Δροσος Γεωργιος

H Ελλάδα στο διάστημα: Σε τροχιά γύρω από την γη 5 ελληνικοί μικροδορυφόροι. Τι περιλαμβάνει η ελληνική αποστολή Πέντε ελληνικοί δορυφόροι βρίσκονται πλέον σε τροχιά γύρω από τη Γη στο πλαίσιο του «Εθνικού Προγράμματος Μικροδορυφόρων». Πρόκειται για δύο επιχειρησιακούς μικροδορυφόρους που κατασκεύασε η εταιρεία ICEYE, καθώς και τρεις πειραματικούς και ερευνητικούς μικροδορυφόρους τεχνολογικής επίδειξης, που εκτοξεύτηκαν σήμερα, και θα δοκιμάσουν νέες διαστημικές τεχνολογίες που αναπτύχθηκαν στην Ελλάδα με στόχο την ενίσχυση της εγχώριας βιομηχανίας.Οι δορυφόροι, αφού ενσωματώθηκαν μέσω της εταιρείας Exolaunch στον πύραυλο Falcon 9/ Transporter-15 της SpaceX, εκτοξεύτηκαν στις 21:00 ώρα Ελλάδας από το Space Launch Complex 4E (SLC-4E) στο Vandenberg Space Force Base της Καλιφόρνιας. Πρόκειται για μια πολύ σημαντική επιτυχία η οποία ενισχύει περαιτέρω τη θέση της χώρας στο σύγχρονο τεχνολογικό και διαστημικό οικοσύστημα. Ειδικότερα η αποστολή από ελληνικής πλευράς περιλάμβανε: • Δύο επιχειρησιακούς δορυφόρους ραντάρ «Synthetic Aperture Radar (SAR)», με την ονομασία ICEYE SAR-1 και SAR-2, που θα παρέχουν δεδομένα Παρατήρησης της Γης ημέρα και νύχτα, υπό οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες. Τα δεδομένα αυτά θα υποστηρίζουν δράσεις πολιτικής προστασίας, περιβαλλοντικής παρακολούθησης και εθνικής ασφάλεια. • Δύο πειραματικούς, ερευνητικούς μικροδορυφόρους με την ονομασία PHASMA-1 και PHASMA-2 (LAMAR & DIRAC), που αναπτύχθηκαν από τη Libre Space Foundation, με στόχο την επίδειξη τεχνολογιών ασφαλούς δορυφορικής συνδεσιμότητας και επιτήρησης φάσματος από το διάστημα. • Έναν πειραματικό, ερευνητικό μικροδορυφόρο που αναπτύχθηκε από την PRISMA Electronics με την ονομασία MICE-1, ο οποίος θα εστιάζει σε εφαρμογές ασφαλούς συνδεσιμότητας και Διαδικτύου των Πραγμάτων (Internet of Things – IoT) με εφαρμογές κυρίως στην ναυτιλία. Ενισχύεται η Ελλάδα στις υπηρεσίες Παρατήρησης της Γης και στις Ασφαλείς Επικοινωνίες Με τους πέντε αυτούς δορυφόρους η Ελλάδα ενισχύει τις δυνατότητές της στις υπηρεσίες Παρατήρησης της Γης και στις Ασφαλείς Επικοινωνίες. Υπογραμμίζεται ότι η συστοιχία μικροδορυφόρων που αναπτύσσεται στο πλαίσιο του «Εθνικού Προγράμματος Μικροδορυφόρων», θα παρέχει σημαντικά δεδομένα για τον σχεδιασμό πολιτικών και τη λήψη αποφάσεων σε κρίσιμους τομείς, όπως η χαρτογράφηση, η ναυσιπλοΐα, η γεωργία ακριβείας, ο χωροταξικός σχεδιασμός και η αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών.Αξίζει να σημειωθεί ότι το «Εθνικό Πρόγραμμα Μικροδορυφόρων», που υλοποιείται από το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας (ESA) και χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, προχωρά σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό.Μέσω του «Προγράμματος» η Ελλάδα θα αποκτήσει πλήρη πρόσβαση στα υφιστάμενα εμπορικά δορυφορικά δίκτυα των εταιρειών ICEYE, OroraTech και Open Cosmos, εξασφαλίζοντας συχνότερα και επικαιροποιημένα δεδομένα για τον ελληνικό χώρο. «Επένδυση στο μέλλον της χώρας» Ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου δήλωσε: «Η παρουσία της Ελλάδας στο διάστημα είναι πλέον πραγματικότητα. Η σημερινή εκτόξευση των πέντε ελληνικών δορυφόρων αποτελεί μια κομβική εξέλιξη για τη χώρα και μια ακόμη απόδειξη ότι υλοποιούμε με συνέπεια το «Εθνικό Πρόγραμμα Μικροδορυφόρων» αξιοποιώντας τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης. Δεν πρόκειται απλώς για μια τεχνολογική επένδυση. Είναι μια επένδυση στο μέλλον της χώρας και στην αναπτυξιακή της πορεία, στην ενδυνάμωση του εθνικού διαστημικού οικοσυστήματος, στη δημιουργία θέσεων εργασίας με διευρυμένες προοπτικές. Αποκτούμε για πρώτη φορά δικά μας δεδομένα από το διάστημα και συνεπώς νέες δυνατότητες στη χάραξη πολιτικών, στην ανάπτυξη προϊόντων, στη λήψη αποφάσεων σε κρίσιμους τομείς: από την ασφάλεια και την πολιτική προστασία έως την περιβαλλοντική παρακολούθηση και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Η Ελλάδα καθιερώνεται ως μια χώρα που δεν παρακολουθεί τις εξελίξεις, αλλά τις κατακτά, τις διαμορφώνει και τις μετουσιώνει σε ευκαιρίες για όλους». «Η Ελλάδα δεν θα είναι απλός χρήστης, αλλά παραγωγός και εξαγωγέας τεχνογνωσίας» O Γενικός Γραμματέας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, Κωνσταντίνος Καράντζαλος: «Η σημερινή επιτυχία είναι αποτέλεσμα συνειδητής επένδυσης στο ελληνικό ανθρώπινο δυναμικό, στις εγχώριες τεχνολογικές δυνατότητες και την ελληνική βιομηχανία. Με τη συμμετοχή πανεπιστημίων, ερευνητικών ιδρυμάτων και ελληνικών επιχειρήσεων, ενισχύουμε την εθνική τεχνολογική μας βάση και δημιουργούμε τις προϋποθέσεις για πραγματική αυτονομία στην ανάπτυξη διαστημικών υποδομών και εφαρμογών. Το Εθνικό Διαστημικό Πρόγραμμα θέτει τα θεμέλια για μια νέα εποχή και νέα σχετικά προγράμματα αιχμής, όπου η Ελλάδα δεν θα είναι απλός χρήστης, αλλά παραγωγός και εξαγωγέας τεχνογνωσίας στο πεδίο της Αεροδιαστημικής».Η Διευθύντρια των Προγραμμάτων Παρατήρησης της Γης της ESA, Simonetta Cheli δήλωσε: «Η επιλογή της ICEYE για την ανάπτυξη των δορυφόρων συνθετικού ανοίγματος για την Ελλάδα υπογραμμίζει τη συνεχή δέσμευση της ESA να υποστηρίζει τις εθνικές διαστημικές πρωτοβουλίες των κρατών μελών της. Η συμπερίληψη της ικανότητας συνθετικού ραντάρ Ζώνης-X στο Εθνικό Πρόγραμμα Μικροδορυφόρων της Ελλάδας είναι ένα αντιπροσωπευτικό παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο οι διαστημικές τεχνολογίες μεταφράζονται σε απτά και ζωτικά οφέλη για τη Γη».Ο Διευθύνων Σύμβουλος της ICEYE, Rafal Modrzewski δήλωσε: «Η σημερινή εκτόξευση σηματοδοτεί ένα ακόμη σημαντικό βήμα τόσο στην υποστήριξη των πελατών μας στην ανάπτυξη των δικών τους αστερισμών όσο και στην κλιμάκωση του πιο προηγμένου εμπορικού αστερισμού SAR στον κόσμο. Καθώς το παγκόσμιο ενδιαφέρον για πληροφορίες βασισμένες στο διάστημα επιταχύνεται, η ICEYE είναι έτοιμη να βοηθήσει τις χώρες να δημιουργήσουν κυρίαρχες δορυφορικές αποστολές – μετατρέποντας την υψηλής ποιότητας δορυφορική απεικόνιση σε αξιοποιήσιμες πληροφορίες για ασφάλεια και ανθεκτικότητα».«Στην ICEYE Hellas, είμαστε πολύ περήφανοι που συμβάλλαμε καθοριστικά στο πρώτο θεμελιώδες βήμα της Ελλάδας για αυτονομία στο διάστημα. Η εκτόξευση των πρώτων επιχειρησιακών δορυφόρων με ελληνική σημαία, είναι μόνο η αρχή για τους πολλούς ακόμα που θα φτιάξουμε στην Ελλάδα, στο πλαίσιο του μακροπρόθεσμου επενδυτικού πλάνου μας για τη χώρα», συμπλήρωσε ο Επικεφαλής της ICEYE Ελλάδος, Βασίλης Χαλουλάκος.«Με το Phasma, την έβδομη κατά σειρά αποστολή της Libre Space Foundation στο διάστημα, καινοτομούμε στον κρίσιμο τομέα της επιτήρησης του ραδιοφάσματος. Η ανάπτυξη βασίστηκε σε αρχές ανοιχτού κώδικα, επιβεβαιώνοντας πως η συνεργατική καινοτομία προσφέρει λύσεις υψηλής τεχνολογικής αξίας. Είμαστε περήφανοι που ενισχύουμε διαρκώς τη θέση της Ελλάδας στη νέα εποχή του διαστήματος, προάγοντας την έρευνα και τον εκδημοκρατισμό της γνώσης», τόνισε η Libre Space Foundation.Ο Διευθύνων Συμβούλος της Prisma Electronics, Χρήστος Γιορδαμλής δήλωσε: «Η εκτόξευση του MICE-1 αποτελεί μια στιγμή μέγιστης σημασίας και μια σημαντική επιβεβαίωση των δυνατοτήτων της Prisma Electronics, η οποία σχεδίασε και κατασκεύασε τον νανοδορυφόρο στην Αλεξανδρούπολη. Με τον MICE-1 αποδεικνύουμε ότι η ελληνική βιομηχανία μπορεί να παράγει τεχνολογία αιχμής και να ανταγωνίζεται ισότιμα στη διεθνή διαστημική και επιχειρηματική σκηνή». https://www.naftemporiki.gr/techscience/2040023/h-ellada-sto-diastima-se-trochia-gyro-apo-tin-gi-5-ellinikoi-mikrodoryforoi/

Νεοανακαλυφθείσες οργανικές ουσίες στα λοφία του Εγκέλαδου. Δραματικά λοφία, μεγάλα και μικρά, ψεκάζουν πάγο νερού από πολλές τοποθεσίες κατά μήκος των διάσημων λωρίδων τίγρης κοντά στον νότιο πόλο του φεγγαριού του Κρόνου, Εγκέλαδου, σε αυτήν την εικόνα που δημοσιεύτηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2010. Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο του 2025 ανέλυσε δεδομένα από την αποστολή Cassini της NASA και βρήκε στοιχεία για προηγουμένως μη ανιχνευμένες οργανικές ενώσεις σε ένα λοφίο σωματιδίων πάγου όπως αυτά που φαίνονται εδώ. Τα σωματίδια πάγου εκτοξεύτηκαν από τον ωκεανό που βρίσκεται κάτω από το παγωμένο κέλυφος του Εγκέλαδου. Οι ερευνητές εντόπισαν όχι μόνο μόρια που έχουν βρει στο παρελθόν, αλλά και νέα που ανοίγουν μια πιθανή πορεία προς χημική ή βιοχημική δραστηριότητα. https://www.nasa.gov/image-article/newly-found-organics-in-enceladus-plumes/

Άνοιξαν οι πόρτες, το πλήρωμα του σταθμού επεκτείνεται σε 10 άτομα. Η Αποστολή 73 ολοκλήρωσε την εβδομάδα εργασίας της. Στις 10:16 π.μ. EST, άνοιξε η καταπακτή μεταξύ του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού και του διαστημοπλοίου Soyuz MS-28. Το διαστημόπλοιο έφτασε στη μονάδα Rassvet του εργαστηρίου σε τροχιά στις 7:34 π.μ., μετά την εκτόξευσή του στις 4:27 π.μ. (2:27 μ.μ. ώρα Μπαϊκονούρ) από το Κοσμοδρόμιο Μπαϊκονούρ στο Καζακστάν με επιβαίνοντες τον αστροναύτη της NASA Κρις Γουίλιαμς και τους κοσμοναύτες της Roscosmos Σεργκέι Κουντ-Σβερτσκόφ και Σεργκέι Μικάεφ. Το τρίο θα περάσει περίπου οκτώ μήνες στον διαστημικό σταθμό πριν επιστρέψει στη Γη το καλοκαίρι του 2026. Μάθετε περισσότερα για τις δραστηριότητες του διαστημικού σταθμού ακολουθώντας το ιστολόγιο του διαστημικού σταθμού , @space_station στο X, καθώς και τους λογαριασμούς του ISS στο Facebook και στο Instagram . https://www.nasa.gov/blogs/spacestation/2025/11/27/hatches-open-station-crew-expands-to-10/ Το πρόσφατα διευρυμένο πλήρωμα της Αποστολής 73. Στην πρώτη σειρά (από αριστερά) βρίσκονται τα νεότερα μέλη του πληρώματος, ο Κρις Γουίλιαμς από τη NASA και οι κοσμοναύτες της Roscosmos, Σεργκέι Κουντ-Σβερτσκόφ και Σεργκέι Μικάεφ. Στο πίσω μέρος βρίσκονται ο αστροναύτης της NASA, Μάικ Φίνκε, ο κοσμοναύτης της Roscosmos, Σεργκέι Ριζίκοφ, οι αστροναύτες της NASA, Τζόνι Κιμ και Ζένα Κάρντμαν, ο κοσμοναύτης της Roscosmos, Αλεξέι Ζουμπρίτσκι, η αστροναύτης της JAXA (Ιαπωνική Υπηρεσία Αεροδιαστημικής Εξερεύνησης) Κίμια Γιούι και ο κοσμοναύτης της Roscosmos, Όλεγκ Πλατόνοφ.

