Διογκωμένος εξωηλιακός πλανήτης

[BsksPns]

Ένας εκπληκτικά διογκωμένος πλανήτης έχει επισημανθεί να περιβάλλει ένα αστέρι στον αστερισμό Lacerta. Είναι το δεύτερο αντικείμενο αυτού του είδους που επισημαίνεται, κάτι που κάνει τους αστρονόμους να υποψιαστούν ότι αυτοί οι ανεξήγητα φουσκωμένοι πλανήτες είναι στην πραγματικότητα συνηθισμένοι.

Ο πλανήτης HAT-P-1 έχει μια ακτίνα 1.38 φορές αυτής του Δία αλλά μόνο τη μισή μάζα του Δία

Η μέση πυκνότητα του νέου πλανήτη είναι το ένα τέταρτο του νερού, έτσι παρουσιάζεται σαν λιγότερο πυκνός ακόμα και από ένα φελλό. Η ομάδα που την ανακάλυψε, με επικεφαλής τον Gáspár Bakos από το Κέντρο Αστροφυσικής του Χάρβαρντ-(CfA) στο Καίμπριτζ της Μασαχουσέτης, εξέθεσε την ανακάλυψη της σε μια συνέντευξη τύπου στην Ουάσιγκτον.

"Εάν ο Κρόνος επρόκειτο να επιπλεύσει στο νερό, θα ήταν σαν ένα παγόβουνο με το μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη κάτω από το νερό", λέει το μέλος της ομάδας Dimitar Sasselov από το CfA. "Αλλά ο νέος πλανήτης μας θα ήταν στην επιφάνεια λόγω της μικρής πυκνότητας του όπως μια μπάλα."

Η ομάδα επισήμανε αρχικά τον πλανήτη χρησιμοποιώντας το ουγγρικό αυτοματοποιημένο τηλεσκόπιο HAT. Το HAT είναι ένα δίκτυο έξι μικρών τηλεσκοπίων στην Αριζόνα και τη Χαβάη που χρησιμοποιούν αυτοματοποιημένους φακούς για να ελέγξουν ευρείες περιοχές του ουρανού, με σκοπό να ψάξουν για μικροσκοπικές αλλαγές φωτεινότητας στα αστέρια.

Η ανάλυση στους υπολογιστές των μακροχρόνιων παρατηρήσεων από το HAT αποκάλυψε ότι ένα άστρο, από ένα ζεύγος σαν τον ήλιο μας, κάπου 450 έτη φωτός εξασθενίζει κατά, περίπου, 1,5% κάθε 4,5 ημέρες. Οι επόμενες παρατηρήσεις αυτό το καλοκαίρι με τη βοήθεια μεγάλων τηλεσκοπίων στη Χαβάη επιβεβαίωσαν ότι η εξασθένιση οφείλεται σε έναν τεράστιο πλανήτη όσο ο Δίας που περνά ή που "διέρχεται" μπροστά από το πρόσωπο του άστρου κατά τη διάρκεια της τροχιάς του.

Επιδημία παχυσαρκίας

Αλλά το μέγεθος της εξασθένισης έχει νόημα μόνο εάν ο πλανήτης, που λέγεται τώρα HAT-P-1, είναι στην πράξη 38% ευρύτερος από τον Δία, δηλαδή πολύ διογκωμένος για πλανήτης αυτής της μάζας. Αυτό συμβαίνει γιατί είναι εν μέρει πολύ θερμός λόγω της εγγύτητάς του στο γονικό αστέρι του. Ακόμα κι έτσι, είναι 24% μεγαλύτερο από όσι η θεωρία προβλέπει.

Ένας παρόμοιος πλανήτης, ο HD 209458b, ανακαλύφθηκε το 1999. Είναι 20% μεγαλύτερος από όσο προβλέπει η θεωρία. Επειδή μόνο 11 είναι διερχόμενοι πλανήτες από όλους όσους είναι γνωστοί, το γεγονός ότι δύο είναι 'φουσκωμένοι' δείχνει ότι η ιδιότητα αυτή είναι κοινή.

"Η διαδικασία αυτή που κάνει τους πλανήτες σαν αυτόν, δεν είναι ιδιαίτερα σπάνια", σχολιάζει ο Tim Brown, ένας εμπειρογνώμονας στους εξωηλιακούς πλανήτες στο Εθνικό Κέντρο για την Ατμοσφαιρική Έρευνα στο Boulder του Κολοράντο. "Αλλά δεν σκέφτομαι κάποιον λόγο γιατί ο HD 209458b ή ο HAT-P-1 είναι τόσο μεγάλος."

