astrovox

Τη Δευτέρα, ο πλανήτης Ουρανός βρέθηκε στην αντίθεση σηματοδοτώντας μια καλή περίοδο για την παρατήρησή του. Ο πλανήτης θα μεσουρανεί σε ύψος 58 μοιρών λίγο μετά τη 1 το ξημέρωμα ενώ σταδιακά θα μεσουρανεί όλο και πιο νωρίς. Αν και ιδιαίτερα δύσκολο, το φαινόμενο μέγεθος του που είναι 5,7 επιτρέπει να τον δει κανείς με γυμνό μάτι από πολύ σκοτεινό και καθαρό ουρανό. Βρίσκεται στον αστερισμό των Ιχθύων.

Σήμερα στη συνεδρίαση των ΔΣ των αστρονομικών συλλόγων αποφασίστηκαν οι αναθέσεις των επόμενων πανελληνίων διοργανώσεων. Η 10η Πανελλήνια Εξόρμηση θα γίνει στον Πάρνωνα το καλοκαίρι του 2016 και θα διοργανωθεί από την Αστρονομική Ένωση Σπάρτης. Το 10ο Πανελλήνιο Συνέδριο θα γίνει στην Κέρκυρα τον Οκτώβριο του 2017 και θα διοργανωθεί από την Αστρονομική Εταιρεία Κέρκυρας.

Το συνέδριο μόλις ξεκίνησε!

Ένα υπερθέαμα μπορούν να δουν στον ανατολικό ουρανό αυτές τις ημέρες όσοι ξυπνήσουν νωρίς. Στα ανατολικά-νοτιοανατολικά μετά τις 5:30 τα ξημερώματα μία πανέμορφη θα κυριαρχεί στον ουρανό η σύνοδος ενός λεπτού μηνίσκου Σελήνης, της Αφροδίτης, του Βασιλίσκου (α Λέοντος), του Άρη και του Δία! Λίγο πριν το ξημέρωμα θα ανατείλει και ο Ερμής. Αν ξυπνάτε νωρίς, μην ξεχάσετε να ρίξετε μια ματιά στα ανατολικά, το θέαμα θα σας ανταμείψει!

Κορυφώνονται οι "Δρακοντίδες" τη νύχτα 8 προς 9 Οκτωβρίου. Οι "Δρακοντίδες" είναι μια σχετικά απρόβλεπτη βροχή διαττόντων που κατά καιρούς έχει εκπλήξει τους παρατηρητές με απρόσμενα μεγάλη δραστηριότητα. Φέτος δεν αναμένεται κάποια αυξημένη δραστηριότητα αλλά οι ευνοϊκές συνθήκες Σελήνης και το γεγονός πως το ακτινοβόλο σημείο είναι αειφανές σημαίνουν πως ίσως αξίζει μια προσπάθεια. Ο ΙΜΟ γράφει σχετικά:

