Το σύμπαν της τέχνης και οι τέχνες τ' ουρανού

[kkokkolis]

Milky marvel, Babak Tafreshi

[kkokkolis]

Aurora Borealis, Babak Tafreshi

[kkokkolis]

Capella πάνω από το Έβερεστ, Babak Tafreshi

[kkokkolis]

Δίας πάνω από τον τάφο του Κύρου, Babak Tafreshi

[kkokkolis]

Διοπτρικό 5.25" f/12, John Byrne, Νέα Υόρκη, 1887

 

Όνειρικό

[kkokkolis]

Αϋπνία, Άλβαρο ντε Κάμπος (Fernando António Nogueira de Seabra Pessoa), 1888 - 1935

 

Δεν κοιμάμαι, κι ούτε περιμένω να κοιμηθώ.

Ούτε στο θάνατο περιμένω να κοιμηθώ.

Με περιμένει μια αϋπνία του πλάτους των άστρων,

κι ένα άχρηστο χασμουρητό του μήκους του κόσμου.

 

Δεν κοιμάμαι· δεν μπορώ να διαβάζω όταν ξυπνάω τη νύχτα,

Δεν μπορώ να γράφω όταν ξυπνάω τη νύχτα,

Δεν μπορώ να σκέφτομαι όταν ξυπνάω τη νύχτα –

Θεέ μου, ούτε μπορώ να ονειρεύομαι όταν ξυπνάω τη νύχτα!

 

Α, το όπιο του να είσαι κάποιος άλλος!

 

Δεν κοιμάμαι, κείμαι, ξύπνιο πτώμα, κι αισθάνομαι,

Και η αίσθησή μου είναι μια άδεια σκέψη.

Περνάν από μένα, αναστατωμένα, πράγματα που μου συνέβησαν

– Όλα εκείνα για τα οποία μετανιώνω και κατηγορώ τον εαυτό μου·

Περνάν από μένα, αναστατωμένα, πράγματα που δεν μου συνέβησαν

– Όλα εκείνα για τα οποία μετανιώνω και κατηγορώ τον εαυτό μου·

Περνάν από μένα, αναστατωμένα, πράγματα που δεν είναι τίποτα,

Και γι’ αυτά ακόμα μετανιώνω, κατηγορώ τον εαυτό μου, και δεν κοιμάμαι.

 

Δεν έχω το σθένος για να έχω τη δύναμη για ν’ ανάψω ένα τσιγάρο.

Κοιτάω το μπροστινό τοίχο του δωματίου σαν να ’ταν το σύμπαν.

Εκεί έξω είναι η σιωπή όλου αυτού του πράγματος.

Μια μεγάλη σιωπή τρομακτική σε κάποια άλλη περίσταση,

Σε κάποια άλλη περίσταση στην οποία να μπορούσα να αισθάνομαι.

 

Γράφω πράγματι συμπαθητικούς στίχους –

Στίχους που λένε πως τίποτα δεν έχω να πω,

Στίχους που επιμένουν να το λένε,

Στίχους, στίχους, στίχους, στίχους, στίχους...

Τόσους στίχους...

Και η αλήθεια ολόκληρη, κι η ζωή ολόκληρη έξω απ’ αυτούς κι από μένα!

 

Νυστάζω, δεν κοιμάμαι, αισθάνομαι και δεν ξέρω πού να αισθάνομαι.

Είμαι μια αίσθηση χωρίς ανάλογο άνθρωπο,

Μια αφαίρεση αυτοσυνείδησης χωρίς το τίνος,

Εκτός από το αναγκαίο για να αισθάνομαι συνείδηση,

Εκτός από – εκτός από δεν ξέρω τι... Δεν κοιμάμαι. Δεν κοιμάμαι. Δεν κοιμάμαι.

Τι μεγάλη νύστα σ’ όλο το κεφάλι και πάνω στα μάτια και στην ψυχή!

Τι μεγάλη νύστα σε όλα, παρά στο να μπορέσω να κοιμηθώ!