Ο μεγαλύτερος ανιχνευτής νετρίνων στον κόσμο άρχισε να λειτουργεί στην Κίνα. Τρισεκατομμύρια νετρίνα περνούν μέσα από το σώμα μας κάθε μέρα. Προέρχονται από τον Ήλιο και το βαθύτερο διάστημα. Για να ανιχνευθούν αυτά τα φευγαλέα υποατομικά σωματίδια απαιτούνται τεράστιοι ανιχνευτές. Σαν αυτόν που βρίσκεται 700 μέτρα κάτω από τους κυματιστούς λόφους της νότιας Κίνας, κοντά στην πόλη Jiangmen. Εκεί λειτουργεί το JUNO (Jiangmen Underground Neutrino Observatory), το μεγαλύτερο παρατηρητήριο νετρίνων.Μετά από μόλις 59 ημέρες λειτουργίας οι φυσικοί του JUNO δημοσίευσαν τα πρώτα του αποτελέσματα (Initial performance results of the JUNO detector– First measurement of reactor neutrino oscillations at JUNO). Και μέχρι στιγμής, είναι πολύ ελπιδοφόρα, λένε οι φυσικοί. https://arxiv.org/abs/2511.14590 Η ανακάλυψη ότι τα νετρίνα έχουν μάζα (για την οποία απονεμήθηκε το βραβείο Νόμπελ Φυσικής του 2015), οφείλεται σ’ αυτό που ονομάζουμε ταλαντώσεις των νετρίνων. https://physicsgg.me/2015/10/09/η-αποκάλυψη-των-ταλαντώσεων-των-νετρί/ Ο λόγος για αυτό το παράξενο φαινόμενο δεν είναι ακόμη πλήρως κατανοητός, αλλά μπορεί να κρύβει το κλειδί για μια συναρπαστική νέα φυσική. Σύμφωνα με το Καθιερωμένο Πρότυπο των στοιχειωδών σωματιδίων, υπάρχουν τρεις τύποι νετρίνων – τα νετρίνα του ηλεκτρονίου (νe), νετρίνα του μιονίου (νμ) και νετρίνα του ταυ (ντ). Tα νετρίνα «ταλαντώνονται», που σημαίνει ότι μπορούν να αλλάζουν μεταξύ αυτών των τριών τύπων (γεύσεων). Η γεύση δεν είναι μόνιμο χαρακτηριστικό των νετρίνων αφού αλλάζει με το χρόνο. Συνεπώς τα νe, νμ και ντ δεν είναι στάσιμες καταστάσεις με συγκεκριμένες μάζες αλλά υπερθέσεις στάσιμων καταστάσεων, οι οποίες παριστάνονται με ν1, ν2 και ν3. Ας σημειωθεί ότι τα «πραγματικά» νετρίνα, αυτά που έχουν καθορισμένη μάζα και παραμένουν τα ίδια για πάντα, όπως συμβαίνει με όλα τα στοιχειώδη σωματίδια είναι τα ν1, ν2 και ν3, και όχι τα νe, νμ και ντ (διαβάστε σχετικά: Ποιό είναι το βαρύτερο νετρίνο; https://physicsgg.me/2021/05/18/ποιό-είναι-το-βαρύτερο-νετρίνο/ και Πόσο βαρύ είναι ένα νετρίνο;). https://physicsgg.me/2024/03/08/πόσο-βαρύ-είναι-ένα-νετρίνο/ Το φαινόμενο των ταλαντώσεων και το γεγονός ότι η μάζα ηρεμίας των νετρίνων δεν είναι μηδέν, σημαίνουν ότι τα νετρίνα είναι μέχρι στιγμής το μόνο στοιχειώδες σωματίδιο για το οποίο υπάρχει μια ιδιότητα που το Καθιερωμένο Πρότυπο δεν προβλέπει. Έτσι, τα νετρίνα είναι η μόνη πύλη προς την φυσική πέρα από το Καθιερωμένο Πρότυπο.Στους δυο μήνες λειτουργίας του ανιχνευτή JUNO, κατάφερε να μετρήσει με πρωτοφανή ακρίβεια παραμέτρους των διαφορετικών τύπων ή «γεύσεων» των νετρίνων – μια γωνία μίξης των νετρίνων και την διαφορά των μαζών τους στο τετράγωνο.Το JUNO, μεταξύ άλλων, εκτός των μετρήσεων υψηλής ακρίβειας παραμέτρων των ταλαντώσεων νετρίνων, έχει ως στόχο να προσδιορίσει και την σειρά των τριών μαζικών καταστάσεων των νετρίνων (ν1, ν2 , ν3 ). Δηλαδή το αν ακολουθούν μια «κανονική σειρά μάζας», όπου η μάζα του ν1 είναι η ελαφρύτερη και του ν3 η βαρύτερη, ή μια ανεστραμμένη; Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα θα έχει σημαντικές επιπτώσεις, από την ανακάλυψη νέας φυσικής, μέχρι την εξήγηση ορισμένων κοσμολογικών μυστηρίων. Κι αυτό συμβαίνει διότι, παρά το γεγονός ότι τα νετρίνα έχουν πολύ μικρές μάζες, είναι τόσο πολυάριθμα που μπορεί να παίζουν βασικό ρόλο στην κατανομή της ύλης στο σύμπαν. Ο ανιχνευτής JUNO περιέχει 20.000 τόνους υγρού οργανικού σπινθηριστή σε μια κεντρική σφαίρα. Όταν ένα νετρίνο αλληλεπιδρά με το υγρό παράγεται μια λάμψη φωτός που συλλέγεται από την διάταξη των αισθητήρων που περιβάλλουν τη σφαίρα. πηγές: 1. Chinese particle detector tests ‘portal to physics beyond the Standard Model’ — with outstanding results – www.livescience.com 2. China’s Giant Underground Neutrino Observatory Just Released Its First Results—And They’re Promising –www.scientificamerican.com

Νέες μελέτες ρίχνουν φως στην ύπαρξη και λειτουργία της συνείδησης. Απαντήσεις στα ερωτηματικά της εμφάνισης και… χρήσης της συνείδησης στους ανθρώπους. Ποιο εξελικτικό σκοπό εξυπηρετεί η συνείδηση και τι πληροφορίες μπορούν να μας προσφέρουν τα πτηνά σχετικά με την προέλευσή της; Αυτά τα ερωτήματα βρίσκονται στο επίκεντρο δύο νέων μελετών από ερευνητές του Πανεπιστημίου Ruhr στο Μπόχουμ.Τα τελευταία είκοσι χρόνια το ενδιαφέρον για την επιστήμη της συνείδησης έχει αυξηθεί ραγδαία, όμως ένα βασικό ζήτημα παραμένει άλυτο: σε τι χρησιμεύει στην πραγματικότητα η συνείδηση; Γιατί εμφανίστηκε εξαρχής; Η εύρεση απαντήσεων είναι ουσιαστική για την κατανόηση του λόγου για τον οποίο ορισμένα είδη, όπως το ανθρώπινο ανέπτυξαν συνειδητή επίγνωση, ενώ άλλα όχι.Η έρευνα για τους εγκεφάλους των πτηνών προσθέτει μια ακόμη σημαντική οπτική δείχνοντας ότι η εξέλιξη μπορεί να παράγει παρόμοια λειτουργικά αποτελέσματα για τη συνείδηση ακόμη και όταν οι βασικές δομές του εγκεφάλου διαφέρουν.Ερευνητές με επικεφαλής τους καθηγητές Άλμπερτ Νέβεν και Ονουρ Γκουντίρκιν στο Πανεπιστήμιο Ruhr στο Μπόχουμ στη Γερμανία δημοσίευσαν τα ευρήματά τους στην επιθεώρηση «Philosophical Transactions of the Royal Society B». Η ευχαρίστηση και ο πόνος Η συνειδητή εμπειρία επηρεάζει κάθε μέρος της ζωής μας μέσα από στιγμές απόλαυσης αλλά και δυσφορίας. Μπορεί να νιώσουμε τη ζεστασιά του Ήλιου στο δέρμα μας ή να ακούσουμε το κελάηδισμα των πουλιών και να αισθανθούμε μια αίσθηση ηρεμίας.Άλλες φορές αντιλαμβανόμαστε τον πόνο όπως ένα γόνατο που πονάει μετά από ένα χτύπημα ή παλεύουμε με επίμονες απαισιόδοξες σκέψεις. Αυτό εγείρει ένα θεμελιώδες ερώτημα: γιατί τα ζωντανά όντα να εξελίξουν μια ικανότητα που περιλαμβάνει τόσο ευχάριστες αισθήσεις όσο και εμπειρίες βαθιά δυσάρεστες ή ακόμη και συντριπτικές;Ο Άλμπερτ Νέβεν και ο Κάρλος Μοντεμαγιόρ περιγράφουν τη συνείδηση ως αποτελούμενη από τρεις μορφές, καθεμιά με ξεχωριστό σκοπό: βασική διέγερση, γενική εγρήγορση και ανακλαστική αυτοσυνείδηση. Στάδιο Πρώτο: Βασική Διέγερση. «Εξελικτικά, η βασική διέγερση αναπτύχθηκε πρώτη, με τη βασική λειτουργία να θέτει το σώμα σε κατάσταση συναγερμού σε καταστάσεις που απειλούν τη ζωή, ώστε ο οργανισμός να παραμείνει ζωντανός», εξηγεί ο Νέβεν. «Ο πόνος είναι ένα εξαιρετικά αποτελεσματικό μέσο για την αντίληψη ζημιάς στο σώμα και την ένδειξη της απειλής για τη συνέχιση της ζωής. Αυτό συχνά προκαλεί μια αντίδραση επιβίωσης, όπως φυγή ή ακινησία». Στάδιο Δεύτερο: Γενική Εγρήγορση. Ένα δεύτερο βήμα στην εξέλιξη είναι η ανάπτυξη της γενικής εγρήγορσης. Αυτή μας επιτρέπει να εστιάζουμε σε ένα στοιχείο μέσα στη ροή διαφορετικών πληροφοριών. Όταν βλέπουμε καπνό ενώ κάποιος μας μιλάει μπορούμε να επικεντρωθούμε μόνο στον καπνό και να αναζητήσουμε την πηγή του. «Αυτό καθιστά δυνατό να μάθουμε νέες συσχετίσεις: πρώτα τον απλό αιτιώδη συσχετισμό ότι ο καπνός προέρχεται από φωτιά και δείχνει πού βρίσκεται η φωτιά. Αλλά η στοχευμένη εγρήγορση μας επιτρέπει επίσης να αναγνωρίζουμε σύνθετες, επιστημονικές συσχετίσεις», λέει ο Κάρλος Μοντεμαγιόρ. Στάδιο Τρίτο: Ανακλαστική Αυτοσυνείδηση. Οι άνθρωποι και ορισμένα ζώα αναπτύσσουν στη συνέχεια μια ανακλαστική αυτοσυνείδηση. Στην πολύπλοκη μορφή της σημαίνει ότι μπορούμε να στοχαστούμε τον εαυτό μας καθώς και το παρελθόν και το μέλλον μας. Μπορούμε να σχηματίσουμε μια εικόνα για τον εαυτό μας και να την ενσωματώσουμε στις πράξεις και στα σχέδιά μας. «Η ανακλαστική συνείδηση, στις απλές μορφές της, αναπτύχθηκε παράλληλα με τις δύο βασικές μορφές της συνείδησης. Σε αυτές τις περιπτώσεις η συνειδητή εμπειρία εστιάζει όχι στην αντίληψη του περιβάλλοντος αλλά στην συνειδητή καταγραφή πτυχών του εαυτού» εξηγεί ο Νέβεν.Αυτό περιλαμβάνει την κατάσταση του ίδιου του σώματος, καθώς και την αντίληψη, τις αισθήσεις, τις σκέψεις και τις πράξεις. Ένα απλό παράδειγμα είναι η αναγνώριση του εαυτού στον καθρέφτη, μια ικανότητα που τα παιδιά αναπτύσσουν στους 18 μήνες και που έχει παρατηρηθεί και σε ορισμένα ζώα όπως χιμπαντζήδες, δελφίνια και καρακάξες. Οι ανακλαστικές συνειδητές εμπειρίες, ως βασική τους λειτουργία, μας επιτρέπουν να εντασσόμαστε καλύτερα στην κοινωνία και να συντονιζόμαστε με τους άλλους. Τα πτηνά Οι ερευνητές δείχνουν στη μελέτη τους ότι τα πτηνά ενδέχεται να διαθέτουν θεμελιώδεις μορφές συνειδητής αντίληψης. Οι ερευνητές τονίζουν τρεις κεντρικούς τομείς στους οποίους τα πτηνά παρουσιάζουν αξιοσημείωτες ομοιότητες με τις συνειδητές εμπειρίες των θηλαστικών: αισθητηριακή συνείδηση, νευροβιολογικά θεμέλια και εκδηλώσεις αυτοσυνείδησης. Πρώτον μελέτες της αισθητηριακής συνείδησης δείχνουν ότι τα πτηνά όχι μόνο επεξεργάζονται αυτόματα τα ερεθίσματα αλλά τα βιώνουν υποκειμενικά. Όταν τα περιστέρια εκτίθενται σε αμφίσημα οπτικά ερεθίσματα, εναλλάσσονται μεταξύ διαφορετικών ερμηνειών, παρόμοια με τους ανθρώπους. Έχει επίσης αποδειχθεί ότι οι κάργιες που θεωρούνται από τα πιο ευφυή πτηνά διαθέτουν νευρικά σήματα που δεν αντανακλούν τη φυσική παρουσία ενός ερεθίσματος, αλλά την υποκειμενική αντίληψη του ζώου. Όταν μια κάργια μερικές φορές αντιλαμβάνεται συνειδητά ένα ερέθισμα και άλλες φορές όχι, ορισμένα νευρικά κύτταρα αντιδρούν ανάλογα με αυτήν την εσωτερική εμπειρία.Οι εγκέφαλοι των πτηνών περιέχουν λειτουργικές δομές που ανταποκρίνονται στις θεωρητικές απαιτήσεις της συνειδητής επεξεργασίας παρά τη διαφορετική εγκεφαλική τους δομή. «Το πτηνό ισοδύναμο του προμετωπιαίου φλοιού, το NCL, διαθέτει τεράστιες συνδέσεις και επιτρέπει στον εγκέφαλο να ενσωματώνει και να επεξεργάζεται ευέλικτα πληροφορίες. Το συνδεσμικό δίκτυο του προσκεφαλικού εγκεφάλου των πουλιών, που παρουσιάζει το σύνολο των ροών πληροφοριών ανάμεσα στις περιοχές του εγκεφάλου, έχει πολλές ομοιότητες με αυτό των θηλαστικών. Τα πουλιά πληρούν έτσι πολλά κριτήρια καθιερωμένων θεωριών της συνείδησης, όπως η θεωρία του Παγκόσμιου Νευρωνικού Χώρου Εργασίας» λέει ο ΓκουντίρκινΠρόσφατα πειράματα δείχνουν ότι τα πτηνά μπορεί να διαθέτουν διαφορετικά είδη αυτοαντίληψης. Αν και ορισμένα είδη κορβιδών περνούν το παραδοσιακό τεστ του καθρέφτη, άλλες οικολογικά σημαντικές παραλλαγές των δοκιμών έχουν δείξει περαιτέρω μορφές αυτοσυνείδησης σε άλλα είδη. «Πειράματα δείχνουν ότι περιστέρια και κότες διακρίνουν ανάμεσα στην αντανάκλασή τους σε καθρέφτη και σε ένα πραγματικό άτομο του είδους τους και αντιδρούν ανάλογα με το πλαίσιο. Αυτό αποτελεί ένδειξη περιστασιακής βασικής αυτοσυνείδησης», λέει ο Γκουντίρκιν.Τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι η συνείδηση είναι ένα παλαιότερο και πιο διαδεδομένο εξελικτικό φαινόμενο από ό,τι πιστευόταν. Τα πτηνά δείχνουν ότι η συνειδητή επεξεργασία είναι δυνατή και χωρίς εγκεφαλικό φλοιό και ότι διαφορετικές εγκεφαλικές δομές μπορούν να επιτύχουν παρόμοιες λειτουργικές λύσεις. https://www.naftemporiki.gr/techscience/2039681/nees-meletes-richnoyn-fos-stin-yparxi-kai-leitoyrgia-tis-syneidisis/

