Ηλιακό ρολόι!Το φτιάχνουμε?

[maxplanck]

Ακολουθει απόσπασμα απο μια εργασία του γιού μου

" ΗΛΙΑΚΟ ΡΟΛΟΙ

Από τα πολύ παλιά χρόνια ο άνθρωπος επινόησε και κατασκευασε μηχανισμούς για τη

μέτρηση του χρόνου.

Ο αρχαιότερος τύπος τέτοιου μηχανισμού είναι το ηλιακό ρολόι το οποίο επινοήθηκε κατά

πάσα πιθανότητα απο τους Χαλδαίους περί το 2000π.χ.

Στη συνέχεια διαδόθηκε σε όλους τους λαούς του αρχαίου κόσμου και με τη παροδο του

χρόνου πήρε διάφορες μορφές.

Η λειτουργία ενός ηλιακού ρολογιού στηρίζεται στη κίνηση της σκιάς μίας ράβδου που

καλείται γνώμονας.Ο γνώμονας ειναι καρφωμένος σε μία οριζόντια ή κατακόρυφη πλάκα

η οποία είναι βαθμολογημένη.η σκιά του γνωμονα πέφτει πανω στη πλάκα και η ώρα

διαβάζεται απευθείας.

Ο χρόνος που θα μετρούμε όμως δεν θα είναι η ακριβής ώρα Ελλάδος αλλά ο αληθής

ηλιακός χρόνος!Ομως με μια διόρθωση θα είναι ευκολο να βρίσκουμε την επίσημη ώρα

Ελλάδος.

 

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΑ ΗΛΙΑΚΑ ΡΟΛΟΓΙΑ

Γνωρίζοντας τις γεωγραφικές συντεταγμένες ενός τοπου (λ,φ) τοποθετουμε τον γνωμονα

ετσι ώστε να σχηματίζει με τη πλάκα γωνια ιση με το γεωγραφικό πλάτος του τόπου

η δε διεύθυνσή του να συμπίπτει με τον άξονα της Γής.Στη συνέχεια χαράζουμε τον άξονα

Βορρά-νότου με τη βοήθεια φυσικά μιας πυξίδας και προσέχοντας ο Βορράς να είναι προς

το μέρος που κλίνει ο γνώμονας.Κατόπιν φερουμε την καθετο στο σημειο στήριξης του

γνώμονα στη πλάκα και χαράζουμε ημικύκλιο αυθαίρετης ακτίνας.

Μετά φέρουμε και τις ωριαίες γραμμές με διαδοχικά άλματα 15 μοιρών"

Είναι προφανές πως στον ισημερινό όπου και το γεωγραφικό πλάτος είναι μηδέν

ο γνώμονας του ρολογιού πρέπει να είναι οριζόντιος.

Αρα δεν μπορούμε να κατασκευάσουμε οριζόντιο ηλιακό ρολοι στον ισημερινό.

Μπορούμε όμως να το κάνουμε κατακόρυφο!

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΟ ΗΛΙΑΚΟ ΡΟΛΟΙ

Μπορεί να χαραχτεί ή και να τοποθετηθεί πάνω σε τοίχο

Ο γνώμονας πρέπει να σχηματίζει με τον τοίχο γωνία ω=90-φ,δηλαδή ίση μεω τη

συμπληρωματική του γεωγραφικού πλάτους φ.Στη περίπτωσή μας ω=50 μοίρες.

Προσοχή ,ο γνώμονας να δείχνει προς τα πάνω.

ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΧΡΟΝΟΥ ΤΟΥ ΗΛΙΑΚΟΥ ΡΟΛΟΓΙΟΥ

Για να μετατρέψουμε τον αληθή ηλιακο χρόνο που μετρά το ηλιακό ρολόι στην

επισημη ώρα Ελλάδας χρησιμοποιούμε την εξίσωση :E=A+λ-ν-ε,όπου

Ε:η επίσημη ώρα

Α:ο αληθής ηλιακός χρόνος

λ:γεωγραφικό μηκος του τόπου μας σε ώρες

ν=-2 γιατί βρισκόμαστε στον δεύτερο μεσημβρινό ανατολικά του Γκρίνουιτς

ε:η εξίσωση του χρόνου η οποία και εκφράζει τη διαφορά του μέσου ηλιακού χρόνου

απο τον αληθή.

