Φωτομετρία με το Seestar S50

[terrain_inconnu]

Σε περίπτωση που κάποιος ενδιαφέρεται να δοκιμάσει την φωτομετρία μεταβλητών αστέρων με το Seestar S50 (παρά τους περιορισμούς του συγκεκριμένου αισθητήρα), παραθέτω την διαδικασία που ακολούθησα για να κάνω τις πρώτες μου δοκιμές.

Εν συντομία: φωτογραφίζουμε τον στόχο και περνάμε τα frames (αρχεία FITS) από λογισμικό φωτομετρίας το οποίο μας επιστρέφει την καμπύλη φωτός ως συνάρτηση του χρόνου. Η καμπύλη αυτή μπορεί να μας δώσει διάφορες αστροφυσικές πληροφορίες για το εκάστοτε μεταβλητό σύστημα. Π.χ. στην περίπτωση των eclipsing binaries μπορούμε να εξάγουμε από την καμπύλη την περίοδο περιστροφής, τον τύπο του συστήματος, τα σχετικά μεγέθη των αστέρων, καθώς και την κλίση και εκκεντρικότητα της τροχιάς τους.

Έχοντας κάνει τις προηγούμενες δύο εβδομάδες αρκετές αποτυχημένες (λόγο εμφάνισης νεφών) προσπάθειες, κατάφερα επιτέλους εχθές να καταγράψω ένα αρκετά μεγάλο τμήμα της καμπύλης φωτός για το μεταβλητό συστήμα DF Hya. Στο εν λόγο σύστημα οι δύο αστέρες εφάπτονται μεταξύ τους και καθώς περιστρέφονται ο ένας γύρω από τον άλλο δημιουργούνται δύο εκλείψεις ανά περίοδο περιστροφής τις οποίες μπορούμε να καταγράψουμε με μεγάλη ευκολία.

   

Εικονογράφιση εφαπτόμενων αστέρων (contact binary)

Τα επί μέρους βήματα συλλογής και επεξεργασίας των δεδομένων:

1. Eνεργοποιούμε την επιλογή "save each frame" στα advanced settings του Seestar.

2. Eπιλέγουμε τον κατάλληλο στόχο (βλ. συζήτηση εδώ) και ξεκινάμε τις λήψεις όπως συνήθως και με συνολική διάρκεια που εξαρτάται από τον εκάστοτε στόχο και τον χρονισμό της μεταβλητότητας του.

3. Όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία της φωτογράφησης μεταφέρουμε τα επί μέρους frames (αρχεία FITS) στον υπολογιστή μας.

4. Φορτώνουμε τα αρχεία στο πρόγραμμα ASTAP (οδηγίες εδώ) και στο τέλος εξάγουμε τα αποτελέσματα για περαιτέρω επεξεργασία (π.χ. στο Excel). Το ASTAP έχει τα θέματά του, αλλά συνήθως μετά από μερικά κλικ έχεις το αποτέλεσμα στα χέρια σου.

Αν κάποιος διαθέτει φωτομετρική εμπειρία σίγουρα θα μπορέσει να προτείνει σημαντικές βελτιώσεις για όλα τα παραπάνω.

 

Το επεξεργάστηκε Φεβρουάριος 24 ο terrain_inconnu

[HOMO]

Καταρχήν να σε συγχαρώ για την προσπάθεια. Πολύ ωραία καμπύλη κατέγραψες. Αν ακολούθησες όλη τη διαδικασία και πήρες μόνο το πράσινο κανάλι από το RGB  τότε τα δεδομένα είναι αξιόπιστα και μπορείς να τα στείλεις σε οργανισμούς που συλλέγουν μετρήσεις μεταβλητών. Πραγματικά το Seestar αποδεικνύεται πολύ καλό . Πρόσφατα διάβασα ότι κάποιος με το Seestar  έκανε αξιόπιστη αστρομετρία αστεροειδών και καταφερα να πάρει αριθμό παρατηρητηρίου από το MPC .  Απίστευτα πράγματα. Η φορητότητα και η αποτελεσματικότητα σε όλο της το μεγαλείο. 