 

Ω ξημέρωμα, τόσο αργείς... Έλα...

Έλα, μάταια,

να μου φέρεις άλλη μέρα όμοια μ’ αυτήν, κι έπειτα άλλη νύχτα όμοια μ’ αυτήν...

Έλα να μου φέρεις τη χαρά μιας τέτοιας θλιβερής ελπίδας,

Γιατί είσαι πάντα χαρούμενο, και πάντα φέρνεις ελπίδες,

Σύμφωνα με την παλιά λογοτεχνία των αισθήσεων.

 

Έλα, φέρε την ελπίδα, έλα, φέρε την ελπίδα.

Η κούρασή μου χώνεται μέσα στο στρώμα.

Πονάει η πλάτη μου επειδή δεν είμαι ξαπλωμένος πλάγια.

Αν ήμουν ξαπλωμένος πλάγια θα πονούσε η πλάτη μου από το πλάγιο ξάπλωμα.

 

Έλα, ξημέρωμα, φτάσε! Τι ώρα είναι; Δεν ξέρω.

Δεν έχω δύναμη για ν’ απλώσω ένα χέρι στο ρολόι,

Δεν έχω δύναμη για τίποτα, για τίποτα πια...

Μόνο για τους στίχους τούτους, γραμμένους την άλλη μέρα.

Ναι, γραμμένους την άλλη μέρα.

Όλοι οι στίχοι γράφονται πάντα την άλλη μέρα.

 

Απόλυτη νύχτα, απόλυτη σιγή, εκεί έξω.

Ειρήνη σ’ όλη τη Φύση.

Και η Ανθρωπότητα αναπαύεται και ξεχνά τις πίκρες της.

Ακριβώς.

Η Ανθρωπότητα ξεχνά τις χαρές και τις πίκρες της.

Αυτό συνήθως λέγεται.

Η Ανθρωπότητα ξεχνά, ναι, η Ανθρωπότητα ξεχνά,

Αλλά και ξύπνια η Ανθρωπότητα ξεχνά.

Ακριβώς. Αλλά δεν κοιμάμαι.

 

Μετάφραση: Theo de Borba Moosburger

[wereniki]

Μια νύχτα καλοκαιρινή, υγρή στη Λισσαβόνα,

ονειροπόλος ποιητής χαϊδεύει τη σιωπή·

-ο φόρος της διάνοιας πληρώνεται μ’ αγρύπνια-

αγρίμι είναι που κρύβεται σε σώμα λογιστή.

 

Απ’ τ’ ανοιχτό παράθυρο κοιτά τους άδειους δρόμους.

Τη μέρα ειν’ ένα τίποτα. Το βράδυ ειν’ «εγώ»,

που κάθεται καρτερικά στην έρημη αποβάθρα,

να πάρει την κλινάμαξα που πάει στην άβυσσο.

 

Ανακαλεί τη θλίψη του, την αστραπή της γνώσης,

για κάθε του παρόρμηση που άφησε κρυφή

κι απ’ το βιβλίο του Ιώβ χειροκροτά τη φράση:

«Κουράστηκε η ψυχή μου απ’ τη ζωή».

 

Γλυκά θ’ ανοίξει η κλειδαριά της πόρτας για το Σύμπαν,

ο υπάλληλος Πεσόα θ’ αφήσει τις σκιές

και μένα, που ξαγρύπνησα, με πιάνει η ανησυχία,

αν είναι οι αναμνήσεις μου ψεύτικες ή σωστές.

[kkokkolis]

Φύλακας κοπαδιών, Αλμπέρτο Καρέϊρο, (Fernando António Nogueira de Seabra Pessoa), 1888 - 1935

 

 

Όλα τα ποιήματα των ετερωνύμων του ποιητή που έζησε αφύσικα μιλούν για την φύση και το σύμπαν, δηλαδή για τον εαυτό του. Το αγαπημένο μου:

 

ΧΙΙΙ

 

Απαλός, απαλός, πολύ απαλός,

 

ένας άνεμος πολύ απαλός περνάει

 

και φεύγει, πάντα πολύ απαλός.

