Τηλεσκόπιο Hubble.

[Δροσος Γεωργιος]

Το Hubble χαρτογράφησε την πιο μυστηριώδη έκρηξη στο Σύμπαν και το σημείο που συνέβη μεγαλώνει το μυστήριο.

Καλλιτεχνική απεικόνιση της έκρηξης FBOT που εντόπισε το Hubble. πηγή φωτό (NASA, ESA, NSF’s NOIRLab, Mark Garlick , Mahdi Zamani)

Η έκρηξη αυτή έγινε σε ένα σημείο του Διαστήματος που δεν υπάρχει τίποτε που να εξηγεί τι συνέβη.Οι επιστήμονες την ονομάζουν «γρήγορη μπλε οπτική παροδική έκρηξη» (FBOT) και πρόκειται για ένα είδος κοσμικών εκρήξεων που ανακαλύφθηκε πριν από λίγα χρόνια με την πηγή προέλευσης και τους μηχανισμούς τους να παραμένουν μυστηριώδεις για τους ειδικούς. Το 2018 κατέστη εφικτή για πρώτη φορά η καταγραφή μια έκρηξης FBOT η οποία συνέβη σε απόσταση 180 εκατ. ετών φωτός από τη Γη έλαβε την κωδική ονομασία AT2018 αλλά έγινε περισσότερο γνωστή με το παρατσούκλι «αγελάδα».«Τα FBOT είναι πραγματικά λαμπερά  πιο λαμπερά και από κάποιες υπέρλαμπρες εκρήξεις σουπερνόβα. Όμως τα FBOT εμφανίζονται ξαφνικά και στη συνέχεια η φωτεινότητα εξαφανίζεται απότομα. Σε αντίθεση με τα συμβατικά σουπερνόβα τα FBOT δεν υπάρχουν ραδιενεργά στοιχεία που να τροφοδοτούν τη φωτεινότητα, επομένως η ισχύς τους πρέπει να προέρχεται από κάπου αλλού» είχε πει ο αστροφυσικός Τζάστιν Μάουντ, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας που εντόπισε την πρώτη έκρηξη FBOT.Τα επόμενα χρόνια εντοπίστηκαν μερικές ακόμη εκρήξεις FBOT οι οποίες όμως έχουν χαρακτηριστικά που αντί να βοηθούν τους επιστήμονες να κατανοήσουν καλύτερα το φαινόμενο γεννούν νέα ερωτηματικά. Μια από αυτές τις εκρήξεις FBOT που εντοπίστηκαν έλαβε την κωδική ονομασία AT2023fhn και το παρατσούκλι «Ο Σπίνος».Όπως όλες οι εκρήξεις FBOT έτσι και αυτή εξέπεμψε ένα έντονο μπλε φως για λίγες μόλις μέρες και στη συνέχεια έσβησε απότομα. Η NASA ανακοίνωσε ότι το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble κατάφερε να εντοπίσει την θέση αυτής της έκρηξης η οποία δημιουργεί νέους πονοκεφάλους στους επιστήμονες. Αυτό γιατί η έκρηξη φαίνεται ότι συνέβη σε μια περιοχή του Διαστήματος ανάμεσα σε δύο γαλαξίες, ένα γαλαξία που βρίσκεται σε απόσταση 15 χιλιάδες έτη φωτός μακριά από την έκρηξη και έναν μεγαλύτερο σπειροειδή που βρίσκεται σε απόσταση 50 χιλιάδων ετών φωτός από την έκρηξη.Όλες οι προηγούμενες εκρήξεις FBOT που γνωρίζουμε συνέβησαν μέσα σε σπειροειδείς γαλαξίες και ειδικότερα σε σημεία τους όπου υπάρχει σε εξέλιξη η γέννηση νέων άστρων κάτι που σημαίνει ότι οι εκρήξεις αυτές πιθανώς συνδέονται με έντονες κοσμικές διεργασίες και αλληλεπιδράσεις. Όπως είναι ευνόητο ο εντοπισμός μιας έκρηξης FBOT στο διαγαλαξιακό κενό όπου φαινομενικά δεν συμβαίνει τίποτε δημιουργεί έντονο προβληματισμό στους ειδικούς.Μια εικασία που κάνουν οι επιστήμονες είναι ότι οι εκρήξεις FBOT είναι προϊόν της αλληλεπίδρασης ή πιο σωστά της καταστροφής ενός άστρου που έπεσε στα πανίσχυρα βαρυτικά δίχτυα μια μικρής μαύρης τρύπας με μάζα εκατό ως χίλιες φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου. Η ύπαρξη ενός άστρου και μιας τέτοιας μαύρης τρύπας στο διαγαλαξιακό κενό δεν είναι συμβατή με τα κοσμολογικά δεδομένα και έτσι καλούνται οι επιστήμονες να βρουν απαντήσεις.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1521865/to-hubble-chartografise-tin-pio-mystiriodi-ekrixi-sto-sympan-kai-to-simeio-poy-synevi-megalonei-to-mystirio/

[Δροσος Γεωργιος]

Το Hubble εντόπισε γαλαξία που ανοιγοκλείνει το διακόπτη γέννησης άστρων.