Απειλούνται με εξαφάνιση οι μυστηριώδεις καρχαρίες με τα μεγάλα μάτια: Τους σκοτώνουν για καλλυντικά. Με καταπράσινα, τεράστια μάτια και λεπτό, σχεδόν προϊστορικό σώμα, οι καρχαρίες «gulper» περιπλανώνται στα βάθη των ωκεανών εδώ και εκατομμύρια χρόνια.Σήμερα όμως, το αρχέγονο αυτό είδος απειλείται όσο ποτέ: Όπως αποκαλύπτει ρεπορτάζ του CNN, η εκρηκτική ζήτηση για το πολύτιμο σκουαλένιο – το χημικό που κρύβεται στο συκώτι των καρχαριών αυτών – έχει οδηγήσει τρεις στους τέσσερις σε άμεσο κίνδυνο εξαφάνισης. Τα βάθη που απειλούνται Παρά το γεγονός ότι οι «gulper» ζουν σε βάθος από 200 έως 1.500 μέτρα, η αλιεία σε βαθιά νερά, ενισχυμένη από την τεχνολογία και την εξάντληση των παράκτιων αποθεμάτων, τους έχει φέρει στο επίκεντρο ενός σιωπηλού αλλά καταστροφικού κυνηγιού. Μπορούν όμως να προστατευτούν.Σύμφωνα με το CNN πάνω από 145 είδη καρχαριών και σαλαχιών περιλαμβάνονται ήδη στο Παράρτημα II της CITES, όμως κανένα δεν είναι βαθύβιο είδος. Αυτό το κενό φιλοδοξεί να καλύψει η πρόταση που συζητείται αυτή την εβδομάδα στο Σαμαρκάνδη του Ουζμπεκιστάν, στο πλαίσιο της 20ής Συνόδου των Μερών της CITES.Η πρόταση ζητά την ένταξη όλων των ειδών «gulper» στο Παράρτημα II, κάτι που θα επιβάλει αυστηρότερους κανόνες στο διεθνές εμπόριο και θα ενισχύσει τη δυνατότητα παρακολούθησης. Η βιομηχανία του σκουαλενίου Οι «gulper» μπαίνουν στο στόχαστρο για το συκώτι τους, το οποίο περιέχει πάνω από 70% σκουαλενίου, το υψηλότερο ποσοστό μεταξύ όλων των οικογενειών καρχαριών. Το σκουαλένιο χρησιμοποιείται σε: καλλυντικά και ενυδατικές κρέμες αντιγηραντικά προϊόντα aftershave και αντηλιακά ακόμη και σε φαρμακευτικά τσιρότα Παρά το γεγονός ότι το 80% του παγκόσμιου σκουαλενίου σήμερα προέρχεται από φυτικές πηγές (κυρίως από ελαιόλαδο), η ζήτηση για το ζωικής προέλευσης προϊόν παραμένει υψηλή σε ορισμένες αγορές.Σύμφωνα με εκτιμήσεις, για την παραγωγή 1 τόνου σκουαλενίου απαιτούνται περίπου 3.000 καρχαρίες, ενώ η παγκόσμια ζήτηση το 2012 είχε φτάσει τους 2.000 τόνους — με άγνωστα επίπεδα την τελευταία δεκαετία λόγω της περιορισμένης παρακολούθησης. Καθίζηση πληθυσμών έως και 80% Οι επιστήμονες περιγράφουν μια δραματική εικόνα. Μελέτη του 2024 στο Science δείχνει ότι:σχεδόν τα 2/3 των απειλούμενων βαθύβιων καρχαριών έχουν χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή λαδιού οι πληθυσμοί των «gulper» έχουν μειωθεί πάνω από 80% σε ορισμένες περιοχές η αναπαραγωγική τους ικανότητα είναι τόσο αργή, που κάποια είδη χρειάζονται δεκαετίες για να ανακάμψουνΧαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο «dumb gulper shark», ο οποίος, παρότι φαίνεται νωθρός όταν αλιεύεται, θα χρειαστεί 86 χρόνια για να ανακτήσει μόλις το 25% του αρχικού του πληθυσμού.«Οι καρχαρίες αυτοί αναπαράγονται περισσότερο σαν θηλαστικά παρά σαν ψάρια», τονίζει ο Matt Collis, διευθυντής πολιτικής της IFAW. «Αυτό τους κάνει εξαιρετικά ευάλωτους». Ρυθμίσεις που μπορούν να κάνουν τη διαφορά Η CITES αποτελεί ένα από τα ελάχιστα διεθνή εργαλεία με πραγματικούς μηχανισμούς συμμόρφωσης: σε περίπτωση παράνομης ή μη βιώσιμης εμπορίας, μπορεί να επιβάλει περιορισμούς ή πλήρεις απαγορεύσεις στο εμπόριο.Εταιρείες όπως η L’Oréal και η Unilever έχουν ήδη στραφεί σε φυτικό σκουαλένιο από το 2008, ενώ νέες «πράσινες» μάρκες —όπως η Biossance— βασίζονται αποκλειστικά σε βιομηχανικά παραγόμενο φυτικό σκουαλάνιο, αποδεικνύοντας ότι οι εναλλακτικές είναι εξίσου αποτελεσματικές.Η πίεση προς τις εταιρείες αυξάνεται, ωστόσο οι ειδικοί προειδοποιούν: χωρίς διεθνή ρύθμιση, οι πληθυσμοί των βαθύβιων ειδών δεν θα αντέξουν. Το παράθυρο που κλείνει Καθώς χώρες όπως οι Μαλδίβες επανεξετάζουν τη χαλάρωση των περιορισμών —παρά το γεγονός ότι είδαν μείωση 97% στους πληθυσμούς σε μόλις 21 χρόνια— η ανάγκη για διεθνή δράση είναι επείγουσα.«Δεν έχουμε την πολυτέλεια να περιμένουμε άλλο», λέει ο Collis. «Οι gulper δεν ανακάμπτουν όπως τα άλλα ψάρια. Δεν μπορούν να αντέξουν αυτό το επίπεδο εκμετάλλευσης». https://www.naftemporiki.gr/green/wildlife/2039386/apeiloyntai-me-exafanisi-oi-mystiriodeis-karcharies-me-ta-megala-matia-toys-skotonoyn-gia-kallyntika/ Οι γάτες έγιναν συντροφιά μας πολύ πιο αργά από ό,τι νομίζετε. Οι επιστήμονες τοποθετούν την απαρχή της σχέσης ανθρώπου–γάτας πολύ αργότερα και… πολύ νοτιότεραΟι γάτες μπορεί να κυριαρχούν σήμερα στα σπίτια, στην ποπ κουλτούρα και φυσικά στο διαδίκτυο, όμως η πορεία τους από άγρια θηρευτικά ζώα σε καλομαθημένα κατοικίδια δεν είναι τόσο αρχαία όσο πιστεύαμε.Νέα επιστημονική μελέτη «μεταφέρει» την εξημέρωση χιλιάδες χρόνια πιο κοντά μας — και από τη Μέση Ανατολή στη βόρεια Αφρική. Η εξημέρωση άργησε – και έγινε στην Αφρική Για δεκαετίες, οι επιστήμονες θεωρούσαν ότι η εξημέρωση των γατών ξεκίνησε πριν από 10.000 χρόνια, παράλληλα με την αυγή της γεωργίας στη γόνιμη Ημισέληνο.Όμως έρευνα ομάδας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, με επικεφαλής τον καθηγητή Γκρέγκερ Λάρσον, δείχνει ότι τα πρώτα βήματα της συμβίωσης ανθρώπου–γάτας έγιναν μόλις πριν από 3.5 έως 4 χιλιάδες χρόνια — και μάλιστα στη βόρεια Αφρική.Η ανάλυση DNA από οστά γατών που βρέθηκαν σε αρχαιολογικούς χώρους της Ευρώπης, της Βόρειας Αφρικής και της Ανατολίας αποκάλυψε ότι η σχέση αυτή δεν συνδέεται με τους πρώτους αγρότες της Ανατολικής Μεσογείου.Αντίθετα, όλα δείχνουν προς την Αίγυπτο, έναν πολιτισμό που ήδη φημιζόταν για την ιδιαίτερη λατρεία του στις γάτες, από τα έργα τέχνης μέχρι τις μούμιες ζώων. Από ιερά ζώα σε… ταξιδιώτες του κόσμου Μόλις οι γάτες συνδέθηκαν με τους ανθρώπους, άρχισαν να ταξιδεύουν μαζί τους. Αιχμαλωτίζοντας τα ποντίκια στα πλοία, έγιναν πολύτιμοι σύντροφοι σε μακρινά ταξίδια και τελικά εξαπλώθηκαν σε ολόκληρη τη Μεσόγειο. Σύμφωνα με τα νέα στοιχεία, έφτασαν στην Ευρώπη πολύ αργότερα απ’ όσο νομίζαμε — περίπου πριν από 2.000 χρόνια, μαζί με τους Ρωμαίους.Από εκεί, «πήραν τον δρόμο του μεταξιού» προς την Κίνα, όπου βρέθηκαν σε κάθε είδους εγκαταστάσεις και οικισμούς. Σήμερα, ζουν σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη, πλην της Ανταρκτικής. Οι «ανταγωνιστές» της Ασίας: οι λεοπαρδόγατες Μια δεύτερη ανατροπή της έρευνας αφορά την Άπω Ανατολή. Πολύ πριν φτάσουν οι σύγχρονες γάτες, ένα άλλο μικρόσωμο, άγριο αιλουροειδές είχε ήδη αναπτύξει μια χαλαρή, ωφελιμιστική σχέση με τις ανθρώπινες κοινότητες της Κίνας: οι λεοπαρδόγατες.Αυτές οι γάτες με το χαρακτηριστικό τρίχωμα ζούσαν κοντά σε οικισμούς για περίπου 3.500 χρόνια, λειτουργώντας ως φυσικοί ελεγκτές τρωκτικών. Η σχέση ανθρώπων–λεοπαρδόγατας ήταν «κοινοβιακή», όπως εξηγεί η καθηγήτρια Σου-Τζιν Λόου του Πανεπιστημίου του Πεκίνου: το ζώο ωφελούνταν, ο άνθρωπος σχεδόν δεν επηρεαζόταν.Οι λεοπαρδόγατες δεν εξημερώθηκαν ποτέ — παραμένουν άγριες έως σήμερα. Ωστόσο, διασταυρώθηκαν πρόσφατα με οικόσιτες γάτες για να δημιουργήσουν μία από τις πιο δημοφιλείς σύγχρονες ράτσες: τη γάτα της Βεγγάλης. https://www.naftemporiki.gr/green/wildlife/2039713/oi-gates-eginan-syntrofia-mas-poly-pio-arga-apo-oti-nomizete/ ros2.avif