Ο Δημήτρης Μανούσος από το Ηράκλειο της Κρήτης εργάζεται ως μηχανικός λογισμικού όμως η καρδιά του χτυπάει αστρονομικά. Μετά από χρόνια παρατήρησης στους σκοτεινούς ουρανούς της Κρήτης, αποφάσισε να ασχοληθεί και με την κατασκευή χειροποίητων τηλεσκοπίων Dobsonian. Στο σημερινό αφιέρωμα θα γνωρίσουμε καλύτερα τόσο το Δημήτρη όσο και τις εντυπωσιακές του κατασκευές. Πες μας λίγα πράγματα για την ιστορία σου ως ερασιτέχνης αστρονόμος και ως δημιουργός χειροποίητων τηλεσκοπίων. Πώς προέκυψαν και συνδυάστηκαν οι δύο αυτές ασχολίες; Ξεκίνησα να ασχολούμαι ερασιτεχνικά με την αστρονομία από μικρό παιδί. Ο πατέρας μου είναι επιπλοποιός και παράλληλα ξεκίνησα να πηγαίνω στο ξυλουργείο από μικρό παιδί. Αργότερα με τις σπουδές το άφησα αλλά πάντοτε στον ελεύθερο μου χρόνο έφτιαχνα διάφορα. Η φλόγα της αστρονομίας όμως ήταν πάντα μέσα μου. Στην ηλικία των 12 ετών απέκτησα το πρώτο μου τηλεσκόπιο μετά από οικονομίες που έκανα. Το τηλεσκόπιο ήταν μια απλή διόπτρα της πρώην Ε.Σ.Σ.Δ. από λαϊκή αγορά Ρώσων μεταναστών. Δεν ήταν κάτι το ιδιαίτερο αλλά για μένα αυτό το μικρό μονόκιαλο ήταν ότι πιο πολύτιμο είχα. Τα καλοκαιρινά βράδια στην αυλή του σπιτιού έκανα τις πρώτες παρατηρήσεις μου. Έβλεπα με τις ώρες τη Σελήνη καθώς και διάφορους τυχαίους αστέρες. Μου άρεσε να παρατηρώ το χρώμα τους και τη στίλβη τους. Αξέχαστη εμπειρία ήταν η ανακάλυψη του Κρόνου τυχαία ένα βράδυ. Εκείνα τα χρόνια δεν υπήρχαν τηλεσκόπια και όπως καταλαβαίνεις κάθε βράδυ γινόταν ένα μίνι Star Party στο σπίτι μου με παιδικούς φίλους και συγγενείς. Το πρώτο τεχνικό πρόβλημα που αντιμετώπισα τότε σαν παρατηρητής ήταν η απουσία μιας σταθερής στήριξης. Κρατούσα με το χέρι το τηλεσκόπιο και δεν μπορούσα να κοιτάζω σταθερά σε ένα στόχο για πολύ ώρα, ειδικά αν ο στόχος αυτός ήταν ψηλά. Έτσι όταν ήθελα για παράδειγμα να δείξω κάτι σε κάποιον ήταν πάρα πολύ δύσκολο. Το τηλεσκόπιο δεν είχε υποδοχές για να στηριχτεί έστω σε κάποιο τρίποδο. Έτσι λοιπόν ξεκίνησα φτιάχνοντας ένα υποτυπώδες τρίποδο σαν πρώτη αστροκατασκευή. Το τρίποδο ήταν ειδικά διαμορφωμένο ώστε να μπορεί να συγκρατεί τη διόπτρα και ήταν μια ογκώδης κατασκευή με χοντροκομμένα ξύλα και λαμαρίνες, τίποτα το ιδιαίτερο, αλλά τουλάχιστο κρατούσε το μονόκιαλο σταθερό. Το τρίποδο το έφτιαξα φυσικά με τη βοήθεια του πατέρα μου ο οποίος όντας επαγγελματίας επιπλοποιός μου δίδαξε τη δουλειά (και συνεχίζει να με διδάσκει ακόμη). Έτσι λοιπόν ξεκίνησαν οι πρώτες μου κατασκευές αστρονομικού τύπου. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα ενός χειροποίητου τηλεσκοπίου όπως αυτά που φτιάχνεις; Γιατί να μην προτιμήσει κανείς ένα βιομηχανικό προϊόν; Το χειροποίητο γενικά είναι πάντα καλύτερο από ένα βιομηχανικό προϊόν μαζικής παραγωγής. Ο πρώτος λόγος είναι η ποιότητα της κατασκευής. Στο χειροποίητο τηλεσκόπιο όλα τα κύρια μέρη κατασκευάζονται στο χέρι. Το κάθε κομμάτι επιβλέπεται και περνάει από έλεγχο. Έτσι όταν υπάρχει το παραμικρό σφάλμα, το συγκεκριμένο κομμάτι απορρίπτεται και φτιάχνεται εκ νέου καινούριο. Αυτό δεν συμβαίνει με τα τηλεσκόπια μαζικής παραγωγής. Ο έλεγχος εκεί γίνεται συνήθως δειγματοληπτικά στο τελικό προϊόν και όχι σε κάθε επιμέρους κομμάτι. Ο άλλος λόγος είναι οι προδιαγραφές. Το χειροποίητο τηλεσκόπιο σχεδιάζεται με συγκεκριμένες προδιαγραφές που έχουν καθιερωθεί από διεθνή βιβλιογραφία αλλά και καταξιωμένους κατασκευαστές χειροποίητων τηλεσκοπίων στο εξωτερικό. Αυτό δυστυχώς δε συμβαίνει με τα μαζικής παραγωγής τηλεσκόπια. Κατά τη διάρκεια του σχεδιασμού λαμβάνονται επίσης οι προσωπικές προτιμήσεις και ανάγκες του παρατηρητή. Πριν την κατασκευή γίνεται συνεννόηση και μετά προχωράμε με το σχεδιασμό. Για παράδειγμα λαμβάνεται υπόψιν το ύψος του παρατηρητή, τα προσοφθάλμια που χρησιμοποιεί ή που θέλει να χρησιμοποιήσει στο μέλλον, καθώς και τα παρελκόμενα που επιθυμεί. Ο χρήστης έχει στη διάθεσή του μια πολύ μεγάλη ποικιλία από οπτικά και αξεσουάρ που υπάρχουν στην αγορά που