Κλιματική αλλαγή

[Δροσος Γεωργιος]

Κλιματική αλλαγή: Έφτασε η ανθρωπότητα στο σημείο χωρίς επιστροφή; Στα αέρια του θερμοκηπίου η απάντηση.

Το φετινό καλοκαίρι με τους καύσωνες και τις πυρκαγιές μπορεί να έπιασε τον κόσμο στον ύπνο, όχι όμως και την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα, που εδώ και 30 χρόνια προειδοποιεί για το κλιματικό κακό, που προκαλούν οι εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου.

 

«Οι κίνδυνοι δεν υποτιμήθηκαν σε διεθνές επίπεδο», λέει στον Guardian ο δρ Κριστοφέρ Κασού, ερευνητής του Εθνικού Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών της Γαλλίας (CNRS) στο πανεπιστήμιο Toulouse III – Paul Sabatier της Γαλλίας.  «Αυτό που υποτιμήθηκε είναι το πόσο ευάλωτοι είμαστε στην πραγματικότητα – η ευθραυστότητα μας ήταν αυτή που μας χαστούκισε φέτος γερά στο πρόσωπο», τόνισε ο ίδιος.Για του λόγου το ασφαλές, αυτό το καλοκαίρι η Ελλάδα είχε μια τραγική πρωτιά, αφού στα εδάφη της εκδηλώθηκε η μεγαλύτερη πυρκαγιά που έχει καταγραφεί ποτέ στην ΕΕ.Ο λόγος για τη φωτιά στον Έβρο, που σύμφωνα με την πολιτική προστασία της ΕΕ έχει κάψει ήδη περισσότερα από 810 τετραγωνικά χιλιόμετρα, δηλαδή έκταση ανάλογη με τη μεγαλούπολη της Νέας Υόρκης.

Η μεγαλύτερη πυρκαγιά στην ΕΕ

«Πρόκειται για τη μεγαλύτερη πυρκαγιά στην ΕΕ από το 2000, όταν το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών για τις Πυρκαγιές των Δασών (Effis) άρχισε να καταγράφει δεδομένα», αναφέρει η σχετική ανακοίνωση.Το χειρότερο όλων είναι ότι η φωτιά εξακολουθεί να είναι «ακόμη εκτός ελέγχου» στο εθνικό πάρκο Δαδιάς, σημαντικό καταφύγιο για τα αρπακτικά πουλιά.

Η ελληνική κυβέρνηση και η ΕΕ αποδίδουν το φετινό καλοκαίρι των συνεχιζόμενων πυρκαγιών στην κλιματική αλλαγή, με την ένωση να δεσμεύεται για την δημιουργία μιας αυτόνομης αεροπορικής πτέρυγας 12 αεροσκαφών, χρηματοδοτούμενη από τις Βρυξέλλες, η οποία θα είναι έτοιμη μέχρι το 2030.Υπενθυμίζεται ότι για την ώρα η ΕΕ έχει έναν στόλο 28 αεροσκαφών, που αποτελείται από 24 αεροπλάνα απόρριψης νερού και τέσσερα ελικόπτερα, που προμηθεύεται από τα κράτη μέλη της την ώρα της ανάγκης για την κατάσβεση των πυρκαγιών στα εδάφη της και γειτονικές περιοχές.

Διάλυση χωρίς επαναφορά;

Τα παραπάνω μαζί με τους καύσωνες και τις πλημμύρες που φέτος σάρωσαν τις ΗΠΑ, την Ευρώπη, την Ινδία και την Κίνα προκαλώντας θύματα και σπέρνοντας καταστροφές, καθιστά επείγουσα την απάντηση στο ερώτημα, αν τελικά ο άνθρωπος κατάφερε να διαλύσει το κλίμα χωρίς καμιά πιθανότητα επιδιόρθωσης του.Η βρετανική εφημερίδα σε εκτεταμένο ρεπορτάζ της για το θέμα, αφού επικοινώνησε με 45 ειδικούς κλιματολόγους σε όλο τον κόσμο, γράφει ότι όσα τρομερά και φοβερά ζήσαμε αυτό το καλοκαίρι είναι το αποτέλεσμα της επιστροφής του Ελ Νίνιο, που προσωρινά ανέβασε απότομα την παγκόσμια θερμοκρασία.Γι’ αυτό και οι ερωτηθέντες επιστήμονες επιμένουν ότι ο κόσμος δεν έχει φτάσει ακόμα στο σημείο χωρίς επιστροφή, αλλά προειδοποιούν ότι βρίσκεται ολοένα και πιο κοντά σε αυτό με το συνεχές σκαρφάλωμα της θερμοκρασίας σε νέα ύψη.Και τραβούν το χαλί κάτω από τα πόδια κυβερνήσεων και πολιτών, λέγοντας ότι οι «τρελές» καιρικές συνθήκες των τελευταίων μηνών είναι απλά «η κορυφή του παγόβουνου» σε σχέση με τα χειρότερα που έρχονται καταπάνω τους.

Η νέα κανονικότητα

Σε δέκα χρόνια από σήμερα, οι καιρικές ακρότητες του 2023 θα θεωρούνται φυσιολογικές συνθήκες διαβίωσης, εκτός αν στο μεσοδιάστημα κορυφωθεί στον υπέρτατο βαθμό η ανάληψη δράσης για το κλίμα.

Μάλιστα, ορισμένοι εξ αυτών γιγαντώνουν το φόβο σε όλο τον κόσμο για το τι μέλλει γενέσθαι, αποκαλύπτοντας ότι η τάση των κλιματικών μοντέλων να υποτιμούν τα ακραία καιρικά φαινόμενα σημαίνει ότι πηγαίνουμε στο άγνωστο με βάρκα την ελπίδα και μεγάλη πιθανότητα το μέλλον να είναι ακόμα χειρότερο από αυτό που αναμένουν οι επιστήμονες.Το «μικρό παράθυρο» που μπορεί να εξασφαλίσει όλο το οξυγόνο που απαιτεί η επιβίωση της ανθρωπότητας, έχει να κάνει με τη μείωση της καύσης των ορυκτών καυσίμων στο μηδέν.Όπως σχολιάζει ο καθηγητής Μάλτε Μεινσχάουσεν από το πανεπιστήμιο της Μελβούρνης, «τα στοιχεία της κλιματικής επιστήμης είναι πολύ δυνατά τις τελευταίες δεκαετίες. Ατυχώς, όμως, δυνατό είναι και το πείσμα των ανθρώπων να εκπέμπουν αέρια του θερμοκηπίου», που έχουν φέρει τον κόσμο στο κομβικό σημείο που βρίσκεται σήμερα.

Στοπ στα αέρια του θερμοκηπίου

Και για να εξηγηθεί πόσο σημαντικό είναι το παραπάνω, αρκεί να αναφερθεί ότι η θερμοκρασία του πλανήτη ανεβαίνει για δύο λόγους. Πρώτον από τη ζέστη που παγιδεύεται από την αυξανόμενη συγκέντρωση αερίων του θερμοκηπίου που εκπέμπονται από την ανθρώπινη δραστηριότητα και δεύτερον σε λιγότερο βαθμό από τις φυσικές μεταβολές του κλίματος. Οι εκπομπές άνθρακα ανέβαζαν τη θερμοκρασία γρηγορότερα για εκατοντάδες χρόνια και η επανεμφάνιση του φυσικού φαινομένου του Ελ Νίνιο το 2023 οδήγησε τα πράγματα στη φετινή καιρική έκρηξη.Ελ Νίνιο (El Niño) ονοµάζεται το θερµό θαλάσσιο ρεύµα που εµφανίζεται στον Ειρηνικό Ωκεανό και αποτελεί µέρος των διακυμάνσεων, που παρουσιάζει η επιφανειακή θερμοκρασία του Ειρηνικού και του Ινδικού Ωκεανού εντός της Τροπικής Ζώνης.Ο όρος Ελ Νίνιο, που στα ισπανικά σημαίνει «το αγόρι», αναφέρεται ουσιαστικά στο Θείο Βρέφος καθώς το φαινόμενο εκδηλώνεται συνήθως με τη μέγιστη έντασή του την περίοδο των Χριστουγέννων στις δυτικές ακτές της Νοτίου Αμερικής, κοντά στις ακτές του Περού και του Ισημερινού.  Συνήθως κάνει την εμφάνισή του στο τέλος κάθε χρόνου και διαρκεί µερικές εβδομάδες, ωστόσο κάθε 3 µε 7 χρόνια αποκτά τη μέγιστή του ένταση.Το αντίθετο φαινόμενο ονομάζεται Λα Νίνια (La Niña) και συνοδεύεται από ψυχρότερα από τα κανονικά επιφανειακά νερά στην τροπική ζώνη του Ειρηνικού Ωκεανού. Τα τελευταία 4 χρόνια και μέχρι τους 2 πρώτους μήνες του 2023 είχαμε το φαινόμενο Λα Νίνια.

Κομβικός ο Δεκέμβριος

«Παρά τα ρεκόρ που έσπασαν μέσα το 2023, όλα τα άλλα καιρικά φαινόμενα κινήθηκαν εντός των προβλέψεων για το πώς θα αντιδράσει η γη στις αυξανόμενες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου – προβλέψεων που έχουμε στα χέρια μας εδώ και 30 χρόνια», συμπληρώνει ο καθηγητής Μάθιου Ίγκλαντ, από το πανεπιστήμιο New South Wales της Αυστραλίας.

 

«Ο Ιούλιος ήταν ο πιο θερμός μήνας στην ανθρώπινη ιστορία και οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο υπέφεραν τις συνέπειες», προσθέτει ο καθηγητής Φόστερ από το πανεπιστήμιο Leeds του Ηνωμένου Βασιλείου.«Ήταν όμως αυτό που περιμέναμε από άποψη θερμότητας», προσθέτει ο ίδιος, προειδοποιώντας ότι «αυτό θα είναι το μέσο καλοκαίρι σε δέκα χρόνια, αν οι κυβερνήσεις του κόσμου δεν συνεργαστούν και δεν θέσουν το κλίμα προτεραιότητα της ατζέντας τους».Σημαντικός μήνας για τα μελλούμενα θεωρείται ο Δεκέμβριος, οπότε σημειώνεται το αποκορύφωμα του Ελ Νίνιο, με τις συνέπειες να είναι πιο έντονες στη Νότια Αμερική, συμπληρώνει ο καθηγητής δρ. Μάρκος Αντράδε από το Higher University of San Andrés στη Λα Παζ της Βολιβίας. «Ας δούμε τι θα γίνει τότε. Είναι το πρώτο τεστ για το πόσο ακραία μπορούν να γίνουν τα πράγματα για όλους μας στο άμεσο μέλλον», καταλήγει ο ίδιος.

https://www.in.gr/2023/08/30/b-science/klimatiki-allagi-eftase-anthropotita-sto-simeio-xoris-epistrofi-sta-aeria-tou-thermokipiou-apantisi/

Το επεξεργάστηκε Ιανουάριος 10 ο Δροσος Γεωργιος

[Δροσος Γεωργιος]

Φωτιές: Νέοι χάρτες με το μέγεθος της καταστροφής σε Πάρνηθα και Έβρο – Σοκαριστικό animation με την εξάπλωση της πυρκαγιάς.

Ελλαδα

 

Ακόμα υπάρχουν ενεργά μέτωπα στην περιοχή του Έβρου, γεγονός που αναμένεται να επηρεάσει την τελική καταγραφή των καμένων εκτάσεων

Έκταση μεγαλύτερη των 826.000 στρεμμάτων είχε κατακάψει η πυρκαγιά στον Έβρο έως τις 28/8 με βάση τις πιο πρόσφατες εικόνες υψηλής ανάλυσης του περιβαλλοντικού δορυφόρου Sentinel-2, που ανέλυσε η υπηρεσία χαρτογράφησης καμένων εκτάσεων του Εθνικού Παρατηρητηρίου Δασικών Πυρκαγιών (ΕπαΔαΠ), η οποία υλοποιείται από το εργαστήριο Δασικής Διαχειριστικής και Τηλεπισκόπησης του Τμήματος Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του ΑΠΘ.Στους χάρτες που δημοσιεύει το ΑΠΕ-ΜΠΕ φαίνεται ότι οι καμένες εκτάσεις για τις περιοχές του Νομού Έβρου και Πάρνηθας του Νομού Αττικής μέχρι τις 28/08/2023 ανέρχονται στα 82639.63 και 5832.64 εκτάρια αντίστοιχα.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η χαρτογράφηση πραγματοποιήθηκε με δεδομένα Sentinel-2 (χωρικής διακριτικής ικανότητας 10μ.). Η ομάδα του Εργαστηρίου του ΑΠΘ σημειώνει ότι «παρατηρούνται ενεργά μέτωπα στην περιοχή του Έβρου, τα οποία αναμένεται να επηρεάσουν σημαντικά την τελική εκτίμηση της καμένης έκτασης», και «θα ακολουθήσει ακριβέστερη εκτίμηση αυτής της έκτασης τις επόμενες ημέρες».

Τρομακτική εξάπλωση της καμένης έκτασης σε δύο 24ωρα

Την ίδια στιγμή το meteo δημοσιεύει την εξέλιξη της καμένης έκτασης από δορυφορικές απεικονίσεις στη μεγάλη πυρκαγιά στον Έβρο.Οι απεικονίσεις είναι εντυπωσιακές και ιδιαίτερα ανησυχητικές όπως καταγράφηκαν από την Υπηρεσία Ταχείας Χαρτογράφησης Copernicus της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για τη μεγαλύτερη δασική πυρκαγιά των τελευταίων πάρα πολλών ετών σε ευρωπαϊκό έδαφος στον Έβρο.Η πυρκαγιά ξεκίνησε στις 19.08.2023 και συνεχίζει να καίει μέχρι και σήμερα, έχοντας ενεργές εστίες περιμετρικά των καμένων εκτάσεων.Στο παρακάτω βίντεο (animation) παρουσιάζεται η εξέλιξη των καμένων εκτάσεων από την ημέρα που ξέσπασε η πυρκαγιά μέχρι και χθες 29.08.2023.Συνεχίζοντας να καίει για 12η μέρα, η καμένη έκταση στην τελευταία ανανέωση από την Υπηρεσία Ταχείας Χαρτογράφησης Copernicus, ανήλθε στα 812.600 στρέμματα (έως την 29.08.2023, 12:03 τοπική ώρα). Από τη συνολική καμένη έκταση των 812.600 στρεμμάτων, τα περίπου 650.000 στρέμματα κάηκαν το τριήμερο 21-23 Αυγούστου.Όπως φαίνεται παρακάτω τη δεύτερη μέρα της φωτιά είχαν καεί περίπου 85.000 στρέμματα, ενώ την τέταρτη ο αριθμός εκτοξεύτηκε στις 680.000.Η οπτικοποίηση της εξέλιξης της καμένης έκτασης στη μεγάλη πυρκαγιά στον Έβρο, πραγματοποιήθηκε από την μονάδα METEO του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.

TAGS:

[Δροσος Γεωργιος]

Πώς η μείωση της ρύπανσης επιδείνωσε τον παγκόσμιο καύσωνα.

Η διεθνής συμφωνία για τη μείωση της ρύπανσης από τα πλοία οδήγησε σε μείωση της νέφωσης στον Ατλαντικό και ίσως συνέβαλε στα φετινά κλιματικά ρεκόρ.

