Έχουν μεταβλητό εστιακό μήκος τα Κατοδιοπτρικά;

[kkokkolis]

Έχουν μεταβλητό εστιακό μήκος τα Κατοδιοπτρικά;

Νομίζω πως πρέπει να έχουν, τόσο γιατί το διάβασα κάποτε (πριν αγοράσω τηλεσκόπιο) όσο και γιατί εμπειρικά αυτήν την εντύπωση μου αφήνουν. Κατόπιν το ξέχασα, για να μου το θυμίσει κάποιος στις Cloudy Nights: "Quote: My main scope is a Celestron Nexstar 6SE 150/1500mm f/10. Well that depends on how you have your scope configured at the back end. If you are using the 1.25" visual back and a 1.25" diagonal you are probably operating close to F=1600 F=1650 If you have a 2" visual back and a 2" diagonal then you are operating much closer to F=1800mm. Τhis may influence your eyepiece focal length decision. edz"

 

Αυτό είναι απόλυτα λογικό και συμβαδίζει με την προσωπική εμπειρία. Ο 2'' διαγώνιος μου δίνει πράγματι ελαφρώς μεγαλύτερη εικόνα από τον 1.25, ίσως επειδή κάθεται πιο πίσω στον άξονα (είναι μεγαλύτερος). Με το Mak 4SE η διαφορά καθίσταται εμφανής μεταξύ του ενσωματωμένου flip mirror και επιπρόσθετου διαγώνιου από την ομοαξονική οπτική έξοδο. Όταν μάλιστα τοποθέτησα Τα adaptor και Baader Clicklock η μεγέθυνση έγινε υπερβολική. Δείτε εδώ τις διάφορες διαμορφώσεις:

http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=11563&postdays=0&postorder=asc&start=15

Επειδή χρησιμοποιώ την ομοαξονική οπτική έξοδο κατεξοχήν, αναγκάζομαι να βάζω μειωτή εστιακού λόγου στο C4.

Υπάρχει όμως και άλλος παράγοντας; Το πρωτεύον είναι f/5, το δευτερεύον f/2. Όταν αλλάζουν σχετική θέση μεταξύ τους, η εστιακή απόσταση μένει σταθερή ή αλλάζει; Είναι πάντοτε 2x5=10 ασχέτως θέσης; Τι λέτε γι’ αυτό;

Το θέμα είναι σημαντικό, η διαφορά μεταξύ 1500 και 1800 με φακούς μικρής εστιακής δίνει μεγάλες διαφορές. Με 1800mm φακοί 5 και 6 mm καθίστανται σχεδόν άχρηστοι (ο 6mm μου όμως για πλανήτες που είναι φωτεινοί αποδίδει, 250x στα 1500mm, 300x στα 1800mm). Ta 7mm γίνονται οριακά. 2-3 φακοί όμως κοστίζουν αρκετά χρήματα.

Το αν είναι όμως 1500, 1650 ή 1800 μου απαντηθηκε κάπως αυθαίρετα. Πόσο είναι τελικά;

Προκειμένου να βρούμε το πραγματικό εστιακό μήκος θα πρέπει να γίνει drift test με έναν φακό γνωστού AFOV. Μετά εφαρμόζοντας τους τύπους θα μάθουμε AFOV->TFOV->Mag->Focal Length. Ίσως το κάνω κάποια ημέρα. Μέχρι τότε θα ήθελα την γνώμη σας. Με ενδιαφέρον περιμένω και την γνώμη του Στέφανου που μας έχει εγκαταλείψει τελευταία (και χρωστάει και ένα Review).

[50mm]

Πολυ ενδιαφερων Κωστα , περιμενω τους πιο εμπειρους για τις απαντησεις .

[astrovox]

Στα SC η εστιακή απόσταση του τηλεσκοπίου είναι η εστιακή απόσταση πρωτεύοντος (που είναι σταθερή) επί έναν παράγοντα μεγέθυνσης δευτερεύοντος ο οποίος όμως εξαρτάται από τη σχετική θέση πρωτεύοντος και δευτερεύοντος.