Οι «χαμένες αδελφές» των Πλειάδων γεμίζουν τον νυχτερινό ουρανό. Μόνο επτά άστρα είναι ορατά με γυμνό μάτι στο αστρικό σμήνος των Πλειάδων. Ο πραγματικός αριθμός υπερβαίνει τις 3.000.Κοιτάξτε προς τα ανατολικά ένα χειμωνιάτικο βράδυ λίγο μετά τη δύση, στην κατεύθυνση του αστερισμού του Ταύρου. Αποκλείεται να μην δείτε Πλειάδες, μια ομάδα λαμπερών, σχεδόν μυθικών αστεριών που συνεπαίρνει την ανθρώπινη φαντασία εδώ και χιλιάδες χρόνια. διαβάστε επίσης: Ψάχνοντας στην Πούλια … την χαμένη Πλειάδα. https://physicsgg.me/2021/01/26/ψάχνοντας-στην-πούλια-την-χαμένη-πλε/ Γνωστές και ως Πούλια, οι Πλειάδες υποτίθεται ότι αποτελούνται από επτά αστέρια, τα οποία πήραν τα ονόματά τους από τις κόρες του Άτλαντα και της Πλειόνης. Αρκετές εκατοντάδες ακόμα άστρα διακρίνονται με τηλεσκόπιο.Στην πραγματικότητα, το αστρικό σμήνος αποτελείται από περισσότερα από 3.000 άστρα: είναι οι «χαμένες αδελφές» των Πλειάδων, οι οποίες ανακαλύφθηκαν χάρη σε μελέτη που δημοσιεύεται στο The Astrophysical Journal.Όλα αυτά τα άστρα γεννήθηκαν από το ίδιο νέφος υδρογόνου πριν από περίπου 100 εκατομμύρια χρόνια, όμως στην πορεία του χρόνου σκορπίστηκαν λόγω της βαρυτικής αλληλεπίδρασης με τον υπόλοιπο Γαλαξία.Σήμερα, το Μεγάλο Σύμπλεγμα των Πλειάδων, όπως το ονόμασαν οι ερευνητές, εκτείνεται σε πλάτος 2.000 ετών φωτός και καταλαμβάνει ολόκληρο τον ουρανό του βορείου ημισφαιρίο.Οι ερευνητές αρχικά αναγνώρισαν πάνω από 10.000 άστρα που κινούνται γύρω από το κέντρο του Γαλαξία με παρόμοιες ταχύτητες και δυνητικά θα μπορούσαν να σχετίζονται με τις Πλειάδες, σύμφωνα με δεδομένα του ευρωπαϊκού διαστημικού τηλεσκοπίου Gaia.Στη συνέχεια, η ερευνητική ομάδα περιόρισε τη λίστα των υποψηφίων χρησιμοποιώντας παρατηρήσεις του διαστημικού τηλεσκοπίου TESS, το οποίο μπορεί να μετρά την ταχύτητα περιστροφής των άστρων.Η ταχύτητα περιστροφής μειώνεται καθώς ένα άστρο γερνά, μπορεί επομένως να δώσει μια εκτίμηση της ηλικίας του.Δεδομένα από ένα επίγειο τηλεσκόπιο στο Νιου Μέξικο επέτρεψαν επίσης στους ερευνητές να συγκρίνουν τη χημική σύσταση των άστρων.«Ο πυρήνας των Πλειάδων διαφέρει χημικά σε σχέση με το μέσο άστρο όσον αφορά την περιεκτικότητα σε στοιχεία όπως το μαγνήσιο και το πυρίτιο» δήλωσε ο Λιούκ Μπούμα του Ινστιτούτου Κάρνεγκι, μέλος της ερευνητικής ομάδας.«Τα άλλα άστρα που προτείνουμε ότι ανήκουν στο Μεγάλο Σύμπλεγμα των Πλειάδων παρουσιάζουν τις ίδιες χημικές διαφορές. O συνδυασμός αυτών των τριών στοιχείων –οι τροχιές στον Γαλαξία, οι ηλικίες και η χημική σύσταση- δείχνει ότι βρισκόμαστε στον σωστό δρόμο όταν κάνουμε αυτές τις συνδέσεις» εξήγησε ο ερευνητής.Πολιτισμοί σε όλο τον κόσμο έχουν πλάσει ιστορίες και παραδόσεις που συνδέονται με τις Πλειάδες. Στην ελληνική μυθολογία, ο Δίας μεταμόρφωσε τις επτά αδελφές σε αστέρια για να τις προστατεύσει από τον κυνηγό Ωρίωνα.Στην Ιαπωνία, το αστρικό σμήνος είναι γνωστό ως Subaru και ενέπνευσε το λογότυπο της ομώνυμης αυτοκινητοβιομηχανίας.Οι Μαορί της Νέας Ζηλανδίας ονομάζουν την ομάδα «Ματραρίκι». Η εμφάνισή της στον χειμερινό ουρανό σηματοδοτεί την έλευση του νέου έτους.«Στο βόρειο ημισφαίριο, κοιτάζουμε τις Πλειάδες και πλάθουμε ιστορίες εδώ και χιλιάδες χρόνια» σχολίασε ο Άντρου Μπόιλ του Πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνας, μέλος της ερευνητικής ομάδας. «Υπάρχουν όμως πολλά ακόμα που μένει να μάθουμε». https://www.in.gr/2025/11/27/in-science/space/oi-xamenes-adelfes-ton-pleiadon-gemizoun-ton-nyxterino-ourano/ Το ανοιχτό αστρικό σύστημα Μessier 45 ή Πλειάδες ή Επτά Αδελφές με το «μάτι» του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble Το Μεγάλο Σύμπλεγμα των Πλειάδων σε χάρτη ολόκληρου του ουρανού. Τα νέα μέλη της ομάδας εμφανίζονται με κίτρινο, τα παλιά με γαλάζιο

Διαστημική στροφή ισχύος: Η Ελλάδα διπλασιάζει τη συμμετοχή της στην ESA – Πάνω από 1 δισ. ευρώ τα έργα. «Ο στόχος είναι ξεκάθαρος: να χτίσουμε ένα σύγχρονο και ανταγωνιστικό ελληνικό οικοσύστημα διαστήματος» Ξεπερνά το 1 δισ. ευρώ ο συνολικός προϋπολογισμός των διαστημικών έργων, όπως ανέφερε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, κατά την τοποθέτησή του στο Συμβούλιο Υπουργών του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) στη Βρέμη της Γερμανίας, σήμερα Πέμπτη.Τον υπουργό συνόδευσαν ο γενικός γραμματέας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, Κωνσταντίνος Καράντζαλος και ο πρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Διαστήματος (ΕΛΚΕΔ), Εμμανουήλ Ράμμος.«Το διάστημα δεν είναι πλέον μακριά. Διαμορφώνει την ασφάλειά μας. Οδηγεί την οικονομία. Υποστηρίζει την καθημερινή ζωή. Αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα για την Ευρώπη και είναι για την Ελλάδα επένδυση για την ανθεκτικότητα, την καινοτομία, τη μακροπρόθεσμη ευημερία», τόνισε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης.Επιπλέον, υπογράμμισε ότι «τα τελευταία τέσσερα χρόνια, η Ελλάδα έχει ενεργήσει με αποφασιστικότητα. Υλοποιούμε με συνέπεια και ταχύτατα το εθνικό διαστημικό μας πρόγραμμα, ενώ τα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη, μαζί με εκείνα που ξεκινούν σύντομα, ξεπερνούν συνολικά το ένα δισεκατομμύριο ευρώ. Τα περισσότερα είναι συστήματα διπλής χρήσης που ενισχύουν την ασφάλεια, την πολιτική προστασία, την περιβαλλοντική παρακολούθηση και τις βασικές Δημόσιες Υπηρεσίες». Διπλασιάζεται η ελληνική συμμετοχή στα προγράμματα του ESA Παράλληλα, όπως τονίζεται σε σχετικό ανακοινωθέν, με απόφαση του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης διπλασιάζεται η ελληνική συμμετοχή στα προγράμματα έρευνας και ανάπτυξης του ESA, ξεπερνώντας τα 66 εκατ. ευρώ ανά τριετία.Σύμφωνα με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, αξιοποιώντας τους πόρους αυτούς, η Ελλάδα μπορεί να συμμετέχει σε μεγαλύτερα και πιο απαιτητικά έργα της ESA, να προσελκύει και να αναλαμβάνει προηγμένα αναπτυξιακά προγράμματα, να ενισχύει και να διατηρεί υψηλής εξειδίκευσης ανθρώπινο δυναμικό, να στηρίζει εγχώριες γραμμές παραγωγής και τεχνολογίες αιχμής και να δημιουργεί νέες ευκαιρίες για τις ελληνικές επιχειρήσεις του διαστημικού κλάδου.Όπως τονίζεται στη σχετική ανακοίνωση του υπουργείου, το ποσό των προηγούμενων ετών δεν επαρκούσε για να στηρίξει ουσιαστικά την τεχνολογική ανάπτυξη. Σύμφωνα με το υπουργείο, είναι χαρακτηριστικό ότι το ελληνικό οικοσύστημα μπορούσε να διεκδικήσει ετησίως μόλις περί τα 10 εκατ. ευρώ σε έργα διαστημικής τεχνολογίας, τη στιγμή που σήμερα, χάρη στην ενίσχυση των επενδύσεων με το «Εθνικό Πρόγραμμα Μικροδορυφόρων», η δυναμική και η ωριμότητα του κλάδου έχουν αυξηθεί σημαντικά.Όπως τονίζεται από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, με τον διπλασιασμό της επένδυσης, διασφαλίζεται η συνέχιση της δυναμικής ανάπτυξης του κλάδου, που τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει σημαντική πρόοδο. Σύμφωνα με το υπουργείο, η συγκεκριμένη επένδυση έχει υψηλή πολλαπλασιαστική επίδραση, καθώς τα κονδύλια επιστρέφουν στην οικονομία μέσω έργων, τεχνολογίας και νέων θέσεων εργασίας. Διεθνείς μελέτες καταγράφουν απόδοση επένδυσης που μπορεί να φτάσει και το 1:10. «Ο στόχος είναι ξεκάθαρος: να χτίσουμε ένα σύγχρονο και ανταγωνιστικό ελληνικό οικοσύστημα διαστήματος» Όπως σημείωσε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, «η πρόοδος, που επιτυγχάνουμε, ευθυγραμμίζεται πλήρως με την Εθνική Στρατηγική για το Διάστημα, η οποία θέτει έναν σαφή, ρεαλιστικό και φιλόδοξο οδικό χάρτη. Ο στόχος είναι ξεκάθαρος: να χτίσουμε ένα σύγχρονο και ανταγωνιστικό ελληνικό οικοσύστημα διαστήματος, που υποστηρίζει τον ψηφιακό μετασχηματισμό σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, ενισχύει την εθνική ανθεκτικότητα και επενδύει στους ανθρώπους, στις δεξιότητες και στην καινοτομία».«Το διεθνές περιβάλλον καθιστά αυτό το έργο ακόμη πιο επιτακτικό, καθώς οι διαστημικές τεχνολογίες βρίσκονται στο επίκεντρο της άμυνας, της αποτροπής και της στρατηγικής αυτονομίας. Τεχνολογίες διπλής χρήσης που αναπτύσσονται εντός της ESA μπορούν να εξασφαλίσουν ανεξάρτητη πρόσβαση στο διάστημα καθώς και αξιόπιστες, κυρίαρχες λύσεις» συμπλήρωσε ο κ. Παπαστεργίου.Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο υπουργός σε εμβληματικές ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες, όπως η «Space Shield», για την ενίσχυση της αμυντικής ετοιμότητας της Ευρώπης, των βιομηχανικών αλυσίδων εφοδιασμού, καθώς και την ανάπτυξη τεχνολογιών διπλής χρήσης για την ασφάλεια και την ανθεκτικότητα του διαστήματος. «Πρέπει, επιπλέον, να προστατεύσουμε τη συνέχεια των δορυφορικών υπηρεσιών που υποστηρίζουν τις επικοινωνίες, την πλοήγηση, την οικονομία και την ασφάλειά μας. Η ESA παρέχει την απαραίτητη τεχνική υποστήριξη προς αυτή την κατεύθυνση. Η ασφάλεια του διαστήματος είναι επομένως κορυφαία προτεραιότητα. Χρειαζόμαστε καλύτερη παρακολούθηση των αντικειμένων στο διάστημα. Χρειαζόμαστε προστασία από κυβερνοαπειλές. Χρειαζόμαστε ανθεκτικές υποδομές, ασφαλείς συνδέσεις δεδομένων και στιβαρά συστήματα απέναντι σε παρεμβολές, διαστημικά σκουπίδια και εχθρικές ενέργειες. Η Ελλάδα είναι έτοιμη να συμβάλει ενεργά σε αυτές τις κοινές ευρωπαϊκές προσπάθειες καθώς και σε δραστηριότητες που υποστηρίζουν την ανθεκτικότητα από το διάστημα», ανέφερε ο κ. Παπαστεργίου.Καταλήγοντας, ο υπουργός τόνισε ότι «θα συνεχίσουμε να επενδύουμε σε τεχνολογικά προγράμματα, σε δραστηριότητες εμπορικής εκμετάλλευσης και σε προηγμένα συστήματα δορυφορικής Τηλεπισκόπησης και Τηλεπικοινωνιών. Υποστηρίζουμε, επίσης, τις ελληνικές εταιρείες, τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά μας κέντρα για τη συμμετοχή σε επιστημονικές αποστολές με έμφαση στην ανάπτυξη προηγμένων διαστημικών ρομποτικών συστημάτων καθώς και την προετοιμασία για μια μελλοντική ελληνική αποστολή αστροναύτη. Η Ελλάδα αλλάζει και το κάνει με αυτοπεποίθηση. Επενδύουμε με σχέδιο και κοιτάζουμε το μέλλον με αισιοδοξία. Το διάστημα φέρνει το μέλλον πιο κοντά και η Ελλάδα είναι έτοιμη να βοηθήσει στη διαμόρφωση αυτού του μέλλοντος: για τους πολίτες μας και για την Ευρώπη». https://www.naftemporiki.gr/finance/economy/2039214/diastimiki-strofi-ischyos-i-ellada-diplasiazei-ti-symmetochi-tis-stin-esa-pano-apo-1-dis-eyro-ta-erga/ Τρίο στο Soyuz εκτοξεύεται στον Σταθμό για να προσδεθεί σήμερα. Το επανδρωμένο διαστημόπλοιο Soyuz MS-28 βρίσκεται με ασφάλεια σε τροχιά και κατευθύνεται προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, μετά την εκτόξευση στις 4:27 π.μ. EST (2:27 μ.μ. ώρα Μπαϊκονούρ) από το Κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ στο Καζακστάν, με επιβαίνοντες τον αστροναύτη της NASA Κρις Γουίλιαμς και τους κοσμοναύτες της Roscosmos Σεργκέι Κουντ-Σβερτσκόφ και Σεργκέι Μικάεφ. Μετά από μια τροχιά δύο τροχιών, τριών ωρών προς τον σταθμό, το διαστημόπλοιο θα συνδεθεί αυτόματα με τη μονάδα Rassvet του σταθμού περίπου στις 7:38 π.μ. Η ζωντανή κάλυψη της συνάντησης και της σύνδεσης από τη NASA θα ξεκινήσει στις 6:45 π.μ. στο NASA+ , το Amazon Prime , το YouTube και άλλα. Μάθετε πώς να παρακολουθείτε περιεχόμενο της NASA μέσω μιας ποικιλίας πλατφορμών, συμπεριλαμβανομένων των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.Το τρίο θα περάσει περίπου οκτώ μήνες στο τροχιακό εργαστήριο πριν επιστρέψει στη Γη το καλοκαίρι του 2026. Αυτή είναι η πρώτη πτήση για τον Williams και τον Mikaev, και η δεύτερη για τον Kud-Sverchkov. https://www.nasa.gov/blogs/spacestation/2025/11/27/trio-aboard-soyuz-launches-to-station-for-docking-today/ Ο πύραυλος Soyuz MS-28 που μεταφέρει τρία μέλη πληρώματος εκτοξεύεται στην ώρα του από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ στο Καζακστάν. Τρία νέα μέλη πληρώματος στο Soyuz προσδέθηκαν στον σταθμό. Στις 7:34 π.μ. EST, το διαστημόπλοιο Soyuz MS-28 συνδέθηκε με τη μονάδα Rassvet του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Ο αστροναύτης της NASA, Κρις Γουίλιαμς, και οι κοσμοναύτες της Roscosmos, Σεργκέι Κουντ-Σβερτσκόφ και Σεργκέι Μικάεφ, απογειώθηκαν στις 4:27 π.μ. (2:27 μ.μ. ώρα Μπαϊκονούρ) από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ στο Καζακστάν. Το άνοιγμα της καταπακτής έχει προγραμματιστεί για τις 10:10 π.μ. Η ζωντανή κάλυψη των εγκαινίων της NASA θα ξεκινήσει στις 9:50 π.μ. στο NASA+ , το Amazon Prime , το YouTube και άλλα. Μάθετε πώς να παρακολουθείτε περιεχόμενο της NASA μέσω μιας ποικιλίας πλατφορμών, συμπεριλαμβανομένων των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.Μόλις επιβιβαστούν, η τριάδα θα ενταχθεί στην Αποστολή 73, στην οποία συμμετέχουν οι αστροναύτες της NASA Mike Fincke, Zena Cardman και Jonny Kim, η αστροναύτης της JAXA (Ιαπωνική Υπηρεσία Αεροδιαστημικής Εξερεύνησης) Kimiya Yui και οι κοσμοναύτες της Roscosmos Sergei Ryzhikov, Alexey Zubritsky και Oleg Platonov. Τα νεοαφιχθέντα μέλη του πληρώματος θα περάσουν περίπου οκτώ μήνες στο τροχιακό εργαστήριο, επιστρέφοντας στη Γη το καλοκαίρι του 2026. Μάθετε περισσότερα για τις δραστηριότητες του διαστημικού σταθμού ακολουθώντας το ιστολόγιο του διαστημικού σταθμού , @space_station στο X, καθώς και τους λογαριασμούς του ISS στο Facebook και στο Instagram . https://www.nasa.gov/blogs/spacestation/2025/11/27/three-new-crew-members-aboard-soyuz-dock-to-station/ Το διαστημόπλοιο Soyuz MS-28 με τρία μέλη πληρώματος από τη NASA και τη Roscosmos προσεγγίζει τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό πάνω από τη Μεσόγειο Θάλασσα.