To φετινό καλοκαίρι έγραψε μετεωρολογική ιστορία: ο Ιούλιος ήταν σε παγκόσμιο επίπεδο ο θερμότερος μήνας που έχει καταγραφεί ποτέ, με κύματα ζέστης που έσπασαν ρεκόρ διάρκειας και έντασης σε Αμερική, Ασία και Ευρώπη. Η Μεσόγειος έβρασε σε «θαλάσσιο καύσωνα», ενώ ακόμα πιο δραματική ήταν η κατάσταση στον Ατλαντικό, με τη θερμοκρασία στα νερά της Φλόριντα να εκτοξεύεται στους 38 βαθμούς, κοντά στη ρύθμιση που συστήνει ο κατασκευαστής υδρομασάζ Jacuzzi.Κανείς δεν αμφιβάλλει ότι ο κύριος παράγοντας πίσω από τον ακραίο καιρό των τελευταίων μηνών ήταν η καύση ορυκτών καυσίμων που γεμίζει την ατμόσφαιρα με αέρια του θερμοκηπίου. Το φαινόμενο έτυχε να ενισχυθεί φέτος από το Ελ Νίνιο, το οποίο χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση μιας μάζας θερμών επιφανειακών υδάτων στον Ανατολικό Ειρηνικό.H πρόσφατη έξαρση ζέστης ήταν τόσο ακραία ώστε ορισμένοι επιστήμονες εξετάζουν κι άλλους πιθανούς παράγοντες. Σύμφωνα με το ευρωπαϊκό πρόγραμμα παρατήρησης της Γης Copernicus, ο Ιούλιος ξεπέρασε το προηγούμενο ρεκόρ του θερμότερου μήνα κατά 0,3 βαθμούς Κελσίου, μια γιγάντια μεταβολή που αφήνει περιθώριο για πρόσθετες εξηγήσεις.

«Αυτό που βλέπουμε είναι κάτι παραπάνω από το Ελ Νίνιο που προστίθεται στην κλιματική αλλαγή» δήλωσε στο Associated Press ο διευθυντής του Copernicus Κάρλο Μπουοντέμπο.

Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, ένας επιπλέον παράγοντας μπορεί να ήταν η μείωση των νεφών πάνω από τους ωκεανούς, μετά την εφαρμογή απόφασης του Διεθνούς Οργανισμού Ναυτιλίας που περιορίζει κατά 80% τη ρύπανση από θείο στα καυσαέρια των πλοίων.Τα οξείδια του θείου ενθαρρύνουν τον σχηματισμό χαρακτηριστικών σύννεφων πίσω από τα πλοία, σύννεφων που ανακλούν την ηλιακή ακτινοβολία πίσω στο Διάστημα και δροσίζουν έτσι τον πλανήτη.Τέσσερις ειδικοί που μίλησαν στο ΒΗΜΑ-Science συμφώνησαν ότι το φαινόμενο είναι μεν μικρό, αλλά όχι αμελητέο. «Ενα μέρος της ζέστης-ρεκόρ στον Βόρειο Ατλαντικό και τον Ειρηνικό μπορεί να συνδέεται με μεταβολές στα σύννεφα λόγω μείωσης της ρύπανσης των πλοίων» δήλωσε ο Mάικλ Ντάιαμοντ, επίκουρος καθηγητής Μετεωρολογίας στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Φλόριντα.Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του στο «ACP Letters», η θέρμανση λόγω των αερίων του θερμοκηπίου έχει ενισχυθεί κατά 50% στον Ατλαντικό μετά την εφαρμογή των νέων κανόνων.

Μακρόστενα σύννεφα ακολουθούν τα πλοία πάνω από τον Ειρηνικό στις 4 Μαρτίου 2009 (NASA)

Το φυσικό πείραμα που εξελίσσεται καθώς ο αέρας καθαρίζει αφορά όλους τους ωκεανούς αλλά μεγεθύνεται στον Ατλαντικό λόγω της πυκνής ναυτιλιακής κυκλοφορίας. Η αλλαγή στα καύσιμα «μπορεί να προσθέσει εφέτος επιπλέον θέρμανση κατά 0,01-0,02 βαθμούς, οπότε μπορεί να συμβάλει κατά ένα μικρό τμήμα στον θαλάσσιο καύσωνα» είπε ο Πιρς Φόρστερ του Πανεπιστημίου του Λιντς.Πρόσφατες μελέτες του Φόρστερ, του Ντάιαμοντ και άλλων υποδεικνύουν ότι μέχρι τα μέσα του αιώνα ο νέος κανόνας για τα πλοία θα φέρει επιπλέον άνοδο της παγκόσμιας θερμοκρασίας κατά 0,05-0,1 βαθμούς, αν και ο βαθμός αβεβαιότητας είναι μεγάλος.

Δίκοπο μαχαίρι

Η αλλαγή της σύστασης στα καύσιμα των πλοίων ήταν επιβεβλημένη για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας, και κανείς δεν υποστηρίζει ότι το μέτρο πρέπει να ανακληθεί. Αντίθετα, η μετρήσιμη επίδρασή του στο παγκόσμιο κλίμα αναδεικνύει τις περίπλοκες συνέπειες της ανθρώπινης δραστηριότητας και την ανάγκη να μειωθούν ταχύτερα οι εκπομπές άνθρακα, επισήμαναν οι ερευνητές.Το μαζούτ, ένα βαρύ, ακάθαρτο κλάσμα του πετρελαίου περιέχει θειάφι από τη φύση του. Η καύση του απελευθερώνει οξείδια του θείου (SO_X), τα οποία αντιδρούν με την υγρασία του αέρα και σχηματίζουν μόρια θειικού οξέος, το γνωστό βιτριόλι. Προφανώς, η έκθεση σε οξείδια του θείου  ερεθίζει τα μάτια και το αναπνευστικό σύστημα και μπορεί να επιδεινώσει το άσθμα και τις καρδιοπάθειες. Επιπλέον, το θειικό οξύ τελικά πέφτει από την ατμόσφαιρα ως όξινη βροχή, η οποία προκαλεί βλάβες σε δάση, καλλιέργειες και μνημεία.Ταυτόχρονα όμως τα οξείδια του θείου ανακλούν το ηλιακό φως και ψύχουν έτσι τον πλανήτη. Τον ψύχουν όμως ακόμα περισσότερο λόγω μιας έμμεσης  επίδρασης: οδηγούν στον σχηματισμό γραμμικών σύννεφων που ακολουθούν τα ποντοπόρα πλοία σε χαμηλό ύψος. Τα σωματίδια θείου «λειτουργούν ως «πυρήνες» πάνω στους οποίους μπορούν να σχηματιστούν σταγονίδια των νεφών» εξηγεί ο Ντάνκαν Ουότσον-Πάρις του Ινστιτούτου Ωκεανογραφίας «Σκριπς» στην Καλιφόρνια. «Κάτω από τις κατάλληλες συνθήκες, αυτό μπορεί να οδηγήσει στον σχηματισμό περισσότερων και μικρότερων σταγονιδίων, κάτι που κάνει τα σύννεφα πιο φωτεινά και αυξάνει την ανάκλαση». Περυσινή μελέτη του Ουότσον-Πάρις στο «Nature» διαπίστωνε ότι η ψύξη λόγω της ρύπανσης μπορεί να είναι δύο φορές μεγαλύτερη από ό,τι είχε εκτιμηθεί.

Γραμμές στον ουρανό

Οι λευκές γραμμές που ακολουθούν πλοία είναι πολύ εμφανείς σε δορυφορικές εικόνες. Μετά την αλλαγή στα καύσιμα οι γραμμές αυτές μειώθηκαν στο μισό στους κύριους διαδρόμους του Ατλαντικού, υπολόγιζε περυσινή μελέτη στο «Science Advances», η οποία ανέλυσε εικόνες με αλγόριθμο τεχνητής νοημοσύνης. «Βλέπουμε ισχυρή μείωση στα ίχνη σε όλο τον κόσμο.Τα ίχνη που απομένουν δείχνουν μικρότερες αλλαγές στις συγκεντρώσεις σταγονιδίων λόγω των καθαρότερων εκπομπών. Υπολογίσαμε μια σημαντική αύξηση της θερμότητας αλλά με μεγάλο βαθμό αβεβαιότητας» ανέφερε στο ΒΗΜΑ-Science ο Τιανλί Γιουάν του Κέντρου Διαστημικής Πτήσης «Γκόνταρντ» της NASA, επικεφαλής της μελέτης. Σύμφωνα με άλλη ανάλυσή του που περιμένει για έλεγχο και δημοσίευση, η αύξηση της ακτινοβολίας που δέχεται ο ωκεανός «μπορεί να εξηγήσει το μεγαλύτερο μέρος της θέρμανσης» στον Ατλαντικό το φετινό καλοκαίρι, αν και οι εκτιμήσεις ποικίλλουν.Το γενικότερο πρόβλημα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης είναι πάντως πολύ μεγαλύτερο και δεν αφορά μόνο το θείο στους ωκεανούς, επισήμανε ο Ντάιαμοντ. Τα πλοία αντιστοιχούν χονδρικά μόνο στο ένα πέμπτο της συνολικής επίδρασης της ρύπανσης στο κλίμα. Και αν μηδενίζαμε αύριο τη ρύπανση, η θέρμανση από τα αέρια του θερμοκηπίου θα ενισχυόταν κατά το ένα τρίτο, είπε ο ερευνητής.Δεδομένου ότι η ρύπανση πρέπει να μειωθεί για λόγους περιβάλλοντος και δημόσιας υγείας, κατέληξε ο Ντάιαμοντ, «είναι ζωτικής σημασίας να μειώσουμε τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, όπως το διοξείδιο του άνθρακα και το μεθάνιο, και ταυτόχρονα να καθαρίσουμε τη σωματιδιακή ρύπανση».

Ηλιακή γεωμηχανική

Οι κανόνες του Διεθνούς Οργανισμού Ναυτιλίας για τη ρύπανση των πλοίων οδήγησαν σε ένα φυσικό πείραμα για τη μελέτη της επίδρασης της ρύπανσης στο παγκόσμιο κλίμα: λιγότερη ρύπανση, περισσότερη ζέστη. Κάποιοι επιστήμονες προτείνουν μάλιστα να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής με την… κατάλληλη ρύπανση.Το να επαναφέρουμε τη ρύπανση από θείο είναι βέβαια εκτός συζήτησης λόγω των παρενεργειών στην υγεία και στο περιβάλλον.Μια άλλη ιδέα που έχει προταθεί είναι ο βομβαρδισμός της ατμόσφαιρας με μικροσκοπικούς κόκκους θαλασσινού αλατιού, οι οποίοι θα λειτουργούσαν ως «πυρήνες» για τη συμπύκνωση υδρατμών που σχηματίζουν σύννεφα και ανακλούν την ηλιακή ακτινοβολία.Είναι ένα παράδειγμα «γεωμηχανικής», της ιδέας ότι μπορούμε να βρούμε την κατάλληλη τεχνολογία για να ρυθμίσουμε τον πλανήτη στα μέτρα μας.Κανένας από τους τέσσερις ειδικούς που απάντησαν στο BHMA-Science δεν είπε ότι είναι καλή ιδέα, τουλάχιστον για την ώρα. Πρώτο πρόβλημα, οι τεράστιες αβεβαιότητες στο πώς η μία ή άλλη μέθοδος θα επιδρούσε στο παγκόσμιο κλιματικό σύστημα. Δεύτερον, οι πιθανές παρενέργειες, που δεν είναι αμελητέες. Η σπορά των νεφών με αλάτι θα μπορούσε για παράδειγμα να επηρεάσει τα μοτίβα των βροχών, κάτι που δυνητικά θα μπορούσε να πλήξει τις σοδειές και να φέρει γεωπολιτικές εντάσεις«Οι επιλογές αυτές έχουν ανεπιθύμητες δράσεις και δεν βοηθούν με όλα τα επιμέρους ζητήματα της κλιματικής αλλαγής» δήλωσε ο Πιρς Φόρστερ, καθηγητής του Πανεπιστημίου του Λιντς. «Επιπλέον δεν μπορούν να εφαρμοστούν σε αρκετά μεγάλη κλίμακα για να αντισταθμίσουν τη θέρμανση λόγω των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, οπότε η μείωση των εκπομπών CO2 πρέπει να είναι πάντα η πρώτη προτεραιότητά μας».Δεδομένου όμως ότι τα μέχρι τώρα μέτρα κατά της κλιματικής αλλαγής αναγνωρίζονται ομόφωνα ως ανεπαρκή, η γεωμηχανική παραμένει στο τραπέζι. Δύο από τους τέσσερις ερευνητές που μίλησαν στο ΒΗΜΑ-Science, ο Μάικλ Ντάιαμοντ του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Φλόριντα, και ο Τιανλί Γιουάν της NASA, συμμετέχουν σε ερευνητικό πρόγραμμα γεωμηχανικής της αμερικανικής Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA), το οποίο θα εξετάσει σε μεγαλύτερη λεπτομέρεια την αλληλεπίδραση της ρύπανσης με τα σύννεφα.
Βαγγέλης Πρατικάκης – https://www.in.gr/2023/08/28/b-science/perivallon-b-science/klimatiki-allagi-pos-meiosi-tis-rypansis-epideinose-ton-pagkosmio-kaysona/

[Δροσος Γεωργιος]

Πως τα κλιματιστικά αυξάνουν (αντί να μειώνουν) τη θερμοκρασία στις πόλεις.

Το φαινόμενο παραπέμπει στην κλασική ερώτηση θερμοδυναμικής: «Αν σε ένα κλειστό δωμάτιο ανοίξουμε την πόρτα του ψυγείου η θερμοκρασία του δωματίου θα αυξηθεί ή θα μειωθεί;» (απάντηση: θα αυξηθεί)

Μήπως ο κλιματισμός κάνει τις πόλεις πιο ζεστές; Καθώς η Ευρώπη αντιμετωπίζει πιο συχνούς και πιο έντονους καύσωνες, συμπεριλαμβανομένων φυσικά και των χωρών της ΕΕ, ίσως σκεφτήκατε να κάνετε το βήμα και να αγοράσετε κλιματιστικό.Και ενώ μπορεί να νομίζετε ότι δροσίζει τα πράγματα, στην πραγματικότητα κάνει ακριβώς το αντίθετο… Ζεσταίνει την ατμόσφαιρα. Ας μάθουμε γιατί.Στη Γαλλία, ο περιβαλλοντικός αντίκτυπος της χρήσης αιρ κοντίιον έχει γίνει θέμα συζήτησης τον τελευταίο καιρό, ιδιαίτερα όταν η αριστερή βουλευτής Ματθίλντ Πανό ανέφερε κατά τη διάρκεια συνέντευξης στο France inter ότι «η θερμοκρασία μιας πόλης μπορεί να αυξηθεί έως και 2 βαθμούς Κελσίου λόγω της χρήσης κλιματιστικών».

Αλλά από πού προκύπτει αυτός ο αριθμός;

Προέρχεται από μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2020 και βασίζεται σε ένα σενάριο σύμφωνα με το οποίο χρησιμοποιούνται κλιματιστικά σε όλα τα κτίρια μιας πόλης όπως το Παρίσι για τη διατήρηση της εσωτερικής θερμοκρασίας στους 23 βαθμους Κελσίου κατά τη διάρκεια ενός καύσωνα. Οι αυξήσεις της θερμοκρασίας λόγω χρήσης αιρ κοντισιον «εξαρτώνται από την ώρα της ημέρας και τα χαρακτηριστικά του καύσωνα, κυρίως την έντασή του», σύμφωνα με τη μελέτη.Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν τον θανατηφόρο καύσωνα του 2003 που σκότωσε περισσότερους από 14.000 ανθρώπους στη Γαλλία για να μοντελοποιήσουν τις προβλέψεις τους. Διαπίστωσαν ότι, μετά από «9 ημέρες ενός κύματος καύσωνα παρόμοιου με αυτό του 2003, η συστηματική χρήση εναλλασσόμενου ρεύματος κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου θα αύξανε τη θερμοκρασία του αέρα έως και 2,4°C».Πώς γίνεται αυτό1 Είναι επειδή τα κλιματιστικά λειτουργούν σαν αντλία θερμότητας, ψύχοντας ένα δωμάτιο και απελευθερώνοντας ζεστό αέρα έξω απο αυτοΤα κλιματιστικά καταναλώνουν περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια από οποιαδήποτε άλλη συσκευή στο σπίτι. Καταναλώνουν το 10% της παγκόσμιας ηλεκτρικής ενέργειας και διαρρέουν επιβλαβή αέρια που θερμαίνουν τον πλανήτη στην ατμόσφαιρα.Η σχέση μεταξύ της χρήσης αιρ κοντίσιον και της αύξησης της θερμοκρασίας στις πόλεις έχει ήδη τεκμηριωθείΣύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2014 στο Journal of Geophysical Research: Atmospheres, η υπερβολική θερμότητα που παράγεται από κλιματιστικά μιας πόλης μπορεί να αυξήσει την εξωτερική θερμοκρασία κατά 1 έως 1,5 βαθμούς Κελσίου τη νύχτα.Και καθώς οι πόλεις είναι πιθανό να θερμανθούν περισσότερο ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής και της αυξημένης ανάπτυξης, αυτό σημαίνει ότι οι άνθρωποι θα απαιτήσουν περισσότερη ψύξη σε εσωτερικούς χώρους.Ενα κύμα καύσωνα που θα ήταν ένα γεγονός μια φορά στη δεκαετία το 1800 είναι τώρα αφενός πιο καυτό και αφετερου συμβαίνει σχεδόν τρεις φορές πιο συχνά, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της IPCCΤο 2019, το 20% των νοικοκυριών της ΕΕ διέθετε κλιματιστικά, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος.Ο αριθμός των κλιματιστικών παγκοσμίως προβλέπεται να εκτιναχθεί από 1,6 δισεκατομμύρια μονάδες σήμερα σε 5,6 δισεκατομμύρια μονάδες μέχρι τα μέσα αυτού του αιώνα, σύμφωνα με έκθεση του 2019 που εκδόθηκε από τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας.Εάν δεν υπάρξει έλεχος, μέχρι το 2050 όλα τα κλιματιστικά στον κόσμο θα χρησιμοποιούν τόση ηλεκτρική ενέργεια όση η Κίνα για όλες τις δραστηριότητές της σήμερα.Οι επιστήμονες που εκπόνησαν την μελέτη δίνουν πάντως άλλες επιλογές για να βοηθήσουν στην ψύξη των πόλεων, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας περισσότερων χώρων πρασίνου και καλύτερης μόνωσης κτιρίων.

