Φωτογράφηση με φιλμ-πρώτες εμπειρίες (βοήθεια συνάνθρωποι)!

Νίκος Κατσαμάκας · Σεπτέμβριος 11, 2007

Μια και έχω τη στήριξη, μια και μου περισσεύει μια Minolta και ένας τηλεφακός ζουμ 70-300, είπα να το προσπαθήσω στην piggyback. Για να εξοικειωθώ με την τεχνική κιόλας (μου έχουν τάξει για δώρο το Νοέμβριο μια EOS400D, αλλά βιαζόμουν τώρα που ο καιρός είναι ακόμα καλός). Τι το ήθελα; Έμπλεξα με τους "επαγγελματίες" της Λάρισας. Ζήτησα ένα Superia 800. Επειδή ο "φωτογράφος" δεν είχε, τι νομίζεται πως μου είπε; "Τι το θες μωρέ;" Πολύ επαγγελματική απάντηση, δε βρίσκετε; Ρε φίλε λογαριασμό θα σου δώσω; Τέλος πάντων, συμβιβάστηκα με το 400άρι. Πάω στον άλλο, τον καλλιτέχνη της πόλης, του ζητάω ντεκλασέρ. Ας πρόσεχα! Μου τα μάσησε μια χαρά - βαριόταν να ασχοληθεί με μικροποσά. Τελικά κατασκεύασα μόνος μου μια πατέντα - λειτουργεί εντάξει, αλλά υπολείπεται σε πρακτικότητα. Και φτάνω στο ζουμι...

Ανέκαθεν είχα πρόβλημα με την εμφάνιση και την εκτύπωση στα "επαγγελματικά" στούντιο (τρομάρα τους), ιδίως την εκτύπωση. Ο καλλιτέχνης της Λάρισας συχνά αφήνει δαχτυλιές πάνω στο χαρτί. Έτσι, το ψυλλιαζόμουν από πριν ότι θα είχα προβλήματα. Τις περισσότερες δεν τις τυπώνουν, και όσες τις τυπώνουν, τις βγάζουν με πολύ χαμηλό κοντράστ (αχ καημένοι ερασιτέχνες αστρονόμοι, νομίζετε ξέρετε τι χρώμα έχει ο νυχτερινός ουρανός; Θα σας πω εγώ, με επιστημονικά δεδομένα: ανοιχτό ροζ είναι!). Μιλάμε για εκθέσεις 8 και 15 λεπτών, με Superia 400. Απαράδεκτο. Εγώ πώς θα δω τι φωτογράφησα; Πώς θα δω αν η οδήγηση, η εστίαση, ο χρόνος έκθεσης ήταν εντάξει; Σηκώνω τα αρνητικά στο φως μπας και βγάλω άκρη. Οι νυχτερινές λήψεις (γενικά, όχι μόνο οι αστροφωτογραφίες)απαιτούν διαφορετική ρύθμιση των μηχανημάτων τους, και σιγά που θα ασχοληθούν όταν σχεδόν όλη η πελατεία τους είναι τουριστικά πλάνα καταμεσήμερο ή με φλας. Και ναι, αγαπούν τις πιο σοβαρές απόπειρες, αλλά μόνο αν είναι οι δικές τους. Ζήτησα από ένα στούντιο να μου σκανάρει τα αρνητικά. Αρνήθηκε να αναλάβει την εργασία, επειδή για 2 ευρώ η δουλειά είναι πολλή και δεν αξίζει τον κόπο.

Το κέρδος από την ταλαιπωρία μου είναι πως έγινα σοφότερος. Κατάλαβα ότι οι "επαγγελματίες " του τομέα στη χώρα μας, μπορεί να λένε ότι θέλουν, πόσο αγαπούν τη φωτογραφία, πόσο τέχνη είναι, κουλουπού κουλουπού, όμως η πεζή αλήθεια είναι πως το μόνο που τους νοιάζει, και η μόνη, ας πούμε, δεξιότητά τους είναι στους γάμους και τα βαφτίσια.

