δεν υπάρχει περίπτωση να αποφευχθεί η κολοσσιαία σύγκρουση.

Μάλιστα οι επιστήμονες έκαναν λόγο για «αρκετά βίαιο γεγονός για τα συμπαντικά δεδομένα. Θα είναι σαν μία σοβαρή σύγκρουση αυτοκινήτων στη γαλαξιακή λεωφόρο» .

Ποτέ ένα τέτοιο γεγονός δεν έχει συμβεί στην μακρόχρονη ιστορία του γαλαξία μας, ο οποίος, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, έχει παλαιότερα γνωρίσει μόνο μικρότερες συγκρούσεις και συγχωνεύσεις.

Σε περίπου τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια, ο ένας γαλαξίας θα περάσει μέσα από τον άλλο και, μετά από άλλα δύο δισεκατομμύρια χρόνια, σύμφωνα με τους υπολογισμούς των σχετικών προσομοιώσεων, θα γεννηθεί ένας νέος γιγάντιος ελλειπτικός πλέον (και όχι σπειροειδής) γαλαξίας, ο οποίος μάλιστα ήδη βαφτίστηκε Milkomeda (από τα αρχικά αγγλικά γράμματα της λέξης Milky Way του γαλαξία μας και της λέξης Andromeda).

Φυσικά, αν ακόμα τότε, μετά από 6 δισεκατομμύρια χρόνια, υπάρχουν νοήμονα όντα πάνω στη Γη, θα απολαμβάνουν ένα διαφορετικό και πολύ πιο λαμπρό νυχτερινό ουρανό, όπου θα κυριαρχούν πλέον τα άστρα της Ανδρομέδας.

Επειδή ανάμεσα στα άστρα των γαλαξιών μεσολαβούν τεράστιες αποστάσεις, εκτιμάται ότι αυτή η συγχώνευση θα αφήσει άθικτο τον Ήλιο μας και τους πλανήτες του, όμως θα μετακινήσει συνολικά το ηλιακό μας σύστημα σε άλλη θέση στο νέο γαλαξία. Ο Ήλιος μας, που σήμερα βρίσκεται σε απόσταση περίπου 26.000 ετών φωτός από το γαλαξιακό μας κέντρο, υπάρχει 10% πιθανότητα, μετά τη σύγκρουση, να εκτοπισθεί στη νέα «γαλαξιακή Σιβηρία», σε απόσταση 160.000 ετών φωτός από το νέο γαλαξιακό κέντρο.

Εξάλλου, σύμφωνα με τις νέες εκτιμήσεις, υπάρχει πιθανότητα 9% ένας άλλος μικρότερος γαλαξίας-δορυφόρος της Ανδρομέδας, ο Μ33 (γνωστός και ως ''Τρίγωνο''), που κινείται με ταχύτητα 402.000 χλμ. την ώρα, να πέσει πάνω στο δικό μας γαλαξία πριν το κάνει η Ανδρομέδα.

Πως θα φαίνεται ο ουρανός όταν ο γαλαξίας μας θα συγκρούεται.. με τον γαλαξία της Ανδρομέδας.

O σπειροειδής γαλαξίας της Ανδρομέδας – γνωστός και ως Μ31 – είναι ο πιο κοντινός γαλαξίας στον δικό μας, σε απόσταση 2,5 εκατομμυρίων ετών φωτός. Ο γαλαξίας της Ανδρομέδας κινείται προς εμάς με μια ταχύτητα 400000 χιλιομέτρων την ώρα. Είναι γνωστό εδώ και πολλά χρόνια ότι σε 4 δισεκατομμύρια χρόνια οι δυο γαλαξίες θα συγκρουστούν μεταξύ τους. Μάλιστα το συνονθύλευμα που θα σχηματιστεί μετά την σύγκρουση ονομάστηκε Milkomeda (Milky Way+Andromeda).

Θα χρειαστούν δυο δισεκατομμύρια χρόνια για την συγχώνευση των γαλαξιών και σύμφωνα με τις προσομοιώσεις των επιστημόνων ο νέος γαλαξίας που θα προκύψει θα είναι ελλειπτικός και όχι σπειροειδής.

Παρότι η σύγκρουση των δυο γαλαξιών μακροσκοπικά θα είναι κολοσσιαία, η πιθανότητα σύγκρουσης των άστρων τους είναι ελάχιστη, δεδομένου ότι η απόσταση μεταξύ των άστρων ενός γαλαξία είναι τεράστια. Συνεπώς μάλλον η Γη μας δεν πρόκειται να κινδυνεύσει από την σύγκρουση. Άλλωστε μετά από 4 με 6 δισεκατομμύρια χρόνια μεγάλο κίνδυνο θα αποτελεί ο Ήλιος μας, που θα αρχίσει να μετατρέπεται σε ερυθρό γίγαντα -περιλαμβάνοντας στο εσωτερικό του τις σημερινές τροχιές του Ερμή και της Αφροδίτης, ενώ η θερμοκρασία στην επιφάνεια της Γης θα ξεπεράσει τους 500 βαθμούς κελσίου.

Άραγε πως θα φαίνεται ο έναστρος ουρανός όταν οι δυο γαλαξίες θα συγκρούονται μεταξύ τους;

Στο ερώτημα αυτό απαντούν οι αστρονόμοι της NASA και ESA που κατασκεύασαν τις παρακάτω εικόνες..

Από πάνω προς τα κάτω βλέπουμε τον έναστρο ουρανό όπως φαίνεται από τη Γη κατά τη διάρκεια της προσέγγισης και σύγκρουσης του Γαλαξία μας μ' αυτόν της Ανδρομέδας.

Η πρώτη εικόνα δείχνει τον ουρανό όπως φαίνεται σήμερα και η τελευταία όπως θα φαίνεται μετά από 7 δισεκατομμύρια χρόνια (και αφού θα έχει ολοκληρωθεί η σύγκρουση)

http://science.nasa.gov/science-news/science-at-nasa/2012/31may_andromeda/

Το Hubble αποκαλύπτει γαλαξίες-φαντάσματα γύρω από τον Γαλαξία μας.

Τα θεωρητικά μοντέλα των κοσμολόγων προβλέπουν ότι γύρω από τον Γαλαξία μας υπάρχουν χιλιάδες μικρότεροι γαλαξίες-δορυφόροι, μέχρι σήμερα όμως οι αστρονόμοι έχουν εντοπίσει ελάχιστους.

Νέες παρατηρήσεις με το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble υποδεικνύουν ότι οι δορυφόροι του Μίλκι Γουέι παραμένουν άφαντοι επειδή περιέχουν ελάχιστα άστρα και αποτελούνται κυρίως από τη μυστηριώδη σκοτεινή ύλη.

Το Hubble εξέτασε τρεις από τους μικρούς δορυφορικούς γαλαξίες που έχουν ανακαλυφθεί ως σήμερα, τον Ηρακλή, τον Λέοντα IV και τον γαλαξία της Μεγάλης Άρκτου. Οι παρατηρήσεις αποκαλύπτουν ότι οι γαλαξίες αυτοί έχουν εξαιρετικά μεγάλη ηλικία και άρχισαν να σχηματίζουν άστρα πριν από 13 δισεκατομμύρια χρόνια, μόλις ένα δισεκατομμύριο χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη.

Λίγο αργότερα, όμως, η αστρογένεση σταμάτησε απότομα σε αυτούς τους γαλαξίες-φαντάσματα. «Οι γαλαξίες αυτοί είναι όλοι αρχαίοι και έχουν την ίδια ηλικία. Φαίνεται όμως ότι κάτι τους χτύπησε σαν λαιμητόμος και σταμάτησε την αστρογένεση σε όλους ταυτόχρονα» σχολιάζει ο Τομ Μπράουν του Ινστιτούτου Επιστήμης Διαστημικής Τηλεσκοπίας στη Βαλτιμόρη, επικεφαλής της μελέτης.

«Η πιθανότερη εξήγηση», αναφέρει ο ερευνητής, «είναι μια διαδικασία που ονομάζεται επανιονισμός [reionisation]».

Ο επανιονισμός ήταν μια σύντομη, μεταβατική φάση στο νεαρό Σύμπαν, περίπου ένα δισεκατομμύριο χρόνια μετά τη γέννησή του. Οι αμυδροί γαλαξίες-νάνοι είχαν τότε αποκτήσει τα πρώτα τους άστρα, τα οποία όμως εξέπεμπαν ισχυρή υπεριώδη ακτινοβολία, η οποία ιόνισε τα σύννεφα αέριου υδρογόνου και τελικά τα διέλυσε.

Οι μεγάλοι γαλαξίες ήταν αρκετά πυκνοί ώστε να προστατευτούν από αυτό το βομβαρδισμό υπεριώδους φωτός. Οι μεγάλοι γαλαξίες είχαν εξάλλου αρκετά μεγάλη μάζα ώστε να προσελκύσουν με το βαρυτικό πεδίο τους νέες ποσότητες αερίου, από τις οποίες σχηματίστηκαν νέα άστρα.

Οι γαλαξίες-νάνοι, όμως, ήταν υπερβολικά ελαφρείς για να μπορούν να ανανεώσουν το απόθεμα υδρογόνου. Καταδικάστηκαν έτσι να μείνουν σκοτεινοί και δυσδιάκριτοι, και αυτός είναι ο λόγος που δυσκολευόμαστε να τους εντοπίσουμε σήμερα.

Όπως όλοι οι γαλαξίες, οι αμυδροί δορυφόροι του Μίλκι Γουέι σχηματίστηκαν πάνω σε μια «σκαλωσιά» από σκοτεινή ύλη, ένα μυστηριώδες υλικό άγνωστης σύστασης που γνωρίζουμε ότι γεμίζει το Σύμπαν, παραμένει όμως αόρατο επειδή δεν εκπέμπει, δεν ανακλά και δεν διαθλά το φως. Αν και είναι αόρατη, η ύπαρξη της σκοτεινής ύλης γίνεται αντιληπτή λόγω της βαρυτικής της επίδρασης στους γαλαξίες.

Οι γαλαξίες που βλέπουμε πιστεύεται ότι σχηματίστηκαν πάνω σε γιγάντιους σβόλους σκοτεινής ύλης, των οποίων η βαρυτική έλξη προσέλκυσε το αέριο υδρογόνο από το οποίο προέκυψαν τα άστρα. Ακόμα και σήμερα, όμως, η συνολική μάζα της σκοτεινής ύλης στον Γαλαξία μας εκτιμάται ότι υπερβαίνει κατά δέκα φορές τη συνολική ποσότητα κανονικής ύλης.