 Ioannis Giagkinis – https://gr.euronews.com/2023/08/29/pos-t-klimatistika-afxanoun-ti-thermokrasia-stis-poleis

[Δροσος Γεωργιος]

Ένας απρόσμενος σύμμαχος της ανθρωπότητας στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής.

Τη στιγμή που οι κυβερνήσεις, ισχυρίζονται ότι δαπανούν πακτωλό χρημάτων για να πραγματοποιήσουν τη περιβόητη πράσινη μετάβαση, ώστε να αντιμετωπίσουν τη Κλιματική Αλλαγή, σε κάποια σημεία του πλανήτη κρύβεται ένας ολιγαρκής, πραγματικός «φονιάς» του θερμοκηπίου.Στο ηφαιστειογενές νησί Βουλκάνο στη Σικελία και ακόμα περισσότερο στα Βραχώδη Όρη των ΗΠΑ, οι επιστήμονες ανακάλυψαν πρόσφατα ένα μικρόβιο, έναν τύπο κυανοβακτηρίων, που καταβροχθίζει το διοξείδιο του άνθρακα (CO2) «εκπληκτικά γρήγορα».Σημειώνεται ότι τα κυανοβακτήρια αποτελούν ομάδα φωτοσυνθετικών προκαρυωτικών οργανισμών, που θεωρούνται ικανά σε οξυγονογενή ή οξυγονούχο φωτοσύνθεση.«Τα κυανοβακτήρια είναι ένας τύπος βακτηρίων που χρησιμοποιούν φωτοσύνθεση για να λάβουν ενέργεια, δεσμεύοντας άνθρακα κατά τη διαδικασία» εξηγεί ο Braden Tierney επιστήμονας δεδομένων που επικεντρώνεται στη μικροβιολογία στην Ιατρική Σχολή του Κορνέλ και στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ. Περιγράφει τα κυανοβακτήρια ως «μικρούς αλχημιστές της φύσης», καθώς απορροφούν μεγάλες ποσότητες CO2 και μπορούν να το μετατρέψουν σε χρήσιμους πόρους, όπως καύσιμα ή βιοδιασπώμενα πλαστικά.

Μια ζωτικής σημασίας έρευνα

Ωστόσο, ο Tierney, είναι και εκτελεστικός διευθυντής του Two Frontiers Project, στο πλαίσιο του οποίο ανακαλύφθηκε τον Σεπτέμβριο του 2022 στο νησί Βουλκάνο νέο στέλεχος που είναι «ένα από τα ταχύτερα αναπτυσσόμενα κυανοβακτήρια… που έχουν αναφερθεί ποτέ» και είναι «υπερ-αποτελεσματικό στην κατανάλωση CO2 μέσω της φωτοσύνθεσης» σύμφωνα με τον ίδιο.Μαζί με μια ομάδα ερευνητών από τα πανεπιστήμια Χάρβαρντ και Κορνέλ στις ΗΠΑ και το Πανεπιστήμιο του Παλέρμο στη Σικελία και με τη βοήθεια της κοινότητας Βουλκάνο, ο Tierney απομόνωσε ένα μικρόβιο το οποίο κατάφερε να μετατρέψει το CO2 σε βιομάζα πιο γρήγορα από άλλα γνωστά κυανοβακτήρια. Το έργο χρηματοδοτήθηκε από την αμερικανική εταιρεία βιοτεχνολογίας Seed Health, η οποία διόρισε τον Tierney ως σύμβουλο.Δεδομένου ότι πολλοί επιστήμονες και ηγέτες υποστηρίζουν ότι χρειάζονται νέες τεχνολογίες που μπορούν να συλλάβουν άνθρακα και να τον αποθηκεύσουν, οι επιστήμονες λένε τώρα ότι φύση θα μπορούσε να δώσει μια ισχυρή λύση.Τα μικρόβια παίζουν ζωτικό ρόλο στη δέσμευση του άνθρακα και στην επίδραση του κλίματος.Το νησί Βουλκάνο περιβάλλεται από υποβρύχιες υδροθερμικές πηγές, οι οποίες είναι πλούσιες σε CO2. Αυτές οι πηγές βρίσκονται σε ρηχά νερά, πράγμα που σημαίνει ότι εκτίθενται στο φως του ήλιου. Όλα αυτά έχουν δημιουργήσει το τέλειο περιβάλλον για την εξέλιξη των μικροβίων που χρησιμοποιούν το CO2 ως πηγή τροφής.«Τα πρώιμα δεδομένα έδειξαν ότι [αυτό το νέο στέλεχος] παρήγαγε 22% περισσότερη βιομάζα από τα άλλα πιο γρήγορα αναπτυσσόμενα στελέχη εκεί έξω», λέει ο Tierney. Καθώς γίνεται πιο πυκνό και βαρύ, το μικρόβιο βυθίζεται στο νερό, κάτι που το βοηθά να δεσμεύσει το CO2 που απορροφά, λέει ο επιστήμονας στο BBC που αναδεικνύει το θέμα.Μπορεί η δυνατότητα δέσμευσης άνθρακα των κυανοβακτηρίων να έχει μελετηθεί εκτενώς από τους επιστήμονες στο παρελθόν, αλλά αυτό που κάνει αυτή την ανακάλυψη «πραγματικά αξιοσημείωτη» είναι το γεγονός ότι το στέλεχος των κυανοβακτηρίων μπορεί να απορροφήσει CO2 με πολύ γρήγορο ρυθμό, λέει η μικροβιολόγος και αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ στο Ηνωμένο Βασίλειο Helen Onyeaka. «Ενώ τα μικρόβια που καταναλώνουν γρήγορα CO2 έχουν ερευνηθεί, ο ρυθμός απορρόφησης αυτού του συγκεκριμένου στελέχους φαίνεται απαράμιλλος», λέει.

Μια «ζωντανή βάση δεδομένων»

Μέσα στο 2023 ο Tierney και η ομάδα του ταξίδεψαν επίσης στα Βραχώδη Όρη στο Κολοράντο (ΗΠΑ) αναζητώντας περισσότερα μικρόβια που «καταβροχθίζουν» τον άνθρακα. Η περιοχή είναι «εστία δραστηριότητας για ανθρακούχες πηγές» και οι συγκεντρώσεις του διαλυμένου CO2 είναι έως και 1000 φορές υψηλότερες από τις ηφαιστειακές διαρροές της Σικελίας, σύμφωνα με τους ερευνητές.Ο Tierney λέει ότι απομόνωσαν στελέχη μικροβίων εδώ με «πολύ υψηλότερα επίπεδα CO2 από αυτά που είδαμε στην πραγματικότητα στη Σικελία».Στη συνέχεια, αυτό που κάνει η ομάδα του, είναι να δημιουργεί μια «ζωντανή βάση δεδομένων» η οποία θα είναι διαθέσιμη σε άλλους επιστήμονες σε όλο τον κόσμο, επιτρέποντάς τους να ζευγαρώσουν αλληλουχίες DNA με τα δείγματα βακτηρίων που βρίσκονται σε τράπεζα και έτσι να συνεχίσουν να μελετούν τα μικρόβια μετά τις αποστολές.Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής θα απαιτήσει μεγάλης κλίμακας δέσμευση άνθρακα, η οποία θα μπορούσε ενδεχομένως να επιτευχθεί μέσω νέας τεχνολογίας ή μέσω της προστασίας και ενίσχυσης των υπαρχόντων φυσικών οικοσυστημάτων όπως τα δάση και οι υγρότοποι.Πέρυσι η Διακυβερνητική Επιτροπή του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) δήλωσε ότι η δέσμευση άνθρακα είναι απαραίτητη, επειδή ακόμη και οι μεγάλες περικοπές στις εκπομπές δεν θα είναι αρκετές για να περιορίσουν την υπερθέρμανση του πλανήτη. Αν και ορισμένοι επιστήμονες προειδοποιούν ότι θα μπορούσε να προσφέρει στις κυβερνήσεις και τις βιομηχανίες δικαιολογίες για να αποφύγουν τις αυστηρές περικοπές εκπομπών που απαιτούνται για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Μια λύση φτηνή

Ο Tierney πιστεύει ότι πρέπει να αξιοποιηθούν τα μικρόβια για να «συνεργαστούν» με άλλες τεχνολογίες και φυσικά συστήματα για την απορρόφηση CO2 από την ατμόσφαιρα. Η χρήση μικροβίων, όπως τα κυανοβακτήρια και τα μικροφύκια, για σκόπιμη δέσμευση άνθρακα «μπορεί να είναι πολλά υποσχόμενη», λέει η Kira Schipper, ερευνήτρια στο Κέντρο Βιώσιμης Ανάπτυξης στο Πανεπιστήμιο του Κατάρ.Αναπτύσσονται πολύ πιο γρήγορα από τις συμβατικές καλλιέργειες, πράγμα που σημαίνει ότι δεσμεύουν περισσότερο άνθρακα στο ίδιο χρονικό πλαίσιο, προσθέτει. Ένα άλλο όφελος είναι ότι η βιομάζα που παράγεται από μικρόβια «μπορεί να καλλιεργηθεί σε μη καλλιεργήσιμη γη και σε θαλασσινό νερό, με αποτέλεσμα να μην ανταγωνίζεται την παραγωγή τροφίμων», λέει.Επίσης, η βιομάζα μπορεί να «καλλιεργηθεί» σε μεγάλες λίμνες ή βιοαντιδραστήρες και να χρησιμοποιηθεί για βιοκαύσιμα, λιπάσματα, συμπληρώματα πρωτεΐνης και ζωοτροφές. Η χρήση μικροβίων για τη δέσμευση άνθρακα είναι πιο οικονομική από την αξιοποίηση τεχνολογιών όπως η άμεση σύλληψη αέρα, λέει η Onyeaka.«Οι μικροβιακές διεργασίες έχουν γενικά χαμηλό λειτουργικό κόστος σε σύγκριση με τις τεχνολογικές παρεμβάσεις για τη δέσμευση άνθρακα, που συχνά μπορεί να είναι εντάσεως κεφαλαίου», λέει. Επίσης τα μικρόβια «μπορούν να αναπτυχθούν σε διαφορετικά περιβάλλοντα, από ανοιχτές λίμνες έως βιοαντιδραστήρες», προσθέτει.

Οι δυσκολίες

Ωστόσο, η Kira Schipper επισημαίνει ότι τεχνολογικοί περιορισμοί καθιστούν δύσκολη την κλιμάκωση αυτού του είδους των συστημάτων. «Οι βέλτιστες πρακτικές για την επιλογή κορυφαίων στελεχών, για την καλλιέργεια τους σε μεγάλη κλίμακα, συμπεριλαμβανομένης της μεγιστοποίησης της ποσότητας CO2 που απορροφάται και στη συνέχεια για τη συλλογή της βιομάζας, είναι πρόκληση και ποικίλλουν δραστικά μεταξύ των στελεχών και των τοποθεσιών».Πάντως, ορισμένες εταιρείες έχουν ήδη αρχίσει να εφαρμόζουν συστήματα δέσμευσης CO2 χρησιμοποιώντας μικρόβια.Στις ΗΠΑ, η LanzaTech χρησιμοποιεί βακτήρια για να μετατρέψει το CO2 σε καύσιμα αεροσκαφών και χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται σε προϊόντα που κυμαίνονται από απορρυπαντικά πλυντηρίων ρούχων μέχρι αρώματα.Η βρετανική εταιρεία CyanoCapture χρησιμοποιεί κυανοβακτήρια για την παραγωγή βιολογικών ελαίων και βιομάζας.Άραγε, οι κυβερνήσεις;

https://www.in.gr/2023/09/01/b-science/perivallon-b-science/enas-aprosmenos-symmaxos-tis-anthropotitas-sti-maxi-kata-tis-klimatikis-allagis/

 

[Δροσος Γεωργιος]

Ένας σπάνιος κεραυνός (sprite) καταγράφηκε πάνω από την Ευρώπη.

Τα «sprite» είναι σπάνιο είδος κεραυνού που ξεκινά από τις κορυφές των νεφών και ανεβαίνει μέχρι την ιονόσφαιρα.

Ο Σλοβάκος αστρονόμος Stanislav Kaniansky βρέθηκε στο σωστό μέρος τη σωστή στιγμή κατέγραψε μια λεπτομερή φωτογραφία μιας σπάνιας μορφής κεραυνού, γνωστής ως sprite, η οποία εμφανίστηκε σαν γιγάντια μέδουσα ψηλά στην ατμόσφαιρα στη διάρκεια καλοκαιρινής καταιγίδας στην Κεντρική Ευρώπη.Χρησιμοποιώντας μια καλή φωτογραφική μηχανή, ο Στάνισλαβ Κανιάνσκι, ερευνητής του Αστεροσκοπείου του Μπάνσκα Μπίστριτσα στη Σλοβακία, απαθανάτισε το sprite στις 14 Αυγούστου έξω από το σπίτι του στην πόλη Λάτκι.«Η καταιγίδα βρισκόταν περίπου 320 χιλιόμετρα μακριά και είχα καλή θέα της ατμόσφαιρας πάνω από τις κορυφές των νεφών» είπε ο αστρονόμος στο Spaceweather.com. Τα κόκκινα-πορτοκαλί «πλοκάμια» του φαινομένου είχαν πλάτος άνω των 50 χιλιομέτρων, εξαφανίστηκαν όμως σε κλάσμα του δευτερολέπτου.Τα sprites είναι ηλεκτρικές εκκενώσεις που ξεκινούν από τις κορυφές των νεφών στη διάρκεια καταιγίδων και φτάνουν στην ιονόσφαιρα σε ύψος 80-90 χιλιομέτρων.Οι εκκενώσεις αυτές εκδηλώνονται ως «πλοκάμια» από πλάσμα, ή ιονισμένο αέριο, το οποίο όμως δεν φτάνει τις ακραίες θερμοκρασίες των συνηθισμένων κεραυνών και μοιάζει περισσότερο με τις εκκενώσεις ενός λαμπτήρα φθορισμού.Οι πρώτες αναφορές για την ύπαρξη των sprites χρονολογούνται στα τέλη του 19ου αιώνα, το φαινόμενο όμως παρέμενε ανεπιβεβαίωτο μέχρι την πρώτη φωτογραφία του το 1989. Παρά τις πολυάριθμες παρατηρήσεις που συλλέχθηκαν αργότερα από τα διαστημικά λεωφορεία της NASA, η μελέτη των sprites είναι δύσκολη λόγω της βραχύβιας φύσης τους.Αν και ο μηχανισμός της γέννησής τους παραμένει ασαφής, υπάρχουν ενδείξεις ότι, σε κάποιες τουλάχιστον περιπτώσεις, τα sprites προκαλούνται από μικρά μετέωρα (κόκκοι σκόνης ή πετραδάκια) που εισέρχονται στην ατμόσφαιρα και δημιουργούν διαταραχές των ηλεκτρικών φορτίων στην ιονόσφαιρα.

 https://www.in.gr/2023/09/18/in-science/episthmes/spanios-pelorios-keraynos-katagrafike-pano-apo-tin-eyropi-eikones

[Δροσος Γεωργιος]

Τι θα συνέβαινε στην ανθρωπότητα εάν μια υπερδύναμη «σκοτείνιαζε» τον ήλιο.

