AstroVox

Ένα άστρο γεννιέται μπροστά στα μάτια των αστρονόμων. Cheesy Grin

Για τα άστρα όπως και για τους ανθρώπους, τα πρώτα χρόνια της ζωής είναι περίοδος ραγδαίων αλλαγών. Για πρώτη φορά, οι αστρονόμοι παρατηρούν δραματικές μεταβολές σε ένα νεογέννητο αστέρι εξετάζοντας διαδοχικές εικόνες που ελήφθησαν με διαφορά 18 ετών.
Η μελέτη στο περιοδικό Science εξετάζει ένα νεαρό αλλά γιγάντιο άστρο που βρίσκεται σε απόσταση 4.250 ετών φωτός και έλαβε την χαριτωμένη ονομασία W75N(B)-VLA 2.
Το 1996, όταν οι αστρονόμοι χρησιμοποίησαν μια συστοιχία ραδιοτηλεσκοπίων στο Νέο Μεξικό για να το μελετήσουν, το νεογέννητο άστρο εκτόξευε ιονισμένο αέριο προς όλες τις κατευθύνσεις, και το μαγνητικό πεδίο του δεν είχε συγκεκριμένο προσανατολισμό.
Νέες παρατηρήσεις που ακολούθησαν το 2014 δείχνουν σαφείς αλλαγές: ο ηλιακός άνεμος πνέει με μεγαλύτερη ταχύτητα από τους πόλους του κοσμικού βρέφους, και το μαγνητικό πεδίο του έχει ευθυγραμμιστεί με το πεδίο του γιγάντιου νέφους αερίου μέσα στο οποίο σχηματίστηκε το άστρο.
Όπως εξηγούν οι ερευνητές, το υλικό που εκτοξεύεται από τους πόλους εξαπλώνεται ανεμπόδιστα στο Διάστημα, ενώ το υλικό που ρέει από την ισημερινή ζώνη επιβραδύνεται απότομα καθώς συναντά έναν επίπεδο δίσκο αερίου που περιβάλλει το άστρο.
Θα περάσουν όμως εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια μέχρι το αστέρι να περάσει την εφηβεία και να ενηλικιωθεί.
Το W75N(B)-VLA 2 θα είναι τότε ένα άστρο με μάζα έξι φορές μεγαλύτερη από του Ήλιου, εκτιμά η ερευνητική ομάδα.
Η συνέχιση των παρατηρήσεων τα επόμενα χρόνια θα μπορούσε να επιτρέψει στους αστροφυσικούς να τελειοποιήσουν τα μαθηματικά μοντέλα τους για τη γέννηση των άστρων.
http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231397806

100 εκατ. φορές φωτεινότερα από τον Ήλιο τα πρώτα αστρικά σμήνη. Cheesy Grin

Περισσότερα στοιχεία για τις ιδιότητες των πρώτων άστρων που δημιουργήθηκαν στο «νεαρό» σύμπαν, λίγες εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια μετά τη γέννησή του, ανακάλυψαν δύο Καναδοί ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του δυτικού Οντάριο. Όπως αναφέρουν οι ερευνητές σε άρθρο τους στο περιοδικό «Monthly Notices» της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας της Βρετανίας, οι αστέρες αυτοί σχημάτιζαν σμήνη με εντυπωσιακά μεγάλη φωτεινότητα, η οποία σε ορισμένες φάσεις ξεπερνούσε έως και 100 εκατομμύρια φορές την ένταση του φωτός του Ήλιου.
Τα πρώτα άστρα σηματοδότησαν το τέλος της κοσμικής «σκοτεινής εποχής» και δημιουργήθηκαν περίπου εκατό εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη.
Για τη μελέτη τους, οι Αλεξάντερ Ντε Σόουζα και Σάντανου Μπασού από το Οντάριο δημιούργησαν ένα μοντέλο σε υπολογιστή, προσομοιώνοντας τη βαρυτική κατάρρευση δίσκων από αέρια, η οποία οδήγησε στον σχηματισμό τους.
Με βάση την προσομοίωση, η διαδικασία ήταν χαοτική, με τα συσσωματώματα ύλης που δημιουργούνταν από τη βαρύτητα να στροβιλίζονται προς το κέντρο των δίσκων και να γίνονται έτσι οι «δομικοί λίθοι» των πρώτων άστρων. Μάλιστα, η φωτεινότητα των σωμάτων vα ήταν μεγαλύτερη όσο βρίσκονταν σε φάση πρωτοαστέρων, δηλαδή όσο συνεχιζόταν να αυξάνει η μάζα τους με τη βαρυτική κατάρρευση επιπλέον αερίων.
Έτσι, ακόμη και ένα μικρό σμήνος με 10 ή 20 πρωτοαστέρες εξέπεμπε φως εξαιρετικά μεγάλης έντασης, για αρκετά εκτεταμένες χρονικές περιόδους. Ενδεικτικά, η προσομοίωση έδειξε πως η φωτεινότητα ενός σχηματισμού από 16 πρωτοαστέρες αυξανόταν περιοδικά έως και 1.000 φορές, ξεπερνώντας έως και 100 εκατομμύρια φορές τη φωτεινότητα του Ήλιου.
Όπως είναι γνωστό από την κοσμολογία, τα αρχικά άστρα είχαν πολύ μικρό χρόνο «ζωής». Ωστόσο, πρόλαβαν να παίξουν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη του σύμπαντος, αφού παρήγαγαν τα πρώτα βαρέα στοιχεία, όπως άνθρακα και οξυγόνο, στα οποία βασίσθηκε αργότερα η ανάπτυξη ζωής.
Το φως από αυτά τα αστέρια χρειάσθηκε να διανύσει σχεδόν 13 δισεκατομμύρια έτη φωτός για να φτάσει στον πλανήτη μας, επομένως είναι πολύ αμυδρό για να παρατηρηθεί άμεσα από τους αστρονόμους στη Γη. Με βάση πάντως την προσομοίωση, το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb, ο «διάδοχος» του Hubble που θα τεθεί σε τροχιά το 2018, θα μπορεί να ανιχνεύσει τα «υπολείμματα» του φωτός που εξέπεμψαν τα σμήνη πρωτοαστέρων. Συνεπώς, θα εξασφαλίσει στους επιστήμονες πολύτιμες πληροφορίες για ένα ακόμη πιο πρώιμο στάδιο της κοσμικής ιστορίας.
http://www.naftemporiki.gr/story/943985/100-ekat-fores-foteinotera-apo-ton-ilio-ta-prota-astrika-smini