πραγματικά το τηλεσκόπιο που φτιάχνεται στο τέλος να είναι μοναδικό. Δυστυχώς τα τηλεσκόπια μαζικής παραγωγής δεν έχουν αυτό το πλεονέκτημα. Κατασκευάζονται με συγκεκριμένο σχέδιο και στάνταρ αξεσουάρ. Αυτό πολλές φορές δεν ικανοποιεί το παρατηρητή. Έτσι τις περισσότερες φορές αναγκάζεται να προβεί σε παρεμβάσεις και προσθήκες που κοστίζουν σε χρόνο και χρήμα, τον ταλαιπωρούν και σπάνια έχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Τα μαζικής παραγωγής τηλεσκόπια συνήθως είναι ογκώδης και βαριές κατασκευές που πάσχουν από ταλαντώσεις, αστάθεια καθώς επίσης και από προβλήματα κίνησης. Όλα αυτά υποβαθμίζουν την ποιότητα της παρατήρησης με αποτέλεσμα μετά από λίγο καιρό ο παρατηρητής να έχει κουραστεί και να κάνει όλο και λιγότερες παρατηρήσεις. Το μέγεθος των προβλημάτων αυτών αυξάνεται εκθετικά ειδικά σε τηλεσκόπια μεγάλης διαμέτρου. Τέλος η εμπειρία που αποκτάται από την κατασκευή ενός τηλεσκοπίου είναι μοναδική και η παρατήρηση αποκτά άλλη αξία για τον παρατηρητή που έχει φτιάξει το δικό του τηλεσκόπιο. Ποιο είναι, κατά τη δική σου προσωπική άποψη, το ιδανικό τηλεσκόπιο για παρατήρηση βαθέως ουρανού; Το ιδανικό τηλεσκόπιο, κατά τη γνώμη μου, για παρατήρηση βαθέως ουρανού είναι το μεγαλύτερο σε διάμετρο που μπορούμε να μεταφέρουμε σε σκοτεινό ουρανό. Κακά τα ψέματα, εδώ οι ίντσες και ο σκοτεινός ουρανός είναι 2 απαιτήσεις που δεν υπόκεινται σε συμβιβασμό. Είναι κρίμα πραγματικά να κάνουμε συστηματική παρατήρηση βαθέως ουρανού μέσα από την πόλη. Η διάμετρος του τηλεσκοπίου μας μειώνεται δραματικά λόγω φωτορύπανσης. Από την άλλη μεριά, ένα μικρό τηλεσκόπιο σε σκοτεινό ουρανό, δεν μπορεί να δείξει τα ίδια πράγματα με ένα μεγαλύτερης διαμέτρου, οπότε αν μπορούμε να μεταφέρουμε ένα μεγαλύτερο φυσικά αξίζει. Όσο αφορά το θέμα της μεταφοράς, δυστυχώς δεν μπορούμε να μεταφέρουμε ισημερινές στηρίξεις για μεγάλης διαμέτρου νευτώνεια πχ για πάνω από 16 ίντσες. Κάτι τέτοιο θα ήταν άθλος μεταφοράς εκτός κι αν είχαμε ένα κινητό παρατηρητήριο. Η μόνη λύση λοιπόν για μεγάλα διαμετρήματα είναι τα Truss Dobsonian τηλεσκόπια. Δηλαδή νευτώνεια τηλεσκόπια συναρμολογούμενα σε αλταζιμουθιακή στήριξη. Τα τηλεσκόπια αυτά είναι έτσι σχεδιασμένα ώστε να μεταφέρονται με τη μέγιστη δυνατή ευκολία. Το τηλεσκόπιο αποσπάται σε μικρά μέρη που μπορούμε να φορτώσουμε στο αυτοκίνητο και να μεταφέρουμε σε σκοτεινό ουρανό. Ειδικά σε μεγάλα διαμετρήματα (20 ίντσες και πάνω) ο σχεδιασμός αυτός αποτελεί τη μόνη λύση. Περιέγραψέ μια παρατηρησιακή εμπειρία που σου έχει μείνει αξέχαστη. Πάντα μου άρεσε να παρατηρώ γαλαξίες. Αν ο γαλαξίας είναι σχετικά φωτεινός προσπαθώ να προσδιορίσω το σχήμα του, την κλίση την εμφάνιση πυρήνα ή συγκεκριμένης δομής. Αν πρόκειται για γαλαξιακό σμήνος αυτό που απολαμβάνω είναι να εντοπίζω και να ταυτοποιώ έναν-έναν όσους περισσότερους γαλαξίες μπορώ. Θυμάμαι λοιπόν μια παρατήρηση που είχα κάνει πριν από μερικά χρόνια όπου είχα εκτυπώσει μια φωτογραφία από DSS το γαλαξιακό σμήνος Abell 1656 στην Κόμη Βερενίκης. Η φωτογραφία απεικόνιζε πεδίο περίπου 1 μοίρας και είχε σημαδεμένους με λεζάντα πάνω από 100 γαλαξίες. Εκείνο το βράδυ θυμάμαι να έχω εντοπίσει πάνω από 60 γαλαξίες μόνο σε αυτό το σμήνος. NGC, IC, MCG, CGCG από 11,5 έως το απίστευτο 15,2 v-mag ρεκόρ για 12 ίντσες. Η βραδιά ήταν υπέροχη, ο ουρανός κρυστάλλινος και οι συνθήκες ήταν ιδανικές. Αντί για αστροάλματα από τον ερευνητή έκανες γαλαξιοάλματα μέσα από το προσοφθάλμιο. Πραγματικά ήταν ένας άθλος παρατήρησης. Εκείνο το βράδυ είχα εντοπίσει συνολικά πάνω από 70 γαλαξίες παρατηρώντας επιπλέον άλλα μικρότερα σμήνη ενώ ένιωσα περισσότερο από κάθε άλλη φορά πόσο μικροί είμαστε σε αυτό που λέμε Κόσμος. Ποια είναι η κρισιμότερη παράμετρος στην κατασκευή ενός τηλεσκοπίου και ποιο είναι το πιο δύσκολο στάδιο; Δεν μπορώ να σκεφτώ κάτι συγκεκριμένο. Νομίζω ότι όλα τα στάδια κατασκευής είναι σημαντικά. Όλα τα μέρη του τηλεσκοπίου πρέπει να συνεργάζονται