astrovox

Τα περισσότερα αστέρια που μπορούμε να δούμε στον ουρανό είναι στην πραγματικότητα δύο ή και περισσότερα αστέρια μαζί που εμφανίζονται σαν ένα δια γυμνού οφθαλμού. Πολλά από αυτά μπορεί κανείς να τα δει ως διακριτά αστέρια ακόμα και με κιάλια, ακόμα περισσότερα με ένα σύνηθες ερασιτεχνικό τηλεσκόπιο ενώ όσο πιο καλός είναι ο εξοπλισμός μας τόσο πιο πολλά πολλαπλά αστέρια θα καταφέρουμε να ξεχωρίσουμε. Τα πολλαπλά αστέρια χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, στα δυαδικά και στα οπτικά. Τα δυαδικά είναι αυτά που αποτελούν πράγματι ένα σύστημα αστεριών όπου το ένα γυρίζει γύρω από το άλλο λόγω επίδρασης βαρύτητας. Αντίθετα, τα οπτικά ζευγάρια είναι αστέρια που μπορεί να απέχουν μεταξύ τους μεγάλες αποστάσεις αλλά που εμφανίζονται κοντά λόγω της γωνίας από την οποία τα βλέπουμε στη Γη. Τα πολλαπλά αστέρια είναι ένα αγαπημένος στόχος για πολλούς ερασιτέχνες και μπορεί να προσφέρουν πολύ όμορφο θέαμα. Τα πιο όμορφα είναι αυτά που περιέχουν αστέρια διαφορετικού χρώματος που δημιουργούν μία πολύ όμορφη αντίθεση μεταξύ τους. Χαρακτηριστικά τέτοια αστέρια είναι ο Αλμπιρέο και το ήτα Κασσιόπης. Και αν στην αρχή θα στραφεί κανείς προς κάποια εύκολα και όμορφα ζευγάρια, δεν αργεί κανείς να πει ναι στην πρόκληση του να παρατηρεί και να ξεχωρίζει όλο και πιο δύσκολα ζευγάρια που θέτουν σε δοκιμασία την ποιότητα των οπτικών και την ικανότητα των ματιών μας. Δεν είναι λίγα τα διπλά αστέρια που απαιτούν μεγέθυνση ως και 600x για να φανούν ως ξεχωριστά αστέρια. Απαιτούνται όμως και καλές καιρικές συνθήκες αλλά και καλά οπτικά. Ωστόσο, είναι μύθος ότι τα τηλεσκόπια που καταφέρνουν να ξεχωρίσουν πολύ δύσκολα ζευγάρια είναι αναγκαστικά και καλά τηλεσκόπια καθώς κάτι τέτοιο έχει διαψευστεί αρκετές φορές. Στους αστρικούς χάρτες περιλαμβάνονται συνήθως όλα τα πολλαπλά αστέρια εντός των προδιαγραφών του χάρτη τα οποία και έχουν το δικό τους σύμβολο για να ξεχωρίζουν. Ένα σημαντικό στοιχείο που περιγράφει ένα διπλό αστέρι είναι η απόσταση που χωρίζει τα αστέρια μεταξύ τους η οποία και καθορίζει εν πολλοίς την δυσκολία να ξεχωρίσει κανείς τα αστέρια ως διακριτά. Η απόσταση αυτή αλλάζει περιοδικά ιδιαίτερα στα δυαδικά αστέρια καθώς το ένα γυρίζει γύρω από το άλλο και έτσι όταν μας δίνεται η απόστασή τους δίνεται μαζί και η εποχή στην οποία αναφέρεται π.