Πλανήτης Δίας.

[Δροσος Γεωργιος]

ESA στη «Ν»: Θα αναζητήσουμε περιβάλλον φιλικό στη ζωή στο Δία και τα φεγγάρια του.

πηγή φωτό Airbus

Ο επικεφαλής της αποστολής JUICE μιλά στo Naftemporiki.gr για τους στόχους της.Καθοδόν προς το Δία βρίσκεται το σκάφος της αποστολής JUICE του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος με στόχο να μελετήσει τόσο το γίγαντα αερίου του ηλιακού μας συστήματος όσο και τρία από τα δεκάδες φεγγάρια του στα οποία έχει διαπιστωθεί ότι διαθέτουν υπόγειους ωκεανούς και άρα είναι αυξημένες οι πιθανότητες να έχουν αναπτυχθεί κάποιες μορφές ζωής. O επικεφαλής της αποστολής Νίκολας Αλτομπέλι μιλά στο Naftemporiki.gr για το τι αναμένουμε να μάθουμε για το σύστημα του Δία

Ποιοί είναι οι κύριοι στόχοι της αποστολής JUICE;

Ο κύριος στόχος της αποστολής JUICE είναι να βρει απαντήσεις για το παγωμένα φεγγάρια γύρω από πλανήτες γίγαντες αερίου μπορούν να έχουν συνθήκες ευνοϊκές για την εμφάνιση της ζωής όπως τη γνωρίζουμε. Αυτές οι συνθήκες περιλαμβάνουν τη διαθεσιμότητα ενέργειας, χημικών δομικών στοιχείων, νερού σε υγρή μορφή κ.α. Εχουν ανακαλυφθεί πολλοί πλανήτες μεγέθους του Δία στον γαλαξία μας και είναι γνωστό ότι ο πάγος του νερού και τα οργανικά δομικά στοιχεία είναι άφθονα παντού. Ωστόσο, η παρουσία υγρού νερού, πέρα από τη γραμμή του χιονιού (η απόσταση από ένα αστέρι πέρα από το οποίο το υγρό νερό δεν μπορεί να είναι σταθερό στην επιφάνεια ενός πλανητικού σώματος) άρχισε να φαίνεται ότι είναι υπαρκτή όταν οι παρατηρήσεις αποστολών όπως η Galileo (στο σύστημα του Δία τη δεκαετία του ’90 ) και Cassini-Huygens (στο σύστημα του Κρόνου μεταξύ 2004 και2017) απέδειξαν ότι τα παγωμένα φεγγάρια μπορούν πράγματι να φιλοξενήσουν έναν παγκόσμιο ωκεανό. Η αποστολή JUICE στοχεύει στη λεπτομερή μελέτη του εσωτερικού των παγωμένων φεγγαριών και ειδικότερα του βάθους, του πάχους και της σύνθεσης του ωκεανού στην Ευρώπη, τον Γανυμήδη και την Καλλιστώ. Ένας σημαντικός στόχος του JUICE είναι να μπει σε τροχιά γύρω από τον Γανυμήδη για να πραγματοποιήσει μια λεπτομερή τομογραφία του εσωτερικού του. Το Juice θα γίνει η πρώτη τροχιακή αποστολή γύρω από ένα φεγγάρι που δεν είναι το φεγγάρι της Γης!

Ευελπιστείτε ότι η αποστολή θα καταφέρει να βρει κάποιες αποδείξεις της ύπαρξης ζωής μακριά από τη Γη;

Η αποστολή δεν είναι σχεδιασμένη για αναζήτησης ζωής αυτής κάθε αυτής αλλά για να διαπιστώσει αν υπάρχουν οι περιβαλλοντικές συνθήκες κατάλληλες ώστε η ζωή να υπήρξε κάποτε ή να εξακολουθεί να υπάρχει στο εσωτερικό αυτών των φεγγαριών. Η αποστολή θα συλλέξει επίσης στοιχεία για το πώς εξελίχθηκε στο χρόνο αυτή η δυνατότητα κατοικισημότητας σε κάθε δορυφόρο ξεχωριστά.

Ο Νίκολας Αλτομπέλι επικεφαλής της αποστολής JUICE (πηγή φωτό ESA)

Εκτός από το σύστημα του Δία ποιοί άλλοι κόσμοι στο ηλιακό μας σύστημα μπορεί να είναι ικανοί να φιλοξενούν ζωή;

Το παγωμένο φεγγάρι στο ηλιακό μας σύστημα που φαίνεται ότι διαθέτει τις περισσότερες πιθανότητες να διαθέτει συνθήκες φιλικές στη ζωή όπως την γνωρίζουμε είναι ο Εγκέλαδος, ένας από τους δορυφόρους του Κρόνου. Η αποστολή Cassini έχει εντοπίσει υδροθερμική δραστηριότητα στον πυθμένα του ωκεανού που υπάρχει στο εσωτερικό του φεγγαριού, δραστηριότητα που φαίνεται ότι αποτελεί προϊόν αλληλεπίδρασης με τον πετρώδη πυρήνα του. Τέτοιου είδους συνθήκες έχουν εντοπιστεί να υπάρχουν και στον πυθμένα των ωκεανών της Γης επιτρέποντας την παρουσία και εξέλιξη της ζωής παρά την απουσία φωτός.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1460956/esa-sti-n-tha-anazitisoyme-perivallon-filiko-sti-zoi-sto-dia-kai-ta-feggaria-toy/

Το επεξεργάστηκε Απρίλιος 14, 2023 ο Δροσος Γεωργιος

[Δροσος Γεωργιος]

ESA Juice: Τεχνικό πρόβλημα απειλεί την ευρωπαϊκή αποστολή στον Δία.

Δύο εβδομάδες μετά την εκτόξευσή του, το ευρωπαϊκό σκάφος Juice που ταξιδεύει προς το σύστημα του Δία αντιμετωπίζει σημαντικό τεχνικό πρόβλημα, καθώς η κεραία ενός βασικού οργάνου κόλλησε και απέτυχε να ξεδιπλωθεί.Πρόκειται για την κεραία του ραντάρ που θα εξετάσει τι κρύβεται κάτω από τους πάγους που καλύπτουν τρία από τα μεγάλα φεγγάρια του Δία -την Ευρώπη, τον Γανυμήδη και την Καλλιστώ.Κάτω από την παγωμένη επιφάνειά τους, τα τρία σώματα εκτιμάται ότι κρύβουν υπόγειους ωκεανούς, οι οποίοι θεωρούνται οι επικρατέστερες τοποθεσίες για την ανακάλυψη μικροβιακής ζωής εκτός της Γης.Η κεραία, η οποία στην τελική μορφή της θα έχει μήκος 16 μέτρα, έχει ξετυλιχθεί μέχρι στιγμής μόνο κατά το ένα τρίτο, ανακοίνωσε η ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA.

