Περί Γαλαξιών.

[trex]

Μια υπεριώδης ματιά στα νέφη του Μαγγελάνου

 

Oι γαλαξίες Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου (Large Magellanic Cloud, LMC) και Μικρό Νέφος του Μαγγελάνου (Small Magellanic Cloud, SMC) είναι νεαρότεροι σε ηλικία από το Γαλαξία μας και είναι μέλη της Τοπικής Ομάδας γαλαξιών. Είναι οι κοντινότεροι γαλαξίες που είναι ορατοί με γυμνό μάτι.

Βρίσκονται σε απόσταση από τη Γη 168.000 έτη φωτός (το Μέγα Νέφος) και 195.000 έτη φωτός (το Μικρό Νέφος).

Ο μόνος άλλος γαλαξίας που φαίνεται με γυμνό μάτι είναι ο Μέγας Γαλαξίας της Ανδρομέδας (Μ31), αλλά πολύ πιο δύσκολα από τα Νέφη του Μαγγελάνου.

Ωστόσο, αντίθετα από αυτόν, τα Νέφη του Μαγγελάνου δεν φαίνονται ποτέ στον ελληνικό ή τον ευρωπαϊκό ουρανό, επειδή είναι πολύ νότια «αντικείμενα», αόρατα ακόμα και από τη βόρεια Αίγυπτο.

Σε αυτό οφείλουν και το όνομά τους, καθώς ο Φερδινάνδος Μαγγελάνος, γνωστός από τον πρώτο γύρο της Γης, τα έβλεπε επί πολλούς μήνες πλέοντας στις νότιες θάλασσες, ιδίως περιπλέοντας την νότιο Αμερική, το ίδιο όπως τα θαυμάζουν και σήμερα οι ναυτικοί του εμπορικού ναυτικού.

Στο βίντεο που ακολουθεί βλέπουμε λεπτομέρειες των γαλαξιών LMC και SMC όπως τις αποτύπωσε στο υπεριώδες φως το διαστημικό τηλεσκόπιο Swift της NASA.

 

http://physicsgg.me/2013/06/04/%CE%BC%CE%B9%CE%B1-%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B9%CF%8E%CE%B4%CE%B7%CF%82-%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%AC-%CF%83%CF%84%CE%B1-%CE%BD%CE%AD%CF%86%CE%B7-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%BC%CE%B1%CE%B3%CE%B3%CE%B5/

[trex]

Οταν οι γαλαξίες συγκρούονται

Το εντυπωσιακό φαινόμενο κατέγραψε το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble

 

Χιούστον

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble για μια ακόμη φορά κατέγραψε ένα εντυπωσιακό κοσμικό φαινόμενο και πιο συγκεκριμένα τη συγχώνευση δύο γαλαξιών. Ο φακός του Hubble έκανε κλικ σε μια από τις ενδιαφέρουσες φάσεις του φαινομένου.

 

Το φαινόμενο

 

Η συγχώνευση γίνεται ανάμεσα σε ένα σπειροειδή γαλαξία, σαν τον δικό μας, και σε ένα φακοειδή που θεωρείται ένα ενδιάμεσο είδος γαλαξία. Κάτι ανάμεσα σε σπειροειδή και ελλειπτικό γαλαξία. Στο κέντρο της εν εξελίξει συγχώνευσης (πολλοί ειδικοί προτιμούν τον όρο «σύγκρουση») διακρίνεται μια λαμπρή κοσμική δομή.

Πρόκειται για τον πυρήνα του σπειροειδή γαλαξία στον οποίο υπάρχουν εκατομμύρια άστρα ο οποίος στη διαδικασία της συγχώνευσης μετακινείται. Στον πυρήνα που έλαβε την ονομασία ESO 576-69 επιδρούν ισχυρές παλιρροϊκές δυνάμεις οι οποίες προκαλούν την επιμήκυνσή του κάνοντας τον να μοιάζει με ένα γιγάντιο αστρικό «στρόβιλο» που διαπερνά και τους δύο γαλαξίες.

 

http://www.axortagos.gr/otan-galaksies-sigkrouontai.html

[trex]

Η «σκονισμένη» μαύρη τρύπα

Εντυπωσιακές παρατηρήσεις σε μακρινή μελανή οπή

 

Σάντα Μπάρμπαρα, Καλιφόρνια

Τις πιο λεπτομερείς παρατηρήσεις που έχουν γίνει μέχρι σήμερα σε μια μελανή οπή έκανε διεθνής ερευνητική ομάδα. Οι ερευνητές κατάφεραν να δουν τι συμβαίνει στο κέντρο του μακρινού γαλαξία NGC 3783 όπου βρίσκεται μια γιγάντια μαύρη τρύπα που καταβροχθίζει τεράστιες ποσότητες ύλης. Μεγάλο μέρος του «γεύματος» της μελανής οπής είναι κοσμική σκόνη η οποία κινείται γύρω από την τρύπα.

 

Το… ντόνατ της σκόνης

 

Ο γαλαξίας NGC 3783 βρίσκεται σε απόσταση δεκάδων εκατομμυρίων ετών φωτός από εμάς και η ενεργή μελανή οπή στο κέντρου εκπέμπει ακτινοβολία που είναι ορατή σε όλο το Σύμπαν. Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας και του Πανεπιστημίου Christian-Albrechts-Universitat zu Kiel στη Γερμανία χρησιμοποίησαν το τηλεσκόπιο VLT στη Χιλή για να παρατηρήσουν τη μαύρη τρύπα.

 

Οι ερευνητές ανέμεναν ότι η σκόνη θα είχε σχηματοποιηθεί σε έναν δίσκο σε σχήμα ντόνατ ο οποίος θα κινούνταν σε τροχιά γύρω από τη μελανή οπή. Εμειναν έκπληκτοι όταν διαπίστωσαν ότι μεγάλες ποσότητες σκόνης υπήρχαν πάνω και κάτω από αυτό το κοσμικό… ντόνατ. Διαπίστωσαν επίσης ότι η σκόνη μέσα στο ντόνατ έχει υψηλή θερμοκρασία που κυμαίνεται από 700-1000 βαθμούς Κελσίου.

 

Σύμφωνα με τους ερευνητές η σκόνη που βρίσκεται έξω από τον δίσκο βρισκόταν στο εσωτερικό του αλλά για κάποιο λόγο εκδιώχθηκε από αυτόν. Η θερμοκρασία της «εξωτερικής» σκόνης είναι μικρότερη από εκείνη στο εσωτερικό του δίσκου. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal».

 

http://www.axortagos.gr/skonismeni-mavri-tripa.html

[trex]

Γαλαξιακό τανγκό

Το Hubble φωτογράφισε ένα εντυπωσιακό κοσμικό φαινόμενο

 

Χιούστον

 

Τον κοσμικό χορό δύο γαλαξιών κατέγραψε το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble. Πρόκειται για έναν σπειροειδή και έναν ελλειπτικό γαλαξία που βρίσκονται σε απόσταση 326 εκατομμυρίων ετών φωτός από εμάς, στον αστερισμό της Υδρας. Η επιστημονική κοινότητα έχει δώσει σε αυτό το γαλαξιακό δίδυμο την ονομασία Arp142.

 

Οι δύο γαλαξίες πότε προσεγγίζουν ο ένας τον άλλο σε σημείο τέτοιο που να φαίνεται ότι θα συγχωνευτούν και πότε απομακρύνονται μεταξύ τους. Αυτές οι κινήσεις δημιουργούν εντυπωσιακά φαινόμενα. Ενα από αυτά κατέγραψε το Hubble. Στην εικόνα που δόθηκε στη δημοσιότητα οι δύο γαλαξίες έχουν βρεθεί σε μια θέση τέτοια που να μοιάζουν όπως λένε οι ειδικοί με ένα μικρό πτηνό και πιο συγκεκριμένα με κολιμπρί.

 

http://www.axortagos.gr/galaksiako-tangko.html

[trex]

Συγχωνεύοντας τον... Κόσμο

Τι συμβαίνει όταν γαλαξίες, άστρα και μαύρες τρύπες ενώνονται μεταξύ τους

 

Οι συγχωνεύσεις δεν είναι εφεύρεση του κόσμου του εμπορίου, αφού πρόκειται για μια προαιώνια διαδικασία του κόσμου του Σύμπαντος. Γαλαξίες, άστρα και μελανές οπές συγχωνεύονται συνεχώς προκαλώντας εντυπωσιακά φαινόμενα. Ας ρίξουμε μια ματιά σε ορισμένα από αυτά.