 

Από όσο καταλαβαίνω, το κρίσιμο είναι ότι στα SC για να εστιάσεις μετακινείς το πρωτεύον κάτοπτρο και άρα στην ουσία για να εστιάσουν οι διάφοροι φακοί (και συνδυασμοί με διαγώνιους) με την εστίαση επεμβαίνεις και στην εστιακή απόσταση του συστήματος.

[eliasg2004]

Νομίζω ότι ο φίλος μας από το CN μάλλον τα παραλέει. Σίγουρα υπάρχει διαφορά στην εστιακή απόσταση ανάλογα με το τι περιφερειακά βάζει κανείς πίσω και σίγουρα η εστιακή μεγαλώνει όσο χρησιμοποιούμε visual back, διαγώνια κλπ, αλλά από 1500 σε 1800 είναι μεγάλη διαφορά.

Περισσότερο θα με απασχολούσε το θέμα της σφαιρικής εκτροπής και λιγότερο το πόσο μεγαλώνει η εστιακή. Θέλω να πω, η βέλτιστη διόρθωση της σφαιρικότητας που κάνει η διορθωτική πλάκα καλύπτει ένα ορισμένο εύρος απόστασης πρωτευοντος σε σχέση με το συστήμα δευτερεύοντος και corrector. Για παράδειγμα, όσοι έχουν δοκιμάσει να ευθυγραμμίσουν με τεχνητό αστέρι από κοντινή απόσταση όπου το πρωτεύον βρίσκεται κοντά στη μέγιστη δυνατή απόσταση από το δευτερεύον μπορούν να διακρίνουν πεντακάθαρα και χωρίς αμφιβολίες το πως φαίνεται η σφαιρική εκτροπή στο προσοφθάλμιο μέσα και έξω από το σημείο εστίασης. Αν η απόσταση του τεχνητού αστέρα από το τηλεσκόπιο μεγαλώσει κατά πολύ και για να εστιάσουμε μετακινήσουμε το πρωτεύον πιο μπροστά, ως εκ θαύματος η σφαιρική εκτροπή εξαφανίζεται ή μειώνεται αισθητά...

Όσο προσθέτουμε reducers, crayfords και γενικότερα αξεσουάρ που μεταθέτουν σημαντικά το σημείο εστίασης μπρος ή πίσω σίγουρα αλλάζουμε την εστιακή του τηλεσκοπίου και θεωρητικά πιθανόν να επηρεάζουμε την οπτική απόδοση του καταδιοπτρικού μας. Σε κάθε περίπτωση όμως δεν νομίζω ότι τα αποτελέσματα είναι τόσο δραματικά..

[eliasg2004]

Από όσο καταλαβαίνω, το κρίσιμο είναι ότι στα SC για να εστιάσεις μετακινείς το πρωτεύον κάτοπτρο και άρα στην ουσία για να εστιάσουν οι διάφοροι φακοί (και συνδυασμοί με διαγώνιους) με την εστίαση επεμβαίνεις και στην εστιακή απόσταση του συστήματος

Ανδρέα αν έχω καταλάβει καλά αυτό που εννοείς, αυτό δεν ισχύει. Το αντίστοιχο σε νευτώνεια θα ήταν να ανεβάσει κανείς το πρωτευον πιο πάνω στο σωλήνα σε σχέση με το δευτερεύον, προκειμένου για παράδειγμα να δώσει αρκετή in focus απόσταση για να εστιάσει μια DSLR. Αυτή η μετατροπή δεν θα έχει ως αποτέλεσμα να αλλάξει εστιακό λόγο ή εστιακή το τηλεσκόπιο. Απλά μετά από αυτή την αλλαγή προκειμένου το τηλεσκόπιο αυτό να χρησιμοποιηθεί για παρατήρηση θα πρέπει να προστεθεί και ένα extension πριν το προσοφθάλμιο, αλλά η μεγέθυνση που έπερνε κανείς πριν και μετά με το ίδιο προσοφθάλμιο δεν θα αλλάξει.