αρμονικά. Αν ένα από τα μέρη δεν είναι άρτιο τότε όλο το τηλεσκόπιο είναι προβληματικό. Ξεκινώντας από την κατασκευή του mirror cell, θα πρέπει να μελετηθεί και να υπολογιστεί με ακρίβεια η θέση των σημείων στήριξης έτσι ώστε το σφάλμα να είναι μικρότερο από αυτό του κατόπτρου (μετριέται κι αυτό σε P-V και RMS). Η αράχνη θα πρέπει να είναι στιβαρή έτσι ώστε να μπορεί να στηρίξει επαρκώς ένα μεγάλο δευτερεύον αλλά συγχρόνως να είναι ελαφριά για να μη μετατοπίζει το κέντρο βάρους προς τα πάνω. Οι καμπύλες κλίσης θα πρέπει να είναι σωστά υπολογισμένες ώστε το τηλεσκόπιο να μπορεί να ισορροπεί. Η κόλληση των ξύλινων μερών επίσης είναι σημαντική. Πολύ σημαντική είναι επίσης η τοποθέτηση των τεφλόν και ο υπολογισμός της πίεσης που πρέπει να ασκείται για να είναι η κίνηση ομαλή. Έχουν αφιερωθεί πολλά χρόνια πειραματισμών και έρευνας προκειμένου να βρεθούν τα κατάλληλα υλικά καθώς και ιδανικός συνδυασμός και ακόμη και τώρα υπάρχουν ανοικτά θέματα που ερευνώνται. Τέλος η κατασκευή των truss πρέπει να γίνει προσεκτικά ειδικά στα σημεία σύνδεσης όπου ασκούνται πολύ μεγάλες πιέσεις. Ποια η άποψή σου για τα πολύ γρήγορα μεγάλα dobsonian που καταργούν τις σκάλες; Νομίζω ότι είναι η φυσική εξέλιξη. Παλαιότερα δεν υπήρχαν τόσο γρήγορα τηλεσκόπια διαθέσιμα. Δεν γνωρίζω το λόγο αλλά υποθέτω λόγω απουσίας διορθωτικών φακών κόμης. Όπως ξέρουμε το κάτοπτρο ενός νευτώνειου τηλεσκοπίου έχει σχήμα παραβολής. Η παραβολή έχει την μοναδική ιδιότητα (καμία άλλη κωνική τομή δεν την έχει) να εστιάζει το φως από παράλληλες ακτίνες σε ένα σημείο. Αυτό όμως ισχύει όταν ο στόχος που παρατηρείται βρίσκεται στο κέντρο του οπτικού άξονα. Όταν ο στόχος μετατοπίζεται στα άκρα της παραβολής (άκρα του κατόπτρου) το σημείο εστίασης αλλάζει. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται κόμη και αρχίζει να εμφανίζεται σε εστιακούς λόγους κάτω από f/5. Με την εξέλιξη των προσοφθάλμιων αλλά και την εμφάνιση ειδικών διορθωτικών φακών, τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε να εξαλείφεται ή τουλάχιστο να είναι μικρό το φαινόμενο της κόμης στα γρήγορα τηλεσκόπια. Έτσι λοιπόν μπορεί κάποιος να επιλέξει οπτικά μεγάλης διαμέτρου και πολύ γρήγορου εστιακού λόγου. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν κατασκευαστές οπτικών οι οποίοι κατασκευάζουν παραβολικά κάτοπτρα με εστιακούς λόγους κάτω από f/4 και διαμέτρους πάνω από 20 ίντσες. Αυτό για ένα μέτριου αναστήματος παρατηρητή καταργεί την ανάγκη για σκάλα. Θεωρώ πλεονέκτημα την παρατήρηση χωρίς σκάλα και δεν μπορώ να φανταστώ πώς θα ήταν η παρατήρηση αν έπρεπε να ανεβοκατέβαινα σε μια σκάλα μέσα στο σκοτάδι. Φυσικά όλα έχουν ένα όριο. Στα υπερβολικά γρήγορα τηλεσκόπια ακόμη και οι διορθωτές κόμης δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν, επίσης η κεντρική παρεμπόδιση αρχίζει να αποτελεί πρόβλημα. Αυτό συμβαίνει διότι ο κώνος φωτός είναι πολύ μεγάλος που χρειάζεται τεράστιο δευτερεύον για να μην έχουμε απώλειες φωτός. Έτσι λοιπόν βλέπουμε ότι η κεντρική παρεμπόδιση μπορεί να υπερβεί κατά πολύ το όριο του 20% που από εκεί και πάνω παρατηρείται αλλοίωση του κοντράστ σε παρατήρηση πλανητών. Όλα λοιπόν έχουν τα όρια τους. Σε άλλους τομείς του αστρονομικού εξοπλισμού η τεχνολογία έχει οδηγήσει τελευταία σε σημαντικές βελτιώσεις. Στο dobsonian τηλεσκόπιο βλέπουμε ή αναμένουμε να δούμε εξελίξεις από την εφαρμογή σύγχρονων τεχνολογιών; Είναι σίγουρο ότι θα δούμε κι εκεί εξελίξεις. Η ισημερινή πλατφόρμα και τα συστήματα go-to για dobsonian έχουν πλέον εδραιωθεί και είναι διαθέσιμα στο εμπόριο. Πρόσφατα έτυχε να διαβάσω ένα άρθρο στο οποίο προτείνονταν ένα σύστημα προσαρμοζόμενων οπτικών (adaptive optics) για ερασιτεχνικά τηλεσκόπια το οποίο εφαρμόζει πάνω στον εστιαστή. Πρόκειται εν ολίγοις για μια ηλεκτρονική διάταξη η οποία διορθώνει το seeing σε πραγματικό χρόνο. Έτσι ο παρατηρητής είναι σε θέση να αυξήσει τη μεγέθυνση χωρίς να έχει εμπόδιο τις διαταραχές