Ποιά είναι πέντε κορυφαία βραβεία Νόμπελ Φυσικής του 21ου αιώνα;

[Δροσος Γεωργιος]

Περιμένοντας την ανακοίνωση του βραβείου Νόμπελ Φυσικής 2025 την Τρίτη 7 Οκτωβρίου, το περιοδικό Physics World επιλέγει τα σημαντικότερα βραβεία Νόμπελ στη Φυσική του 21ου αιώνα με τα εξής κριτήρια:
● είναι εύκολο να κατανοηθούν
● εμπεριείχαν ένα πειραματικό ή θεωρητικό επίτευγμα υψηλής δεξιοτεχνίας
● είχαν μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην επιστήμη και άνοιξαν νέες προοπτικές
● αναδεικνύουν βαθύτερα ερωτήματα που βρίσκονται στον πυρήνα τους
● ήταν κάτι που πολλοί περίμεναν και συνδέονταν με βαθιές ιστορικές ρίζες
● απονεμήθηκαν σε φυσικούς που μας ήταν ήδη γνωστοί
● παρουσίαζαν ευρύτερο ενδιαφέρον για μη φυσικούς ή για όσους έχουν μόνο κάποιο πρόσκαιρο ενδιαφέρον για το ζήτημα

Ακολουθεί η κατάταξη με αντίστροφη σειρά:

5. Ταλάντωση νετρίνων – Βραβείο Νομπελ Φυσικής 2015
Απονεμήθηκε στους Takaaki Kajita και Arthur B. McDonald «για την ανακάλυψη των ταλαντώσεων των νετρίνων (διαβάστε σχετικά ΕΔΩ),

https://physicsgg.me/2015/10/09/η-αποκάλυψη-των-ταλαντώσεων-των-νετρί/

που αποδεικνύουν ότι τα νετρίνα έχουν μάζα».

4. Συμπύκνωση Bose-Einstein – Βραβείο Νόμπελ Φυσικής 2001
Απονεμήθηκε στους Eric Cornell, Wolfgang Ketterle και Carl Wieman, για την δημιουργία των των πρώτων συμπυκνωμάτων Bose-Einstein (BECs). Στην πραγαμτικότητα δημιούργησαν μια νέα κατάσταση της ύλης όπου μποζόνια (σωματίδια με ακέραιο σπιν που δεν υπακούουν στην απαγορευτική αρχή του Pauli), όταν ψύχονται σε θερμοκρασίες πολύ κοντά στο απόλυτο μηδέν, μεταπίπτουν στην χαμηλότερη κβαντική τους κατάσταση και αρχίζουν να συμπεριφέρονται σαν ένα ενιαίο σύστημα με κοινή κυματοσυνάρτηση.

3. Μποζόνιο Higgs – Βραβείο Νόμπελ Φυσικής 2013
Απονεμήθηκε στους Peter Higgs και Francois Englert για τις θεωρίες που ανέπτυξαν ξεχωριστά σχετικά με το πεδίο Higgs και το μποζόνιο Higgs (διαβάστε σχετικά ΕΔΩ). 

https://physicsgg.me/2013/10/06/βραβείο-νόμπελ-φυσικής-2013-live/

Ανακάλυψαν τον μηχανισμό που συμβάλει στην κατανόηση της προέλευσης της μάζας των υποατομικών σωματιδίων, και η οποία επιβεβαιώθηκε πρόσφατα από την ανακάλυψη του προβλεπόμενου στοιχειώδους σωματιδίου στα πειράματα ATLAS και CMS του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων του CERN

2. Σκοτεινή ενέργεια – Βραβείο Νόμπελ Φυσικής 2011
 Απονεμήθηκε το μισό στον Saul Perlmutter και το άλλο μισό μοιράστηκαν οι Brian P. Smith και ο Adam G. Riess, για τον υπολογισμό του ρυθμού διαστολής του σύμπαντος. Αντί να αναλύσουν τους μεταβλητούς Κηφείδες, όπως έκανε ο Χαμπλ στη δεκαετία του 20, μελέτησαν τους υπερκαινοφανείς αστέρες σε πολύ μακρινούς γαλαξίες, και απέδειξαν ότι η διαστολή του σύμπαντος επιταχύνεται, παρά το γεγονός ότι περίμεναν να επιβραδύνεται (διαβάστε σχετικά ΕΔΩ).

https://physicsgg.me/2011/10/04/bραβείο-νομπέλ-φυσικής-2011/

Η αιτία της διαστολής ήταν (και είναι) ακατανόητη και γι αυτό ονομάστηκε σκοτεινή ενέργεια.