Στους δορυφορικούς γαλαξίες-νάνους, όμως, δεν σχηματίστηκαν αρκετά άστρα ώστε να γίνουν ορατοί για τα σημερινά τηλεσκόπια.

Σε αυτούς τους γαλαξίες, επισημαίνουν οι ερευνητές, η σκοτεινή ύλη είναι έως και 100 φορές περισσότερη από την κανονική.

Η μελέτη υποδεικνύει επομένως ότι οι χιλιάδες μικροί γαλαξίες που αναζητούν οι κοσμολόγοι πιθανώς υπάρχουν όντως στη γειτονιά του Γαλαξία μας, απλά δεν φαίνονται επειδή καταδικάστηκαν να ζουν στο σκοτάδι.

Η έρευνα δημοσιεύεται στο The Astrophysical Journal.

Στην φωτογραφία οι κόκκινες κηλίδες γύρω από τον Γαλαξία μας αντιστοιχούν σε αμυδρούς γαλαξίες-νάνους με καθόλου ή ελάχιστα άστρα.

Ίχνη σκοτεινών γαλαξιών.

Οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι κατάφεραν επιτέλους να εντοπίσουν σκοτεινούς γαλαξίες, οι οποίοι ανάγονται στην πρωταρχική φάση σχηματισμού των γαλαξιών και έως τώρα προβλέπονταν μόνο από τη θεωρία, αλλά ποτέ δεν είχαν παρατηρηθεί άμεσα. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για μικρούς γαλαξίες πλούσιους σε αέρια, με ελάχιστα όμως ή καθόλου άστρα, γι’ αυτό, άλλωστε, δεν λάμπουν και δεν είναι εύκολο να γίνουν αντιληπτοί.

Μία διεθνής ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής τον Σεμπαστιάνο Κανταλούπο του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια - Σάντα Κρουζ, με τη βοήθεια του Πολύ Μεγάλου Τηλεσκοπίου του Ευρωπαϊκού Νοτίου Παρατηρητηρίου στη Χιλή, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, πιστεύει ότι «είδε» αυτούς τους αόρατους γαλαξίες, καθώς φωτίζονταν αμυδρά από την υπεριώδη λάμψη ενός ενεργού γαλαξιακού πυρήνα (κβάζαρ).

Οι σκοτεινοί γαλαξίες θεωρούνται οι θεμέλιοι λίθοι των κατοπινών πιο ώριμων και μεγάλων γαλαξιών που βρίθουν από άστρα. Εδώ και χρόνια, οι αστρονόμοι προσπαθούν να εφαρμόσουν νέες τεχνικές για να παρατηρήσουν τέτοιους γαλαξίες και να επιβεβαιώσουν την ύπαρξή τους, πράγμα που φαίνεται πως τώρα κατόρθωσαν για πρώτη φορά.

Οι εκτιμήσεις των επιστημόνων, που δημοσιεύονται στο περιοδικό «Monthly Notices» της βρετανικής Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρίας, δείχνουν ότι η μάζα των αερίων στους σκοτεινούς γαλαξίες είναι περίπου ένα δισεκατομμύριο φορές μεγαλύτερη από εκείνη του Ήλιου μας.

Το Ευρωπαϊκό Νότιο Παρατηρητήριο (ESO) στη Χιλή είναι ένας διακυβερνητικός επιστημονικός οργανισμός που υποστηρίζεται από 15 χώρες (14 ευρωπαϊκές και τη Βραζιλία) και αποτελεί το πιο εξελιγμένο αστρονομικό ερευνητικό κέντρο διεθνώς. Το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο (VLT), εγκατεστημένο στην τοποθεσία Παρανάλ στην έρημο Ατακάμα, αποτελεί μία διάταξη τεσσάρων διασυνδεμένων τηλεσκοπίων, που μπορεί να δει ουράνια αντικείμενα τέσσερις δισεκατομμύρια φορές πιο αχνά από αυτά που είναι ορατά με γυμνό μάτι.

Ανακαλύφθηκε ο πιο αρχέγονος και μακρινός σπειροειδής γαλαξίας.

Οι αστρονόμοι παρατήρησαν τον αρχαιότερο και μακρινότερο σπειροειδή γαλαξία που έχουν έως τώρα δει στο σύμπαν. Βρίσκεται σε απόσταση περίπου 10,7 δισεκατομμυρίων ετών, κοντά στις εσχατιές του ορατού σύμπαντος, πολύ πιο μακριά και πιο πίσω στο χρόνο από ό,τι θεωρούσαν έως τώρα δυνατό οι επιστήμονες για ένα τέτοιου είδους γαλαξία.

Η απρόσμενη και σημαντική ανακάλυψη είναι πιθανό να οδηγήσει σε αναθεώρηση των αντιλήψεων για τη δημιουργία των γαλαξιών στο πρώιμο σύμπαν. Οι αστρονόμοι πίστευαν ότι είναι αδύνατο να υπάρξει γαλαξίας με καλοσχηματισμένους σπειροειδείς βραχίονες στην ταραχώδη «παιδική» ηλικία του σύμπαντος, όταν κοσμικά νέφη και άστρα συγκρούονταν, κάτι που δεν άφηνε εύκολα περιθώριο για συμμετρικές γαλαξιακές δομές.

Οι Αμερικανοί και Καναδοί ερευνητές, με επικεφαλής τον Ντέηβιντ Λο του Ινστιτούτου Αστρονομίας και Αστροφυσικής του πανεπιστημίου του Τορόντο, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature», σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, το «Science» και το «New Scientist», έκαναν την παρατήρηση, ενώ χρησιμοποιούσαν το διαστημικό τηλεσκόπιο «Χαμπλ» για να φωτογραφίσουν στο υπέρυθρο τμήμα του φάσματος 306 πολύ μακρινούς γαλαξίες. Αναλυτικότερες παρατηρήσεις έγιναν στη συνέχεια από το αστρονομικό παρατηρητήριο Κεκ πάνω στο ηφαιστειακό όρος Μάουνα Κέα της Χαβάης.

Ο νέος γαλαξίας, με την ονομασία ΒΧ442, που παρατηρήθηκε στην κατεύθυνση του αστερισμού του Πήγασου όπως ήταν τρία περίπου δισ.χρόνια μετά την «Μεγάλη Έκρηξη» (Μπιγκ Μπανγκ), είναι πολύ παλαιότερος και πολύ πιο απομακρυσμένος, κατά αρκετά δισεκατομμύρια χρόνια, σε σχέση με τους έως τώρα σπειροειδείς γαλαξίες που έχουν ανακαλυφθεί. Σε τόσο πρώιμο στάδιο της εξέλιξης του σύμπαντος, οι αρχαίοι γαλαξίες έχουν συνήθως ακανόνιστα σχήματα και όχι συμμετρικά όπως τα σπειροειδή.

Σήμερα πια υπάρχουν αρκετοί σπειροειδείς γαλαξίες, ανάμεσα στους οποίους και ο δικός μας, οι οποίοι έχουν πολλά νέα άστρα, ενώ παράλληλα υπάρχουν και πολλοί ελλειπτικοί γαλαξίες που έχουν συνήθως πιο παλιά άστρα.

Τα δύο τρίτα των φωτεινών γαλαξιών που έχουν εντοπιστεί (γιατί υπάρχουν και σκοτεινοί που είναι αόρατοι), είναι σπειροειδείς.

Οι επιστήμονες επίσης έχουν ήδη βρει ενδείξεις για μία τεράστια μαύρη τρύπα στο κέντρο του ασυνήθιστου γαλαξία, ο οποίος έχει διάμετρο περίπου 50.000 ετών φωτός, σχεδόν τη μισή από το δικό μας.

Ο πρώτος σπειροειδής γαλαξίας που παρατηρήθηκε στην ιστορία, ήταν αυτός της «Δίνης», το 1845, στην Ιρλανδία.

Στην πραγματικότητα όμως, σήμερα πια ο αρχαίος σπειροειδής γαλαξίας ΒΧ442 μπορεί να μην έχει διατηρήσει τους τρεις όμορφους σπειροειδείς -γεμάτους αέρια και άστρια- βραχίονές του. Είναι πολύ πιθανό ότι θα έχει ήδη συγκρουστεί με ένα άλλο γείτονά του, σχηματίζοντας πια ένα νέο άμορφο ελλειπτικό γαλαξία. Μια ανάλογη μοίρα κατά πάσα πιθανότητα περιμένει και τον δικό μας γαλαξία, όταν θα συγκρουστεί μετωπικά με τον γαλαξία της Ανδρομέδας μετά από μερικά δισεκατομμύρια χρόνια.

Πως δημιουργείται ένας γαλαξίας.

Στο βίντεο που ακολουθεί περιγράφεται ο σχηματισμός ενός γαλαξία. Με πράσινο χρώμα απεικονίζεται (κυρίως) το αέριο υδρογόνο και ο χρόνος (κάτω δεξιά) – ξεκινώντας μετά την Μεγάλη Έκρηξη - εκφράζεται σε δισεκατομμύρια χρόνια. Η σκοτεινή ύλη είναι παρούσα αλλά δεν φαίνεται.

Καθώς η προσομοίωση αρχίζει το αέριο υδρογόνο έλκεται και συσσωρεύεται σε περιοχές στις οποίες η βαρύτητα είναι μεγαλύτερη.

Σύντομα πολλοί πρωτο-γαλαξίες σχηματίζονται, περιστρέφονται και αρχίζουν να συγχωνεύονται.

Μετά από τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια δημιουργείται ένα σαφώς καθορισμένο κέντρο που κυριαρχεί σε μια περιοχή με διάμετρο 100000 έτη φωτός και αρχίζει να μοιάζει με δίσκο γαλαξία.

Ωστόσο, μετά από μερικά δισεκατομμύρια χρόνια αυτός ο «πρώιμος» γαλαξίας συγκρούεται με έναν άλλο γαλαξία και καθώς φτάνουμε στο μισό της σημερινής ηλικίας του σύμπαντος αναπτύσσεται ένας μεγαλύτερος δίσκος.

Στη συνέχεια όλες οι μικρότερες συγκεντρώσεις ύλης – μικροί δορυφόροι γαλαξίες – απορροφώνται από τον μεγαλύτερο.

Η προσομοίωση ολοκληρώνεται όταν φθάνουμε στην σημερινή ηλικία του σύμπαντος.

