Νέος με SW 12" FlexTube και απορίες

[KGP]

...όχι που δεν θα ΄χα!

 

Όπως αναφέρεται στον τίτλο του θέματος, πρόσφατα απέκτησα ένα SW 12" FlexTube. Έχω "προίκα" από το NexStar 6SE του αδερφού μου έναν barlow 2X της TeleVue και έναν Hyperion 8-24mm zoom, οπότε μαζί με τους δύο προσοφθάλμιους Plossl (10 & 25mm) που συμπεριλαμβάνονταν στη συκευασία του τηλεσκοπίου, είμαι υπερκαλυμμένος! Τα εξτρά που αγόρασα ήταν ένα laser collimator της baader και έναν Telrad, παρείγγειλα επίσης και τον Pocket SkyAtlas (ακόμα τον περιμένω...)

 

Για να μην τα πολυλογώ, λόγω φόρτου εργασίας και υποχρεώσεων το τηλεσκόπιο το είχα μόνο συναρμολογήσει και το είχα να κάθεται, δεν είχα χρόνο ούτε να ευθυγραμμίσω τον ερευνητή, ούτε να προσαρμόσω τον Telrad.

 

Εχθές που επιτέλους βρήκα χρόνο, αποφάσισα να πάω επιτέλους για παρατήρηση, μάλλον περισσότερο για "test drive" θα το έλεγα, ώστε να εξοικοιωθώ με τον... θερμοσίφωνα! Άρχισα τις πρετοιμασίες απο το απόγευμα. Είπα να τσεκάρω την ευθυράμμιση με το laser, περισσότερο για να δω τι γίνεται... live, παρ΄όλο που έχω διαβάσει σχετικά άρθρα εδώ μέσα και στο διαδίκτυο γενικότερα. Βάζω το "μαραφέτι" στην υποδοχή, φροντίζω να το κεντράρω ακριβώς όπως περιγράφουν οι οδηγίες και... το σημάδι του laser πέφτει κατά έναν περίπου πόντο... ΒορειοΑνατολικά του κύλου στο προτεύων. Ξαναδοκιμάζω, συμπτύσσω το τηλεσκόπιο, το αναπτύσσω ξανά και ακολουθώ όλη την διαδικασία από την αρχή. Πάλι τα ίδια. Μάλλον θέλει ευθυγράμμιση.

 

Ξεκινάω αππο το δευτερεύον, παίζω πολύ ελαφρά και απαλά με τις τρεις αλλενόβιδες, μέχρι που καταφέρνω σχετικά εύκολα να βάλω το ίχνος του laser ακριβώς στο κέντρο του κύκλου στο πρωτεύον κάτοπτρο. Μετά αρχίζω την ρύθμιση του πρωτεύοντος, σε λίγο το έχω φέρει και αυτό στα ίσια του, κανένα ίχνος πάνω στην επιφάνεια του collimator, η δέσμη του laser περνάει καρφί από την οπή στη μέση. Success story! Αλλά λέω, για να δούμε κρατάει την ευθυγράμμιση; Το κλείνω και το ξανανοίγω και... μπα... πάλι εκτός είναι, όχι όπως την πρωτη φορά που το τσέκαρα, αλλά είναι εκτός.

 

Το ρυθμίζω εκ νέου, δεν ήθελε και πολύ, το ξαναματακλείνω και το ξαναματανοίγω χωρίς να αφαιρέσω και να κλείσω το collimator, για να δω τι γίνεται. Εντύπωση μου κάνει το γεγονός ότι όταν ανεπτύξα το πάνω μέρος του τηλεσκοπίου και πήγα να σφίξω τις βίδες στα truss rod, το σημάδι του laser μετακινήθηκε ελαφρώς. Φυσικά μιλάμε για ελαφρύ σφίξιμο, όχι τίποτα κανιβαλισμούς! Τελικά έκανα ευθυγράμμιση... με τις βίδες των truss rod. To πρωτεύον δεν είχε πρόβλημα, αποφάσισα ωστόσο να πάρω και το callimator μαζί στην βραδυνή παρατήρηση και αν χρειαστεί να του κάνω μια επιτόπια ευθγράμμιση...