1. Βαρυτικά κύματα – Βραβείο Νόμπελ Φυσικής 2017
Απονεμήθηκε το μισό βραβείο στον Rainer Weiss, και το άλλο μισό στους Barry C. Barish και Kip S. Thorne «για την καθοριστική συμβολή τους στον ανιχνευτή LIGO και την παρατήρηση των βαρυτικών κυμάτων». Οι ερευνητές αυτοί πρωτοστάτησαν στη δημιουργία και την ανάπτυξη των ειδικών παρατηρητηρίων LIGO (Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory) τα οποία εντόπισαν και τελικά απέδειξαν την πραγματικότητα της ύπαρξης των βαρυτικών κυμάτων που είχε προβλέψει η Θεωρία της Γενικής Σχετικότητας του Albert Einstein από το 1916. Η ύπαρξη Βαρυτικών Κυμάτων είναι μία από τις πλέον εντυπωσιακές προβλέψεις της Γενικής Σχετικότητας, που όμως έμεναν επί 100 χρόνια απαρατήρητα, μέχρις ότου στις 14 Σεπτεμβρίου 2015, παρατηρήθηκαν για πρώτη φορά στους ανιχνευτές LIGO (διαβάστε σχετικά ΕΔΩ).

https://physicsgg.me/2017/10/02/βραβείο-νόμπελ-φυσικής-2017/

To βραβείο Νόμπελ του 2027 θα μπορούσε κάλλιστα να συμπεριληφθεί στα κορυφαία 5 βραβεία όλων των εποχών!

Αν και δεν περιλαμβάνεται στην παραπάνω λίστα, ένα από τα κορυφαία βραβεία Νομπέλ του 21ου αιώνα είναι το βραβείο του 2006 

https://www.nobelprize.org/prizes/physics/2006/summary/

που απονεμήθηκε στους John C. Mather και George F. Smoot οι οποίοι επιβεβαίωσαν με μεγάλη ακρίβεια την πρόβλεψη ότι η κοσμική μικροκυματική ακτινοβολία υποβάθρου έχει φάσμα τέλειου μέλανος σώματος, κάτι που επιβεβαιώνει την θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης. Επιπλέον, στα βραβεία του 21ου αιώνα περιλαμβάνονται οι κορυφαίοι φυσικοί Yoichiro Nambu (βραβείο 2008)

https://www.nobelprize.org/prizes/physics/2008/summary/

 και Roger Penrose (βραβείο 2020).

https://physicsgg.me/2020/10/05/βραβείο-νόμπελ-φυσικής-2020/

Θα ανέφερα και τον James Peebles (βραβείο 2019) 

https://physicsgg.me/2019/10/07/βραβείο-νόμπελ-φυσικής-2019/

αλλά δεν το κάνω γιατί δεν θα τελειώσουμε ποτέ…

περισσότερες λεπτομέρειες ΕΔΩ: The top five physics Nobel prizes of the 21st century revealed – https://physicsworld.com/a/the-top-five-physics-nobel-prizes-of-the-21st-century-revealed/

Takaaki Kajita και Arthur McDonald

Eric Cornell, Wolfgang Ketterle και Carl Wieman

O Βρετανός φυσικός Peter Higgs μιλάει με τον Βέλγο φυσικό Francois Englert σε συνέντευξη Τύπου στις 4 Ιουλίου, 2012 στο CERN

Από αριστερά προς τα δεξιά, ο Adam Riess, Brian Schmidt και Saul Perlmutter, που μοιράζονται το βραβείο Νόμπελ Φυσικής 2011

Το επεξεργάστηκε Δευτέρα στις 07:26 AM ο Δροσος Γεωργιος