... έχουμε πάντα κακά ξεμπερδέματα! Όπως φάνηκε και από αυτήν την δημόσια συζήτηση, ένα σχετικά αθώο θέμα για την θεωρία περί ηλιοκεντρικού συστήματος του Αρίσταρχου, κατέληξε σε ένα μείζον πολιτικό θέμα για την πρωτοπορία των αρχαίων Ελλήνων. Πρωτοπορία που για μερικούς επεκτείνεται λίγο-πολύ σε όλα τα πεδία της επιστήμης, και σε όλα τα επίπεδα της ζωής. Πέραν του καταφανώς γελοίου του πράγματος, το οποίο δεν θέλω να σχολιάσω περισσότερο και ούτε θέλω να απαντηθεί, εδώ έχουμε το εξής φαινόμενο: μια θεωρία για την ανωτερότητα των αρχαίων Ελλήνων υπηρετείται με νύχια και με δόντια, στο σημείο μάλιστα να διαστρεβλώνει την πραγματικότητα για να μπορέσει να παραμείνει ακλόνητη. Το έργο είναι γνωστό και συμβαίνει σε όλες τις εκφάνσεις της ανθρώπινης ζωής, ακόμη και στην επιστήμη, τα πιο τρανταχτά όμως φαινόμενα τα έχουμε -πάντα- στην πολιτική. Φυσικά, το ίδιο συμβαίνει και από την άλλη πλευρά, εκείνων που θέλουν να μας πείσουν ότι οι αρχαίοι Έλληνες ήταν ένα μάτσο ρεμπεσκέδες που καθόντουσας και συζητούσαν όλη μέρα, οπότε μετά από τόσες χιλιάδες χρόνια συζητήσεων προέκυψαν τυχαία κάποια πράγματα, τα οποία φαντάζουν σήμερα εντυπωσιακά. Η ιστορική πραγματικότητα διδάσκει ότι στην αρχαία Ελλάδα, ευτυχώς, η επιστήμη ήταν σχετικά πιο απελευθερωμένη και λιγότερο εξαρτημένη από την πιο καταπιεστική και βάναυση μορφή πολιτικής εξουσίας, την θρησκεία. Αυτό επέτρεψε στους επιστήμονες της εποχής να ασχοληθούν σχετικά πιο απερίσπαστοι με την μελέτη της φύσης, και να βασίζονται στις μελέτες και σε επιχειρήματα για να βγάλουν τις θεωρίες τους. Είναι συγκλονιστικό ότι η επιστήμη στην αρχαία Ελλάδα βασίζεται στην επαλήθευση μέσω πειράματος, μια αρχή η οποία, μετά τα σκοτεινά χρόνια του Βυζαντίου και του Μεσαίωνα, κατακτήθηκε και πάλι από τους Ευρωπαίους επιστήμονες κατά την Αναγέννηση. Άρα, αν κάτι ή κάποιος φταίει για το ότι ο υπόλοιπος κόσμος άργησε να ανακαλύψει το ηλιοκεντρικό σύστημα, αυτό δεν είναι η γενετική κατωτερότητα των υπόλοιπων λαών, αλλά το γεγονός ότι άργησαν τόσο πολύ να απελευθερωθούν από την καταπιεστικό έλεγχο της καθολικής εκκλησίας. Να μην ξεχνάμε ότι κάτι ανάλογο έγινε και με τους λαούς της ανατολικής μεσογείου με την κυριαρχία του βυζαντίου, αλλά και με εμάς εδώ με την κυριαρχία της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Και για να μην νομισθεί ότι τα έχω βάλει με την θρησκεία συγκεκριμένα, υποχώρηση της επιστήμης είχαμε και σε άλλες περιπτώσεις. Παράδειγμα, στην ναζιστική Γερμανία του Χίτλερ, όπου η εκρηκτική πρόοδος των θετικών επιστημών συνοδεύτηκε με την εκτέλεση εν ψυχρώ των πολιτικών ελευθεριών, της πολιτικής και κοινωνικής επιστήμης, της φιλοσοφίας κλπ. Ακόμη και αν κάτι τέτοιο δεν είναι ευρύτερα γνωστό, και ίσως φαντάζει παράδοξο, ακόμη και οι θετικές επιστήμες υπέστησαν πλήγμα από τους ναζί. Πώς γίνεται αυτό? Μα, τα μεγάλα επιτεύγματα των ναζί ήταν κυρίως στο πεδίο των εφαρμοσμένων τεχνολογιών και συγκεκριμένα στην πολεμική τεχνολογία. Στο επίπεδο της δομής της ύλης και της κβαντικής φυσικής, επικράτησαν ιδεαλιστικές θεωρίες (βλ. Heiesenberg - ο κρυφός ναζί), οι οποίες αντικειμενικά πήγαν πίσω την υπόθεση της κατανόησης του μικρόκοσμου. Κάτι ανάλογο γίνεται σήμερα και στις ΗΠΑ, όπου διάβαζα τελευταία ότι η αμερικάνικη κυβέρνηση προτίθεται να διακόψει την χρηματοδότηση της βασικής έρευνας, διότι δεν είναι άμεσα αποδοτική, μια αυτοκτονική κατά την γνώμη μου κίνηση.