Κάπως έτσι σχηματίστηκε και ο γαλαξίας μας, αν και οι συγχωνεύεις με άλλους γαλαξίες δεν τελείωσαν γι αυτόν. Συνεχίζει να καταβροχθίζει μικρούς νάνους γαλαξίες που βρίσκονται στη γειτονιά του (διαβάστε σχετικά: Ο Γαλαξίας μας είναι ακόμη πεινασμένος).

http://physicsgg.wordpress.com/2011/12/03/%CE%BF-%CE%B3%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BE%CE%AF%CE%B1%CF%82-%CE%BC%CE%B1%CF%82-%CE%B5%CE%AF%CE%BD%CE%B1%CE%B9-%CE%B1%CE%BA%CF%8C%CE%BC%CE%B7-%CF%80%CE%B5%CE%B9%CE%BD%CE%B1%CF%83%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%BF/

Άλλωστε, αναμένεται μέσα σε λίγα δισεκατομμύρια χρόνια η σύγκρουσή του με τον γειτονικό γαλαξία Ανδρομέδα (διαβάστε σχετικά: Όταν ο Γαλαξίας μας θα συγκρουστεί με τον γαλαξία της Ανδρομέδας).

http://physicsgg.wordpress.com/2011/04/05/%CF%8C%CF%84%CE%B1%CE%BD-%CE%BF-%CE%B3%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BE%CE%AF%CE%B1%CF%82-%CE%BC%CE%B1%CF%82-%CE%B8%CE%B1-%CF%83%CF%85%CE%B3%CE%BA%CF%81%CE%BF%CF%85%CF%83%CF%84%CE%B5%CE%AF-%CE%BC%CE%B5/

Βιντεο:

Το γαλάζιο «φωτοστέφανο» του Γαλαξία.

Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια εντυπωσιακή φωτογραφία στην οποία απεικονίζεται το γιγάντιο νέφος αερίου που περιβάλλει το γαλαξιακό σμήνος στο οποίο ανήκει και ο γαλαξίας μας. Οι επιστήμονες έχουν ονομάσει αυτό το νέφος ως «Γαλαξιακή Αλω».

Ομάδα αστρονόμων στις ΗΠΑ χρησιμοποίησε διαστημικά τηλεσκόπια και δορυφόρους (Chandra, XMM-Newton, Suzaku) για να χαρτογραφήσει το γαλαξιακό «φωτοστέφανο» και να αποκαλύψει διάφορα στοιχεία για αυτό.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι πρόκειται για ένα νέφος η ακτίνα του οποίου είναι 300 χιλιάδες έτη φωτός (πιθανώς και μεγαλύτερη) και η θερμοκρασία του κυμαίνεται από 1-2,5 εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου.

Οι ερευνητές δεν έχουν ακόμη καταφέρει να υπολογίσουν την μάζα του νέφους που εκπέμπει ένα γαλαζωπό φως.

Τα νέα δεδομένα θα βοηθήσουν τους επιστήμονες να βρουν απαντήσεις σχετικά με ένα από τα μεγαλύτερα κοσμικά μυστήρια - το πού βρίσκονται τα «χαμένα βαρυόνια».

Η λεγόμενη «βαρυονική ύλη» περιλαμβάνει τα πρωτόνια, τα νετρόνια και τα ηλεκτρόνια, όλα δηλαδή τα συστατικά από τα οποία αποτελούνται τα άτομα της ύλης που είναι τα «δομικά στοιχεία» των κοσμικών σωμάτων (άστρων, πλανητών κλπ). Η κρατούσα θεωρία αναφέρει ότι η βαρυονική ύλη αποτελεί ποσοστό 1%-10% της συνολικής ύλης του Σύμπαντος.

Η εκτίμηση των επιστημόνων όμως είναι ότι στα άστρα, στα αέρια και στη σκόνη μέσα στους γαλαξίες του Σύμπαντος βρίσκεται μόλις το 40% της εκτιμώμενης βαρυονικής ύλης. Ετσι εδώ και χρόνια οι επιστήμονες ψάχνουν να βρουν πού βρίσκεται η υπόλοιπη, η «χαμένη βαρυονική ύλη» όπως έχει ονομαστεί.

Στην εικόνα διακρίνεται το γαλάζιο νέφος που περιβάλλει τον γαλαξία μας αλλά και τους υπόλοιπους γαλαξίες του γαλαξιακού μας σμήνους όπως το Μεγάλο Μαγγελανικό Νέφος (LMC) και το Μικρό Μαγγελανικό Νέφος (SMC)

Μαζι διαμορφώνονταν ο Γαλαξίας και η Γη.

Η κρατούσα θεωρία αναφέρει ότι ο σχηματισμός των γαλαξιών ολοκληρώνεται πολλά δισεκατομμύρια έτη πριν αρχίσουν να δημιουργούνται ηλιακά συστήματα και να κάνουν την εμφάνιση τους οι πρώτοι πλανήτες μέσα σε αυτά.

Νέα μελέτη της NASA έρχεται να ανατρέψει αυτή τη θεωρία και μάλιστα με τον πιο εντυπωσιακό τρόπο αφού, όπως δείχνει, οι γαλαξίες συνεχίζουν να εξελίσσονται για πολλά δισεκατομμύρια έτη μετά τη γέννησή τους. Μάλιστα, σύμφωνα με τη μελέτη, ο γαλαξίας μας ολοκλήρωσε τη διαμόρφωσή του και έφτασε το τελικό σημείο σχηματισμού του, αυτό που γνωρίζουμε σήμερα, την ίδια ακριβώς εποχή που γεννιόταν το ηλιακό μας σύστημα.

Επιστήμονες της NASA χρησιμοποίησαν το τηλεσκόπιο Keck στη Χαβάη και μελέτησαν 544 γαλαξίες. Η μελέτη ονομάστηκε DEEP2 Redshfit Survey και οι ερευνητές παρατήρησαν γαλαξίες που βρίσκονταν σε απόσταση 2-8 δισεκατομμύρια έτη φωτός από τον δικό μας γαλαξία. Οι επιστήμονες επικέντρωσαν την προσοχή τους σε λαμπρούς γαλαξίες η μελέτη των οποίων μπορεί να αποκαλύψει πολλά στοιχεία για την εσωτερική λειτουργία τους.

Σύμφωνα με τα όσα πίστευαν μέχρι σήμερα οι αστρονόμοι, οι γαλαξίες - ειδικά εκείνοι στη συμπαντική μας γειτονιά, συμπεριλαμβανομένου του δικού μας - ολοκλήρωσαν τις διεργασίες σχηματισμού και μορφοποίησής τους πριν από περίπου 8 δισεκατομμύρια έτη και έκτοτε εμφάνισαν μικρές και άνευ ιδιαίτερης σημασίας μεταβολές.

Οι ερευνητές της NASA κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει και ότι ειδικά οι σπειροειδείς γαλαξίες (όπως ο δικός μας) συνεχίζουν να εξελίσσονται και να διαμορφώνονται για αρκετά δισεκατομμύρια έτη μετά το χρονικό όριο που έχει θέσει η κρατούσα θεωρία.

Οι ερευνητές εκτιμούν ότι ο γαλαξίας μας συνέχιζε να βρίσκεται σε διαδικασία εξέλιξης και διαμόρφωσης πριν από 4,6 δισεκατομμύρια έτη, την εποχή δηλαδή που είχε ξεκινήσει και ο σχηματισμός του ηλιακού μας συστήματος.

Υπολογίζεται ότι η Γη γεννήθηκε πριν από περίπου 4,5 δισεκατομμύρια έτη, οπότε, αν η μελέτη της NASA είναι ορθή, ο πλανήτης μας βρισκόταν σε διαδικασία σχηματισμού του ταυτόχρονα με τον Γαλαξία.

Η μεγαλύτερη εικόνα του κέντρου του Γαλαξία μας.

Βλέπουμε περισσότερα από 84 εκατομμύρια άστρα στο κέντρο του γαλαξία μας. Δημιουργήθηκε από τους αστρονόμους του Παρατηρητηρίου Paranal στο Cerro Paranal, στη Χιλή.

Πρόκειται για μια εικόνα – κατάλογο των άστρων του κέντρου του γαλαξία μας, και είναι μια από τις μεγαλύτερες που έχουν δημιουργήσει οι αστρονόμοι με μέγεθος των 9 gigapixel.

Η εικόνα περιέχει πάνω από δέκα φορές περισσότερα άστρα σε σχέση με προηγούμενες.

Αν αυτή η εικόνα του κέντρου του γαλαξία εκτυπωνόταν με μια τυπική ανάλυση, θα είχε εμβαδόν 63 τετραγωνικά μέτρα!

Η εικόνα του κέντρου του γαλαξία καλύπτει λιγότερο από το 1% του ουρανού και αποκαλύπτει συνολικά περίπου 173,1 εκατομμύρια αντικείμενα, εκ των οποίων τα 84 εκατομμύρια ταυτοποιήθηκαν ως άστρα, ενώ για τα υπόλοιπα δεν ήταν εφικτές ακριβείς μετρήσεις, είτε επειδή ήταν πολύ μικρής φωτεινότητας, είτε επειδή συγχέονταν με άλλα γειτονικά αντικείμενα.

http://www.eso.org/public/images/eso1242a/zoomable/

Δυο γιγάντιοι πίδακες σωματιδίων από το κέντρο του Γαλαξία μας!

Αν τα μάτια μας ήταν αρκετά ευαίσθητα, δύο γιγάντιοι πίδακες σωματιδίων που πηγάζουν από την καρδιά του Γαλαξία μας, θα φαίνονταν να καταλαμβάνουν τα δύο τρίτα του γήινου ουρανού, διαπιστώνουν έκπληκτοι οι αστρονόμοι.

Ο συνδυασμός δεδομένων τηλεσκοπίων και ραδιοτηλεσκοπίων δείχνει τους δυο τεράστιους πίδακες σωματιδίων στον Γαλαξία μας στην παρακάτω εικόνα.

Πηγή: http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231228917

Ο γύρος του Γαλαξία χωρίς ωτοστόπ ή ποια είναι η ηλικία του Ήλιου σε γαλαξιακά έτη;

Η Σελήνη περιστρέφεται γύρω από τη Γη, η Γη γύρω από τον Ήλιο και ο Ήλιος περιστρέφεται γύρω από το κέντρο του Γαλαξία μας.