χ. εποχή 1960 ή εποχή 2000. Μια άλλη παράμετρος που καθορίζει την δυσκολία τους είναι και η λαμπρότητά τους, συνήθως πιο εύκολα είναι τα συστήματα αστεριών με μέλη παραπλήσιας λαμπρότητας ενώ όσο η διαφορά λαμπρότητας μεγαλώνει τόσο μεγαλώνει και η δυσκολία να ξεχωριστούν. Πιο κάτω θα βρείτε μια μικρή λίστα με μερικά από τα πιο γνωστά και όμορφα πολλαπλά αστέρια για να ξεκινήσετε. Περιλαμβάνει πολλαπλά αστέρια διαφόρων τύπων και διαφόρων δυσκολιών καθώς και από διάφορες εποχές του έτους. Παρέχονται σχήματα και βασική περιγραφή! σ Ωρίωνα Με ένα μικρό τηλεσκόπιο θα μπορέσετε να το δείτε ως ένα σύστημα τριών αστέρων με μεγέθη 3,8 6,5 και 7,2. Με ένα τηλεσκόπιο από 6 ίντσες και πάνω θα μπορείτε να δείτε και ένα τέταρτο αστέρι με μέγεθος 10. Στο ίδιο οπτικό πεδίο του προσοφθάλμιου καθώς παρατηρείτε, είναι πιθανό να δείτε και ένα δεύτερο σύστημα τριών αστεριών που μοιάζει πολύ με το σίγμα Ωρίωνα. Συνιστώμενη μεγέθυνση: πάνω από 100. Ο Ωρίωνας είναι ένας χειμωνιάτικος αστερισμός. ι Καρκίνου Το διπλό αυτό αστέρι είναι ιδιαίτερα όμορφο λόγω της αντίθεσης των χρωμάτων των δύο αστεριών από τα οποία αποτελείται. Πρόκειται για ένα αστέρι κίτρινο και μεγέθους 4,2 και για ένα αστέρι μπλε μεγέθους 6,6. Είναι ιδιαίτερα εύκολο να χωριστεί και θα το καταφέρετε ακόμα και με μεγέθυνση λίγο πάνω από το 50. ζ Μεγάλης Αρκτου - Αλκόρ και Μιζάρ Ενα πολύ εύκολο διπλό αστέρι και μάλιστα εύκολο να το βρει κανείς μιας και είναι ένα από τα λαμπρά αστέρια της Μεγάλης Αρκτου. Ο Μιζάρ είναι το λαμπρότερο από τα δύο με μέγεθος 2,4 ενώ ο Αλκόρ (ή Δοκιμή όπως ονομάζεται) είναι μεγέθους 4. Το διπλό αυτό αστέρι είναι το πρώτο που ανακαλύφθηκε και παρατηρήθηκε. Μπορείτε να το παρατηρήσετε όλον σχεδόν το χρόνο μιας και η Μεγάλη Αρκτος είναι αειφανής. γ Παρθένου Το διπλό αυτό αστέρι αποτελείται από δύο ίδια σχεδόν κίτρινα αστέρια μεγέθους 3,6 ενώ για να τα ξεχωρίσει κανείς χρειάζεται μεγέθυνση κάπου στο 150. Η απόσταση μεταξύ τους μειώνεται συνεχώς με αποτέλεσμα να γίνεται όλο και πιο δύσκολο να τα ξεχωρίσει κανείς. Πλέον, απαιτείται ένα 5ιντσο τηλεσκόπιο για να δει κανείς το αστέρι ως διπλό. Η Παρθένος είναι ορατή κυρίως το Φθινόπωρο. β Σκορπιού - Graffias Ο βήτα Σκορπιού είναι ένα αστέρι με αρκετά μεγάλη ιστορία που έχει διεθνώς το όνομα Graffias. Δεν αποτελεί δύσκολο στόχο και θα το ξεχωρίσετε σχετικά εύκολα με μεγέθυνση γύρω στο 80. Αποτελείται από ένα λευκό αστέρι 3ου μεγέθους και ένα μπλε 5ου μεγέθους. Ο Σκορπιός είναι ένας αστερισμός που είναι ορατός κάθε καλοκαίρι χαμηλά στον νότιο ορίζοντα. α Ηρακλή - Ρας Αλγέθι Ο Ρας Αλγέθι είναι κι αυτός ένας αστέρας που αξίζει να δείτε