Αστρο Nasty 1 Cheesy Grin

Αστρονόμοι της NASA χρησιμοποίησαν το διαστημικό τηλεσκόπιο Χαμπλ για να καταγράψουν ένα πολύ σπάνιο φαινόμενο: ένα αστέρι να καταβροχθίζει ένα άλλο κοντινό του αστέρι και να απελευθερώνει έναν γιγάντιο δίσκο αερίων σε σχήμα τηγανίτας.
Το αστέρι «Χάνιμπαλ Λέκτερ» ανακαλύφθηκε πριν από αρκετές δεκαετίες από αστρονόμους που του έδωσαν το παρατσούκλι «Nasty 1» (Μοχθηρό 1) λόγω του κωδικού του ονόματος NaSt1 αλλά και της παράξενης συμπεριφοράς του.
Χαρακτηρίστηκε ως αστέρας τύπου Wolf-Rayet, ένα αρκετά ασυνήθιστο ουράνιο σώμα με ατμόσφαιρά που αποτελείται από ήλιο και όχι υδρογόνο. Τα άστρα Wolf-Rayet έχουν τεράστια μάζα, είναι ιδιαίτερα φωτεινά και εκτινάσσουν συνεχώς την εξωτερική τους ατμόσφαιρα στο διάστημα ως αστρικό άνεμο.
Το άστρο Nasty 1 ωστόσο, είναι ακόμα πιο ξεχωριστό από τα υπόλοιπα της κατηγορίας του, αφού το περιβάλλει ένας τεράστιος δίσκος αερίου, σχήματος τηγανίτας, με διάμετρο περίπου 4,5 τρισεκατομμύρια χιλιόμετρα.
Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι ο δίσκος έχει σχηματιστεί από ένα αθέατο αστέρι «συνοδό», επίσης τύπου Wolf-Rayet, που περιστρεφόταν γύρω από ένα κοινό κέντρο μάζας με τον Nasty και κάποια στιγμή άρχισε να απορροφάται από τον κανίβαλο αστέρα.
«Πιστεύουμε ότι υπάρχει ένα ακόμη αστέρι Wolf-Rayet θαμμένο μέσα στο νεφέλωμα και ότι το νεφέλωμα έχει δημιουργηθεί από αυτή τη διαδικασία μεταφοράς μάζας. Αυτού του είδους ο αστρικός κανιβαλισμός κάνει το παρατσούκλι του Nasty 1 ιδιαίτερα εύστοχο» αναφέρει ο επικεφαλής της έρευνας Jon Mauerhan σε συνέντευξή του στον ιστότοπο της NASA.
http://www.defencenet.gr/defence/item/%CF%84%CE%BF-%CF%84%CE%B7%CE%BB%CE%B5%CF%83%CE%BA%CF%8C%CF%80%CE%B9%CE%BF-%CF%87%CE%B1%CE%BC%CF%80%CE%BB-%CF%84%CE%B7%CF%82-nasa-%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CF%8D%CF%80%CF%84%CE%B5%CE%B9-%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%AD%CF%81%CE%B9-%C2%AB%CE%BA%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B2%CE%B1%CE%BB%CE%BF%C2%BB