Γαλαξιακό λίφτινγκ

Ενα σπάνιο κοσμικό φαινόμενο εντόπισε διεθνής ομάδα επιστημόνων. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι ο ελλειπτικός γαλαξίας Κένταυρος Α ανέπτυξε σπείρες ύστερα από τη συγχώνευσή του με έναν νεαρότερο και μικρότερο γαλαξία, κάτι που εντοπίζεται για πρώτη φορά. Η ανακάλυψη προσφέρει στους ειδικούς καινούργια στοιχεία για τη ζωή και την εξέλιξη των γαλαξιών. Ο NGC 5128, ευρύτερα γνωστός ως Κένταυρος Α, είναι ένας γιγάντιος ελλειπτικός γαλαξίας (αν και ορισμένοι υποστηρίζουν ότι κατατάσσεται στους φακοειδείς γαλαξίες) που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 12 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη, στον αστερισμό του Κενταύρου. Σύμφωνα με τους ειδικούς, ο Κένταυρος Α αντιμετώπιζε μια κρίση... μέσης ηλικίας. Τα λαμπρότερα άστρα του είχαν πλέον γεράσει και έχαναν τη «σπιρτάδα» τους. Επιπλέον ο γαλαξίας είχε χάσει το μεγαλύτερο μέρος των αερίων που είναι απαραίτητα για τη δημιουργία νέων άστρων. Ο Κένταυρος Α ήταν, σύμφωνα με τους ειδικούς, ένας «βαρετός γέρος».

 

Kάποια στιγμή όμως ένας μικρότερος και νεότερος γαλαξίας πλησίασε τον Κένταυρο Α. Η συγχώνευση των δύο γαλαξιών «ανανέωσε» τον γερο-γαλαξία, αφού προκάλεσε τη δημιουργία όχι μόνο νέων άστρων, αλλά και δύο σπειροειδών βραχιόνων. Στις παρατηρήσεις οι δύο αυτοί βραχίονες έμοιαζαν με κοσμικά πλοκάμια που περιελίσσονταν γύρω από το κέντρο του ελλειπτικού γαλαξία, με διαστάσεις και προσανατολισμούς που θυμίζουν τους σπειροειδείς γαλαξίες, όπως είναι για παράδειγμα ο δικός μας.

 

«Μείναμε έκπληκτοι όταν ανακαλύψαμε ότι επρόκειτο ξεκάθαρα για σπείρες. Μάλιστα κινούνται και συμπεριφέρονται όπως και οι σπείρες στους σπειροειδείς γαλαξίες» αναφέρει η Αλισον Πεκ του Αστεροσκοπείου ALMA στη Χιλή που ήταν μέλος της ερευνητικής ομάδας.

 

Αστρικός γάμος

Αστρονόμοι στις ΗΠΑ εντόπισαν με τη βοήθεια του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble ένα εντυπωσιακό κοσμικό φαινόμενο. Δύο μεγάλα αστρικά σμήνη στα οποία υπάρχουν γιγάντια άστρα βρίσκονται σε διαδικασία συγχώνευσης.

 

Τα δύο σμήνη βρίσκονται στο Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου, έναν μικρό γειτονικό μας γαλαξία. Τα δύο σμήνη βρίσκονται στο νεφέλωμα 30 Δοράδος που αποτελεί την πιο ενεργή περιοχή του Μεγάλου Νέφους του Μαγγελάνου αλλά και μια από τις πιο ενεργές περιοχές ολόκληρου του γαλαξιακού σμήνους στο οποίο ανήκει και ο γαλαξίας μας.

 

Στο νεφέλωμα γεννιούνται άστρα με αμείωτο ρυθμό τα τελευταία 25 εκατομμύρια χρόνια, ορισμένα εκ των οποίων έχουν μέγεθος 100-300 φορές μεγαλύτερο από αυτό του Ηλιου!

 

Τα δύο σμήνη βρίσκονται σε απόσταση 170.000 ετών φωτός από τη Γη και ως σήμερα οι επιστήμονες θεωρούσαν ότι πρόκειται για ένα γιγάντιο σμήνος αλλά, όπως αποδείχθηκε, πρόκειται τελικώς για δύο σμήνη που βρίσκονται στη διαδικασία της συγχώνευσης. Η ανακάλυψη θα φωτίσει την έρευνα γύρω από τη δημιουργία και εξέλιξη των αστρικών σμηνών.

 

Οι γιγάντιες φυσαλίδες

Το 2010 το διαστημικό τηλεσκόπιο Fermi είχε εντοπίσει ένα εντυπωσιακό αλλά μυστηριώδες φαινόμενο στο κέντρο του Γαλαξία. Δύο γιγάντιες φυσαλίδες εκτείνονται σε αντίθετες πλευρές από το κέντρο του Γαλαξία, εκεί όπου βρίσκεται ο Τοξότης Α*, η μελανή οπή του γαλαξία μας. Οι δομές αυτές αποτελούνται από σωματίδια υψηλής ενέργειας και από την πρώτη στιγμή της ανακάλυψής τους οι επιστήμονες προσπαθούν να διαπιστώσουν την προέλευσή τους. Μια νέα θεωρία κάνει λόγο για συγχώνευση του Τοξότη Α* με μια μικρότερη μαύρη τρύπα.

 

http://www.axortagos.gr/sigxonevontas-ton-kosmo.html

[Δροσος Γεωργιος]

Ο αδελφός του Γαλαξία μας.

Μοιάζει τόσο πολύ με τον γαλαξία μας που οι επιστήμονες τον χαρακτηρίζουν «αδελφό» του. Ο NGC 6744 είναι ένας σπειροειδής γαλαξίας που βρίσκεται σε απόσταση 30 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη. Ο NGC 6744 είναι μεγαλύτερος από τον γαλαξία μας. Ο κύριος δίσκος του NGC 6744 έχει διάμετρο περίπου 175 χιλιάδες ενώ η διάμετρος του δίσκου του Γαλαξία περίπου 100 χιλιάδες έτη φωτός.

Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια νέα εντυπωσιακή εικόνα του NGC 6744. Σε αυτή διακρίνονται καθαρά οι σπείρες του ενώ οι ειδικοί που τον μελετούν αναφέρουν ότι στις εξωτερικές περιοχές του έχουν δημιουργηθεί προϋποθέσεις για την γέννηση νέων άστρων.

http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=520411

[Δροσος Γεωργιος]

Αστραπιαίες πανίσχυρες εκπομπές ραδιοκυμάτων έξω από τον γαλαξία μας αποτελούν ένα νέο κοσμικό μυστήριο.

Μια διεθνής ομάδα αστρονόμων εντόπισε τέσσερις αστραπιαίας ταχύτητας μυστηριώδεις εκπομπές υψηλής ενέργειας ραδιοκυμάτων, που προέρχονται έξω από τον γαλαξία μας και φαίνεται να προκλήθηκαν σε απόσταση δισεκατομμυρίων ετών φωτός, όταν το σύμπαν είχε ηλικία έξι έως δέκα δισεκατομμυρίων ετών.

Για μια από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις στο πεδίο της ραδιο-αστρονομίας κατά τις τελευταίες δεκαετίες έκαναν λόγο οι αστρονόμοι.

Οι επιστήμονες αναρωτιούνται για την πηγή αυτών των αινιγματικών ραδιοεκπομπών, οι οποίες, σύμφωνα με της εκτιμήσεις, προέρχονται από κάποιο κατακλυσμικό γεγονός, όπως τη σύγκρουση και συγχώνευση δύο μαγνητικών άστρων νετρονίων (των λεγόμενων «μάγναστρων»).