Ο γαλαξίας NGC 6951 όπως τον κατέγραψε το Hubble. πηγή φωτό (ESA, A. Filippenko (University of California – Berkeley), R. Foley (University of California – Santa Cruz), C. Kilpatrick (Northwestern University), and D. Sand (University of Arizona); Processing: Gladys Kober (NASA/Catholic University of America))

Σπάνιο κοσμικό φαινόμενο ανακάλυψε το αρχαιότερο διαστημικό τηλεσκόπιο.Λαμπεροί μπλε σπειροειδείς βραχίονες περιστρέφονται γύρω από το φωτεινό  λευκό κέντρο του γαλαξία NGC 6951 που βρίσκεται σε απόσταση 78 εκατομμυρίων ετών φωτός μακριά από τη Γη στον αστερισμό του Κηφέα. Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble κατέγραψε αυτή την εντυπωσιακή εικόνα του NGC 6951 που έχει… ιντριγκάρει τους επιστήμονες με τον ανορθόδοξο  κοσμικά τρόπο με τον οποίο λειτουργεί.Οι παρατηρήσεις και μελέτες σε αυτόν το γαλαξία έδειξαν ότι είχε τον  υψηλότερο ρυθμό άστρων στην ιστορία του πριν από περίπου 800 εκατομμύρια χρόνια στη συνέχεια οι διεργασίες σχηματισμού νέων άστρων διακόπηκαν  απότομα για περίπου 300 εκατ. έτη και στη συνέχεια ξεκίνησε πάλι μια νέα περίοδος αστρογένεσης.Η μέση ηλικία ενός αστρικού σμήνους του NGC 6951 είναι 200 έως 300  εκατομμύρια έτη αν και υπάρχουν αστρικά σμήνη  ηλικίας έως και ενός δισεκατομμυρίου ετών. Περιοχές στροβιλιζόμενου αερίου διακρίνονται με  σκούρο κόκκινο χρώμα και περιβάλλουν τις φωτεινές μπλε κουκκίδες που
είναι το φως που παράγουν αστρικά σμήνη.

 

Οι αστρονόμοι ταξινομούν συχνά τον NGC 6951 ως γαλαξία τύπου II Seyfert,  έναν τύπο ενεργού γαλαξία που εκπέμπει μεγάλες ποσότητες υπέρυθρης ακτινοβολίας και έχει αργά κινούμενη αέρια ύλη κοντά στο κέντρο του. Μερικοί αστρονόμοι ταξινομούν τον NGC 6951 ως γαλαξία χαμηλού ιονισμού περιοχής πυρηνικής εκπομπής (LINER), ο οποίος είναι παρόμοιος με έναν  γαλαξία Seyfert Τύπου II αλλά με ψυχρότερο πυρήνα που εκπέμπει ασθενώς ιονισμένα ή ουδέτερα άτομα όπως οξυγόνο, άζωτο και θείο. Ολόκληρος ο  γαλαξίας έχει διάμετρο περίπου 75.000 έτη φωτός.Στο κέντρο του NGC 6951 βρίσκεται μια υπερμεγέθης μαύρη τρύπα που περιβάλλεται από έναν δακτύλιο αστεριών, αερίου και σκόνης πλάτους περίπου 3,700 ετών φωτός. Αυτός ο  «κυκλικός πυρηνικός δακτύλιος» είναι ηλικίας μεταξύ 1 και 1,5 δισεκατομμυρίου ετών και αποτελεί ένα εργοστάσιο παραγωγής άστρων.Έως και το 40% της μάζας του δακτυλίου προέρχεται από σχετικά νέα αστέρια ηλικίας μικρότερης των 100 εκατομμυρίων ετών. Οι σπειροειδείς λωρίδες σκόνης, που φαίνονται με σκούρο πορτοκαλί, συνδέουν το κέντρο του γαλαξία με τις εξωτερικές περιοχές του παρέχοντας ύλη που θα
χρησιμοποιηθεί στον  σχηματισμό άστρων στο μέλλον.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1522096/to-hubble-entopise-galaxia-poy-anoigokleinei-to-diakopti-gennisis-astron/

[Δροσος Γεωργιος]

To Hubble ξετρύπωσε ένα μελίσσι άστρων σε γειτονικό γαλαξία.