με τηλεσκόπιο. Η αντίθεση που δημιουργούν τα χρώματά του είναι πολύ όμορφη καθώς αποτελείται από ένα αστέρι κόκκινου χρώματος και 3ου μεγέθους και ένα αστέρι πρασινωπό 5ου μεγέθους. Χρησιμοποιείστε υψηλή μεγέθυνση για να απολαύσετε καλύτερα τα χρώματά του. Τον Ηρακλή θα τον βρείτε κάθε καλοκαίρι ψηλά στο ζενίθ του ουρανού. ε Λύρας Ενα πολύ ενδιαφέρον αστέρι μιας και δεν ειναι απλά διπλό αλλά διπλά διπλό! Αποτελείται από δύο αστέρια το καθένα από τα οποία είναι πάλι διπλό. Το να το χωρίσετε σε δύο αστέρια είναι πολύ εύκολο και γίνεται ακόμα και με ελάχιστη μεγέθυνση. Για να χωρίσετε τώρα το κάθε ένα από αυτά σε άλλα δύο και έτσι να δείτε συνολικά τέσσερα αστέρια θα χρειαστείτε σταθερή ατμόσφαιρα και πιο υψηλή μεγέθυνση. Δοκιμάστε και δεν θα απογοητευτείτε, είναι ένα καλό τεστ για την όρασή σας και το τηλεσκόπιό σας! Η Λύρα είναι ορατή κυρίως το καλοκαίρι και το Φθινόπωρο. β Κύκνου - Αλμπιρέο Ενα πολύ διάσημο διπλό αστέρι! Είναι συνήθως το πρώτο διπλό αστέρι που παρατηρεί κανείς και όταν το δείτε θα καταλάβετε γιατί! Η αντίθεση των χρωμάτων των δύο αστεριών που το αποτελούν είναι υπέροχη. Ο πορτοκαλής αστέρας 3ου μεγέθους και ο μπλε αστέρας 5ου μεγέθους σχηματίζουν ένα εύκολα διακριτό αλλά πολύ όμορφο σύστημα αστέρων. Να το παρατηρήσετε οπωσδήποτε! Ο Κύκνος είναι ένας αστερισμός ορατός το καλοκαίρι και το φθινόπωρο. γ Δελφινιού Αλλο ένα πολύ όμορφο διπλό αστέρι. Αποτελείται από ένα πορτοκαλί αστέρα 4ου μεγέθους και έναν μπλε 5ου μεγέθους. Το Δελφίνι είναι ένας αστερισμός που βρίσκεται κοντά στο θερινό τρίγωνο οπότε αναζητήστε το διπλό αυτό αστέρι το καλοκαίρι και το φθινόπωρο. γ Ανδρομέδας - Αλμάκ Ο Αλμάκ είναι ένα όμορφο διπλό αστέρι με κύριο χαρακτηριστικό την σχετικά μεγάλη διαφορά στα μεγέθη των άστρων που το αποτελούν. Ο κύριος αστέρας είναι 2ου μεγέθους και ο δεύτερος είναι 5ου. Αυτό μπορεί να δυσκολέψει λίγο τον χωρισμό του ζεύγους αλλά με σταθερή ατμόσφαιρα και υψηλή μεγέθυνση δεν είναι και τόσο δύσκολο. Η Ανδρομέδα είναι ένας αστερισμός που μεσουρανεί το Φθινόπωρο. η Κασσιόπης Και αυτό το διπλό αστέρι έχει μια μεγάλη διαφορά στα μεγέθη των δύο μελών του με το κύριο αστέρι να έχει μέγεθος 3,6 και το δευερεύον να βρίσκεται στο 7,5. Ωστόσο, είναι ένα από τα πιο όμορφα αστέρια μιας και η αντίθεση χρωμάτων μεταξύ του κίτρινου αστεριού (το κύριο) και του κόκκινου (το δευερεύον) είναι από τις πιο έντονες. Η Κασσιόπη είναι αειφανής αστερισμός και το αστέρι αυτό μπορείτε να το δείτε όλον τον χρόνο.