 

Σετάκι αποριών Νο 1 λοιπόν:

 

-Έχει παρατηρήσει κανείς σε στατική ανάπτυξη, σύμπτυξη των SW, να βγαίνουν -ελαφρά έστω- εκτός ευθυγράμμισης; Δεν εννοώ μεταφορά, το ξέρω ότι τα Νευτώνεια είναι ευαίσθητα, ειδικά το 10" και πάνω, εννοώ να το ανοίξει και να το κλείσει κανείς και να έχει χάσει την ευθγράμμιση.

 

-Από μόνο του το laser collimator αρκεί για σωστή ευθυγράμμιση ή χρειάζεται και η διαδικάσια με το collimation cap και τη ρύθμιση του δευτερεύοντος μέσω της κεντρικής σταυρόβιδας καθ΄'υψος;

 

Mετά τα φόρτωσα όλα και πήγα σε ένα μέρος πέντε λεπτά από το σπίτι μου (μένω επαρχία) με σχετικά χαμηλά επίπεδα φωτορύπανσης. Οι συνθήκες ήταν χάλια μαύρα βέβαια, πολύ υγρασία που συνέλεγε και στην συνέχεια διέχυε τα φώτα από τα γύρω χωριά στην ατμόσφαιρα.

 

Όπως και να ΄χε το έστησα, το τσεκαρα πάλι με το laser, ήταν λιιιιιιγο, μια τρίχα που λένε εκτός, αλλά δεν ασχολήθηκα. Έβαλα τον 25άρη Plossl και είδα αστεράκια μια χαρά, σημειακά, χωρίς coma, εκτροπές, αστιγματισμού, μυωπίες και πρεσβυωπίες! Δοκιμών συνέχειας ο 10άρης, μια χαρά και αυτός, πιο ζόρικο eye-relief βέβαια, αλλά κανένα πρόβλημα. Συνδυασμοί: Barlow & 25άρης ok, checked. Barlow & 10άρης... ούπς! Δεν εστιάζει... θέλω να πω το βέλτιστο σημείο εστίασης, το focus peaking που λένε στην φωτογραφία, δεν ήταν σε καμία περίπτωση ικανοποιητικό.

 

Σετάκι αποριών Νο 2:

 

-Με βάση αυτό το κατατοπιστικότατο κείμενο http://www.astrovox.gr/eyepiece.html, υπό την προϋπόθεση ότι το έχω κατανοήσει σωστά βέβαια, εγώ αυτή τη στιγμή έχω:

 

Δύο προσφθάλμιους 10 & 25mm που βάση των τεχνικών χαρατηριστικών του τηλεσκοπίου μου (1500mm εστιακός λόγος, 305mm διάμετρος) μου δίνουν μεγένθυση 150Χ και 60X αντιστοίχως. Έναν balrow 2X που μου δίνει 300Χ και 120Χ για τους δυο προσοφθάλμιους και μια μέγιστη μεγενθυτική ικανότητα στα 600Χ. Άρα ο συνδυασμός του 10άρη φακού με τον barlow είναι πολύ κάτω από το μεγενθυτικό όριο του τηλεσκοπίου... τις πταίει λοιπόν και αυτό που αντίκρυσα με τον συγκεκριμένο συνδυασμό ήταν ένα χάλι μαύρο;

 

Ευχαριστώ εκ των πρτέρων για τις απαντήσεις σας και συγνώμη για το μακροσκελές σεντόνι αλλά ήθελα να τα περιγράψω όλα αναλυτικά. Και μιας και φτάσαμε μέχρι εδώ, ο καλυτερότερος προσοφάλμιος από πλευράς ποιότητας εικόνας ήταν ό Hyperion, εξαιρετικό contrast. Όχι ότι είμαι κανάς έμπειρός και ξέρω, απλά την εντύπωση μου μεταφέρω. Α ναι, δεν τον δοκίμασα τον Hyperion με τον barlow, θα έπρεπε πάντως. Αυτά.