Αν υποθέσουμε λοιπόν οτι εχουμε λ=-1ώρα 32λεπτά προκύπτει

Ε=Α+(-1και 32 +2)-ε

Ε=Α+28-ε

Ε=Α+διόρθωση

Πινακας τιμών διόρθωσης

Ιανουάριος 32 λεπτά Ιούλιος 33 λεπτά

Φεβρουάριος 42 λεπτά Αυγουστος 33 λεπτά

Μάρτιος 37 λεπτά Σεπτέμβριος 25 λεπτά

Απρίλιος 30 λεπτά Οκτώβριος 16 λεπτά

Μαιος 25 λεπτά Νοέμβριος 12 λεπτά

Ιούνιος 28 λεπτά Δεκέμβριος 21 λεπτά

 

Είναι φανερό οτι το ηλιακό ρολόι δεν είναι ακριβές όργανο μέτρησης του χρόνου.

Ωστόσο χρησιμοποιήθηκε και βοήθησε τους προγόνους μας για αιώνες.

 

 

Υ.Γ.πειρακτικά σχόλια της μορφής "προδότη max" και "έγινες αναλογικότερος των ... αναλογικών" ειναι ... λίαν ευπρόσδεκτα!!!

[KOSTAKIS]

To Ηλιακο ρολοι ειναι απο τα αντικειμενα που θελω να κατασκευασω,απλως,θελω να το προσαρμωσω μονιμως σε τραπεζι βεραντας,οποτε πρωτα πρεπει να φτιαχθει το μαρμαρο,και η βεραντα!!(βρισκεται υπο κατασκευη).

Παντως η προταση σου ειναι αριστη,και πολυτιμη για μικρα παιδια(και οχι μονο).

[Heal]

Πολύ ενδιαφέρον και καλοσχεδιασμένο project, Βασίλη! Χρήσιμο και βοηθητικό στη κατανόηση των κινήσεων της Γης.Θυμαμαι κάναμε ένα στο Πανεπιστήμιο στην εργαστηριακή Αστρονομία.

[Γεώργιος Ταρσούδης]

Max μπράβο σου και του γιου σου!!! πολύ καλή εργασία. Την κράτησα στο αρχείο για να την κάνω κάποια στιγμή!!!

 

Φιλικά Γιώργος

[gtgtstar_gazerltlt]

Πολύ ενδιαφέρουσα και καλοσχεδιασμένη εργασία!!!

[Dimitris Nikolaidis]

Ακολουθει απόσπασμα απο μια εργασία του γιού μου

" ΗΛΙΑΚΟ ΡΟΛΟΙ

 

Το μήλο κάτω από την μηλιά θα πέσει, άντε το πολύ πολύ να πέσει στον ίσκιο της.

Βασίλη συγχαρητήρια στον γιό.

[george12]

Θα προσπαθήσω να το φτιάξω.Αλλά να ρωτήσω γίνεται να φτιάξουμε με κάποιο τρόπο έτσι ώστε να βρίσκουμε τις εποχές ανάλογα με την ισημερία του ήλιου(χειμερινή κ.λ.π.)

[maxplanck]

Θα προσπαθήσω να το φτιάξω.Αλλά να ρωτήσω γίνεται να φτιάξουμε με κάποιο τρόπο έτσι ώστε να βρίσκουμε τις εποχές ανάλογα με την ισημερία του ήλιου(χειμερινή κ.λ.π.)

Χμμ, καλή ερώτηση

Απο το μήκος της σκιας???

Τι λένε άλλοι φίλοι???

Παιδια ευχαριστω ΠΟΛΥ για τα καλά σας λόγια.

[skywalker]

Χαιρομαι που υπαρχει αυτη η ορεξη για τετοιου ειδους γνωση!!!

Τα ειχε ολα η εργασια μεσα,μπραβο στο Planck Junior!

 

Και δυο σχολια:

Βασικα τρια ειναι τα ειδη του ηλιακου ρολογιου,

ειναι και το ισημερινο (μαζι με το οριζοντιο κ κατακορυφο)

του οποιου το επιπεδο πανω στο οποιο στηριζεται ο στυλος εχει την διευθυνση του ισημερινου.

 

Οπως ωραια ειπε οτι εχουμε μονο κατακορυφο στον ισημερινο,αραγε τι συμβαινει στους πολους?(ερωτηση για τους υπολοιπους)

 

Επισης η εξισωση χρονου ε,δεν ειναι σταθερη καθε χρονο απο οτι θυμαμαι.

 

Θα αξιζε παντως να ασχοληθει οποιος εχει την ορεξη να το φταιξει!!

 

Νικος

[παναγιωτης]

Λέω να φτιάξουμε ένα Ηλιακό ρολόι χεριού με ενσωματομένη πυξίδα και βίδα για μικρορύθμιση του Γ.Π.