Μεγάλες ρωγμές διατρέχουν τους πάγους στην επιφάνεια της Ευρώπης, ένδειξη γεωλογικής δραστηριότητας (NASA)

Οι μηχανικοί της αποστολής στο Ντάρμσταντ της Γερμανίας υποψιάζονται ότι το πρόβλημα οφείλεται σε έναν πίρο που κόλλησε στη θέση του.Σχεδιάζουν τώρα να πυροδοτήσουν τον κινητήρα του σκάφους για να απελευθερώσουν τον πύρο και, αν η προσπάθεια δεν πετύχει, θα δώσουν εντολή στο Juice να περιστραφεί, έτσι ώστε να εκτεθεί στον ήλιο η κεραία με την ελπίδα να ξεκολλήσει.Σε κάθε περίπτωση, η ESA διαβεβαιώνει ότι οι υπεύθυνοι της αποστολής θα βρουν τη λύση τους επόμενους μήνες, όσο διαρκεί η φάση ενεργοποίησης και δοκιμής των βασικών οργάνων της αποστολής.Η αποστολή, της οποίας βασικός εργολάβος ήταν η Airbus, θα φτάσει στον Δία το 2031, αφού πρώτα πραγματοποιήσει μια σειρά από κοντινά περάσματα από τη Γη, τη Σελήνη και την Αφροδίτη για να αυξήσει ταχύτητα.Πρόκειται για μια από τις πλέον φιλόδοξες διαστημικές αποστολές που έχει αναλάβει μέχρι σήμερα η Ευρώπη, ένα εγχείρημα κόστους 1,8 δισ. ευρώ.

https://www.in.gr/2023/05/02/b-science/space/esa-juice-texniko-provlima-apeilei-tin-eyropaiki-apostoli-ston-dia/

Το επεξεργάστηκε Μάιος 3, 2023 ο Δροσος Γεωργιος

[Δροσος Γεωργιος]

Πώς δημιουργούνται οι κεραυνοί στον Δία;

Καλλιτεχνική άποψη της κατανομής των κεραυνών στο βόρειο ημισφαίριο του Δία

Κάτω από τα καφετιά σύννεφα αμμωνίας που καλύπτουν τον Δία κρύβονται σύννεφα που, όπως και στη Γη, αποτελούνται από νερό. Και όπως και στη Γη, μέσα σε αυτά τα σύννεφα δημιουργούνται συχνά αστραπές – ένα απόκοσμο θέαμα που εντοπίστηκε από διάφορα διαστημικά σκάφη που έχουν επισκεφθεί τον μεγαλύτερο πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος, συμπεριλαμβανομένου του σκάφους Juno της NASA.Σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα δεδομένα που αποκτήθηκαν από το Juno παρέχουν νέες πληροφορίες σχετικά με το πώς οι διεργασίες των κεραυνών στον Δία είναι παρόμοιες με εκείνες στη Γη, παρά τις δραματικές διαφορές μεταξύ των δύο πλανητών.Η Γη είναι ένας σχετικά μικρός βραχώδης κόσμος. Ο Δίας είναι ένας γίγαντας αερίων τόσο τεράστιος που όλοι οι άλλοι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος θα μπορούσαν να χωρέσουν άνετα μέσα του – συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 1.300 Γαιών.Αξιοποιώντας πέντε χρόνια δεδομένων υψηλής ανάλυσης που αποκτήθηκαν από τον ραδιοφωνικό δέκτη του Juno καθώς το διαστημικό σκάφος βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Δία, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι διαδικασίες έναρξης των αστραπών του πλανήτη πάλλονται με παρόμοιο ρυθμό με αυτόν που παρατηρείται στο εσωτερικό των νεφών στον πλανήτη μας. Οι παλμοί που παρατηρήθηκαν στον Δία ως αστραπές ξεκίνησαν με χρονικές αποστάσεις περίπου ενός χιλιοστού του δευτερολέπτου, παρόμοιες με τις καταιγίδες στη Γη.Οι αστραπές είναι η ισχυρότερη φυσική ηλεκτρική πηγή στη Γη.«Ο κεραυνός είναι μια ηλεκτρική εκκένωση που ξεκινά μέσα στα σύννεφα των κεραυνών. Τα σωματίδια πάγου και νερού μέσα στο σύννεφο φορτίζονται από συγκρούσεις και σχηματίζουν στρώματα σωματιδίων με φορτίο της ίδιας πολικότητας», δήλωσε η Ιβάνα Κολμάσοβα  του Ινστιτούτου Φυσικής της Ατμόσφαιρας της Ακαδημίας Επιστημών της Τσεχίας στην Πράγα, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύθηκε αυτή την εβδομάδα στο περιοδικό Nature Communications [Lightning at Jupiter pulsates with a similar rhythm as in-cloud lightning at Earth].

https://www.nature.com/articles/s41467-023-38351-6

«Με τη διαδικασία αυτή, δημιουργείται ένα τεράστιο ηλεκτρικό πεδίο και μπορεί να ξεκινήσει η εκκένωση. Αυτή η εξήγηση είναι κάπως απλοποιημένη, επειδή οι επιστήμονες δεν είναι ακόμη απολύτως σίγουροι για το τι ακριβώς συμβαίνει στο εσωτερικό των κεραυνών», πρόσθεσε η Κολμάσοβα.Η ύπαρξη κεραυνών στον Δία επιβεβαιώθηκε όταν το 1979 καταγράφηκαν μαρτυρικές ραδιοεκπομπές σε ακουστικές συχνότητες από το διαστημικό σκάφος Voyager 1 της NASA καθώς διέσχιζε το ηλιακό σύστημα.Οι άλλοι αέριοι πλανήτες του ηλιακού συστήματος – ο Κρόνος, ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας – έχουν επίσης αποδειχθεί ότι έχουν αστραπές. Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις για κεραυνούς στα σύννεφα του βραχώδους πλανήτη Αφροδίτη, αν και αυτό αποτελεί ακόμη θέμα συζήτησης.Άλλες μελέτες έχουν περιγράψει λεπτομερώς άλλες ομοιότητες στις αστραπιαίες διεργασίες στον Δία και στη Γη. Για παράδειγμα, τα ποσοστά κεραυνών στους δύο πλανήτες είναι παρόμοια, αν και η κατανομή των κεραυνών στον Δία διαφέρει από τη Γη.«Στη Γη, οι τροπικές περιοχές είναι οι πιο ενεργές. Η πλειονότητα των κεραυνών του Δία εμφανίζεται στα μεσαία γεωγραφικά πλάτη, αλλά και στις πολικές περιοχές. Στη Γη δεν έχουμε σχεδόν καθόλου κεραυνική δραστηριότητα κοντά στους πόλους. Αυτό σημαίνει ότι οι συνθήκες για τον σχηματισμό κεραυνών είναι πιθανώς πολύ διαφορετικές», δήλωσε η Κολμάσοβα. «Υπήρξαν κάποιες προσπάθειες σύγκρισης της ισχύος των κεραυνών με βάση οπτικές μετρήσεις και προέκυψε το συμπέρασμα ότι οι κεραυνοί στον Δία μπορεί να είναι συγκρίσιμοι με τους ισχυρότερους επίγειους κεραυνούς», πρόσθεσε η Κολμάσοβα, ενώ σημείωσε ότι σχεδιάζονται περισσότερες αναλύσεις.Ο Δίας αποτελείται κυρίως από υδρογόνο και ήλιο, με ίχνη άλλων αερίων. Οι λωρίδες και λίγες καταιγίδες κυριαρχούν στην πολύχρωμη εμφάνιση του Δία, του πέμπτου πλανήτη από τον ήλιο με διάμετρο περίπου 143.000 χιλιομέτρων (88.850 μίλια).Το Juno βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Δία από το 2016, λαμβάνοντας πληροφορίες για την ατμόσφαιρα, την εσωτερική δομή, το εσωτερικό μαγνητικό πεδίο και την περιοχή γύρω από αυτόν που δημιουργείται από τον εσωτερικό μαγνητισμό του.

