Αλλαγή συνοδού

[ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ ΛΕΩΝ]

Ένας αστέρας νετρονίων μέσα στο σφαιρωτό σμήνος NGC1851 φαίνεται να άλλαξε συνοδό! Πρόκειται για το millisecond pulsar PRSJ0514-4002E. Περιστρέφεται κάθε 5,6 χιλιοστά του δευτερολέπτου γύρω από τον άξονά του, στα όρια της διατήρησης της βαρυτικής του συνοχής. Τα πάλσαρ αποκτάνε ταχύτητα περιστροφής χιλιοστών του δευτερολέπτου όταν απορροφάνε υλικό από έναν συνοδό (κυρίως αστέρι κύριας ακολουθίας ή ερυθρό γίγαντα) με αποτέλεσμα να κερδίζουν στροφορμή. Έτσι επιταχύνεται πολύ η περιστροφή τους. Βέβαια δεν μπορούν να περιστρέφονται τόσο γρήγορα ώστε η ταχύτητα στην επιφάνειά τους να ξεπερνάει την ταχύτητα του φωτός.

Το συγκεκριμένο πάλσαρ έχει μάζα 1,53 ηλιακές και ο συνοδός του 2,35 ηλιακές μάζες. Όμως ο συνοδός του είναι ένα υπέρπυκνο αντικείμενο, αστέρι νετρονίων ή μαύρη τρύπα. Διαφορετικά θα είχε εντοπιστεί φασματοσκοπικά από τους αστρονόμους, πρόκειται για στενό διπλό σύστημα. Το millisecond pulsar πρέπει να απέκτησε την στροφορμή του από ένα αστέρι κυρίας ακολουθίας ή ερυθρό γίγαντα. Το πυκνό αστρικό περιβάλλον του σφαιρωτού σμήνους επιτρέπει την βαρυτική αλληλεπίδραση ανάμεσα σε αστέρια που δεν έχουν δημιουργηθεί ως σύστημα. Έτσι το πάλσαρ άλλαξε συνοδό! Με την βαρυτική αλληλεπίδραση 3 σωμάτων ο παλιός συνοδός του εκδιώχτηκε και στην θέση του μπήκε ο καινούργιος. Μάλιστα ο νέος συνοδός του είναι στα όρια του μεγάλης μάζας αστέρα νετρονίων ή μικρής μάζας αστρική μαύρη τρύπας, δεν υπάρχει ακόμη τρόπος να γνωρίζουμε τι από τα 2 ισχύει.