Τα πολύ ισχυρά ραδιοκύματα είχαν διάρκεια μόλις λίγα χιλιοστά του δευτερολέπτου και ανιχνεύθηκαν στο νότιο ουρανό της Γης με το μεγάλο αυστραλιανό ραδιοτηλεσκόπιο CSIRO Παρκς διαμέτρου 64 μέτρων. Η σχετική ανακοίνωση της ανακάλυψης από τους ερευνητές πέντε χωρών (Βρετανία, Γερμανία, Ιταλία, Αυστραλία, ΗΠΑ), με επικεφαλής τον Νταν Θόρντον του πανεπιστημίου του Μάντσεστερ, έγινε στο περιοδικό «Science», σύμφωνα με το «Nature» και το «New Scientist».

http://www.sciencemag.org/content/341/6141/53

Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι το φαινόμενο προδίδει ένα από τα πιο ακραία καταστροφικά συμβάντα στην αστροφυσική, καθώς πιστεύεται ότι η πηγή των ραδιοεκπομπών εμπλέκει πολύ μεγάλες ποσότητες μάζας ή ενέργειας. Η πρώτη παρόμοια «έκρηξη» γρήγορων ραδιοκυμάτων (Fast Radio Burst ή FRB) άγνωστης προέλευσης παρατηρήθηκε το 2007 και ίσως μια δεύτερη το 2012, αλλά οι επιστήμονες δεν ήταν έως σήμερα σίγουροι αν όντως είχαν πέσει πάνω σε ένα αστροφυσικό φαινόμενο. Όμως, αυτή τη φορά, ο εντοπισμός τεσσάρων ίδιων «εκρήξεων» απομακρύνει κάθε αμφιβολία ότι πρόκειται πράγματι για ένα νέο κοσμικό μυστήριο.

Οι αστρονόμοι δεν αποκλείουν πλέον ότι τέτοιες πηγές ραδιοκυμάτων είναι πολύ συχνές και πιθανώς να συμβαίνουν σε κάθε γαλαξία μία φορά κάθε 1.000 χρόνια.

«Ίσως συμβαίνουν κάθε δέκα δευτερόλεπτα κάπου στον ουρανό, διαρκώντας το ένα δέκατο του χρόνου που χρειάζεται για να ανοιγοκλείσει κανείς τα μάτια του. Όμως, με τα υπάρχοντα τηλεσκόπια, θα πρέπει να είμαστε πολύ τυχεροί για να κοιτάξουμε στο σωστό σημείο του ουρανού τη σωστή στιγμή», δήλωσε ο Μάικλ Κράμερ, διευθυντής του Ινστιτούτου Ραδιοαστρονομίας Μαξ Πλανκ της Βόννης.

Στο μέλλον μεγαλύτερα τηλεσκόπια, όπως η υπό κατασκευή «Διάταξη Τετραγωνικού Χιλιομέτρου» (Square Kilometer Array-SKA), θα καλύψουν μεγαλύτερες περιοχές του ουρανού, διευκολύνοντας την παρατήρηση του φαινομένου, το οποίο έχει ονομαστεί και «blitzar» (από τη γερμανική λέξη ‘blitz’ για την αστραπή).

Τα μάγναστρα θεωρούνται μία πιθανή πηγή αυτών των ραδιο-εκπομπών, πιθανώς όταν αποχωρίζονται από το πανίσχυρο μαγνητικό πεδίο τους και καταρρέουν βαρυτικά, μετατρεπόμενα σε μαύρη τρύπα, οπότε είναι σε θέση να απελευθερώσουν περισσότερη ενέργεια μέσα σε ένα χιλιοστό του δευτερολέπτου από ό,τι ο Ήλιος μας σε ένα εκατομμύριο χρόνια.

Από την άλλη, οι επιστήμονες ανακοίνωσαν ότι σκοπεύουν να μελετήσουν αυτές τις ραδιο-εκρήξεις, καθώς διασχίζουν τον διαγαλαξιακό χώρο εως ότου να φθάσουν τη Γη, προκειμένου για να καταλάβουν καλύτερα τη φύση της ύλης ανάμεσα στους γαλαξίες.

http://physicsgg.me/2013/07/05/%ce%b1%cf%83%cf%84%cf%81%ce%b1%cf%80%ce%b9%ce%b1%ce%af%ce%b5%cf%82-%cf%80%ce%b1%ce%bd%ce%af%cf%83%cf%87%cf%85%cf%81%ce%b5%cf%82-%ce%b5%ce%ba%cf%80%ce%bf%ce%bc%cf%80%ce%ad%cf%82-%cf%81%ce%b1%ce%b4/

[trex]

Ενας μαθουσάλας γαλαξίας γευματίζει

Εχει ηλικία 12 δισ. ετών και «καταβροχθίζει» ψυχρές μάζες αερίου

 

Νέα Υόρκη

 

Ένα εντυπωσιακό κοσμικό φαινόμενο στις εσχατιές του Σύμπαντος κατέφεραν να καταγράψουν αστρονόμοι χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο VLT στη Χιλή. Πρόκειται για ένα πανάρχαιο γαλαξία, ηλικίας που έχει «μαγνητίσει» μάζες ψυχρού αερίου που βρίσκονται έξω από αυτόν και όταν τον πλησιάσουν τις… καταπίνει.

 

Ο γαλαξίας και το κβάζαρ

 

Οι επιστήμονες υποπτεύονταν εδώ και πολλά χρόνια ότι οι γαλαξίες τραβούν ύλη από το εξωτερικό περιβάλλον τους και την αφομοιώνουν στη συνέχεια. Ομως πρόκειται για μια διεργασία που αποδείχτηκε μέχρι σήμερα εξαιρετικά δύσκολο να παρατηρηθεί. Διεθνής ομάδα επιστημόνων με τη βοήθεια του VLT εντόπισε το φαινόμενο να λαμβάνει χώρα στα βάθη του Σύμπαντος. Οι αστρονόμοι εντόπισαν ένα γαλαξία ηλικίας περίπου 12 δισ. ετών (η ηλικία του Σύμπαντος υπολογίζεται στα 13.8 δις. έτη) την στιγμή που βρισκόταν σε ευθυγράμμιση με ένα ακόμη αρχαιότερο κβάζαρ.

 

Τα κβάζαρ είναι ενεργοί πυρήνες των γαλαξιών και όπως πιστεύουν οι αστροφυσικοί τροφοδοτούνται από μαύρες τρύπες. Τα κβάζαρ που έχουν εντοπιστεί μέχρι σήμερα είναι αρχαία, γεγονός που σημαίνει ότι για άγνωστους ακόμη λόγους όσο εξελισσόταν και αναπτυσσόταν το Σύμπαν οι γαλαξίες σταμάτησαν να παράγουν αυτές τις εντυπωσιακές κοσμικές δομές.

 

Το φαινόμενο

Καθώς το κβάζαρ και ο γαλαξίας ευθυγραμμίστηκαν το φως του κβάζαρ πέρασε μέσα από το ψυχρό αέριο που περιβάλλει τον γαλαξία και ουσιαστικά φώτισε το φαινόμενο επιτρέποντας στους επιστήμονες να το παρατηρήσουν για πρώτη φορά με τέτοια λεπτομέρεια. «Αυτού του είδους η ευθυγράμμιση είναι πολύ σπάνια και μας επέτρεψε να κάνουμε μοναδικές παρατηρήσεις. Καταφέραμε να δούμε καθαρά τόσο τον γαλαξία όσο και το αέριο που το περιβάλλει κάτι που θα μας βοηθήσει να βρούμε απαντήσεις σε ένα από τα μυστήρια γύρω από τον σχηματισμό των γαλαξιών. Το πώς αναπτύσσονται οι γαλαξίες και πώς τροφοδοτείται ο σχηματισμός των άστρων» αναφέρει ο Νίκολας Βουσέ του Ινστιτούτου Ερευνών Αστροφυσικής και Πλανητολογίας (IRAP) στην Τουλούζ, μέλος της ερευνητικής ομάδας. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Science».

 

http://www.axortagos.gr/enas-mathousalas-galaksias-gevmatizei.html

[Δροσος Γεωργιος]

Το αστεροσκοπείο Gemini δημοσιεύει εκπληκτικές εικόνες από το Σύμπαν.

