Η επαναλαμβανόμενη Νόβα TCrB

[ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ ΛΕΩΝ]

Όταν ένας λευκός νάνος απορροφάει ύλη (Υδρογόνο) από συνοδό αστέρα, αυτή συσσωρεύεται στην επιφάνειά του. Η μεγάλη πυκνότητα του λευκού νάνου δημιουργεί τις συνθήκες εκρηκτικής θερμοπυρηνικής σύντηξης αυτής της ύλης με τον κύκλο σύντηξης CNO. Αυτό το φαινόμενο, που συνοδεύεται με αύξηση της λαμπρότητας του λευκού νάνου, ονομάζεται Νόβα. Ένα μεγάλο μέρος από το Ήλιο που παράγεται διαφεύγει από τον λευκό νάνο, αλλά γενικά αυξάνει την μάζα του με αυτόν τον τρόπο μέχρι να φτάσει το όριο Chandrasekhar. Ακολουθεί μια έκρηξη SNIa. 

Αρχικά οι Νόβα σε έναν λευκό νάνο επαναλαμβάνονται μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα. Σε μερικές Νόβα παρατηρούμε τις επαναλαμβανόμενες εκρήξεις λαμπρότητας, και τις ονομάζουμε επαναλαμβανόμενες (recurrent nova). Αυτές είναι και πιο κοντά, ως εξέλιξη του λευκού νάνου, στην έκρηξη σουπερνόβα. Η Νόβα TCrB παρατηρήθηκε τα έτη  1787, 1866 και 1946. Αν αναλογιστούμε ότι επαναλαμβάνεται κάθε 80 έτη, αναμένουμε την επόμενη έκρηξη το 2026. 

Η λαμπρότητα της Νόβα έφτασε τα 2 mag την τελευταία φορά. Ένα ανεξήγητο φαινόμενο προειδοποιεί τους αστρονόμους για την επικείμενη Νόβα. Παρατηρείται, όπως και πριν την τελευταία έκρηξη, μια ομαλή αύξηση λαμπρότητας του λευκού νάνου τα τελευταία έτη. Η αύξηση φτάνει τα 1,4 mag στο κυανό (High state). Εμφανίζονται γραμμές ισχυρού ιονισμού που δεν είχαν παρατηρηθεί παλαιότερα. Ένα χρόνο πριν την Νόβα του 1946 παρατηρήθηκε μια ελάττωση της λαμπρότητας στο ορατό (pre eruption dip), άλλο ένα ανεξήγητο φαινόμενο. Το ίδιο συνέβη τον Φεβρουάριο- Μάρτιο 2023. Το χρονικό βάθος των παρατηρήσεων στην αστρονομία πολλές φορές αποκαλύπτει φαινόμενα που ακόμη δεν μπορούμε να εξηγήσουμε. Από τα παραπάνω μπορούμε να συμπεράνουμε ότι έρχεται η Νόβα, ίσως και μέσα στο 2024!