ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΣΤΑΘΜΟΥ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ S.I.D.

[cptfurz]

Καλησπέρα σε όλους

 

Ραπορτάροντας τα τελευταία χρόνια τις μετρήσεις μου από τις Ηλιακές παρατηρήσεις στην AAVSO μου κόλλησε στο μυαλό η κατασκευή ενός σταθμού καταγραφής Sudden Ionospheric Disturbances [s.I.D.], αφού οι οποιεσδήποτε διαταραχές στην ιονόσφαιρα έχουν σαν κύρια αιτία την δραστηριότητα του άστρου μας και η καταγραφή τους αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της ηλιακής παρατήρησης.

Σύντομα διαπίστωσα πως τα βασικά στοιχεία του σταθμού, ο δέκτης και η VLF κεραία είναι ιδιοκατασκευές ερασιτεχνών και δεν βρίσκονται έτοιμα στο εμπόριο.

 

Αρχικά μελέτησα προσεκτικά τα σχέδια δεκτών S.I.D. που προτείνει η AAVSO (see: AAVSO SID Program) και διαπίστωσα την απλότητα της κατασκευής τους. Το αρνητικό τους στοιχείο ήταν η ανάγκη συντονισμού της κεραίας με σειρά πυκνωτών – διαδικασία που απαιτεί αρκετό χρόνο.

 

Ερευνώντας περισσότερο το θέμα, κυρίως όσον αφορά την κατασκευή και συντονισμό της κεραίας έπεσα τυχαία στο site της SARA (Society of Amateur Radio Astronomers) όπου είδα ότι το πανεπιστήμιο του Stanford στην Καλιφόρνια σε συνεργασία με την SARA έχουν αναπτύξει για εκπαιδευτικούς και ερευνητικούς σκοπούς, έναν δέκτη – ουσιαστικά έναν προενισχυτή – τον SuperSID, ο οποίος σε συνδυασμό με την αντίστοιχη κεραία και μια κάρτα ήχου HD συντονίζεται με ανάλογο λογισμικό, από τα εργαστήρια του πανεπιστημίου σε σταθμούς που εκπέμπουν σε VLF στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή εγκατάστασης του δέκτη.

 

Σημ: Ψάχνοντας στο internet διαπίστωσα πως υπάρχουν κάποια κιτ που θα μπορούσαν να δουλέψουν σαν S.I.D. receivers – χωρίς όμως να είναι dedicated σχεδιασμοί.

 

Ήρθα σε επαφή με την SARA με σκοπό να αγοράσω τον δέκτη και τα βασικά υλικά για την κατασκευή της κεραίας (κεραιόσυρμα και σύνδεσμοι). Μετά από κάποια αλληλογραφία, κάποιες απλές αιτήσεις και κάποιες πληροφορίες σχετικά με τις δραστηριότητές μου στην παρατήρηση του Ηλίου, με ενημέρωσαν πως μπορούσα να αποκτήσω αυτά που ζητούσα εντελώς δωρεάν (χωρίς καν έξοδα αποστολής), αφού το όλο εγχείρημα ήταν εντεταγμένο σε χρηματοδοτούμενο ερευνητικό πρόγραμμα. Σαν ανταπόδοση με παρακάλεσαν εάν ήθελα να στέλνω τα αποτελέσματα των παρατηρήσεων μου και στο Stanford.

 

Μετά από μερικές εβδομάδες έφτασε στα χέρια μου ο προενισχυτής τα υλικά που ζήτησα και ένα cd με το λογισμικό και μπήκα πλέον στο στάδιο ολοκλήρωσης του σταθμού.

Εκτός από τα βασικά στοιχεία χρειάστηκα ένα παλιό pc και κάποια ξύλα για την κατασκευή του σκελετού της κεραίας.

 

Το pc ένα Pentium 4 στα 3GHz ανασύρθηκε από κάποια παροπλισμένα computer στα οποία είχα πρόσβαση. Το αναβάθμισα με μια κάρτα ήχου Audigy SE που έχει ελεγχθεί από το Stanford ότι συνεργάζεται σωστά με τον SuperSID. Ξύλα, βίδες κλπ αγοραστήκαν από το Praktiker ενώ χρειάστηκα και μερικά μέτρα ομοαξωνικό καλώδιο για την σύνδεση κεραίας / προενισχυτή.

 

Το συνολικό κόστος δεν ξεπέρασε τα 60 ευρώ (39 ευρώ έκανε η κάρτα ήχου), ενώ το όλο στήσιμο που έγινε κυρίως νυχτερινές ώρες, μου πήρε μερικές ημέρες.

 

Σας στέλνω φωτογραφίες του σταθμού και της κεραίας του, ο οποίος αυτή τη στιγμή είναι στο στάδιο του ελέγχου της λειτουργίας του και optimum προσανατολισμού της κεραίας.

 

Mετά την ολοκλήρωση των ελέγχων, o σταθμός ο οποίος έχει τα χαρακτηριστικά GR_MNS θα μπει πλέον σε 24ωρη λειτουργία.