Τα στελέχη του αστεροσκοπείου Gemini στην Χιλή έδωσαν στη δημοσιότητα μια σειρά από εκπληκτικές φωτογραφίες που κατέγραψε ένα νέο όργανο που έχουν στην διάθεση τους για να δείξουν τις δυνατότητες του. Με το GeMS έχουν καταγραφεί το τελευταίο διάστημα μεγάλης ευκρίνειας και λεπτομέρειας εικόνες από μακρινούς γαλαξίες, αστρικά σμήνη, νεφελώματα και άλλες δομές του Σύμπαντος. Εδώ θα δείτε πολλές από τις εντυπωσιακές εικόνες του GeMS, εμείς επιλέξαμε να προβάλλουμε δύο από αυτές.

http://www.gemini.edu/node/12020

Μια από τις πιο εντυπωσιακές είναι αυτή που καταγράφει αστρικά σμήνη στην περιοχή R136, στο Νεφέλωμα 30 Δοράδος. Το νεφέλωμα βρίσκεται στο Μεγάλο Μαγγελανικό Νέφος, έναν γειτονικό μας γαλαξία που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 160 χιλιάδων ετών φωτός από εμάς. Σύμφωνα με τους επιστήμονες το Νεφέλωμα 30 Δοράδος είναι η πιο γόνιμη περιοχή στο Μεγάλο Μαγγελανικό Νέφος. Οπως αναφέρουν, εκτός από το πλήθος των άστρων το νεφέλωμα και ειδικά η περιοχή R136 «γεννά» πολύ μεγάλα άστρα. Ορισμένα από αυτά έχουν μάζα 100 φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου.

Μια επίσης εξαιρετική φωτογραφία είναι αυτή από το σφαιρωτό σμήνος NGC 1851 που βρίσκεται σε απόσταση 40 χιλιάδων ετών φωτός από τη Γη. Με τον όρο σφαιρωτό αστρικό σμήνος ή σφαιρωτό σμήνος περιγράφεται μια πυκνή συγκέντρωση άστρων με σφαιρικό ή σχεδόν σφαιρικό σχήμα. Η κρατούσα θεωρία αναφέρει ότι είναι πιθανό να δημιουργηθούν μαύρες τρύπες στο εσωτερικό ενός σφαιρικού αστρικού σμήνους, όμως οι δυναμικές αλληλεπιδράσεις που αναπτύσσονται τις απομακρύνουν όλες από το σμήνος πλην μιας.

http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=520949

[trex]

Τι λάμπει στο κέντρο του γαλαξία;

Το Hubble εντόπισε μια μυστηριώδη κοσμική δομή

 

Χιούστον

Συνήθως στο κέντρο των γαλαξιών βρίσκονται μελανές οπές. Το διαστημικό τηλεσκόπιο Ηubble έκανε μια ακόμη εντυπωσιακή ανακάλυψη εντοπίζοντας μια μυστηριώδη κοσμική δομή στο κέντρο ενός γαλαξία. Η δομή αυτή που μοιάζει με μια υπέρλαμπρη δίνη φαίνεται να πηγάζει από το κέντρο του γαλαξία NGC 524.

 

Πρόκειται για έναν φακοειδή γαλαξία (ένα ενδιάμεσο είδος γαλαξία, κάτι ανάμεσα σε σπειροειδή και ελλειπτικό) που βρίσκεται σε απόσταση 90 εκατομμυρίων ετών φωτός από εμάς στον αστερισμό των ιχθύων. Οι επιστήμονες δεν μπορούν ακόμη να κάνουν έστω και κάποια εικασία για το τι μπορεί να συμβαίνει στο κέντρο του γαλαξία και τι είδους αντικείμενο ή φαινόμενο είναι αυτή η «δίνη».

 

http://www.axortagos.gr/lampei-sto-kentro-tou-galaksia.html

[Δροσος Γεωργιος]

Εντυπωσιακό φαινόμενο στα βάθη του Σύμπαντος.

Η αυτοκαταστροφή ενός άστρου ολοκληρώνεται με μια τρομερή έκρηξη. Η λάμψη της έκρηξης είναι τόσο έντονη ώστε φωτίζει ολόκληρο τον γαλαξία στον οποίο βρίσκεται το άστρο. Ο γαλαξίας λάμπει ένα εκατομμύριο φορές περισσότερο από ό,τι πριν.

Μετά από δώδεκα δισεκατομμύρια έτη το φως αυτής της λάμψης φτάνει σε ένα πλανήτη που όταν η έκρηξη έλαβε χώρα δεν υπήρχε.

Ομάδα ερευνητών χρησιμοποιώντας τα επίγεια τηλεσκόπια MMΤ και Gemini North εντόπισε την λάμψη αυτής της έκρηξης που συνέβη πριν από 12,7 δισ. έτη στο νεαρό τότε Σύμπαν. Η λάμψη έλουσε με φως τον γαλαξία του άστρου σε μια εποχή που οι ειδικοί έχουν χαρακτηρίσει ως «Κοσμικό Μεσαίωνα». Εκείνη την εποχή το Σύμπαν βρισκόταν στην αρχή της ανάπτυξής του και οι σωματιδιακές διεργασίες που εξελίσσονταν «μπλόκαραν» το φως και του δεν επέτρεπαν να ταξιδεύει ελεύθερα στον χώρο.

Οι ερευνητές εντόπισαν την έκλαμψη ακτίνων γάμμα (Gamma-Ray Burst ή εν συντομία GRB) που παρήγαγε η αστρική έκρηξη και της έδωσαν την κωδική ονομασία GRB 130606A.

«Το άστρο έζησε σε μια πολύ ενδιαφέρουσα εποχή, τον αποκαλούμενο 'Κοσμικό Μεσαίωνα'. Κατά έναν τρόπο λειτουργούμε ως ιατροδικαστές ερευνώντας τον θάνατο ενός άστρου και τη ζωή ενός γαλαξία στις αρχές της ύπαρξης του Σύμπαντος» αναφέρει ο Ράιν Τσορνόκ, του Κέντρου Αστροφυσικής Harvard Smithsonian που ήταν ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.

Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «The Astrophysical Journal».

http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=525373

[trex]

Οι γαλαξίες εξελίχθηκαν πολύ νωρίς…

Είχαν διαμορφωθεί στα είδη που γνωρίζουμε σήμερα μόλις 2,5 δισ. χρόνια μετά το Μπιγκ Μπανγκ

Ουάσινγκτον

 

Μια προσεκτική ματιά στα πληρέστερα σχετικά δεδομένα που διαθέτουμε αποκάλυψε κάτι απρόσμενο: ότι τα μορφολογικά και χρωματικά χαρακτηριστικά που καθορίζουν τα είδη των γαλαξιών έτσι όπως τα γνωρίζουμε σήμερα είχαν ήδη διαμορφωθεί μόλις 2,5 δισ. χρόνια μετά τη Μεγάλη Εκρηξη, και μάλιστα με την ίδια αναλογία. Η ανακάλυψη, η οποία υποδηλώνει ότι η εξέλιξη των γαλαξιών είναι ταχύτατη, προσφέρει στους αστροφυσικούς νέα στοιχεία για τη μελέτη του σχηματισμού των γαλαξιών ενώ επίσης θα βοηθήσει στη διερεύνηση της κατανομής της ύλης στο Σύμπαν.

 

Γαλαξιακή κληρονομιά

 

Θέλοντας να μελετήσουν την εξέλιξη της δομής των γαλαξιών ερευνητές του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης στο Αμχερστ με επικεφαλής τον Μάουρο Τζιαβαλίσκο έστρεψαν το βλέμμα τους πολύ μακριά στον χώρο και στον χρόνο. Ανέλυσαν δεδομένα από τη χαρτογράφηση CANDELS του τηλεσκοπίου Hubble (Cosmic Assembly Near-Infrared Deep Extragalactic Legacy Survey, το μεγαλύτερο δείγμα πολύ μακρινών γαλαξιών που έχει συλλεχθεί ως σήμερα) επικεντρώνοντας τις έρευνές τους στην περίοδο από 1,5 ως 3,5 δισ. χρόνια μετά το Μπιγκ Μπανγκ.

 

Αναλύοντας 1.671 πολύ μεγάλους γαλαξίες αυτής της περιόδου (την οποία οι αστρονόμοι ονομάζουν «κοσμικό καταμεσήμερο» επειδή η δημιουργία άστρων μέσα στους γαλαξίες βρισκόταν στην κορύφωσή της) οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η διάκριση των γαλαξιακών δομών και χρωμάτων που γνωρίζουμε σήμερα (σπειροειδείς και ελλειπτικοί, γαλάζιο και κόκκινο) είχε διαμορφωθεί και μάλιστα με την ίδια αναλογία: το ίδιο με σήμερα ποσοστό γαλαξιών ήταν σπειροειδείς και γαλάζιοι ενώ οι υπόλοιποι ήταν ελλειπτικοί και κόκκινοι.