της ατμόσφαιρας. Αυτού του είδους η τεχνολογία εφαρμόζεται αυτή τη στιγμή σε μεγάλα αστεροσκοπεία ανά τον κόσμο. Η πρόοδος της τεχνολογίας επηρεάζει και το dobsonian τηλεσκόπιο και πιστεύω ότι θα δούμε αρκετά ενδιαφέροντα πράγματα στο μέλλον. Τι θα συμβούλευες επίδοξους κατόχων πολύ μεγάλων dobsonian; Σε ποια κατεύθυνση να στραφούν; Νομίζω ότι ο σχεδιασμός truss είναι απαραίτητος, ειδικά από 16 ίντσες και πάνω. Παρότι οι κατασκευές αυτές κοστίζουν περισσότερο από τα κλασσικά dobsonian, έχουν σημαντικό πλεονέκτημα. Καταλαμβάνουν πολύ μικρότερο όγκο, ζυγίζουν όσο το δυνατό λιγότερο και μπορούν να μεταφέρονται εύκολα εν συγκρίσει με αυτά του κλειστού σωλήνα. Ωστόσο ο μελλοντικός κάτοχος θα πρέπει να λάβει υπόψιν του μερικά πράγματα πριν κάνει το μεγάλο βήμα. Το πιο σημαντικό είναι η δυνατότητα να μπορούμε να μεταφέρουμε το τηλεσκόπιο με το αυτοκίνητο σε πολύ σκοτεινούς ουρανούς μόνοι μας. Παρότι τα τηλεσκόπια τύπου truss είναι ο πιο ελαφρύς σχεδιασμός, δεν πάει να πει ότι μπορούμε και να τα μεταφέρουμε εύκολα. Νομίζω ότι οι περισσότεροι από εμάς δεν έχουμε ιδέα για τον όγκο και το βάρος που μπορεί να έχει ένα τόσο μεγάλο τηλεσκόπιο ακόμη και truss, που πολλές φορές ερχόμαστε προ εκπλήξεως. Θα πρέπει λοιπόν από πριν να κάνουμε μια μελέτη στο μεταφορικό μέσο που διαθέτουμε και για το αν μπορεί να μεταφέρει το τηλεσκόπιο που σκοπεύουμε να αποκτήσουμε μελετώντας λίγο τις διαστάσεις του αυτοκινήτου μας. Και προπαντός να μην ξεχνάμε ότι δεν έχουμε μόνο το τηλεσκόπιο αλλά και μια σειρά από παρελκόμενα όπως τραπεζάκι, καρέκλα, βιβλία, χάρτες κτλ. Επίσης αν το τηλεσκόπιο είναι αρκετά μεγάλο θα πρέπει να λάβουμε υπόψιν μας τη δυνατότητα μεταφοράς του τη στιγμή που θα βγει από το αυτοκίνητο. Το βάρος πολλές φορές μπορεί να ξεπεράσει τα 40 κιλά (μόνο για το κουτί του πρωτεύοντος) ακόμη και αν το σχεδιασμός είναι Ultra Compact (για τηλεσκόπια από 20 ίντσες και πάνω) οπότε θα πρέπει να σκεφτούμε βοηθητικές ρόδες με μακριές χειρολαβές (σαν καροτσάκι) αλλά και ράμπες για να κατεβαίνει από το αυτοκίνητο. Να λάβουμε υπόψιν έξτρα παρελκόμενα και αξεσουάρ που θα πρέπει να έχει το τηλεσκόπιο αυτό που πριν δεν τα είχαμε ανάγκη. Για παράδειγμα φωτοχιτώνιο, διορθωτή κόμης (ειδικά σε τηλεσκόπια κάτω από f/4.5) καθώς και ένα αξιόπιστο σύστημα ευθυγράμμισης οπτικών. Ποια είναι τα μελλοντικά σου σχέδια; Υπάρχουν αρκετά πράγματα που μπορεί να κάνει κανείς σε αυτό που λέμε ATM. Αρκεί φυσικά να υπάρχει ο χρόνος και η διάθεση. Κάποια στιγμή σκέφτομαι να βελτιώσω την ισημερινή πλατφόρμα από το prototype που είχα κάνει στο παρελθόν. Νομίζω ότι το tracking είναι πολύ σημαντικό. Επίσης, έχει γίνει μια προσπάθεια για μια ρομποτική στήριξη για truss dobsonian τύπου ServoCat αλλά πολύ πιο οικονομική η οποία αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε φάση δοκιμών. Κάποια στιγμή θα ήθελα να ασχοληθώ με κατασκευή κατόπτρων για νευτώνεια τηλεσκόπια. Έχω προμηθευτεί με όλα τα απαραίτητα υλικά αλλά και 2 mirror blanks 6 και 8 ιντσών για να ξεκινήσω. Είναι ένα εντελώς διαφορετικό μονοπάτι που απαιτεί μελέτη, εξάσκηση και δουλειά. Ο στόχος μου είναι η κατασκευή ενός μεγάλου κατόπτρου (20+ ίντσες) όσο γίνεται λεπτού έτσι ώστε να ελαχιστοποιηθεί το βάρος του τηλεσκοπίου. Μερικές από τις κατασκευές του Δημήτρη Η πρώτη κατασκευή του Δημήτρη, ένα τηλεσκόπιο 12" f/5. Μια άλλη κατασκευή 16" f/4.5 Κυψέλη κατόπτρου 18 σημείων για τηλεσκόπιο 16" Άλλη μια κατασκευή 16" f/4.5 με προσθήκη κωδικοποιητών θέσης για push-to. Κωδικοποιητής θέσης για το Alt. Τηλεσκόπιο 12" f/5 Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στο σχετικό blog του Δημήτρη: http://astronomy-with-your-hands.blogspot.gr/ καθώς και στις παρουσιάσεις των κατασκευών του στο astrovox: http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=16285 http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=17643 http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=19201