[terrain_inconnu]

3 minutes ago, HOMO said:

Καταρχήν να σε συγχαρώ για την προσπάθεια. Πολύ ωραία καμπύλη κατέγραψες. Αν ακολούθησες όλη τη διαδικασία και πήρες μόνο το πράσινο κανάλι από το RGB  τότε τα δεδομένα είναι αξιόπιστα και μπορείς να τα στείλεις σε οργανισμούς που συλλέγουν μετρήσεις μεταβλητών. Πραγματικά το Seestar αποδεικνύεται πολύ καλό . Πρόσφατα διάβασα ότι κάποιος με το Seestar  έκανε αξιόπιστη αστρομετρία αστεροειδών και καταφερα να πάρει αριθμό παρατηρητηρίου από το MPC .  Απίστευτα πράγματα. Η φορητότητα και η αποτελεσματικότητα σε όλο της το μεγαλείο. 

Ναι, είναι μόνο το πράσινο κανάλι (η εξαγωγή γίνεται στο ASTAP).

[mad]

Καλημέρα. Μπράβo πολύ ωραία καταγραφή και πολύ όμορφη η ενασχόληση με τους μεταβλητούς αστέρες. Είχες αφεστιασει καθόλου χειροκίνητα η ήσουν autofocus;

[terrain_inconnu]

38 minutes ago, mad said:

Καλημέρα. Μπράβo πολύ ωραία καταγραφή και πολύ όμορφη η ενασχόληση με τους μεταβλητούς αστέρες. Είχες αφεστιασει καθόλου χειροκίνητα η ήσουν autofocus;

Ήταν με autofocus αν και καλύτερα να είχα αφεστιάσει λίγο ώστε να μοιραστούν τα φωτόνια σε περισσότερα pixel. Παρεπιπτόντως, εδώ περιγράφεται πως μπορεί κάποιος με το Seestar S50 να φωτομετρήσει λαμπρούς αστέρες 4-5 mag με την τεχνική της αφεστίασης (το κείμενο είναι στα ιαπωνικά αλλά προσβάσιμο με αυτόματη μετάφραση μέσω του browser). Επισυνάπτω την σύνοψη:

Το επεξεργάστηκε Φεβρουάριος 24 ο terrain_inconnu

[HOMO]

Τα πολύ φωτεινά αστέρια είναι πολύ δύσκολο να φωτομετρηθούν και παρουσιάζουν μεγάλο σφάλμα ακόμη κι αν με τη αφεστίαση δεν υπάρχει κορεσμός. Τα πολύ φωτεινά αστρα κυρίως είναι μακροπερίοδοι μεταβλητοί δλδ μεταβάλλεται η φωτεινότητά του σε μεγάλο χρονικό διάστημα ή αν είναι βραχυπερίοδοι παρουσιάζουν πολύ μικρή απόκλιση στη λαμπρότητά τους. Αυτό καθιστά δύσκολη τη φωτομέτρησή τους . Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχουν αστέρες σύγκρισης γιατί με τόσο μεγάλη αφεστίαση τα μικρότερα άστρα στο πεδίο χάνονται ουσιαστικά και δεν έχουν επαρκές smr για να συγκριθούν με τον μεταβλητό αστέρα. Το πεδίο του seestar  βέβαια είναι μεγάλο οπότε ενδεχεται να περιλαμβάνονται κι άλλοι φωτεινοί αστέρες.Τα πολύ φωτεινά άστρα φωτομετρούνται οπτικά με κιάλια και με πολύ καλή ακρίβεια αν πάρεις αρκετές μετρήσεις και βγάλεις τον μέσο όρο.  Εγώ πιστεύω  πως  ικανοποιητική φωτομετρία επιτυγχάνεται χωρίς πολλά σφάλματα σε 6 και πάνω mag.

[terrain_inconnu]

2 minutes ago, HOMO said:

Τα πολύ φωτεινά αστέρια είναι πολύ δύσκολο να φωτομετρηθούν και παρουσιάζουν μεγάλο σφάλμα ακόμη κι αν με τη αφεστίαση δεν υπάρχει κορεσμός. Τα πολύ φωτεινά αστρα κυρίως είναι μακροπερίοδοι μεταβλητοί δλδ μεταβάλλεται η φωτεινότητά του σε μεγάλο χρονικό διάστημα ή αν είναι βραχυπερίοδοι παρουσιάζουν πολύ μικρή απόκλιση στη λαμπρότητά τους. Αυτό καθιστά δύσκολη τη φωτομέτρησή τους . Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχουν αστέρες σύγκρισης γιατί με τόσο μεγάλη αφεστίαση τα μικρότερα άστρα στο πεδίο χάνονται ουσιαστικά και δεν έχουν επαρκές smr για να συγκριθούν με τον μεταβλητό αστέρα. Το πεδίο του seestar  βέβαια είναι μεγάλο οπότε ενδεχεται να περιλαμβάνονται κι άλλοι φωτεινοί αστέρες.Τα πολύ φωτεινά άστρα φωτομετρούνται οπτικά με κιάλια και με πολύ καλή ακρίβεια αν πάρεις αρκετές μετρήσεις και βγάλεις τον μέσο όρο.  Εγώ πιστεύω  πως  ικανοποιητική φωτομετρία επιτυγχάνεται χωρίς πολλά σφάλματα σε 6 και πάνω mag.