[kkokkolis]

Δεν χαλά η ευθυγράμμιση. Το laser εμένα μου αρκεί (barlowed), άλλοι είναι πιο απαιτητικοί. Το μέγιστο όριο του τηλεσκοπίου είναι περίπου 300x. Μπορεί να ανέβει παραπάνω η μεγέθυνση αλλά η κόρη εξόδου θα είναι κάτω από 1mm και οι ατμοσφαιρικές ανωμαλίες θα μεγεθύνονται αναλόγως. Τα 150x είναι υπέραρκετά τις περισσότερες φορές. Ο Barlow μεγέθυνε τα σφάλματα του 10mm. Αφού έχεις Hyperion zoom βάλε το 10ρι στο ψυγείο.

[PanJi]

Όταν το ανοίγεις φρόντισε να πιέζεις δυνατά με τα δάχτυλά σου κάθε μικρό σωλήνα και μετά να σφίγγεις τις βίδες. Έτσι είσαι σίγουρος ότι έχεις το πλήρες και ομοιόμορφο ανάπτυγμα. Αν απλά το ανοίξεις και σφίξεις αφήνει ένα μικρό κενό (τουλάχιστον στο δικό μου). Έστω και 1-2 χιλιοστά κάνουν διαφορά.

[kkokkolis]

Όταν έρθει στη σωστή θέση κάνει ένα χαρακτηριστικό ήχο "κλικ".

[Τάσος Βράτολης]

Όταν το ανοίγεις φρόντισε να πιέζεις δυνατά με τα δάχτυλά σου κάθε μικρό σωλήνα και μετά να σφίγγεις τις βίδες. Έτσι είσαι σίγουρος ότι έχεις το πλήρες και ομοιόμορφο ανάπτυγμα. Αν απλά το ανοίξεις και σφίξεις αφήνει ένα μικρό κενό (τουλάχιστον στο δικό μου). Έστω και 1-2 χιλιοστά κάνουν διαφορά.

 

Συνάδελφε καλώς ήρθες στο club!

 

Ακριβώς έτσι όπως περιγράφει ο Πάνος. Με αντίχειρα και δείκτη. Μόλις το αναπτύξεις πλήρως και ακούσεις το κλικ, πιάνεις έναν έναν πόλο στην βάση του κάτω και με τα 2 δάκτυλα αυτά τον ανεβάζεις προς τα πάνω ώστε να φύγει κάθε μπόσικο. Μόλις τερματίσει καλά, σφίγγεις την βίδα σου. Αυτό ισχύει σε όλα τα flextube ανεξαιρέτως.

 

Σταμάτα να κάνεις ευθυγράμμιση στο ΠΡΩΤΕΥΟΝ με τον κλασσικό τρόπο, να γυρίζει δηλαδή η δέσμη πίσω στο laser, μάθε άμεσα την Barlowed ευθυγράμμιση του πρωτεύοντος! Διάβασε οπωσδήποτε αυτό το νήμα παρακάτω

 

http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=11872

 

Δεν είναι ακριβής η κλασσική ευθυγράμμιση με το laser, υποπέφτει σε σφάλματα και τζόγους των ανταπτόρων του εστιαστή. Με την Barlowed laser ευθυγράμμιση εξαλείφονται αυτά τα σφάλματα με θαυμαστό τρόπο.

 

Είτε με τον barlow που έχεις ήδη ή με το τέλειο, παρακάτω εργαλείο για αυτή τη δουλειά

 

http://www.collimator.com/ (για το tuBlug λέω).

 

και εφόσον θα συνεχίσεις να κάνεις ευθυγράμμιση με laser γενικά, έχε την σαν μοναδική μέθοδο για αξιόπιστη ευθυγράμμιση στο πρωτεύον. Για το δευτερεύον υπάρχουν και άλλοι τρόποι εκτός του laser.

 

Το τηλεσκόπιο αυτό δεν χάνει εύκολα την ευθυγράμμιση αλλά την ελέγχεις όπως και να'χει μετά από κάθε μεταφορά. Μήπως δεν έσφιξες καθόλου μετά την ρύθμιση τις 3 βίδες κλίσης του δευτερεύοντος; Πρέπει μόλις κεντράρεις το laser να σφιχτούνε κιόλας, ξέρεις. Άλλαξέ τις ΑΜΕΣΑ με χειρόβιδες Bob's Knobs για να γίνει η ζωή σου εύκολη.