Στις 9 Μαΐου θα έχουμε την ευκαιρία να παρατηρήσουμε και από την Ελλάδα ένα πολύ ενδιαφέρον αστρονομικό φαινόμενο. Πρόκειται για τη διάβαση του Ερμή από τον ηλιακό δίσκο που είχε να συμβεί από το 2006 (χωρίς να είναι ορατή από την Ελλάδα) ενώ θα ξανασυμβεί το 2019 και θα είναι ορατή και πάλι από την Ελλάδα όπως και φέτος. Κατά μέσο όρο συμβαίνουν περίπου 13 διαβάσεις του Ερμή ανά αιώνα. Η διάβαση της 9ης Μαΐου 2016 θα είναι στο μεγαλύτερο μέρος της ορατή από την Ελλάδα ωστόσο ο ήλιος θα δύσει μια ώρα πριν τη λήξη του φαινομένου και δε θα μπορέσουμε να παρατηρήσουμε την έξοδο του Ερμή από τον ηλιακό δίσκο. Παρά το ότι ο Ερμής είναι αρκετά φωτεινός πλανήτης, μέσα από το ηλιακό φίλτρο θα φαίνεται μαύρος στο φόντο ενός λαμπρού ήλιου. Η είσοδος του Ερμή θα γίνει στις 14:12 (θερινή ώρα Ελλάδας) με την «πρώτη επαφή» κατά την οποία θα δούμε τον Ερμή να εφάπτεται εξωτερικά του ήλιου. Τρία μόλις λεπτά μετά θα έχει εισέλθει ολόκληρος και θα εφάπτεται εσωτερικά, σημείο που αναφέρεται ως η «δεύτερη επαφή». Για τις επόμενες 6 ώρες θα μπορέσουμε να παρατηρήσουμε τον Ερμή να διαβαίνει τον ηλιακό δίσκο και να φτάσει στο βαθύτερο σημείο στις 17:57. Ο Ήλιος θα δύσει με το φαινόμενο σε εξέλιξη. Παρακάτω αναγράφονται συνοπτικά οι σημαντικές ώρες του φαινομένου: 1η επαφή: 14:12:19 2η επαφή: 14:15:31 Μέγιστο διάβασης 17:57:26 ------Δύση ηλίου ~ 20:30---- 3η επαφή: 21:39 (μη ορατή από Ελλάδα) 4η επαφή: 21:42 (μη ορατή από Ελλάδα) Η παρατήρηση της διάβασης μπορεί να γίνει μόνο με ειδικά φίλτρα στα τηλεσκόπια ή τα κιάλια σύμφωνα με τις οδηγίες που θα βρείτε εδώ: http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=15712 Η παρατήρηση του ήλιου, ακόμα και στην ανατολή όταν είναι χαμηλά, χωρίς ειδικά φίλτρα είναι επικίνδυνη! Η παρατήρηση της διάβασης του Ερμή δεν μπορεί να γίνει με τα γυαλιά της έκλειψης όπως γινόταν για τη διάβαση της Αφροδίτης καθώς η γωνιώδης διάμετρος του Ερμή είναι πολύ μικρότερη. Για τον ίδιο λόγο και στην παρατήρηση με τηλεσκόπιο ή κιάλια θα δίνει μικρότερο είδωλο του Ερμή και ενδεχομένως χρειαστεί μεγαλύτερη μεγέθυνση σε σχέση με τη διάβαση της Αφροδίτης. Animation της διάβασης Χρήσιμα link: http://eclipsewise.com/oh/tm2016.html http://xjubier.free.fr/en/site_pages/transits/ToM_2019.html Παγκόσμια ορατότητα διάβασης Ερμή Διάβαση Ερμή