… για να μειωθεί η θερμοκρασία του πλανήτη;

Σε ένα μυθιστόρημα κλιματικής φαντασίας, μια απελπισμένη κυβέρνηση αγνοεί τη διεθνή συναίνεση και διοχετεύει αερολύματα στην ατμόσφαιρα για να ψύξει τον πλανήτη και να αποφευχθεί η πιθανή κλιματική καταστροφή. Θα μπορούσε να συμβεί πραγματικά; Η χρήση μιας τέτοιας τεχνολογίας από ένα κράτος θα άνοιγε τον ασκό του Αιόλου για την ανθρωπότητα

Τι θα γινόταν εάν κάποτε ένα ισχυρό κράτος αποφάσιζε, μονομερώς, να γράψει στα υποδύματά του τη διεθνή κοινότητα και να αντιμετωπίσει τις ακτίνες του ήλιου με μια τεχνολογία της οποίας οι συνέπειες μπορεί να είναι καταστροφικές για άλλα σημεία του πλανήτη;Ως γνωστόν, εδώ και αρκετά χρόνια έχει γίνει πολύ συζήτηση για την περίφημη ηλιακή γεωμηχανική τεχνολογία που μπορεί να μειώσει την επιφανειακή ερμοκρασία της Γης, μέσω της ανάκλασης του ηλιακού φωτός στα υψηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας.Ένας εξαυτών είναι η έγχυση στρατοσφαιρικού αερολύματος, με χιλιάδες αεροπλάνα να απελευθερώνουν -για χρόνια- μικροσκοπικά σωματίδια που αντανακλούν το φως πίσω. Επίσης, υπάρχει το marine cloud brightening, που είναι μια προσπάθεια να αυξηθεί η ανακλαστικότητα των χαμηλών νεφών χάρη σε σωματίδια αερολύματος που απελευθερώνονται από αεροπλάνα.Γνωρίζουν όμως οι επιστήμονες τις περιβαλλοντικές συνέπειες τέτοιων… «ψεκασμών»; Σε ανάλυσή της στο BBC η περιβαλλοντική δημοσιογράφοε του BBC India Bourke επισημαίνει ότι μέχρι σήμερα, τα μοντέλα και οι προσομοιώσεις δείχνουν ότι η στρατοσφαιρική έγχυση αερολύματος θα μπορούσε να επηρεάσει τα πάντα, από τη θέση του αεροχείμαρρου έως την πρόκληση περιφερειακών ξηρασιών.Μεταξύ των πιο δυνητικά επακόλουθων επιπτώσεων είναι η βλάβη στο προστατευτικό στρώμα του όζοντος της ατμόσφαιρας. Πρόσφατη έκθεση του Περιβαλλοντικού Προγράμματος του ΟΗΕ (UNEP) σημείωσε «ελλείψεις» στη μοντελοποίηση των επιπτώσεων της ηλιακής γεωμηχανικής. Η τεχνολογία δεν θα έκανε επίσης τίποτα για να σταματήσει την αύξηση των συγκεντρώσεων CO2 από την οξίνιση των ωκεανών.Μπορεί λοιπόν σε σενάρια επιστημονικής φαντασίας οι μαγικές λύσεις να φαντάζουν εύκολες, αλλά στη πραγματικότητα η ιδέα ότι μια «από μηχανής θεός» τεχνολογία θα μας έσωζε κρύβει θανάσιμους κινδύνους για την ανθρωπότητα. Η ψυκτική του επίδραση θα μπορούσε να δημιουργήσει έναν «ηθικό κίνδυνο», προειδοποιούν πολλοί ερευνητές και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, σαμποτάροντας τις προσπάθειες για μείωση των εκπομπών CO₂.«Αυτές οι αβεβαιότητες δεν μπορούν να εξαλειφθούν με την έρευνα, διότι στο τέλος, τις τελικές επιπτώσεις αυτών των τεχνολογιών, θα τις ξέρουμε μόνο όταν τις δοκιμάσετε σε πλανητική κλίμακα. Δεν μπορούμε πραγματικά να απαλλαγούμε από όλες τις αβεβαιότητες με πειράματα στο εργαστήριο, αλλά και τα πειράματα μικρής κλίμακας δεν μπορούν πραγματικά να σας πουν όλη την ιστορία. Δεν μπορούν να σας πουν πραγματικά ποιοι είναι οι κίνδυνοι που μπορεί να αποκαλυφθούν μόνο όταν εφαρμόσουμε αυτές τις τεχνολογίες σε πλανητική κλίμακα για πολλά, πολλά χρόνια. Επίσης, οι κοινωνικοί επιστήμονες ανησυχούν πραγματικά για τον γεωπολιτικό κίνδυνο. Τι θα συμβεί αν κάποιες χώρες το κάνουν μόνες τους;», σχολίασε στο Euronews ο καθηγητής Φρανκ Μπιρμαν, ειδικός σε θέματα παγκόσμιας διακυβέρνησης στο Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης.

Πως θα αντιδρούσε η διεθνής κοινότητα

Τα μαγικά ραβδάκια όμως δεν φέρνουν μαγικές λύσεις σε όλη την υφήλιο. Τα αποτελέσματα της ηλιακής γεωμηχανικής μπορεί να φέρουν βροχοπτώσεις σε ένα μέρος και σε ένα άλλο να προκαλέσει ξηρασία.Μια τέτοια ανομοιόμορφη κατανομή των επιπτώσεων σημαίνει ότι οποιαδήποτε μονομερής προσπάθεια μείωσης της φωτεινότητας του Ήλιου θα μπορούσε πιθανότατα να συντριβεί από πιο ισχυρούς γείτονες, λένε οι επιστήμονες. Για παράδειγμα, δεν θα ήταν δυνατό για την Ινδία μόνη της να δημιουργήσει ένα είδος παγκόσμιας ψύξης, υποστηρίζει ο ερευνητής του κλίματος στη Σχολή Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίο του Γέηλ Γουέηκ Σμιθ.Εάν απελευθερώνονταν αερολύματα στη βόρεια Ινδία, η περιστροφή του πλανήτη θα τα άπλωνε σε έναν δακτύλιο γύρω από τη Γη, από όπου ένα ατμοσφαιρικό σύστημα που ονομάζεται Brewer Dobson Circulation θα τα μετέφερε στον Βόρειο Πόλο και θα κατέβαιναν – ψύχοντας απευθείας μόνο το βόρειο ημισφαίριο. Τέτοιες εκτεταμένες γεωφυσικές επιπτώσεις σημαίνει ότι οποιοδήποτε άτακτο κράτος θα ήταν απίθανο να παραμείνει μόνο του για πολύ, λέει ο Σμιθ, είτε αποθαρρύνεται από τις προσπάθειές του είτε ενώνεται με άλλους.Εξάλλου, μόνο ισχυρά κράτη θα τολμούσαν ποτέ να αναπτύξουν εξαρχής τέτοια εργαλεία.Σύμφωνα με τον Γουέηκ Σμιθ η στρατοσφαιρική έγχυση αερολύματος θα απαιτούσε «έναν στόλο από πολλές εκατοντάδες εκατοντάδες ειδικά μεγάλα αεροπλάνα που δεν υπάρχουν επί του παρόντος». Αυτά τα εξειδικευμένα αεροπλάνα θα πρέπει συλλογικά να απελευθερώσουν εκατομμύρια τόνους χημικών ουσιών σε ύψος περίπου 20 χιλιομέτρων (66.000 πόδια).Οι μόνες χώρες που θα μπορούσαν να κατασκευάσουν τέτοιους στόλους, ισχυρίζεται ο Γουέηκ Σμιθ, είναι οι ΗΠΑ, το Ην. Βασίλειο, η Γαλλία, η Ρωσία ή η Κίνα και ενδεχομένως η Γερμανία ή η Ιαπωνία. «Κανένα άλλο κράτος δεν είναι τεχνολογικά ικανό, και αυτό είναι πολύ μεγάλο για άτομα ή εταιρείες για να το επιδιώξουν». Για τον Φρανκ Μπίρμαν, καθηγητή Παγκόσμιας Διακυβέρνησης Αειφορίας στο Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης, οι ΗΠΑ είναι ο πιο πιθανός υποψήφιος σε ένα τέτοιο σενάριο: «Εάν η πλειονότητα των χωρών αντιτίθεται στην ανάπτυξη (της τεχνολογίας)… το πολιτικό κόστος να το κάνει οποιαδήποτε χώρα μονομερώς είναι εξαιρετικά υψηλό».Ωστόσο, εάν ένα ή περισσότερα κράτη προχωρούσαν ανεξάρτητα από τέτοιες εντάσεις, τα χειρότερα σενάρια είναι πολλά. Αντίμετρα που κυμαίνονται από οικονομικές κυρώσεις, μέχρι παρέμβαση του ΟΗΕ και δυνητικά ένοπλες συγκρούσεις θα μπορούσαν να συμβούν λέει ο Μπίρμαν, με το τελικό αποτέλεσμα να είναι «δύσκολο να προβλεφθεί». Υπάρχει επίσης μια πιθανότητα να αναπτυχθεί μια κούρσα εξοπλισμών, με τα κράτη να αναπτύσσουν την τεχνολογία απλώς και μόνο επειδή οι αντίπαλες υπερδυνάμεις κάνουν το ίδιο.Για να αποφευχθεί αυτό, ο Μπίρμαν υποστηρίζει ότι θα πρέπει να σταματήσετε την τεχνολογία να φτάσει στο επίπεδο ανάπτυξης που επιτυγχάνουν οι πυρηνικές βόμβες, όπως μέσω της συμφωνίας μη χρήσης που έχουν προτείνει ο ίδιος και άλλοι. Η Σύμβαση για τα Χημικά Όπλα, η οποία στοχεύει στην αποτροπή τόσο της ανάπτυξης όσο και της χρήσης χημικών όπλων, αποτελεί προηγούμενο που έλαβε το Νόμπελ Ειρήνης.

Η προοπτική μιας παγκόσμιας συμφωνίας

Τι θα γινόταν όμως αν μια ομάδα εθνών, ή ακόμα και ολόκληρος ο κόσμος, συμφωνούσε να ενεργήσει από κοινού; Για τον Σμιθ, μπορεί να υπάρξει ένα σενάριο όπου η ανάπτυξη εξυπηρετεί την πλειοψηφία των συμφερόντων. Το «πιο αληθοφανές σενάριο» για την ανάπτυξη, προτείνει, είναι μια κλιμακούμενη κλιματική έκτακτη ανάγκη που οδηγεί σε μαζική παγκόσμια μετανάστευση από το νότο προς το βορρά«Ενώ πολλά, ανταγωνιστικά προγράμματα ανάπτυξης (τέτοιας τεχνολογίας) είναι μια πιθανότητα, τα κίνητρα σε αυτήν την περίπτωση ευνοούν στην πραγματικότητα ένα ενιαίο, παγκόσμιο πρόγραμμα», λέει Σμιθ «Οι υπάρχουσες πολιτικές δομές δεν είναι κατάλληλες για να το κυβερνήσουν αυτό, αλλά ούτε και να παγιδεύουν εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους σε παραπαίουσες οικονομίες παρά τη θέλησή τους».Το πόσο ρεαλιστικό είναι ένα τέτοιο «ενιαίο, παγκόσμιο πρόγραμμα» είναι άλλη υπόθεση βέβαια. Ο Ντέιβιντ Κιθ, επικεφαλής της μηχανικής κλιματικών συστημάτων στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο έχει σημειώσει πιθανά προηγούμενα στην παγκόσμια κεντρική τράπεζα, το Διαδίκτυο και τον έλεγχο εναέριας κυκλοφορίας. Άλλοι επισημαίνουν τη Σύμβαση-πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή και τη συμφωνία του Παρισιού που προκύπτει, βάσει της οποίας τα κράτη έχουν δεσμευτεί να περιορίσουν τις παγκόσμιες θερμοκρασίες.

Άλλο επιστήμη, άλλο γεωπολιτική

Ωστόσο δεν είναι και τόσο εύκολη η παγκόσμια συνεργασία. Για τους σκεπτικιστές, μια σταθερή παγκόσμια προσπάθεια απλά δεν είναι μια πιθανή προοπτική.Απλώς δεν υπάρχει ακόμη επαρκής μοντελοποίηση των γεωπολιτικών συνεπειών, λέει ο Olaf Corry, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Λιντς στο Ην. Βασίλειο. «Οι επιστήμονες είναι καλοί άνθρωποι και μοντελοποιούν (τις φυσικές επιπτώσεις), αλλά στον κόσμο των μοντέλων τους, δεν υπάρχει γεωπολιτική».Αντίθετα, στρατιωτικοί σχεδιαστές και απόστρατοι στρατηγοί είπαν στον Corry ότι οι δοκιμές θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως μια δυνητικά εχθρική πράξη και ότι ανησυχούν για την απόκτησή τους από άλλες δυνάμεις. Σκεφτείτε ότι η Ρωσία εισβάλλει στην Ουκρανία, αλλά με τη δυνατότητα να απενεργοποιήσει μια παγκόσμια τεχνολογία που δημιουργεί καιρικές συνθήκες. Η ανάπτυξη θα μπορούσε επίσης να διακινδυνεύσει να ανοίξει μια εντελώς νέα αρένα παραπληροφόρησης σχετικά με το γιατί άλλαζε ο καιρός, προτείνει, και να «μολύνει» την υπόλοιπη κλιματική πολιτική.«Ολόκληρη η σχέση μεταξύ επιστήμης και κοινωνίας είναι ήδη τεταμένη μετά τον κορονοϊό», λέει ο Corry. «Έτσι θα είχατε μια εξαιρετική δυνατότητα για θεωρίες συνωμοσίας και για παραπληροφόρηση, και ένα απίστευτα δύσκολο περιβάλλον για την επιστήμη να κάνει τη δουλειά της».

πηγή: https://www.in.gr/2023/10/16/in-science/perivallon-b-science/giati-einai-tromokratimenoi-oi-eidikoi-ean-ena-kratos-skoteiniaze-ton-ilio-etsi-thelo/

 

[Δροσος Γεωργιος]

Η κλιματική αλλαγή απειλεί την ανθρωπότητα με μπαράζ πανδημιών.

Η αύξηση της θερμοκρασίας μπορεί να «γεννήσει» άγνωστους επικίνδυνους ιούς.Καθώς οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής γίνονται ολοένα και πιο ορατές στον πλανήτη και την ανθρωπότητα ειδικοί έχουν προειδοποιήσει ότι μια ακόμη πιθανή απειλή σχετίζεται με το λιώσιμο των μόνιμων πάγων που υπάρχουν στον πλανήτη σε περιοχές όπως για παράδειγμα, το μόνιμο στρώμα της Σιβηρίας.Πολλοί επιστήμονες έχουν διατυπώσει την άποψη ότι κάτω από τους πάγους που σχηματίστηκαν πριν από μερικές χιλιάδες έτη είναι φυλακισμένα επικίνδυνα για το περιβάλλον αέρια όπως μεθάνιο τα οποία θα απελευθερωθούν από το λιώσιμο των πάγων και θα επιτείνουν το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής. Λένε επίσης ότι κάτω από τους πάγους είναι φυλακισμένοι πολλοί ιοί με τους οποίους δεν έχει έρθει ποτέ σε επαφή ο άνθρωπος και δεν γνωρίζουμε τίποτε για αυτούς.Είναι πιθανό κάποιοι από αυτούς να είναι επικίνδυνοι και ο ανθρώπινος οργανισμός να μην μπορεί να τους αντιμετωπίσει ενώ παράλληλα να είναι δύσκολο να βρεθεί γρήγορα μια αποτελεσματική θεραπεία και έτσι η εκδήλωση μιας πανδημίας να είναι ένα υπαρκτό σενάριο. Το ζήτημα αυτό επανέρχεται στη επικαιρότητα με διάφορους ειδικούς να επιβεβαιώνουν τους θιασώτες αυτής της θεωρίας.«Υπάρχει ένας Παράγοντας Χ για τον οποίο πραγματικά δεν γνωρίζουμε πολλά. Βαθιά μέσα στον μόνιμο παγετό, πρέπει να υπάρχουν μικρόβια –ιδιαίτερα ιοί αλλά και βακτήρια– που βρίσκονταν στη Γη πολύ πριν από την ύπαρξη του Homo sapiens» αναφέρει η Μπριγκίτα Εβενγκάρντ, καθηγήτρια μολυσματικών ασθενειών στο Πανεπιστήμιο Umeå στη Σουηδία.«Μπορεί μέσα σε αυτούς τους μόνιμους πάγους να υπάρχουν αρχαίοι ιοί που μόλυναν και προκάλεσαν την εξαφάνιση των Νεάντερταλ ή των μαμούθ. Επίσης μπορεί να υπάρχουν ιοί από εξαφανισμένες ασθένειες όπως η ευλογιά» ο Ζαν Μισέλ Κλαβέρ, ιολόγος του Πανεπιστημίου Aix-Marseille στη Γαλλία.  Πριν από ένα χρόνο ερευνητική ομάδα ανακοίνωσε ότι εντόπισε και… ξεπάγωσε έναν ιό ηλικίας 48,5 χιλιάδων ετών που βρισκόταν κάτω από ένα σημείο μόνιμων πάγων στη Σιβηρία το οποίο έλιωσε εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής.

