ΒΟΡΕΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ

[HOMO]

«Ακόμα το σήμαδι της φαίνεται στα ουράνια

κι ανάμεσα στ 'αστραφτερά σύμβολα τ' ουρανού

τ' αστροστόλιστο στέμμα της Αριάδνης γλιστρά»

 

Ο Βόρειος Στέφανος είναι ένας από τους αγαπημένους μου αστερισμούς ίσως γιατί συμβολίζει τον αιώνιο έρωτα του Διόνυσου προς την Αριάδνη. Ο αστερισμός είναι το χρυσό στέμμα που το πρόσφερε στην Αριάδνη ο Διόνυσος . Άλλωστε ο α του Β. Στεφάνου εκτός από Alphekka ονομάζεται στα λατινικα και Gemma που σημαίνει πετράδι , διαμάντι.

Ποτέ όμως δεν είχα σταθεί σ’ αυτόν τον αστερισμό για να παρατηρήσω κάτι. Αποφάσισα να τον εξερευνήσω και να δω ότι μπορώ απ’ τον ουρανό του νησιού. Μετά από ψάξιμο με χάρτες διαπίστωσα πως ο συγκεκριμένος αστερισμός δεν έχει κανένα νεφέλωμα εκπομπής ή ανάκλασης , κανένα σμήνος αστεριών ανοικτό ή σφαιρωτό και επίσης κανένα πλανητικό νεφέλωμα.. Έχει όμως αρκετούς γαλαξίες, γαλαξίες κβαζαρ και δύο μεγάλα σμήνη γαλαξιών το abel 2065 και το abel 2162. Ξεκίνησα με το πιο φωτεινό γαλαξία του αστερισμού τον NGC 5958 κοντά στα 13 mag και αφού παιδεύτηκα αρκετά λόγω της φωτορρύπανσης το μόνο που κατάφερα να δω ήταν κάτι που έμοιαζε πιο πολύ σε αμυδρό πλανητικό παρά σε γαλαξία.. Απογοητεύτηκα γιατί όλοι οι υπόλοιποι γαλαξίες ήταν πάνω από 13 mag. Έριξα μια ματιά στα δύο μεταβλητά αστέρια του αστερισμού τον Τ crb γνωστό ως Blaze star το οποίο είναι ένας επαναληπτικός nova και στον R crb που αποτελεί από μόνος του μια ξεχωριστή κατηγορία . Τον τελευταίο τον βρήκα γύρω στα 12 mag που σημαίνει πως είναι σκεπασμένος ακόμη από νέφη διοξειδίου του άνθρακα. Το μόνο που έμενε ήταν να δω όλα τα διπλά αστέρια. Οι χάρτες που χρησιμοποίησα ήταν ο Triatlas b-c και ο Cambridge double star atlas με τον πρώτο να μου δίνει πολλά περισσότερα αστέρια.

Ξεκίνησα με τον ζ όπου έσπασε εύκολα ,λίγο παρακάτω ο Σ 1964 όπου κι αυτός ξεχώρισε εύκολα. Συνέχισα με τον ρ που διαχωρίζεται στα 90΄΄ της μοίρας και τον σ στα 7΄΄ είναι οπτικά διπλός με δύο κίτρινα αστεράκια που δεν αλληλεπιδρούν βαρυτικά μεταξύ τους. Λίγο πιο πάνω και δεξιά από το ρ υπάρχει ο ΟΣ 302 που διαχωρίζεται στα 29΄΄ και δίνει ένα γαλάζιο αστέρι κι ένα κόκκινο συνοδό.Κάτω από τον η crb βρίσκουμε τον ΟΣ 305 που στα 6΄΄ διαχωρισμό αποκαλύπτει ένα κίτρινο και ένα πορτοκαλί αστέρι. Δύο μοίρες πιο αριστερά βρίσκεται ο HV 38 απ’ τον κατάλογο διπλών του Herschel που στα 38΄΄ ξεχωρίζει σε ένα λευκό και σε ένα πορτοκαλί–καφέ συνοδό. Πάρα πολύ ωραίος ο συγκεκριμένος και εύκολος!!

Επιχειρώ τους γ, θ και η του Β.Στεφάνου αλλά είναι πολύ σφικτοί και το seeing δε μου επιτρέπει μεγάλες μεγεθύνσεις. Λίγο δεξιότερα απ τον η συναντώ το Σ 1935 με δύο ανοικτα κίτρινα αστέρια. Ένα πολύ ωραίο διπλό που με εντυπωσίασε είναι το Σ 2029 που βρίσκεται μέσα στο abel 2162 και διαχωρίζεται στα 6΄΄ σε ένα ασημί-κόκκινο ζευγάρι. Ένα άλλο πολύ ωραίο είναι και το Σ 2044 με κίτρινο και ένα γαλαζωπό αστεράκι , επίσης βορειότερα και λίγο αριστερά του ζ είναι και ο Σ 1973 στα 30΄΄ με πορτοκαλί και γαλάζιο αστέρι. Αριστερότερα του θ υπάρχει και το Σ 1963 με δύο κίτρινα αστεράκια σαν ματάκια.