Οι πλανήτες μπορεί να έχουν μια κάποια εσωτερική πηγή θερμότητας που τους φουσκώνει. Μια άλλη πιθανότητα είναι η παλιρροιακή θέρμανση. Η βαρύτητα του γονικού άστρου κάθε πλανήτη μπορεί να τον διαστρεβλώσει και να τον τεντώσει, απελευθερώνοντας έτσι ενέργεια ως εσωτερική θερμότητα.

Περίεργη και απίθανη κλίση του άξονα

Εντούτοις, οι αστρονόμοι δεν μπορούν να επιβεβαιώσουν αυτή την θεωρία δίχως να έχουν και οι δύο πλανήτες μια περίεργη και απίθανη κλίση του άξονα περιστροφής ή τροχιές ιδιαίτερα επιμηκυμένες. Γιατί ξέρουν ότι η τροχιά του HD 209458b, τουλάχιστον, δεν είναι και πολύ επιμηκυμένη.

Ο Sasselov αναφέρει και μια άλλη πιθανότητα - ότι κάποιος ανεπαρκώς κατανοητός μηχανισμός έχει χωρίσει το υδρογόνο και το ήλιο σε κάθε πλανήτη. "Όντας βαρύτερο, το ήλιο θα πήγαινε έπειτα στο κέντρο του πλανήτη", λέει ο Sasselov. "Αυτή η συστολή θα μπορούσε να απελευθερώσει ενέργεια βαρύτητας ως πηγή θερμότητας". Αλλά σε αυτή την περίπτωση, οι αστρονόμοι θα έπρεπε να εξηγήσουν γιατί αυτό δεν συμβαίνει και σε όλους τους γιγαντιαίους πλανήτες.

Ο Brown καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ο πλανήτης HAT-P-1 θα δώσει άφθονη τροφή στους αστρονόμων για να το μελετήσουν. "Το αποτέλεσμα είναι μια συναρπαστική και δύσκολη πρόκληση για τους θεωρητικούς, που πρέπει να εξηγήσουν πώς μπορούν να σχηματιστούν οι πλανήτες όπως αυτός, αλλά και στους παρατηρητές, η εργασία των οποίων είναι να καταργήσουν τέτοιες θεωρίες όταν είναι έξυπνες μεν αλλά λανθασμένες δε", συμπληρώνει.

 

Πηγή: NewScientist

[ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ ΛΕΩΝ]

Ξερουμε αν ειναι μονιμως ετσι φουσκωμενος η μηπως ειναι κατι σαν μεταβλητος πλανητης?Συνηθως τετοια συμπερασματα μπορουν να βγουν μονο μετα απο καιρο,αφου εχει παρατηρηθει σε σημαντικο μερος της τροχιας του γυρω απο το αστερι,απο το αφηλιο μεχρι το περιηλιο σημειο της τροχιας.Ποση ειναι η χρονικη περιοδο της τροχιας?

Οι παλληροικες δυναμεις θα εξασθενουν και θα ενισχυονται αναλογα την αποσταση του απο το αστερι.Αν οφειλεται το φουσκωμα σε αυτες,τοτε δεν θα πρεπει να μεταβαλλεται το φουσκωμα?

[BsksPns]

Φίλε Λέων συμφωνώ σε αυτά που σχολιάζεις, αλλά δεν είμαι σε θέση να σε απαντήσω γιατί το άρθρο το βρήκα και το έγραψα από την πηγή που αναφέρω, θα ψάξω μήπως και βρω κάτι για να μπορέσω να απαντήσω στις απορίες σου που είναι και δικές μου. Πάντως σχηματίζοντας την συγκεκριμένη εικόνα στο μυαλό μου αισθάνομαι ένα ΔΕΟΣ.-

[Anyone_anywhere]

Ωραίο άρθρο.

 

Αλλά ο πλανήτης σε ποιό άστρο του Lacerta βρίσκεται?

 

Την Lacerta την θύμαμαι χαρακτηριστικά, την έβλεπα συνέχεια το καλοκαίρι, λίγο πάνω απ'τον Κύκνο.

[giorgosgr]

Σαυρα λεγεται ελληνικα η Lacerta.

[gbirsianis]

Ποση ειναι η χρονικη περιοδο της τροχιας?

 

Όπως αναφέρεται στο άρθρο περιφέρεται γύρω από το άστρο του κάθε 4,5 ημέρες, ενώ η διάβασή του (transit) διαρκεί 2 ώρες.