Το πλήρωμα της CHAPEA ξεκίνησε την παραμονή του στο περιβάλλον του Άρη της NASA για τη δεύτερη αποστολή. Ένα πλήρωμα τεσσάρων εθελοντών ερευνητών μπήκε στο βιότοπο CHAPEA (Crew Health and Performance Exploration Analog) της NASA στις 19 Οκτωβρίου, σηματοδοτώντας την έναρξη της δεύτερης προσομοιωμένης αποστολής του οργανισμού στον Άρη, διάρκειας 378 ημερών.Οι Ross Elder, Ellen Ellis, Matthew Montgomery και James Spicer ζουν και εργάζονται μέσα στον περίπου 1.700 τετραγωνικών ποδιών τρισδιάστατα εκτυπωμένο βιότοπο στο Διαστημικό Κέντρο Johnson του οργανισμού στο Χιούστον μέχρι τις 31 Οκτωβρίου 2026.«Οι πληροφορίες και τα διδάγματα που αντλήθηκαν μέσω του CHAPEA θα καθοδηγήσουν τον σχεδιασμό αποστολών σε πραγματικές συνθήκες, τα σχέδια οχημάτων και επιφανειακών οικοτόπων, καθώς και άλλους πόρους που χρειάζεται η NASA για να υποστηρίξει την υγεία και την απόδοση του πληρώματος καθώς εξελίσσουμε τις προσπάθειές μας να ξεπεράσουμε τη χαμηλή τροχιά της Γης», δήλωσε η Sara Whiting, επιστήμονας έργου του Προγράμματος Ανθρώπινης Έρευνας. «Μέσω αυτών των διδαγμάτων, το Πρόγραμμα Ανθρώπινης Έρευνας της NASA μειώνει τους κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία και την απόδοση των διαστημικών πτήσεων, ώστε να καταστεί δυνατή η ασφαλής και επιτυχημένη επανδρωμένη αποστολή στη Σελήνη, τον Άρη και πέρα από αυτήν».Το πλήρωμα θα αντιμετωπίσει τις προκλήσεις μιας πραγματικής αποστολής στον Άρη και θα φύγει μόνο για να εκτελέσει προσομοιωμένες δραστηριότητες «Marswalk» ακριβώς έξω από το βιότοπο, φορώντας διαστημικές στολές, για να διασχίσει ένα προσομοιωμένο περιβάλλον του Άρη γεμάτο με κόκκινη άμμο. Κατά τη διάρκεια αυτών των Marswalks, θα παραμείνουν απομονωμένοι μέσα στο κτίριο που στεγάζει την CHAPEA στη NASA Johnson.«Αυτά τα μέλη του πληρώματος θα βοηθήσουν στην παροχή βασικών δεδομένων για τον σχεδιασμό αποστολών και οχημάτων και θα ενημερώσουν τις ανταλλαγές μεταξύ πόρων, μεθόδων και τεχνολογιών που υποστηρίζουν καλύτερα την υγεία και την απόδοση εντός των περιορισμών της ζωής στον Άρη», δήλωσε η Grace Douglas, κύρια ερευνήτρια του CHAPEA. «Οι πληροφορίες που αποκτώνται από αυτές τις προσομοιωμένες αποστολές είναι κρίσιμες για τον στόχο της NASA να στείλει αστροναύτες για να εξερευνήσουν τον Άρη».Κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους, το πλήρωμα θα ολοκληρώσει μια ποικιλία δραστηριοτήτων που έχουν σχεδιαστεί για να αναπαράγουν τη ζωή και να εργαστούν σε μια μακράς διάρκειας αποστολή στον Άρη, συμπεριλαμβανομένων προσομοιωμένων περιπάτων στον Άρη υψηλού ρυθμού, ρομποτικών εργασιών, συντήρησης οικοτόπων, σωματικής άσκησης και καλλιέργειας καλλιεργειών. Η αποστολή στοχεύει επίσης να διερευνήσει πώς το πλήρωμα προσαρμόζεται και ανταποκρίνεται σε διάφορους περιβαλλοντικούς παράγοντες στρες που μπορεί να προκύψουν κατά τη διάρκεια μιας πραγματικής αποστολής στον Άρη, όπως περιορισμένη πρόσβαση σε πόρους, παρατεταμένη απομόνωση, καθυστερήσεις επικοινωνίας 22 λεπτών και βλάβες εξοπλισμού. Οι ερευνητές θα μελετήσουν πώς η ομάδα διαχειρίζεται αυτές τις συνθήκες, οι οποίες θα διαμορφώσουν τα μελλοντικά πρωτόκολλα και τα σχέδια ενόψει μελλοντικών επανδρωμένων αποστολών στον Άρη. Η πρώτη αποστολή CHAPEA , η οποία πραγματοποιήθηκε στον ίδιο βιότοπο, ολοκληρώθηκε στις 6 Ιουλίου 2024. Πρόγραμμα Ανθρώπινης Έρευνας της NASA Το Πρόγραμμα Ανθρώπινης Έρευνας της NASA επιδιώκει μεθόδους και τεχνολογίες για την υποστήριξη ασφαλών και παραγωγικών ανθρώπινων διαστημικών ταξιδιών. Μέσω της επιστήμης που διεξάγεται σε εργαστήρια, επίγεια ανάλογα, εμπορικές αποστολές, τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό και τις αποστολές Άρτεμις, το πρόγραμμα εξετάζει πώς οι διαστημικές πτήσεις επηρεάζουν το ανθρώπινο σώμα και τις συμπεριφορές. Τέτοιες έρευνες οδηγούν την αναζήτηση του προγράμματος για καινοτόμους τρόπους που διατηρούν τους αστροναύτες υγιείς και έτοιμους για αποστολές καθώς η ανθρώπινη εξερεύνηση του διαστήματος επεκτείνεται στη Σελήνη, τον Άρη και πέρα από αυτήν. https://www.nasa.gov/humans-in-space/chapea-crew-begins-stay-inside-nasas-mars-habitat-for-second-mission/ Τα μέλη του πληρώματος της αποστολής 2 της CHAPEA (από αριστερά) Ross Elder, Ellen Ellis, Matthew Montgomery και James Spicer ποζάρουν μπροστά από την πόρτα του προσομοιωμένου τοπίου του Άρη για την πρώτη τους φωτογραφία μέσα στο βιότοπο CHAPEA μετά την έναρξη της αποστολής τους τον Οκτώβριο του 2025 Το ρόβερ της NASA στον Άρη εντόπισε για πρώτη φορά την ύπαρξη κεραυνών αν και σε… μίνι μορφή. Η ανακάλυψη ηλεκτρικών εκκενώσεων μπορεί να βοηθήσει στην καλύτερη οργάνωση επανδρωμένων αποστολών στον Άρη. Επιστήμονες εντόπισαν αυτό που πιστεύουν ότι είναι κεραυνοί στον Άρη «κρυφακούγοντας» τον στροβιλισμό του ανέμου που κατέγραψε το ρόβερ της αποστολής Perseverance της NASA που αποτελεί τον πιο προηγμένο ρομποτικό εξερευνητή που έχουμε στείλει μέχρι σήμερα στον Κόκκινο Πλανήτη. Το τρεμόπαιγμα ηλεκτρικών εκκενώσεων καταγράφηκε από ένα μικρόφωνο στο ρόβερ.Οι ερευνητές κατέγραψαν 55 περιπτώσεις αυτού που αποκαλούν «μίνι κεραυνούς» σε διάστημα δύο αρειανών ετών κυρίως κατά τη διάρκεια αμμοθυελλών και κατακόρυφων στροβιλιζόμενων στηλών σκόνης που αποκαλούνται «δαίμονες σκόνης». Σχεδόν όλες οι περιπτώσεις συνέβησαν στις πιο θυελλώδεις αρειανές ημέρες που υπήρχαν τέτοια φαινόμενα.Με μέγεθος μόλις μερικών εκατοστών, τα ηλεκτρικά τόξα εμφανίστηκαν σε απόσταση μικρότερη των δύο μέτρων από το μικρόφωνο, το οποίο βρίσκεται στην κορυφή του ψηλού ιστού του ρόβερ και αποτελεί μέρος ενός συστήματος για την εξέταση αρειανών πετρωμάτων μέσω κάμερας και λέιζερ. Οι σπίθες από τις ηλεκτρικές εκκενώσεις, παρόμοιες με τον στατικό ηλεκτρισμό στη Γ, ακούγονται καθαρά μέσα στον θόρυβο των ριπών του ανέμου και των σωματιδίων σκόνης που χτυπούν το μικρόφωνο.«Οι επιστήμονες αναζητούν ηλεκτρική δραστηριότητα και κεραυνούς στον Άρη εδώ και μισό αιώνα. Ανοίγει ένα εντελώς νέο πεδίο έρευνας για την επιστήμη του Άρη. Είναι σαν να βρίσκουμε το χαμένο κομμάτι του παζλ» δήλωσε ο Μπαπτίστ Σιντ από το Ινστιτούτο Έρευνας Αστροφυσικής και Πλανητολογίας στην Τουλούζη, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.Τα στοιχεία είναι ισχυρά και πειστικά, αλλά βασίζονται σε ένα μόνο όργανο που είχε σχεδιαστεί για να καταγράφει το ρόβερ καθώς «χτυπά» βράχους με λέιζερ, όχι για ανίχνευση κεραυνών, δήλωσε ο Ντάνιελ Μίτσαρντ του Πανεπιστημίου του Κάρντιφ, που δεν συμμετείχε στη μελέτη. Επιπλέον, σημείωσε ότι οι εκκενώσεις ακούστηκαν αλλά δεν παρατηρήθηκαν οπτικά.«Είναι πράγματι μια τυχαία ανακάλυψη το ότι ακούστηκε κάτι άλλο να συμβαίνει εκεί κοντά και όλα δείχνουν ότι πρόκειται για αρειανούς κεραυνού. Αλλά μέχρι να σταλούν νέα όργανα που θα επαληθεύσουν τα ευρήματα πιστεύω ότι θα υπάρχει ακόμη συζήτηση μεταξύ των επιστημόνων σχετικά με το αν πρόκειται πραγματικά για κεραυνούς» λέει ο Μίτσαρντ. Η καταγραφή Οι κεραυνοί έχουν ήδη επιβεβαιωθεί στον Δία και τον Κρόνο και εδώ και καιρό υπάρχουν υποψίες ότι εμφανίζονται και στον Άρη. Για να τους εντοπίσουν ο Σιντ και η ομάδα του ανέλυσαν 28 ώρες ηχογραφήσεων από το ρόβερ καταγράφοντας επεισόδια «μίνι κεραυνών» βάσει ακουστικών και ηλεκτρικών σημάτων.Οι ηλεκτρικές εκκενώσεις που δημιουργήθηκαν από τους ταχέως κινούμενους δαίμονες σκόνης διήρκεσαν μόνο λίγα δευτερόλεπτα, ενώ εκείνες που προκλήθηκαν από αμμοθύελλες κράτησαν έως και 30 λεπτά. «Είναι σαν μια καταιγίδα στη Γη, αλλά σχεδόν αόρατη με γυμνό μάτι και γεμάτη αχνές εκκενώσεις», είπε ο Σιντ. Σημείωσε ότι η αραιή ατμόσφαιρα του Άρη, πλούσια σε διοξείδιο του άνθρακα, απορροφά μεγάλο μέρος του ήχου κάνοντας κάποιες εκκενώσεις δύσκολα αντιληπτές.Η ατμόσφαιρα του Άρη είναι πιο επιρρεπής από τη γήινη σε ηλεκτρικές εκκενώσεις και σπινθήρες μέσω επαφής μεταξύ κόκκων σκόνης και άμμου, σύμφωνα με τον Σιντ.«Τα τρέχοντα στοιχεία δείχνουν ότι είναι εξαιρετικά απίθανο το πρώτο άτομο που θα περπατήσει στον Άρη καθώς θα φυτεύει μια σημαία στο έδαφος να χτυπηθεί από κεραυνό. Αλλά οι μικρές και συχνές εκκενώσεις τύπου στατικού ηλεκτρισμού θα μπορούσαν να αποδειχθούν προβληματικές για ευαίσθητο εξοπλισμό» αναφέρουν οι ερευνητές στη δημοσίευση της ανακάλυψης στην επιθεώρηση «Nature».Αυτοί δεν είναι οι πρώτοι ήχοι από τον Άρη που έχουν μεταδοθεί από το ρόβερ της αποστολής Perseverance. Οι άνθρωποι έχουν ακούσει τους τροχούς του ρόβερ να θρυμματίζουν την επιφάνεια του Άρη και τον ήχο των ελίκων του drone Ingenuity το οποίο αφού έσπασε πολλά ρεκόρ λειτουργίας έχει σταματήσει να πετά εξαιτίας τεχνικού προβλήματος. Το ρόβερ εντόπισε κεραυνούς στον Άρη. https://www.naftemporiki.gr/techscience/2039171/to-rover-tis-nasa-ston-ari-entopise-gia-proti-fora-tin-yparxi-keraynon-an-kai-se-mini-morfi/