Η Σελήνη χρειάζεται 4 περίπου εβδομάδες για μια πλήρη περιφορά γύρω από τη Γη και η Γη σε ένα έτος ολοκληρώνει την περιφορά της γύρω από το Ήλιο. Γνωρίζουμε επίσης ότι η ηλικία της Γης είναι περίπου 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια, που σημαίνει ότι έχει κάνει 4,5 δισεκατομμύρια περιστροφές γύρω από τον Ήλιο.

Τίθενται λοιπόν τα παρακάτω ερωτήματα:

Πόσος χρόνος χρειάζεται στον Ήλιο μας (που κουβαλάει μαζί του όλους τους πλανήτες και εμάς τους ίδιους) – για να κάνει μια πλήρη περιφορά γύρω από το κέντρο του Γαλαξία μας; Πόσες φορές έχει γίνει αυτό μέχρι σήμερα και πόσες φορές θα γίνει στην διάρκεια της ζωής του Ήλιου;

Γνωρίζουμε ότι κινούμαστε περίπου κυκλικά γύρω από το κέντρο του Γαλαξία και ότι η ακτίνα μας από το κέντρο είναι περίπου 8 kpsec(κιλοπαρσέκ) ή περίπου 26000 έτη φωτός.

Αυτό σημαίνει ότι σε μια πλήρη περιφορά του ο Ήλιος έχει διανύει απόσταση

s=2πR=1,55×1018 χιλιόμετρα

Ο Ήλιος κινείται με ταχύτητα (γραμμική) υ=220 χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο,

οπότε χρησιμοποιώντας την εξίσωση της γραμμικής ταχύτητας στην ομαλή κυκλική κίνηση

υ=2πR/T

υπολογίζουμε ότι ο Ήλιος χρειάζεται περίπου 223 εκατομμύρια χρόνια για να κάνει μια πλήρη περιφορά γύρω από το κέντρο του Γαλαξία μας ή ότι ένα γαλαξιακό έτος έχει διάρκεια 223 εκατομμύρια χρόνια.

Έτσι, ο Ήλιος (και η Γη μαζί του) στα τελευταία 4,5 δισεκετομμύρια χρόνια έχει κάνει περίπου 20 κύκλους στον Γαλαξία μας.

Και για να κάνουμε λίγη πλάκα ….. δεδομένου ότι ο Ήλιος έχει συνολικό χρόνο ζωής περίπου 10 δισεκατομμύρια χρόνια, τότε θα έχει μια συνολική γαλαξιακή ηλικία περίπου 42 γαλαξιακών ετών.

Ποια είναι λοιπόν η απάντηση στο αρχικό μας θεμελιώδες ερώτημα;

Απλά 42 !

http://physicsgg.me/2011/10/27/%ce%bf-%ce%b3%cf%8d%cf%81%ce%bf%cf%82-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b3%ce%b1%ce%bb%ce%b1%ce%be%ce%af%ce%b1-%cf%87%cf%89%cf%81%ce%af%cf%82-%cf%89%cf%84%ce%bf%cf%83%cf%84%cf%8c%cf%80/

Κοσμικό νέφος «καπνού» γεννά και κρύβει αστρα.

Με τη βοήθεια του MPG/ESO τηλεσκοπίου στο Αστεροσκοπείο La Silla στην έρημο Ατακάμα στη Χιλή αστρονόμοι κατέγραψαν για πρώτη φορά οπτικά ένα σπάνιο αλλά και εντυπωσιακό κοσμικό φαινόμενο. Σε απόσταση 600 ετών φωτός από τη Γη, στον αστερισμό του Σκορπιού, υπάρχει ένα σκοτεινό, κατάμαυρο, νέφος κοσμικής ύλης.

Το Lupus 3 είναι ένα νέφος μέσα στο οποίο γεννιούνται νέα και μεγάλης λαμπρότητας άστρα το φως (και η ύπαρξη) των οποίων όμως αρχικά κρύβεται πίσω από την μαύρη «κουρτίνα» που σχηματίζει το νέφος. Για αυτό και το Lupus 3 έχει λάβει τον χαρακτηρισμό «διαστημικό νέφος μαύρου καπνού»

«Εκ πρώτης όψεως οι δύο κοσμικές δομές φαίνονται εντελώς διαφορετικές μεταξύ τους, όμως στην πραγματικότητα συνδέονται και μάλιστα στενά. Καθώς οι πυκνότερες περιοχές του νέφους συστέλλονται από την βαρύτητα τους η θερμοκρασία εκεί αυξάνεται πολύ. Αυτή η διεργασία οδηγεί στη γέννηση νέων άστρων το φως των οποίων μπλοκάρεται όμως από τα σκοτεινά αέρια που τα περιβάλλει. Καθώς η θερμοκρασία των άστρων αυξάνεται οι άνεμοι που παράγονται διαλύουν τα αέρια και έτσι αποδεσμεύονται και λάμπουν ελεύθερα στο Διάστημα» αναφέρουν στελέχη του Νότιου Ευρωπαϊκού Αστεροσκοπείου στο οποίο ανήκει το La Silla.

http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=493473

Βρέθηκε ο πρόδρομος της ζωής;

Ομάδα επιστημόνων ερευνώντας μια περιοχή του γαλαξία μας στην οποία υπάρχει έντονη κοσμική δραστηριότητα και ειδικότερα γέννηση νέων άστρων εντόπισε τα ίχνη μιας χημικής ουσίας η οποία είναι πιθανό να αποτελεί τον πρόδρομο της ζωής.

Χρησιμοποιώντας τη συστοιχία ραδιοτηλεσκοπίων CARMA οι ερευνητές μελέτησαν την περιοχή L1157-B1 που βρίσκεται σε απόσταση χιλίων ετών φωτός από τη Γη. Πρόκειται για μια περιοχή όπου υπάρχει συνεχής γέννηση νέων άστρων.

Οι ερευνητές εντόπισαν τα ίχνη μια χημικής ουσίας, της υδροξυλαμίνης που αποτελείται από άτομα αζώτου, υδρογόνου και οξυγόνου.

Προσπαθούν τώρα να επιβεβαιώσουν την ύπαρξη της ουσίας στο διαστρικό κενό. Αν αυτό συμβεί, η υδροξυλαμίνη αυτόματα μπαίνει στις πρώτες θέσεις της λίστας των υποψηφίων για τη δημιουργία των δομικών υλικών της ζωής.

«Μια από τις θεωρίες για τα συστατικά της ζωής είναι ότι αυτά δημιουργούνται μέσα σε ψυχρά νέφη αερίων, σκόνης και πλάσματος που υπάρχουν στο διαστρικό κενό. Οι κομήτες, οι αστεροειδείς και οι μετεωρίτες που σχηματίζονται στα συγκεκριμένα νέφη περιέχουν αυτά τα συστατικά. Ετσι όταν αυτά τα σώματα πέφτουν πάνω σε πλανήτες γίνεται διασπορά των συστατικών της ζωής. Αν και μια από τις πιο δημοφιλείς θεωρίες είναι ότι η ζωή στη Γη εμφανίστηκε για πρώτη φορά σε υδροθερμικές πηγές στα βάθη των ωκεανών, τα μόρια που αποτέλεσαν τον καταλύτη για να σχηματιστούν οι πρώτες μορφές ζωής έπρεπε να προέρχονται από κάπου αλλού και όχι από τις περιοχές των υδροθερμικών πηγών. Και αυτό το κάπου αλλού μπορεί να είναι το Διάστημα» αναφέρει ο Αντονι Ρεμιτζάν, του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αστρονομίας των ΗΠΑ που ήταν ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.

Για να ελέγξουν αυτή τη θεωρία οι ερευνητές αναζήτησαν τα χημικά ίχνη απλών ανόργανων συστατικών που δημιουργούνται σε διαστρικά νέφη. Αυτά τα συστατικά δεν διαθέτουν άνθρακα και δεν σχετίζονται με τη ζωή αλλά μπορούν να αλληλεπιδράσουν με άλλα χημικά στοιχεία και να δημιουργήσουν ορισμένα δομικά υλικά της ζωής όπως π.χ., αμινοξέα και νουκλεοτίδια από τα οποία αποτελείται το DNA.

Τα τελευταία χρόνια οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει στο Διάστημα πολλά και διαφορετικά προ-βιοτικά μόρια. Η ερευνητική ομάδα αναζήτησε τέτοια μόρια στην περιοχή L1157-B1. Εντόπισε εκεί αμυδρά «σήματα» της υδροξυλαμίνης, η παρουσία της οποίας είναι αναμενόμενη με βάση τις συνθήκες που επικρατούν στη συγκεκριμένη περιοχή, σύμφωνα με τους ειδικούς.

Δέσμες αερίου από το εσωτερικό της περιοχής χτυπούν με «βιαιότητα» το διαστρικό κενό. Το «χτύπημα» των δεσμών αερίου στο διαστρικό κενό έχει ισχύ ικανή να προκαλέσει χημικές αντιδράσεις σε έναν κατά βάση στάσιμο, παγωμένο κόσμο. Το αποτέλεσμα αυτών των αντιδράσεων είναι η παραγωγή υδροξυλαμίνης. Η αλληλεπίδραση της υδροξυλαμίνης με άλλα στοιχεία όπως το οξικό οξύ παράγει αμινοξέα τα οποία αποτελούν δομικά υλικά της ζωής.

«Εχουμε μια πρώτη ένδειξη της παρουσίας υδροξυλαμίνης στην περιοχή. Δεν μπορούμε όμως να πούμε με βεβαιότητα ότι η ουσία υπάρχει. Κάθε μόριο έχει ''δακτυλικά αποτυπώματα''. Εχουμε εντοπίσει ένα δακτυλικό αποτύπωμα από... αντίχειρα, χρειαζόμαστε τα αποτυπώματα και από τα υπόλοιπα ''δάκτυλα'' για να πιστοποιήσουμε την ύπαρξή του» αναφέρει ο Ρεμιτζάν. Η ανακάλυψη παρουσιάστηκε στο συνέδριο της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας που έγινε στο Λονγκ Μπιτς στην Καλιφόρνια.

http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=492913

Σούπερ κοσμική «φούσκα»

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Chandra της NASA εντόπισε και φωτογράφισε μια «υπερφυσαλίδα», όρος που περιγράφει ένα ενδιαφέρον και ιδιαίτερα εντυπωσιακό κοσμικό φαινόμενο. Το Chandra εντόπισε την DEM L50, μια υπερφυσαλίδα που βρίσκεται στο Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου, ένα γειτονικό και μικρότερο από το δικό μας γαλαξία. Η υπερφυσαλίδα DEM L50 παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον επειδή όπως διαπίστωσαν οι επιστήμονες εκπέμπει 20 φορές περισσότερη ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία (ακτίνες Χ) από εκείνη που συνήθως εκπέμπουν οι υπερφυσαλίδες.