https://physicsgg.me/2023/05/24/πώς-δημιουργούνται-οι-κεραυνοί-στον-δ/

[Δροσος Γεωργιος]

Δείτε τον (αληθινό) Δία με τον κεραυνό του (βίντεο)

Ο κεραυνός στο Δία όπως τον κατέγραψε το σκάφος Juno. πηγή φωτό NASA/JPL-Caltech/SwRI/MSSS)

Εντυπωσιακές εικόνες από μια καταιγίδα στο γιγάντιο πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος.Όπως και ο αρχηγός των θεών έτσι και ο αρχηγός των πλανητών στο ηλιακό μας σύστημα που φέρει το όνομα του έχει τους κεραυνούς του. Το σκάφος της αποστολής Juno της NASA που μελετά το σύστημα του Δία κατέγραψε εικόνες από μια καταιγίδα στον γίγαντα αερίου και ένα κεραυνό που έκανε την εμφάνιση του. Στον Δία οι κεραυνοί εμφανίζονται συνήθως σε νέφη που περιέχουν διάλυμα αμμωνίας-νερού στις πολικές περιοχές.

Τους επόμενους μήνες η τροχιά που ακολουθεί το σκάφος θα το φέρουν επανειλημμένα στη νυχτερινή πλευρά του Δία κάτι που θα παρέχει ακόμη περισσότερες ευκαιρίες να βρεθεί μπροστά σε κεραυνούς και να τους καταγράψει με τα όργανα του. Τη στιγμή που τραβήχτηκε η εικόνα που έδωσε στη δημοσιότητα

https://www.nasa.gov/image-feature/jpl/nasa-s-juno-mission-captures-lightning-on-jupiter

 η NASA το Juno βρισκόταν περίπου 32.000 χιλιόμετρα πάνω από τις κορυφές των νεφών του Δία.

[Δροσος Γεωργιος]

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Webb ανακαλύπτει νέα χαρακτηριστικά στην ατμόσφαιρα του Δία.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν την κάμερα εγγύς υπέρυθρης ακτινοβολίας (NIRCam) για να καταγράψουν μια σειρά εικόνων του Δία με διαφορά δέκα ωρών μεταξύ τους, εφαρμόζοντας τέσσερα διαφορετικά φίλτρα ώστε να ανιχνεύσουν τις αλλαγές στην ατμόσφαιρα του πλανήτη. 

Το υπέρυθρο φως είναι αόρατο στο ανθρώπινο μάτι, συνεπώς οι πρωτοφανείς δυνατότητες του διαστημικού τηλεσκοπίου κατάφεραν πέρυσι να εντοπίσουν πολλά ουράνια χαρακτηριστικά που δεν είχαν παρατηρηθεί στο παρελθόν, όπως μεγα-συγκεντρώσεις νεαρών αστέρων και απροσδόκητα ζεύγη αστρικών αντικειμένων.

«Είναι κάτι που μας κατέπληξε» παραδέχεται ο Ρικάρντο Χουέσο, καθηγητής φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Μπιλμπάο και επικεφαλής της έρευνας που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Nature Astronomy.

«Αυτά που πάντα παρατηρούσαμε ως θολές ομίχλες στην ατμόσφαιρα του Δία εμφανίζονται τώρα ως ευκρινή χαρακτηριστικά που μπορούμε να παρακολουθήσουμε μαζί με τη γρήγορη περιστροφή του πλανήτη» λέει ο Χουέσο. Ο Δίας, ένας γίγαντας αερίων, είναι ο μεγαλύτερος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος με μάζα περίπου 320 φορές μεγαλύτερη από τη Γη. Η ατμόσφαιρα του αποτελείται κυρίως από Υδρογόνο και Ήλιο με μικρές ποσότητες μεθανίου, υδρατμών και αμμωνίας, ενώ το πιο εντυπωσιακό χαρακτηριστικό της είναι η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα, ένας μόνιμος αντικυκλώνας, διαμέτρου τετραπλάσιας της Γης. 

Πηγή: https://www.kathimerini.gr/life/science/562691761/nees-paratiriseis-tis-nasa-stin-atmosfaira-toy-dia-mas-kateplixe/ – https://www.nasa.gov/missions/webb/nasas-webb-discovers-new-feature-in-jupiters-atmosphere/?

 

[Δροσος Γεωργιος]

Η υπεριώδης όψη του πλανήτη του Δία.

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble δημοσίευσε μια εντυπωσιακή εικόνα του Δία στο υπεριώδες φως, που περιλαμβάνει την εμβληματική, γιγάντια καταιγίδα που ονομάζεται «Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα», η οποία φαίνεται κόκκινη στο ορατό φως. Τα δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία αυτής της υπεριώδους εικόνας είναι μέρος μιας έρευνας των αστρονόμων του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble που εξέταζαν την κρυμμένη δομή της υπερθύελλας του Δία.

H εικόνα του τηλεσκοπίου Hubble δείχνει τον πλανήτη Δία σε μια (ψευδο)χρωματική σύνθεση υπεριωδών μηκών κύματος, δεδομένου ότι το ανθρώπινο μάτι δεν μπορεί να ανιχνεύσει το υπεριώδες φως.

