Παράγων μεγεθύνσεως διαφόρων Barlow

[kkokkolis]

Είναι γνωστό πως οι Barlow συχνά προωθούνται με έναν παράγοντα μεγέθυνσης ο οποίος δεν αντιστοιχεί ακριβώς στην πραγματικότητα και κάποτε δεν είναι καν ενδεικτικός. Επίσης πως ο παράγων μεγεθύνσεως αυξάνει αυξανομένης της αποστάσεως της αρνητικής ομάδος φακών από το field stop του προσοφθαλμίου.

Επί τη ευκαιρία της δοκιμασίας κάποιων κιαλιών http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?p=183415#183415 αποφάσισα να δοκιμάσω την μεγέθυνση που προσφέρουν οι διάφοροι Barlow που διαθέτω, υπολογίζοντας μόνο την σχετική ισχύ και αδιαφορώντας για τις απόλυτες τιμές.

Δεν θα σας κουράσω με λεπτομέρειες. Απλώς χρησιμοποίησα 2 τηλεσκόπια διαφορετικής σχεδίασης, ένα διοπτρικό ST80 80/400 f/5 και ένα Maksutov Cassegrain C4 102/1325 f/13.

Χρησιμοποίησα τους φακούς Baader Hyperion Aspheric 31mm, ES100 20mm, Skywatcher Plossl 25mm και Baader Genuine Orthoscopic 18mm με τον 2" Denk 2x Multiplier ως έχει και τοποθετημένο στον Baader Clicklock 47mm, τον 2" GTO Proxima 1.5x (κυκλοφορεί και ως Antares 1.6x και Astrophysics 1.7x οπότε η ισχύς του παραμένει μυστηριώδης), τον 1.25" Orion Shorty Plus 2x και τον Televue Powermate 2.5x. Τους 1.25" τους δοκίμασα και με τα 2 τηλεσκόπια, ενώ τους 2" μόνο με το C4.

Η απόσταση της μεζούρας ήταν 17m και μετρούσα τα εκατοστά που ήταν ορατά χωρίς Barlow και μετά με διάφορους Barlow. Ο λόγος cm δίχως/cm με μου έδωσε τον παράγοντα μεγέθυνσης. Ο λόγος επιβεβαιώθηκε και με άλλους συνδυασμούς τηλεσκοπίων- φακών πριν ανακοινωθεί εδώ. Οι μετρήσεις είναι διαθέσιμες.

Αποτελέσματα:

 

2" Denk 2x Multiplier, απευθείας σύνδεση σε 2" φακό: 1.35x

2" Denk 2x Multiplier, σύνδεση σε Baader Clicklock 47mm: 1.7x

2" GTO Proxima 1.5x: 1.9x (!!!)

1.25" Orion Shorty Plus 2x: 2.45x

Televue Powermate 2.5x: 2.5x

 

Τα αποτελέσματα αλλάζουν σημαντικά τον σχεδιασμό μου για την παρατήρηση σε υψηλές μεγεθύνσεις. Ευτυχώς το ένα λάθος διορθώνεται από ένα άλλο και δεν μένω ακάλυπτος στα περίπου 2x

Σχετικά με τον Denk 2x Multiplier τα αποτελέσματα είναι αναμενόμενα, αφού 2x προσφέρει μπροστά από έναν διαγώνιο. Ο χρήστης που μου τον πούλησε είχε μετρήσει 1.3x βιδωτό και 1.8x μπροστά από διαγώνιο, άρα το 1.7x είναι λογικό.

Ο Proxima απέχει πολύ από το 1.5x που δηλώνει. Ουσιαστικά πρόκειται για έναν σχεδόν 2x Barlow.

Ο Orion Shorty Plus απέχει πολύ επίσης. Πλησιάζει τον Powermate τόσο που ίσως τον πουλήσω.

O Powermate είχε συγκινητική ακρίβεια, αν και κάποιος χρήστης τον είχε μετρήσει (λανθασμένα προφανώς) ως 2.8x.

 

Ενδιαφέρομαι για την πραγματική μεγέθυνση των TV Barlow 2x, Celestron Ultima 2x και Baader Hyperion Zoom 2.25x, γιατί όχι και άλλων. Αν μπορεί να μετρήσει και κάποιος άλλος τους Barlow αυτούς ας ενημερώσει.

 

Έκανα και σύγκριση της ευκρίνειας διαφόρων φακών, προσπαθώντας να δω πόσο καθαρά φαίνονταν οι διαγραμμίσεις της μεζούρας στα άκρα του πεδίου. Αυτά όμως θα τα πούμε αλλού.

