Μαύρες Τρύπες

[gohan]

Θα ηθελα να μαθω αν αληθευει η θεωρια (νομιζω του Hawking) οτι οι μαυρες τρυπες οχι μονο αποροφανε υλη αλλα και εκτοξευουν και μια αλλη μορφη υλης.

[Kepler]

Για αυτό που λες Gohan δεν γνωρίζω,αλλά ξέρω ότι πολλές φορές οι μαύρες τρύπες εκτοξεύουν την ύλη που απορροφούν στο διάστημα.

[quendi]

Θα ηθελα να μαθω αν αληθευει η θεωρια (νομιζω του Hawking) οτι οι μαυρες τρυπες οχι μονο αποροφανε υλη αλλα και εκτοξευουν και μια αλλη μορφη υλης.

 

Φίλε Gohan αναφέρεσαι νομίζω στην Ακτινοβολία Hawking.

 

Η οποία είναι εξαιρετικά δύσκολο να ανιχνευθεί (και ίσως να μην γίνει ποτέ), είναι θεωρητική πρόβλεψη που έχει βέβαια ισχυρές βάσεις, λόγω της εγκυρότητας των επιμέρους κλάδων της φυσικής απ’ τους οποίους προκύπτει, και είναι πολύ πιθανό να συμβαίνει.

[Νίκος Κατσαμάκας]

Θα τα πώ λίγο συνοπτικά. Πρέπει να εννοείς το εξής φαινόμενο. Ως γνωστόν από την κβαντική φυσική, το κενό δεν είναι ακριβώς...κενό. Ζεύγη σωματιδίων ύλης και αντιύλης γεννιούνται διαρκώς (π.χ. ηλεκτρόνιο και ποζιτρόνιο). Αυτά τα ζεύγη σωματιδίων καταστρέφονται αμοιβαία αμέσως μετά τη δημιουργία τους. Αν το φαινόμενο συμβεί πολύ κοντά στον ορίζοντα γεγονότων μιας μαύρης τρύπας, το ένα από τα δύο περνά τον ορίζοντα και έτσι η αμοιβαία καταστροφή δε συμβαίνει. Με αυτό το φαινόμενο η μάζα της μαύρης τρύπας ελαττώνεται, γιατί τελικά η ενέργεια για το σωματίδιο που δημιουργήθηκε και ξέφυγε προέρχεται από τη μαύρη τρύπα. Φαίνεται λοιπόν στον εξωτερικό παρατηρητή σαν η μαύρη τρύπα να ακτινοβολεί. Αυτή η ακτινοβολία ονομάζεται ακτινοβολία Χώκινγκ. Αφού η μαύρη τρύπα χάνει διαρκώς μάζα, δε διαρκεί γι πάντα, αλλά κάποια στιγμή εξαφανίζεται, "εξατμίζεται" όπως λένε. Ο ρυθμός με τον οποίο χάνει μάζα είναι βέβαια πολύ μικρός. Αν δεν τα λέω σωστά, ας με διορθώσει κάποιος.

[gohan]

Ευχαριστω αυτο πρεπει να ειναι?

[quendi]

Ο ρυθμός με τον οποίο χάνει μάζα είναι βέβαια πολύ μικρός.

 

Πολύ σωστά, θεωρητικά μια μελανή οπή θα χρειαζόταν πολλές φορές περισσότερες την σημερινή ηλικία του σύμπαντος για να εξαερωθεί..

[SUNNY]

ΟΙ ΜΑΥΡΕΣ ΤΡΥΠΕΣ ΕΚΤΟΞΕΥΟΥΝ ΣΕ 2 ΑΝΤΙΔΙΑΜΕΤΡΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΠΙΔΑΚΕΣ ΙΟΝΙΣΜΕΝΟΥ ΑΕΡΙOΥ ,ΤΑ ΛΕΓΟΜΕΝΑ JETS.ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΡΑΔΙΟΓΛΑΞΙΕΣ.ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΔΙΑΤΥΠΩΣΕ Ο ΧΩΚΙΝΚ ΗΤΑΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΑΡΧΕΓΟΝΕΣ ΜΕΛΑΝΕΣ ΟΠΕΣ.