Η έκρηξη της ζωής στη Γη συνέβη επειδή υπήρξε αλλαγή στην τροχιά του. Μια νέα θεωρία πέφτει στο τραπέζι για τι βοήθησε την εξέλιξη της ζωής στον πλανήτη μας. Λίγο περισσότερο από πεντακόσια εκατομμύρια χρόνια πριν η ζωή στη Γη «αναβαθμίστηκε» περνώντας από απλούς μονοκύτταρους οργανισμούς σε εξελιγμένες πολυκύτταρες μορφές ζωής. Η αποκαλούμενη «έκρηξη ζωής» στη Κάμβρια περίοδο παρήγαγε μια σειρά από παράξενους και θαυμαστούς νέους κατοίκους. Μια νέα μελέτη αναφέρει ότι το… φιτίλι αυτής της έκρηξης ήταν κάποιες αλλαγές που συνέβησαν στη τροχιά της Γης.Πιστεύεται ότι παλμοί οξυγόνου στην ατμόσφαιρα και στους ωκεανούς τροφοδότησαν αυτή τη διαφοροποίηση, αλλά μέχρι τώρα δεν ήταν σαφές τι προκαλούσε αυτές τις διακυμάνσεις οξυγόνου. Η νέα μελέτη υποστηρίζει ότι οι αλλαγές στην τροχιά της Γης ίσως βρίσκονταν πίσω από αυτούς τους εξελικτικούς παλμούς.Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ένα κλιματικό και βιογεωχημικό μοντέλο και εξέτασαν πώς περιοδικές μετατοπίσεις στην τροχιά της Γης επηρέαζαν την ποσότητα ηλιακής ενέργειας που φτάνει στον πλανήτη. Ανακάλυψαν ότι οι αλλαγές στην ηλιακή ενέργεια κάθε δύο έως τρία εκατομμύρια χρόνια συμβάδιζαν με τις αυξομειώσεις των παρατηρούμενων επιπέδων οξυγόνου.Όπως γράφουν στην επιθεώρηση «Geophysical Research Letters» οι ερευνητές προτείνουν ότι οι μεταβολές στην ηλιακή ενέργεια προκάλεσαν κλιματικές αλλαγές που με τη σειρά τους άλλαξαν τον βαθμό αποσάθρωσης των χερσαίων επιφανειών ιδιαίτερα στα υψηλά γεωγραφικά πλάτη. Περίοδοι γρήγορης αποσάθρωσης απελευθέρωναν εκρήξεις θρεπτικών συστατικών στους ωκεανούς, οι οποίες τροφοδοτούσαν τη φωτοσύνθεση και αύξαναν τα επίπεδα οξυγόνου, δίνοντας ώθηση στις ταχύτατες εξελικτικές αλλαγές.Παρόμοιες τροχιακές μεταβολές συνέβησαν και σε άλλες εποχές, αλλά μόνο κατά την Κάμβρια περίοδο υπήρχαν όλα τα απαραίτητα στοιχεία για να καταστεί δυνατή αυτή η εξαιρετική εξελικτική έκρηξη. https://www.naftemporiki.gr/techscience/2039167/i-ekrixi-tis-zois-sti-gi-synevi-epeidi-ypirxe-allagi-stin-trochia-toy/ Εικόνες υψηλής ανάλυσης από παγετώνες έστειλε ο νέος ευρωπαϊκός δορυφόρος της αποστολής Copernicus Sentinelνα του Sentinel Η τήξη των παγετώνων της Γης εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής απασχολεί την επιστημονική κοινότητα που παρακολουθεί το φαινόμενο το οποίο απειλεί τόσο τον πλανήτη όσο και την ανθρωπότητα με ανυπολόγιστες περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Παγετώνες στην Ανταρκτική και η Γη του Πυρός στο νότιο άκρο της Νότιας Αμερικής περιλαμβάνονται στις πρώτες εικόνες υψηλής ανάλυσης, που έλαβε ο νέος ευρωπαϊκός δορυφόρος Copernicus Sentinel-1D.Οι εικόνες παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στο Συμβούλιο Υπουργών του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) που πραγματοποιήθηκε χθες στη Βρέμη της Γερμανίας. Ο Sentinel-1D, το νεότερο μέλος της αποστολής Copernicus Sentinel-1, εκτοξεύθηκε στις 4 Νοεμβρίου με πύραυλο Ariane 6 από το Ευρωπαϊκό Διαστημικό Κέντρο στη Γαλλική Γουιάνα.Αφού τέθηκε σε τροχιά, ο δορυφόρος και τα όργανά του, μεταξύ των οποίων ένα ραντάρ συνθετικού ανοίγματος (SAR) μήκους δώδεκα μέτρων, ενεργοποιήθηκαν, ώστε να καταγράψουν εικόνες κατά τη διέλευσή του πάνω από την Ανταρκτική και τη Νότια Αμερική δύο ημέρες μετά την εκτόξευση. Τη νύχτα της 6ης Νοεμβρίου, οι πρώτες εικόνες κατέγραψαν πάνω από την Ανταρκτική Χερσόνησο, τον παγετώνα Thwaites και τη Γη του Πυρός.Τα δεδομένα μεταδόθηκαν στη συνέχεια από τον δορυφόρο στον επίγειο σταθμό στη Ματέρα της Ιταλίας, που αποτελεί μέρος του επίγειου τμήματος του Copernicus. Όλα τα παραπάνω ολοκληρώθηκαν μέσα σε 50 ώρες από την εκτόξευση, χρόνος που, σύμφωνα με δελτίο τύπου της ESA, θεωρείται πιθανότατα ο συντομότερος από την εκτόξευση έως την παράδοση δεδομένων για δορυφόρο παρατήρησης της Γης με ραντάρ.Όπως τονίζει ο Νούνο Μιράντα, διευθυντής της αποστολής Sentinel-1 της ESA, οι εικόνες παρουσιάζουν πρωτοφανή ποιότητα δεδομένων για μια πρώτη λήψη. Ο ίδιος προσθέτει ότι «αυτές οι εικόνες μεταδόθηκαν και επεξεργάστηκαν σε εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα. Όταν εκτοξεύθηκε ο Sentinel-1B, παρέδωσε τις πρώτες εικόνες ραντάρ μέσα σε δύο ώρες από την ενεργοποίησή του. Ο Sentinel-1D το κατάφερε ακόμη ταχύτερα, σημειώνοντας αυτό που πιστεύουμε ότι είναι νέο ρεκόρ για διαστημικό ραντάρ».Τα όργανα ραντάρ μπορούν να απεικονίσουν την επιφάνεια της Γης μέσα από σύννεφα, βροχοπτώσεις και ανεξάρτητα από το ηλιακό φως, γεγονός που τους καθιστά ιδανικούς για την παρακολούθηση των πολικών περιοχών. Οι δορυφόροι Sentinel-1C και 1D φέρουν επίσης όργανο Αυτόματου Συστήματος Αναγνώρισης (AIS), το οποίο ενισχύει την ικανότητα της αποστολής στην ανίχνευση πλοίων και θαλάσσιας ρύπανσης. φωτογραφία του παγετώνα Thwaites και του γειτονικού παγετώνα Pine Island, που βρίσκονται δυτικά της Ανταρκτικής Χερσονήσου. Ο θαλάσσιος πάγος απεικονίζεται με μωβ αποχρώσεις, ενώ οι παγετώνες είναι λευκοί. Οι λεπτομέρειες που φαίνονται στην εικόνα του Sentinel-1D υπενθυμίζουν την ευθραυστότητα των παγετώνων απέναντι στην κλιματική αλλαγή. https://www.naftemporiki.gr/techscience/2039161/eikones-ypsilis-analysis-apo-pagetones-esteile-o-neos-eyropaikos-doryforos-tis-apostolis-copernicus-sentinel/