Αφορμή για την δημοσίευση της παραπάνω εικόνας είναι το γεγονός ότι αυτές τις μέρες ο Δίας βρίσκεται στο περίγειο της τροχιάς του. Περίγειο σημαίνει ότι βρίσκεται στην πλησιέστερη απόστασή του από την Γη φέτος. Επιπλέον, σήμερα (3 Νοεμβρίου 2023) που απέχει περίπου 596 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τη Γη, ο Δίας βρίσκεται σε αντίθεση – αντίθεση σημαίνει ότι ο πλανήτης και ο Ήλιος βρίσκονται σε αντίθετες πλευρές του ουρανού.
Όταν συμβαίνει η αντίθεση ενός αστρονομικού αντικειμένου είναι μια καλή στιγμή να το παρατηρήσουμε από τη Γη.Αν κοιτάξετε προς τα ανατολικά απόψε το βράδυ, θα δείτε ένα πολύ φωτεινό αντικείμενο στον ουρανό. Αυτός είναι ο Δίας. Και μια ακόμα ματιά μέσα από ένα μικρό τηλεσκόπιο ή κιάλια θα σας αποκαλύψει τους τέσσερις μεγαλύτερους δορυφόρους του Δία, τον Γανυμήδη (τον μεγαλύτερο δορυφόρο του ηλιακού μας σύστημα), την Καλλιστώ, την Ιώ, και την Ευρώπη:

Ο Δίας και οι τέσσερις μεγαλύτεροι δορυφόροι του (δορυφόροι του Γαλιλαίου) όπως φαίνονται με τη βοήθεια ενός μικρού τηλεσκοπίου.

Οι δυνατότητες παρατήρησης του Hubble στο υπεριώδες φως επιτρέπουν στους αστρονόμους να μελετήσουν τα μικρά και υψηλής ενέργειας μήκη κύματος του φωτός πέραν του ορατού φάσματος. Το υπεριώδες φως μας αποκαλύπτει συναρπαστικά κοσμικά φαινόμενα, συμπεριλαμβανομένου του φωτός από τα πιο θερμά και νεότερα άστρα, την σύνθεση, τις πυκνότητες και τις θερμοκρασίες του υλικού μεταξύ των άστρων καιι την εξέλιξη των γαλαξιών.

πηγή: https://science.nasa.gov/missions/hubble/hubble-provides-unique-ultraviolet-view-of-jupiter/

[Δροσος Γεωργιος]

Τα πολύ μεγάλα άστρα είναι εχθροί του… Δία.

Εμποδίζουν το σχηματισμό γιγάντων αερίου.Συμπληρώνεται ένα ακόμη κομμάτι στο παζλ της γέννησης πλανητών στο Σύμπαν. Στο ερώτημα πώς σχηματίζονται τα πλανητικά συστήματα σαν το ηλιακό μας σύστημα επιστήμονες του Εθνικού Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών της Γαλλίας (CNRS) συμμετείχαν σε μια διεθνή ερευνητική ομάδα, μελέτησαν ένα «φυτώριο» αστέρων, το Νεφέλωμα του Ωρίωνα, χρησιμοποιώντας το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Τζέιμς Γουέμπ. Παρατηρώντας έναν πρωτοπλανητικό δίσκο, τον d203-506, ανακάλυψαν τον κεντρικό ρόλο που παίζουν τα μεγάλα αστέρια στη γέννηση αυτών των συστημάτων.Τα τεράστια αστέρια, με μάζα 10 φορές μεγαλύτερη και 100.000 πιο φωτεινά από τον Ήλιο, εκπέμπουν υπεριώδη ακτινοβολία που, ανάλογα με τη μάζα του αστεριού στο κέντρο του πλανητικού συστήματος, μπορεί είτε να βοηθήσει είτε να εμποδίσει τον σχηματισμό των πλανητών. Στο Νεφέλωμα του Ωρίωνα οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι, λόγω της έντονης ακτινοβολίας, είναι αδύνατον να σχηματιστούν γίγαντες αερίων, όπως ο Δίας, στο σύστημα d203-506.Τα αστέρια αυτά μπορούν να «εξατμίσουν» την ύλη που απαιτείται για τον σχηματισμό γιγαντιαίων πλανητών, όπως αναφέρεται σε σημερινό άρθρο της επιστημονικής επιθεώρησης Science.Το μικρό, εκκολαπτόμενο σύστημα d203-506 βρίσκεται στην άκρη του νεφελώματος του Ωρίωνα. Είναι πολύ «νέο» και, θεωρητικά, διαθέτει ό,τι θα χρειαζόταν για να σχηματιστεί τουλάχιστον ένας γίγαντας αερίων, όπως ο Δίας ή ο Κρόνος, δηλαδή ένας πλανήτης που αποτελείται ουσιαστικά από υδρογόνο και ήλιο. Το μικρό αστέρι στο κέντρο του περιβάλλεται από έναν πρωτοπλανητικό δίσκο, δηλαδή ένα νέφος αερίων που χρησιμεύουν ως πρώτη ύλη για τον σχηματισμό αέριων πλανητών.Όμως, για κακή του τύχη, το σύστημα αυτό δέχεται πολύ ισχυρή υπεριώδη ακτινοβολία από τα τεράστια, κοντινά αστέρια του ανοικτού σμήνους Τραπέζιο, στο νεφέλωμα του Ωρίωνα. Τα αστέρια αυτά είναι σχεδόν 100.000 φορές πιο φωτεινά από τον Ήλιο. Η ακτινοβολία τους θερμαίνει το νέφος αερίων και δημιουργεί το φαινόμενο της «φωτοεξάτμισης». Τα μόρια του υδρογόνου του νέφους φτάνουν σε θερμοκρασία τόσο υψηλή που αρχίζουν να κινούνται με τέτοια ταχύτητα που επαρκεί για να ξεφύγουν από την έλξη του αστεριού. Και στη συνέχεια διασκορπίζονται στο διαστρικό διάστημα.Σύμφωνα με τη μελέτη, οι συνέπειες της ακτινοβολίας είναι τέτοιες που τα αέρια ξεφεύγουν από τον πρωτοπλανητικό δίσκο σε διάστημα μικρότερο του ενός εκατομμυρίου ετών, δηλαδή αρκετά γρήγορα για να επηρεαστεί ο σχηματισμός γιγαντιαίων, αέριων πλανητών. Η παρατήρηση του φαινομένου κατέστη δυνατή συνδυάζοντας τα δεδομένα που συνέλεξε το Τζέιμς Γουέμπ με εκείνα του ραδιοτηλεοσκοπίου ALMA.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1605250/ta-poly-megala-astra-einai-echthroi-toy-dia/

[Δροσος Γεωργιος]

Είναι πίνακας του Βαν Γκογκ ή ο Δίας;

