Λευκοί νάνοι που κρύβουν την ηλικία τους

[ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ ΛΕΩΝ]

Σε κάποιους λευκούς νάνους η σύντηξη Υδρογόνου στην επιφάνεια τους κάνει να φαίνονται νεότεροι. Το 98% των αστεριών του σύμπαντος θα εξελιχτούν σε λευκούς νάνους. Μετράμε την ηλικία των λευκών νάνων από την επιφανειακή θερμοκρασία τους, που μειώνεται με την πάροδο του χρόνου. Όμως αν ένας λευκός νάνος συσσωρεύει αρκετό Υδρογόνο από συνοδό αστέρα, σημειώνεται θερμοπυρηνική σύντηξη, που αυξάνει την επιφανειακή θερμοκρασία. Έτσι καθυστερεί η ψύξη του λευκού νάνου. Μία μελέτη στα σφαιρωτά σμήνη Μ13 και Μ3 έδειξε ότι στο πρώτο υπάρχουν 2 πληθυσμοί λευκών νάνων, οι <κανονικοί> και αυτοί με κέλυφος από Υδρογόνο. Αντίθετα, δεν βρίσκουμε τον δεύτερο πληθυσμό στο Μ3. Επειδή οι λευκοί νάνοι ανιχνεύονται μέχρι κάποια θερμοκρασία (γενικά είναι πολύ αμυδροί, επειδή είναι πολύ μικροί, και ανιχνεύονται όταν εκπέμπουν στο υπεριώδες), φαίνεται ότι υπάρχει μεγαλύτερος πληθυσμός στο Μ13.  Και τα 2 σφαιρωτά έχουν παρόμοια ηλικία (11,5 δις έτη), και φυσικά πολλά εξελιγμένα αστέρια. Ο συνθήκες στο Μ13 είχε ως αποτέλεσμα να υπάρχουν περισσότεροι λευκοί νάνοι που συσσωρεύουν ύλη από συνοδό (στενοί διπλοί) από ότι στο Μ3.