Υπό εκκόλαψη πλανητικό σύστημα σαν το δικό μας. Cheesy Grin

Διεθνής ομάδα αστρονόμων έκανε μια πολύ ενδιαφέρουσα ανακάλυψη. Χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο Gemini South στη Χιλή εντόπισαν ένα υπό διαμόρφωση πλανητικό σύστημα που μοιάζει… πιστό αντίγραφο του δικού μας
Το σύστημα δημιουργείται γύρω από ένα άστρο που βρίσκεται σε απόσταση 360 ετών φωτός από εμάς στον αστερισμό του Κενταύρου. Η κωδική ονομασία του άστρου είναι HD 115600 και αποτελεί μέλος μιας ομάδας περίπου έξι χιλιάδων άστρων που έχει λάβει την ονομασία «άστρα Σκορπιού-Κενταύρου». Το HD 115600 είναι ένα νεαρό άστρο ηλικίας 15 εκ. ετών με μάζα λίγο μικρότερη από αυτή του Ηλιου. Επίσης το άστρο έχει χαρακτηριστικά παρόμοια με εκείνα του μητρικού μας άστρου όταν αυτό βρισκόταν σε νεαρή ηλικία.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι η σκόνη του δίσκου ύλης που έχει σχηματιστεί γύρω από το άστρο έχει παρόμοια σύσταση με τη σκόνη στη ζώνη αστεροειδών Κάϊπερ του ηλιακού μας συστήματος. Ετσι οι ερευνητές θεωρούν ότι το σύστημα που εντόπισαν είναι ένα αντίγραφο του δικού μας όταν αυτό βρισκόταν στην ίδια ηλικία και φάση διαμόρφωσης. Οι ερευνητές δεν κατάφεραν να εντοπίσουν κάποιον πλανήτη αλλά θεωρούν σχεδόν βέβαιο ότι έχει ήδη σχηματιστεί τουλάχιστον ένας. Οπως είναι ευνόητο το σύστημα αυτό θα αποτελέσει από εδώ και πέρα στόχο των αστρονόμων που θα το παρατηρούν για να ανακαλύπτουν στοιχεία για την ιστορία και την εξέλιξη του ηλιακού μας συστήματος. Η ανακάλυψη θα δημοσιευθεί στην επιθεώρηση «The Astrophysical Journal Letters».
http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=707885

Άστρα «μαθουσάλες» από τις απαρχές του σύμπαντος. Cheesy Grin

Τρεις ήλιους οι οποίοι ανήκουν στις πρώτες γενιές άστρων που δημιουργήθηκαν στο σύμπαν, έφεραν στο «φως» ερευνητές από το Κέντρο Αστρονομίας του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης (ΖΑΗ), σε συνεργασία με συναδέλφους τους από τη Γαλλία και την Ιταλία. Τα τρία ουράνια σώματα υπολογίζεται πως έχουν ηλικία περίπου 13 δισεκατομμυρίων ετών, κάτι που σημαίνει πως σχηματίσθηκαν λίγο μετά την κοσμική «σκοτεινή εποχή».
Με δεδομένο πως τέτοια άστρα «μαθουσάλες» εντοπίζονται εξαιρετικά σπάνια, η ανακάλυψη θα βοηθήσει τους αστρονόμους να κατανοήσουν καλύτερα τον μηχανισμό που οδήγησε στην αστρική δημιουργία. Μάλιστα, οι πρώτες παρατηρήσεις της ερευνητικής ομάδας φαίνεται να αντικρούουν την έως σήμερα καθιερωμένη άποψη, σύμφωνα με την οποία οι πρώτοι ήλιοι στο σύμπαν είχαν πολύ μεγάλη μάζα και φωτεινότητα. Αντίθετα, το σχετικά μικρό μέγεθος και η ασθενής ακτινοβολία των τριών σωμάτων υποδεικνύει πως, πίσω από αυτό τον μηχανισμό, κρύβονται φαινόμενα που ακόμη είναι άγνωστα στους επιστήμονες.
Το σύμπαν «γεννήθηκε» πριν από περίπου 13,8 δισ. χρόνια, μέσω της Μεγάλης Έκρηξης. Καθώς διαστελλόταν προοδευτικά, άρχισε να ψύχεται το εξαιρετικά θερμό μίγμα αερίων από το οποίο αποτελούνταν αρχικά. Μέχρι εκείνη τη φάση, δεν είχε σχηματισθεί κανένας αστέρας, κάτι που οι επιστήμονες αποδίδουν με τον χαρακτηρισμό «σκοτεινή εποχή» του σύμπαντος.
Ωστόσο, 400 εκατ. χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη, η μείωση της θερμοκρασίας έδωσε τη δυνατότητα δημιουργίας των πρώτων αστεριών. Λόγω της χημικής σύστασης αυτού του πρωταρχικού μίγματος αερίων, στο οποίο κυριαρχούσαν το υδρογόνο και το ήλιο, με μικρές ποσότητες λιθίου, τα άστρα θα πρέπει να είχαν 10 έως 100 μεγαλύτερη μάζα από τον Ήλιο, και επομένως πολύ μεγάλη φωτεινότητα.
Καθώς τα πυρηνικά τους «καύσιμα» εξαντλήθηκαν γρήγορα, έσβησαν μέσα σε λίγα εκατομμύρια χρόνια. Τότε, αποσυντέθηκαν με τεράστιες εκρήξεις, χάρις στις οποίες απελευθέρωσαν στο διάστημα βαρύτερα χημικά στοιχεία, τα οποία συμμετείχαν στον σχηματισμό της επόμενης γενιάς αστεριών. Έτσι, ο προσδιορισμός της χημικής ανάλυσης που είχε αυτή η δεύτερη γενιά μπορεί να δώσει σημαντικές πληροφορίες για τα πρώτα άστρα που γεννήθηκαν στο σύμπαν.
Τα τρία άστρα ανακαλύφθηκαν μέσα από παρατηρήσεις του αστεροσκοπείου του Παρισιού και, για τον προσδιορισμό της χημικής τους ανάλυσης, χρησιμοποιήθηκε ειδικό λογισμικό που προσομοιώνει τις ατμόσφαιρές του. Έτσι, βρέθηκε πως περιέχουν υδρογόνο, ήλιο, ίχνη άλλων χημικών στοιχείων και, προς έκπληξη των επιστημόνων, σημαντική ποσότητα άνθρακα. Επομένως, η ερευνητική ομάδα υποθέτει πως ανήκουν σε μία ειδική, και εντελώς άγνωστη έως σήμερα, κατηγορία αρχικών αστέρων.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η παρουσία άνθρακα υποδηλώνει πως το συγκεκριμένο χημικό στοιχείο διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στο νεαρό σύμπαν, ως «ψυκτικό» που συνέβαλε στη συμπύκνωση του μίγματος αερίων για τη γέννηση των πρώτων άστρων.
Συνεπώς, όσο μεγαλύτερη ήταν η μείωση της θερμοκρασίας, τόσο μικρότερο μέγεθος είχε ο ήλιος που σχηματιζόταν. Ωστόσο, ακόμη και με την «παρέμβαση» του άνθρακα, τα πρώτα άστρα θα έπρεπε να έχουν τουλάχιστον 10 φορές μικρότερη μάζα απ’ ό,τι τα τρία σώματα που ανακαλύφθηκαν. Κάτι που κάνει την ομάδα να υποπτεύεται πως πιθανότατα και η σκόνη έπαιξε παρόμοιο ρόλο.
Οι εκπλήξεις από τη συγκεκριμένη ανακάλυψη δεν σταματούν όμως εδώ, αφού δείχνει επίσης πως οι πρώτοι αστέρες σχηματίσθηκαν σε ομάδες και ότι, αν και όντως εξερράγησαν πριν από λίγα εκατομμύρια χρόνια, οι εκρήξεις δεν πρέπει να ήταν τόσο βίαιες όσο πίστευαν οι αστρονόμοι μέχρι σήμερα. Εξίσου εντυπωσιακό είναι πως από τα τρία άστρα φαίνεται να απουσιάζει το λίθιο, παρόλο που το συγκεκριμένο χημικό στοιχείο υπήρχε στο αρχικό υπέρθερμο αέριο. Ένα ακόμη «μυστήριο» που, σύμφωνα με την ομάδα, πρέπει πλέον να εξερευνηθεί.
http://www.naftemporiki.gr/story/959572/astra-mathousales-apo-tis-aparxes-tou-sumpantos

