Το σύμπαν της τέχνης και οι τέχνες τ' ουρανού

[kkokkolis]

Απέκαμε ο ήλιος. Άδειασε το λάδι του στην ράχη της ξαναμμένης θάλασσας κι αυτό απέμεινε εκεί, ν' αναφεγγίζει κίτρα και λεμονανθούς στον ουρανό που αργοσκότιζε, κάμποση ώρα. Σαν ξέφτισε πια το χρυσό μονοπάτι του όρμου στην διχοτόμο του βλέμματος και δεν ξεχώριζαν τα σκόρπια σύννεφα απ' τα σκληρά βουνά, έμοιασε το τοπίο αλλόκοσμο σκηνικό: Χαμήλωναν τα φώτα, μαύριζαν τα χρώματα, αρμόνιζε η ορχήστρα των κυμάτων, σίγαζε το μουρμουρητό απ' τα τζιτζίκια στο αμφιθέατρο, αναχρόνιζε η βιάση της ζωής και, αναπάντεχα, πρώτη έκαμε την εμφάνισή της η πρωταγωνίστρια. Άστραψε σαν το γυμνό στήθος της Φρύνης στην αίθουσα του νόμου η πανύμνυτη Αφροδίτη και κατέκοψε με το βλέμμα της Μέδουσας το βλέμμα του Ναρκίσσου. Δορυφόροι αντεραστές σύντομα σβούρισαν ξελογιασμένοι στον θείο της ποδόγυρο ο Άρης, ο Κρόνος, παράμερα ο Ερμής, έλεγες θα γίνει σφαγή για την ματιά της, φονικό για την αγκάλη της, γιγαντομαχία για το φίλημά της. Το δράμα στήριζε χορός γερόντων, πρεσβευτών του αλλού και του άλλοτε, τιτάνων γεννητόρων του άπαντος. Εκτόξευαν αυστηρή ματιά στον μικρό μας κόσμο, παγωμένη απ' το ατελείωτο ταξίδι της στο διάστημα, κοφτερή σαν ξίφος. Ο Βέγγας, ο Αρκτούρος, ο Ντένεμπ, ο Αλταίρ ανέλαμψαν κι έπειτα έσκασε το στερέωμα σαν πυροτέχνημα και εξάνθισαν τα μάγουλα της νύκτας φεγγαλίδες. Κι όσο πότιζαν τα μάτια αστέρια σαν βροχόσταλες, καταιγίδα γένεσης σάρωνε τον νου. Νιόγεννα άστρα, πυρ, αρχαία σκόνη, θυμωμένοι γίγαντες, ψυχροί αέριοι κόσμοι, τσιγγάνοι βράχοι, σημειακές ανωμαλίες, γεωμετρίες ασύλληπτες, ένας γαλαξίας για κάθε βότσαλο που βρέχει το κύμα, ένα αστέρι για κάθε σταγόνα της θάλασσας, εγκέφαλος εγκέλαδος, εικότα.

Ώσπου ένα φως αλλιώτικο έκλεψε την ματιά που κύτταζε μα δεν έβλεπε. Μια λάμψη που κένταγε στον καμβά του σκότους τροχιές φρενήρεις, προκαλώντας την έπαρση της γνώμης να λογίσει που ανήκει. Στο εκεί, στο εδώ, στο μυαλό, στον ουρανό, στις αίθουσες του σύμπαντος, στο σύμπαν του βάλτου;

Μια πυγολαμπίδα!