 

«Ηδη δυόμισι δισεκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Εκρηξη οι γαλαξίες φαίνονται να έχουν τον ίδιο συσχετισμό μορφολογικών χαρακτηριστικών και σχετικών με τον σχηματισμό των άστρων ιδιοτήτων με αυτόν που βλέπουμε στο γειτονικό, σημερινό Σύμπαν» δήλωσε ο κ. Τζιαβαλίσκο στο «New Scientist». «Επομένως η διαδικασία της γαλαξιακής ποικιλομορφίας είναι πραγματικά ταχεία και αποτελεσματική».

Κόκκινο μυστήριο

Αν και προσφέρει νέες γνώσεις για τη μελέτη των γαλαξιών και του Σύμπαντος, η ανακάλυψη, όπως τονίζει ο ερευνητής, βαθαίνει ακόμη περισσότερο ένα ήδη σκοτεινό μυστήριο που περιβάλλει τους «στείρους» κόκκινους γαλαξίες. Η διάκριση των γαλαξιών είχε γίνει στη δεκαετία του 1920 από τον Εντουιν Χαμπλ με βάση το σχήμα και το χρώμα τους: οι σπειροειδείς γαλαξίες είναι ως επί το πλείστον γαλάζιοι, κάτι το οποίο σημαίνει ότι σχηματίζουν νέα άστρα, ενώ οι ελλειπτικοί είναι ως επί το πλείστον κόκκινοι, το οποίο σημαίνει ότι δεν παράγουν πια αστέρια.

 

«Οι δυο τύποι είναι εξίσου μεγάλοι, επομένως έχουν την ίδια βαρύτητα» ανέφερε ο κ. Τζιοβαλίσκο. «Γιατί ο ένας τύπος είναι σε θέση να παράγει αέρια, να τα μετατρέπει σε άστρα και να εξακολουθεί να εξελίσσεται ενώ ο άλλος είναι κόκκινος, νεκρός και ανενεργός;».

 

Η νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal», δεν δίνει απάντηση σε αυτό το ερώτημα, υποδηλώνει όμως ότι όποια και αν είναι η αιτία που εμποδίζει τη γέννηση των άστρων στους ελλειπτικούς γαλαξίες, αυτή θα πρέπει να επέρχεται πολύ γρήγορα αφού οι γαλαξίες του είδους εμφανίζονται τόσο νωρίς στο Σύμπαν.

 

http://www.axortagos.gr/galaksies-ekselixthikan-poli-noris.html

[trex]

Λαμπρός γαλαξίας μέσα σε μια... αντλία

Νέες παρατηρήσεις του Hubble σε ένα μυστηριώδες σμήνος του Σύμπαντος

 

Χιούστον

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble φωτογράφησε τον γαλαξία IC 2560 που βρίσκεται σε απόσταση 110 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη στο γαλαξιακό σμήνος της Αντλίας το οποίο βρίσκεται στον ομώνυμο αστερισμό. Ο IC 2560 ανήκει σε μια κατηγορία γαλαξιών που ονομάζεται Seyfert-2 κύριο χαρακτηριστικό των οποίων είναι ο υπέρλαμπρος πυρήνας τους. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η υψηλή φωτεινότητα του πυρήνα αυτών των γαλαξιών οφείλεται σε γιγάντιες ποσότητες καυτών αερίων που πηγάζουν από το κέντρο τους στο οποίο βρίσκονται μελανές οπές.

 

Δεν είναι όμως ο συγκεκριμένος γαλαξίας που παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον αλλά συνολικά το σμήνος της Αντλίας που ανακαλύφθηκε από τον Αββά Νικολά Λουί ντε Λακάιγ και αρχικά ονομάστηκε «Αεραντλία» προς τιμήν της αεραντλίας που είχε εφευρεθεί τον 18ο αιώνα. Το σμήνος της Αντλίας περιλαμβάνει περί τους 200 γαλαξίες και σε αντίθεση με τα περισσότερα γαλαξιακά σμήνη στην Αντλία δεν υπάρχει κάποιος κυρίαρχος γαλαξίας. Οι νέες παρατηρήσεις προσφέρουν νέα στοιχεία για τους γαλαξίες Seyfert-2 αλλά και το σμήνος της Αντλίας.

 

http://www.axortagos.gr/lampros-galaksias-mesa-se-mia-antlia.html

[trex]

To μεγαλύτερο «μελίσσι» άστρων στο Σύμπαν

Το Hubble εντόπισε μια περιοχή με 160 χιλιάδες σφαιρωτά σμήνη

Νέα Υόρκη

 

Μια ακόμη εκπληκτική ανακάλυψη στο Σύμπαν έκανε το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble. Τα όργανα του τηλεσκοπίου εστίασαν σε ένα απομακρυσμένο γιγάντιο σμήνος γαλαξιών, το Abell 1689 που βρίσκεται σε απόσταση περίπου δύο δισ. ετών φωτός από εμάς. Υπολογίζεται ότι στο Abell 1689 υπάρχουν περισσότεροι από χίλιοι γαλαξίες. Το Hubble εντόπισε στο Abell 1689 ένα τεράστιο αριθμό σφαιρωτών αστρικών σμηνών με τις πρώτες εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για 160 χιλιάδες τέτοια σμήνη. Είναι ο μεγαλύτερος αριθμός σφαιρωτών σμηνών που έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα σε ένα γαλαξιακό σμήνος. Συγκριτικά στον δικό μας γαλαξία υπάρχουν 150 σφαιρωτά αστρικά σμήνη.

 

Τα σφαιρωτά σμήνη

 

Σφαιρωτό σμήνος ή σφαιρωτό αστρικό σμήνος ονομάζεται στην αστρονομία μία σχετικώς πυκνή συγκέντρωση αστέρων με σφαιρικό ή σχεδόν σφαιρικό σχήμα, που περιφέρεται γύρω από το κέντρο ενός γαλαξία ως δορυφόρος του. Οι αστέρες που αποτελούν τα σφαιρωτά σμήνη είναι ισχυρώς δεσμευμένοι από τη βαρύτητα του κάθε σμήνους, πράγμα που δίνει στα σμήνη αυτά το σφαιρικό τους σχήμα.

 

Η μελέτη των σφαιρωτών αστρικών σμηνών είναι εξαιρετικά σημαντική για να συνθέσουν οι επιστήμονες το παζλ των κοσμικών διεργασιών που οδήγησαν στη μαζική παραγωγή άστρων στο πρώιμο Σύμπαν η οποία σηματοδότησε τη δημιουργία των γαλαξιών. Την ανακάλυψη έκανε διεθνής ομάδα επιστημόνων και δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «The Astrophysical Journal».

 

http://www.axortagos.gr/to-megalitero-melissi-astron-sto-simpan.html

[Δροσος Γεωργιος]

Εντυπωσιακή φωτογραφία του Hubble από τον αστερισμό του Κήτους.

Μια ακόμη εντυπωσιακή εικόνα προσέθεσε στον μακρύ κατάλογό του το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble. Τα όργανα του Hubble εστίασαν στον αστερισμό του Κήτους που είναι πιο γνωστός και με την προσωνυμία «Φάλαινα». Στην εικόνα που κατέγραψε το Hubble φαίνεταιι σαν ένα διαγαλαξιακό πλάσμα που μοιάζει με φάλαινα να έχει καταπιεί έναν ολόκληρο γαλαξία.