Το αστρικό σμήνος NGC 2210. πηγή φωτό (ESA/Hubble & NASA, A. Sarajedini)

Πρόκειται για ένα σφαιρωτό σμήνος στο Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου.Σφαιρωτό σμήνος ή σφαιρωτό αστρικό σμήνος ονομάζεται στην αστρονομία μία πυκνή συγκέντρωση άστρων με σφαιρικό ή σχεδόν σφαιρικό σχήμα, που περιφέρεται γύρω από το κέντρο ενός γαλαξία ως δορυφόρος του. Έχουν εντοπιστεί περίπου 160 σφαιρικά σμήνη στον γαλαξία μας και πιστεύεται ότι υπάρχουν μερικές δεκάδες ακόμη που περιμένουν τους αστρονόμους να τα εντοπίσουν. Κατά μέσο όρο ένα σφαιρικό σμήνος περιέχει μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ως περίπου ένα εκατ. άστρα. Οι σπειροειδείς γαλαξίες σαν τον δικό μας διαθέτουν συνήθως μερικές εκατοντάδες σφαιρική σμήνη ενώ οι ελλειπτικοί γαλαξίες μερικές χιλιάδες.Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble διαθέτει όργανα που εντοπίζουν σφαιρωτά σμήνη και μπορούν να καταγράφουν εντυπωσιακές εικόνες από αυτά. Το Hubble εντόπισε, φωτογράφισε και συνέλεξε στοιχεία από το σφαιρωτό σμήνος NGC 2210 που βρίσκεται στο Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου έναν γαλαξία που είναι περίπου δέκα φορές δορυφόρος του δικού μας γαλαξία και αποτελεί δορυφόρο του. Απέχει από τη Γη περίπου 160 χιλιάδες έτη φωτός και υπολογίζεται ότι περιέχει περί τα 10 δισεκατομμύρια με το δικό μας γαλαξία να εκτιμάται ότι διαθέτει τουλάχιστον 200 δισ. άστρα.

Το αστρικό σμήνος NGC 2210. πηγή φωτό (ESA/Hubble & NASA, A. Sarajedini)

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1550090/to-hubble-xetrypose-ena-melissi-astron-se-geitoniko-galaxia/

 

 

[Δροσος Γεωργιος]

To Hubble φωτογράφισε μια κοσμική χιονόμπαλα σε γειτονικό γαλαξία (βίντεο)

Η εικόνα της αστρικής… χιονόμπαλας. πηγή φωτό (ESA/Hubble & NASA, A. Sarajedini, F. Niederhofer)

Πρόκειται για ένα σφαιρωτό αστρικό σμήνος.Μπορεί οι ευχές που θα είχαν πολλοί για λευκά Χριστούγεννα να μην πραγματοποιήθηκαν (και) φέτος όμως το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble εξασφάλισε ότι τουλάχιστον μία χιονόμπαλα θα πεταχτεί κατά τη διάρκεια της εορταστικής περιόδου. Το Hubble συνέλεξε δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία μιας εκπληκτικής εικόνας ενός σμήνος άστρων που μοιάζει με μια κοσμική χιονόμπαλα. Βρίσκεται στο Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου, ένα γειτονικό γαλαξία που αποτελεί δορυφόρο του δικού μας γαλαξία.Πρόκειται για ένα σφαιρωτό σμήνος με τη κωδική ονομασία NGC 2210 που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 158.000 έτη φωτός από τη Γη.
Αυτό το σφαιρωτό σμήνος υπολογίζεται ότι είναι περίπου 11,6 δισεκατομμυρίων ετών και αν και είναι μόλις 2,2 δισεκατομμύρια χρόνια νεότερο από το Σύμπαν είναι στην πραγματικότητα ένα από τα πιο νεανικά σφαιρωτά σμήνη που έχουν εντοπιστεί μέχρι σήμερα στο Μεγάλο Νέφους του Μαγγελάνου.Άλλα σφαιρωτά σμήνη που έχουν εντοπισθεί στο Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου έχει διαπιστωθεί ότι έχουν ηλικία άνω των 13 δισεκατομμυρίων ετών που σημαίνει ότι σχηματίστηκαν μόλις μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη, το μυστηριώδες φαινόμενο από το οποίο προέκυψε το Σύμπαν.Σφαιρωτό σμήνος ή σφαιρωτό αστρικό σμήνος ονομάζεται στην αστρονομία μία πυκνή συγκέντρωση άστρων με σφαιρικό ή σχεδόν σφαιρικό σχήμα, που περιφέρεται γύρω από το κέντρο ενός γαλαξία ως δορυφόρος του. Έχουν εντοπιστεί περίπου 160 σφαιρικά σμήνη στον γαλαξία μας και πιστεύεται ότι υπάχουν μερικές δεκάδες ακόμη που περιμένουν τους αστρονόμους να τα εντοπίσουν. Κατά μέσο όρο ένα σφαιρικό σμήνος περιέχει μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ως περίπου ένα εκατ. άστρα. Οι σπειροειδείς γαλαξίες σαν τον δικό μας διαθέτουν συνήθως μερικές εκατοντάδες σφαιρική σμήνη ενώ οι ελλειπτικοί γαλαξίες μερικές χιλιάδες. Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble διαθέτει όργανα που εντοπίζουν σφαιρωτά σμήνη και μπορούν να καταγράφουν εντυπωσιακές εικόνες από αυτά.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1556925/to-hubble-fotografise-mia-kosmiki-chionompala-se-geitoniko-galaxia-vinteo/

[Δροσος Γεωργιος]

Ρεβεγιόν πρωτοχρονιάς για το Hubble με κοσμικά πυροτεχνήματα (βίντεο)

Το κοσμικό πυροτέχνημα. πηγή φωτό (NASA, STScI/AURA)