Με θράσος αναμετρά την ακτινοβολία των Αρχαίων, μα δεν το σκόπευε. Ανείδητη νύμφη, φτερίζει προαιώνιο γαμήλιο χορό έλκοντας τους μνηστήρες σε απαρτίωση. Ειδοποιεί τους θηρευτές διαλαλώντας το φαρμάκι στα σπλάχνα της κι ίσως δεν νιώθει πως την βλέπω, τι είναι βλέπω και τι είναι είναι. Δεν σκέφτεται, δεν ελπίζει, δεν θέλει, δεν πολεμά τον κόσμο. Έξεστι μα δεν ενέχει. Αυτοποιείται, ομοιόσταται, ερμηνεύει τον ρόλο της. Οι γνώμονες της τύχης, οι ορμές της ανάγκης μας συνάντησαν. Ειρμοί κι αναλογίες όρισαν στον φθορισμό της ν' αψηφά τα πύρινα καμίνια. Η εφήμερη γοητεία της αρνήθηκε την άρνησή μου. Η ταπεινή της φλόγα με έσυρε από το απέραντο στον λασπόλακκο. Εκεί γεννήθηκα, εκεί ανήκω.

Σύντομα θα οργώσει τα αυγά της στην φλούδα του δέντρου και θ' αγκαλιάσει άβουλα τον θάνατο, όπως της γράφουν στα βιβλία της ζωής.

Κρατούν λογαριασμό και στ' όνομά μου.

Ίσως απόψε, ίσως αύριο.

Μια αναλαμπίδα, ήλιος σε κλίμακα.

Μια φωταλίδα, συνερέτης.

Μια λαμπυρίδα, εγγύς αστέρας.

''Είσαι τ' αστέρι μου'' της μήνυσα.

Αδιάφορα φτερούγισε και χάθηκε...

 

Firefly

Lisa Stevens, 2009

Ακρυλικό σε καμβά

[kkokkolis]

Το Φεγγάρι της Αλεξάνδρειας, Κώστας Βαρώτσος, 2010

 

Γλυπτική με γυαλί

 

There's no place like home!

[hunter155]

Welcome back κ.Κώστα!

[kkokkolis]

The Twelve Major Constellations, Scenes from the Milky Way Galaxy: The Star Series, Mona Johnian, 2010, ΗΠΑ

 

Η τέχνη δεν αποποιείται την διττή σημασιολογία των ουρανίων μορφωμάτων για τον άνθρωπο. Συμψηφισμός Αστρονομίας και Αστρολογίας όπως την εποχή των λαών της βίβλου. Ο ζωδιακός κύκλος εδώ αναφέρεται ως Μαζουρώθ (מַּזָּלֹות, Ιώβ 38:31-32) κατά μια Εβραϊκή ονομασία.

[vasilas432]

Κώστα είσαι φοβερός!!! Well come back

[kkokkolis]

Ο αστερισμός του Ταύρου, Lascaux, Γαλλία, 17000πχ

 

Αυτή είναι η αδιαμφισβήτητη απεικόνιση του αστερισμού του Ταύρου από την Αίθουσα των Ταύρων του σπηλαίου Lascaux στην Γαλλία.

Στην απεικόνιση ενός αγρίου ταύρου, αρσενικού προγόνου της σύγχρονης οικιακής αγελάδας διακρίνουμε με ακριβείς γεωμετρικές τοποθετήσεις εξ αριστερών τα άστρα της ζώνης του Ωρίωνα (με ένα πλεονάζον άστρο δεξιά), τον ζ και β (El Nath) του Ταύρου σε ακριβή απόσταση -η αναπαράσταση έγινε προ της εμφανίσεως του Μ1-, τον Αλντεμπαράν ως μάτι του Ταύρου, τις Υάδες ως κουκίδες στα μάγουλα του Ταύρου και τις Πλειάδες πάνω από την πλάτη του.

Πρόκειται για την πρώτη βεβαιωμένη αναπαράσταση αστερισμού και είναι εκπληκτικό το ότι η παράδοση της απόδοσης του έχει διατηρηθεί, ενώ προφανώς το ίδιο δεν συμβαίνει με το Ωρίωνα.

Όλη η οροφή της αίθουσας θυμίζει απεικόνιση του ουρανού από μνήμης και γίνεται προσπάθεια ταυτοποίησης και άλλων αστερισμών με πρωτεργάτη την Dr Michael Rappenglueck του Πανεπιστημίου του Μονάχου.