Το Chandra εντόπισε την DEM L50, μια υπερφυσαλίδα που βρίσκεται στο Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου, έναν γειτονικό και μικρότερο από τον δικό μας γαλαξία. Η υπερφυσαλίδα DEM L50 παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον επειδή όπως διαπίστωσαν οι επιστήμονες εκπέμπει 20 φορές περισσότερη ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία (ακτίνες Χ) από εκείνη που συνήθως εκπέμπουν οι υπερφυσαλίδες.

http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=495629

Ο πανέμορφος Γλάρος του Διαστήματος.

Το Νότιο Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο (ESO) έδωσε στη δημοσιότητα μια νέα λεπτομερή φωτογραφία του νεφελώματος IC 2177 που οι επιστήμονες έχουν ονομάσει «Νεφέλωμα του Γλάρου» αφού η εικόνα του θυμίζει το θαλασσοπούλι ενώ πετάει.

Το νεφέλωμα βρίσκεται σε απόσταση 3.700 ετών φωτός από την Γη ανάμεσα στους αστερισμούς του Μονόκερου και του Μεγάλου Κυνός.

Την νέα εικόνα κατέγραψε η κάμερα Wide Field Imager του τηλεσκοπίου 2,2 μέτρων MPG/ESO στο Αστεροσκοπείο La Silla στη Χιλή.

Η κάμερα έκανε «ζουμ» σε μια περιοχή του νεφελώματος όπου η αλληλεπίδραση του φωτός και της υπεριώδους ακτινοβολίας των θερμών άστρων με τη κοσμική ύλη (αέρια, σκόνη) δημιουργούν ένα λαμπερό πολύχρωμο περιβάλλον.

Οι αλληλεπιδράσεις «ζωγραφίζουν» κάποιες περιοχές με κοκκινωπή απόχρωση και άλλες με γαλαζωπή.

http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=497052

Πώς δημιουργήθηκε το κοσμικό «φωτοστέφανο»

Πριν από τρία χρόνια η αποστολή IBEX (Εξερευνητής Διαστρικού Συνόρου) της NASA εντόπισε στα σύνορα του ηλιακού μας συστήματος ένα λαμπερό «στεφάνι». Αυτό το κοσμικό φωτοστέφανο βρίσκεται στη περιοχή όπου τα σωματίδια του ηλιακού ανέμου αναχαιτίζονται από την εισερχόμενη κοσμική ακτινοβολία.

Οι επιστήμονες μελετούν αυτόν τον φωτεινό δακτύλιο και έχουν τώρα κάποιες απαντήσεις για το πώς σχηματίστηκε.

Οι ηλιακοί άνεμοι αποτελούνται από φορτισμένα σωματίδια (ιόντα) που ταξιδεύουν σε κάθε κατεύθυνση με πολύ μεγάλες ταχύτητες. Κατά την κίνησή τους τα φορτισμένα σωματίδια κάποια στιγμή γίνονται ηλεκτρικά ουδέτερα. Η πλειονότηττα των ουδέτερων ατόμων που βγαίνουν από τα όρια του ηλιακού μας συστήματος το εγκαταλείπουν οριστικά, δεν επιστρέφουν σε αυτό.

Ορισμένα ουδέτερα άτομα όμως κατά την έξοδο τους από το ηλιακό σύστημα συγκρούονται με άλλα ουδέτερα άτομα με αποτέλεσμα να... επαναφορτίζονται.

Αυτά τα εκ νέου φορτισμένα σωματίδια αρχίζουν να περιστρέφονται γύρω από το διαστρικό μαγνητικό πεδίο που υπάρχει εκεί που τελειώνει το ηλιακό μας σύστημα. Στα σημεία όπου αυτό το μαγνητικό πεδίο είναι κάθετο προς την αρχική κίνηση των σωματιδίων αυτά σε πρώτη φάση διασκορπίζονται με ταχύτητα και στη συνέχεια «στοιβάζονται» σε ομάδες. Κάποια από αυτά τα σωματίδια ξεφεύγουν από το μαγνητικό πεδίο και επιστρέφουν πίσω στο ηλιακό μας σύστημα όπου και γίνονται εκ νέου ουδέτερα.

Επιστρέφοντας τα σωματίδια λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο όπως και στο διαστρικό μαγνητικό πεδίο, στοιβάζονται σε ομάδες δημιουργώντας έτσι μια λαμπερή κοσμική κορδέλα στα σύνορα του ηλιακού μας συστήματος. Την έρευνα πραγματοποίησαν επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Νιου Χαμσάιρ και του Ινστιτούτου Ερευνών Southwest στις ΗΠΑ και δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal».

http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=496925

Ένα «φωτοστέφανο» υδρογόνου ανακαλύφηκε στη μεθόριο του Ηλιακού Συστήματος.

Ένα λαμπερό στεφάνι από άτομα υδρογόνου ανακαλύφθηκε να περιβάλλει τις εσχατιές του Ηλιακού Συστήματος, εκεί που τα σωματίδια του ηλιακού ανέμου αναχαιτίζονται από την εισερχόμενη κοσμική ακτινοβολία.

Την ανακάλυψε έκανε η αποστολή IBEX (Εξερευνητής Διαστρικού Συνόρου) της NASA, η οποία εκτοξεύτηκε τον Οκτώβριο του 2008 και κινείται σήμερα σε τροχιά γύρω από τη Γη.

Τα προηγμένα όργανα του σκάφους εντόπισαν ένα λαμπρό δακτύλιο σε απόσταση περίπου 10 δισ. χιλιομέτρων ο οποίος «παρέμενε εντελώς άγνωστος μέχρι σήμερα» ανέφερε στo AFP ο Ντέβιντ ΜακΚόμας, επιστημονικός υπεύθυνος της αποστολής.

«Τα αποτελέσματα του IBEX είναι πραγματικά εντυπωσιακά, με εκπομπές σωματιδίων που δεν ταιριάζουν με καμία από τις σημερινές θεωρίες και τα μοντέλα για αυτή την περιοχή που πρώτη φορά βλέπουμε».

»Το IBEX μάς δείχνει μια πολύ στενή λωρίδα δύο με τρεις φορές λαμπρότερη από οτιδήποτε άλλο στον ουρανό» επισήμανε.

Πέντε άρθρα με τα ευρήματα του IBEX δημοσιεύονται στο κορυφαίο περιοδικό Science.

Η λωρίδα υδρογόνου βρίσκεται κοντά στην ηλιόπαυση, το θεωρητικό όριο στο οποίο ο ηλιακός άνεμος (δηλαδή τα φορτισμένα σωματίδια που εκπέμπει ο Ήλιος σε όλες τις κατευθύνσεις) επιβραδύνονται και σταματούν λόγω συγκρούσεων με το διαστρικό υλικό, σωματίδια ήλιου και υδρογόνου που διαποτίζουν ολόκληρο το Γαλαξία.

Τα άτομα υδρογόνου της λωρίδας πρέπει κάποτε να ήταν φορτισμένα (δηλαδή σκέτα πρωτόνια), σήμερα όμως είναι ηλεκτρικά ουδέτερα.

Η μελέτη της λωρίδας ίσως προσφέρει νέα στοιχεία για το διαστρικό νέφος μέσα στο οποίο θα κινείται ο Γαλαξίας μας τα επόμενα 10.000 χρόνια, αναφέρει το Reuters.

Δεδομένα για συγκεκριμένα σημεία του ορίου διαστρικού διαστήματος έχουν μεταδώσει και τα δύο σκάφη Voyager που εκτοξεύτηκαν το 1977 και ετοιμάζονται σήμερα να βγουν από το Ηλιακό Σύστημα. To ΙΒΕΧ, όμως, θα μπορέσει να χαρτοφραφήσει ολόκληρη τη μεθόριο του Ηλιακού Συστήματος.

Πάντως ο δακτύλιος υδρογόνου που ανακάλυψε το IBEX δεν είναι η μακρινότερη δομή του Ηλιακού Συστήματος.

Το βαρυτικό σύνορο του Ηλιακού Συστήματος είναι το υποθετικό Νέφος του Όορτ, ένα σφαιρικό σύννεφο που περιλαμβάνει αναρίθμητους κομήτες και βρίσκεται σε απόσταση ενός έτους φωτός από τον Ήλιο, δηλαδή στο ένα τέταρτο της απόστασης μέχρι το πλησιέστερο άστρο.

http://www.tovima.gr/science/article/?aid=294302&wordsinarticle=IBEX

Καταπληκτική φωτογραφία ενός νέου και πολύ δυναμικού δυαδικού συστήματος.

Aλλη μια εντυπωσιακή φωτογραφία από το Σύμπαν έδωσε στη δημοσιότητα η NASA. Η εικόνα απεικονίζει ένα κοσμικό αντικείμενο που οι επιστήμονες έχουν ονομάσει LRLL 54361. Μοιάζει με ένα υπέρλαμπρο νεφέλωμα αλλά οι επιστήμονες της NASA εκτιμούν ότι στην πραγματικότητα αυτό που βλέπουμε είναι ένας πυκνός δίσκος ύλης μέσα στον οποίο βρίσκονται δύο νεογέννητα άστρα.

To «ολοκαίνουργιο» δυαδικό αστρικό σύστημα βρίσκεται σε απόσταση 950 ετών φωτός από τη Γη.

Οι επιστήμονες που παρατηρούν τον δίσκο βλέπουν ότι ανά τακτά χρονικά διαστήματα «αστράφτει» φαινόμενο που εκτιμούν ότι οφείλεται στην αλληλεπίδραση της ύλης του δίσκου με τα δύο άστρα. Τα άστρα απορροφούν και απορρίπτουν ύλη παράγοντας αυτές τις έντονες εκλάμψεις. Επιπλέον κάθε φορά που τα δύο άστρα πλησιάζουν το ένα το άλλο εκπέμπεται έντονη ακτινοβολία. Στο παρελθόν έχουν εντοπιστεί βρεφικά δυαδικά συστήματα αλλά αυτό είναι το πιο «ζωηρό», εκείνο με την πιο έντονη δραστηριότητα από όσα έχουμε εντοπίσει.