Μια εντυπωσιακή εικόνα από γειτονικό γαλαξία λίγο πριν την έλευση του 2024.Στο πνεύμα της εορταστικής περιόδου βρίσκονται ανάμεσα στα άλλα και τα διαστημικά τηλεσκόπια καταγράφοντας τις τελευταίες μέρες εικόνες από το Σύμπαν οι οποίες με τον ένα ή τον άλλο τρόπο παραπέμπουν στα Χριστούγεννα και τον ερχομό του νέου έτους. Το Hubble και το James Webb προσέφεραν εντυπωσιακές εικόνες από το Διάστημα οι οποίες απεικονίζουν κοσμικές δομές και σώματα που μοιάζουν με Χριστουγεννιάτικο Δέντρο, με χιονόμπαλες, με χορό κ.α.Λίγες ώρες πριν ο ουρανός των περισσότερων περιοχών στη Γη φωτιστεί με πυροτεχνήματα στην αλλαγή του χρόνου η NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια εικόνα που κατέγραψε το Hubble στην οποία αποτυπώνεται κάτι που η αμερικανική διαστημική υπηρεσία χαρακτηρίζει «πυροτεχνήματα». Πρόκειται για «κοσμικά νήματα» όπως τα χαρακτηρίζουν οι ειδικοί τα οποία είναι στην πραγματικότητα υπολείμματα μιας αστρικής έκρηξης που συνέβη στο Μεγάλο Μαγγελανικό Νέφος.

Το κοσμικό πυροτέχνημα. πηγή φωτό (NASA, STScI/AURA)

Είναι ένας μικρός γειτονικός μας γαλαξίας που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 160 χιλιάδων ετών φωτός από εμάς και θεωρείται γαλαξίας δορυφόρος του δικού μας. Σε αυτό το γαλαξία βρίσκεται το νεφέλωμα της Ταραντούλας (ή 30 Doradus) που αποτελεί το μεγαλύτερο εργοστάσιο παραγωγής νέων άστρων στη γαλαξιακή μας κοινότητα.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1558593/revegion-protochronias-gia-to-hubble-me-kosmika-pyrotechnimata-vinteo/

[Δροσος Γεωργιος]

To Hubble εντόπισε γαλαξιακά μαργαριτάρια.

Στην εικόνα μια γαλαξιακή ουρά νεαρών άστρων ενός γαλαξία που βρίσκεται σε απόσταση 173 εκατ. έτη φωτός από τη Γη. πηγή φωτό. (NASA/ESA/STScI/Jayanne English (University of Manitoba))

Εικόνα από ένα εκπληκτικό κοσμικό φαινόμενο.Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble κατέγραψε καταπληκτικές εικόνες από υπέρλαμπρα αστρικά σμήνη που μοιάζουν όπως είπαν οι επιστήμονες που είδαν τις εικόνες αυτές για πρώτη φορά με κοσμικές «χορδές μαργαριταριών». Το διαστημικό τηλεσκόπιο κατέγραψε εικόνες 425 τέτοιων αστρικών σμηνών τα οποία μοιάζουν με μακριές ουρές γαλαξιών. Στην πραγματικότητα είναι ένα κοσμικό φαινόμενο που δημιουργείται από τις βαρυτικές αλληλεπιδράσεις σπειροειδών γαλαξιών όπως είναι ο δικός μας γαλαξίας, οι οποίοι έχουν βρεθεί σε πολύ κοντινή απόσταση μεταξύ τους.Το Hubble παρατήρησε 12 σπειροειδείς γαλαξίες σε διάφορες περιοχές του Σύμπαντος που βρίσκονται ανά ομάδες σε αλληλεπίδραση μεταξύ τους. Επειδή οι σπειροειδείς βραχίονες περιέχουν μεγάλες ποσότητες αερίου και σκόνης, όταν τραβιούνται προς τα έξω για να σχηματίσουν μια λεγόμενη παλιρροϊκή ουρά, αυτό το αέριο και η σκόνη αναδεύονται. Αυτό, με τη σειρά του, μπορεί να πυροδοτήσει μαζική αστρογένεση. Ως εκ τούτου, οι παλιρροϊκές ουρές μπορούν να γίνουν οι πιο έντονες περιοχές σχηματισμού άστρων σε έναν γαλαξία.«Είναι έκπληξη να βλέπεις τόσο πολλά νεαρά αντικείμενα σε αυτές τις ουρές. Μας λέει πολλά για την αποτελεσματικότητα του σχηματισμού αστρικών σμηνών. Με τις παλιρροϊκές ουρές θα δημιουργηθούν νέες γενιές αστεριών που διαφορετικά θα μπορούσαν να μην υπήρχαν» λέει ο Μάικλ Ρόντρακ, του Randolph-Macon College στη Βιρτζίνια, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας που δημοσιεύει τα αποτελέσματα της μελέτης των εικόνων στην επιθεώρηση «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1587907/to-hubble-entopise-galaxiaka-margaritaria/

[Δροσος Γεωργιος]

Απέραντο (αστρικό) γαλάζιο στο φακό του Hubble.