[kkokkolis]

Cheomseongdae, Gyeongju, Ν. Κορέα, 7ος αιώνας μχ

 

Αστρονομικό παρατηρητήριο του Βασιλείου των Silla, κτίτωρ Βασίλισσα Seondeok (632-647), το αρχαιότερο της Ανατολικής Ασίας

Ο γρανιτένιος πύργος ακολουθεί συμβολικό αρχιτεκτονικό κανόνα με αναφορές στον Βουδδισμό και το σεληνιακό ημερολόγιο

Cheomseongdae (첨성대) στην γλώσσα της Κορέας σημαίνει "Πλατφόρμα Αστρικών Παρατηρήσεων"

[kkokkolis]

Φλαμανδικός επιτοίχειος τάπης, Doornik, Βαλωνία, 1500-1515

 

Η Μούσα Αστρονομία, αστρονόμος (Κλαύδιος Πτολεμαίος), γραφέας και ποιμένες εκστασιάζονται παρατηρώντας το μεγαλείο του έναστρου ουρανού.

 

Röhsska Museet för Konsthantverk och Design, Göteborg, Σουηδία

[kkokkolis]

Γένεσις, Άγιος Μάρκος, Βενετία, 13ος αιώνας

 

Τα βυζαντινά ψηφιδωτά ενός από τους 6 θόλους του Αγίου Μάρκου απεικονίζουν την δημιουργία του κόσμου, ουρανού και γης, ορατών τε πάντων και αοράτων.

[kkokkolis]

Κομήτης Halley, πορσελάνη της Delft, Ολλανδία, 1910

 

Αναμνηστική βασιλική πλακέτα, ενθύμιο της μαζικής υστερίας που προκάλεσε η εμφάνιση του κομήτη στις αρχές του 20ού αιώνα.

 

Το ίδιο έτος έκανε λαμπρή εμφάνιση και ο κομήτης 1910Α, ο οποίος εμφανίζεται αριστερά.

[kkokkolis]

Σελήνη όπως φαίνεται με τηλεσκόπιο, Χαλκογραφία, Jan Goeree, 1670-1731

 

Η χαλκογραφία περιέχεται στο έργο Voor-bereidselen tot de bybelsche wysheid, en gebruik der Heilige en kerklijke historien, Amsterdam, 1690, του πατέρα του καλλιτέχνη, Willem Goeree

[kkokkolis]

Grande Oculair, La Dioptrique Oculair, Chérubin, 1613-1697

 

Η απεικόνιση ενός σύγχρονου τηλεσκοπίου σε αυτό το έργο του Καπουτσίνου Μοναχού Chérubin d’Orléans, κατά κόσμον Michel Lasséré, ενέπνευσε τον Jan Goeree

[kkokkolis]

Lune, Opposition, La Dioptrique Oculair, Chérubin, Louis Coquin, 1613-1697

 

Ομοίως, αντιγραφή εικόνας του Louis Coquin από το ίδιο έργο αποτελεί η απεικόνιση της σελήνης

[kkokkolis]

Lune, Opposition, La Dioptrique Oculair, Chérubin, Louis Coquin, 1613-1697

 

Ο μελετητής των χαρτών ωστόσο ανακαλύπτει με ευκολία πως ο Chérubin και ο Louis Coquin αντέγραψαν με την σειρά τους τους χάρτες από την Selenographia του Hevelius

[kkokkolis]

Χάρτης της Σελήνης, Selenographia, Johannes Hevelius, 1647

 

Βλέπουμε λοιπόν πως η αντιγραφή πνευματικής ιδιοκτησίας προηγήθηκε κατά πολύ της εφεύρεσης της αστροφωτογράφησης!

[kkokkolis]

Σελήνη και καμένο δένδρο, Χρήστος Κωτσιόπουλος, 2008

LPOD 27/8/10

[vasilas432]

Τέχνη......

[kkokkolis]

The Old Astronomer to his Pupil, Sarah Williams, 1837–1868

 

Reach me down my Tycho Brahe, I would know him when we meet,

When I share my later science, sitting humbly at his feet;

He may know the law of all things, yet be ignorant of how

We are working to completion, working on from then to now.