Στην Αυστραλία υπήρχαν κροκόδειλοι που ανέβαιναν στα δέντρα και κυνηγούσαν όπως οι λεοπαρδάλεις. Η ανακάλυψη ρίχνει φως στα αρχαία οικοσυστήματα της νησιωτικής ηπείρου. Η ανακάλυψη των αρχαιότερων γνωστών απολιθωμένων αβγών κροκόδειλου στην Αυστραλία δίνει στους επιστήμονες νέες γνώσεις για τα ζώα και τα οικοσυστήματα που υπήρχαν πριν πολύ πριν η Αυστραλία αποσπαστεί και γίνει ξεχωριστή νησιωτική ήπειρος. Τα αβγά έχουν ηλικία 55 εκατ. ετών.Στην αυλή ενός κτηνοτρόφου στη μικρή πόλη Μέργκον στη νοτιοανατολική Κουίνσλαντ, οι ερευνητές έχουν περάσει δεκαετίες σκάβοντας σε αυτό που φαίνεται να είναι ένας συνηθισμένος λάκκος αργίλου. Κρυμμένος μέσα στον πηλό όμως βρίσκεται ένας από τους αρχαιότερους απολιθωματικούς τόπους της Αυστραλίας που προσφέρει μια σπάνια ματιά σε μια εποχή όπου η ήπειρος ήταν ακόμη ενωμένη με την Ανταρκτική και τη Νότια Αμερική.Μια διεθνής ερευνητική ομάδα με επικεφαλής το Institut Català de Paleontologia Miquel Crusafont και συμμετοχή του Πανεπιστημίου της Νέας Νότιας Ουαλίας στο Σίδνεϋ (UNSW) έχει πλέον αναγνωρίσει τα αρχαιότερα κελύφη αυγών κροκοδείλων που έχουν βρεθεί ποτέ στην Αυστραλία.Τα νέα περιγραφόμενα θραύσματα, με την ονομασία Wakkaoolithus godthelpi, προέρχονται από ένα εξαφανισμένο είδος κροκόδειλων, τους «μακοσούχινες», που κυριαρχούσε κυριαρχούσαν στα υγροτοπικά ενδιαιτήματα πριν από περίπου πενήντα πέντε εκατομμύρια χρόνια. «Αυτά τα κελύφη αυγών μας έδωσαν μια ματιά στην πιο προσωπική πλευρά του ιστορικού ζωής αυτών των κροκόδειλων. Μπορούμε πλέον να εξετάσουμε όχι μόνο την παράξενη ανατομία αυτών των κροκοδείλων, αλλά και το πώς αναπαράγονταν και προσαρμόζονταν σε μεταβαλλόμενα περιβάλλοντα» αναφέρουν οι ερευνητές. Από κολυμβητές σε δεντρόβιους κυνηγούς Σε αντίθεση με τους σύγχρονους κροκόδειλους, οι μακοσούχινες κατείχαν εξαιρετικά ασυνήθιστους οικολογικούς ρόλους. «Είναι μια παράξενη ιδέα. Αλλά μερικοί φαίνεται να ήταν χερσαίοι κυνηγοί στα δάση» λέει ο Μάικλ Άρτσερ, καθηγητής παλαιοντολογίας στο UNSW. Τεκμήρια γι’ αυτό προέρχονται από ένα σύνολο νεότερων απολιθωμάτων μακοσούχινων ηλικίας είκοσι πέντε εκατομμυρίων ετών που βρέθηκαν στην Παγκόσμια Κληρονομιά Ρίβερσλι στον Εθνικό Δρυμό Μπούντζαμουλα στη χώρα των Γουάνι στο βορειοδυτική Κουίνσλαντ.Ο καθηγητής Άρτσερ εξηγεί ότι υπήρχαν διάφορα είδη μακοσούχινων κροκόδειλων ορισμένα από τα οποία έφταναν τουλάχιστον τα πέντε μέτρα σε μήκος. «Κάποια φαίνεται επίσης ότι ήταν εν μέρει δεντρόβια, κροκόδειλοι που έπεφταν από τα δέντρα. Ίσως κυνηγούσαν όπως οι λεοπαρδάλεις, πέφτοντας από τα δέντρα πάνω σε ό,τι ανυποψίαστο θεωρούσαν κατάλληλο για δείπνο» αναφέρουν οι ερευνητές στην επιθεώρηση «Journal of Vertebrate Paleontology». Μια λεπτεπίλεπτη χρονοκάψουλα Οι ερευνητές σημειώνουν ότι τα κελύφη αυγών συχνά παραβλέπονται στην παλαιοντολογία σπονδυλωτών. «Διατηρούν μικροδομές και γεωχημικά σήματα που μας λένε όχι μόνο ποια ζώα τα γέννησαν, αλλά και πού φώλιαζαν και πώς αναπαράγονταν. Η μελέτη μας δείχνει πόσο ισχυρά μπορεί να είναι αυτά τα θραύσματα. Τα κελύφη αυγών πρέπει να αποτελούν τυπικό και συστηματικό μέρος της παλαιοντολογικής έρευνας, συλλεγμένα, αποθηκευμένα και αναλυμένα μαζί με οστά και δόντια»Τα κομμάτια των κελυφών από το Μέργκον εξετάστηκαν με οπτικά και ηλεκτρονικά μικροσκόπια. Τα μικροσκοπικά τους χαρακτηριστικά δείχνουν ότι οι κροκόδειλοι γεννούσαν τα αυγά τους κατά μήκος των άκρων μιας λίμνης και ότι οι αναπαραγωγικές τους στρατηγικές προσαρμόζονταν σε μεταβαλλόμενες περιβαλλοντικές συνθήκες. Ο συν-συγγραφέας της μελέτης Δρ. Μάικλ Στάιν προτείνει ότι οι μακοσούχινοι μπορεί σταδιακά να έχασαν μεγάλο μέρος των ενδιαιτημάτων τους καθώς οι ξηρές περιοχές επεκτάθηκαν.Τελικά ωθήθηκαν σε συρρικνούμενες υδάτινες οδούς, όπου όχι μόνο αντιμετώπισαν νέα είδη κροκοδείλων που έφτασαν στην Αυστραλία αλλά και τη μείωση των μεγάλων θηραμάτων τους. Ο δρ Στάιν λέει ότι η λίμνη του Μέργκον περιβαλλόταν από ένα καταπράσινο δάσος. «Αυτό το δάσος φιλοξενούσε επίσης τα αρχαιότερα γνωστά ωδικά πτηνά του κόσμου, τους πρώτους βάτραχους και φίδια της Αυστραλίας, ένα ευρύ φάσμα μικρών θηλαστικών με δεσμούς με τη Νότια Αμερική, καθώς και μία από τις αρχαιότερες γνωστές νυχτερίδες του κόσμου» λέει. Καλλιτεχνική απεικόνιση ενός είδους κροκόδειλου που ζούσε πριν 55 εκατ. έτη στην Αυστραλία. https://www.naftemporiki.gr/techscience/2039090/stin-aystralia-ypirchan-krokodeiloi-poy-anevainan-sta-dentra-kai-kynigoysan-opos-oi-leopardaleis/

Κι άλλη «άμεση» απόδειξη ύπαρξης της σκοτεινής ύλης. Ο αστροφυσικός Tomonori Totani αναλύοντας παλαιότερα δεδομένα από το διαστημικό τηλεσκόπιο Fermi, υποστηρίζει πως ένα περίσσευμα ακτίνων γάμμα με ενέργεια 20 GeV περίπου, φαίνεται να ταιριάζει με την σφαιρική άλω της σκοτεινής ύλης γύρω από το κέντρο του Γαλαξία μας.Αρχίζουμε με τα συνηθισμένα. Η γνωστή ύλη που μας περιβάλλει και από την οποία είμαστε φτιαγμένοι αποτελεί περίπου το 5% του σύμπαντος. Το υπόλοιπο περιεχόμενο του σύμπαντος όχι μόνο δεν το βλέπουμε, αλλά στην ουσία δεν έχουμε ιδέα περί τίνος πρόκειται. Πρόκειται για την σκοτεινή ύλη που αποτελεί το 27% του σύμπαντος – η βαρύτητα της οποίας δεν αφήνει τους γαλαξίες και τον κοσμικό ιστό να διαλυθούν, ενώ το υπόλοιπο 68%, η σκοτεινή ενέργεια, η οποία προκαλεί την επιταχυνόμενη διαστολή του σύμπαντος.Για το τι ακριβώς είναι η σκοτεινή ύλη (και η σκοτεινή ενέργεια), δεν έχουμε ιδέα! Πρόκειται για ανοιχτά ερωτήματα που πολλοί φυσικοί παλεύουν να απαντήσουν. Μεταξύ αυτών και ο Tomonori Totani, ο οποίος στην πρόσφατη δημοσίευσή του υποστηρίζει ότι βρήκε άμεσες αποδείξεις για την ύπαρξη σωματιδίων σκοτεινής ύλης.Ο Totani ανέλυσε δεδομένα ακτίνων γάμμα από το διαστημικό τηλεσκόπιο Fermi της NASA, ψάχνοντας στοιχεία που θα αποδείκνυαν την ύπαρξη σκοτεινής ύλης στον Γαλαξία μας. Τα αποτελέσματα της έρευνάς του δημοσιεύθηκαν πριν λίγες ημέρες στο περιοδικό Journal of Cosmology and Astroparticle Physics με τίτλο «20 GeV halo-like excess of the Galactic diffuse emission and implications for dark matter annihilation»Σύμφωνα με την δημοσίευση του Totani, στα δεδομένα εμφανίζεται ένα περίσσευμα ακτίνων γάμμα με ενέργεια περίπου 20 GeV, με μια χωρική κατανομή που ταιριάζει στην σφαιρική «άλω» σκοτεινής ύλης γύρω από το κέντρο του Γαλαξία που προβλέπουν διάφορα θεωρητικά μοντέλα.Μία από τις πολλές θεωρίες για την σκοτεινή ύλη υποστηρίζει ότι συνίσταται από τα λεγόμενα WIMPs ή Ασθενώς Αλληλεπιδρώντα Σωματίδια με Μάζα, τα οποία είναι βαρύτερα από τα πρωτόνια των πυρήνων των ατόμων, αλλά αλληλεπιδρούν ελάχιστα με την κανονική ύλη. Όταν δύο «wimps» συγκρούονται, μπορεί να εξαϋλωθούν απελευθερώνοντας άλλα σωματίδια και ακτίνες γάμμα. Αν ισχύει κάτι τέτοιο, το περίσσευμα των ακτίνων γάμμα από το κέντρο του Γαλαξία μας θα μπορούσε να οφείλεται στην εξαύλωση σωματιδίων σκοτεινής ύλης τύπου WIMP, με μάζα περίπου 500 φορές τη μάζα του πρωτονίου.Προφανώς δεν μπορούμε να πούμε πως η δημοσίευση του Totani εκφράζει μια οριστική ανακάλυψη. Εκτός του ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να αποκλειστούν άλλες αστροφυσικές διεργασίες και εκπομπές υποβάθρου που θα μπορούσαν να εξηγήσουν αυτά τα σήματα ακτίνων γ, είναι απαραίτητο να εντοπιστούν παρόμοια σήματα και σε άλλους γαλαξίες. πηγή: https://www.theguardian.com/science/2025/nov/25/study-claims-to-provide-first-direct-evidence-of-dark-matter – https://arxiv.org/abs/2507.07209

Εστιάζοντας στο Νεφέλωμα Πεταλούδα. Το τηλεσκόπιο Gemini South γιορτάζει την 25η επέτειό του δημοσιεύοντας μια εκπληκτική φωτογραφία του Νεφελώματος Πεταλούδα ή NGC 6302 Το NGC 6302 είναι ένα διπολικό πλανητικό νεφέλωμα που βρίσκεται σε απόσταση μεταξύ 2500 και 3800 ετών φωτός από τη Γη, στον αστερισμό του Σκορπιού. Η ανακάλυψή του αποδίδεται σε μια μελέτη του 1907 από τον Αμερικανό αστρονόμο Edward E. Barnard, αν και ο Σκωτσέζος αστρονόμος James Dunlop μπορεί να το ανακάλυψε το 1826. Η επίσημη ονομασία του είναι NGC 6302, αλλά αναφέρεται επίσης ως Νεφέλωμα Πεταλούδα, Νεφέλωμα Έντομο ή Caldwell 69.Το NGC 6302 καταγράφηκε με εξαιρετική λεπτομέρεια από το τηλεσκόπιο Gemini South στη Χιλή, αποκαλύπτοντας τις δυναμικές εκροές αερίων που προκαλεί ένα εξαιρετικά θερμό άστρο.Το 2009, το διαστημικό τηλεσκό Hubble αναγνώρισε το κεντρικό άστρο ως έναν λευκό νάνο – το πυκνό υπόλειμμα ενός άστρου παρόμοιου με τον Ήλιο – που απέβαλε τα εξωτερικά του στρώματα πριν από 2000 χρόνια και τώρα έχει περίπου τα δύο τρίτα της μάζας του Ήλιου μας. Είναι ένα από τα πιο θερμά γνωστά άστρα, με θερμοκρασία στην επιφάνειά του πάνω από 250.000 Κ.Μελέτες του NGC 6302 έχουν αποκαλύψει μια δραματική ιστορία σχηματισμού. Πριν γίνει λευκός νάνος, το άστρο ήταν ένας ερυθρός γίγαντας με διάμετρο περίπου 1000 φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου. Το τεράστιο άστρο απέβαλε τα εξωτερικά του στρώματα, τα οποία ταξίδεψαν προς τα έξω από τον ισημερινό με σχετικά μικρή ταχύτητα για να σχηματίσουν την σκοτεινή, σε σχήμα ντόνατ ζώνη που είναι ακόμα ορατή γύρω από το άστρο. Άλλο αέριο εκτινάχθηκε κάθετα στη ζώνη, γεγονός που περιόρισε τις εκροές και δημιούργησε την διπολική δομή που βλέπουμε σήμερα.Καθώς το άστρο συνέχιζε να εξελίσσεται, εξαπέλυσε μια ισχυρή ριπή αστρικού ανέμου που διέσχισε τα «φτερά» με ταχύτητα μεγαλύτερη από τρία εκατομμύρια χιλιόμετρα την ώρα. Τώρα, ως λευκός νάνος, το άστρο εκπέμπει έντονη ακτινοβολία που θερμαίνει τα «φτερά» του NGC 6302 σε θερμοκρασία άνω των 20.000 Κ και προκαλεί την λάμψη του αερίου. Το έντονο κόκκινο στην εικόνα εντοπίζει περιοχές αερίου υδρογόνου, ενώ το έντονο μπλε εντοπίζει περιοχές αερίου οξυγόνου. Αυτό το υλικό, εκτός από τα άλλα στοιχεία που έχουν βρει οι επιστήμονες στον NGC 6302, όπως το άζωτο, το θείο και ο σίδηρος, θα συμβάλει στη διαμόρφωση της επόμενης γενιάς άστρων και πλανητών. πηγή: https://noirlab.edu/public/news/noirlab2530/