Το σφαιρωτό σμήνος NGC 2298. πηγή φωτό (ASA, ESA, G. Piotto (Universita degli Studi di Padova), and A. Sarajedini (Florida Atlantic University); Processing: Gladys Kober (NASA/Catholic University of America))

Το διαστημικό τηλεσκόπιο κατέγραψε άλλη μια εκπληκτική εικόνα από ένα σφαιρωτό σμήνος.Σφαιρωτό σμήνος ή σφαιρωτό αστρικό σμήνος ονομάζεται στην αστρονομία μία πυκνή συγκέντρωση άστρων με σφαιρικό ή σχεδόν σφαιρικό σχήμα, που περιφέρεται γύρω από το κέντρο ενός γαλαξία ως δορυφόρος του. Έχουν εντοπιστεί περίπου 160 σφαιρικά σμήνη στον γαλαξία μας και πιστεύεται ότι υπάχουν μερικές δεκάδες ακόμη που περιμένουν τους αστρονόμους να τα εντοπίσουν. Κατά μέσο όρο ένα σφαιρικό σμήνος περιέχει μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ως περίπου ένα εκατ. άστρα. Οι σπειροειδείς γαλαξίες σαν τον δικό μας διαθέτουν συνήθως μερικές εκατοντάδες σφαιρική σμήνη ενώ οι ελλειπτικοί γαλαξίες μερικές χιλιάδες.Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble διαθέτει όργανα που εντοπίζουν σφαιρωτά σμήνη και μπορούν να καταγράφουν εντυπωσιακές εικόνες από αυτά. Το Hubble εντόπισε, φωτογράφισε και συνέλεξε στοιχεία από το σφαιρωτό σμήνος NGC 2298 σε υπεριώδες, ορατό και εγγύς υπέρυθρο φως.

Αυτές οι πολύτιμες πληροφορίες βοηθούν τους αστρονόμους να κατανοήσουν καλύτερα πώς συμπεριφέρονται τα σφαιρικά σμήνη, συμπεριλαμβανομένων των εσωτερικών κινήσεων, των τροχιών και της εξέλιξης των άστρων τους.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1591464/aperanto-astriko-galazio-sto-fako-toy-hubble/

[Δροσος Γεωργιος]

Το Hubble αποκαλύπτει εργοστάσιο παραγωγής σούπερ άστρων στο γαλαξία μας (βίντεο)

Η εντυπωσιακή εικόνα της περιοχής αστρογένεσης που κατέγραψε το Hubble. πηγή φωτό (ESA/Hubble & NASA, R. Fedriani, J. Tan)

To διαστημικό τηλεσκόπιο κατέγραψε εικόνες μια περιοχή εντυπωσιακής αστρογένεσης.Αυτή η εικόνα από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble της NASA/ESA είναι γεμάτη χρώματα και δραστηριότητα. Πρόκειται για μια περιοχή σχηματισμού άστρων γνωστή ως IRAS 16562-3959, η οποία βρίσκεται περίπου 5,900 έτη φωτός από τη Γη στον αστερισμό του Σκορπιού.

Παρατηρήσεις από την κάμερα Wide Field Camera 3του Hubble συνθέτουν αυτήν την εικόνα. Η λεπτομερής απόχρωση του χρώματός του είναι το αποτέλεσμα τεσσάρων ξεχωριστών φίλτρων από εξαιρετικά εξειδικευμένο υλικό που επιτρέπουν να περάσουν πολύ συγκεκριμένα μήκη κύματος φωτός σε κάθε παρατήρηση. Αυτό είναι χρήσιμο επειδή ορισμένα μήκη κύματος φωτός μπορούν να μας πουν για τη σύνθεση, τη θερμοκρασία και την πυκνότητα της περιοχής που κοιτάζει το τηλεσκόπιο.Tο IRAS 16562-3959 πιθανότατα φιλοξενεί ένα τεράστιο αστέρι που βρίσκεται ακόμη στη διαδικασία σχηματισμού και έχει καταφέρει ήδη να αποκτήσει μάζα περίπου 30 φορές μεγαλύτερη από τη μάζα του Ήλιου. Οι σκουρόχρωμες περιοχές φαίνονται έτσι επειδή υπάρχει τόσο πολύ κοσμική σκόνη που εμποδίζει το φως να περάσει. Ωστόσο στο εγγύς υπέρυθρο φως εμφανίζεται ένας ισχυρός πίδακας από τον τεράστιο πρωτοαστέρα.