Μπορείτε να με βοηθήσετε; Εννοείται, λίαν συντόμως θα το γυρίσω στην ψηφιακή, όμως έχω βγάλει δύο 36άρια. Γνωρίζετε κάποιο αξιοπρεπές φωτογραφικό μαγαζί, έστω και στη Θεσσαλονίκη, που να εμφανίσει τα αρνητικά (και να τα σκαννάρει χωρίς γκρίνιες);

Υ.Γ.: Τα ονόματα των επαγγελματιών είναι στη διάθεση κάθε (συντοπίτη) ενδιαφερόμενου.

andrewmil10 · Σεπτέμβριος 11, 2007

Νίκο με το ποστ σου μου θύμισες τις δικές μου πρώτες αστροφωτογραφικές απόπειρες...Είχα ακριβώς τα ίδια προβλήματα και τις ίδιες αντιδράσεις! Και φαντάσου μιλάμε για 7 χρόνια πριν! Σήμερα το να ζητάς ένα συγκεκριμένο φιλμ πρέπει να ακούγεται πιο παράξενο από το να ψάχνεις για δίσκους γραμμοφώνου στα σύγχρονα δισκάδικα!

Πάντως μην το βάζεις κάτω, η φωτογράφηση με φιλμ έχει μια ιδιαίτερη γοητεία που δεν μπορούν να τη φτάσουν τα ψηφιακά μέσα. Όσον αφορά τα ζητήματα που θέτεις

1. Το Superia 800 το εχω δοκιμάσει επανηλημμένα στο παρελθόν, έχει δραματικά κακή χρωματική απόδοση σε χαμηλό φωτισμό, ενώ είναι σχεδόν "τυφλό" στο κόκκινο (τα περισσότερα νεφελώματα θα σου βγαίνουν πράσινα ή μπλε!). Μην σε απατά η ταχύτητα, αυτό που μετράει ακόμα περισσότερο σε ένα φιλμ είναι το "σφάλμα αμοιβαιότητας" (reciprocity failure). Σε αυτό οφείλεται η μη γραμμική απόκριση ενός φιλμ στην ποσότητα φωτός που δέχεται σε μια μεγάλη έκθεση. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι αν δυο εκθέσεις έχουν διπλασια διάρκεια η μια απο την άλλη, το φιλμ δε θα έχει καταγράψει διπλάσιο σήμα, αλλά αρκετά λιγότερο (το πόσο ακριβώς λιγότερο, εξαρτάται από τη διάρκεια της έκθεσης). Ύστερα από αρκετό ψάξιμο και δοκιμές, κατέληξα στο Fuji Sensia 400 (που είναι μια πιο φτηνή και προσιτή εκδοχή του απίστευτου Fuji Provia 400), το οποίο έχει πολύ καλή χρωματική ισορροπία (ίσως λίιιγο παραπάνω προς το κόκκινο). καταπληκτική απόκριση στο κόκκινο (επιτέλους ΚΟΚΚΙΝΑ νεφελώματα!), και πολύ χαμηλό σφάλμα αμοιβαιότητας (το έχω δοκιμάσει σε διάφορες διάρκειες εκθέσεων και σε σύγκριση με την ψηφιακή SLR μου). Ένα καταπληκτικό φιλμ που δεν νομίζω να υπάρχει πια πουθενά είναι το Kodak Elite Chrome 200, το οποίο πέρα από την εκπληκτικό κορεσμό χρωμάτων είχε σχεδόν μηδενικό σφάλμα αμοιβαιότητας.

Για να είμαι είλικρινής, δεν ξέρω αν κανένα κατάστημα θα έχει αυτά τα φιλμ, γιατί τα μόνα που πουλιούνται ακόμα είναι τα φιλμ για τις αυτόματες compact μηχανές που όλοι παίρνουν στις διακοπές. ΟΛΑ ανεξαιρέτως είναι ΠΛΗΡΩΣ ακατάλληλα για νυχτερινές λήψεις - ακόμα και τα superia που παλιά ήταν πολύ καλά, άλλαξαν emulsion κάπου στο 2000 και χάλασαν απίστευτα. Ένα φιλμ ημέρας πρέπει να έχει καλή χρωματική απόδοση σε φωτισμό ημέρας (δηλ. μεγαλύτερη ευαισθησία στο πράσινο), ενώ είναι πλήρως αδιάφορο πώς αποκρίνεται σε χαμηλό φωτισμό. Είναι πολύ πιθανό τα διάφορα στρώματά του να αντιδρούν πολύ διαφορετικά σε λίγο φως, με συνέπεια... ο ροζ ουρανός που λές να οφείλεται πιθανόν σε αυτό - αν δεν είναι συνέπεια της φωτορύπανσης. Εμένα πάντως το kodak ultra 400 μου τον έβγαζε πράσινο!