Το σκάφος της αποστολής Juno της NASA εκτοξεύτηκε στις 5 Αυγούστου 2011 και μπήκε σε τροχιά γύρω από τον Δία στις 4 Ιουλίου 2016. Από τότε το Juno εξερευνά τόσο τον αέριο γίγαντα όσο και τους δορυφόρους του έχοντας ήδη προσφέρει ένα ανεκτίμητο σε ποσότητα και αξία όγκο δεδομένων για το σύστημα του μεγαλύτερου πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος.Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια εντυπωσιακή έγχρωμη φωτογραφία από το βόρειο ημισφαίριο του Δία η οποία μοιάζει πολύ με την περίφημη «Έναστρη Νύχτα», τον πίνακα που ο Βίνσεντ Βαν Γκογκ φιλοτέχνησε κοιτάζοντας τον νυχτερινό ουρανό λίγο πριν την ανατολή του Ήλιου στο δωμάτιο του φρενοκομείου στο οποίο νοσηλευόταν μετά τον αυτό-ακρωτηριασμό του αυτιού του. Μάλιστα υπάρχουν αναφορές που συνδέουν τον πίνακα με πραγματικά διαστημικά αντικείμενα και πιο συγκεκριμένα με τον τον γαλαξία Μ51Α  που είναι πιο γνωστός ως Γαλαξίας της Δίνης. Ο γαλαξίας αυτός βρισκόταν σε ένα σκίτσο του Βρετανού αστρονόμου του 19ου αιώνα Γουίλιαμ Πάρσονς και πιστεύεται ότι το σκίτσο αυτό το είχε δει ο Βαν Γκογκ και αξιοποίησε το γαλαξία στον πίνακα του.Η φωτογραφία ελήφθη στις 12 Μαΐου όταν το Juno πλησίασε για 61η φορά σε πολύ κοντινή απόσταση τον Δία και παρέχει μια λεπτομερή άποψη χαοτικών νεφών και κυκλωνικών καταιγίδων σε μια περιοχή του βόρειου ημισφαιρίου του πλανήτη.Τέτοιου είδους λεπτομερείς εικόνες φωτίζουν τα περίπλοκα και έντονα ατμοσφαιρικά φαινόμενα που δημιουργούνται στο Δία τα οποία αποτελούν μόνιμο πεδίο παρατήρησης της επιστημονικής κοινότητας.

 Εκπληκτική έγχρωμη εικόνα του γίγαντα του ηλιακού μας συστήματος.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1722401/einai-pinakas-toy-van-gkogk-i-o-dias/

[Δροσος Γεωργιος]

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία εξαφανίζεται από την έλλειψη… τροφοδοσίας.

Απάντηση στο φαινόμενο της συρρίκνωσης της μόνιμης καταιγίδας στο γιγάντιο πλανητη.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα είναι μια περιοχή υψηλών πιέσεων, ένα βαρομετρικό υψηλό σύστημα, στην ατμόσφαιρα του Δία που συντηρεί μια αντικυκλωνική θύελλα, τη μεγαλύτερη σε ολόκληρο το ηλιακό μας σύστημα. Το φαινόμενο παρατηρείται προσεκτικά από το 1830 αλλά όλα τα διαθέσιμα στοιχεία υποδεικνύουν ότι δημιουργήθηκε 100-200 έτη νωρίτερα.Έχουν πραγματοποιηθεί δεκάδες μελέτες για τα χαρακτηριστικά αλλά και τους μηχανισμούς αυτής της κολοσσιαίας καταιγίδας η έκταση της οποίας αυξομειώνεται. Κάποια στιγμή είχε φτάσει σε έκταση τα 40 χιλιάδες χλμ. ενώ σήμερα έχει υποχωρήσει στα 16 χιλιάδες χλμ. και συνεχίζει να συρρικνώνεται με τους επιστήμονες να αναζητούν απαντήσεις για το τι ακριβώς συμβαίνει.

Η αιτία

Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «Icarus» ερευνητική ομάδα με επικεφαλής επιστήμονες διαστημικής μετεωρολογίας του Πανεπιστημίου Γέιλ υποστηρίζει ότι έλυσε το μυστήριο πραγματοποιώντας σειρά σχεδιασμένων για την περίσταση προσομοιώσεων. Σύμφωνα με τους ερευνητές η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα είναι μια αντικυκλωνική θύελλα που διατηρεί το μέγεθος της ενσωματώνοντας μικρότερου μεγέθους θύελλες που δημιουργούνταν σε κοντινή απόσταση από αυτή. Όμως το τελευταίο χρονικό διάστημα έχει μειωθεί ο αριθμός αυτών των μικρότερων γειτονικών θυελλών με αποτέλεσμα να μειώνεται και το μέγεθος της Κηλίδας.«Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία είναι ένα από τα παλαιότερα και μεγαλύτερα διακριτά μετεωρολογικά φαινόμενα στο ηλιακό μας σύστημα. Τέτοιες προσομοιώσεις και προσπάθειες παρατήρησης είναι απαραίτητες για να αποκαλυφθεί τελικά η δυναμική που κρύβεται πίσω από την εξέλιξη της παλαιότερης και μεγαλύτερης θύελλας του ηλιακού μας συστήματος» αναφέρουν οι ερευνητές.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1728200/i-megali-erythra-kilida-toy-dia-exafanizetai-apo-tin-elleipsi-trofodosias/

[Δροσος Γεωργιος]

Ο Άρης, ο Δίας και οι μετεωρίτες Περσείδες.

Ο Άρης στις 14 Αυγούστου θα «αγγίξει» τον Δία στον νυχτερινό ουρανό. Οι δύο πλανήτες θα βρεθούν ξανά τόσο κοντά το 2033!Ξημερώματα Τετάρτης 14 Αυγούστου, οι πλανήτες Άρης και Δίας θα φαίνονται τόσο κοντά στον νυχτερινό ουρανό, που μόνο το ένα τρίτο του πλάτους του φεγγαριού θα μπορούσε να χωρέσει ανάμεσά τους. Ενώ θα φαίνονται σε γνωνιακή απόσταση 0,3 μοίρες, στην πραγματικότητα οι δυο πλανήτες θα απέχουν πάνω από 575 εκατομμύρια χιλιόμετρα, καθώς κινούνται στις τροχιές τους γύρω από τον Ήλιο.Πρόκειται για ένα σπάνιο αστρονομικό φαινόμενο, αφού οι δύο πλανήτες βρέθηκαν ξανά τόσο κοντά στον νυχτερινό ουρανό πριν από έξι χρόνια, το 2018. Και θα ξαναβρεθούν τόσο κοντά μετά από εννέα χρόνια, το 2033.Η πιο κοντική προσέγγιση τα τελευταία 1000 χρόνια πραγματοποιήθηκε το 1761, όταν ο Άρης και ο Δίας φαινόντουσαν με γυμνό μάτι ως ένα μοναδικό φωτεινό αντικείμενο. Αυτό θα ξανασυμβεί μετά από 324 χρόνια, το 2348.