Κλείνοντας τη παρατήρηση έριξα μια ματιά στον V crb έναν αστέρα άνθρακα με χρώμα βαθύ πορτοκαλί που βρίσκεται στα όρια των αστερισμών του Β. Στεφάνου , του Βοώτη και του Ηρακλή.

Παρατηρήθηκαν όλα τα διπλά αστέρια του αστερισμού και εγώ σας μεταφέρω τα πιο αξιοπρόσεκτα. Τα χρώματα είναι υποκειμενικά βέβαια αλλά έπαιρνα και τη γνώμη άλλων παρατηρητών. Τώρα που δύει σιγά σιγά ο αστερισμός , ρίξτε του μια ματιά και γράψτε εδώ ότι σας έκανε εντύπωση.

 

 

 

Η συγκεκριμένη παρατήρηση αφιερώνεται στο δάσκαλό μου Δ. Λιαντίνη

[Τάσος Βράτολης]

Θανάση πολύ ωραίο το ταξίδι σου, σε ευχαριστούμε!!

 

Αποτελεί και για μένα ίσως τον πιο ωραίο και εντυπωσιακό οπτικά αστερισμό, αν και όντως δεν έχει την πληθώρα των αντικειμένων DSO που έχουν άλλοι. Κάπου διάβασα ότι το σμήνος γαλαξιών που λέγεται Corona Borealis supercluster, το Abell 2065, είναι ορατό από 16" και πάνω. Θα ήθελα πολύ να το δω σε κάποιο φιλικό 16". Αμυδρότατο φυσικά και πάλι...

 

Abell 2065

 

Ωραίο link με πληροφορίες

http://www.atlasoftheuniverse.com/superc/cbo.html

[3c273]

Πολύ όμορφο ταξίδι. Ευχαριστούμε. Το καλοκαίρι του 2010 το ονόμασα καλοκαίρι του Βόρειου Στεφάνου. Κάθε βράδυ τον παρατηρούσα με το κυάλια από την μία άκρη ώς την άλλη. Απέτυχα να παρατηρήσω τον TCrB στις 14/8/10 στις 00.55, αλλά με αποζημίωσεο VCrB. Τώρα το ταξίδι θα είναι πολύ ενδιαφέρον. Αν επιτρέψουν οι συνθήκες θα επιχειρήσω φέτος αλλιώς του χρόνου.

[planetman]

Μπράβο Θανάση, αγαπάς τους διπλούς βλέπω.

 

Σχετικά με το Abell 2065, είναι πολύ μακρινό και αμυδρό, οι φωτεινότεροι γαλαξίες είναι πάνω από 16mag. Το έχω επιχειρήσει μερικές φορές με το 16άρι. Έχοντας φωτογραφία του DSS και ξέροντας ακριβώς πού είναι, στα 360x ίσα ίσα διέκρινα με πλάγια όραση κάποιους γαλαξίες να εμφανίζονται και να εξαφανίζονται χωρίς να μπορώ ακριβώς να δώ πού είναι ο καθένας. Πολύ εξωτικό αντικείμενο.

[HOMO]

Ευχαριστώ παιδιά!

Τάσο , μου φαίνεται πως θα "αγκαζάρω" το τηλεσκόπιο του Βασίλη μήπως και δω το σμήνος.

Μανο , όλα μου αρέσουν αλλά οι διπλοί αστέρες λιιγο παραπάνω. Πάντως αργά την άνοιξη και μετά τα μεσάνυχτα, θα ξαναεπιχειρήσω να διακρίνω μερικούς γαλαξίες του αστερισμού όπως τους NGC 6104, 6109, 6142 κ.α μιας και οι συνθήκες θα είναι καλύτερες . Το πρόβλημα είναι πως το καλοκαίρι ο ουρανός του νησιού είναι πολύ δύσκολος για να προσπαθείς να δεις οτιδήποτε είναι πάνω από 13 mag . Δεν ξέρω τα μεγέθη των κβαζαρς. Ας πούμε ο 3c332 στα πόσα mag είναι??

[giorgosgr]

Τόσο το σμήνος όσο και οι άλλοι γαλαξίες στον Βόρειο Στέφανο ειναι πολύ αμυδροί. Ειδικά για το σμήνος έχω διαβάσει αναφορές πως και με 36" οι γαλαξίες είναι αμυδροί... Ο NGC5958 φαίνεται και με 6" όπως έχω γράψει και αλλού. Το κβάζαρ είναι ραδιοπηγή και δεν νομίζω πως είναι ορατό με ερασιτεχνικά τηλεσκόπια.

[HOMO]

Απ' την πρώτη παρατήρηση έχω φτιάξει έναν κατάλογο με όλα τα ωραία διπλά του αστερισμού. Τώρα που ανατέλλει νωρίς ο αστερισμός του Β. Στεφάνου όσοι είναι εραστές των διπλών αστεριών ας προσπαθήσουν.

ΣΤΟ ΒΟΡΕΙΟ ΣΤΕΦΑΝΟ.doc