Το πλήρωμα εργάζεται σε μεγάλη ποικιλία ερευνών και περιμένει νέες αφίξεις. Η άσκηση υψηλής έντασης και τα σταγονίδια γεμάτα σωματίδια ήταν τα κύρια ερευνητικά θέματα στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό την Τρίτη. Το πλήρωμα της Αποστολής 73 ετοιμάζεται επίσης να καλωσορίσει τρία νέα μέλη πληρώματος αυτή την εβδομάδα, ενώ μια άλλη τριάδα ετοιμάζεται να επιστρέψει στη Γη τον επόμενο μήνα.Η παρακολούθηση της υγείας του πληρώματος και οι αξιολογήσεις της φυσικής κατάστασης αποτελούν κρίσιμο μέρος της παραμονής ενός αστροναύτη στο τροχιακό φυλάκιο. Οι μακράς διάρκειας αποστολές σε συνθήκες μικροβαρύτητας επηρεάζουν το σώμα του μέλους του πληρώματος με πολλούς τρόπους και η καθημερινή άσκηση βοηθά στη διατήρηση της υγείας και της φυσικής κατάστασης των πληρωμάτων, ενώ ζουν σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας. Οι γιατροί παρακολουθούν συνεχώς το πλήρωμα με μια ποικιλία εξετάσεων, αισθητήρων, ερωτηματολογίων και άλλων, για να διασφαλίσουν την επιτυχία της αποστολής εκτός Γης.Οι μηχανικοί πτήσης της NASA, Τζόνι Κιμ και Ζίνα Κάρντμαν, συμμετείχαν σε ένα μέρος της ανθρώπινης ερευνητικής μελέτης CIPHER που εξέταζε τον τρόπο με τον οποίο το καρδιαγγειακό σύστημα προσαρμόζεται στο διάστημα. Ο Κάρντμαν σάρωσε το στήθος του Κιμ με τη συσκευή Ultrasound 2 , ενώ τα ηλεκτρόδια κατέγραφαν την καρδιακή του δραστηριότητα. Οι γιατροί στο έδαφος παρακολουθούσαν σε πραγματικό χρόνο για να κατανοήσουν πώς προσαρμόζεται η καρδιά του στη ζωή στο διάστημα.Στη συνέχεια, ο Κιμ έκανε πετάλι στον κύκλο άσκησης της εργαστηριακής μονάδας Destiny , ενώ ήταν συνδεδεμένος με αισθητήρες και αναπνευστικό εξοπλισμό που παρακολουθούσαν την καρδιακή και πνευμονική του δραστηριότητα. Οι γιατροί θα χρησιμοποιήσουν τα δεδομένα που συλλέγονται από το υλικό για να αξιολογήσουν την αερόβια ικανότητα, δηλαδή την ικανότητα των σωμάτων να παρέχουν και να χρησιμοποιούν οξυγόνο κατά τη διάρκεια έντονης σωματικής δραστηριότητας στο διάστημα. Στη συνέχεια, επανενώθηκε με τον Κάρντμαν και εξέτασε τις διαδικασίες, τα εργαλεία και τις επικοινωνίες που ήταν απαραίτητες για μια ιατρική έκτακτη ανάγκη στον διαστημικό σταθμό.Ο μηχανικός πτήσης της NASA, Μάικ Φινκ, εγκατέστησε ένα μικροσκόπιο φθορισμού μέσα στο Destiny και υλικό δειγματοληψίας, ώστε οι επιστήμονες στο έδαφος να μπορούν να δουν πώς συμπεριφέρονται τα σωματίδια μέσα στα υγρά . Η μελέτη της φυσικής των ρευστών μπορεί να συμβάλει στις εμπορικές τεχνικές κατασκευής στο διάστημα και να βελτιώσει τα οπτικά υλικά και τις λειτουργίες απομάκρυνσης ρύπανσης.Ο μηχανικός πτήσης Kimiya Yui από την JAXA (Ιαπωνική Υπηρεσία Αεροδιαστημικής Εξερεύνησης) πέρασε το πρώτο μισό της βάρδιάς του αναδιοργανώνοντας το φορτίο μέσα στην εργαστηριακή μονάδα Kibo, ώστε να δημιουργηθεί χώρος για τις επερχόμενες δραστηριότητες. Αργότερα, ο Yui μέτρησε τη ροή του αέρα μέσα στα δωμάτια του πληρώματος που βρίσκονται μέσα στην μονάδα Harmony . Οι μετρήσεις βοηθούν στην προστασία της υγείας και στην προώθηση της άνεσης για το πλήρωμα.Ο Διοικητής του Σταθμού Σεργκέι Ριζίκοφ από τη Roscosmos εργάστηκε μέσα στο διαστημόπλοιο Soyuz MS-27 , με το οποίο αυτός, ο Κιμ και ο μηχανικός πτήσης της Roscosmos, Αλεξέι Ζουμπρίτσκι, θα επιστρέψουν στη Γη τον επόμενο μήνα. Ο Ριζίκοφ έλεγξε πρώτα τα ηλεκτρονικά και τα συστήματα επικοινωνιών του Soyuz και στη συνέχεια συνέχισε τη φόρτωση φορτίου μέσα στο διαστημόπλοιο για την επιστροφή στη Γη.Ο Ζουμπρίτσκι ξεκίνησε τη βάρδιά του συλλέγοντας δείγματα αίματος, σάλιου και μαλλιών για ανάλυση, ώστε να κατανοήσει πώς ο εγκέφαλος και το ανοσοποιητικό σύστημα προσαρμόζονται στην έλλειψη βαρύτητας. Στη συνέχεια, πέρασε το υπόλοιπο της ημέρας του ελέγχοντας το σύστημα εξαερισμού του τμήματος της Roscosmos και συλλέγοντας δείγματα νερού του σταθμού για ανάλυση, ώστε να προστατεύσει την υγεία του πληρώματος.Ο μηχανικός πτήσης της Roscosmos, Όλεγκ Πλατόνοφ, φωτογράφισε και επεξεργάστηκε δείγματα μικροβίων που συλλέχθηκαν στον σταθμό. Οι ερευνητές θα χρησιμοποιήσουν τις παρατηρήσεις για να μάθουν πώς τα μικρόβια επιβιώνουν στο διάστημα και αποτρέπουν τη μόλυνση στα διαστημόπλοια.Πίσω στη Γη, τρία νέα μέλη του πληρώματος μετρούν αντίστροφα για την εκτόξευσή τους στο διαστημόπλοιο Soyuz MS-28 από το Κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ στο Καζακστάν προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Ο αστροναύτης της NASA, Κρις Γουίλιαμς , και οι κοσμοναύτες της Roscosmos, Σεργκέι Κουντ-Σβερτσκόφ και Σεργκέι Μικάεφ, έχουν προγραμματιστεί να απογειωθούν μέσα στο Soyuz στις 4:27 π.μ. EDT (2:27 μ.μ. ώρα Μπαϊκονούρ) την Πέμπτη 27 Νοεμβρίου . Θα τεθούν σε τροχιά γύρω από τη Γη δύο φορές πριν προσδεθούν στη μονάδα Rassvet στις 7:38 π.μ. την ίδια ημέρα για να ξεκινήσουν μια οκτάμηνη αποστολή διαστημικής έρευνας. Η ζωντανή κάλυψη της εκτόξευσης ξεκινά στις 3:30 π.μ. στο NASA+ , το Amazon Prime και το YouTube . Μάθετε περισσότερα για τις δραστηριότητες του διαστημικού σταθμού ακολουθώντας το ιστολόγιο του διαστημικού σταθμού , @space_station στο X, καθώς και τους λογαριασμούς του ISS στο Facebook και στο Instagram . https://www.nasa.gov/blogs/spacestation/2025/11/25/crew-works-wide-variety-of-research-and-awaits-new-arrivals/ Μια κιτρινοπράσινη αέρινη λάμψη καλύπτει τον ορίζοντα της Γης κάτω από έναν γεμάτο αστέρια ουρανό σε αυτή τη φωτογραφία μακράς έκθεσης που τραβήχτηκε από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό καθώς αυτός βρισκόταν σε τροχιά 420 χιλιομέτρων πάνω από τον νεφελώδη Ειρηνικό Ωκεανό στα ανοικτά των ακτών της Χιλής. Νέο πλήρωμα σταθμού μετράει αντίστροφα για την έναρξη της Ημέρας των Ευχαριστιών Ένας αστροναύτης της NASA και δύο κοσμοναύτες της Roscosmos βρίσκονται στο Κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ στο Καζακστάν μετρώντας αντίστροφα για την απογείωση την Ημέρα των Ευχαριστιών προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, για να ξεκινήσουν μια οκτάμηνη ερευνητική αποστολή μικροβαρύτητας. Το επταμελές πλήρωμα της Αποστολής 73 θα αυξηθεί σε δέκα άτομα όταν η νέα τριάδα φτάσει λίγο περισσότερο από τρεις ώρες μετά την εκτόξευση.Ο αστροναύτης της NASA, Κρις Γουίλιαμς , και οι κοσμοναύτες της Roscosmos, Σεργκέι Κουντ-Σβερτσκόφ και Σεργκέι Μικάγιεφ, βρίσκονται στις τελικές προετοιμασίες ενόψει της εκτόξευσής τους με το διαστημόπλοιο Soyuz MS-28, που έχει προγραμματιστεί για τις 4:27 π.μ. EDT (2:27 μ.μ. ώρα Μπαϊκονούρ) την Πέμπτη 27 Νοεμβρίου. Οι Γουίλιαμς και Μικάγιεφ ξεκινούν την πρώτη τους διαστημική πτήση, ενώ ο Κουντ-Σβερτσκόφ θα βρίσκεται στη δεύτερη αποστολή του στο τροχιακό φυλάκιο.Το τρίο θα τεθεί σε τροχιά γύρω από τη Γη δύο φορές μέσα στο διαστημόπλοιο Soyuz πριν από την αυτοματοποιημένη συνάντησή του και την πρόσδεσή του στη μονάδα Rassvet στις 7:38 π.μ. την Ημέρα των Ευχαριστιών. Οι καταπακτές θα ανοίξουν περίπου μιάμιση ώρα αργότερα, μετά από μια σειρά ελέγχων πίεσης και διαρροών, το νέο τρίο του σταθμού θα εισέλθει στον σταθμό για μια τελετή υποδοχής και στη συνέχεια μια ενημέρωση ασφαλείας με το πλήρωμα της Αποστολής 73.Την Τετάρτη, στον σταθμό, οι μηχανικοί πτήσης της NASA, Zena Cardman , Jonny Kim και Mike Fincke, ενώθηκαν με τον μηχανικό πτήσης της JAXA (Ιαπωνική Υπηρεσία Αεροδιαστημικής Εξερεύνησης) Kimiya Yui για μια ημέρα εκτός υπηρεσίας. Εν τω μεταξύ, οι κοσμοναύτες της Roscosmos, Sergey Ryzhikov, Alexey Zubritsky και Oleg Platonov, παρέμειναν απασχολημένοι καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας. Και οι επτά συνάδελφοι του πληρώματος θα είναι απασχολημένοι την Ημέρα των Ευχαριστιών καλωσορίζοντας τους νεοαφιχθέντες και βοηθώντας τους να συνηθίσουν το νέο τους σπίτι στο διάστημα.Οι Ριζίκοφ και Ζουμπρίτσκι συνεργάστηκαν για να ετοιμάσουν τους χώρους στάθμευσης του πληρώματος για το πλήρωμα που έφτασε. Ο Ριζίκοφ συνέχισε επίσης να συσκευάζει φορτίο μέσα στο διαστημόπλοιο Soyuz MS-27, με το οποίο αυτός, ο Ζουμπρίτσκι και ο Κιμ θα επιστρέψουν στη Γη τον επόμενο μήνα. Ο Ζουμπρίτσκι συμμετείχε σε μια μελέτη κυκλοφορίας του αίματος και στη συνέχεια άρχισε να συλλέγει τα προσωπικά του αντικείμενα για αποθήκευση στο Soyuz MS-27. Ο Ζουμπρίτσκι, με τη βοήθεια του Πλατόνοφ, δοκίμασε επίσης τη στολή αρνητικής πίεσης στο κάτω μέρος του σώματος για την ικανότητά της να αντιστρέφει τη ροή των σωματικών υγρών που προκαλείται από το διάστημα προς το κεφάλι ενός μέλους του πληρώματος. Τα αποτελέσματα μπορεί να αποτρέψουν την πίεση στο κεφάλι και τα μάτια που προκαλείται από τη μικροβαρύτητα και να βοηθήσουν τα πληρώματα να προσαρμοστούν ταχύτερα στην επιστροφή στη βαρύτητα της Γης. Μάθετε περισσότερα για τις δραστηριότητες του διαστημικού σταθμού ακολουθώντας το ιστολόγιο του διαστημικού σταθμού , @space_station στο X, καθώς και τους λογαριασμούς του ISS στο Facebook και στο Instagram . https://www.nasa.gov/blogs/spacestation/2025/11/26/new-station-crew-counts-down-to-thanksgiving-day-launch/ Μέλη του πληρώματος του Soyuz MS-28 (από αριστερά) ο Κρις Γουίλιαμς από τη NASA και οι Σεργκέι Κουντ-Σβερτσκόφ και Σεργκέι Μικάεφ, και οι δύο από τη Roscosmos.

Διαστημόπλοιο Artemis II Orion σε στοίβα; Σε αυτή τη φωτογραφία της 20ής Οκτωβρίου 2025, το διαστημόπλοιο Artemis II Orion της NASA με το σύστημα ματαίωσης εκτόξευσης είναι τοποθετημένο πάνω στον πύραυλο SLS (Space Launch System) του οργανισμού στο Κτίριο Συναρμολόγησης Οχημάτων στο Διαστημικό Κέντρο Κένεντι της NASA στη Φλόριντα.Το Orion θα μεταφέρει τους αστροναύτες της NASA Reid Wiseman, Victor Glover, Christina Koch και τον αστροναύτη της CSA (Καναδική Διαστημική Υπηρεσία) Jeremy Hansen σε μια 10ήμερη αποστολή γύρω από τη Σελήνη και πίσω στις αρχές του 2026. https://www.nasa.gov/image-article/artemis-ii-orion-spacecraft-stacked/