[astrovox]

Κώστα, πολύ ενδιαφέρουσες μετρήσεις, μπράβο!

 

Οι τιμές που δίνεις είχαν διακύμανση για τους διάφορους φακούς σαν αποτέλεσμα της διαφορετικής απόστασης από το field stop όπως είπες;

[kkokkolis]

Αυτό Ανδρέα ισχύει μόνο για τον Denk στην περίπτωσή μου. Πρόκειται για έναν Barlow εντός δακτυλίου 2''.

Όταν τον βιδώνω απ' ευθείας στον φακό (στους Hyperions μπαίνει και εσωτερικά!) έχει ισχύ 1.35x. Όταν τον βιδώνω στον Baader Clicklock 47mm αυξάνει η απόσταση από το field stop και ισχύει 1.7x.

Πρέπει να επαναλάβω το πείραμα απομακρύνοντας το στοιχείο Denk κατά 7, 14, 21, 28 & 35mm μέσω ενός δακτυλίου φίλτρου και των Baader Fine Tune Rings και να καταγράψω τα αποτελέσματα. Ουσιαστικά απέκτησα έναν νέο Barlow υψηλότατης ποιότητας (Made in Japan, όμοιος με των Powerswitch) μεταβλητής μεγέθυνσης, σαν τον πανάκριβο Baader/Zeiss VIP Barlow που όμως είναι T2. Ο Denk δέχεται field stop 32mm, αλλά ακόμη και με τον Hyperion Aspheric δεν είδα βινιετάρισμα. Φθάνει να είναι καλός και την νύκτα.

Μπορώ να το βιδώσω και επάνω στον τροχό φίλτρων και να μετρήσω την μεγέθυνση και σε αυτήν την διαμόρφωση.

[kkokkolis]

Έχοντας διαβάσει πως οι μεγεθύνσεις που λαμβάνεις με Ethos και Nagler διαφοροποιούνται λόγω εσωτερικού field stop, επανέλαβα σήμερα με τον Nagler 22. Οι τιμές ήταν διαφοροποιημένες και στο Νευτώνιο θα είναι μάλλον κατά τι μικρότερες καθώς κάθε διάταξη εξείχε από τον διαγώνιο (τερμάτιζε στον προστατευτικό δακτύλιο).

Ο Denk έδωσε ισχύ 1.33x. Η τοποθέτηση σε Baader Click Lock από μόνη της έδωσε ισχύ 1.08x (σε Hyperion 24 1.1x). O Denk με τον Baader ισχύ 1.47x (σε σχέση με τον Baader σκέτο). Από εκεί και πέρα για κάθε 7mm που προσέθετα είχα μια μικρή αύξηση της ισχύος.

Χωρίς Clicklock

00mm -> 1.33x

07mm -> 1.40x

14mm -> 1.46x

21mm -> 1.50x

28mm -> 1.56x

35mm -> 1.64x

42mm -> 1.68x

49mm -> 1.73x

Με Clicklock 47mm

00mm -> 1.47x

07mm -> 1.56x

14mm -> 1.62x

21mm -> 1.65x

28mm -> 1.70x

35mm -> 1.77x

42mm -> 1.81x

49mm -> 1.86x

 

Δεν ισχυρίζομαι πως οι μετρήσεις ήταν ακριβέστατες και σήμερα έγιναν σε μικρότερη απόσταση (λόγω βροχής) που προοσθέτει νέο συστηματικό σφάλμα. Η αύξηση της ισχύος φαίνεται χαμηλότερη από εκείνη των χθεσινών μετρήσεων. Ακόμη μέτρησα τον Proxima σαν 1.75 και τον Orion σαν 2.3 με άλλον συνδυασμό φακών. Ο Hyperion σαν 1.25" είναι κατά 1.15x ισχυρότερος από ότι σαν 2" (επειδή εξέχει).

Είναι πολλές οι παράμετροι που επηρεάζουν το αποτέλεσμα, μία εξ αυτών είναι η μεταβολή της εστιακής του καταδιοπτρικού λόγω μετακίνησης του πρωτεύοντος. Σε Νευτώνια τα πράγματα θα διαφέρουν. Και πάλι το συμπέρασμα είναι το εξής: οι τιμές είναι ενδεικτικές.

Πρακτικά δεν έχει τόσο σημασία. Αυξάνεις την ισχύ μέχρι εκεί που λαμβάνεις ωραία εικόνα, καλώς εστιασμένη.