Οι ειδικοί το χαρακτηρίζουν τον πιο ισχυρό «φάρο» του είδους.

http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=497229

Φωτογραφία νεφελώματος που μοιάζει με τριαντάφυλλο.

Η αστρονομική κοινότητα εορτάζει την ημέρα του Αγ.Βαλεντίνου δημοσιεύοντας μια φωτογραφία που τράβηξε το τηλεσκόπιο Mayall στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Kitt Peak στην Αριζόνα.

Το τηλεσκόπιο κατέγραψε μια εικόνα του πλανητικού νεφελώματος Sh2-174 που θυμίζει... τριαντάφυλλο, αν και αρκετοί αναφέρουν ότι μοιάζει περισσότερο με τουλίπα.

Τα πλανητικά νεφελώματα δημιουργούνται από την ύλη των εξωτερικών στρωμάτων άστρων που βρίσκονται στα τελευταία στάδια της ζωής τους.

Το Sh2-174 βρίσκεται σε απόσταση χιλίων ετών φωτός από τη Γη και οι διεργασίες εκεί του προσδίδουν μια ερυθρή απόχρωση με ολίγον γαλάζιο.

http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=498232

Εντοπίστηκαν άστρα-απομεινάρια κοσμικού κανιβαλισμού.

Μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ανακάλυψη έκανε ομάδα αστρονόμων στις ΗΠΑ. Μελετώντας δεδομένα από παρατηρήσεις επτά ετών που έκανε το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble οι ερευνητές εντόπισαν μια ομάδα απομακρυσμένων άστρων τα οποία όπως υποστηρίζουν είναι τα απομεινάρια γαλαξιακού κανιβαλισμού.

Σύμφωνα με τους ερευνητές ο γαλαξίας μας «κατάπιε» κάποτε ένα μικρότερο γειτονικό γαλαξία και τα άστρα που εντοπίστηκαν είναι «αυτόπτες μάρτυρες» του τι συνέβη.

Την ανακάλυψη έκανε ομάδα αστρονόμων από μεγάλα αμερικανικά πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα.

Εντόπισαν σε απόσταση 80 χιλιάδων ετών φωτός από το κέντρο του γαλαξία μας μια κοσμική δομή, ένα «κέλυφος» όπως το χαρακτηρίζουν μέσα στο οποίο βρίσκονται 13 άστρα.

Σύμφωνα με τους ερευνητές τα άστρα αυτά είναι ότι απέμεινε από την «επίθεση» του Γαλαξία σε ένα μικρότερο τον οποίο τελικά και απορρόφησε. Η ανακάλυψη θεωρείται πολύ σημαντική για δύο λόγους. Πρώτον γιατί ενισχύει τη θεωρία ότι ο γαλαξίας μας αναπτυσσόταν για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα «κανιβαλίζοντας» μικρότερους γαλαξίες που βρίσκονταν στη κοσμική μας γειτονιά.

Δεύτερον γιατί τα συμπεράσματα της έρευνας μπορεί να βοηθήσουν τους επιστήμονες να το πώς η μάζα κατανέμεται μέσα στον γαλαξία μας κάτι που με τη σειρά του θα αποκαλύψει στοιχεία για τη μυστηριώδη σκοτεινή ύλη που πιστεύεται ότι αποτελεί το 80% της ύλης του Σύμπαντος.

«Η ανακάλυψη μιας χούφτας απομακρυσμένων άστρων στον γαλαξία μας δεν ήταν κάτι εύκολο. Ηταν πραγματικά σαν να ψάχνεις βελόνα μέσα στα άχυρα» αναφέρει σε ανακοίνωση του ο Ρόλαντ βαν ντε Μάρελ του Space Telescope Science Institute στη Βαλτιμόρη, μέλος της ερευνητικής ομάδας

Η κοσμική δομή εντός της οποίας κινούνται τα 13 άστρα, αυτό το «κέλυφος», καθώς και ο τρόπος που κινείται η ομάδα των άστρων είναι φαινόμενα που σύμφωνα με τους ειδικούς μπορούν να υπάρξουν μετά από την απορρόφηση ενός μικρότερου γαλαξία από ένα κοντινό μεγαλύτερο από αυτόν.

«Αυτό που μπορεί να συμβαίνει είναι ότι τα άστρα αυτά κινούνται πολύ αργά επειδή βρίσκονται στο απόκεντρο, στο πιο απομακρυσμένο σημείο της τροχιάς τους από το κέντρο του γαλαξία μας. Η ακτινική κίνηση των άστρων μειώνεται σε σχέση με την εφαπτόμενη κίνηση αυτό έχει ως αποτέλεσμα να έχουν μια περίεργη ομαδοποιημένη συμπεριφορά όταν κινούνται προς το κέντρο του Γαλαξία» αναφέρει η Άλις Ντίσον, του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, που ήταν επικεφαλής των ερευνητών.

Οι ερευνητές μελετούν τα άστρα και τη συμπεριφορά τους ευελπιστώντας ότι θα βρουν νέα στοιχεία για τη δημιουργία και εξέλιξη του Γαλαξία. Ελπίζουν επίσης ότι θα μπορέσουν να υπολογίσουν με ακρίβεια τη μάζα του γαλαξία μας. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal».

http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=500339

Οι γιγάντιες «φούσκες» σχηματίστηκαν από τη συγχώνευση μελανών οπών.

Το 2010 το διαστημικό τηλεσκόπιο Fermi είχε εντοπίσει ένα εντυπωσιακό αλλά μυστηριώδες φαινόμενο στο κέντρο του Γαλαξία.

Δύο γιγάντιες φυσαλίδες εκτείνονται σε αντίθετες πλευρές από το κέντρο του Γαλαξία, εκεί όπου βρίσκεται ο Τοξότης Α*, η μελανή οπή του γαλαξία μας.

Οι δομές αυτές αποτελούνται από σωματίδια υψηλής ενέργειας και από την πρώτη στιγμή της ανακάλυψής τους οι επιστήμονες προσπαθούν να διαπιστώσουν την προέλευση τους.

Μια νέα θεωρία κάνει λόγο για συγχώνευση του Τοξότη Α* με μια μικρότερη μαύρη τρύπα.

Η πιο εμπεριστατωμένη μελέτη που είχε γίνει μέχρι σήμερα αναφέρει ότι αυτές οι κοσμικές φούσκες είναι τα απομεινάρια ενός... λουκούλλειου γεύματος της μαύρης τρύπας του Γαλαξία. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι οι φυσαλίδες αυτές σχηματίστηκαν όταν ο Τοξότης Α* «έφαγε» κάποτε ένα άστρο ή κάτι άλλο (αέριο κλπ) που είχε μάζα δέκα χιλιάδες φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ηλιου.

Επιστήμονες του Πανεπιστημίου Vanderbilt και του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Τζόρτζια στις ΗΠΑ ρίχνουν στο τραπέζι μια νέα θεωρία. Εκτιμούν ότι οι δύο φυσαλίδες σχηματίστηκαν από ένα πολύ βιαιότερο γεγονός.

Εικάζουν ότι ένα τέτοιο γεγονός μπορεί να είναι η συγχώνευση του Τοξότη Α* με μια μαύρη τρύπα.

Αυτή η μελανή οπή βρισκόταν σε ένα μικρό γαλαξία ο οποίος έπεσε κάποτε θύμα κοσμικού καννιβαλισμού από τον δικό μας. Ο γαλαξίας μας «κατάπιε» τον μικρό γαλαξία και το ίδιο συνέβη και με τον Τοξότη Α* που «κατάπιε» τη μελανή οπή του μικρού γαλαξία με αποτέλεσμα να σχηματιστούν οι φυσαλίδες.

Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society».

http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=501995

Το Herschel φωτογράφισε άστρα-βρέφη.

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Herschel εντόπισε και φωτογράφισε 15 άστρα στον γαλαξία μας τα οποία βρίσκονται σε βρεφική ηλικία. Τα συγκεκριμένα άστρα είναι σύμφωνα με τους ειδικούς τα νεαρότερα άστρα του Γαλαξία για τα οποία έχουμε στη διάθεση μας οπτικό υλικό. Με δεδομένο ότι οι εικόνες του Herschel είναι ιδιαίτερα λεπτομερείς η ανακάλυψη αναμένεται να βοηθήσει σημαντικά στην κατανόηση της γέννησης και εξέλιξης των άστρων.

Η υπερευαίσθητη κάμερα υπερύθρων του Herschel εντόπισε τα 15 άστρα στο Μοριακό Νέφος του Ωρίωνα, ένα γιγάντιο νεφέλωμα που αποτελεί τόπο γέννησης νέων άστρων. Είναι μάλιστα το κοντινότερο στη Γη αστρικό μαιευτήριο. Στην ίδια περιοχή έχει εντοπίσει νεαρά άστρα και το διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer όμως αυτά που εντόπισε το Herschel είναι νεότερα ενώ επίσης οι εικόνες που κατέγραψε είναι καλύτερες.

Τα 15 άστρα βρίσκονται στο αρχικό στάδιο της ζωής τους, είναι ακόμη «πρωτοαστέρες».

Πρόκειται για την αρχική φάση της γέννησης και εξέλιξης τους που διαρκεί περίπου 25 χιλιάδες έτη. Τα έντεκα από αυτά τα άστρα εκπέμπουν ερυθρό φως κάτι που σημαίνει ότι η ενέργεια τους είναι ακόμη ιδιαίτερα χαμηλή, χαρακτηριστικό των νεογέννητων άστρων.

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος στον οποίο ανήκει το Herschel έδωσε στη δημοσιότητα μια εικόνα στην οποία έχει απομονωθεί ένα τμήμα του νεφελώματος όπου έχουν εντοπιστεί ορισμένα από τα νεογέννητα άστρα, τα οποία σημειώνονται μέσα σε κύκλο. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal».

Δεξιά στην φωτογραφία είναι μια από τις εικόνες που κατέγραψε το διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer από το Μοριακό Νέφος του Ωρίωνα. Με τους κύκλους σημειώνονται νεογέννητα άστρα τα οποία όμως όπως είναι εμφανές δεν είναι καθόλου ευδιάκριτα σε αντίθεση με την εικόνα στα αριστερά που είναι μια από εκείνες που κατέγραψε το Herschel και στην οποία τα νεογέννητα άστρα μέσα στους κύκλους διακρίνονται πολύ καθαρά.

http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=503672

Η πιο λαμπρή «ηχώ» στον Γαλαξία.

Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια σειρά εικόνων από ένα σπάνιο όσο και εντυπωσιακό κοσμικό φαινόμενο που έλαβε χώρα πριν από 11 χρόνια στον γαλαξία μας και εξελίσσεται από τότε μέχρι και σήμερα.

Το 2002 μια τρομερή έκρηξη σε ένα άστρο το μετέτρεψε για λίγο στο πιο φωτεινό άστρο του Γαλαξία ενώ η «ηχώ» της έκρηξης συνεχίζει ακόμη και σήμερα να κάνει αισθητή την παρουσία της.

Ηταν 6 Ιανουαρίου του 2011 όταν ένας ερασιτέχνης αστρονόμος στην Αυστραλία εντόπισε μια έντονη λάμψη στον ουράνιο θόλο. Οπως διαπιστώθηκε, η λάμψη προερχόταν από Monτο άστρο V838 Monocerotis που βρίσκεται σε απόσταση 20 χιλιάδων ετών φωτός από εμάς στον αστερισμό του Μονόκερου. Οι επιστήμονες έστρεψαν τα επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια στο άστρο και διαπίστωσαν ότι μια τρομερή έκρηξη το είχε μετατρέψει για λίγη ώρα στο πιο φωτεινό άστρο του Γαλαξία.

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των ειδικών η σύντομη λάμψη είχε φωτεινότητα ένα εκατομμύριο φορές μεγαλύτερη από εκείνη του Ηλιου. Το επίσης εντυπωσιακό αλλά και μυστηριώδες είναι ότι όσο απότομα και ξαφνικά άρχισε το V838 Monocerotis να λούζει με φως το Σύμπαν το ίδιο απότομα σταμάτησε να το κάνει.

Το τι συνέβη στο V838 Monocerotis έντεκα χρόνια μετά εξακολουθεί να τυλίγεται από μυστήριο. Οι ειδικοί δεν έχουν ακόμη μπορέσει να εξακριβώσουν την αιτία της έκρηξης. Επίσης δεν έχουν ακόμη μπορέσει να δώσουν μια εξήγηση για το ότι η λάμψη αυτή διήρκεσε πολύ λίγο και δεν μειώθηκε σταδιακά αλλά το ίδιο απότομα όπως εμφανίστηκε εξαφανίστηκε.

Εχουν αναπτυχθεί διάφορες θεωρίες για το μπορεί να προκάλεσε την έκρηξη.

Η μια αναφέρει ότι το V838 Monocerotis είναι ένα άστρο που βρίσκεται στο τελικό στάδιο της ζωής του και σε αυτή τη φάση το ήλιον που του έχει απομείνει μπορεί να προκαλεί μεγάλες εκρήξεις. Αλλη θεωρία κάνει λόγο για κάποιο θερμοπυρηνικό γεγονός που συνέβη στο εσωτερικό του άστρου ενώ μια τρίτη πιο προωθημένη θεωρία πιθανολογεί ότι το V838 Monocerotis «κατάπιε» έναν πλανήτη και το άστρο έλαμψε καθώς... έτρωγε.

Μάρτυρας του φαινομένου είναι τα γιγάντια δαχτυλίδια κοσμικής ύλης (σκόνης και αερίων) που δημιούργησε το ωστικό κύμα της τρομερής έκρηξης.. Οι ειδικοί κάνοντας μια πιο ποιητική αναφορά σε αυτά τα ονομάζουν «ηχώ του φωτός» του V838 Monocerotis. Το ενδιαφέρον είναι ότι αυτά τα δαχτυλίδια διαστέλλονται συνεχώς. Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια σειρά από εικόνες που καταγράφουν χρονολογικά τα δύο πρώτα χρόνια μετά την έκρηξη.

Πρόκειται για εικόνες που ξεκίνησε να καταγράφει το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble από την περιοχή που έγινε η έκρηξη τέσσερις μήνες μετά την εκδήλωσή της. Σε αυτές τις εικόνες εμφανίζεται η «ηχώ του άστρου, δηλαδή τα εντυπωσιακά δαχτυλίδια ύλης και η διόγκωση αλλά και επέκτασή τους στο διαστρικό κενό. Στην εικόνα του 2004 οι επιστήμονες εκτιμούν ότι τα δαχτυλίδια αυτά έχουν διάμετρο περίπου έξι έτη φωτός.

Βίντεο:

http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=503541

Το «ορεκτικό» της μαύρης τρύπας του Γαλαξία

Ο Τοξότης Α* «καταπίνει» ένα μάγναστρο και αναμένει ένα γιγάντιο νέφος αερίου

Λονδίνο

Εδώ και καιρό έχει διαπιστωθεί ότι ένα τεράστιο νέφος αερίου κινείται προς τη γιγάντια μελανή οπή στο κέντρο του Γαλαξία. Το νέφος που έχει μάζα τρεις φορές μεγαλύτερη από αυτή της Γης αναμένεται να πλησιάσει τη μαύρη τρύπα σε περίπου 4 μήνες και να αποτελέσει το επόμενο…γεύμα της.

Ομως τις τελευταίες εβδομάδες διαπιστώθηκε δραστηριότητα στον Τοξότη Α* (όπως ονομάζεται η μαύρη τρύπα του Γαλαξία) και οι επιστήμονες έστρεψαν τα τηλεσκόπια τους εκεί πιθανολογώντας ότι το νέφος έφτασε νωρίτερα εκεί. Εκπληκτοι διαπίστωσαν ότι ο Τοξότης Α* πριν περάσει στο κυρίως γεύμα ξεκίνησε με ένα «ορεκτικό» και πιο συγκεκριμένα με ένα μάγναστρο.

Η ανακάλυψη

Οταν έγινε γνωστό στην επιστημονική κοινότητα ότι υπάρχουν παρατηρήσεις που δείχνουν δραστηριότητα στον Τοξότη Α* οι επιτελείς του πάρκου ραδιοτηλεσκοπίων VLA στο Νέο Μεξικό αποφάσισαν να δουν τι συμβαίνει. Επιβεβαίωσαν ότι κάτι συμβαίνει στο κέντρο του Γαλαξία αλλά αυτό δεν έχει να κάνει με το επίμαχο νέφος το οποίο είναι τόσο μεγάλο που υπολογίζεται ότι ο Τοξότης Α* θα «καταναλώνει» για διάστημα έξι μηνών.

Η λύση στο μυστήριο ήρθε από τις παρατηρήσεις που έκαναν διάφορα επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια με τη βοήθεια των οποίων οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι στα βαρυτικά δίχτυα του Τοξότη έχει πέσει ένα μάγναστρο. Το μάγναστρο, ένας ιδιαίτερος τύπος άστρου νετρονίων που έχει μαγνητικό πεδίο τετράκις εκατομμύρια φορές ισχυρότερο από αυτό της Γης!

«Δεν υπήρξε στο παρελθόν μεγαλύτερη συγκέντρωση τηλεσκοπίων που να παρατηρούν ταυτόχρονα το κέντρο του Γαλαξία» αναφέρει ο Στεφάν Γκίλεσεν, αστρονόμος του τμήματος Εξωγήινης Φυσικής του Ινστιτούτου Max Planck. Η ανακάλυψη εκτός των άλλων επιτρέπει στους επιστήμονες να δοκιμάσουν για πολλοστή φορά τα τελευταία χρόνια να διαπιστώσουν αν οι προβλέψεις της Γενικής θεωρίας της Σχετικότητας, και ειδικά εκείνες που αφορούν τα περίφημα «βαρυτικά κύματα», είναι ορθές. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature».

Ανακαλύφθηκε νέος τύπος μεταβλητών άστρων.

Αστρονόμοι του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου του νότιου ημισφαιρίου (ESO) στο La Silla της Χιλής, ανακάλυψαν ένα νέο τύπο μεταβλητών αστέρων, καθώς παρατηρούσαν τις μεταβολές στην εκπομπή ακτινοβολίας σε μια ομάδα άστρων που ανήκει σε έναν μεγαλύτερο σχηματισμό αστέρων, στον αστερισμό του Κενταύρου, σε απόσταση 1700 παρσέκ (5500 έτη φωτός) από το ηλιακό μας σύστημα.

Οι παρατηρήσεις αυτές θέτουν σε αμφισβήτηση την υφιστάμενη κατηγοριοποίηση των αστέρων, καθώς αποκαλύπτουν άγνωστες μέχρι σήμερα ιδιότητες για την προέλευση των μεταβολών στους αστέρες αυτούς.

Οι μετρήσεις, που έγιναν με το σχετικά μικρό τηλεσκόπιο 1.2 μέτρων του παρατηρητηρίου, βασίζονται σε μετρήσεις φωτεινότητας περίπου τριών χιλιάδων αστεριών στη συστάδα NGC-3766 σε μια περίοδο επτά χρόνων.

Οι αστρονόμοι N. Mowlavi, F. Barblan, S. Saesen και L. Eyer του τμήματος αστρονομίας του αστεροσκοπείου της Γενεύης, αναφέρουν πως βρήκαν 36 αστέρια, που δε μπορούν να κατανεμηθούν στις υπάρχουσες κατηγορίες αστέρων, καθώς επιδείκνυαν μια περιοδική μεταβολή στη φωτεινότητά τους της τάξης του 0.1%.

Η συχνότητα των μεταβολών αυτών ήταν μεταξύ δύο και είκοσι ωρών, ενώ τα αστέρια αυτά είναι λίγο πιο θερμά και φωτεινά από το δικό μας Ήλιο. Οι επιστήμονες δεν προχώρησαν ακόμη στην ονοματοδοσία της νέας αυτής κατηγορίας αστέρων.

Προκειμένου να παρατηρήσουν την αμυδρότατη αυτή μεταβολή στη φωτεινότητα των άστρων, χρειάστηκε να εκτελέσουν μετρήσεις με διπλάσια ακρίβεια από όση είχαν αντίστοιχες μελέτες άλλων παρατηρητηρίων.

«Πετύχαμε αυτό το επίπεδο στην ευαισθησία των μετρήσεων εξαιτίας της υψηλής ποιότητας των μετρήσεων, σε συνδυασμό με την πολύ προσεκτική ανάλυση των δεδομένων, αλλά και επειδή εκτελέσαμε ένα εκτενές πρόγραμμα διάρκειας επτά χρόνων. Δε θα μπορούσαμε να εξασφαλίσουμε τόσο πολύ χρόνο παρατήρησης σε μεγαλύτερο τηλεσκόπιο», λέει ο Nami Mowlavi, επικεφαλής της ομάδας.