Αστρο «Χάνιμπαλ» τρώει το «Μοχθηρό» άστρο του Σύμπαντος. Cheesy Grin

Ομάδα ερευνητών εντόπισε ένα εντυπωσιακό αλλά και πολύ ενδιαφέρον κοσμικό φαινόμενο. Ένα άστρο που ανήκει σε μια πολύ σπάνια κατηγορία είναι θύμα κανιβαλισμού από ένα γειτονικό του άστρο.
Το 1963 δύο αστρονόμοι ανακάλυψαν σε απόσταση τριών χιλιάδων ετών φωτός από εμάς ένα άστρο το οποίο ονομάστηκε NaSt1 από τα αρχικά των επιθέτων των δύο ερευνητών (Νασάου και Στίβενσον). Ομως στην αστρονομική κοινότητα το άστρο αυτό απέκτησε το…παρατσούκλι «Μοχθηρό» επειδή η αντίστοιχη αγγλική λέξη (nasty) έμοιαζε πολύ με το όνομα του. Πρόκειται για ένα άστρο που ανήκει σε ένα σπάνιο είδος γιγάντιων άστρων που οι επιστήμονες ονομάζουν Wolf-Rayet. Μεχρι σήμερα έχουν εντοπισθεί μόλις 300 τέτοια άστρα στο Σύμπαν.
Τα άστρα Wolf-Rayet έχουν μάζα 20 φορές μεγαλύτερη από τη μάζα του Ηλιου. Πρόκειται για ιδιαίτερα φωτεινά άστρα που διοχετεύουν συνεχώς ύλη στο διάστημα με τη μορφή του αστρικού ανέμου με αποτέλεσμα να σχηματίζονται φυσαλίδες στο διαστρικό μέσο. Η σπανιότητα των Wolf-Rayet δεν έχει επιτρέψει στους επιστήμονες να αποκτήσουν πολλές γνώσεις για αυτά. Δεν υπάρχουν πολλά διαθέσιμα στοιχεία για το πώς δημιουργούνται, πώς εξελίσσονται και πόση είναι η διάρκεια της ζωής τους. Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι τα Wolf-Rayet μετατρέπονται σε υπερκαινοφανείς αστέρες.
Ερευνητές με επικεφαλής επιστήμονες του Πανεπιστημίου Μπέρκλι στις ΗΠΑ έστρεψαν τα διαστημικά τηλεσκόπια Hubble και Chandra στο Nast1 και διαπίστωσαν ότι γύρω από το άστρο έχει σχηματιστεί ένα κολοσσιαίο νέφος πυκνής κοσμικής ύλης. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των ερευνητών το νέφος αυτό έχει διάμετρο περίπου 3 τρισεκατομμύρια χλμ! Σύμφωνα με τους ερευνητές το νέφος αυτό κρύβει στο εσωτερικό του ένα άλλο άστρο το οποίο ρουφάει την ύλη του Nast1. Oμως το άστρο κανίβαλος δεν μπορεί να απορροφήσει ολόκληρη την ύλη του Nast1 με αποτέλεσμα ότι περισσεύει να σχηματίζει το πυκνό νέφος. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι το άστρο-κανίβαλος κάποια στιγμή στο μέλλον θα καταστραφεί σε μια έκρηξη σουπερνόβα. H ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society»
http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=716853