2. Όταν πας φιλμ για εμφάνιση και εκτύπωση, ένα πράγμα να λες πρώτα απ'όλα: καμία αυτόματη διόρθωση!!! Όλα τα μαγαζιά σήμερα έχουν προγράμματα που διορθώνουν αυτόματα τα χρώματα στις φωτογραφίες, τόσο κατά το σκανάρισμα του φιλμ, όσο και κατά την εκτύπωση. Συνέπεια αυτού είναι να κάνουν άνω- κάτω το κοντράστ και τα χρώματα στις νυχτερινές φωτογραφίες, αφού τα μηχανήματα είναι καλιμπραρισμένα για φωτογραφίες ημέρας. Πάντως ένας αλλος παράγοντας που καταστρέφει το κοντραστ είναι η φωτορύπανση (ψάξε στο ίντερνετ για sky fogging). Εκθέσεις 15 λεπτών με φωτορύπανση έχουν χάσει σχεδόν όλο το σήμα λόγω του πολύ φωτεινού υποβάθρου.

Hint: είναι προτιμότερα τα θετικά από τα αρνητικά φιλμ για αστροφωτογράφηση (και τα δυο που σου πρότεινα πιο πάνω είναι θετικά), αφού μπορείς να δεις τι έχεις τραβήξει χωρίς να τα τυπώσεις! Μπορεί απλώς να τα προβάλλεις!

3. Σκανάρισμα και αποθήκευση σε cd: εγώ δεν είχα ιδιαίτερο πρόβλημα με αυτό, αρκεί να το έλεγα ΠΡΙΝ ο τύπος στο μηχάνημα έστελνε τις φωτογραφίες για τύπωμα. Αν δηλαδή δίνοντας το φιλμ πεις να περαστεί και σε cd, είναι πολύ απλό να στο κάνουν. Αν το πεις ΑΦΟΥ τυπωθεί, μάλλον κανένας δε θα είναι διατεθημένος να το κάνει! Επίσης πρέπει να προσέξεις να στο σκανάρουν στη μέγιστη δυνατή ανάλυση (κάτι που παίρνει και περισσότερο χρόνο, γι'αυτό το αποφεύγουν). Η άλλη λύση (που δε δουλεύει το ίδιο καλά όμως) είναι να σκανάρεις τις εκτυπώσεις...

Συμπερασματικά: πρόσεξε την επιλογή του φιλμ (εγώ παραγγέλνω μόνο από το ίνερνετ πια...), και προτίμησε ένα μαγαζί με μικρή κίνηση, ώστε να μπορείς να τους "πρήξεις" όσο θέλεις. Απόφυγε τις εκθέσεις σε φωτορύπανση, και προτίμησε θετικά φιλμ (είναι τα μόνα που εξακολουθούν να δίνουν καλά αποτελέσματα από όσα υπάρχουν σήμερα). Αν θέλεις, ψάξε και στο ίντερνετ σχετικά με το θέμα αυτό, για αρχή κόιταξε και αυτή τη σελίδα:

http://www.astro-pat.com/OtherAstro/astro_film_tests.html

Ελπίζω να βοήθησα!

Ανδρέας

giorgosgr · Σεπτέμβριος 11, 2007

Πολύ καλο φιλμ είναι απο αρνητικά το Fuji superia 1600. Γρήγορο και με καλή απόκριση στο κόκκινο ενώ ο κόκκος είναι μικρός για την ταχύτητά του.

Πάρε ένα τηλ. σε κάποιο φωτογραφικό κατάστημα στην Αθήνα να σου στείλουν ένα. Σε f/2 από σκοτεινό ουρανό με τρίλεπτες εκθέσεις καταγράφει καταπληκτική λεπτομέρεια.

Ζήτα στο εργαστήριο οι φωτογραφίες να έχουν μαύρο φόντο και τα άστρα και νεφελώματα "όπου πέσουν".

(Φωτογραφίζεις σε ΚΑΤΑΣΚΟΤΕΙΝΟ ουρανό έτσι δεν είναι; Αν όχι ΞΕΧΝΑ τη φωτογράφιση piggyback με φιλμ).

Εγώ έχω φίλο φωτογράφο και τυπώνουμε μαζί στο μηχάνημα οπότε βγαίνουν μια χαρά οι φωτογραφίες

ΥΓ Για καθημερινή φωτογράφιση η ψηφιακή είναι καλή για snapshots που στέλνουμε με email.

Film is still the king!