 

Παρακάτω κάποια link που παραπέμπουν στα αντίστοιχα site του Stanford, της SARA καθώς και στα χαρακτηριστικά του δέκτη:

 

http://www.radio-astronomy.org/

http://solar-center.stanford.edu/

http://solar-center.stanford.edu/SID/sidmonitor/

 

Καλή συνέχεια

[sevax]

Μπράβο Μιχάλη, εγώ έφτιαχνα κάτι παρομιο όταν ειμουν παιδί, αλλά το έντυνα με μια κόλα χαρτί, και το σήκωνα ψηλά

με τον αέρα, επειδή δεν είχα κεραιόσυρμα το τύλιγα επάνω στα καλώδια της ηλεκτρικής εταιρίας

Power and Traction Finance Company Ltd. γνωστή ως «Πάουερ»,

Τοτε να εβλεπες διαταραχές στην ιονόσφαιρα

και το ονομαζα...αετο

Καλή συνέχεια. Περιμένουμε αποτέλεσμα.

[βολιωτης]

πολύ ωραία κύριε Μιχάλη!

 

Κάτι έχω κάνει κι εγώ με SDR δέκτη.

Σε ποιά συχνότητα θα γίνονται οι καταγραφές;

 

Καλή συνέχεια!

[Left]

Μπράβο Μιχάλη! Καλά αποτελέσματα!

[cptfurz]

Καλσπέρα σε όλους και ευχαριστώ για τα σχόλιά σας

 

Αλέξανδρε ο δέκτης εχει την δυνατότητα παρακολουθήσης περισσότερων απο μιά συχνότητες.

Σε πρώτη φάση σκεφτομαι δυο VLF σταθμούς στην Ιταλία στα 20.27 & 45.9 KHz και εναν στην Γερμανία στα 23.4 KHz

Ηθελα να βάλω τον δικό μας σταθμο του Μαραθώνα αλλά απο την S.A.R.A. μου είπαν οτι ειναι πολύ κοντά για να εχω αποτέλεσμα.

 

Καλή συνέχεια

[βολιωτης]

Κύριε Μιχάλη,εγώ θα πρότεινα και κάποιο σταθμό από Αμερική και Ισλανδία.

 

Εγώ κοιτούσα το σήμα του σταθμού να ανακλάται στην Ιονόσφαιρα και να ''φθάνει'' σε εμένα.

 

Το σήμα από Ιταλία δε ξέρω κατά πόσο θα βοηθήσεις,αλλά μια δοκιμή ποτέ δε βλάπτει

 

Καλή συνέχεια

[cptfurz]

Καλημέρα Αλεξ

 

Καταλαβαίνω τους ενδιασμούς σου για την Ιταλία και πιθανόν να έχεις δίκιο - μια δοκιμή θα μας πείσει και ισως όντως πρεπει να συντονίσω σε κάποιον μακρύτερα.

 

Απο θεωρητικής όμως άποψης, με πιο κριτήριο προτείνεις Ισλανδία? Ενας τόσο βόρειος σταθμός που τους χειμερινούς μήνες έχει πάρα πολλές ώρες νύχτα - με αλλα λόγια ανυπαρξία στην περιοχή του για πολυ μεγάλο διαστημα του κατωτερου στρώματος ανακλασης - δεν θα είναι εποχιακά "αχρηστος"?

[βολιωτης]

Τον σταθμό στην ισλανδία 'ηθελα να τον δοκιμάσω κι εγώ,αλλά επειδή πνίγομαι από τον θόρυβο σταμάτησα τις δοκιμές.

 

Μπορεί ο σταθμός να είναι εκεί πάνω,αλά δε ξέρουμε που ανακλάται το σήμα του για να φτάσει σε εμάς.

 

Σε ποιές συχνότητες ''ακούει'' ο δέκτης;

[cptfurz]

Σωστό - δεν μπορεί να υπολογιστεί που θα γίνει η αντανάκλαση. Υπάρχουν ομως πολλές πιθανότητες ανυπαρξίας του κατωτέρου στρώματος τον χειμώνα και αυξημένος "νυκτερινός" θόρυβος.

 

Αυτο που κυρίως ενδιαφέρει στην καταγραφή των SID είναι to 14ωρο περίπου, που ο Ηλιος είναι κοντά ή πάνω απο τον ορίζοντα. Η πτωση του θορύβου κατά ην διάρκεια της ημέρας είναι το πρωτο τεστ που γίνεται. Αν δεν υπάρξει πτωση κατι δεν πάει καλά με το ολο setup.

 

Θεωρητικά ο δέκτης ακουει μέχρι τα 96 KHz. Πρακτικά και αν δεν κάνω λάθος οι σταθμοί δεν εκπέμπουν πανω απο τα 48-50 ΚΗz

[βολιωτης]

Καλό τέστ είναι και οι σταθμοί για την ένδειξη της ώρας.

Με βοήθησε πολύ στο να δω αν ήμουν καλά συντονισμένος.

 

Χρησιμοποίσησα τον Αγγλικό σταθμό στα 60KHz και τον Γερμανικό στα 77,5 ΚHz.