Κομήτες Ο κομήτης του Χάλεϋ, ένας τακτικός επισκέπτης του ηλιακού μας συστήματος κάθε 76 χρόνια. Στην φωτογραφία η εμφάνισή του το 1986. Οι κομήτες είναι γνωστοί για τις μακριές, εντυπωσιακές ουρές τους. Είναι ίσως από τα πιο εντυπωσιακά σώματα που εμφανίζονται στον ουρανό καθώς σε πολλές περιπτώσεις είναι όχι μόνο ιδιαίτερα λαμπροί αλλά και και καταλαμβάνουν μια μεγάλη επιφάνεια στον νυχτερινό ουρανό. Η μεγάλη πλειοψηφία των κομητών (84%) επισκέφτονται το ηλιακό σύστημα με περίοδο μερικές χιλιάδες χρόνια ωστόσο το υπόλοιπο 16% είναι οι λεγόμενοι βραχυπερίοδοι κομήτες που έχουν περίοδο περιφοράς μεταξύ 2 και 2000 ετών. Ο πιο γνωστός είναι ο κομήτης του Halley ο οποίος μας επισκέπτεται κάθε 76 χρόνια. Ο κομήτης αποτελείται κανονικά από έναν μικρό πυρήνα (μέχρι 100 χλμ) ο οποίος όμως καθώς μπαίνει στο ηλιακό μας σύστημα και πλησιάζει τον ήλιο αρχίζει να χάνει υλικά λόγω του ηλιακού ανέμου με αποτέλεσμα τον σχηματισμό της κόμης (ένα στεφάνι γύρω από την πυρήνα) και της εντυπωσιακής ουράς που μπορεί να έχει μήκος πολλές χιλιάδες χιλιόμετρα. Η ουρά όπως είναι φυσικό κατευθύνεται πάντα αντίθετα από τον ήλιο. Την τελευταία δεκαετία, ήμασταν αρκετά τυχεροί να δούμε το πέρασμα δύο λαμπρών κομητών. Το 1996 παρατηρήσαμε τον κομήτη Hyakutake ενώ το 1997 παρατηρήσαμε με θαυμασμό τον ιδιαίτερα εντυπωσιακό κομήτη Hale-Bopp. Αυτοί οι κομήτες, όπως έχει επικρατήσει, παίρνουν το όνομα του ανθρώπου που θα τους ανακαλύψει πρώτος. Το καλοκαίρι του 2000 μας επισκέφθηκε ένας αρκετά λαμπρός κομήτης, ο κομήτης LINEAR. Δυστυχώς, παρόλο που οι προβλέψεις έκαναν λόγο για έναν κομήτη λαμπρό με γυμνό μάτι, ήταν τελικά ορατός μόνο με τηλεσκόπια. Ωστόσο, ήταν ο πιο λαμπρός κομήτης μετά τους δύο προαναφερθέντες κομήτες. Αστεροειδείς Είναι σχετικά μικρά πετρώδη σώματα που γυρίζουν γύρω από τον ήλιο. Είναι πολύ μικροί για να καταταχτούν στους πλανήτες ενώ έχουν και διαφορετικές τροχιές από αυτούς μιας και κινούνται σε πολύ ελλειπτικές τροχιές κυρίως ανάμεσα από τον Αρη και τον Δία. Λίγοι αστεροειδείς έχουν διάμετρο μεγαλύτερη από 300 χλμ ενώ ο μεγαλύτερος που γνωρίζουμε έχει μήκος 940 χλμ. Ολοι οι γνωστοί αστεροειδείς μαζί ζυγίζουν λιγότερο από το ένα δέκατο της σελήνης οπότε η παρουσία τους στο ηλιακό σύστημα είναι σχετικά ασήμαντη.