Περσείδες 2024

Η προσέγγιση των πλανητών Άρη και του Δία συμπίπτει με τη βροχή των μετεωριτών Περσείδων. Το φαινόμενο συμβαίνει κάθε χρόνο την ίδια περίοδο, από τις 17 Ιουλίου ως τις 24 Αυγούστου και κορυφώνεται περίπου την ίδια ημερομηνία. Κάθε χρόνο, αυτή την εποχή, ο πλανήτης μας συναντά τα υπολείμματα που άφησε πίσω του ο κομήτης 109P/Swift-Tuttle, ο οποίος περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο κάθε 133 χρόνια και η τελευταία φορά που βρέθηκε στο εσωτερικό Ηλιακό Σύστημα ήταν το 1992. Αν και ο κομήτης τώρα βρίσκεται στις άκρες του Ηλιακού Συστήματος, η σκόνη και τα σωματίδια που άφησε πίσω του κατά την διάρκεια των πολλών επισκέψεων του στο εσωτερικό Ηλιακό Σύστημα, φτάνουν στην ατμόσφαιρα της Γης και καίγονται με θεαματικό τρόπο, δημιουργώντας την καλοκαιρινή βροχή διαττόντων, τους Περσείδες.Το μέγιστο της βροχής αναμένεται στις 16:00 με 19:00 ώρα Ελλάδας στις 12 Αυγούστου, όμως μπορούν να παρατηρηθούν και τις ημέρες πριν και μετά το μέγιστο. Το ξημέρωμα της Δευτέρας 12 Αυγούστου και της Τρίτης 13 Αυγούστου θα είναι η καλύτερη στιγμή για την παρατήρηση τους. Η Σελήνη δύει τα μεσάνυχτα και ο αστερισμός του Περσέα, όπου βρίσκεται το ακτινοβόλο σημείο της βροχής, θα ανατέλλει στον βορειοανατολικό ουρανό.Όμως και πριν τα μεσάνυχτα ίσως είναι ορατοί μερικοί Περσείδες, οι οποίοι θα καίγονται στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας και θα έχουν μεγάλη διάρκεια, καθώς θα ταξιδεύουν με μικρή γωνία και θα παραμένουν στην ατμόσφαιρα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.Κατά την διάρκεια της νύχτας και προς το ξημέρωμα, η βροχή θα σημειώνει αύξηση, όσο ο Περσέας θα κερδίζει ύψος. Η καλύτερη ώρα για την παρατήρηση τους είναι γύρω στις 3 με 4 τα ξημερώματα.

Το ακτινοβόλο σημείο των Περσείδων στις 4 το ξημέρωμα 12 και 13 Αυγούστου.

Τμήμα του ανατολικού (-βορειοανατολικού) νυχτερινού ουρανού στις 14/8/2024 (2:36 π.μ.), όπου (πάνω αριστερά) ο Άρης φαίνεται πολύ κοντά στον Δία (https://stellarium-web.org/

πηγή: https://phys.org/news/2024-08-mars-jupiter-chummy-night-sky.html – https://www.ofa.gr/perseids-2024/

[Δροσος Γεωργιος]

Γη και Σελήνη παίζουν σήμερα πινγκ πονγκ με ευρωπαϊκό διαστημόπλοιο για να το στείλουν να εξερευνήσει το Δία (βίντεο)

Το σκάφος θα πάρει πορεία προς τον πλανήτη εκμεταλλευόμενο βαρυτικές αλληλεπιδράσεις.

Τον Απρίλιο του 2023 εκτοξεύθηκε από το διαστημικό κέντρο της Γαλλικής Γουιάνας ο πύραυλος που μετέφερε το σκάφος της αποστολής JUICE του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA). Το σκάφος αναμένεται να φτάσει στο Δία σε οκτώ χρόνια με στόχο να εξερευνήσει το γίγαντα αερίου του ηλιακού μας συστήματος καθώς και τα παγωμένα φεγγάρια του, Γανυμήδη, Καλλιστώ και Ευρώπη.Οι επιτελείς της αποστολής επέλεξαν ένα σύνθετο και υψηλού ρίσκου τρόπο για να μπορέσει το σκάφος να φτάσει στο γίγαντα αερίου του ηλιακού μας συστήματος εξοικονομώντας με αυτή τη διαδικασία πολύτιμα καύσιμα.Το σκάφος περιφέρεται εδώ και 16 μήνες γύρω από τη Σελήνη και χθες στη διάρκεια της εντυπωσιακής πανσελήνου πλησίασε το φυσικό μας δορυφόρο σε πολύ κοντινή απόσταση έτσι ώστε οι βαρυτικές δυνάμεις του φεγγαριού να το σπρώξουν δυνατά σε ένα σημείο όπου θα συναντήσει σήμερα Τρίτη τις βαρυτικές δυνάμεις της Γης οι οποίες με τη σειρά τους θα του δώσουν την απαραίτητη ώθηση για να ταξιδέψει στον πλανήτη. Μάλιστα το σκάφος κατέγραψε εικόνες από το κοντινό του πέρασμα από τη Σελήνη σε απόσταση περίπου 750 χλμ. από την επιφάνεια της.

Οι πρωτιές και η εξερεύνηση

Η αποστολή φέρει την ονομασία «Jupiter Icy Moon Explorer» («Εξερευνητής των παγωμένων φεγγαριών του Δία») και συγκεντρώνει πολλές πρωτιές. Πρόκειται για το πρώτο διαστημόπλοιο που θα βρεθεί ποτέ σε τροχιά γύρω από ένα άλλο φεγγάρι, πέρα από το δικό μας, τον Γανυμήδη, που είναι το μεγαλύτερο φεγγάρι του Δία. Επίσης, θα είναι το πρώτο διαστημικό σκάφος που θα χρησιμοποιήσει τη βαρυτική υποβοήθηση Σελήνης – Γης για να εξοικονομήσει καύσιμα και το πρώτο που θα αλλάξει τροχιά από έναν άλλο πλανήτη σε ένα από τα φεγγάρια του (από τον Δία στο Γανυμήδη).Η αποστολή θα εξερευνήσει σε βάθος το πολύπλοκο περιβάλλον του Δία, θα μελετήσει την εξέλιξη και την προέλευσή του αλλά και να διαπιστωθεί αν στην ατμόσφαιρα του Δία υπάρχουν συνθήκες που να επιτρέπουν την παρουσία κάποιων μορφών ζωής. Βασικός στόχος της αποστολής είναι να διαπιστώσει αν υπάρχουν συνθήκες ευνοϊκές στη ζωή στους υπόγειους ωκεανούς που έχει διαπιστωθεί ότι υπάρχουν στο εσωτερικό των τριών παγωμένων φεγγαριών του Δία.

 

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1744550/gi-kai-selini-paizoyn-simera-pingk-pongk-me-eyropaiko-diastimoploio-gia-na-to-steiloyn-na-exereynisei-to-dia-vinteo/

[Δροσος Γεωργιος]

Εντυπωσιακές κοντινές εικόνες Γης και Σελήνης από το διαστημόπλοιο που έγινε… μπαλάκι του πινγκ πονγκ για να φτάσει στο Δία.

Το σκάφος της αποστολής JUICE είχε ενεργοποιήσει τη κάμερα του όταν πλησίαζε κοντά στο πλανήτη μας και το φεγγάρι.