Αν έχω λάθος σκεπτικό, κάθε διόρθωση καλοδεχούμενη!

[sv1bke]

Εχω την εντυπωση οτι η εστιακη αποσταση αποσταση εξαρταται μονο απο την γεωμετρια των ενεργων οπτικων στοιχειων. Σε ενα κατοπτρικο θα επρεπε να αλλαζει η γεωμερια του πρωτευοντος για να εχουμε αλλαγη στην Ε.Α.

[astrovox]

Από όσο καταλαβαίνω, το κρίσιμο είναι ότι στα SC για να εστιάσεις μετακινείς το πρωτεύον κάτοπτρο και άρα στην ουσία για να εστιάσουν οι διάφοροι φακοί (και συνδυασμοί με διαγώνιους) με την εστίαση επεμβαίνεις και στην εστιακή απόσταση του συστήματος

Ανδρέα αν έχω καταλάβει καλά αυτό που εννοείς, αυτό δεν ισχύει. Το αντίστοιχο σε νευτώνεια θα ήταν να ανεβάσει κανείς το πρωτευον πιο πάνω στο σωλήνα σε σχέση με το δευτερεύον, προκειμένου για παράδειγμα να δώσει αρκετή in focus απόσταση για να εστιάσει μια DSLR. Αυτή η μετατροπή δεν θα έχει ως αποτέλεσμα να αλλάξει εστιακό λόγο ή εστιακή το τηλεσκόπιο. Απλά μετά από αυτή την αλλαγή προκειμένου το τηλεσκόπιο αυτό να χρησιμοποιηθεί για παρατήρηση θα πρέπει να προστεθεί και ένα extension πριν το προσοφθάλμιο, αλλά η μεγέθυνση που έπερνε κανείς πριν και μετά με το ίδιο προσοφθάλμιο δεν θα αλλάξει.

Αν έχω λάθος σκεπτικό, κάθε διόρθωση καλοδεχούμενη!

 

Στα Νευτώνεια όμως η εστιακή εξαρτάται μόνο από το πρωτεύον ενώ στα SC η εστιακή αλλάζει αν απομακρύνεις ή πλησιάζεις τα δύο κάτοπτρα.

[eliasg2004]

Σ' αυτό έχεις δίκιο Ανδρέα, στα καταδιοπτρικά το f/10 προκύπτει από το σύνολο των οπτικών ως σύστημα, ενώ στο νευτώνειο καθορίζεται από το πρωτεύον, ωπότε το παράδειγμα που έδωσα δεν είναι ακριβές. Από την άλλη και στο καταδιοπτρικό η γεωμετρία των οπτικών είναι δεδομένη. Όντως η μεγέθυνση είναι διαφορετική αν εστιάσεις χωρίς από ότι με διαγώνιο και πάντα με το ίδιο προσοφθάλμιο. Αυτό που αλλάζει σε κάθε περίπτωση είναι η θέση του πρωτεύοντος. Ίσως αυτό με τη σειρά του να μεταβάλει τον παράγοντα Χ5 (ο οποίος σε συνδυασμό με το σταθερό f/2 εστιακό λόγο του πρωτεύοντος μας δίνει το f/10), αλλά και πάλι οι αλλαγές δεν νομίζω ότι θα είναι πρακτικά τρομερές...

Σε κάθε περίπτωση - και σε αντιστοιχία με το ατυχές παράδειγμα που έδωσα παραπάνω - ακόμα και αν βάλεις το πρωτεύον πολύ μπροστά θα πρέπει πάλι να προσθέσεις πολλές επεκτάσεις από τη μεριά του visual back για να εστιάσεις, και πάλι θα πάρεις την ίδια μεγέθυνση στην περιπτωση που εστιάσεις χωρίς επεκτάσεις και με το πρωτεύον στην αρχική θέση - κάτι ανάλογο δηλαδή με αυτό που συμβαίνει στο νευτώνειο.

