Πως να φτιάξετε Τελλούριο

[ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ ΛΕΩΝ]

Πριν από έναν χρόνο περίπου, στις 7 Μαρτίου 2023, το τηλεσκόπιο ακτινών γ ανίχνευσε μία μακράς διάρκειας έκρηξη. Η GRB230307A είχε διάρκεια 200 δευτερόλεπτα (οι μικρής διάρκειας έχουν μόνο μερικά δευτερόλεπτα). Παρατηρήθηκε από επίγεια τηλεσκόπια μια έκρηξη κιλονόβα που συνδέεται με την παραπάνω έκρηξη (έκλαμψη) στις ακτίνες γ. Αυτές οι εκρήξεις προέρχονται από την συγχώνευση 2 αστέρων νετρονίων. Ανάμεσα στα χημικά στοιχεία με μεγάλο ατομικό αριθμό που παράγονται σε μια τέτοια έκρηξη ανιχνεύτηκε και το Τελλούριο. Το νεφέλωμα της κιλονόβα, που περιέχει πολύ λιγότερη μάζα από αυτό μιας σουπερνόβα, ψύχθηκε πολύ γρήγορα λόγω ταχύτατης διαστολής. 

Το ιδιαίτερο στην υπόθεση είναι ότι η κιλονόβα απέχει 120.000 έτη φωτός από τον Γαλαξία όπου ανήκαν οι 2 αστέρες νετρονίων. Οι εκρήξεις σουπερνόβα είναι ασύμμετρες, με αποτέλεσμα να μετακινούν τα αστρικά υπολείμματα (στην περίπτωσή μας αστέρια νετρονίων) δίνοντάς τους μια ώθηση. Αυτή η ώθηση επαρκούσε ώστε οι 2 αστέρες νετρονίων να αποκτήσουν ταχύτητα διαφυγής από τον γαλαξία. Μετά από 1 δις έτη συγχωνεύτηκαν πολύ μακριά από τον γαλαξία τους.