 

Pray remember that I leave you all my theory complete,

Lacking only certain data for your adding, as is meet,

And remember men will scorn it, 'tis original and true,

And the obloquy of newness may fall bitterly on you.

 

But, my pupil, as my pupil you have learned the worth of scorn,

You have laughed with me at pity, we have joyed to be forlorn,

What for us are all distractions of men's fellowship and smiles;

What for us the Goddess Pleasure with her meretricious smiles!

 

You may tell that German College that their honor comes too late,

But they must not waste repentance on the grizzly savant's fate.

Though my soul may set in darkness, it will rise in perfect light;

I have loved the stars too fondly to be fearful of the night.

 

Αγνώστου, Τύχων Μπράκχε, 16ος αιώνας

Portrætsamlingen på Frederiksborg Slot

[kkokkolis]

Λατρεία της Ημισελήνου, Νεοσουμεριακός σφραγιδόλιθος, Βαβυλών, 2100πχ

 

Δύο θηλυκές θεότητες πλαισιώνουν τον Hashhamer, κυβερνήτη της πόλης Ishkun-Sin, ο οποίος παρουσιάζεται στον Ur-Nammu, πρώτο βασιλέα της τρίτης Δυναστείας της Ούρ, σημαντικού κέντρου λατρείας του θεού της Σελήνης, Σίν.

Βρετανικό Μουσείο, Λονδίνο

[kkokkolis]

Αρειανή Σφαίρα, Camille Flammarion, Γαλλία, 1884

 

Μουσείο Boerhaave

[kkokkolis]

Ευγένιος Μιχαήλ Αντωνιάδης, 1870-1944

 

To 1898 o Camille Flammarion συνεργάστηκε με τον σπουδαίο μελετητή του Άρη Ευγένιο Μιχαήλ Αντωνιάδη για την κατασκευή επιφανειακού χάρτη και άλλης μιας Αρειανής σφαίρας.

Το όνομα του Αντωνιάδη, ο οποίος ήταν, εκτός από ο σημαντικότερος Έλληνας Αστρονόμος και πανίσχυρος σκακιστής (ισοβάθμισε με τον περίφημο Frank James Marshall στο τουρνουά του Παρισιού το 1907) φέρουν μια κλίμακα εκτίμησης του seing, ένας κρατήρας στην Σελήνη (μη ορατό ημισφαίριο) και φυσικά άλλος ένας στον Άρη.

Οι παρατηρήσεις έγιναν με ένα διοπτρικό Bardou 9'', εν μέσω της υστερίας των καναλιών.

 

Σύγκριση χάρτη του Αντωνιάδη και εικόνας από το Hubble

[Makis]

Αξίζει να σημειωθεί πως στην εποχή του Αντωνιάδη κάποιοι παρατηρητές πίστευαν ότι στον

Άρη υπήρχαν κάποιες αυλακώσεις ή διώρυγες που διακρίνονταν ως σκούρες περιοχές.

Αλλά ο Αντωνιάδης χρησιμοποιήσε το μεγάλο διοπτρικό τηλεσκόπιο των 83 εκατοστών στο

Αστεροσκοπέιο στο Μεντόν στο Παρίσι κατά την αντίθεση του Άρη το 1909 και κατέληξε στο

συμπέρασμα ότι αυτές οι αυλακώσεις ήταν οπτική απάτη γεγονός που επιβεβειώθηκε

αργότερα με τις διαστημικές αποστολές.

[kkokkolis]

Χάρτης του Άρη, Ευγένιος Μιχαήλ Αντωνιάδης, 1870-1944

 

Ακριβώς, αν και στην αρχή πίστευε την θεωρία, μετά τις προσωπικές του παρατηρήσεις ανασκεύασε. Εδώ βλέπουμε μια απεικόνιση της περιοχής των Ηλυσίων Πεδίων του Άρη, πάνω σε σκιαγράφηση από τον Schiaparelli από παρατηρήσεις του 1877 & 1890 και κάτω από τον Αντωνιάδη κατόπιν παρατηρήσεων τα έτη 1909, 1911, 1924 & 1926, καθώς και τους χάρτες που εξέδωσε στο έργο La Planète Mars το 1930. Προσέξτε τα ονόματα που έδωσε στα γεωγραφικά χαρακτηριστικά!