Οι τηλεοπτικές σειρές καμπανάκι κινδύνου;

Παράλληλα επιστήμονες του Ινστιτούτου Έρευνας Βιοιατρικής στη Βαρκελώνη ανακοίνωσαν ότι ανακάλυψαν ένα άγνωστο υβριδικό μύκητα που προέκυψε από μια σπάνια διεργασία ένωσης δύο στελεχών η οποία σύμφωνα με τους ερευνητές που έκαναν την ανακάλυψη οφείλεται στην προκειμένη περίπτωση στην κλιματική αλλαγή με τον νέο μύκητα να δημιουργήθηκε για να είναι πιο ανθεκτικός από τους… γονείς του στις υψηλότερες θερμοκρασίες. Σύμφωνα με τους ερευνητές αυτός ο μύκητας όχι μόνο μπορεί να προσβάλει τον άνθρωπο αλλά είναι ανθεκτικός στα φάρμακα.Οι ερευνητές λένε ότι τα υβρίδια θα μπορούσαν να γίνουν πιο κοινά με την αύξηση της θερμοκρασίας και τις αλλαγές στις συνθήκες των οικοσυστημάτων. Σε συνδυασμό με την παγκοσμιοποίηση και την ανθρώπινη δραστηριότητα όπως η εκτεταμένη χρήση μυκητοκτόνων και αντιβιοτικών στη γεωργία οι ερευνητές λένε ότι μπορεί να υπάρξει ξέσπασμα επιδημιών που να είναι εξαιρετικά απειλητικές κάνοντας πραγματικότητα τα όσα βλέπουμε στις δημοφιλείς τηλεοπτικές σειρές Walking Dead και The Last Of Us που παρουσιάζουν ένα εφιαλτικό κόσμο με την ανθρωπότητα να έχει χτυπηθεί από θανατηφόρες πανδημίες και τους επιζώντες να αγωνίζονται να επιβιώσουν.«Τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι ο υβριδισμός – μια διαδικασία που έχει λάβει λίγη προσοχή μέχρι στιγμής – επιτρέπει την ταχεία απόκτηση ιδιοτήτων που επιτρέπουν την ανθρώπινη μόλυνση. Επομένως, στους μύκητες, αυτή η διαδικασία θα μπορούσε να είναι μια συντόμευση για την κατάκτηση ενός είδους σαν το δικό μας» δηλώνει ο Δρ. Τόνι Γκαμπαλντόν, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας η οποία σε κοινή της ανακοίνωση σημειώνει «Στην πραγματικότητα, με τη δέουσα προσοχή, αυτή είναι η πλοκή της πρόσφατης και δημοφιλής μίνι σειράς «The Last of Us» όπου ένας μύκητας αποκτά γρήγορα μια τεράστια ικανότητα μόλυνσης, μετάδοσης και λοιμογόνου δράσης, ένα τέλειο κοκτέιλ ιδιοτήτων που της επιτρέπει να αποδεκατίσει την ανθρωπότητα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Υπολογίζεται ότι σήμερα υπάρχουν περισσότερα από ένα εκατομμύριο είδη μυκήτων, τα περισσότερα από τα οποία είναι προσαρμοσμένα να ζουν σε εύκρατες ή χαμηλές θερμοκρασίες στο έδαφος, στο υδάτινο περιβάλλον, στα δέντρα και στα φυτά και σε ζώα όπως αμφίβια, ψάρια, ερπετά και έντομα».

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1536379/i-klimatiki-allagi-apeilei-tin-anthropotita-me-mparaz-pandimion/

[Δροσος Γεωργιος]

Τέθηκε σε λειτουργία η πρώτη μονάδα δέσμευσης διοξειδίου του άνθρακα.

Τέθηκε σε λειτουργία στη Βρετανία το πρώτο εργοστάσιο που δεσμεύει διοξείδιο του άνθρακα απευθείας από τον αέρα και το μετατρέπει σε βιώσιμο αεροπορικό καύσιμο (SAF).Το μηχάνημα, το οποίο αναπτύχθηκε από την εταιρεία Mission Zero Technologies σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Σέφιλντ και λειτουργεί με ηλιακή ενέργεια, θα δεσμεύει 50 τόνους διοξειδίου του άνθρακα από τον αέρα ετησίως και θα τους μετατρέπει σε βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα. Το μηχάνημα μπορεί να δεσμεύσει τεράστιους όγκους αέρα, να διαχωρίσει επιλεκτικά το διοξείδιο του άνθρακα και στη συνέχεια τον διοχετεύει πίσω στην ατμόσφαιρα.Πρόσφατα υπήρξε μεγάλος ενθουσιασμός σχετικά με την τεχνολογία δέσμευσης άνθρακα – με εταιρείες όπως η Alphabet και η JPMorgan Chase να επενδύουν σημαντικά σε αυτήν. Ωστόσο ορισμένοι υποστηρίζουν ότι αυτός δεν είναι ένας πολύ αποτελεσματικός τρόπος απομάκρυνσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τον αέρα.

Ο Δρ. Στιβ Σμιθ, εκτελεστικός διευθυντής του Oxford Net Zero, δήλωσε πώς τα έργα αυτά είναι «πραγματικά μικρά και πραγματικά ακριβά», προσθέτοντας ότι υπάρχουν πιο αποδοτικές εναλλακτικές λύσεις για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, όπως η μετάβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ωστόσο, πρόσθεσε ότι η κλιμάκωση διαφορετικών τεχνολογιών, όπως η δέσμευση του άνθρακα, θα μπορούσε να μας βοηθήσει να πλησιάσουμε τους κλιματικούς μας στόχους.Οι επιστήμονες της Oxford Net Zero δεν απορροφούν απλώς τον άνθρακα από την ατμόσφαιρα, αλλά τον χρησιμοποιούν και για να παράγουν βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών. Οι αερομεταφορές ευθύνονται για περίπου το 2% των παγκόσμιων εκπομπών. Σύμφωνα με τον Ιλάμπ Αχμέντ, επιστημονικό συνεργάτη του Πανεπιστημίου του Σέφιλντ, τα βιώσιμα καύσιμα μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον αντίκτυπο των αερομεταφορών στο περιβάλλον – και είναι ένα σημαντικό βήμα προς τον φιλόδοξο στόχο της βρετανικής κυβέρνησης να αυξήσει τη χρήση των SAF σε τουλάχιστον 10% μέχρι το 2030.Ωστόσο, η ακτιβίστρια Αλίθια Γουάρινγκτον από τη φιλανθρωπική οργάνωση Possible, δήλωσε στο Sky News ότι ο αντίκτυπος αυτών των εναλλακτικών καυσίμων είναι αρκετά μικρός.«Τα καύσιμα SAF, τα οποία παρασκευάζονται από άνθρακα και υδρογόνο, απαιτούν τεράστιες ποσότητες ενέργειας, η οποία θα είναι διαθέσιμη σε πολύ μικρή κλίμακα. Τα βιοκαύσιμα θα απαιτούσαν μια τεράστια ποσότητα γης που θα μπορούσε να οδηγήσει σε αποψίλωση των δασών και ακόμη περισσότερες εκπομπές», επισήμανε η ακτιβίστρια.

– https://www.ertnews.gr/eidiseis/epistimi/vretania-tethike-se-leitourgia-i-proti-monada-desmeysis-diokseidiou-tou-anthraka/

[Δροσος Γεωργιος]

Παγίδα για τα μεταναστευτικά πτηνά η φουτουριστική πόλη που χτίζει στην έρημο η Σαουδική Αραβία.

Οι γυάλινοι τοίχοι της πόλης The Line αποτελεί κίνδυνο για τα πτηνά. πηγή φωτό (Neom)

Θα διαθέτει τεράστιες γυάλινες επιφάνειες πάνω στις οποίες μπορεί να πέφτουν τα πουλιά.Πρόσφατα ξεκίνησαν τα έργα για τη δημιουργία του φιλόδοξου σχεδίου της Σαουδικής Αραβίας να δημιουργήσει στη μέση της ερήμου μια φουτουριστική πόλη που θα λειτουργεί με αυτόνομα και φιλικά στο περιβάλλον συστήματα προσφέροντας παράλληλα μοναδικές υπηρεσίες και ποιότητα ζωής στους κατοίκους της. Μια τεχνολογική και οικολογική ουτοπία όπως την χαρακτηρίζουν πολλοί.Στη πραγματικότητα στόχος είναι η δημιουργία ενός κρατιδίου μέσα στην επικράτεια της Σαουδικής Αραβίας μέσα στο οποίο θα εμπεριέχονται αυτόνομες κοινότητες ή πόλεις. Το κρατίδιο ονομάζεται Neom και σύμφωνα με τους εμπνευστές του θα διαθέτει τεχνητό φεγγάρι, παραλίες που φωτοβολούν στο σκοτάδι, απουσία αυτοκινήτων, ιπτάμενα ταξί, ρομπότ που υπηρετούν τους κατοίκους και άλλα παρόμοια χαρακτηριστικά βγαλμένα από ταινία επιστημονικής φαντασίας.Πρωτεύουσα του κρατιδίου θα είναι η πόλη που έχει ονομαστεί The Line και θα είναι έτσι σχεδιασμένη ώστε οι κάτοικοι να έχουν οτιδήποτε χρειάζονται να κάνουν σε απόσταση πέντε λεπτών από το σπίτι τους με τα πόδια ενώ μοναδικό μέσα μετακίνησης θα είναι ένα τρένο που θα διασχίζει ολόκληρη την πόλη σε χρόνο 20 λεπτών. Η θερμοκρασία στην πόλη θα είναι ρυθμιζόμενη ώστε να είναι πάντα ευχάριστο το περιβάλλον για τους κατοίκους. H πόλη το κόστος κατασκευής της οποίας υπολογίζεται ότι θα αγγίξει το ένα τρισ. δολάρια θα είναι ενσωματωμένη μέσα σε δύο παράλληλους γυάλινους τοίχους ύψους 500 μέτρων και μήκους 170 χλμ.

Ομάδα ειδικών με επικεφαλής τον Ουίλιαμ Σάδερλαντ, διευθυντής έρευνας του Τμήματος Ζωολογίας του Πανεπιστημίου Κέιμπριτζ πραγματοποίησαν μια μελέτη στην οποία αναφέρεται ότι τα μεταναστευτικά πτηνά που κινούνται στην περιοχή που χτίζεται η πόλη δεν θα αντιλαμβάνονται την παρουσία των γυάλινων τοίχων που θα μοιάζουν στα μάτια τους ως καθρέφτες και θα πέφτουν πάνω στους τοίχους ή τις ανεμογεννήτριες τις οποίες θα αδυνατούν να διακρίνουν χάνοντας τελικά τη ζωή τους. Οι ερευνητές ζητούν όπως είναι ευνόητο να βρεθεί μια λύση σε αυτό το πρόβλημα και μένει να δούμε αν θα υπάρξει κάποια απάντηση από τους επιτελείς του έργου.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1551966/pagida-gia-ta-metanasteytika-ptina-i-foytoyristiki-poli-poy-chtizei-stin-erimo-i-saoydiki-aravia/

 

 

[Δροσος Γεωργιος]

Copernicus: Το 2023 η πιο ζεστή χρονιά που έχει καταγραφεί ποτέ

Τρίτη, 9 Ιανουαρίου 2024 14:58

ΛΙΑΚΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ / INTIME NEWS

Η μέση θερμοκρασία ήταν 1,48 βαθμούς υψηλότερη σε σύγκριση με τα προβιομηχανικά επίπεδα.Η θερμότερη χρονιά που έχει ποτέ καταγραφεί ήταν για τη Γη το 2023, όπως επιβεβαίωσε η ευρωπαϊκή υπηρεσία Copernicus.

Σύμφωνα με το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο, τα δεδομένα του οποίου χρονολογούνται από το 1850, το 2023 καταγράφηκε παγκόσμια μέση θερμοκρασία 14,98 βαθμών Κελσίου, δηλαδή 0,17 βαθμό Κελσίου πάνω από το προηγούμενο ετήσιο ρεκόρ του 2016.Οι θερμοκρασίες αυτές «υπερβαίνουν πιθανόν εκείνες όλων των περιόδων εδώ και τουλάχιστον 100.000 χρόνια», σχολίασε η Σαμάνθα Μπέρτζες, υποδιευθύντρια της υπηρεσίας της Copernicus για την κλιματική αλλαγή (C3S).

 

Οι μέσες θερμοκρασίες της επιφάνειας των ωκεανών κατά το 2023 «διατηρήθηκαν σε υψηλό και ασυνήθιστο επίπεδο, φθάνοντας εποχικά επίπεδα ρεκόρ από τον Απρίλιο ως το Δεκέμβριο», τροφοδοτούμενα από την επιστροφή του κλιματικού φαινομένου Ελ Νίνιο, σύμφωνα με την υπηρεσία Copernicus.

https://www.naftemporiki.gr/green/climate/1563531/copernicus-to-2023-i-pio-zesti-chronia-poy-echei-katagrafei-pote/

[Δροσος Γεωργιος]

Η κλιματική αλλαγή προκάλεσε τη χειρότερη ξηρασία στον Αμαζόνιο.

Ένα ακόμη «χτύπημα» δέχτηκε το μεγαλύτερο τροπικό δάσος του πλανήτη.Μία νέα έρευνα προστίθεται σε αυτές που έχουν δει το φως της δημοσιότητας τα τελευταία χρόνια την πολυεπίπεδη καταστροφή που έχει επιφέρει στο τροπικό δάσος του Αμαζόνιου η ανθρώπινη δραστηριότητα και οι επιπτώσεις που έχει αυτή η καταστροφή.Ο Αμαζόνιος αποψιλώνεται συστηματικά τις τελευταίες δεκαετίες για διαφόρους λόγους (υλοτομία, δημιουργία γεωργικών εκτάσεων, δημιουργία οικισμών, εξορύξεις κ.α.) ενώ εσχάτως αυτός ο κρίσιμος για την υγεία του πλανήτη (και της ανθρωπότητας) πνεύμονας υποφέρει από την κλιματική αλλαγή η οποία σύμφωνα με τη νέα μελέτη ήταν ο κύριος παράγοντας της χειρότερης ξηρασίας του τροπικού δάσους του Αμαζονίου εδώ και τουλάχιστον μισό αιώνα.Το τροπικό δάσος του Αμαζόνιου ανάμεσα στα άλλα παίζει βασικό ρόλο στην απομάκρυνση του διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα. Αν και οι ξηρασίες στον Αμαζόνιο δεν είναι ασυνήθιστες η ξηρασία του 2023 ήταν πιθανότατα η χειρότερη όλων.
Τον Οκτώβριο ο Ρίο Νέγκρο, ένας από τους ποταμούς του Αμαζόνιου που είναι και ένας από τους μεγαλύτερους ποταμούς του κόσμου έφτασε στο χαμηλότερο καταγεγραμμένο επίπεδο κοντά στη περιοχή Manaus στη Βραζιλία.Ο Αμαζόνιος, εκτός από ένα προστατευτικό μέσο κατά της κλιματικής αλλαγής, είναι μια πλούσια πηγή βιοποικιλότητας που περιέχει περίπου το 10% των ειδών χλωρίδας και πανίδας του πλανήτη ενώ πιστεύεται ότι υπάρχουν ακόμη πολλά είδη εκεί που παραμένουν άγνωστα σε εμάς.
Η ξηρασία έχει διαταράξει τα οικοσυστήματα και επηρεάζει  άμεσα εκατομμύρια ανθρώπους που βασίζονται στα ποτάμια για μεταφορές, τρόφιμα και εισόδημα με τους πιο ευάλωτους να έχουν πληγεί περισσότερο όπως συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις.

https://www.naftemporiki.gr/green/wildlife/1576579/i-klimatiki-allagi-prokalese-ti-cheiroteri-xirasia-ston-amazonio/

[Δροσος Γεωργιος]

Κλιματική κρίση: Ο Ιανουάριος του 2024, ο θερμότερος που έχει καταγραφεί ποτέ παγκοσμίως.