Η ομάδα του darksky.gr έχει ολοκληρώσει το σύστημα υποβολής μετρήσεων φωτορύπανσης. Μπορείτε να δείτε τον χάρτη με τις καταγραφές που περάσαμε εδώ: http://www.darksky.gr/data_new/map.html Γενικότερα στη σελίδα του http://www.darksky.gr/ θα βρείτε πληροφορίες και οδηγίες καθώς και τη φόρμα υποβολής μετρήσεων. Για τη μεθοδολογία μετρήσεων θυμίζουμε και τη σχετική παρουσίαση στο προηγούμενο πανελλήνιο συνέδριο (Θάσος) που έχει χρήσιμες πληροφορίες: http://www.darksky.gr/images/darksky/files/thasos-recording-lightpollution.pdf Παρακαλούμε όσους φίλους έχουν μετρήσεις να συμβάλουν στην επέκταση της βάσης δεδομένων!

Μπορεί και να ξεγελάει η γωνία και η σκιά. Δες εδώ μια άλλη εικόνα από το διαδίκτυο, σαν το δικό σου νομίζω είναι: http://www.365astronomy.com/images/D/x-vixen-npl-15mm-eyepiece.jpg Το ότι ο κατασκευαστής μπορεί να κάνει μικροαλλαγές στο σχεδιασμό ενός προϊόντος δεν είναι σπάνιο.