 

Σφίξε επίσης τις χονδρές αλλενόβιδες στις βάσεις των πόλων, αυτές που είναι πάνω στο λευκό στεφάνι του σωλήνα, μπορεί αν είναι χαλαρές να δημιουργήσουν τζόγο στους πόλους.

 

Το ότι ανοιγοκλείνεις το τηλεσκόπιο για να δεις αν χάνει ή όχι την ευθυγράμμιση δεν έχει νόημα. Υποτίθεται ότι το ανοίγεις, ευθυγραμμίζεις (έτσι κι αλλιώς μετά από κάθε μεταφορά με αμάξι), παρατηρείς και μετά το κλείνεις. Κρατάει μια χαρά την ευθυγράμμιση και έχει αποδειχθεί πάμπολλες φορές, φτάνει όμως να σφίξεις και σωστά τα πάντα.

 

Μην τρελλαίνεσαι με τις μεγεθύνσεις και μην λαμβάνεις υπόψη σου τα νούμερα 600x κλπ. Η ατμόσφαιρα στις περισσότερες βραδιές δεν θα σε αφήσει εύκολα να πας πάνω από 350x. Απειροελάχιστες βραδιές ή και 1-2 το χρόνο να μπορέσεις να ξεπεράσεις τις 400x με επιτυχία (δηλαδή να εστιάζεις). Όπως είπε πολύ σωστά και ο Κώστας, με χρήση υπερβολικής μεγέθυνσης μεγενθύνονται οι ατμοσφαιρικές αναταράξεις και επίσης, αν πέσεις κάτω από 0.5mm κόρης εξόδου θα βλέπεις τα έγκλειστα του ματιού σου (floaters).

 

Καλή αρχή!!

[KGP]

Ευχαριστώ πολύ για τις απάντήσεις σας, λύσανε πολλές από τις απορίες μου... ωστόσο μάλλον δεν έχω καταλάβει κάτι καλά... οι αλλενόβιδες, αυτές που είναι τρεις στον αριθμό στο δευτερεύον αφορούν την ρύθμιση του εν λόγω κατόπτρου ας πούμε σε οριζόντιο επίπεδο σωστά; Η μονή σταυρόβιδα στο κέντιο της στήριξης μετακινεί το κάτοπτρο στο κάθετο επίπεδο, δηλαδή ελέγχει την απόσταση του από το προτεύον. Αν τα λέω σωστά αυτή η ρύθμιση δεν χρειάζεται collimation cap για να επιτευχθεί;

[Τάσος Βράτολης]

Οι 3 βίδες του δευτερεύοντος επηρεάζουν την κλίση του κατόπτρου και ταυτόχρονα κλειδώνουν την όποια κλίση πάρει όταν τελικώς σφίγγουν.

 

Μην σε απασχολεί για τώρα στην αρχή, η ρύθμιση της κεντρικής βίδας. Κατά πάσα πιθανότητα είναι οκ όπως έρχεται από το εργοστάσιο. Ναι, αυτή μετακινεί το κάτοπτρο στο κάθετο επίπεδο και επιτρέπει στο κάτοπτρο να περιστραφεί επίσης. Αυτές οι δύο κινήσεις είναι που επιτρέπουν στο δευτερεύον να τοποθετηθεί ακριβώς κάτω από τον εστιαστή και να είναι (μέσω της σωστής περιστροφής) στρογγυλό όπως το κοιτάς από μέσα από τον σωλήνα του εστιαστή και όχι οβάλ.

 

Αν το βλέπεις στρογγυλό κοιτάζοντας μέσα (χωρίς προσοφθάλμια) και αν η εξωτερική του περιφέρεια συμπίπτει με την στρογγυλή περιφέρεια του σωλήνα του εστιαστή (δεν είναι οβάλ δηλαδή) τότε είσαι οκ.

 

Ιδανικά για αυτή τη ρύθμιση, θες ένα εργαλείο cheshire ή τύπου cheshire όπως το αγαπημένο μας Concenter, για το οποίο έχουμε μιλήσει εκτενώς εδώ

http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=12173

 

Θα πέσεις απότομα στα βαθιά όμως, κοίτα να χαρείς το τηλεσκόπιο λίγο...