Δεν έχω πειραματιστεί ακόμα με φωτεινούς αστέρες, πάντως τα 6 mag με αφεστίαση είναι ήδη μεγάλο βήμα για το Seestar δεδομένου ότι αλλιώς το όριο είναι γύρω στα 8 mag. Iδανική περίπτωση καταγραφής με την τεχνική αυτή εικάζω ότι είναι κάποιοι novae που σε σύντομο χρονικό διάστημα (ωρών/ημερών) παρουσιάζουν πολύ μεγάλη αλλαγή φωτεινότητας (υπό την προϋπόθεση ότι αυτή θα κινηθεί εντός του εύρους που συζητάμε εδώ ώστε να μην υπάρξει κορεσμός).

[HOMO]

Ναι πράγματι είναι μεγάλη υπόθεση τα 6 mag .   Στις μεμονωμένες λήψεις για φωτεινό nova  θα πρέπει να προσέχουμε ώστε να έχουμε την ίδια αφεστίαση . Ωραίο chalenge θα ήταν η καταγραφή διάβασης εξωπλανήτη με το Seestar .  Γενικά υπάρχει τεράστιο εύρος επιλογής μεταβλητών.

https://www.aavso.org/sites/default/files/publications_files/ccd_photometry_guide/CCDPhotometryGuide-Greek/GreekPhotometryGuide_0.pdf

Παραθέτω έναν οδηγο για  φωτομετρία με  ccd/cmos  μεταφρασμένο στα ελληνικά από τον μαστερ του είδους Στέλιο Κλειδή!

 

[terrain_inconnu]

1 hour ago, HOMO said:

Ναι πράγματι είναι μεγάλη υπόθεση τα 6 mag .   Στις μεμονωμένες λήψεις για φωτεινό nova  θα πρέπει να προσέχουμε ώστε να έχουμε την ίδια αφεστίαση . Ωραίο chalenge θα ήταν η καταγραφή διάβασης εξωπλανήτη με το Seestar .  Γενικά υπάρχει τεράστιο εύρος επιλογής μεταβλητών.

https://www.aavso.org/sites/default/files/publications_files/ccd_photometry_guide/CCDPhotometryGuide-Greek/GreekPhotometryGuide_0.pdf

Παραθέτω έναν οδηγο για  φωτομετρία με  ccd/cmos  μεταφρασμένο στα ελληνικά από τον μαστερ του είδους Στέλιο Κλειδή!

 

Σωστή η ιδέα να προσθέσεις τον οδηγό φωτομετρίας της AAVSO. Μια μικρή σημείωση: λόγω παλαιότητας η ελληνική μετάφραση του συγκεκριμένου οδηγού δεν συμπεριλαμβάνει τους CMOS αισθητήρες, όποιος ενδιαφέρεται σχετικά θα πρέπει να ανατρέξει στο αγγλικό  πρωτότυπο (εδώ). Για έγχρωμους αισθητήρες όμως υπάρχει ο μεταφρασμένος οδηγός για DSLR όπου περιγράφονται οι αντίστοιχες τεχνικές (εδώ).

Σχετικά με το εύρος επιλογής: άργησα να το συνειδητοποιήσω αλλά οι μεταβλητοί αστέρες και οι πολλές διαφορετικές αιτίες της μεταβλητότητας τους αποτελούν ένα ανοιχτό παράθυρο σε ένα απομακρυσμένο δυναμικό σύμπαν που κατά τα άλλα μοιάζει εντελώς στατικό σε σχέση με τον ανθρώπινο χρόνο. Περισσότερο από όλα συνεχίζει να με εκπλήσσει το γεγονός ότι μπορεί κανείς να μετρήσει και να αναλύσει αυτό τον δυναμισμό με τόσο προσβάσιμο εξοπλισμό.

Το επεξεργάστηκε Φεβρουάριος 27 ο terrain_inconnu