Ενας ουρανός με πέντε ήλιους. Cheesy Grin

Βρετανοί αστρονόμοι ανακάλυψαν ένα «εξωτικό» σύστημα που περιλαμβάνει πέντε άστρα-ήλιους. Περίπου το ένα τρίτο των αστρικών συστημάτων που έχουν ανακαλυφθεί, διαθέτουν πάνω από ένα άστρο, όμως η ανακάλυψη ενός πενταπλού αστρικού συστήματος συνιστά κάτι πολύ σπάνιο.
Μάλιστα, πρόκειται για το πρώτο σύστημα που βρέθηκε να περιέχει δύο διπλά άστρα, δηλαδή δύο ζεύγη στα οποία το ένα άστρο περιοδικά επισκιάζει το άλλο (έκλειψη μεταξύ άστρων).
«Είναι ένα πραγματικά εξωτικό αστρικό σύστημα. Θεωρητικά δεν υπάρχει λόγος να μην υπάρχουν πλανήτες σε τροχιά γύρω από τα άστρα. Οι κάτοικοι θα απολάμβαναν έναν ουρανό που θα έκανε τους δημιουργούς του Star Wars να ντρέπονται» σχολιάζει ο δρ Μάρκους Λορ του βρετανικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου, πρώτος συγγραφέας της νέας μελέτης.
Το σύστημα, γνωστό με τη χαριτωμένη ονομασία 1SWASP J093010.78+533859.5, βρίσκεται σε απόσταση 115 ετών φωτός από τη Γη, στην κατεύθυνση της Μεγάλης Άρκτου.
Η ανακάλυψη, που παρουσιάσθηκε στο περιοδικό "Astronomy and Astrophysics" (Αστρονομία και Αστροφυσική),
http://www.aanda.org/articles/aa/abs/2015/06/aa25973-15/aa25973-15.html
http://arxiv.org/pdf/1504.07065v1.pdf
έγινε από ομάδα αστρονόμων με επικεφαλής τον Μάρκους Λορ του Ανοικτού Πανεπιστημίου της Βρετανίας και ανακοινώθηκε σε συνέδριο της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας στην Ουαλία.
Τα δύο άστρα του ενός ζεύγους κινούνται σε πολύ κοντινή απόσταση μεταξύ τους, ενώ τα δύο άστρα του άλλου ζευγαριού απέχουν πολύ περισσότερο (περίπου 3 εκατ. χλμ). Τα δύο ζευγάρια απέχουν μεταξύ τους γύρω στα 21 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα. Ένα πέμπτο άστρο εντοπίσθηκε σε απόσταση 2 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων από το δεύτερο ζεύγος.
Οι παρατηρήσεις δείχνουν ότι τα πέντε άστρα είναι βαρυτικά «μπλεγμένα», έτσι ώστε να απαρτίζουν ένα ενιαίο αστρικό σύστημα, σε απόσταση περίπου 250 ετών φωτός από τη Γη, στην κατεύθυνση του αστερισμού της Μεγάλης Αρκτου.
Όλα τα άστρα είναι μικρότερα και πιο κρύα από τον Ήλιο μας.
Παραμένει άγνωστο, προς το παρόν, αν υπάρχουν πλανήτες σε αυτό το ασυνήθιστο αστρικό σύστημα, κάτι που δεν αποκλείεται.
Η έρευνα βασίστηκε σε δεδομένα του προγράμματος SuperWasp, το οποίο χρησιμοποιεί μικρές, φθηνές κάμερες στα Κανάρια Νησιά και τη Νότιο Αφρική για να καταγράφει εικόνες σχεδόν ολόκληρου του ουρανού κάθε λίγα λεπτά.
Οι τυχόν κάτοικοι σε αυτούς τους πλανήτες κατά καιρούς θα βλέπουν πέντε ήλιους στον ουρανό τους!
http://www.tanea.gr/news/science-technology/article/5256299/enas-oyranos-me-pente-hlioys-anakalyfthhke-asynhthisto-pentaplo-astriko-systhma/