Πολλά αστέρια πάλλονται ή μεταβάλλουν τη φωτεινότητά τους με το χρόνο, ένα φαινόμενο που συνδέεται με περίπλοκο τρόπο με τις ιδιότητες του εσωτερικού τους. Η μελέτη των μεταβολών αυτών είναι ξεχωριστό πεδίο στην αστροφυσική και ονομάζεται αστροσεισμολογία, καθώς οι αστρονόμοι «ακούνε» τις δονήσεις των άστρων, κάνοντας εκτιμήσεις για το τι συμβαίνει εντός τους.

Οι μέχρι τώρα εκτιμήσεις ήταν πως αυτού του είδους τα άστρα δεν θα έπρεπε να μεταβάλουν καθόλου τη φωτεινότητά τους, και έτσι ακόμη και η ύπαρξή τους είναι πρόκληση για τους αστροφυσικούς.

Προς το παρόν οι αστρονόμοι αποσκοπούν στο να μάθουν όσο το δυνατόν περισσότερα για τη συμπεριφορά τους, επικεντρώνοντας τις προσπάθειές τους σε περαιτέρω παρατηρήσεις. Όμως έχουν ανακαλύψει ένα στοιχείο που ίσως τους βοηθήσει να εξαγάγουν κάποια εξήγηση για αυτή την ανεξήγητη περιοδική μεταβολή στη φωτεινότητα:

Και τα 36 άστρα, περιστρέφονται με μεγάλες ταχύτητες, περίπου το μισό της λεγόμενης κρίσιμης ταχύτητας, όπου οι φυγόκεντρες δυνάμεις είναι τόσο μεγάλες, έτσι ώστε ύλη από το άστρο «ξεκολλά» και πετάγεται στο διάστημα.

http://physicsgg.me/2013/06/12/%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%ba%ce%b1%ce%bb%cf%8d%cf%86%ce%b8%ce%b7%ce%ba%ce%b5-%ce%bd%ce%ad%ce%bf%cf%82-%cf%84%cf%8d%cf%80%ce%bf%cf%82-%ce%bc%ce%b5%cf%84%ce%b1%ce%b2%ce%bb%ce%b7%cf%84%cf%8e%ce%bd-%ce%ac/

Το πρόγραμμα Glimpse 360 χαρτογραφεί τον γαλαξία μας.

Δόθηκαν στη δημοσιότητα νέες εικόνες του γαλαξία μας οι οποίες είναι προϊόν του προγράμματος Galactic Legacy Infrared Mid-Plane Survey Extraordinaire που είναι πιο γνωστό ως Glimpse 360. Οι επιστήμονες που συμμετέχουν στο Glimpse 360 κάνουν τοπογραφικές μελέτες του γαλαξία μας. Στόχος είναι να χαρτογραφηθεί ο Γαλαξίας και ειδικά οι πιο απομακρυσμένες και «έρημες» περιοχές του. Στο τέλος του έτους αναμένεται να δημοσιοποιηθεί μια εικόνα που θα επιτρέπει στους φίλους του Διαστήματος να δουν ένα πανόραμα του ισημερινού του γαλαξία μας, μια εικόνα 360 μοιρών.

Το βασικό εργαλείο των επιστημόνων του Glimpse είναι το διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer, οι παρατηρήσεις του οποίου και οι εικόνες που καταγράφει αποτελούν τη βασική ύλη που τροφοδοτεί το πρόγραμμα. Οι υπέρυθρες παρατηρήσεις του Spitzer επιτρέπουν στους επιστήμονες που μετέχουν στο πρόγραμμα να χαρτογραφήσουν τον Γαλαξία με τη μεγαλύτερη ακρίβεια που έχει επιτευχθεί ως σήμερα. Η πιο σημαντική παράμετρος του Glimpse είναι ότι καθώς εξελίσσεται η χαρτογράφηση οι επιστήμονες ανακαλύπτουν «αστρικές οάσεις» σε άγνωστες ή ερημικές περιοχές του Γαλαξία.

«Ανακαλύπτουμε τη δημιουργία άστρων στις λιγότερο γνωστές περιοχές στις άκρες του Γαλαξία» αναφέρει η Μπάρμπαρα Γουίτνεϊ, αστρονόμος του Πανεπιστημίου του Γουισκόνσιν και μέλος του προγράμματος. Μέσω του Glimpse οι αστρονόμοι εντόπισαν μια περιοχή κοντά στον αστερισμό του Μεγάλου Κυνός στην οποία υπάρχουν περί τα 30 νεαρά άστρα.

Παράλληλα τα δεδομένα της χαρτογράφησης φωτίζουν διάφορες κοσμικές διεργασίες για τις οποίες οι επιστήμονες δεν έχουν πολλά στοιχεία στη διάθεσή τους, όπως, για παράδειγμα, τον ρόλο που παίζουν τα πολύ μεγάλα άστρα στον σχηματισμό άλλων άστρων.

Εκτός όμως από τις εικόνες που καταγράφει το Spitzer, οι αστρονόμοι επιχειρούν να αξιοποιήσουν και εικόνες που συλλέγουν οι ερασιτέχνες αστρονόμοι, μέσω του προγράμματος

«The Milky Way Project».

«Αυτού του είδους το crowdsourcing έδειξε ότι πραγματικά λειτουργεί» επισημαίνει ο Τσαρλς Κέρτον από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Αϊόβα.

«Εξετάζουμε τις δομές παραγωγής άστρων που εντόπισαν οι εθελοντές στον γαλαξία μας για να κατανοήσουμε καλύτερα τους μηχανισμούς που κρύβονται πίσω από τη γέννησή τους» συμπληρώνει. Αυτές οι δομές άστρων έχουν την μορφή κοσμικών φυσαλίδων με τους ειδικούς να τις χαρακτηρίζουν «κουκούλια» μέσα στα οποία γεννιούνται τα άστρα.

Η κρατούσα θεωρία αναφέρει ότι ο σχηματισμός των γαλαξιών ολοκληρώνεται πολλά δισεκατομμύρια έτη προτού αρχίσουν να δημιουργούνται ηλιακά συστήματα και να κάνουν την εμφάνισή τους οι πρώτοι πλανήτες μέσα σε αυτά. Νέα μελέτη της NASA έρχεται να ανατρέψει αυτή τη θεωρία, και μάλιστα με τον πιο εντυπωσιακό τρόπο, αφού, όπως δείχνει, οι γαλαξίες συνεχίζουν να εξελίσσονται για πολλά δισεκατομμύρια έτη μετά τη γέννησή τους. Μάλιστα, σύμφωνα με τη μελέτη, ο γαλαξίας μας ολοκλήρωσε τη διαμόρφωσή του και έφθασε το τελικό σημείο σχηματισμού του, αυτό που γνωρίζουμε σήμερα, την ίδια ακριβώς εποχή που γεννιόταν το ηλιακό μας σύστημα.

Σύμφωνα με τα όσα πίστευαν ως σήμερα οι αστρονόμοι, οι γαλαξίες - ειδικά εκείνοι στη συμπαντική μας γειτονιά, συμπεριλαμβανομένου του δικού μας - ολοκλήρωσαν τις διεργασίες σχηματισμού και μορφοποίησής τους πριν από περίπου 8 δισεκατομμύρια έτη και έκτοτε εμφάνισαν μικρές και άνευ ιδιαίτερης σημασίας μεταβολές.

Οι ερευνητές της NASA κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει και ότι ειδικά οι σπειροειδείς γαλαξίες (όπως ο δικός μας) συνεχίζουν να εξελίσσονται και να διαμορφώνονται για αρκετά δισεκατομμύρια έτη μετά το χρονικό όριο που έχει θέσει η κρατούσα θεωρία.

Οι ερευνητές εκτιμούν ότι ο γαλαξίας μας συνέχιζε να βρίσκεται σε διαδικασία εξέλιξης και διαμόρφωσης πριν από 4,6 δισεκατομμύρια έτη, την εποχή δηλαδή που είχε ξεκινήσει και ο σχηματισμός του ηλιακού μας συστήματος.

Υπολογίζεται ότι η Γη γεννήθηκε πριν από περίπου 4,5 δισεκατομμύρια έτη, οπότε, αν η μελέτη της NASA είναι ορθή, ο πλανήτης μας βρισκόταν σε διαδικασία σχηματισμού του ταυτόχρονα με τον Γαλαξία.

http://www.tovima.gr/science/article/?aid=518529

Στείλε το μήνυμά σου στους εξωγήινους.

Eνα νέο πρόγραμμα φιλοδοξεί να αποτελέσει την γέφυρα επικοινωνίας ανάμεσα στους ανθρώπους και τους… εξωγήινους. Το πρόγραμμα ονομάζεται Lone Signal και στην ιστοσελίδα του μπορεί όποιος το επιθυμεί να καταγράψει το μήνυμά του και οι υπεύθυνοι του προγράμματος θα φροντίσουν το μήνυμα να ταξιδέψει στο Διάστημα.

Ο διάσημος συγγραφέας και μελλοντολόγος Ρέι Κουρτσβάιλ ήταν από τους πρώτους που έσπευσαν να στείλουν μήνυμα και μάλιστα το μήνυμά του κατευθύνεται στο άστρο Gliese 526. Πρόκειται για έναν κόκκινο νάνο που βρίσκεται σε απόσταση 17.6 ετών φωτός από τη Γη.

«Χαιρετισμούς στο Gliese 526 από το Πανεπιστήμιο Singularity. Λαμβάνοντας αυτό το μήνυμα πρέπει να γνωρίζετε ότι οι υπολογιστές που διαθέτουμε μας έχουν κάνει πιο έξυπνους ώστε να κατανοήσουμε καλύτερα εσάς αλλά και τη σοφία του Σύμπαντος» αναφέρει στο μήνυμά του ο Κουρτσβάιλ.

Το μήνυμα υπολογίζεται ότι θα χρειαστεί 18 χρόνια για να φτάσει στον προορισμό του και σε περίπτωση που υπάρξει… απάντηση θα τη γνωρίζουμε κάπου στο 2050. Η επιστημονική κοινότητα πάντως είναι επιφυλακτική για το αν ήταν ορθή η επιλογή του συγκεκριμένου άστρου αφού μέχρι σήμερα δεν έχει επιβεβαιωθεί η ύπαρξη πλανητών εκεί. Ομως τα στελέχη του Lone Signal πιστεύουν ότι το Gliese 526 όχι μόνο διαθέτει πλανήτες αλλά σε κάποιους από αυτούς υπάρχει ζωή.

http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=518461