Τέλως πάντων, μου φαίνεται ότι θέλουμε παρέμβαση Στέφανου!

[sportikus]

Εαν αλλάζει η εστιακή απόσταση δεν αλλάζει και ο εστιακός λόγος?

[geonik]

Μερικά καταδιοπτρικά έχουν σταθερό πρωτεύοντα και δευτερεύοντα, οπότε η εστιακή δεν αλλάζει, αυτό το λέω για να μην κολλήσουμε την ρετσινιά γενικά στην σχεδίαση.

Όμως στα καταδιοπτρικά που εστιάζουν είτε μετακινώντας τον πρωτεύοντα είτε τον δευτερεύοντα η εστιακή απόσταση πράγματι μεταβάλλεται και σε αυτή την περίπτωση λέμε ότι ο εστιακός λόγος που αναγράφεται ισχύει για δεδομένη απόσταση back focus.

Ο λόγος που αλλάζει η εστιακή είναι γιατί αλλάζει η απόσταση ανάμεσα στους καθρέπτες, σε ένα καταδιοπτρικό ας πούμε schmidt cassegrain ο πρωτεύων είναι παραβολικός ενώ ο δευτερεύων είναι υπερβολοειδές και ενεργεί σαν μεγεθυντής εστιακής απόστασης.

Για να βρεις τη συνολική εστιακή απόσταση πολλαπλασιάζεις την εστιακή απόσταση του πρωτεύοντος επί αυτή την μεγέθυνση που σου φτιάχνει ο δευτερεύων.

Όμως αυτή η μεγέθυνση του δευτερεύοντα εξαρτάται και από την απόσταση μεταξύ των καθρεπτών ,επομένως μετακινώντας τον πρωτεύοντα αλλάζετε και την εστιακή απόσταση και επομένως τον εστιακό λόγο.

Για παράδειγμα όσοι φωτογραφίζουν με καταδιοπτρικά F/10 και αναγκάζονται να προσθέσουν πίσω αξεσουάρ που θα μεγαλώσουν το back focus όπως για παράδειγμα adaptive optics, ξέρουν ότι θα καταλήξουν κάπου ανάμεσα στο F/11 και F/12.

 

Για περισσότερα διαβάστε εδώ :

http://bobmay.astronomy.net/CassNotes/index.htm

[eliasg2004]

Το θέμα είναι ότι αυτή η "δεδομένη απόσταση back focus" στην οποία ισχύει το f/10 - η οποία παρεμπιπτόντως είναι και το σημείο που η σφαιρική εκτροπή θεωρητικά μηδενίζει - μπορεί να υπολογιστεί θεωρητικά, πλην όμως δεν υπάρχει κάποιος τρόπος να προσδιοριστεί πρακτικά και φυσικά κανένας κατασκευαστής δεν δίνει κάποια παραπάνω πληροφορία για το θέμα.

Θεωρητικά αν ξέραμε αυτό το σημείο θα ήταν δυνατόν να κλειδώσει κανείς τον καθρέφτη περίπου σε αυτή την ιδανική θέση και να χρησιμοποιεί έναν crayford για το μέσα-έξω...

Πιστεύω ότι για τις περισσότερες εφαρμογές είναι ασφαλές να θεωρεί κανείς ότι δουλεύει στο f/10. Είχα ακούσει κάποτε ότι με crayford και 2ιντσο διαγώνιο πλησιάζει κανείς το f/11 και f/12 στο C14 (το οποίο είναι f/11 από τη μαμά του). Ο Γιώργος αναφέρει ανάλογη και μεγαλύτερη μεταβολή στον εστιακό λόγο με τη χρήση adaptive optics.

 

ΥΓ. Μια μικρή διόρθωση λόγω παραδρομής: στα κλασικά SCT το πρωτεύον είναι σφαιροειδές.

[geonik]

ΥΓ. Μια μικρή διόρθωση λόγω παραδρομής: στα κλασικά SCT το πρωτεύον είναι σφαιροειδές.

 

Νομίζω καλύτερα περιγράφεται απο το παραβολοειδές