Βασίλης Ξανθόπουλος.

[Δροσος Γεωργιος]

Ο σπουδαίος αστροφυσικός Βασίλης Ξανθόπουλος.

Μια αποφράδα ημέρα στα τέλη Νοεμβρίου του 1990 ένας παράφρων μεταπτυχιακός φοιτητής εισέβαλε οπλισμένος σε αίθουσα ηλεκτρονικών υπολογιστών του Πανεπστημίου Κρήτης και έκοψε το νήμα της ζωής δύο νέων και πολλά υποσχόμενων επιστημόνων, του Βασίλη Ξανθόπουλου και του Στέφανου Πνευματικού, τραυματίζοντας παράλληλα τρεις ακόμα ανθρώπους. Το γεγονός συντάραξε την ελληνική και τη διεθνή επιστημονική κοινότητα και βεβαίως την ελληνική κοινωνία.

O Bασίλης Ξανθόπουλος γεννήθηκε στη Δράμα το 1951 και τελείωσε το Λύκειο το 1969. Πτυχιούχος μαθηματικός του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το 1973 έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Chicago όπου πήρε πτυχία Masters (1976), PH.D. (1978) στη Φυσική. Εκεί υπήρξε μαθητής του μεγάλου Σουμπραμανιάν Τσαντρασεκάρ (βραβείο Nobel Φυσικής 1983), γνωστού από το ομώνυμο Όριο Chandrasekhar. Δίδαξε στα πανεπιστήμια Montana S.U., Syracuse, Harvard, Chicago και στο ινστιτούτο Max Plank. Διετέλεσε επιμελητής Αστρονομίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (1980-82). Από το 1983 και μέχρι τον θάνατό του ο Βασίλης Ξανθόπουλος ήταν καθηγητής στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης, όπου διετέλεσε και πρόεδρος τμήματος (1987-90) σε ηλικία μόλις 35 ετών.
Συνεισέφερε στη μελέτη των συγκρουόμενων επίπεδων βαρυτικών κυμάτων. Μαζί με τον Τσαντρασεκάρ ανακάλυψαν μία ακριβή λύση για τη σύγκρουση αυτή, κατά την οποία τα βαρυτικά κύματα αλληλεπιδρούν μη γραμμικά και δημιουργούν στη ζώνη αλληλεπιδράσεως μια καμπυλωμένη περιοχή του χωρόχρονου που είναι τοπικώς ισομετρική προς το Κενό Kerr. Η λύση αυτή ονομάζεται σήμερα «λύση Chandrasekhar-Ξανθόπουλου για συγκρουόμενο επιπεδο κύμα». Επίσης, ασχολήθηκε με θέματα Μαθηματικής Φυσικής, ιδίως σχετιζόμενα με την επίλυση μη γραμμικών διαφορικών εξισώσεων που βέβαια χρειάζονται πολύ στη Γενική Σχετικότητα.
Το συγγραφικό του έργο περιλαμβάνει πάνω από 60 πρωτότυπες εργασίες, πάνω από 200 κριτικές εργασιών άλλων επιστημόνων και το μικρό εκλαϊκευτικό βιβλίο «Περί αστέρων και Συμπάντων» (Πανεπ.Εκδόσεις Κρήτης, 1η έκδ.1986). Πολλοί πιστεύουν πως με τη δολοφονία του η Ελλάδα έχασε μια ουσιαστική ελπίδα για Νόμπελ Φυσικής.Για τον Βασίλη Ξανθόπουλο μίλησαν στην εκπομπή των ΦΥΣΙΚΩΝ της Παρασκευής 29 Νοεμβρίου 2024, ο Ομότιμος Καθηγητής του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ Σταύρος Αυγολούπης, στενός συνεργάτης και φίλος του την περίοδο που ήταν στο ΑΠΘ, και ο Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου του Σικάγου Θανάσης Οικονόμου, φίλος του από το Πανεπιστήμιο του Σικάγου. Ο Καθηγητής Θεωρητικής Αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο Έμπερχαρντ Καρλς του Τύμπιγκεν Κώστας Κόκκοτας θα παρουσιάσει με εκλαϊκευτικό τρόπο την επιστημονική παρακαταθήκη του Βασίλη Ξανθόπουλου. Ειδική συμμετοχή θα έχει η Καθηγήτρια Αστροφυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης Βασιλική Παυλίδου, επιμελήτρια του αρχείου Βασίλη Ξανθόπουλου.

THE MATHEMATICAL THEORY OF BLACK HOLES AND OF COLLIDING PLANE WAVES, S. CHANDRASEKHAR

Ο S. Chandrasekhar (Βραβείο Nobel 1983) συνομιλεί με τον Βασίλη Ξανθόπουλο.

https://physicsgg.me/2024/11/30/ο-σπουδαίος-αστροφυσικός-βασίλης-ξαν/