Ελληνας αστρονόμος ανακάλυψε τεράστια θύελλα πάνω σε μικρό άστρο. Cheesy Grin

Αστρονόμοι στις ΗΠΑ, με επικεφαλής έναν ελληνο-αμερικανό, ανακάλυψαν ένα μικροσκοπικό άστρο, πάνω στο οποίο μαίνεται, εν μέσω τεράστιων νεφών, μια γιγαντιαίων διαστάσεων καταιγίδα, τριπλάσια από το μέγεθος της Γης. Η θύελλα διατρέχει όλο το άστρο κάθε εννέα ώρες.
«Το άστρο έχει το μέγεθος του Δία και η καταιγίδα του έχει το μέγεθος της Μεγάλης Ερυθράς Κηλίδας του Δία», δήλωσε ο ελληνο-αμερικανός Τζον Ευάγγελος Γκύζης, καθηγητής του Τμήματος Αστρονομίας και Φυσικής του Πανεπιστημίου του Ντελάγουερ, που έκανε τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστροφυσικής "Journal of Astrophysics". Οι παρατηρήσεις έγιναν με τα διαστημικά τηλεσκόπια «Σπίτσερ» (υπέρυθρο) και «Κέπλερ» (οπτικό) της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA).
Η καταιγίδα, σύμφωνα με τους ερευνητές, διαρκεί για τουλάχιστον δύο χρόνια. «Δεν γνωρίζουμε αν μια τέτοια αστρική καταιγίδα είναι μοναδικό φαινόμενο ή συχνό και δεν ξέρουμε γιατί διαρκεί τόσο πολύ», δήλωσε ο Γκύζης.
Αν και οι πλανήτες είναι γνωστό ότι έχουν μεγάλες θύελλες με νέφη, η νέα ανακάλυψη αποτελεί την πιο πειστική ένδειξη ότι κάτι ανάλογο μπορεί να συμβεί και σε ένα άστρο.
Πρόκειται για το άστρο W1906+40, που ανήκει στην κατηγορία των σχετικά ψυχρών L-νάνων. Μερικοί νάνοι θεωρούνται άστρα επειδή στο εσωτερικό τους γίνεται σύντηξη ατόμων και παράγεται ακτινοβολία, ενώ άλλοι νάνοι, οι καφέ, θεωρούνται αποτυχημένα άστρα, καθώς δεν έχουν καταφέρει να πυροδοτήσουν την διαδικασία της σύντηξης.
Ο συγκεκριμένος νάνος εκτιμάται ότι είναι άστρο με θερμοκρασία περίπου 2.000 βαθμών Κελσίου, η οποία θεωρείται μικρή για άστρο και του επιτρέπει να σχηματίζει ακόμη και νέφη στην ατμόσφαιρά του.
http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22768&subid=2&pubid=64301349

Η γέννηση άστρου εντός του γαλαξία μας έτσι όπως το κατέγραψε το τηλεσκόπιο Hubble Cheesy Grin

Το Σύμπαν κρύβει αμέτρητα μυστικά. Καθένα από αυτά είναι εξίσου εντυπωσιακό.
Η γέννηση ενός άστρου, όμως, αποτελεί μία σπάνια στιγμή για κάθε ανθρώπινη γενιά, πολύ δε περισσότερο όταν η εικόνα του «αιχμαλωτίζεται» στην κάμερα του τηλεσκοπίου, μεταφέροντας εκπληκτικά στοιχεία.
Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα βίντεο με την εικόνα ενός νεογέννητου άστρου μέσα στον γαλαξία μας, το οποίο κατέγραψε το τηλεσκόπιο Hubble.
Η εικόνα μάλιστα, παραπέμπει σε εκείνη του… Star Wars, της σειράς που κυκλοφόρησε η 7η συνέχεια, προκαλώντας ντελίριο ενθουσιασμού στους φανατικούς και όχι μόνο θαυμαστές της. Η NASA δείχνει τους διπλούς πίδακες από την εκτόξευση των αερίων που δημιουργήθηκαν κατά τη γέννησή του, μέσα στον Milky Way.
Το άστρο βρίσκεται… μόλις 1.350 έτη φωτός απόσταση από τη Γη. Οι επιστήμονες που χειρίζονται το τηλεσκόπιο Hubble εξήγησαν με ενθουσιασμό την εντυπωσιακή εικόνα, λέγοντας πως οι πίδακες δημιουργήθηκαν από τα αέρια περιβάλλονται από έναν δίσκο με βροχές από κάτω και σκόνη από πάνω, επισκιάζοντας το πρωτοάστρο και προκαλώντας τη διόγκωσή του.
Με αυτόν τον τρόπο το υλικό υπερθερμαίνεται και εκτοξεύεται σε δύο κατευθύνσεις, αναζητώντας διόδο διαφυγής.
Βίντεο.
https://www.youtube.com/watch?v=YWrUhvI7L8I
http://www.pronews.gr/portal/20151219/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/%CE%B7-%CE%B3%CE%AD%CE%BD%CE%BD%CE%B7%CF%83%CE%B7-%CE%AC%CF%83%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%85-%CE%B5%CE%BD%CF%84%CF%8C%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B3%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BE%CE%AF%CE%B1-%CE%BC%CE%B1%CF%82-%CE%AD%CF%84%CF%83%CE%B9-%CF%8C%CF%80%CF%89%CF%82-%CF%84%CE%BF-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%AD%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%88%CE%B5-%CF%84%CE%BF-%CF%84%CE%B7%CE%BB%CE%B5%CF%83%CE%BA%CF%8C%CF%80%CE%B9%CE%BF-hubble