 

Και δεν ξέρω τ' είν' αυτό που σκέφτομαι

 

ούτε πασχίζω να το μάθω

 

 

 

 

Μετάφραση Φ. Δ. Δρακονταειδή

[kkokkolis]

 

Rua Da Bella Vista, Αγρύπνια, Θανάσης Παπακωνσταντίνου, 2002

[kkokkolis]

Astronomy Cake, fixu42

[kkokkolis]

Solar System, Nathan Sawaya, 2008

 

Brick Art

[kkokkolis]

Diana, Chesley Bonestell, 1888-1986

 

Οράματα αποικισμού του ηλιακού συστήματος από έναν πρωτοπόρο του είδους

[kkokkolis]

Future Vision, Chris Buzelli, 2010

 

Ελαιογραφία σε καμβά

[kkokkolis]

Volcanoes on Io, Jeff Bryant, 2010

[kkokkolis]

Enzmann Starships, Ernst v. Enzmann, 1949

 

Απόσπασμα από το περιοδικό Analog, Οκτώβριος 1973, σελ 14 - 15

 

Άρθρο του G. Harry Stine

 

A starship will be big. As we can conceive of it today with existing technology or with technology that is within our grasp, a starship might look like this, according to Dr. Robert D. Enzmann. The modular concept would be used throughout s o that a damaged module could be “unplugged” from the starship of modules could be “plugged into” other starships. The basic unit is a life module 300 feet in diameter and 300 feet long. Three of them are coupled end to end. At the aft end of that starship are engineering modules and 12 to 24 Orion-type thermonuclear pulse propulsion units. The propellant for the Orions is stored in a “snowball” of frozen deuterium 1000 feet in diameter. One o f the “primitive” Saturn-V vehicles is shown for comparison. Two Empire State Buildings are atop one another would be just a little taller than the starship is long. The starship will be assembled in orbit!

[kkokkolis]

Νύκτα, Henri Fantin-Latour, 1897

 

Ελαιογραφία

 

Musée d'Orsay, Παρίσι

[kkokkolis]

Νυξ, C. Parada, 1982

 

Ελαιογραφία

[kkokkolis]

Νύκτα, χορηγός του Ύπνου, Stephan Sinding, 1914

 

Ny Carlsberg Glyptotek, Κοπενχάγη

[kkokkolis]

Νύξ, εργαστήριο του Βρυγός, 490 π.Χ.

 

 

Αρχαιολογικό μουσείο Βερολίνου

[kkokkolis]

Νυξ, Ζωοφόρος Βωμού του Διός της Περγάμου, 166-156 π.χ.

 

Μουσείο Περγάμου, Βερολίνο

[wereniki]

Για τη Νύχτα

 

280

Ω νύχτα, όπου τα άστρα ψεύδονται με το φως τους,

ω νύχτα, μοναδικό πράγμα στο μέγεθος του Σύμπαντος,

κάνε με να γίνω, ψυχή τε και σώματι, μέρος του σώματός σου,

για να χαθώ, απόλυτο έρεβος, και να γίνω νύχτα κι εγώ,

χωρίς όνειρα που να είναι αστέρια μέσα μου,

ούτε ήλιο που η προσδοκία μου φωτίζει από το μέλλον.

 

Μπερνάρντο Σοάρες(Φερνάντο Πεσσόα), «Το βιβλίο της ανησυχίας» τόμος Β

μετάφραση: Μαρία Παπαδήμα

 

……………………………………………………………………………………………………………..

«Βροχή επιστροφής»

 

… Κάτι θα την πονέσει απόψε τη βραδιά

γι’ αυτό το προς το τέλος.

Αν έχει ξαστεριά

θα πιει κάποιο παυσίπονο αστέρι….