Χάθηκε ο κρίσιμος στόχος του 1,5 βαθμού Κελσίου το 2023 - 13 βαθμοί κελσίου ο μέσος όρος θερμοκρασίας.Ο περασμένος μήνας ήταν ο θερμότερος Ιανουάριος που έχει καταγραφεί ποτέ παγκοσμίως, λένε οι επιστήμονες, σε ένα ακόμη καμπανάκι για την κλιματική κρίση.Μάλιστα κατά την περίοδο από τον Φεβρουάριο του 2023 έως τον Ιανουάριο του 2024, η θερμοκρασία του αέρα στην επιφάνεια του πλανήτη ήταν κατά 1,52°C υψηλότερη από ό,τι την περίοδο 1850-1900!Μέση θερμοκρασία 13,14°C, ο Ιανουάριος του 2024 ήταν ο θερμότερος Ιανουάριος που έχει καταγραφεί από τότε που άρχισαν οι μετρήσεις, σύμφωνα με τα στοιχεία του ευρωπαϊκού δικτύου.Περισσότερες από 190 χώρες δεσμεύτηκαν βάσει της Συμφωνίας του Παρισιού του 2015 να περιορίσουν την υπερθέρμανση του πλανήτη σε «πολύ κάτω» από την άνοδο κατά 2 βαθμούς Κελσίου σε σύγκριση με τα προβιομηχανικά επίπεδα.Οι χώρες συμφώνησαν επίσης να «συνεχίσουν προσπάθειες» για να διατηρήσουν την θέρμανση εντός του ασφαλέστερου ορίου του 1,5 C, μετά το οποίο οι κλιματικές επιπτώσεις γίνονται ακόμη πιο δύσκολο να αντιμετωπιστούν.Η Samantha Burgess, αναπληρώτρια διευθύντρια της Υπηρεσίας Κλιματικής Αλλαγής (CCCS) της ΕΕ Copernicus δήλωσε: «Το 2024 ξεκινά με έναν ακόμη μήνα που σπάει ρεκόρ. Όχι μόνο είναι ο θερμότερος Ιανουάριος που έχει καταγραφεί, αλλά μόλις βιώσαμε μια περίοδο 12 μηνών άνω του 1,5°C πάνω από την προβιομηχανική περίοδο αναφοράς. Οι ραγδαίες μειώσεις των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου είναι ο μόνος τρόπος να σταματήσει η αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας».

Με πληροφορίες από Le Figaro, SkyNews

[Δροσος Γεωργιος]

Η NASA θέλει να ρίξει παγάκια στην ατμόσφαιρα για να καταπολεμήσει την κλιματική αλλαγή.

πηγή φωτό NASA Τα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας θα παγώνουν τεχνητά για να σταματήσει η αύξηση της θερμοκρασίας

Μια ακόμη ιδέα του αμφιλεγόμενου τομέα της γεωμηχανικής.Οι επιστήμονες της NASA αποκάλυψαν μια φιλόδοξη στρατηγική για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Θέλουν να διασπείρουν πάγοι στην ατμόσφαιρας της Γης σε μια προσπάθεια να περιορίσουν την αύξηση της θερμοκρασίας στον πλανήτη. Η μέθοδος θα περιλαμβάνει την αποστολή αεροπλάνων σε ύψος περίπου 20 χλμ. πάνω από την επιφάνεια, πάνω από επτά χλμ. ψηλότερα από το ύψος που πετούν τα εμπορικά αεροπλάνα και τον ψεκασμό σωματιδίων πάγου στην ανώτερη ατμόσφαιρα.Σύμφωνα με την πρόταση αυτή τα σωματίδια θα παγώσουν το νερό απομακρύνοντας τους υδρατμούς προτού μετατραπούν σε εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που παγιδεύουν τη θερμότητα από τη διαφυγή στο Διάστημα αυξάνοντας τελικά τις θερμοκρασίες στη Γη. Οι θιασώτες της ιδέας λένε ότι απαιτούνται αεροπλάνα που πετούν πολύ ψηλά για να διοχετεύουν δύο τόνους σωματιδίων πάγου κάθε εβδομάδα τα οποία θα παγώνουν το νερό που θα έπεφτε πίσω στη Γη.Το σχέδιο είναι μια συνεργασία μεταξύ της NASA και της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA) των ΗΠΑ. Η ιδέα της ξήρανσης της ανώτερης ατμόσφαιρας είναι η πιο πρόσφατη προσθήκη σε αυτό που ορισμένοι επιστήμονες αποκαλούν εργαλειοθήκη τελευταίας λύσης για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής χειραγωγώντας την ατμόσφαιρα ή τους ωκεανούς του κόσμου. Γνωστός ως γεωμηχανική, είναι ένας κλάδος με φουτουριστικές και γενικότερα πολύ προωθημένες ιδέες παρέμβασης στον πλανήτη οι οποίες συχνά απορρίπτονται από ειδικούς λόγω πιθανών σοβαρών παρενεργειών.Εάν οι θερμοκρασίες συνεχίσουν να αυξάνονται, θα μπορούσαν να υπάρξουν καταστροφικές συνέπειες στη Γη, συμπεριλαμβανομένης της δραματικής απώλειας της θαλάσσιας ζωής, μιας Αρκτικής χωρίς πάγους και πιο τακτικών ακραίων καιρικών συνθηκών. Το σχέδιο της NASA και της NOAA στοχεύει στον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1605541/i-nasa-thelei-na-rixei-pagakia-stin-atmosfaira-gia-na-katapolemisei-ti-klimatiki-allagi/

[Δροσος Γεωργιος]

Έκθεση Climatebook: Συνεχής αυξητική τάση της μέσης θερμοκρασίας στην Ελλάδα.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΙΤΣΑΡΑΣ/ΑΠΕ-ΜΠΕ

«Η θερμοκρασία από δεκαετία σε δεκαετία ολοένα και αυξάνεται»Το 2023 αποτελεί το θερμότερο έτος των τελευταίων 30 χρόνων για την Ελλάδα, σύμφωνα με την επιστημονική ομάδα του climatebook.gr, που παρουσίασε την κλιματική αποτίμηση του 2023 στη χώρα μας.Όπως τονίστηκε, η περασμένη χρονιά χαρακτηρίστηκε από ακραία συμπεριφορά σε πάρα πολλά στοιχεία, όπως δασικές πυρκαγιές, καύσωνες, πλημμύρες, καταστάσεις που όπως υπογραμμίστηκε, «δείχνουν καθαρά το αποτύπωμα της κλιματικής αλλαγής». Σύμφωνα με τα στοιχεία της ετήσιας έκθεσης του Climatebook, παρατηρείται συνεχής αυξητική τάση της μέσης θερμοκρασίας στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια.Ειδικότερα, το 2023 ήταν το πιο θερμό έτος στη χώρα μας, με μέση ετήσια τιμή της θερμοκρασίας για το σύνολο της Ελλάδας στους 15.2 βαθμούς. «Η θερμοκρασία από δεκαετία σε δεκαετία ολοένα και αυξάνεται. Η τάση από 13,5 βαθμούς έχει φτάσει στο 14,8 βαθμούς, δηλαδή σαν σύνολο χώρας έχουμε αύξηση κατά περίπου 1,5 βαθμό μέσα σε 30 χρόνια. Πρόκειται για μία πολύ μεγάλη τιμή», ανέφερε το μέλος της ομάδας του climatebook.gr, διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, Δρ Κωνσταντίνος Λαγουβάρδος.Αναφορικά με το 2023, σε παγκόσμιο επίπεδο από άποψη θερμοκρασίας, η διευθύντρια Ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και μέλος του climatebook.gr, Δρ. Βασιλική Κοτρώνη, επισήμανε ότι το 2023 ήταν το θερμότερο έτος παγκοσμίως, προσθέτοντας ότι η μέση θερμοκρασία ήταν κατά 1,48 βαθμούς υψηλότερη από τη μέση τιμή της προβιομηχανικής περιόδου. Παράλληλα, επισήμανε ότι «συνεχίζουν να αυξάνονται οι εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα», καθώς όπως είπε, η μέση ετήσια τιμή συγκεντρώσεων του 2023 ήταν 4,19 ppm – 2,6 ppm περισσότερο από το 2022, σε μία συνεχώς αυξανόμενη συγκέντρωση. Σύμφωνα με την κ. Κοτρώνη, παρατηρείται μια διαρκώς αυξανόμενη συγκέντρωση σε παγκόσμιο επίπεδο, που συμβάλλει στην θερμή εικόνα που διαπιστώνεται παγκοσμίως.«Τα τελευταία 9 χρόνια, από το 2015-2023, σημειώθηκαν τα 9 θερμότερα χρόνια σε παγκόσμιο επίπεδο σχετικά με τις καταγραφές που έχουμε. Επίσης, η παγκόσμια στάθμη της θάλασσας είναι στο υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί λόγω της συνεχούς υπερθέρμανσης και του λιωσίματος των πάγων και ο ρυθμός ανόδου της στάθμης της θάλασσας τα τελευταία 10 χρόνια είναι υπερδιπλάσιος από ό,τι αυτός της πρώτης δεκαετίας καταγραφής, από το 1993-2003. Όλα τα μεγέθη τείνουν αυξανόμενα, αυτή είναι η παγκόσμια εικόνα», σημείωσε η κ. Κοτρώνη.Ειδικότερα για την Ελλάδα, η μέση μέγιστη θερμοκρασία το 2023 ήταν σε όλες τις περιοχές υψηλότερη από τη μέση τιμή της κλιματικής περιόδου 1991-2020. Παράλληλα, όπως υπογραμμίστηκε κατά τη διάρκεια της παρουσίασης, παρατηρείται ότι η Βόρεια Ελλάδα θερμαίνεται με ταχύτερο ρυθμό από οποιαδήποτε άλλη περιοχή της χώρας και κυρίως οι ηπειρωτικές περιοχές. Αναφορικά με τους μήνες που παρουσίασαν σημαντικές αποκλίσεις, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση, ο Δεκέμβρης του 2023 ήταν ο θερμότερος από το 1991, με αποκλίσεις από 4 έως 5 βαθμούς.Σχετικά με τις βροχοπτώσεις που σημειώθηκαν το 2023, οι ερευνητές τόνισαν ότι το 2023 ήταν από τα σχετικά ξηρά έτη των τελευταίων 30 ετών. Οι περιοχές όπου σημειώθηκαν λιγότερες βροχές σχετικά με την κλιματική τιμή, ήταν η Ανατολική Μακεδονία και η Θράκη, πολλά τμήματα της ανατολικής χώρας (συμπεριλαμβανομένης και της Αττικής), τα νησιά και η Κρήτη. Οι περιοχές όπου σημειώθηκαν περισσότερες βροχές σχετικά με την κλιματική τιμή, ήταν κυρίως η Θεσσαλία (με πολύ μεγάλη απόκλιση λόγω των ακραίων βροχοπτώσεων του Σεπτεμβρίου) και μεγάλα τμήματα της Ηπείρου και της Δυτικής Μακεδονίας. Μάλιστα, όπως σημείωσαν οι ερευνητές, ο περσινός Φεβρουάριος ήταν ο 2ος πιο ξηρός που έχει καταγραφεί από το 1991 και έπειτα.Αναφορικά με τη θερμοκρασία της θάλασσας στην Ελλάδα, το 2023 ήταν το πιο θερμό έτος από το 1991. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την έκθεση, η θερμοκρασία της θάλασσας ήταν σε όλα τα πελάγη υψηλότερη από την κλιματική τιμή της περιόδου 1991 – 2020. Ειδικά σε περιοχές του νοτιοανατολικού Αιγαίου, η θετική απόκλιση έφτασε τους +1.2-1.4 βαθμούς, κάτι που, όπως σχολίασε ο κ. Λαγουβάρδος, αποτελεί πολύ σημαντικό γεγονός, διότι αυτή η απόκλιση «πιέζει πάρα πολύ τα θαλάσσια οικοσυστήματα». Επιπλέον, τον Ιούλιο και Αύγουστο του 2023, η θερμοκρασία της θάλασσας ξεπέρασε τους 28 βαθμούς στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Ρόδου και Καστελόριζου καθώς και σε περιοχές του Ιονίου, ενώ η χαμηλότερη θερμοκρασία, 11 βαθμοί, σημειώθηκε στο Θρακικό Πέλαγος και στο Βόρειο Αιγαίο τον Μάρτιο του 2023.Σχετικά με τους ανέμους, σύμφωνα με την έκθεση, η ένταση του ανέμου ήταν χαμηλότερη από τη μέση τιμή της περιόδου 1991-2020 στο Αιγαίο και στο Ιόνιο. Οι μεγαλύτερες αρνητικές αποκλίσεις (δηλαδή άνεμοι ασθενέστεροι από την κλιματική τιμή) εντοπίζονται στο νότιο Αιγαίο με τιμές που ξεπερνούν το -1,6 km/h. Όσον αφορά την καλοκαιρινή περίοδο (Ιούνιος-Ιούλιος-Αύγουστος) η ταχύτητα του ανέμου ήταν κατά μέσο όρο 2,5 έως 3 km/h ασθενέστερη από την κλιματική τιμή, κυρίως λόγω των εξασθενημένων μελτεμιών τον Ιούλιο.Όσον αφορά τις ημέρες χιονοκάλυψης, σύμφωνα με την έκθεση, στην Βόρεια Ελλάδα και στην Πίνδο κυμάνθηκαν κατά 15-20 ημέρες κάτω από το μέση τιμή του 2005-2022. Οι συνολικές ημέρες χιονοκάλυψης ήταν πάνω από την μέση τιμή στην Στερεά Ελλάδα και σε περιοχές της Κρήτης λόγω της κακοκαιρίας «Βαρβάρα» τον Φεβρουάριο του 2023.

