Ανακοίνωση από το LIGO σήμερα: ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων;

[bellatrix]

Όσοι θα βρίσκονται θεσσαλονικη:

 

Τ

ην Παρασκευή 19 Φεβρουαρίου στις 18:30 θα μιλήσει στο ΚΕΔΕΑ (Αμφιθέατρο Ι στο κόκκινο κτίριο της επιτροπής ερευνών του ΑΠΘ) ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Tuebingen και του Georgia Institute of Technology κ. Κώστας Κόκκοτας με θέμα "ΒΑΡΥΤΙΚΑ ΚΥΜΑΤΑ".

 

Η εκδήλωση γίνεται με αφορμή την επίτευξη της πρώτης άμεσης ανίχνευσης βαρυτικών κυμάτων από την πειραματική διάταξη Advanced LIGO, επιβεβαιώνοντας μια πρόβλεψη του Albert Einstein που έγινε ακριβώς 100 χρόνια πριν. Το ιστορικό αυτό επίτευγμα μας εισάγει πλέον στην εποχή της Αστρονομίας Βαρυτικών Κυμάτων.

 

Ο κ. Κόκκοτας κατέχει την Έδρα “Θεωρητικής Αστροφυσικής” στο Πανεπιστήμιο του Τύμπιγκεν της Γερμανίας, ενώ μέχρι πρόσφατα υπήρξε καθηγητής στο Τμήμα Φυσικής του ΑΠΘ με αντικείμενο τη «Θεωρία Σχετικότητας». Από το 2010 είναι Adjunct Professor και στο Georgia Institute of Technology των ΗΠΑ. Έως πρόσφατα υπήρξε εκλεγμένο μέλος στο ΔΣ της International Society on General Relativity and Gravitation καθώς και πρώτος πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Σχετικότητας, Βαρύτητας και Κοσμολογίας. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα σχετίζονται με την εφαρμογή της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας στη μελέτη της δυναμικής των αστέρων νετρονίων και των μελανών οπών αλλά και με τις διαδικασίες παραγωγής και ανίχνευσης βαρυτικών κυμάτων. Διετέλεσε επιστημονικός υπεύθυνος στον τομέα της «Θεωρίας Βαρυτικών Κυμάτων» στο ευρωπαϊκό δίκτυου ILIAS καθώς και αναπληρωτής υπεύθυνος του γερμανικού δικτύου «Πηγές Βαρυτικών Κυμάτων».

 

www.physics.auth.gr

 

[ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ ΛΕΩΝ]

Μετά την χτεσινή ομιλία του φίλου μου Θανάση Ευαγγελόπουλο στην συνάντηση του ΣΕΑ με θέμα τα βαρυτικά κύματα, κατανόησα μερικά σημαντικά σημεία του θέματος.

Μάλλον η συγχώνευση των 2 οριζόντων γεγονότων πρέπει να συνέβη πριν αρκετό καιρό, με αποτέλεσμα παρά το ότι πρόκειται για πολύ δυναμικό γεγονός, να μην παρατηρήθηκε τίποτα. Τα βαρυτικά κύματα πρέπει να εκπέμπονται στον ορίζοντα γεγονότων (όχι έξω από αυτόν, όπου συσσωρεύεται η ύλη) και όχι στην μοναδικότητα στο κέντρο της μαύρης τρύπας, όπου δεν έχει νόημα να μιλάμε για χώρο ή χρόνο και την στρέβλωση του. Αν πράγματι εκπέμπονται στον ορίζοντα, ίσως μας δίνουν πληροφορίες για το μέγεθος του ορίζοντα, άρα και τη μάζα της μαύρης τρύπας.

Ακόμα, τα βαρυτικά κύματα μπορούν να παρουσιάσουν συμβολή όπως όλα τα κύματα.

Δεν αφήνουν σημάδια στην ύλη που διαπερνούν, έτσι αντίθετα με την μικροκυματική ακτινοβολία υποβάθρου, που εκφράζει τις διακυμάνσεις της θερμοκρασίας της ύλης λόγω της αλληλεπίδρασης με την ακτινοβολία, δεν υπάρχει ανάλογο υπόβαθρο βαρυτικών κυμάτων.

Ελπίζω τα συμπεράσματά μου να είναι σε σωστή κατεύθυνση.

[ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ ΛΕΩΝ]

Η χτεσινή ομιλία του Κυρίου Αποστολάτου ήταν εξαιρετική. Μεταξύ άλλων μας ξεκαθάρισε ότι δεν επηρεάζεται το μήκος κύματος του λέιζερ των ανιχνευτών από τα βαρυτικά κύματα.

Αυτό που έχω απορία είναι αν τα βαρυτικά κύματα έχουν ένα είδος ερυθρολίσθησης, δηλαδή αν μεγαλώνει το μήκος κύματός τους λόγω της συμπαντικής διαστολής. Η βαρύτητα είναι ιδιότητα του χωροχρόνου, άρα αν μεταβάλεται ο χώρος (διαστολή του σύμπαντος) ίσως επηρεάζονται και αυτά. Από την άλλη, αν κινούνται με την ταχύτητα του φωτός στο κενό, ταχύτητα που δεν φτάνει ούτε το ίδιο το φως επειδή δεν υπάρχει πραγματικό κενό στο σύμπαν, ίσως να μην επηρεάζονται από την συμπαντική διαστολή.

Να θέσω ένα παράδειγμα, υπάρχουν περιοχές στο σύμπαν από τις οποίες δεν μπορούμε να λάβουμε ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, επειδή βρίσκονται έξω από τον κώνο φωτός μας, δηλαδή η διαστολή του σύμπαντος στην απόσταση που βρίσκονται αυτές οι περιοχές ξεπερνάει την ταχύτητα του φωτός. Μπορούμε να περιμένουμε βαρυτικά κύματα από μια τέτοια περιοχή (για παράδειγμα, από έναν γαλαξία που με την διαστολή του σύμπαντος βρίσκεται 20 δις έτη φωτός μακριά μας)?