Η αρχαιότερη καταγραφή μεταβλητού αστέρα. Cheesy Grin

Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι όχι μόνο γνώριζαν το άστρο Αλγκόλ, αλλά κατέγραφαν και τις περιοδικές εκλείψεις του, σύμφωνα με μια νέα φινλανδική επιστημονική μελέτη, η οποία πάντως είναι αμφίβολο κατά πόσο θα πείσει τους πάντες σχετικά με τις προχωρημένες αστρονομικές ικανότητες των Αιγυπτίων πριν χιλιάδες χρόνια.
Ο Αλγκόλ (βήτα Περσέα), που απέχει περίπου 93 έτη φωτός από τον πλανήτη μας, είναι ένας διπλός εκλειπτικός αστέρας στον αστερισμό του Περσέα, που είναι μεταβλητός (μεταβαλλόμενης λαμπρότητας). Στην ουσία πρόκειται για δύο άστρα σε κοντινή τροχιά το ένα με το άλλο, γι’ αυτό, όταν ευθυγραμμίζονται με τη Γη, προκαλούνται και οι περιοδικές εκλείψεις για έναν επίγειο παρατηρητή.
Το όνομα του σημαίνει «Δαίμονας» στα αραβικά και, καθόλου τυχαία, το «άστρο του Δαίμονα» έχει ταυτισθεί με την μαγεία ανά τους αιώνες.
Στο παρελθόν ερευνητές είχαν υποστηρίξει ότι οι αρχαίοι Αιγύπτιοι παρακολουθούσαν τον Αλγκόλ και τις εκλείψεις του, αλλά ήταν δύσκολο να το αποδείξουν. Μια νέα ανάλυση του αρχαίου αιγυπτιακού ημερολογίου παρέχει νέα επιχειρήματα γι’ αυτόν τον ισχυρισμό. Το λεγόμενο «Ημερολόγιο του Καϊρου», που χρονολογείται μεταξύ 1244 – 1163 π.Χ., περιέχει πληροφορίες για τις θεότητες, που ταυτίζονται με συγκεκριμένα άστρα.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Ελσίνκι, με επικεφαλής τον Σεμπάστιαν Πορσέντου, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «PLoS One»,
http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0144140
έδειξαν ότι ο Αλγκόλ ταυτίζεται με τον μυθικό Ώρο και ότι οι κινήσεις αυτού του θεού, όπως καταγράφονται στα αρχαία κείμενα, σχετίζονται με τις περιοδικές αλλαγές στη φωτεινότητα του εν λόγω άστρου. Ανάλογα με τις αυξομειώσεις του φωτός του, οι αρχαίοι Αιγύπτιοι θεωρούσαν ότι η τύχη τους θα είναι καλή ή κακή.
Οι φινλανδοί ερευνητές επισημαίνουν ότι, με βάση τις αρχαίες περιγραφές, το ‘Ημερολόγιο του Καϊρου’ αποτελεί την παλαιότερη στον κόσμο καταγραφή της ανακάλυψης ενός μεταβλητού αστέρα.
«Θα είχα σοβαρές αμφιβολίες αν κάποιος, για παράδειγμα, ισχυριζόταν πως η Βίβλος περιέχει πληροφορίες για ύπαρξη νερού στον ‘Αρη. Όμως τα αρχαία αιγυπτιακά κείμενα όντως περιέχουν αστροφυσικές πληροφορίες για τον Αλγκόλ. Δεν αποτελεί έκπληξη πάντως που υπήρχαν και συνεχίζουν να υπάρχουν τόσοι σκεπτικιστές περί αυτού», δήλωσε ο ερευνητής Λάουρι Γιέτσου.
http://physicsgg.me/2015/12/18/%ce%b7-%ce%b1%cf%81%cf%87%ce%b1%ce%b9%cf%8c%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%b7-%ce%ba%ce%b1%cf%84%ce%b1%ce%b3%cf%81%ce%b1%cf%86%ce%ae-%ce%bc%ce%b5%cf%84%ce%b1%ce%b2%ce%bb%ce%b7%cf%84%ce%bf%cf%8d-%ce%b1%cf%83/