Στην πραγματικότητα η φωτογραφία απεικονίζει τα άστρα που βρίσκονται στον γαλαξία ESO 540-31. Πρόκειται για έναν γαλαξία που βρίσκεται σε απόσταση 11 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη και ανήκει στην κατηγορία των γαλαξιών-νάνων. Πρόκειται για γαλαξίες με σχετικά μικρό αριθμό άστρων που συνήθως είναι δορυφόροι μεγαλύτερων γειτονικών τους γαλαξιών.

http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=530697

[trex]

«Μακραίνει» η γαλαξιακή… Κόμη

Γιγάντιο νέφος αερίων εντοπίστηκε στο τεράστιο σμήνος Coma

 

Μασαχουσέτη

Με τη βοήθεια δύο διαστημικών τηλεσκοπίων διεθνής ομάδα επιστημόνων εντόπισε ένα γιγάντιο νέφος αερίων σε ένα από τα μεγαλύτερα και πιο εντυπωσιακά γαλαξιακά σμήνη του Σύμπαντος, το σμήνος της Κόμης. Η ανακάλυψη προσφέρει νέα στοιχεία για τη δομή και την εξέλιξη του σμήνους.

 

Το σμήνος

 

Επιστημονική ομάδα από τις ΗΠΑ, τη Βρετανία και τη Γερμανία χρησιμοποίησε τα διαστημικά τηλεσκόπια Chandra X-ray και XMM-Newton για να μελετήσει το γαλαξιακό σμήνος Abell 1656 που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 320 εκατομμυρίων ετών φωτός στον αστερισμό της Κόμης της Βερενίκης. Για τον λόγο αυτό το σμήνος έχει λάβει και την ονομασία «Σμήνος της Κόμης».

 

Το σμήνος της Κόμης είναι ένα από τα μεγαλύτερα, πιο πυκνά και πιο ενδιαφέροντα γαλαξιακά σμήνη που υπάρχουν στο Σύμπαν. Μέχρι στιγμής έχουν εντοπιστεί σε αυτό περισσότεροι από χίλιοι γαλαξίες, οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι μεγάλοι ελλειπτικοί και φακοειδείς γαλαξίες. Κυρίαρχοι του σμήνους είναι δύο γιγάντιοι ελλειπτικοί γαλαξίες που βρίσκονται στο κέντρο του.

 

Λίγοι σπειροειδείς γαλαξίες (σαν τον δικό μας) έχουν εντοπιστεί μόνο στην περιφέρεια του σμήνους. Το σμήνος της Κόμης είναι τόσο μεγάλο που οι επιστήμονες εκτιμούν ότι το φως χρειάζεται εκατομμύρια έτη για να ταξιδέψει από τη μια πλευρά του στην άλλη. Σε αυτό λαμβάνουν συνεχώς χώρα συγκρούσεις γαλαξιών ενώ οι ειδικοί πιστεύουν ότι και το ίδιο το σμήνος είναι προϊόν συγκρούσεων ανάμεσα σε γαλαξιακά σμήνη.

 

Τα νέφη

 

Με τη βοήθεια των δύο τηλεσκοπίων οι ερευνητές εντόπισαν την παρουσία γιγάντιων νεφών καυτού αερίου στο κέντρο του σμήνους. Πιστεύουν ότι στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα νέφος που περιβάλλει τους δύο γιγάντιους ελλειπτικούς γαλαξίες στο κέντρο του. Το νέφος διαθέτει πλήθος βραχιόνων που εκτείνονται σε διάφορες περιοχές του σμήνους, γεγονός που οπτικά δημιουργεί την εντύπωση ότι έχουμε να κάνουμε με ένα σύνολο από διαφορετικά νέφη. Οι ερευνητές αναφέρουν όμως ότι το πιθανότερο είναι ότι πρόκειται για ένα μόνο νέφος ή το πολύ δύο.

 

Εκτιμούν ότι το νέφος αυτό σχηματίστηκε πριν από περίπου 300 εκατομμύρια έτη και είναι προϊόν γαλαξιακών συγκρούσεων. Η μελέτη του αναμένεται να προσφέρει νέα στοιχεία για το πώς εξελίχθηκε το εντυπωσιακό και μυστηριώδες σμήνος της Κόμης καθώς και καινούργια δεδομένα για διάφορες κοσμικές διεργασίες όπως η γέννηση άστρων. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Science».

 

http://www.axortagos.gr/makrainei-i-galaksiaki-komi.html

[trex]

Ο πιο μακρινός γαλαξίας

Απέχει 30 δισ. έτη φωτός από τη Γη και υπήρχε ήδη όταν το Σύμπαν ήταν μόλις 700 εκ. ετών, λίγο μετά τη Μεγάλη Εκρηξη

 

Λονδίνο

 

Ο πιο μακρινός γαλαξίας που έχει ανακαλυφθεί ως σήμερα εντοπίσθηκε από διεθνή ομάδα επιστημόνων. Ο zb_GND_5296, όπως είναι το διόλου εντυπωισακό όνομά του, βρίσκεται 30 δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά από τη Γη και υπολογίζεται ότι είχε ήδη γεννηθεί όταν το Σύμπαν ήταν μόλις 700 εκατομμυρίων ετών. Η ανακάλυψη θεωρείται ότι θα βοηθήσει τους αστρονόμους να ρίξουν φως σε μια «στιγμή» του κόσμου μας που ακολούθησε αμέσως μετά τη Μεγάλη Εκρηξη.

 

Σημαντική επιβεβαίωση

 

Ο zb_GND_5296 δεν είναι «καινούργιος» για τους επιστήμονες. Είχε εντοπισθεί από το τηλεσκόπιο Χαμπλ, αλλά η απόστασή του δεν είχε υπολογιστεί επακριβώς. Αυτό επετεύχθη τώρα από αστρονόμους με επικεφαλής τον Στίβεν Φίνκελσταϊν του Πανεπιστημίου του Τέξας στο Οστιν που χρησιμοποίησαν δεδομένα του Αστεροσκοπείου Κεκ στη Χαβάη. «Αυτός είναι ο πιο μακρινός γαλαξίας που έχουμε επιβεβαιώσει ως τώρα» δήλωσε ο δρ Φινκελστάιν. «τον βλέπουμε όπως ήταν 700 εκατομμύρια χρόνια μετά το Μπιγκ Μπανγκ».

 

Επειδή το φως χρειάζεται τόσο χρόνο για να ταξιδέψει και να φθάσει ως εμάς από την άκρη του Σύμπαντος οι επιστήμονες βλέπουν τον γαλαξία όπως ήταν πριν από 13,1 δισεκατομμύρια χρόνια. Προκειμένου να υπολογίσουν την απόστασή του οι ειδικοί ανέλυσαν το χρώμα του. Καθώς το Σύμπαν διαστέλλεται τα αντικείμενα που βλέπουμε γύρω μας απομακρύνονται από τη Γη, με αποτέλεσμα τα κύματα του φωτός που εκπέμπουν να επιμηκύνονται και να φαίνονται πιο κόκκινα από ό, τι είναι στην πραγματικότητα. Αυτή η αλλαγή στο χρώμα ονομάζεται μετατόπιση προς το ερυθρό και μετράται με μια συγκεκριμένη κλίμακα.

 

Όπως περιγράφουν στη μελέτη τους που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Nature» οι αστρονόμοι που ανέλυσαν το χρώμα του zb_GND_5296 είδαν ότι έχει μετατόπιση προς το ερυθρό 7,51, μεγαλύτερη από αυτή του μέχρι τώρα θεωρούμενου μακρινότερου γαλαξία ο οποίος έχει μετατόπιση προς το ερυθρό 7,21. Ο νεος κάτοχος του ρεκόρ της απόστασης είναι μικρός – η μάζα του είναι ίση μόλις με το 1-2% της μάζας του Γαλαξία. Είναι όμως πλούσιος σε βαρέα στοιχεία και έχει ένα εξαιρετικό χαρακτηριστικό, «γεννά» νέα άστρα με εκπληκτική ταχύτητα, εκατοντάδες φορές μεγαλύτερη από αυτή με την οποία μπορεί να δημιουργήσει άστρα ο δικός μας γαλαξίας.

 

Νέες γνώσεις από πολύ μακριά

 

Η ανακάλυψη θεωρείται ότι θα προσφέρει στους επιστήμονες νέες γνώσεις για τα πρώτα στάδια του Σύμπαντος. «Ενας πολύ ενδιαφέρων τρόπος για να μάθουμε πράγματα για το Σύμπαν είναι να μελετήσουμε αυτές τις εσχατιές, και αυτό μας λέει κάτι σχετικά με το τι είδους φυσικές διαδικασίες επικρατούν στον σχηματισμό και την εξέλιξη των γαλαξιών» τόνισε ο δρ Φινκελστάιν. «Το σπουδαίο με αυτόν τον γαλαξία είναι ότι δεν είναι μόνο μακρινός αλλά είναι επίσης εξαιρετικός». Ο ερευνητής πρόσθεσε ότι θεωρεί πως ακόμη πιο μακρινοί γαλαξίες θα ανακαλυφθούν στο άμεσο μέλλον, όταν το νέο τηλεσκόπιο Τζέιμς Γουέμπ (James Webb Space Telescope – JWST).