 

Με δικά του λόγια: « Personne n'a jamais vu un véritable canal sur Mars, et ainsi les « canaux » plus ou moins rectilignes, simples ou doubles, de Schiaparelli n'existent ni comme canaux, ni comme tracés géométriques; mais ils ont une base de réalité, puisqu'à l'emplacement de chacun d'eux, la surface de la planète présente soit une traînée irrégulière plus ou moins continue et tachetée, soit un bord déchiqueté de grisaille, soit encore un lac isolé, complexe. »

[kkokkolis]

Αρειανή Σφαίρα, Percival Lowell, 1901

Smithsonian Air and Space Museum

 

Εδώ η σφαίρα του Percival Lowell (1855-1916), κυρίου υποστηρικτή της θεωρίας των καναλιών, τα οποία είναι ιδιαιτέρως ευδιάκριτα πάνω της.

Αν και χρησιμοποιούσε ένα πολύ καλό διοπτρικό 24'' σε σκοτεινό ουρανό, οι προσοφθάλμιοι φακοί που έχει καθείς εξ υμών στην διάθεσή του είναι πολύ καλύτεροι από εκείνης της εποχής. Όλοι ωστόσο έβλεπαν τα κανάλια που δεν υπήρχαν την εποχή εκείνη, γεγονός που εκτός από επενέργεια των οπτικών σφαλμάτων μπορεί να αποδοθεί και σε ψυχολογικούς λόγους (επακτή αντιληπτική πλάνη).

[kkokkolis]

http://www.metacafe.com/watch/sy-14208627/train_drops_of_jupiter_official_music_video/

 

Drops Of Jupiter, Train, 2001

Songwriters: Hotchkiss, Robert S; Monahan, Pat; Stafford, James W; Underwood, Scott Michael; Colin, Charlie;

Now that she's back in the atmosphere

With drops of Jupiter in her hair, hey

She acts like summer and walks like rain

Reminds me that there's a time to change, hey

Since the return from her stay on the moon

She listens like spring and she talks like June, hey, hey

 

But tell me, did you sail across the sun?

Did you make it to the Milky Way

To see the lights all faded

And that heaven is overrated?

 

Tell me, did you fall for a shooting star?

One without a permanent scar

And then you missed me

While you were looking for yourself out there?

 

Now that she's back from that soul vacation

Tracing her way through the constellation, hey

She checks out Mozart while she does Tae-Bo

Reminds me that there's room to grow, hey

 

Now that she's back in the atmosphere

I'm afraid that she might think of me as

Plain ol' Jane told a story about a man

Who was too afraid to fly so he never did land

 

But tell me, did the wind sweep you off your feet?

Did you finally get the chance

To dance along the light of day

And head back to the Milky Way?

 

And tell me, did Venus blow your mind?

Was it everything you wanted to find?

And then you missed me

While you were looking for yourself out there

 

Can you imagine no love, pride, deep-fried chicken

Your best friend always sticking up for you

Even when I know you're wrong?

 

Can you imagine no first dance, freeze-dried romance

Five-hour phone conversation

The best soy latte that you ever had, and me?

 

But tell me, did the wind sweep you off your feet?

Did you finally get the chance

To dance along the light of day

And head back toward the Milky Way?

 

But tell me, did you sail across the sun?

Did you make it to the Milky Way

To see the lights all faded

And that heaven is overrated?

 

And tell me, did you fall for a shooting star?

One without a permanent scar

And then you missed me

While you were looking for yourself?

 

And did you finally get the chance

To dance along the light of day?

And did you fall for a shooting star?

Fall for a shooting star?

And now you're lonely looking for yourself out there