Δεν κατάλαβα τι σε προβληματίζει, αν μπορείς πες το μας συγκεκριμένα...

Τί το θες ακριβώς; Βρίσκω αυτή στο internet, δεν το έχω εγώ.

Μέτα άλλη μια θετική εμπειρία και ψήφο για Hyperion aspheric

Σήμερα χρειάστηκε να αλλάξω και την μπαταρία του τρίτου power tank. Στα πρώτα δύο που είχαν το παλιό στυλ (βλέπε δεξιά) η αλλαγή ήταν πολύ πιο εύκολη και ομαλή καθώς η διαφορά στο μέγεθος ήταν μικρή και η νέα μεγάλη μπαταρία χώραγε με απλή αφαίρεση του πάτου. Στο τρίτο που είχε το νεότερο λεπτό στυλ (βλέπε αριστερά) χρειάστηκε να το πετσοκόψω λιγάκι. Και σε αυτό έβαλα μπαταρία 9Ah και όλα μοιάζουν να είναι καλά. Η λύση με την ενισχυμένη ταινία μοιάζει πρόχειρη αλλά είναι μηδενικού κόστους και το παλιά ήδη μετράνε 4 χρόνια και δεν έπαθαν τίποτα

Αφού σκοπεύεις να το κρατήσεις πολλά χρόνια, γενικά καλό είναι να πάρεις το μεγαλύτερο. Κάθε ίντσα μετράει παρόλο που οι διαφορές μεταξύ 8 και 10 δεν είναι και δραματικές. Δυστυχώς οι τιμές των τηλεσκοπίων έχουν ανέβει αισθητά και πρέπει να είμαστε σώφρονες με τα έξοδά μας. Κατά τη γνώμη μου βασικό αξεσουάρ άμεσα είναι ένας ερευνητής κόκκινης κουκίδας ή telrad. Προσοφθάλμιους φακούς ας πάρεις πιο μετά που θα έχεις ιδία άποψη για την παρατήρηση και τα οπτικά.

Μάνο, το δικό μου 12άρι έκλεισε τα 6 χρόνια παρατηρήσεων αυτό το καλοκαίρι. Η σταδιακή μείωση της φωτοσυλλεκτικής ικανότητας σίγουρα δεν μπορεί να γίνει αντιληπτή ακριβώς γιατί είναι σταδιακή. Στη φετινή πανελλήνια στους Φιλιππαίους, που παρατήρησα τρία συνεχόμενα βράδια σε πολύ σκοτεινό ουρανό πάντως, ένιωσα πως λειτουργούσε όπως πάντα. Το έχω πλύνει 3 ή 4 φορές (δε θυμάμαι ακριβώς), το φυλάω εντός σπιτιού και μη έχοντας εμφανή σημάδια νομίζω πως δεν υπάρχει λόγος ανανέωσης των επιστρώσεων. Εμένα είχε hilux από την αρχή, είναι θεωρητικά πιο ανθεκτικές αλλά δεν μπορώ και να το τεκμηριώσω. Στη θέση σου μάλλον θα περίμενα λίγο ακόμα καθώς το κόστος δεν είναι αμελητέο. Προσωπικά το έχω σκεφτεί μόνο για το δευτερεύον που γενικά είναι πιο εκτεθειμένο, έχει ταλαιπωρηθεί από υγρασίες πολύ περισσότερο και το έχω πλύνει περισσότερες φορές.

Promo video του πανελληνίου συνεδρίου ερασιτεχνικής αστρονομίας στη Σπάρτη: Μόνο μία εβδομάδα έμεινε!

Ο πιο φωτεινός αστεροειδής, η Εστία, βρέθηκε σε αντίθεση στις 29 Σεπτεμβρίου. Το γεγονός αυτό συνεπάγεται πως έχει λαμπρύνει αισθητά και λάμπει με φαινόμενο μέγεθος 6.2 όντας πολύ πιο φωτεινή από το μέσο όρο. Δείτε την στον αστερισμό του Κήτους εύκολα ακόμα και με κιάλια και αν ο καιρός το επιτρέψει παρατηρείστε την καθημερινή της κίνηση πάνω στο αστρικό υπόβαθρο. Συνημμένος χάρτης εύρεσης από το Sky and Telescope.