 

Πολύ καλή εργασία. Αν επιτρέπεται για ποια τάξη του σχολείου είναι γραμμένη;

[maxplanck]

Οπως ωραια ειπε οτι εχουμε μονο κατακορυφο στον ισημερινο,αραγε τι συμβαινει στους πολους?(ερωτηση για τους υπολοιπους)

Νικος

Στους πόλους μπορεις να κατασκευάσεις μόνο οριζοντιο!

 

Παναγιώτη,η εργασία απευθύνεται σε μαθητές Α' γυμνασίου.

Hλιακό χειρός είπες φίλε???

Προσέξτε ένα έργο τέχνης του παρελθόντος!!!

[Γεώργιος Ταρσούδης]

Καλό Maxplanck !!! τέτοιο βρέθηκε να έχουν νομίζω φορητό και οι αρχαίοι Έλληνες βέβαια όχι στον χέρι αλλά θα έλεγα τσέπης!!!

 

Να σε καλά για τις ωραίες σου κατασκευές!!!

 

Δημιουργικός εκτός και από την Αστροφωτογράφηση και στις κατασκευές!!!

 

Φιλικά Γιώργος

[cingo]

Έχω φτιάξει μερικά ηλιακά τα οποία διατήθονται στον Ο.Φ.Α.(Όμιλος Φίλων Αστρονομίας.Θεσσαλονίκης)

[παναγιωτης]

ΠΟΛΥ ΟΜΟΡΦΗ ΔΟΥΛΕΙΑ

 

ΜΠΡΑΒΟ

 

 

(με τι λουράκι συνδιάζονται; )

[Tilemachos Athanasiadis]

Πολύ καλή δουλειά...

[maxplanck]

Φοβερή δουλειά!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

Μπραβο φίλε!

Θα τα ... αντιγραψω!

[csot]

Γεια και χαρά από τα παγωμένα Χανιά. 2,6 βαθμοί έξω, απαγορευτική θερμοκρασία για παρατήρηση.

 

Δείτε αυτό το λινκ

http://cp.c-ij.com/english/3D-papercraft/science/sundial_e.html

 

για μια πολύ απλή κατασκευή ηλιακού ρολογιού. Το σάιτ της Canon περιέχει ακόμα μερικά πολύ ενδιαφέροντα project που μπορείτε να τυπώστε και να κατασκευάστε με τα παιδιά σας ή για σας (ή για τα μελλοντικά παιδιά σας - καλή δικαιολογία ε τώρα που δεν είναι και καλός ο καιρός

 

Καλη διασκέδαση

 

Χρήστος

chania-astro

[gtgtstar_gazerltlt]

Φοβερή δουλειά!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

Μπραβο φίλε!

Θα τα ... αντιγραψω!

Tι θα αντιγραψείς;

[maxplanck]

Τα φοβερα σχέδια, την όλη δομή...

[Στέφανος Σοφολόγης]

Την πρώτη φορά που άκουσα για το ηλιακό ρολόι στο δημοτικό, μόλις γύρισα στο σπίτι άφησα την τσάντα, πήρα χαρτόνια, ξυλάκια, κόλλες και κατασκεύασα ένα ηλιακό ρολόι που κάθε δύο ώρες ...έχανε μία! :lol:

Είχα διαιρέσει ολόκληρο το δίσκο σε 12 ώρες αντί να διαιρέσω μόνο το ένα ημικύκλιο. Όταν νύχτωνε έδειχνε 3:00 το μεσημέρι!

Η επόμενη βερσιόν είχε μεγαλύτερη ακρίβεια... :cheesy:

 

Στέφανος

[WITCH OF MOON]

Φοβερή δουλειά!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

 

 

[csot]

Ξέρει κανείς που να ψάξω για κατασκευή ηλιακού ρολογιού από τσιμέντο (μόνιμη κατασκευή);

 

θενξ

[GStath]

Για ρίξτε μια ματιά εδώ όσοι ενδιαφέρεστε για την κατασκευή ηλιακού ρολογιού:

 

http://pagesperso-orange.fr/blateyron/sundials/shadowspro/gb/index.html

 

είχα δοκιμάσει παλιότερα τις πρώτες πρώτες εκδόσεις του προγράμματος και ήταν πολύ καλές από τότε.

[George Makris]

Καλό άρθρο και με πολλά εξωτερικά λινκς:

 

http://en.wikipedia.org/wiki/Sun_dial

 

quiz: η σκιά ενός σημείου (πχ η άκρη μιας κατακόρυφης ράβδου) τι είδους γραμμή κάνει στις ισημερίες κατά την διάρκεια της μέρας;

[George Makris]

Βρήκα ένα απίθανο video:

 

Sundials and Latitude

 

και άλλα ωραία από το:

http://www.youtube.com/user/ScienceOnline