Νίκος Κατσαμάκας · Σεπτέμβριος 12, 2007

Ευχαριστώ για τις οδηγίες για το ποια είναι τα καλά φιλμ. Δε ζητούσα αυτό όμως. Για να μη μπερδεύεστε: φωτογραφίζω από σκοτεινό ("κατασκότεινο") ουρανό. Το Superia 800 το ήθελα, ώστε να περιορίσω τους χρόνους έκθεσης. Ακόμα όμως και με τον καλύτερο εξοπλισμό και το πιο τέλειο φιλμ να δούλευα, ποιο το νόημα; Λες και έχω δει μέχρι τώρα τι έχω φωτογραφίσει; Μόνο μια - δυο λήψεις μου τυπώσανε και είναι εμφανές πως αυτοί φταίνε για το αποτέλεσμα. Ασχολούμαι 10 χρόνια με τη φωτογραφία. Τα προβλήματα που αναφέρω τα είχα, σε κάποιο σημαντικό βαθμό, από πάντα. Γι'αυτό και θεωρώ την επένδυση σε επαγγελματικά φιλμ πεταμένα λεφτά. Ο "επαγγελματίας" θα τα εμφανίσει λάθος, θα τα χαράξει, θα εκτυπώσει άλλα για άλλα και στο τέλος θα σε χρεώσει για τους...κόπους του χωρίς τύψεις (που κανονικά θα έπρεπε να σε αποζημιώσει). Μου έχουν φύγει χιλιάδες ευρώ τόσα χρόνια. Οπότε, το Superia 400 είναι το ιδανικό φιλμ. Για εμένα, το φιλμ είναι από πολλού τελειωμένη ιστορία. Εύχομαι σε 5-6 χρόνια που θα έχει γεμίσει ο τόπος ψηφιακές, όλοι οι αλήτες να στριμώχνονται στον ΟΑΕΔ για το επίδομα ανεργίας (και να μην τους το δίνουν).

βολιωτης · Σεπτέμβριος 12, 2007

Εγω πρεπει να ειμαι απο τους καλυτερους πελατες στο μαγαζι που παω

Τους λεω να μη τις επεξεργαστουν καθολου μα καθολου και να σκαναρουν τα αρνητικα .

Το φιλμ δε μου το κοβουν .

Βεβαια επειδη τον ξερω τον ιδιοκτητη μπορω να παω και να τα εμφανισω μονος μου .

Ευτυχως τα κοβω με παλιο μηχανημα με τη λεπιδα .

Οπως και να 'χει καποια επεξεργασια θα κανει ο φωτογραφος πριν τις εκτυπωσει .Αν παταει αυτοματη διορθωση , η οποια σε πολυ μεγαλο ποσοστο βοηθαει σε συνηθισμενες φωτογραφιες , τοτε ισως για αυτο να σου βγηκε ροζ .

Παντως το αν αεμφανισεις το φιλμ και να το σκαναρεις οποτε θες δεν ειναι δυσκολο και ουτε χρονοβορο . Μαλλονβαριουνται .

Το μονο που θελει προσοχη ειναι το φιλμ ναμηγ κοβεται σε κομματι μικροτερα των 4 καρε αλλιως δε μπορει να το τραβηξει το μηχανημα .

giorgosgr · Σεπτέμβριος 12, 2007

Δεν φταίει το φιλμ αν τα εργαστήρια που πας είναι άχρηστα. Εμένα γιατί τους εξηγώ και τα εμφανίζουν μια χαρά;

Έχεις και εναλλακτική να τραβάς slides στα οποία δεν υπεισέρχεται το στάδιο της εκτύπωσης.

Σε piggyback πάντως μια χαρά είναι το φιλμ και μπορώ να πω και καλύτερο απο τις ψηφιακές με τα βιολέ νεφελώματα και τα ανύπαρκτα κόκκινα.

Ναι στην νεα τεχνολογία όταν μας δίνει αυτό που θέλουμε στην τιμή που θέλουμε!

Να τι θέλουμε:

Σώμα Nikon με αισθητήρα full frame 24x36mm, ανάλυση 25mpixel καλή απόκριση στο κόκκινο και τιμη 300€. Τότε να πάρουμε dSLR.

ΥΓ Τότε θα γελάμε και με όσους πήραν τους φακούς παιχνίδια "for digital" που δεν μπορούν να φωτίσουν το καρέ 24x36...

sevax · Σεπτέμβριος 14, 2007

Περίμενα νά εμφανήσω τίς διαφάνιες από τόν Κιθαιρώνα γιά νά πώ τήν αποψή μου.Λοιπόν τό Μ31είναι μέ D-100 75m.m. f2,8 3'min.Ο Ωρίων καί οί Πλειάδες μέ φίλμ θετικό kodak E100GX 6X6, φακός νορμάλ f2,8 5'min.Τό φίλμ ληγμένο 2. 1/2 χρόνια στήν κατάψηξη!!(τό έβαλα νά δώ τί θά κάνει)