Στις 20 Αυγούστου το διαστημικό σκάφος της αποστολής JUICE τoυ Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) χρησιμοποίησε τη Γη και τη Σελήνη ως μια βαρυτική σφεντόνα για να λάβει μια… γενναία σπρωξιά προς το Δία χωρίς να χρειαστεί να σπαταλήσει τα πολύτιμα καύσιμα του.Η αποστολή φέρει την ονομασία «Jupiter Icy Moon Explorer» («Εξερευνητής των παγωμένων φεγγαριών του Δία») και συγκεντρώνει πολλές πρωτιές. Πρόκειται για το πρώτο διαστημόπλοιο που θα βρεθεί ποτέ σε τροχιά γύρω από ένα άλλο φεγγάρι, πέρα από το δικό μας, τον Γανυμήδη, που είναι το μεγαλύτερο φεγγάρι του Δία. Επίσης είναι το πρώτο διαστημικό σκάφος που χρησιμοποίησε τη βαρυτική υποβοήθηση Σελήνης – Γης για να εξοικονομήσει καύσιμα και το πρώτο που θα αλλάξει τροχιά από έναν άλλο πλανήτη σε ένα από τα φεγγάρια του (από τον Δία στο Γανυμήδη).Η αποστολή θα εξερευνήσει σε βάθος το πολύπλοκο περιβάλλον του Δία, θα μελετήσει την εξέλιξη και την προέλευσή του αλλά και να διαπιστωθεί αν στην ατμόσφαιρα του Δία υπάρχουν συνθήκες που να επιτρέπουν την παρουσία κάποιων μορφών ζωής. Βασικός στόχος της αποστολής είναι να διαπιστώσει αν υπάρχουν συνθήκες ευνοϊκές στη ζωή στους υπόγειους ωκεανούς που έχει διαπιστωθεί ότι υπάρχουν στο εσωτερικό τριών παγωμένων φεγγαριών του Δία.

Οι εικόνες

Για να καταφέρει το σκάφος να ενεργοποιήσει αυτό το βαρυτικό μηχανισμό που θα το εκτόξευε στο ηλιακό μας σύστημα έπρεπε αρχικά να πλησιάσει σε πολύ κοντινή απόσταση τη Σελήνη και στη συνέχεια να πλησιάσει με μεγάλη ταχύτητα κοντά στη επιφάνεια της Γης. Αυτή η δύσκολη διαστημική «μανούβρα» είχε τελικά επιτυχή έκβαση και το σκάφος ταξιδεύει πλέον προς το Δία με την ώθηση που έδωσαν η Γη και η Σελήνη. Όμως την στιγμή που το σκάφος βρέθηκε πολύ κοντά στην επιφάνεια του πλανήτη μας και σε αυτή του φεγγαριού κατέγραφε συνεχώς εντυπωσιακές λεπτομερείς εικόνες οι οποίες ειδικά όσον αφορά τη Σελήνη θα αποτελέσουν αντικείμενο μελέτης από τους επιστήμονες. Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα ορισμένες από αυτές τις εικόνες.

Εντυπωσιακό κοντράστ φωτός και σκότους σε γεωλογικούς σχηματισμούς στη Σελήνη. πηγή φωτό (ESA/JUICE/JANUS)

Λεπτομερείς εικόνες από κρατήρες στη Σελήνη. πηγή φωτό (ESA/JUICE/JANUS)

Λεπτομερείς εικόνες από πολύ φωτεινά υψίπεδα της Σελήνης. πηγή φωτό (ESA/JUICE/JANUS)

Το νησί Luzon στις Φιλιππίνες. πηγή φωτό (ESA/JUICE/JANUS)

Εικόνες των νεφών πάνω από τις Φιλιππίνες. πηγή φωτό (ESA/JUICE/JANUS)

Το σκάφος κατέγραψε έντονες νεφώσεις πάνω από τον συνήθως καθαρό ουρανό της Χαβάης. πηγή φωτό (ESA/JUICE/JANUS)

Το σκάφος αναμένεται να φτάσει στο Δία σε οκτώ χρόνια με στόχο να εξερευνήσει το γίγαντα αερίου του ηλιακού μας συστήματος καθώς και τα παγωμένα φεγγάρια του, Γανυμήδη, Καλλιστώ και Ευρώπη.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1750748/entyposiakes-kontines-eikones-gis-kai-selinis-apo-to-diastimoploio-poy-egine-mpalaki-toy-pingk-pongk-gia-na-ftasei-sto-dia/

[Δροσος Γεωργιος]

Ευρωπαϊκό σκάφος που ταξιδεύει στο Δία φωτογράφισε τη Γη και τη Σελήνη.

Η Γη και η Σελήνη όπως φαίνονται από απόσταση πέντε εκατ. χλμ.

Στις 20 Αυγούστου το διαστημικό σκάφος της αποστολής JUICE τoυ Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) χρησιμοποίησε τη Γη και τη Σελήνη ως μια βαρυτική σφεντόνα για να λάβει μια… γενναία σπρωξιά προς το Δία χωρίς να χρειαστεί να σπαταλήσει τα πολύτιμα καύσιμα του. Καθώς κατευθύνεται στο Δία το σκάφος καταγράφει εικόνες και σε κάποιες από αυτές ενώ κατευθύνεται στην Αφροδίτη φωτογράφισε από απόσταση 5 εκατομμυρίων χλμ. από τη Γη τον πλανήτη μας και τη Σελήνη ενώ έχει καταφέρει να καταγράψει εικόνες του πλανήτη Ουρανού.

 

Η αποστολή φέρει την ονομασία «Jupiter Icy Moon Explorer» («Εξερευνητής των παγωμένων φεγγαριών του Δία») και συγκεντρώνει πολλές πρωτιές. Πρόκειται για το πρώτο διαστημόπλοιο που θα βρεθεί ποτέ σε τροχιά γύρω από ένα άλλο φεγγάρι, πέρα από το δικό μας, τον Γανυμήδη, που είναι το μεγαλύτερο φεγγάρι του Δία. Επίσης είναι το πρώτο διαστημικό σκάφος που χρησιμοποίησε τη βαρυτική υποβοήθηση Σελήνης – Γης για να εξοικονομήσει καύσιμα και το πρώτο που θα αλλάξει τροχιά από έναν άλλο πλανήτη σε ένα από τα φεγγάρια του (από τον Δία στο Γανυμήδη).Η αποστολή θα εξερευνήσει σε βάθος το πολύπλοκο περιβάλλον του Δία, θα μελετήσει την εξέλιξη και την προέλευσή του αλλά και να διαπιστωθεί αν στην ατμόσφαιρα του Δία υπάρχουν συνθήκες που να επιτρέπουν την παρουσία κάποιων μορφών ζωής. Βασικός στόχος της αποστολής είναι να διαπιστώσει αν υπάρχουν συνθήκες ευνοϊκές στη ζωή στους υπόγειους ωκεανούς που έχει διαπιστωθεί ότι υπάρχουν στο εσωτερικό τριών παγωμένων φεγγαριών του Δία.