Δασικές πυρκαγιές, καύσωνες και πλημμύρες του 2023

Τη δεύτερη χειρότερη αντιπυρική περίοδο μετά από αυτήν του 2007 βίωσε η Ελλάδα το 2023, σύμφωνα με τους ερευνητές του climatebook.gr, με απολογισμό 1.740.000 καμένα στρέμματα. Όπως εξήγησαν οι ερευνητές, οι δασικές πυρκαγιές δεν αποτελούν καιρικό φαινόμενο, επηρεάζονται όμως πολύ από τις μετεωρολογικές και κλιματικές συνθήκες. «Οι δύο μεγάλοι καύσωνες του 2021 και του 2023, είχαν σαν αποτέλεσμα πολλή έντονη ξηρασία στα δάση, υψηλές θερμοκρασίες, δημιουργώντας έτσι συνθήκες ευφλεκτότητας οι οποίες ήταν σε ακραίο σημείο, με αποτέλεσμα να εκδηλώνονται κυρίως το 2021, ακόμα και με συνθήκες ασθενών ανέμων», σημείωσε ο κ. Λαγουβάρδος. Μάλιστα, από το 2017 έως το 2023, οι πυρκαγιές αυτές έκαψαν περίπου το 33% των δασών της Αττικής.Παράλληλα, οι ερευνητές στάθηκαν στη δασική πυρκαγιά του Έβρου τον Αύγουστο του 2023 που έκαψε συνολικά περισσότερα από 900.000 στρέμματα, αποτελώντας, όπως τόνισαν, «τη μεγαλύτερη πυρκαγιά που έχει ποτέ καταγραφεί σε ευρωπαϊκό έδαφος από το 2000 μέχρι και σήμερα». Όπως είπαν, καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη της συγκεκριμένης πυρκαγιάς έπαιξαν οι πολύ ξηρές ατμοσφαιρικές συνθήκες, που επέτρεψαν τη σημαντική επιτάχυνση του ρυθμού εξάπλωσης της φωτιάς. Σημείωσαν μάλιστα, ότι από το 2019 στην περιοχή του Έβρου παρατηρείται «μια ακραία κατάσταση μεγάλων αποκλίσεων του ύψους βροχής στον Έβρο». Επιπλέον, επισήμανε ότι η πυρκαγιά στον Έβρο αποτελεί μία από τις 16 mega πυρκαγιές που έχουν καταγραφεί στην Ελλάδα από το 2000 και έπειτα, οι τρεις εκ των οποίων έχουν σημειωθεί τα τελευταία 3 χρόνια.Αναφορικά με τον καύσωνα του περασμένου Ιουλίου, ο ερευνητής, Δρ Σταύρος Ντάφης επισήμανε ότι επρόκειτο για έναν πρωτοφανή καύσωνα, καθώς όπως είπε, ήταν ο μεγαλύτερος σε διάρκεια καύσωνας που έχει σημειωθεί ποτέ, η διάρκεια του οποίου αφορούσε στην περίοδο 12 ως 26 Ιουλίου. «Δεν έχουμε ξαναδεί το Λεκανοπέδιο των Αθηνών να βιώνει επί περίπου 300 συνεχόμενες ώρες, θερμοκρασίες άνω των 30 βαθμών Κελσίου» υπογράμμισε και τόνισε ότι υπήρξε τεράστια καταπόνηση του πληθυσμού. Σύμφωνα μάλιστα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν, την 23η Ιουλίου 2023, πάνω από 150 περιοχές της χώρας είχαν μέγιστες τιμές θερμοκρασίας που ξεπέρασαν τους 40 βαθμούς, με την υψηλότερη θερμοκρασία να σημειώνεται στο Γύθειο με μέγιστη τιμή 46,4 βαθμούς. «Τα καυσωνικά επεισόδια αναμένεται να είναι όλο και πιο έντονα και με μεγαλύτερη διάρκεια στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής», σχολίασε η κ. Κοτρώνη.Σχετικά με τις καταστροφικές πλημμύρες του Σεπτεμβρίου 2023 λόγω της κακοκαιρίας “Daniel”, ο κ. Ντάφης είπε ότι η κλιματική αλλαγή έπαιξε ρόλο σε αυτές, προσθέτοντας ότι υπάρχουν σε εξέλιξη μελέτες. «Τα δεδομένα δείχνουν ότι το καλοκαίρι που προηγήθηκε, είχε υψηλή ευθύνη για ό,τι συνέβη τον Σεπτέμβρη. Υψηλές θερμοκρασίες στη θάλασσα, δεύτερο καύσωνα τον Αύγουστο στην περιοχή μας, επομένως η θερμότητα που εκλύει η θάλασσα με τους υδρατμούς που συσσωρεύονται και τα βαρομετρικά συστήματα που έρχονται από τη Βόρεια Ευρώπη και βρίσκουν διαθέσιμη ενέργεια στην Κεντρική Μεσόγειο, έχουν ως αποτέλεσμα φαινόμενα σαν τον Daniel», σημείωσε ο κ. Ντάφης, χαρακτηρίζοντας τις πλημμύρες ως τις πιο καταστροφικές του τελευταίου αιώνα στην Ελλάδα.Όπως επισήμανε ο κ. Ντάφης, ο μετεωρολογικός σταθμός του meteo.gr του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, κατέγραψε 760 mm μέγιστο ημερήσιο ύψος βροχής στη Ζαγορά Πηλίου και συνολικά κατά την κακοκαιρία «Δανιήλ» 1235 mm στη Μακρινίτσα Πηλίου. Μεγάλα ύψη βροχής κατεγράφησαν και στις πόλεις της Καρδίτσας (659 mm) και του Βόλου (617 mm). Αποτέλεσμα των βροχοπτώσεων ρεκόρ στη Θεσσαλία, ήταν η κατάκλιση του θεσσαλικού κάμπου από νερό, με περίπου 720.000 στρέμματα καλλιεργήσιμων εκτάσεων να πλημμυρίζουν.Σχετικά με το αν υπάρχει κάποια εκτίμηση για το φετινό καλοκαίρι, ο κ. Λαγουβάρδος είπε ότι αν και οι εποχικές προγνώσεις είναι δύσκολες, υπάρχει διαφορά από χρονιά σε χρονιά, αυξάνεται η πιθανότητα να έχουμε υψηλές θερμοκρασίες. «Δεν μπορούμε να ξέρουμε αν θα έχουμε καύσωνες φέτος το καλοκαίρι, αλλά γίνεται όλο και πιο πιθανό να έχουμε», επισήμανε ο κ. Λαγουβάρδος.Αναφορικά με το όριο που έχει τεθεί να μην αυξηθεί η θερμοκρασία πάνω από 1,5 βαθμό Κελσίου έως το 2050, η κ. Κοτρώνη σχολίασε ότι αποτελεί ένα «μη ρεαλιστικό σενάριο, καθώς το έχουμε ήδη φτάσει». «Αυτό που οι επιστήμονες προσπαθούν να επιτύχουν, είναι να μην ξεπεράσουμε το +2, γιατί τότε θα μιλήσουμε για την ολική κλιματική κατάρρευση. Οι επιστήμονες μπορούν να παρουσιάσουν τις μεταβολές που αναμένουμε στο μελλοντικό κλίμα με διάφορα κοινωνικοοικονομικά σενάρια, τα οποία όμως, οι πολιτικές και οι πολιτικοί είναι αυτοί που θα τα καθορίσουν», σημείωσε η κ. Κοτρώνη ενώ τόνισε ότι «οι επιστήμονες είδαν ότι είμαστε ήδη 11 χρόνια πίσω».«Το 2037 υπολογίζεται να φτάσουμε σε αύξηση της θερμοκρασίας πάνω από 2 βαθμούς», είπε ο κ. Ντάφης.

https://www.naftemporiki.gr/green/climate/1607778/ekthesi-climatebook-synechis-ayxitiki-tasi-tis-mesis-thermokrasias-stin-ellada/

[Δροσος Γεωργιος]

Υπερθέρμανση των ωκεανών: Κάθε μέρα καταρρίπτεται ένα ρεκόρ.

Οι παγκόσμιες μέσες θερμοκρασίες των ωκεανών το 2023 ήταν κατά 0,25 βαθμούς Κελσίου θερμότερες από το προηγούμενο έτος,Οι ωκεανοί του πλανήτη έχουν πλέον βιώσει ένα ολόκληρο έτος πρωτοφανούς ζέστης, με ένα νέο ρεκόρ θερμοκρασίας να καταρρίπτεται κάθε μέρα, σύμφωνα με νέα δεδομένα.Οι παγκόσμιες θερμοκρασίες στην επιφάνεια των ωκεανών άρχισαν να σπάνε καθημερινά ρεκόρ στα μέσα Μαρτίου του περασμένου έτους, σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA) και του Climate Reanalyzer του Πανεπιστημίου του Μέιν, τροφοδοτώντας ανησυχίες για τη θαλάσσια ζωή και τα ακραία καιρικά φαινόμενα σε ολόκληρο τον πλανήτη.“Το εύρος με το οποίο καταρρίφθηκαν τα προηγούμενα ρεκόρ θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας το 2023, και τώρα ξανά το 2024, είναι αξιοσημείωτο”, δήλωσε ο Joel Hirschi, αναπληρωτής επικεφαλής της μοντελοποίησης θαλάσσιων συστημάτων στο Εθνικό Ωκεανογραφικό Κέντρο στο Ηνωμένο Βασίλειο.Οι παγκόσμιες μέσες θερμοκρασίες των ωκεανών το 2023 ήταν κατά 0,25 βαθμούς Κελσίου θερμότερες από το προηγούμενο έτος, δήλωσε ο Gregory C. Johnson, ωκεανογράφος του NOAA. Αυτή η άνοδος “ισοδυναμεί με αύξηση της θερμοκρασίας περίπου δύο δεκαετιών σε ένα μόνο έτος”, δήλωσε στο CNN. “Επομένως, είναι αρκετά μεγάλη, αρκετά σημαντική και προκαλεί λίγη έκπληξη”.Οι επιστήμονες έχουν πει ότι η θερμότητα των ωκεανών υπερφορτώνεται από την ανθρωπογενή υπερθέρμανση του πλανήτη, η οποία ενισχύεται από το Ελ Νίνιο, ένα φυσικό φαινόμενο του κλίματος που χαρακτηρίζεται από υψηλότερες του μέσου όρου θερμοκρασίες των ωκεανών.Οι κύριες συνέπειες αφορούν τη θαλάσσια ζωή και τον παγκόσμιο καιρό. Η υπερθέρμανση του παγκόσμιου ωκεανού μπορεί να προσθέσει περισσότερη δύναμη στους τυφώνες και σε άλλα ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως καυτά κύματα καύσωνα και έντονες βροχοπτώσεις.

Οι υψηλές θερμοκρασίες των ωκεανών αποδεικνύονται ήδη καταστροφικές για τα κοράλλια. Ο Μεγάλος Κοραλλιογενής Ύφαλος της Αυστραλίας βιώνει το έβδομο μαζικό φαινόμενο αφαλάτωσης, ανακοίνωσαν οι αρχές τον Μάρτιο μετά από εναέριες έρευνες.Η αλλοίωση συμβαίνει όταν τα κοράλλια που υφίστανται θερμική πίεση απελευθερώνουν τα φύκια που ζουν στους ιστούς τους και αποτελούν πηγή τροφής τους. Εάν οι θερμοκρασίες των ωκεανών παραμείνουν πολύ υψηλές για μεγάλο χρονικό διάστημα, τα κοράλλια μπορεί να λιμοκτονήσουν και να πεθάνουν.Τα δεδομένα από το εργαλείο Coral Reef Watch της NOAA δείχνουν ότι το πρόβλημα ξεπερνά κατά πολύ την Αυστραλία και ότι ο κόσμος θα μπορούσε να αντιμετωπίσει ένα τέταρτο παγκόσμιο μαζικό φαινόμενο αλλοίωσης των κοραλλιών μέσα στους επόμενους μήνες.Η θερμότητα των ωκεανών δημιουργεί τις προϋποθέσεις για πιο άγριους τυφώνες. “Όσο θερμότερος είναι ο ωκεανός, τόσο περισσότερη ενέργεια για την τροφοδοσία των καταιγίδων είναι διαθέσιμη”, δήλωσε η Karina von Schuckmann, ωκεανογράφος της Mercator Ocean International στη Γαλλία.Οι θερμοκρασίες ήταν πρωτοφανείς στον Βόρειο Ατλαντικό, μια περιοχή του ωκεανού που αποτελεί κλειδί για τον σχηματισμό τυφώνων, εκπλήσσοντας ορισμένους επιστήμονες, οι οποίοι προσπαθούν ακόμη να ξεδιαλύνουν τα ακριβή αίτια.“Κατά καιρούς, τα ρεκόρ (στον Βόρειο Ατλαντικό) έχουν σπάσει με περιθώρια που είναι πρακτικά στατιστικά αδύνατα”, δήλωσε στο CNN ο Brian McNoldy, ανώτερος ερευνητικός συνεργάτης στη Σχολή Rosenstiel του Πανεπιστημίου του Μαϊάμι.Εάν οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες των ωκεανών συνεχιστούν και στο δεύτερο μισό του 2024 και αναπτυχθεί ένα φαινόμενο La Niña – το αντίστοιχο του El Niño που τείνει να ενισχύει την περίοδο των τυφώνων στον Ατλαντικό – “αυτό θα αυξήσει τον κίνδυνο μιας πολύ ενεργής περιόδου τυφώνων”, δήλωσε ο Hirschi.Περίπου το 90% της παγκόσμιας περίσσειας θερμότητας που παράγεται από την καύση των ορυκτών καυσίμων που θερμαίνουν τον πλανήτη αποθηκεύεται στους ωκεανούς. “Η μέτρηση της υπερθέρμανσης των ωκεανών μας επιτρέπει να παρακολουθούμε την κατάσταση και την εξέλιξη της πλανητικής υπερθέρμανσης”, δήλωσε ο Schuckmann στο CNN. “Ο ωκεανός είναι ο φρουρός για την υπερθέρμανση του πλανήτη”.Το Ελ Νίνιο εξασθενεί και προβλέπεται να διαλυθεί τους επόμενους μήνες, γεγονός που θα μπορούσε να ισοπεδώσει τις θερμοκρασίες ρεκόρ των ωκεανών, ιδίως αν το αντικαταστήσουν τα ψυκτικά αποτελέσματα της Λα Νίνια.“Στο παρελθόν, οι τιμές της επιφανειακής θερμοκρασίας έχουν μειωθεί μετά το πέρασμα του Ελ Νίνιο”, δήλωσε ο Schuckmann. Αλλά, πρόσθεσε, είναι προς το παρόν αδύνατο να προβλέψουμε πότε η θερμοκρασία των ωκεανών θα πέσει κάτω από τα επίπεδα ρεκόρ.

Πηγή: CNN

[Δροσος Γεωργιος]

Παγκόσμια Ημέρα Νερού: Λειψυδρία για τον μισό παγκόσμιο πληθυσμό.

Estacion Biologica de Donana (EBD-CSIC)/ Handout via REUTERS

Περισσότεροι από 2,2 δισεκατομμύρια άνθρωποι εξακολουθούν να έχουν περιορισμένη πρόσβαση στο πόσιμο νερό.Το νερό…νεράκι λέει κυριολεκτικά ο μισός πληθυσμός στον πλανήτη. Και δεν είναι καθόλου αστείο! Περίπου το 50% των ανθρώπων στη Γη αντιμετωπίζει τον κίνδυνο σοβαρής λειψυδρίας, τουλάχιστον για ένα μέρος του έτους.Παγκόσμια ημέρα του νερού σήμερα για τον ΟΗΕ και η απειλή αυτή περιγράφεται στην έκθεσης της UNESCO, με τίτλο «Νερό για την Ειρήνη». Παρά την πρόοδο που σημειώθηκε τα τελευταία 15 χρόνια, περισσότεροι από 2,2 δισεκατομμύρια άνθρωποι εξακολουθούν να έχουν περιορισμένη πρόσβαση στο πόσιμο νερό, έναν βασικό πόρο και αντικείμενο ολοένα και συχνότερων συγκρούσεων, αναφέρει η έκθεση: «Να ενώσουμε τις προσπάθειες για το νερό και τη χρήση του, για την ειρήνη».Από το 1993, τα Ηνωμένα Έθνη οργανώνουν κάθε χρόνο μια εκστρατεία ευαισθητοποίησης αφιερωμένη στο πιο πολύτιμο αγαθό για την ανθρώπινη επιβίωση – το νερό. Στόχος, η ευαισθητοποίηση του κοινού για την περιορισμένη ακόμη πρόσβαση σε πόσιμο νερό  σε πολλές περιοχές του κόσμου.Λόγω της παγκόσμιας αύξησης του πληθυσμού, της κλιματικής αλλαγής και της αύξησης των θερμοκρασιών, «το ένα τέταρτο του παγκόσμιου πληθυσμού εκτίθεται σε εξαιρετικά υψηλό υδάτινο κίνδυνο κάθε χρόνο», εκτιμά το World Resources Institute στην ετήσια έκθεσή του, που δημοσιεύθηκε το 2023. Σύμφωνα με προβλέψεις του Ινστιτούτου, η ζήτηση νερού αναμένεται να αυξηθεί κατά 30% ακόμη έως το 2050.Σε παγκόσμιο επίπεδο, περίπου το 70% των αναλήψεων γλυκού νερού προορίζεται για τη γεωργία, ακολουθούμενο από τον βιομηχανικό τομέα (λίγο κάτω από το 20%) και τον οικιακό με 12%. Όμως, η κύρια αιτία της αύξησης της ζήτησης -η οποία συγκεντρώνεται στις πόλεις, ιδιαίτερα στις αναδυόμενες οικονομίες- οφείλεται στις βιομηχανικές και οικιακές χρήσεις. Ωστόσο, σχεδόν το 84% των μικροκαλλιεργητών σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος δραστηριοποιούνται σε περιοχές που χαρακτηρίζονται από λειψυδρία και λιγότερο από το ένα τρίτο έχουν πρόσβαση στην άρδευση.