Εικόνες πολλαπλών μηκών κύματος όπως αυτή η απίστευτη σκηνή του Hubble μάς βοηθούν να κατανοήσουμε καλύτερα πώς σχηματίζονται τα πιο ογκώδη και φωτεινά άστρα στο γαλαξία μας.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1593536/to-hubble-apokalyptei-ergostasio-paragogis-soyper-astron-sto-galaxia-mas-vinteo/

 

[Δροσος Γεωργιος]

Το Hubble είδε το πρώτο φως νεογέννητων άστρων (βίντεο)

πηγή φωτό. (NASA, ESA, and K. Stapelfeldt (NASA JPL); Image Processing: Gladys Kober (NASA/Catholic University of America)) Η εικόνα που κατέγραψε από τα νεογέννητα άστρα το Hubble

Μια ακόμη πολύ σημαντική παρατήρηση του αρχαιότερου διαστημικού τηλεσκοπίου.Μπορεί το πανίσχυρο διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb να κερδίζει εδώ και περίπου δύο χρόνια τα φώτα της δημοσιότητας με τις συνεχείς εντυπωσιακές εικόνες και ανακαλύψεις του από τα πέρατα του Σύμπαντος όμως το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble συνεχίζει απρόσκοπτα μετά από σχεδόν 35 χρόνια λειτουργίας να ρίχνει φως σε ότι συμβαίνει στο Διάστημα παρέχοντας πολύτιμες υπηρεσίες στους επιστήμονες.Η NASA δημοσίευσε μια νέα πολύ σημαντική παρατήρηση του Hubble το οποίο κατέγραψε εικόνες και δεδομένα από μια περιοχή που γεννιούνται νέα άστρα. Το τηλεσκόπιο κατέγραψε μάλιστα το φως που εκπέμπουν πρωτοαστέρες, άστρα που βρίσκονται εμβρυική κατάσταση. Το Hubble κατέγραψε πίδακες που αναδύονται από το κουκούλι ενός νεοσχηματιζόμενου άστρου για να εκτοξευθούν στο Διάστημα περνώντας μέσα από το αέριο και τη σκόνη ενός λαμπρού νεφελώματος.

Το κοσμικό προφίλ

Το FS Tau είναι ένα αστρικό σύστημα που αποτελείται από το FS Tau A, το φωτεινό αντικείμενο που μοιάζει με άστρο κοντά στο κέντρο της εικόνας, και το FS Tau B (Haro 6-5B), το φωτεινό αντικείμενο στα άκρα δεξιά που καλύπτεται από μια σκοτεινή κάθετη λωρίδα σκόνης. Τα νεαρά αντικείμενα περιβάλλονται από απαλά φωτιζόμενο αέριο και σκόνη αυτού του αστρικού μαιευτηρίου. Το σύστημα υπολογίζεται ότι έχει ηλικία 2,8 εκατομμυρίων ετών που είναι πολύ νέο για ένα αστρικό σύστημα. Συγκριτικά ο Ήλιος έχει ηλικία περίπου 4,6 δισεκατομμυρίων ετών και εκτιμάται ότι έχει άλλα περίπου πέντε δισ. έτη ζωής.Το FS Tau B ανήκει στην κατηγορία των πρωτοαστέρων. Περιβάλλεται από έναν πρωτοπλανητικό δίσκο που περιέχει σκόνη και αέρια και αναλόγως των συνθηκών που επικρατούν στο άστρο και το κοσμικό περιβάλλον στο οποίο αναπτύσσεται ο δίσκος αυτός μπορεί να δημιουργήσει πλανήτες. Σύμφωνα με τους ειδικούς που μελετούν τα διαθέσιμα δεδομένα το FS Tau B είναι πιθανόν να γίνει αστέρας T Tauri, ένας τύπος νεαρού μεταβλητού αστρου που δεν έχει ξεκινήσει ακόμη την πυρηνική σύντηξη αλλά αρχίζει να εξελίσσεται σε ένα άστρο με καύσιμα υδρογόνου παρόμοιο με τον Ήλιο μας.Οι πρωτοαστέρες λάμπουν με τη θερμική ενέργεια που απελευθερώνεται καθώς καταρρέουν τα νέφη αερίου από τα οποία σχηματίζονται και από τη συσσώρευση υλικού από το κοντινό αέριο και τη σκόνη. Τα μεταβλητά αστέρια είναι μια κατηγορία άστρων των οποίων η φωτεινότητα αλλάζει αισθητά με την πάροδο του χρόνου. Το FS Tau A είναι το ίδιο ένα δυαδικό σύστημα T Tauri, που αποτελείται από δύο άστρα που περιφέρονται το ένα γύρω από το άλλο.