Εντυπωσιακή εικόνα του πλανήτη μας και του φεγγαριού από τη θέα της Αφροδίτης

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1771474/eyropaiko-skafos-poy-taxideyei-sto-dia-fotografise-ti-gi-kai-ti-selini/

Το επεξεργάστηκε Σεπτέμβριος 20, 2024 ο Δροσος Γεωργιος

[Δροσος Γεωργιος]

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble διείσδυσε στον «Μίλτον» του ηλιακού μας συστήματος, τον σούπερ αντικυκλώνα που βρίσκεται στο Δία (βίντεο)

Νέα αποκαλυπτικά στοιχεία για τη Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα.

Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «The Planetary Science Journal» ερευνητική ομάδα με επικεφαλής επιστήμονες της NASA παρουσιάζει νέα πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία για την Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα, ένα βαρομετρικό υψηλό σύστημα, στην ατμόσφαιρα του Δία που συντηρεί μια αντικυκλωνική θύελλα, τη μεγαλύτερη σε ολόκληρο το ηλιακό μας σύστημα.Το φαινόμενο παρατηρείται προσεκτικά από το 1830 αλλά όλα τα διαθέσιμα στοιχεία υποδεικνύουν ότι δημιουργήθηκε 100-200 έτη νωρίτερα. Έχουν πραγματοποιηθεί δεκάδες μελέτες για τα χαρακτηριστικά αλλά και τους μηχανισμούς αυτής της κολοσσιαίας καταιγίδας η έκταση της οποίας αυξομειώνεται. Κάποια στιγμή είχε φτάσει σε έκταση τα 40 χιλιάδες χλμ. όμως το τελευταίο χρονικό διάστημα έχει μειωθεί ο αριθμός αυτών των μικρότερων γειτονικών θυελλών με αποτέλεσμα να μειώνεται και το μέγεθος της Κηλίδας.Η ερευνητική ομάδα μελέτησε δεδομένα που συνέλεξε το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble από τη Μεγάλη Ερυθρή Κηλίδα τα οποία συλλέχθηκαν σε χρονικό διάστημα 90 ημερών μεταξύ Δεκεμβρίου 2023 και Μαρτίου 2024.Τα στοιχεία αυτά αποκαλύπτουν ότι ο αντικυκλώνας δεν είναι τόσο σταθερός όσο φαίνεται. Οι συνδυασμένες εικόνες του Hubble επέτρεψαν στους αστρονόμους να δημιουργήσουν ένα χρονικό βίντεο κίνησης (time-lapse) που παρουσιάζει τη συμπεριφορά της κηλίδας.

 

Η ερευνητική ομάδα έκανε μετρήσεις στο μέγεθος, το σχήμα, τη φωτεινότητα, το χρώμα και τη δίνη της Μεγάλης Ερυθράς Κηλίδας σε έναν πλήρη κύκλο ταλάντωσης. Τα δεδομένα αποκαλύπτουν ότι η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα δεν είναι τόσο σταθερή όσο φαίνεται. Παρατηρήθηκε να περνάει από μια ταλάντωση στο ελλειπτικό της σχήμα και να «κουνιέται» όπως κουνιέται η ζελατίνη μέσα μέσα ένα μπολ. Η αιτία της ταλάντωσης των είναι άγνωστη.«Ενώ γνωρίζαμε ότι η κίνησή του ποικίλλει ελαφρώς ως προς το γεωγραφικό του μήκος, δεν περιμέναμε να δούμε το μέγεθος να ταλαντώνεται. Από όσο γνωρίζουμε, δεν έχει εντοπιστεί πριν. Είναι πραγματικά η πρώτη φορά που είχαμε τον σωστό ρυθμό απεικόνισης της Μεγάλης Ερυθράς Κηλίδας. Με την υψηλή ανάλυση του Hubble μπορούμε να πούμε ότι η κηλίδα συσφίγγεται την ίδια στιγμή που κινείται είτε η κίνηση είναι ταχύτερη είτε πιο αργή. Αυτό ήταν πολύ απροσδόκητο και προς το παρόν δεν υπάρχουν υδροδυναμικές εξηγήσεις για αυτό το φαινόμενο» αναφέρει η Έιμι Σάιμον του Διαστημικού Κέντρου Πτήσεων Γκοντάρντ της NASA, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1796272/to-diastimiko-tileskopio-hubble-dieisdyse-ston-milton-toy-iliakoy-mas-systimatos-ton-soyper-antikyklona-poy-vrisketai-sto-dia-vinteo/

[Δροσος Γεωργιος]

Νέες εντυπωσιακές εικόνες του Δία και του «πίνακα ζωγραφικής» των νεφών του.

Το σκάφος Juno συνεχίζει να εξερευνά το γίγαντα αερίου του ηλιακού μας συστήματος.

Το διαστημικό σκάφος Juno της NASA συμπλήρωσε 66 περιφορές γύρω από τον Δία από τότε που έφθασε στον μεγαλύτερο πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος, το 2016. To Juno ολοκλήρωσε την 66ή περιφορά του γύρω από τον Δία στις 23 Οκτωβρίου. Στη διάρκεια κάθε μιας από αυτές, η κάμερα JunoCam λαμβάνει φωτογραφίες του πλανήτη από διαφορετική γωνία και απόσταση.Στο τελευταίο του πέρασμα το Juno κατέγραψε νέες εντυπωσιακές εικόνες από τα εκπληκτικά στροβιλιζόμενα νέφη και τις χαοτικές καταιγίδες του Δία προσφέροντας νέα στοιχεία στους επιστήμονες για αυτά τα φαινόμενα.Το διαστημικό σκάφος πήρε το όνομά του από τη ρωμαϊκή θεότητα Γιούνο (σ.σ. αντίστοιχη με την θεά Ήρα της ελληνικής μυθολογίας). Μέχρι σήμερα, το Juno έχει στείλει στο κέντρο ελέγχου της NASA μεγάλο όγκο δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων εικόνων της Γης, του Δία και των μεγαλύτερων φεγγαριών του μεγαλύτερου πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος: του Γανυμήδη και της Ευρώπης. Αποστολή του Juno είναι να μελετήσει τη βαρύτητα και το ισχυρό μαγνητικό πεδίο αυτού του γίγαντα αερίων, το πολύχρωμο σέλας και τα στροβιλιζόμενα νέφη του, προκειμένου να αποκαλύψει πώς σχηματίστηκε ο Δίας και πώς εξελίχθηκε στη συνέχεια.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1825556/nees-entyposiakes-eikones-toy-dia-kai-toy-pinaka-zografikis-ton-nefon-toy/