Πόλεμοι για το νερό

Σε αυτό το τεταμένο κλιματικό και δημογραφικό πλαίσιο, οι συγκρούσεις που σχετίζονται με το νερό αυξάνονται. Από 94 συγκρούσεις αυτού του τύπου μεταξύ 2000 και 2009, ο αριθμός αυτός αυξήθηκε σε 263 τα τελευταία 10 χρόνια, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη.Με την αύξηση του κινδύνου έλλειψης νερού -εξηγεί η Οντρεϊ Αζουλάι, Γενική Διευθύντρια της UNESCO- οι κίνδυνοι τοπικών ή περιφερειακών συγκρούσεων αυξάνονται επίσης. Εάν θέλουμε να διατηρήσουμε την ειρήνη, πρέπει να δράσουμε γρήγορα όχι μόνο για τη διαφύλαξη των υδάτινων πόρων, αλλά και για την περιφερειακή και παγκόσμια συνεργασία σε αυτόν τον τομέα.Συχνά ξεσπούν διαμάχες για τον έλεγχο του νερού σε περιόδους ξηρασίας: μεταξύ Αιγύπτου και Αιθιοπίας, Υεμένης και Σαουδικής Αραβίας ή ακόμα και Συρίας και Ιράκ. Ακόμη και κοντά στις πύλες της Ευρώπης, καθώς από την έκρηξη του πολέμου στην Ουκρανία, το Κίεβο και η Μόσχα αλληλοκατηγορούνται συχνά  για επιθέσεις σε εγκαταστάσεις νερού.Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν θέσει ως στόχο να διασφαλίσουν ότι όλοι οι άνθρωποι στη Γη να έχουν πρόσβαση σε καθαρό πόσιμο νερό και βασικές εγκαταστάσεις υγιεινής έως το 2030. Αλλά αυτός ο στόχος φαντάζει απατηλός: Περίπου 3,5 δισεκατομμύρια γυναίκες, άνδρες και παιδιά δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν καθαρούς χώρους υγιεινής. «Με βάση τη σημερινή προοπτική, θα χάσουμε τους στόχους βιωσιμότητας για το νερό», προειδοποιούν τα στελέχη της UNESCO.«Λόγω της κλιματικής αλλαγής, μεταξύ άλλων, υπάρχει αυξανόμενη έλλειψη νερού, περισσότερες συγκρούσεις και υπάρχει κίνδυνος να υπάρξουν σκληροί πόλεμοι για το νερό στο μέλλον», λέει η Σόνια Κέπελ, επικεφαλής της Γραμματείας του ΟΗΕ για το νερό.Και «είναι σχεδόν πάντα οι φτωχότερες και πιο αδύναμες ομάδες των οποίων η ευημερία και η ύπαρξη κινδυνεύουν περισσότερο», συνεχίζει η Παγκόσμια Έκθεση για το Νερό. Ένα παράδειγμα είναι οι συνέπειες της αποστράγγισης των ελών περιοχών στην περιοχή Σαχέλ της Αφρικής, οι οποίες οδήγησαν σε συγκρούσεις  στην περιοχή σχετικά με την πρόσβαση σε νερό και σε εύφορη γη.

Υψηλότερος κίνδυνος μολυσματικών ασθενειών

Οι συνέπειες της λειψυδρίας εκδηλώνονται με πολλούς τρόπους, προειδοποιούν τα Ηνωμένα Έθνη. Από τη μία πλευρά, η έλλειψη καθαρού πόσιμου νερού στις περιοχές κρίσης σχετίζεται με αυξανόμενο κίνδυνο ασθενειών. «Η έλλειψη ή το μολυσμένο νερό μπορεί να είναι εξίσου επικίνδυνο για τα παιδιά με τις βόμβες και τις χειροβομβίδες», αναφέρουν οι ειδικοί.Περιοχές πολέμου όπως η Λωρίδα της Γάζας, η Ουκρανία και το Σουδάν επηρεάζονται αυτήν τη στιγμή ιδιαίτερα. Σύμφωνα με τη UNICEF, περίπου 19 εκατομμύρια άνθρωποι μόνο εκεί, συμπεριλαμβανομένων 7,4 εκατομμυρίων παιδιών, δεν έχουν σήμερα ασφαλή πρόσβαση στο νερό. Το αποτέλεσμα: οι μολυσματικές ασθένειες εξαπλώνονται όλο και περισσότερο. Τα ύποπτα κρούσματα χολέρας στο Σουδάν έχουν υπερδιπλασιαστεί από τον Ιανουάριο.

Ειρηνοποιός δύναμη

Λόγω αυτών των δραματικών εξελίξεων, τα Ηνωμένα Έθνη ζητούν περισσότερη διεθνή συνεργασία στον αγώνα για τη διασφάλιση πόσιμου νερού – ειδικά σε περιπτώσεις διασυνοριακής χρήσης του νερού. Από τη σκοπιά του ΟΗΕ, μια τέτοια συνεργασία θα μπορούσε ακόμη και να εξουδετερώσει τις εντάσεις. «Έχουμε δει τα τελευταία χρόνια, αλλά και παλιότερα, ότι η κοινή διαχείριση των υδάτων έπαιξε ρόλο ειρηνοποιού», λέει η Σόνια Κέπελ.Για παράδειγμα, τα Βαλκανικά κράτη που συνορεύουν με τον ποταμό Σάβα – Σλοβενία, Κροατία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη και Σερβία – συνήψαν μια διεθνή συμφωνία λίγο μετά το τέλος του πολέμου το 2002, η οποία, μεταξύ άλλων, αφορούσε την ανταλλαγή δεδομένων για την ποιότητα και την ποσότητα του νερού. Η συμφωνία αυτή οδήγησε στην ενίσχυση της συνεργασίας και της ειρήνης της περιοχής.

https://www.naftemporiki.gr/green/climate/1621887/pagkosmia-imera-neroy-leipsydria-gia-ton-miso-pagkosmio-plithysmo/

 

[Δροσος Γεωργιος]

Κλιματική κρίση: «Περίπατο» πάει ο στόχος του 1,5 βαθμού Κελσίου – «Βράζουν» οι ωκεανοί.

Ρεκόρ θερμοκρασιών για 10 συνεχόμενους μήνες, σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Copernicus

Οι τελευταίοι δώδεκα μήνες ήταν οι πιο θερμοί που έχουν καταγραφτεί ποτέ στην υφήλιο, 1,58° Κελσίου πάνω από τη μέση θερμοκρασία στον πλανήτη τον 19ο αιώνα, προτού αρχίσουν να γίνονται αισθητές οι συνέπειες της καύσης ορυκτών καυσίμων, της αποψίλωσης των δασών, της εντατικοποίησης της γεωργίας.Συνεχίζοντας τη σειρά δέκα μηνιαίων ρεκόρ, ο Μάρτιος του 2024 χτυπάει νέο καμπανάκι για την ανθρωπότητα, έπειτα από τη χρονιά που η υπερθέρμανση του πλανήτη που οφείλεται στον άνθρωπο, την οποία επέτεινε το φαινόμενο Ελ Νίνιο, πολλαπλασίασε τις φυσικές καταστροφές, και ενώ -προφανώς- οι εκπομπές ρύπων δεν έχουν μειωθεί στο απαραίτητο επίπεδο.

Ρεκόρ θερμοκρασιών από τον Ιούνιο και μετά.

Μπορεί ο Ιούλιος του 2023 να ήταν ο πιο θερμός μήνας που έχει καταγραφτεί ποτέ στην ιστορία της υφηλίου, ωστόσο όλοι οι μήνες από τον Ιούνιο και μετά έσπασαν ιστορικά ρεκόρ.Ο Μάρτιος συνέχισε το ανησυχητικό σερί, με μέση θερμοκρασία 1,68° Κελσίου υψηλότερη από οποιονδήποτε φυσιολογικό Μάρτιο της προβιομηχανικής εποχής (1850-1900), τονίζει σήμερα η υπηρεσία για την κλιματική αλλαγή (C3S) του ευρωπαϊκού παρατηρητηρίου Copernicus.Τους τελευταίους δώδεκα μήνες, η θερμοκρασία του πλανήτη ήταν 1,58° Κελσίου υψηλότερη σε σύγκριση με την προβιομηχανική εποχή, με άλλα λόγια υπερέβη το όριο του 1,5° Κελσίου που τέθηκε με τη συμφωνία του Παρισιού.Ωστόσο, αυτή η ανωμαλία θα έπρεπε να διαρκέσει κατά μέσον όρο «τουλάχιστον 20 χρόνια» για να θεωρηθεί ότι το παγκόσμιο κλίμα έχει αλλάξει, ότι το όριο αυτό έχει ξεπεραστεί, ότι δεν πρόκειται για ετήσια διακύμανση, σημειώνει το C3S.Όμως «είμαστε εξαιρετικά κοντά σε αυτό το όριο και έχουμε δανεικό χρόνο», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο η Σαμάνθα Μπέρτζες, η υποδιευθύντρια της υπηρεσίας.

21 βαθμοί στις θάλασσες

Έχει πλέον συμπληρωθεί πάνω από ένας χρόνος που η θερμοκρασία των ωκεανών, ρυθμιστών μείζονος σημασίας του κλίματος της Γης, καθώς καλύπτουν πάνω από το 70% της επιφάνειάς της, σπάνε όλα τα ρεκόρ στα χρονικά. Τον Μάρτιο του 2024 μάλιστα καταγράφτηκε νέο απόλυτο ρεκόρ, 21,07° Κελσίου στην επιφάνεια των θαλασσών (εξαιρουμένων μόνο των ζωνών που βρίσκονται κοντά στους πόλους), από το παρατηρητήριο Κοπέρνικος.«Αυτό είναι απίστευτα ασυνήθιστο», συνοψίζει η Σαμάνθα Μπέρτζες. Η υπερθέρμανση αυτή όχι μόνο απειλεί για τις θαλάσσιες μορφές ζωής, αλλά προκαλεί περισσότερη υγρασία στην ατμόσφαιρα, με άλλα λόγια πιο ασταθείς μετεωρολογικές συνθήκες — σφοδρούς ανέμους, καταρρακτώδεις βροχές…Μειώνει επίσης την απορρόφηση των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου από τις θάλασσες, δεξαμενές διοξειδίου του άνθρακα, που γενικά αποθηκεύουν το 90% της θερμότητας που προκαλείται από την ανθρώπινη δραστηριότητα.

Ακόμη πιο ακραία τα φαινόμενα

«Όσο περισσότερο θερμαίνεται η ατμόσφαιρα παγκοσμίως, τόσο περισσότερα θα είναι τα ακραία φαινόμενα, τόσο περισσότερο σφοδρά, έντονα», κατά την επιστήμονα, που αναμένει «κύματα καύσωνα, ξηρασίες, πλημμύρες, δασικές πυρκαγιές».Πρόσφατες ενδείξεις: η λειψυδρία στο Βιετνάμ, στην Καταλονία, στην υποσαχάρια Αφρική. Μετά το Μαλάουι και τη Ζάμπια, 2,7 εκατ. άνθρωποι απειλούνται από λιμό στη Ζιμπάμπουε, όπου κηρύχθηκε κατάσταση εθνικής καταστροφής. Ενώ η Μπογοτά επέβαλε δελτίο στο πόσιμο νερό και ο φόβος πως οι πολίτες θα αντιμετωπίσουν ελλείψεις απασχολεί την προεκλογική εκστρατεία στο Μεξικό.Την άλλη όψη του νομίσματος βιώνουν η Ρωσία, η Βραζιλία και η Γαλλία, χώρες που επλήγησαν από ιστορικές πλημμύρες. Το κατά πόσο κάθε τέτοιο φαινόμενο οφείλεται άμεσα στην κλιματική αλλαγή μένει να αποδειχθεί από τους επιστήμονες. Ωστόσο είναι διαπιστωμένο πως η υπερθέρμανση του πλανήτη, επιτείνοντας την εξαέρωση και αυξάνοντας την υγρασία στην ατμόσφαιρα, χειροτερεύει την ένταση πολλών τέτοιων επεισοδίων.Από τον Ιούνιο, οι παγκόσμιες μετεωρολογικές συνθήκες επηρεάζονται επιπλέον από το φυσικό φαινόμενο Ελ Νίνιο, συνώνυμο υψηλότερων θερμοκρασιών. Έφθασε στην κορύφωσή του τον Δεκέμβριο, όμως μένει ακόμα να μεταφραστεί σε θερμοκρασίες υψηλότερες του φυσιολογικού μέχρι και τον Μάιο, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό (ΠΜΟ).Σύμφωνα με την ίδια πηγή, υπάρχουν πιθανότητες το αντίστροφο φαινόμενο, το Λα Νίνια, να εκδηλωθεί «αργότερα φέτος», έπειτα από ουδέτερες συνθήκες (ούτε το ένα ούτε το άλλο) την περίοδο Απριλίου-Ιουνίου.Θα πρέπει να αναμένονται κι άλλα ρεκόρ τους επόμενους μήνες; «Αν συνεχίσουμε να βλέπουμε τόση ζέστη στην επιφάνεια των ωκεανών (…) είναι πολύ πιθανό», προειδοποιεί η κυρία Μπέρτζες.Ξεπερνούν τα ρεκόρ αυτά τις προβλέψεις; Το ζήτημα απασχολεί έντονα τους κλιματολόγους έπειτα από το 2023, την πιο θερμή χρονιά  που καταγράφτηκε ποτέ. «Μπορούμε να εξηγήσουμε» την αύξηση της θερμοκρασίας «κατά μεγάλο μέρος», αλλά «όχι εξ ολοκλήρου», αναγνωρίζει η κυρία Μπέρτζες.«Το 2023 βρισκόταν μέσα στο φάσμα των προβλέψεων των κλιματικών μοντέλων, αλλά, μακριά από τον μέσο όρο, προσθέτει με ανησυχία.

Αυξανόμενες εκπομπές

Η συγκέντρωση στην ατμόσφαιρα διοξειδίου του άνθρακα (CO2), μεθανίου και μονοξειδίου του αζώτου —των τριών κυριότερων αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και εκλύονται εξαιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας— αυξήθηκαν κι άλλο το 2023, σύμφωνα με εκτιμήσεις της αμερικανικής υπηρεσίας παρατήρησης των ωκεανών και της ατμόσφαιρας (NOAA), που δημοσιοποιήθηκαν την Παρασκευή.Η συγκέντρωση CO2 έφθασε κατά μέσο όρο τα 419,3 μέρη ανά εκατομμύριο (ppm) το 2023, με άλλα λόγια αυξήθηκε κατά 2,8 ppm σε σύγκριση με το 2022.Σύμφωνα με το πρόγραμμα Carbon Monitor, ωστόσο, οι παγκόσμιες εκλύσεις CO2 το 2023 δεν αυξήθηκαν παρά κατά 0,1% σε σχέση με το 2022, φθάνοντας τους 35,8 γιγατόνους.Αν και αυτές οι εκτιμήσεις αφήνουν να εννοηθεί πως οι ανθρωπογενείς εκπομπές πιθανόν έχουν επιπεδοποιηθεί, αποτελούν ωστόσο «το 10% από το 66,7% του προϋπολογισμού του διοξειδίου του άνθρακα που απομένει για να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας (του πλανήτη) στον 1,5° Κελσίου», τόνισαν οι συγγραφείς.

https://www.naftemporiki.gr/green/climate/1635406/klimatiki-krisi-peripato-paei-o-stochos-toy-15-vathmoy-kelsioy-vrazoyn-oi-okeanoi/