[quendi]

ΟΙ ΜΑΥΡΕΣ ΤΡΥΠΕΣ ΕΚΤΟΞΕΥΟΥΝ ΣΕ 2 ΑΝΤΙΔΙΑΜΕΤΡΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΠΙΔΑΚΕΣ ΙΟΝΙΣΜΕΝΟΥ ΑΕΡΙOΥ ,ΤΑ ΛΕΓΟΜΕΝΑ JETS.ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΡΑΔΙΟΓΛΑΞΙΕΣ.ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΔΙΑΤΥΠΩΣΕ Ο ΧΩΚΙΝΚ ΗΤΑΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΑΡΧΕΓΟΝΕΣ ΜΕΛΑΝΕΣ ΟΠΕΣ.

 

Δεν εκτοξευουν όλα τα είδη μελανών οπών πίδακες αερίου (jets), αλλά οι περιστρεφόμενες με ηλεκτρικό πεδίο συνήθως. Η ακτινοβολία Hawking δεν ισχύει μόνο για τις αρχέγονες μελανές οπές αλλά και για τις υπόλοιπες βέβαια.

[SUNNY]

ΣΥΜΦΩΝΩ ΟΤΙ ΟΛΕΣ ΟΙ ΜΕΛΑΝΕΣ ΟΠΕΣ ΔΙΑΘΕΤΟΥΝ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ HAWKING,ΑΛΛΑ ΘΑ ΔΙΑΦΩΝΗΣΩ ΜΕ ΤΟ ΟΤΙ ΔΕΝ ΕΚΤΟΞΕΥΟΥΝ ΟΛΕΣ ΟΙ ΜΕΛΑΝΕΣ ΟΠΕΣ JETS.AYTO ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΔΙΟΤΙ ΤΑ JETS ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΣ ΤΡΟΠΟΣ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗΣ ΜΕΛΑΝΩΝ ΟΠΩΝ ΣΤΟ ΣΥΜΠΑΝ

[GeoAstrix]

Φίλε SUNNY καλώς ήλθες στην παρέα αλλα μη γραφεις κεφαλαία γιατί είναι σαν να φωνάζεις.....μας κούφανες

 

Φιλικότατα.

[SUNNY]

sorry!Πείτε κανένα θέμα κοσμολογίας να συζητήσουμε

[Νίκος Κατσαμάκας]

Πολύ σωστά, θεωρητικά μια μελανή οπή θα χρειαζόταν πολλές φορές περισσότερες την σημερινή ηλικία του σύμπαντος για να εξαερωθεί..

 

Μία μαύρη τρύπα με μάζα όση ο Ήλιος θα χρειαζόταν 10^70 (δέκα εις την εβδομήντα) χρόνια για να εξατμιστεί. Χρησιμοποιούν τη λέξη "εξάτμιση" επειδή οι μαύρες τρύπες εκπέμπουν ακτινοβολία μέλανος σώματος. Όσο μικρότερη μάζα, τόσο μεγαλύτερη η θερμοκρασία, οπότε, καθώς χάνει μάζα η μαύρη τρύπα, αυξάνεται η θερμοκρασία της. σαν ένα δοχείο με νερό που βράζει (βέβαια μόνο κατ'ευφημισμό ισχύει μια τέτοια αναλογία). Αφού οι μαύρες τρύπες εκπέμπουν ακτινοβολία σημαίνει πως διαφεύγουν προς τα έξω και κάποιες πληροφορίες. Οπότε, ο Χώκινγκ είπε και το περίφημο "οι μαύρες τρύπες δεν είναι τόσο μαύρες".

[ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ ΛΕΩΝ]

Οπως ειπε και ο φιλος μου ο Κωστας,η ενεργεια προεχεται απο την μαυρη τρυπα,δεν ξεφευγει υλη που εχει διασχισει τον οριζοντα γεγονοτων.Απο οτι ξερω τα τζετς οφειλωνται σε υλη,που λογω της υψηλης φυγοκεντρο δυναμης που αποκταει στην πτωση της σε μια περιστρεφομενη μαυρη τρυπα,εκτινασεται μακρυα,και ακτινοβολει λογω της τριβης που αναπτυσσεται σε αυτη τη διαδικασια.

[stemi]

Άλλο οι πίδακες (jets) και άλλο οι ακτινοβολία Hawking.

Τα jets δε δημιουργούνται μόνο στις μαύρες τρύπες αλλά όποτε έχουμε δίσκο προσαύξησης (accretion disk - είναι σωστός ο ελληνικός όρος; ). Τέτοιους δίσκους μπορούμε να βρούμε σε μαύρες τρύπες, αστέρες νετρονίων και πρωτο-ήλιους. Καθώς τα υλικά του δίσκου πεύτουν προς το σώμα που τα έλκει αυτά συνήθως δεν πεύτουν απευθείας προς αυτό αλλά αρχικά δεν "πετυχαίνουν" τπ αντικείμενο, ακολουθούν μια περιστοφική τροχιά και πεύτουν σταδιακά προς το αντικείμενο. Όπως το νερό στην τρύπα της μπανιέρας.

Τα jets των μαύρων τρυπών είναι τα μεγαλύτερα και τα πιο θεαματικά. Υπολογίζεται ότι οι ταχύτητες των jets είναι κοντά στην ταχύτητα διαφυγής του αντικειμένου. Στην περίπτωση μιας μαύρης τρύπας κοντά στην ταχύτητα του φωτός.

Πιστεύεται ότι οι δίσκοι προσαύξησης δημιουργούν διάφορα μπερδεμένα μαγνητικά πεδια (φωρτισμένα σωματίδια που κινούνται => μαγνητκό πεδίο) τα οποία ευθυγραμίζουν τα jets.

Για την ακτινοβολία Hawking είναι αυτό που είπε ο Νίκος Κατσαμάκας.

[koyote]

Απο οτι ξερω και τα κβαζαρς που ειναι τεραστιες μαυρες τρυπες στα κεντρα γαλαξιων ρουφουν τεραστιες ποσοτητες υλης,μερος της οποιας στη συνεχεια εκτοξευουν στο διαστημα με μεγαλους πιδακες.Αν κανω λαθος διορθωστε με.

[stemi]

Qusars, Ραδιογαλαξίες και γαλαξίες Seyfert όλοι έχουν jets. Από μαύρες τρύπες με δίσκους μερικά τρις km.

Πάντως αυτοί οι γαλαξίες δεν βρίσκονται πολύ σ' αυτήν την κατάσταση. Κατναλώνουν σχετικά γρήγορα τα αέρια από το δίσκο.

Πάντως παλαιότερα (2-5 δις χρόνια μετά το Big Bang) ήταν πιο συνηθέστεροι. Αυτό είναι και μια απόδειξη υπέρ του Big Bang

Δείτε ένα βιντεάκι πως ένας γαλαξίας μετατρέπεται σε quasar όταν υλικό πεύτει στην τεράστια κεντρική μαύρη τρύπα του.

http://www.astronomynotes.com/galaxy/quasar.mpg

[Heal]

Καλησπέρα! Η συζήτηση με jet (πίδακες ο ελληνικός όρος), είναι πολύ ενδιαφέρουσα. Γενικά jet και δίσκοι προσαύξησης σε πολλές περιπτώσεις έρχονται μαζί αλλά αυτό δεν είναι νόμος, τρανή εξαίρεση ο δακτύλιος του Κρόνου, που ενώ είναι ένας λεπτός δίσκος με πάρα πολύ αργή προσαύξηση και χωρίς πίδακα.