 

ΚΙΚΗ ΔΗΜΟΥΛΑ, από τη συλλογή "το τελευταίο σώμα μου"

 

………………………………………………………………………………………………………………

 

Όταν θα κοιτάζεις τον ουρανό τη νύχτα, αφού πια θα έχω κατοικήσει εγώ σε ένα από όλα και θα γελάω σε κάποιο από αυτά, τότε για εσένα θα είναι σαν να γελάνε όλα τα αστέρια. Εσύ θα έχεις αστέρια που ξέρουν να γελάνε!

Και ξαναγέλασε.

- Κι όταν θα έχεις ανάγκη από παρηγοριά (πάντοτε χρειάζεται κανείς παρηγοριά) θα νιώθεις ευχαριστημένος που με γνώρισες. Θα είσαι πάντοτε φίλος μου. θα θέλεις να γελάσεις μαζί μου. Και θα ανοίγεις κάποτε - κάποτε το παράθυρο σου, να έτσι για ευχαρίστηση... Και οι φίλοι σου θα μείνουν έκπληκτοι σαν σε βλέπουν να γελάς, κοιτάζοντας τον ουρανό. Τότε θα τους μιλήσεις και θα τους πεις: "Ναι τα αστέρια με κάνουν πάντα να γελάω".

 

Antoine De Saint-Exypery

Le Petit Prince

[wereniki]

...Κι η Νύχτα γέννησε τον στυγερό Μόρο, τη μαύρη Κήρα και τον Θάνατο και γέννησε τον Ύπνο και τη γενιά των Ονείρων (και τους γέννησε χωρίς να κοιμηθεί με κανέναν η μαύρη Νύχτα). Μετά πάλι τον Μώμο και την οδυνηρή Οϊζύ και τις Εσπερίδες που φυλάνε πέρα απ' τον δοξασμένο Ωκεανό τα χρυσά μήλα και τα δέντρα που τα κάνουν. Και γέννησε τις Μοίρες και τις Κήρες, ανελέητες τιμωρούς (την Κλωθώ, την Λάχεσι και την Άτροπο που δίνουν το καλό και το κακό στους θνητούς όταν γεννιούνται), που κυνηγούν τα παραπτώματα θεών κι ανθρώπων και δεν σταματούν ποτέ οι θεές την τρομερή οργή τους πριν να ξεπληρώσει το χρέος του όποιος έχει αμαρτήσει. Και γέννησε τη Νέμεση, συμφορά για τους θνητούς ανθρώπους η ολέθρια Νύχτα, και μετά την Απάτη και τη Φιλότητα, το καταραμένο Γήρας και την ακατάβλητη Έριδα. Μετά η μισητή Έρις γέννησε τον βασανιστή Πόνο, τη Λήθη, την Πείνα και τις Οδύνες που φέρνουν δάκρυα, τις Συμπλοκές, τις Μάχες, τους Φόνους, τους Ανδροσκοτωμούς, τις Φιλονικίες, τις Ψευδολογίες, τις Διαφωνίες, την Κακονομία, την Άτη που πάνε συνήθως μαζί...

 

Ησίοδος - Θεογονία

[wereniki]

« ….Και τί θα ήταν τ᾿ άστρα

δίχως την υποστήριξη που τους παρέχει

η απόσταση;

Επίγεια ασημικά, τίποτα κηροπήγια τασάκια

να ρίχνει εκεί τις στάχτες του αρειμάνιος

πλούτος

να επενδύει θαυμασμός την υπερτίμησή του…»

 

Κική Δημουλά «η εφηβεία της λήθης»

[wereniki]

Η νύχτα,

Όνομα ουσιαστικόν,

Γένους θηλυκού,

Ενικός αριθμός.

Πληθυντικός αριθμός

Οι νύχτες.

Οι νύχτες από δω και πέρα.

 

Κική Δημουλά «πληθυντικός αριθμός»

[kkokkolis]

Νικόλαος Κοπέρνικος: Συζήτηση με τον θεό, Jan Alojzy Matejko, 1838-1893

 

Ελαιογραφία σε καμβά