Τα φαινόμενα

Είναι γνωστό ότι οι πρωτοαστέρες εκτοξεύουν ταχέως κινούμενα ρεύματα που μοιάζουν με στήλες ενεργοποιημένου υλικού που ονομάζονται πίδακες, και το FS Tau B παρέχει ένα εντυπωσιακό παράδειγμα αυτού του φαινομένου. Ο συγκεκριμένος πρωτοαστέρας είναι  πηγή ενός ασυνήθιστου ασύμμετρου πίδακα διπλής όψης, ορατό στις εικόνες με μπλε χρώμα. Η ασύμμετρη δομή του μπορεί να προκύπτει από τη διαφορά στους ρυθμούς με τους οποίους η μάζα αποβάλλεται από το αντικείμενο.Το FS Tau B ταξινομείται επίσης ως αντικείμενο Herbig-Haro. Τα αντικείμενα Herbig–Haro σχηματίζονται όταν πίδακες ιονισμένου αερίου που εκτινάσσονται από ένα νεαρό αστέρι συγκρούονται με κοντινά σύννεφα αερίου και σκόνης με υψηλές ταχύτητες, δημιουργώντας φωτεινές δομές που μοιάζουν με νεφελώματα.Το FS Tau βρίσκεται στην περιοχή Taurus-Auriga, ένα σμήνος από σκοτεινά μοριακά σύννεφα που φιλοξενούν πολλά νεογέννητα και νεαρής ηλικίας άστρα περίπου 450 έτη φωτός μακριά από τη Γη. Το Hubble έχει παρατηρήσει στο παρελθόν αυτήν την περιοχή, της οποίας η δραστηριότητα σχηματισμού άστρων την καθιστά μόνιμο στόχο για τους αστρονόμους. Το Hubble πήρε αυτές τις παρατηρήσεις ως μέρος μιας έρευνας για δίσκους σκόνης γύρω από νεαρά άστρα.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1624316/to-hubble-eide-to-proto-fos-neogenniton-astron-vinteo/

[Δροσος Γεωργιος]

Ενα εντυπωσιακό «χωράφι άστρων» εντόπισε το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble (βίντεο)

Πρόκειται για σφαιρικό σμήνος σε γειτονικό γαλαξία

Σφαιρωτό σμήνος ή σφαιρωτό αστρικό σμήνος ονομάζεται στην αστρονομία μία πυκνή συγκέντρωση άστρων με σφαιρικό ή σχεδόν σφαιρικό σχήμα, που περιφέρεται γύρω από το κέντρο ενός γαλαξία ως δορυφόρος του. Έχουν εντοπιστεί περίπου 160 σφαιρικά σμήνη στον γαλαξία μας και πιστεύεται ότι υπάχουν μερικές δεκάδες ακόμη που περιμένουν τους αστρονόμους να τα εντοπίσουν. Κατά μέσο όρο ένα σφαιρικό σμήνος περιέχει μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ως περίπου ένα εκατ. άστρα. Οι σπειροειδείς γαλαξίες σαν τον δικό μας διαθέτουν συνήθως μερικές εκατοντάδες σφαιρική σμήνη ενώ οι ελλειπτικοί γαλαξίες μερικές χιλιάδες.

Οι εικόνες

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble διαθέτει όργανα που εντοπίζουν σφαιρωτά σμήνη και μπορούν να καταγράφουν εντυπωσιακές εικόνες από αυτά. Το Hubble εντόπισε, φωτογράφισε και συνέλεξε στοιχεία από το σφαιρωτό σμήνος NGC 1651 που βρίσκεται περίπου 162.000 έτη φωτός μακριά στον μεγαλύτερο και φωτεινότερο από τους δορυφόρους γαλαξίες του γαλαξία μας, το Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου.Το σφαιρικό σμήνος διαμέτρου περίπου 120 ετών φωτός χαρακτηρίστηκε από την NASA που έκανε τη σχετική ανακοίνωση ως ένα «χωράφι με άστρα» και η αμερικανική διαστημική υπηρεσία εξηγεί πώς καταφέρνει να φωτογραφίζει τα σφαιρωτά σμήνη το Hubble και πώς αποτυπώνονται αυτά στις εντυπωσιακές εικόνες που δίνονται στη δημοσιότητα.

 

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1628847/ena-entyposiako-chorafi-astron-entopise-to-diastimiko-tileskopio-hubble-vinteo/

[Δροσος Γεωργιος]

Κοσμική οφθαλμαπάτη μετατρέπει άστρο σε προβολέα ενός γαλαξία.

Το άστρο βρίσκεται στην πραγματικότητα δεκάδες εκατ. έτη φωτός μακριά από το γαλαξία.

Αυτή η εικόνα από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble παρουσιάζει τον NGC 3783 έναν φωτεινό σπειροειδή γαλαξία που απέχει περίπου 130 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη. Ο γαλαξίας δίνει επίσης το όνομά του στην ομώνυμη ομάδα γαλαξιών NGC 3783. Όπως τα σμήνη γαλαξιών, οι ομάδες γαλαξιών είναι κοσμικές δομές που συνδέονται με βαρύτητα. Τα σμήνη γαλαξιών διαθέτουν εκατοντάδες ή ακόμα και χιλιάδες γαλαξίες ενώ οι ομάδες γαλαξιών συνήθως δεν περιλαμβάνουν περισσότερους από πενήντα γαλαξίες. Η ομάδα γαλαξιών NGC 3783 περιέχει 47 γαλαξίες. Φαίνεται επίσης ότι βρίσκεται σε αρκετά πρώιμο στάδιο της εξέλιξής του, καθιστώντας το ένα ενδιαφέρον αντικείμενο προς μελέτη.