 

Εγώ θα ήθελα να ρωτήσω γιατί όλοι ή τουλάχιστον οι περισσότεροι πλανήτες εκτός του Ηλιακού μας Συστήματος είναι αέριοι γίγαντες και βρίσκονται τόσο κοντά στο άστρο ενώ στο δικό μας σύστημα οι πιο κοντινοί στο άστρο πλανήτες είναι συμπαγείς και βραχώδεις με τους αέριους γίγαντες να βρίσκονται πιο μακριά?? Ποια είναι η διαφορά??

 

Ευχαριστώ Γιώργος

[giorgosgr]

Εγώ θα ήθελα να ρωτήσω γιατί όλοι ή τουλάχιστον οι περισσότεροι πλανήτες εκτός του Ηλιακού μας Συστήματος είναι αέριοι γίγαντες και βρίσκονται τόσο κοντά στο άστρο ενώ στο δικό μας σύστημα οι πιο κοντινοί στο άστρο πλανήτες είναι συμπαγείς και βραχώδεις με τους αέριους γίγαντες να βρίσκονται πιο μακριά?? Πια είναι η διαφορά??

 

Απλως με την υπαρχουσα τεχνολογια τετοιου ειδους πλανητες μπορουμε να ανακαλυπτουμε προς το παρον. Δεν ειναι γνωστο αν ειναι ο κανονας η η εξαιρεση ακομα.

[gbirsianis]

Όμως το γεγονός ότι αυτοί οι πλανήτες βρίσκονται τόσο κοντά στο άστρο τους δεν μειώνει τις πιθανότητες να υπάρχουν βραχώδεις πλανήτες ακόμη πιο κοντά?

[giorgosgr]

Λογικα ετσι πρεπει να ειναι, αν και δεν ειμαι ειδημων

[dimidour]

Όμως το γεγονός ότι αυτοί οι πλανήτες βρίσκονται τόσο κοντά στο άστρο τους δεν μειώνει τις πιθανότητες να υπάρχουν βραχώδεις πλανήτες ακόμη πιο κοντά?

 

Και ακόμα και αν υπάρχουν, οι βαρυτικές δυνάμεις θα είναι τόσο μεγάλες από το μητρικό άστρο και τους γιγάντιους αέριους πλανήτες που οι βραχώδεις θα "ξερνάνε" λάβα συνέχεια. Οπότε η ζωή εκεί θα είναι μάλλον ανύπαρκτη. Κάτι σαν την Ιό αλλά σε υπερθετικό βαθμό.

Βέβαια το πιο πιθανό φαντάζομαι θα ήταν να μην υπάρχουν βραχώδεις πλανήτες στο ενδιάμεσο της απόστασης γιατί θα τους είχαν μάλλον απορροφήσει οι αέριοι, αλλά ποτέ δεν ξέρεις.

 

Ο κόσμος εκεί έξω είναι πολύ άγριος, παράξενος και επικίνδυνος. Γι αυτό πρέπει να προσέχουμε τον πλανήτη μας σαν κόρη οφθαλμού και να μην τον καταστρέφουμε όπως κάνουμε τώρα.

[ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ ΛΕΩΝ]

Το οτι βρισκουμε αεριους γιγαντες κοντα σε αστρα απορριψε την παλια θεωρια περι ηλιακων συστηματων,που βαση του δικου μας προεβλεπε οτι οι αεριοι αυτοι πλανητες θα βρισκονταν μακρυα απο το αστρο τους.

Το αν θα υπαρχουν πετρωδεις πλανητες,ποσοι θα ειναι συνολικα οι πλανητες και ποιες θα ειναι οι αποστασεις των πλανητων μεταξυ τους και απο το αστρο ειναι θεμα αρχικου υλικου(δισκου),της συστασης του,της μαζας του και του πως κατανεμονται οι συμπυκνωσεις του, και κατοπιν των βαρυτικων αλληλεπιδρασεων των πλανητων μεταξυ τους και με το αστρο.

Δεν ξερω αν υπαρχει καποιο ανωτερο οριο μαζας των πλανητων σε σχεση με το αστρο(π.χ.τα υπολοιπα σωματα σε ενα ηλιακο συστημα μπορουν να εχουν μεχρι και το 5% της μαζας του αστρου),καθως και ποσο αυτο θα επιρεαζεται απο το μεγεθος του αστρου,αν ειναι διπλο συστημα αστεριων κ.λ.π.

[gbirsianis]

Ευχαριστώ πολύ για τις απαντήσεις.

 

Φιλικά Γιώργος