 

Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα στο BBC ο δρ Μάρεκ Κούκουλα του Βασιλικού Αστεροσκοπείου στο Γκρίνουιτς ο οποίος δεν μετείχε στη μελέτη δήλωσε: «Αυτά σε συνδυασμό με άλλα στοιχεία δείχνει ότι υπάρχουν ήδη κάποιοι μάλλον εκπληκτικά εξελιγμένοι γαλαξίες στα πρώτα στάδια του Σύμπαντος. Αυτός ο ταχύς ρυθμός δημιουργίας άστρων ίσως αποτελεί μια ένδειξη σχετικά με το γιατί οι γαλαξίες αυτοί μπορούν να σχηματιστούν τόσο γρήγορα».

 

http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=536291

[trex]

Ανεβάζω ακόμα ένα άρθρο σχετικό με τον γαλαξία zb_GND_5296 καθώς το προηγούμενο περιείχε κάποιες ανακρίβειες σχετικά με την απόσταση του γαλαξία.

 

Εντοπίστηκε ο πιο μακρινός γαλαξίας του σύμπαντος: Απέχει 13.1 δισεκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη

 

Τον πιο μακρινό Γαλαξία που έχει παρατηρηθεί ποτέ στο σύμπαν, εντόπισαν πρόσφατα αστρονόμοι, χρησιμοποιώντας το διαστημικό τηλεσκόπιο Χαμπλ σε συνεργασία με το επίγειο τηλεσκόπιο του Μάουνα Κέα στη Χαβάη.

 

Πρόκειται για τον z8_GND_5296, ο οποίος απέχει 13,1 δισεκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη και πλέον αποτελεί επίσημα το πιο μακρινό διαστημικό αντικείμενο που έχει ανιχνευθεί ποτέ .

 

Ενα αμυδρό υπέρυθρο φως που προέρχεται από αυτό το αρχαίο γαλαξία εντοπίστηκε από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble και ένα από τα μεγαλύτερα επίγεια τηλεσκόπια στον κόσμο, το τηλεσκόπιο μήκους δέκα μέτρων στο Παρατηρητήριο Κέκ στο Μάουνα Κέα της Χαβάης.

 

«Το φως από αυτόν το γαλαξία άρχισε το ταξίδι του, όταν το σύμπαν ήταν περίπου 700 εκατομμυρίων ετών και μόλις βγήκε από την κοσμική ομίχλη που έχει απομείνει από τη γέννησή του» εξηγεί ο Κάσι Πάποβιτς, ένας από τους επικεφαλής συντάκτες της μελέτης και αστρονόμος του Πανεπιστημίου Texas A & M.

 

Ο προηγούμενος κάτοχος του ρεκόρ μακρινότερου γαλαξία είναι ένας εξαιρετικά αμυδρός γαλαξίας που βρίσκεται περίπου 100 εκατομμύρια έτη φωτός πιο κοντά στη Γη, απ΄ ότι ο z8_GND_5296.

 

Η ανακάλυψη, αναμένεται να βοηθήσει τους ερευνητές να κατανοήσουν καλύτερα τη λεγόμενη εποχή του επαναϊονισμόυ , όταν δηλαδή τα νεογέννητα καυτά μεγάλα αστέρια και οι γαλαξίες τους μεταμόρφωναν το σύννεφο αδιαφανούς υδρογόνου στο διαφανές διαγαλαξιακό χώρο που βλέπουμε σήμερα .

 

«Οι γαλαξίες τους εκείνη την εποχή του σύμπαντος γέμιζαν με νεογέννητα , μεγάλα αστέρια , πολλά από τα οποία θα μπορούσαν να έχουν χίλιες φορές τη μάζα του δικού μας Ηλιου» εξηγεί ο Πάποβιτς

 

Ωστόσο προσθέτει ότι «δεν έχουμε ακόμα κανένα αποδεικτικό στοιχείο ότι τα αστέρια αυτά υπάρχουν ακόμα σε αυτό το μακρινό γαλαξία.»

 

Πηγή: Εντοπίστηκε ο πιο μακρινός γαλαξίας του σύμπαντος: Απέχει 13.1 δισεκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη | iefimerida.gr http://www.iefimerida.gr/node/127508#ixzz2idM3LsVM

[dpa2007]

Υπάρχει δυνατότητα προσομοίωσης στο Celestia;

ή άλλη δυνατότητα προσομοίωσης;

[trex]

Μαύρη τρύπα σε... άσπρο πέπλο

Εντυπωσιακή φωτογραφία από τον γαλαξία NGC 4945

 

Χιούστον

H NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια εντυπωσιακή εικόνα του γαλαξία NGC 4945 που έχει κοινά χαρακτηριστικά με τον δικό μας γαλαξία. Ο σπειροειδής NGC 4945 βρίσκεται σε απόσταση 13 εκ. ετών φωτός στον αστερισμό του Κενταύρου. Οπως και ο δικός μας γαλαξίας έτσι και ο NGC 4945 διαθέτει μια γιγάντια μελανή οπή η οποία όμως είναι πολύ πιο ενεργή από τη δική μας.

 

H μαύρη τρύπα του NGC 4945 βρίσκεται μέσα στην περιοχή με το λευκό χρώμα της φωτογραφίας η οποία και αποτελεί σύνθεση εικόνων που έχουν καταγράψει από τον γαλαξία το διαστημικό τηλεσκόπιο Chandra και ισχυρά επίγεια τηλεσκόπια.

 

http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=538017

[trex]

Ενας γαλαξίας σκέτο… πυροτέχνημα

Στον NGC 6946 «σκάνε» συνεχώς σουπερνόβα που τον κάνουν να λάμπει σε διάφορα χρώματα

 

Χιούστον

Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια εντυπωσιακή φωτογραφία του σπειροειδούς γαλαξία NGC 6946 που βρίσκεται σε απόσταση 22 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη. Στον γαλαξία αυτό οι εκρήξεις σουπερνόβα (άστρα που αυτοκαταστρέφονται) αποτελούν συχνό φαινόμενο. Μόνο κατά τη διάρκεια των τελευταίων 100 ετών έχουν εντοπισθεί και παρατηρηθεί οκτώ σουπερνόβα. Οι εκρήξεις αυτές κάνουν τον γαλαξία να φωτοβολεί και μάλιστα με διάφορα χρώματα στο κοσμικό περιβάλλον.

 

Για αυτό και οι επιστήμονες έχουν προσδώσει στον NGC 6946 το προσωνύμιο «Γαλαξίας Πυροτέχνημα». Η φωτογραφία που έδωσε στην δημοσιότητα η NASA αποτελεί συνδυασμό εικόνων του γαλαξία που έχουν καταγράψει το διαστημικό τηλεσκόπιο Chandra και τα τηλεσκόπια του επίγειου δικτύου Gemini. Σε αυτή την εικόνα ο γαλαξίας εμφανίζεται με εντυπωσιακή χρωματική παλέτα.

 

http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=538878

[Δροσος Γεωργιος]

Η μελέτη του NGC 4921 θα προσφέρει νέα δεδομένα για τη διαστολή του Σύμπαντος.

Η κωδική του ονομασία είναι NGC 4921 και είναι ένας σπειροειδής γαλαξίας που βρίσκεται σε απόσταση 310 εκατομμυρίων ετών φωτός από εμάς. Οι επιστήμονες τον έχουν ονομάσει «αναιμικό γαλαξία» επειδή έχει μικρή παραγωγή άστρων και η φωτεινότητα του είναι χαμηλή. Νέες παρατηρήσεις του αναιμικού γαλαξία με το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble θα επιτρέψουν στους επιστήμονες να εκτιμήσουν εκ νέου τη θέση του στο Σύμπαν και να επανεκτιμήσουν τους υπολογισμούς τους για τη διαστολή του Σύμπαντος.

Σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία το Σύμπαν διαστέλλεται και μάλιστα με επιτάχυνση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα κοσμικά αντικείμενα και ειδικότερα οι γαλαξίες να απομακρύνονται ο ένας από τον άλλο. Η κατάληξη που θα έχει αυτό το φαινόμενο έχει γίνει αντικείμενο διαφόρων θεωριών. Δύο εξ αυτών έχουν ξεχωρίσει.

Η μια θεωρία αναφέρει ότι η επιταχυνόμενη διαστολή του Σύμπαντος οδηγεί σταδιακά στη ψύξη του.

Οι γαλαξίες θα απομακρύνονται ολοένα και περισσότερο ο ένας από τον άλλο με αποτέλεσμα (μετά από αρκετά δισ. έτη) να «παγώσουν» και τελικά να «σβήσουν» με το Σύμπαν να μετατρέπεται σε απόλυτα σκοτεινό και ψυχρό.

Η δεύτερη θεωρία που είναι γνωστή ως «Μεγάλη Σχάση», αναφέρει ότι αυτή η διαστολή «τεντώνει» το Σύμπαν με αποτέλεσμα στο τέλος να «σκιστεί» και να καταστραφεί.

http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=542856

[Δροσος Γεωργιος]

Εκπληκτική φωτογραφία από κοσμικά εργαστήρια σε γειτονικό μας γαλαξία.

Το Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου είναι ένας γειτονικός μας γαλαξίας που αποτελεί μόνιμο στόχο παρατήρησης των επιστημόνων. Ανάμεσα στα άλλα αυτός ο γαλαξίας φιλοξενεί πολλές περιοχές γέννησης νέων άστρων. Με τη βοήθεια του τηλεσκοπίου VLT στη Χιλή αστρονόμοι κατέγραψαν μια εκπληκτική εικόνα στην οποία αποτυπώνεται όλο το εύρος της κοσμικής δραστηριότητας. Στην εικόνα καταγράφονται εντυπωσιακά νεφελώματα, νεογέννητα άστρα και υπερκαινοφανείς αστέρες (σουπερνόβα).

Η φωτογραφία καταγράφει κυρίως διάφορα νεφελώματα του γαλαξία. Οι περιοχές σε κάθε νεφέλωμα οι οποίες λάμπουν πιο έντονα είναι περιοχές όπου γεννιούνται νέα άστρα. Στο δεξί μέρος της εικόνας το έντονο λευκογάλαζο φως που εκπέμπουν τα νέα άστρα «σπάει» ένα μικρό ερυθρωπό νεφέλωμα που εντοπίστηκε πολύ πρόσφατα. Η κωδική του ονομασία είναι NGC 2035 αλλά οι επιστήμονες το ονόμασαν «Νεφέλωμα του Κεφαλιού του Δράκου». Πράγματι αν το κοιτάξει κανείς πιο προσεκτικά το νεφέλωμα θυμίζει κεφάλι δράκου το οποίο «κοιτάζει» προς τα αριστερά.

http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=543562

[trex]

Μια κοσμική… τηγανίτα

Εντυπωσιακή εικόνα του γαλαξία ESO 373-8

 

Χιούστον

Μια ακόμη εντυπωσιακή εικόνα από το Σύμπαν προσέθεσε στον μακρύ του κατάλογο το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble. Το τηλεσκόπιο φωτογράφισε τον γαλαξία ESO 373-8 που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 25 εκατομμυρίων ετών φωτός από εμάς. Ο ESO 373-8 ανήκει στο γαλαξιακό σμήνος NGC 2997 και εξαιτίας του σχήματος του έχει λάβει τον χαρακτηρισμό «τηγανίτα» από τους ειδικούς. Δεν είναι ο μόνος γαλαξίας… τηγανίτα στο Σύμπαν αφού διάφορα φαινόμενα και κυρίως η στροφορμή «υποχρεώνουν» ορισμένους γαλαξίες που ξεκινούν ως γιγάντιες μπάλες περιστρεφόμενων αερίων να μετατρέπονται σε λεπτούς κοσμικούς δίσκους.

 

http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=553319

[Δροσος Γεωργιος]

Το τηλεσκόπιο Χαμπλ «είδε» χιλιάδες άγνωστους γαλαξίες.

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble της NASA «είδε» πιο μακριά στις εσχατιές του σύμπαντος, από κάθε άλλη φορά έως τώρα, δημιουργώντας μια εικόνα «βαθιού πεδίου», η οποία, μεταξύ άλλων, αποκαλύπτει περίπου 3.000 άγνωστους μέχρι σήμερα γαλαξίες, οι οποίοι είχαν δημιουργηθεί κατά τα δύο πρώτα δισεκατομμύρια χρόνια μετά την «Μεγάλη Έκρηξη» (Μπιγκ Μπανγκ).

Για τη νέα φωτογραφία χρειάστηκε να εκτεθεί η κάμερα του τηλεσκοπίου επί 50 ώρες, ώστε να συλλέξει επαρκές συμπαντικό φως, καταφέρνοντας έτσι να «δει» υπερβολικά αχνούς γαλαξίες, που βρίσκονται σε απόσταση άνω των 12 δισεκατομμυρίων ετών φωτός.

«Είναι η βαθύτερη φωτογράφηση του σύμπαντος που έχει γίνει ποτέ. Βλέπουμε πράγματα 10 έως 20 φορές πιο αχνά από ό,τι έχουμε δει ποτέ», δήλωσε η επικεφαλής της έρευνας Τζένιφερ Λοτζ στο συνέδριο της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρίας.

Η πρώτη εικόνα «βαθιού πεδίου» του τηλεσκοπίου Χαμπλ είχε ληφθεί το 1996 και είχε γίνει αμέσως διάσημη. Κάτι ανάλογο αναμένεται να συμβεί με τη νέα σειρά νέων εικόνων «βαθιού πεδίου» (με την ονομασία "Frontier Fields"), που άρχισε να τραβά η αναβαθμισμένη κάμερα του τηλεσκοπίου. Το τηλεσκόπιο αξιοποιεί, παράλληλα, τη νέα αστρονομική τεχνική του «βαρυτικού φακού», η οποία χρησιμοποιεί τα παρεμβαλλόμενα ουράνια αντικείμενα (π.χ. γαλαξιακά σμήνη) ως μεγεθυντικούς φακούς για να «δει» πολύ πιο μακρινά αντικείμενα, ενισχύοντάς τα έτσι σε μέγεθος και φωτεινότητα κατά δέκα έως 20 φορές.

Τον Μάιο το «Χαμπλ» θα διπλασιάσει τον συνολικό χρόνο έκθεσης της κάμερας βαθιού πεδίου στις 103 ώρες, έτσι ώστε να παράγει ακόμα πιο αποκαλυπτικές φωτογραφίες από τα σύνορα του αισθητού σύμπαντος.

Ένα βασικό ερώτημα που αναζητά απάντηση, όπως είπε η Λοτζ, είναι να διαπιστωθεί πότε για πρώτη φορά εμφανίστηκαν γαλαξίες όπως ο δικός μας, όπως επίσης πότε εμφανίστηκαν οι πρώτοι-πρώτοι γαλαξίες στο σύμπαν. Οι γαλαξίες πιστεύεται ότι δημιουργούνται μέσα σε νέφη σκοτεινής ύλης, κάτι όμως που δεν έχει επιβεβαιωθεί.

Τα επόμενα χρόνια, οι νέες οπτικές και υπέρυθρες παρατηρήσεις του «Χαμπλ» θα συνδυαστούν με τις παρατηρήσεις σε πρόσθετα μήκη κύματος του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος από δύο άλλα διαστημικά τηλεσκόπια της NASA, το «Σπίτσερ» (υπέρυθρο) και το «Τσάντρα» (ακτίνων-Χ), καθώς και από το μεγάλο επίγειο ευρωπαϊκό τηλεσκόπιο ALMA στη Χιλή, για να δώσουν μια πληρέστερη εικόνα του σύμπαντος κατά την πρώτη περίοδο δημιουργίας του, ιδίως όσον αφορά τη διαχρονική εξέλιξη των γαλαξιών και των συνοδευτικών μαύρων οπών.

http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22769&subid=2&pubid=63944757#