Η ψευδαίσθηση

Ενώ το επίκεντρο αυτής της εικόνας είναι ο σπειροειδής γαλαξίας NGC 3783, το μάτι έλκεται εξίσου από το πολύ φωτεινό αντικείμενο στο κάτω δεξιό μέρος αυτής της εικόνας. Αυτό είναι το άστρο HD 101274. Η προοπτική σε αυτήν την εικόνα κάνει το αστέρι και τον γαλαξία να μοιάζουν με στενούς συντρόφους, αλλά αυτό είναι μια ψευδαίσθηση. Το HD 101274 βρίσκεται μόλις περίπου 1.530 έτη φωτός από τη Γη, είναι περίπου 85,000 φορές πιο κοντά στον πλανήτη μας από τον γαλαξία NGC 3783.
https://www.naftemporiki.gr/techscience/1644867/kosmiki-ofthalmapati-metatrepei-astro-se-provolea-enos-galaxia/

[Δροσος Γεωργιος]

34 χρόνια από την εκτόξευση του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble.

Τριάντα τέσσερα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα 24/4/2024 από την εκτόξευση του θρυλικού διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble της NASA και της ESA.Για την 34η επέτειο από την εκτόξευση του θρυλικού διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble, οι αστρονόμοι τράβηξαν ένα στιγμιότυπο του νεφελώματος Little Dumbbell Nebula, γνωστό και ως Messier 76, ή M76, που βρίσκεται σε απόσταση 3.400 έτη φωτός από τη Γη.Από την εκτόξευσή του το 1990 και μετά, το Hubble έχει πραγματοποιήσει 1,6 εκατομμύρια παρατηρήσεις σε πάνω από 53.000 αστρονομικά αντικείμενα. Μέχρι σήμερα έχουν δημοσιευθεί 44.000 επιστημονικές εργασίες από παρατηρήσεις του και μόνο το 2023 δημοσιεύθηκαν 1.056 εργασίες.Σε όλη τη διαδρομή του, το Hubble έχει αλλάξει την οπτική μας για το σύμπαν. Έχει τελειοποιήσει τις γνώσεις μας γύρω από την ηλικία του σύμπαντος και τον ρυθμό επέκτασής του. Οι εικόνες του σε βαθύ πεδίο έχουν καταστήσει δυνατό να δούμε σε απόσταση δισεκατομμυρίων ετών φωτός αποκαλύπτοντας αρχαίους εφηβικούς γαλαξίες, τους οποίους μπορούμε να συγκρίνουμε με τον δικό μας γαλαξία.Για την 34η επέτειο η ESA και η NASA εξέδωσαν φωτογραφία με στιγμιότυπο του νεφελώματος Messier 76 (M76), που βρίσκεται 3.400 έτη φωτός μακριά στον αστερισμό του Περσέα και αποτελεί αγαπημένο στόχο λήψης για τους ερασιτέχνες αστρονόμους. Το M76 ταξινομείται ως πλανητικό νεφέλωμα, ένα διαστελλόμενο κέλυφος από πυρακτωμένα αέρια που εκτοξεύθηκαν από ένα ετοιμοθάνατο ερυθρό γιγάντιο αστέρι. Το άστρο τελικά καταρρέει σε έναν εξαιρετικά πυκνό και καυτό λευκό νάνο.Το M76 αποτελείται από έναν δακτύλιο, που φαίνεται στην άκρη του ως κεντρική δομή ράβδου, και δύο λοβούς σε κάθε άνοιγμα του δακτυλίου. Πριν το άστρο σβήσει εκτίναξε το δακτύλιο από αέριο και σκόνη. Ο δακτύλιος πιθανότατα σμιλεύτηκε από τις επιδράσεις του άστρου που κάποτε είχε ένα συνοδό άστρο. Αυτό το υλικό που αποκολλήθηκε, δημιούργησε έναν παχύ δίσκο σκόνης και αερίου κατά μήκος του επιπέδου της τροχιάς του συνοδού αστεριού. Ο υποθετικός συνοδός αστέρας δεν φαίνεται στην εικόνα του Hubble και έτσι θα μπορούσε να έχει καταβροχθιστεί από τον κεντρικό αστέρα. Ο δίσκος θα ήταν η απόδειξη γι’ αυτό το γεγονός.Ο κύριος αστέρας καταρρέει για να σχηματίσει έναν λευκό νάνο, που μπορεί να φανεί ως μια ακίδα στο κέντρο του νεφελώματος. Αποκομμένοι από τον δίσκο δύο λοβοί θερμού αερίου διαφεύγουν από το πάνω και το κάτω μέρος της «ζώνης» κατά μήκος του άξονα περιστροφής του άστρου που είναι κάθετος στον δίσκο. Η θηριώδης υπεριώδης ακτινοβολία από το πολύ καυτό άστρο προκαλεί τη λάμψη των αερίων: το κόκκινο χρώμα προέρχεται από το άζωτο και το μπλε από το οξυγόνο.

 

 https://www.amna.gr/home/article/814247/34-chronia-apo-tin-ektoxeusi-tou-diastimikou-tileskopiou-Hubble – https://science.nasa.gov/missions/hubble/hubble-celebrates-34th-anniversary-with-little-dumbbell-nebula?utm_source=TWITTER&utm_medium=NASAHubble&utm_campaign=NASASocial&linkId=407643127