 

Ο σχηματισμός του jet κατ' αρχάς υποδηλώνει κάποια ασυμμετρία στο σύστημα, δηλαδή αν φανταστούμε ότι ένα σώμα εκρήγνυται ή εκτοξεύει υλικό τότε αυτό που περιμένουμε είναι να εκτοξεύσει το υλικό ισότροπο, το γεγονός ότι προτιμά να το εκτοξεύσει προς δύο αντιδιαμετρικές κατευθύνσεις υποδηλώνει κάποια εγγενή διαφοροποίση από τη σφαιρική συμμετρία. Η συνηθέστερες περιπτώσεις εκτροπής από τη σφαιρική συμμετρία σχετίζονται με δύο παράγοντες:

 

α) Την περιστροφή

β) Τα μανγητικά πεδία

 

Συνήθως μάλιστα υπάρχει ένας συνδιασμός των δύο αυτών παραγόντων, όπου η περιστροφή ενισχύει το μαγνητικό πεδίο.

 

Οι μαύρες τρύπες τρύπες ευνοούν τέτοιου είδους δομές. Για παράδειγμα, αν πλησιάσει ένα αστέρι την μελανή οπή τότε το πιθανότερο είναι να κατακερματιστεί λόγω των παλιρροιακών δυνάμεων. Προφανώς για να πέσει όλο το υλικό στη μελανή οπή θα έπρεπε να κατευθυνόταν απευθείας στο κέντρο της μελανής οπής έχοντας ελάχιστη στροφορμή, στήν πράξη όμως έχει αρκετή στροφορμή για να σχηματίσει ένα δίσκο γύρω από τη μελανή οπή. Ο δίσκος αυτός είναι εν γένει αρκετά λεπτός. Τώρα το επόμενο βήμα είναι πως θα πέσει το υλικό προς το κέντρο. Προκειμένου να γίνει αυτό πρέπει να αφαιρεθεί στροφορμή από το υλικό, η διαδικασία όμως αυτή είναι αρκετά δύσκολο να κατανοηθεί. Για παράδειγμα η ιδέα του ιξώδους, δηλαδή της εσωτερικής τριβής του ρευστού με αποτέλεσμα την επιβράδυνση του, λειτουργεί πάρα πολύ σιγά με αποτέλεσμα να μη δίνει επιθυμητά αποτελέσματα. Αντίθετα κάνοντας χρήση μαγντικών πεδίων και τυρβώδους ροής (δηλαδή χαοτική κίνησης), λόγω του μαγνητικού πεδίου και όχι λόγω του ιξώδους του ρευστού, μπορεί να επιβραδυνθεί το υλικό αρκετά ουτως ώστε να φτάσει στο κέντρο.

 

Αντίθετα στους πλανητικούς δακτυλίους η διαδικασία της προσαύξησης λειτουργεί με ένα λιγότερο αποδοτικό αλλά περισσότερο κατανοητό τρόπο. Τα σώματα που τους αποτελούν συγκρούονται μεταξύ τους με αποτέλεσμα να αλλάζουν οι ταχύτητές τους. Το σώμα που θα έχει τη μικρότερη ταχύτητα θα μεταπέσει σε χαμηλότερη τροχιά, ενώ το σώμα που έχει τη μεγαλύτερη ταχύτητα θα μεταβεί σε ανώτερη τροχιά -ένα άλλο στοιχείο που παίζει ρόλο είναι το γεγονός ότι η κινητική ενέργεια μετά την κρούση κατανέμεται με τέτοιο τρόπο ώστε συνήθως το σώμα με τη μικρότερη μάζα να αυξάνει την ενέργεια του σχετικά περισσότερο. Κατά συνέπεια, η περισσότερη στροφορμή θα απάγεται προς τα εξώτατα μέρη του δίσκου και η περισσότερη μάζα θα μεταπίπτει προς τα ενδότερα του δίσκου.