Το αστέρι που γεννιέται σαν πλανήτης

[ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ ΛΕΩΝ]

Με δεδομένα παρατήρησης από το ALMA αστρονόμοι από το πανεπιστήμιο του Leeds ανακάλυψαν ένα ιδιαίτερο πρώτο- αστέρι μεγάλης μάζας (40 ηλιακές μάζες), το G11.92-0.61 MM1a. Γύρω του περιφέρεται ένας νεογέννητος ερυθρός νάνος. Το πρωτεύον αστέρι ακόμα μαζεύει ύλη από τον παχύ δίσκο αερίου και σκόνης γύρω του. Το ιδιαίτερο είναι ότι ο νάνος (0,6 ηλιακές μάζες) σχηματίζεται μέσα σε αυτόν τον δίσκο. Γνωρίζουμε ότι οι πλανήτες, ιδίως οι μεγάλοι αεριώδεις, σχηματίζονται όταν καταρρέουν βαρυτικά πυκνές περιοχές των περιαστρικών δίσκων. Είναι πρώτη φορά που βλέπουμε δημιουργείται με τον ίδιο τρόπο ένα πολύ μεγαλύτερης μάζας αντικείμενο από πλανήτη, ένα μικρής μάζας αστέρι. Να σημειώσουμε ότι η αναλογία μάζας των 2 αστεριών είναι 80:1, όση και η αναλογία μάζας Γης- Σελήνης. Δεν έχει βρεθεί άλλο ζευγάρι αστεριών με τόση μεγάλη διαφορά μάζας, αλλά δεν θα μπορούσε να συσσωρεύσει περισσότερη μάζα ο νάνος από τον περιαστρικό δίσκο. Και επειδή το πρωτεύων αστέρι έχει τόση μεγάλη μάζα, ο δίσκος του ήταν ικανός να σχηματίσει ένα νάνο αστέρι.

Πάντων ο νάνος έχει αβέβαιο μέλλον, επειδή ο μεγάλος του αδελφός θα εκραγεί σε 1 εκατομμύρια έτη ως σουπερνόβα. Το ωστικό κύμα που θα δεχτεί θα είναι ισχυρότατο, ενώ θα βρίσκεται ακόμα στο στάδιο του πρωτοαστέρα. Κανονικά τα αστέρια με τόσο μικρή μάζα <ζουν> για εκατοντάδες δις έτη!