Η πλανητική προφητεία του Star Wars. Cheesy Grin

Ηταν 25 Μαΐου του 1977 όταν ο «Πόλεμος των Αστρων» έκανε πρεμιέρα στις αμερικανικές κινηματογραφικές αίθουσες. Είναι γνωστό ότι η πρώτη ταινία του θρυλικού διαστημικού έπους ήταν πολύ μπροστά από την εποχή της όσον αφορά τα ειδικά εφέ. Οπως αποδείχτηκε ήταν πολύ μπροστά και όσον αφορά την… αστρονομία. Ο πρωταγωνιστής της ταινίας είναι κάτοικος ενός πλανήτη που ανήκει σε δυαδικό σύστημα. Ενός πλανήτη δηλαδή που διαθέτει δύο μητρικά άστρα.
Το πλάνο του νεαρού Λουκ Σκαιγουόκερ με φόντο το διπλό ηλιοβασίλεμα στον Τατούιν έχει γράψει κινηματογραφική ιστορία και η εικόνα αυτή αποτελεί ένα από τα σήματα κατατεθέν του κόσμου που δημιούργησε Τζόρτζ Λούκας. Επρεπε να περάσουν 15 χρόνια με την πρεμιέρα του Star Wars για να καταφέρουν οι επιστήμονες να εντοπίσουν των πρώτο πλανήτη μακριά από το ηλιακό σύστημα και 16 χρόνια για να εντοπιστούν τα ίχνη ενός εξωπλανήτη παρόμοιου με τον Τατούιν.
Σε απόσταση 12.400 ετών φωτός από εμάς στο σφαιρωτό αστρικό σμήνος M4 στον αστερισμό του Σκορπιού υπάρχει το δυαδικό σύστημα PSR B1620-26 που αποτελείται από ένα λευκό νάνο και ένα άστρο νετρονίου (πάλσαρ). Το 1993 αστρονόμοι εντόπισαν στο δυαδικό σύστημα την πιθανή παρουσία ενός τρίτου κοσμικού σώματος το οποίο οι ερευνητές εκτιμούσαν ότι είναι ένας πλανήτης. Χρειάστηκαν δέκα χρόνια για να πιστοποιηθεί η ύπαρξη του πλανήτη που έχει μάζα 2.5 φορές μεγαλύτερη από αυτή του Δία.
Επειδή όμως ένας λευκός νάνος και ένα πάλσαρ δεν αποτελούν ένα… συμβατικό ζευγάρι άστρων έπρεπε να φτάσει το 2005 για να εντοπιστεί ένας πλανήτης που έμοιαζε πραγματικά με τον Τατούιν. Είναι ένας πλανήτης στο μέγεθος του Δία που βρίσκεται σε απόσταση 148 ετών φωτός από εμάς στον αστερισμό του Αιγόκερου. Ο πλανήτης βρίσκεται σε ένα δυαδικό σύστημα που αποτελείται από ένα άστρο σαν τον Ηλιο και από ένα καφέ νάνο.
Δύσκολο αλλά συμβαίνει συχνά
Η κρατούσα θεωρία αναφέρει ότι οι βαρυτικές αλληλεπιδράσεις των άστρων ενός δυαδικού συστήματος δημιουργούν ένα εξαιρετικά σύνθετο όσο και βίαιο κοσμικό περιβάλλον που καθιστούν εξαιρετικά δύσκολο αν όχι αδύνατο τον σχηματισμό πλανητών κοντά τους. Ομως τα τελευταία χρόνια έχουν εντοπιστεί αρκετοί πλανήτες που βρίσκονται σε δυαδικά συστήματα. Μια νέα μελέτη αναφέρει ότι οι πλανήτες με δύο ήλιους είναι πολύ πιο κοινοί στο Σύμπαν από όσο πιστεύαμε και μάλιστα αρκετοί από αυτούς είναι βραχώδεις και με χαρακτηριστικά παρόμοια με αυτά της Γης.
«Τα διπλά ηλιοβασιλέματα σαν αυτά του Τατούιν μπορεί να είναι πολύ πιο κοινά από όσο πιστεύαμε» αναφέρουν οι ερευνητές στη μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal». Τη μελέτη πραγματοποίησε ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο της Γιούτα και το Αστεροσκοπείο Harvard Smithsonian για λογαριασμό του Προγράμματος Εξωτερικών Πλανητών της NASA.
Επιστήμονες της Σχολής Φυσικής του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ αποφάσισαν να ασχοληθούν με αυτό το κοσμικό παράδοξο. Με το γεγονός δηλαδή ότι αν και οι συνθήκες δεν είναι ευνοϊκές για την ύπαρξη τους οι πλανήτες σε δυαδικά συστήματα υπάρχουν και είναι όπως φαίνεται και πάρα πολλοί.
Οι ερευνητές μελέτησαν έναν από τους πλανήτες που έχουν εντοπιστεί σε δυαδικό σύστημα. Ο Kepler 34b είναι ένας γίγαντας αερίου παρόμοιος σε μέγεθος με τον Κρόνο που βρίσκεται στο δυαδικό σύστημα Kepler 34 σε απόσταση περίπου 4.887 ετών φωτός από εμάς. Ολοκληρώνει μια πλήρη περιστροφή γύρω από τα άστρα του σε διάστημα 288 ημερών.
Οι ερευνητές πραγματοποίησαν σειρά προσομοιώσεων οι οποίες έδειξαν ότι ο πλανήτης αυτός θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο αν όχι απίθανο να έχει καταφέρει να σχηματιστεί στο σημείο στο οποίο βρίσκεται σήμερα εξαιτίας των βίαιων κοσμικών φαινομένων που είναι προϊόν της βαρυτικής αλληλεπίδρασης των δύο άστρων. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τόσο ο Kepler 34b όσο και η συντριπτική πλειονότηα των πλανητών σε δυαδικά συστήματα που βρίσκονται σχετικά κοντά στα μητρικά τους άστρα σχηματίζονται αρκετά μακριά από αυτά και στη συνέχεια μετακινούνται κοντά τους.
«Οι πλανήτες στα δυαδικά συστήματα έχουν εξάψει τη φαντασία των συγγραφέων και σκηνοθετών επιστημονικής φαντασίας. Η μελέτη που κάναμε δείχνει πόσο εντυπωσιακοί είναι αυτοί οι πλανήτες. Ανακαλύπτοντας περισσότερα για τον τρόπο δημιουργίας τους προσθέτουμε γνώσεις που θα μας χρησιμέψουν στο μέλλον για την αναζήτηση πλανητών με χαρακτηριστικά παρόμοια με αυτά της Γης σε δυαδικά συστήματα» αναφέρει ο Στεφάν Λάινς, επικεφαλής της μελέτης που δημοσιεύθηκαν στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal Letters».
Τατούιν x 4!
Δύο χρήστες του Διαδικτύου που συμμετείχαν σε εθελοντικό πρόγραμμα για τον εντοπισμό εξωπλανητών ανακάλυψαν τον μοναδικό γνωστό πλανήτη που φωτίζεται από τέσσερα άστρα ταυτόχρονα. Ο εξωπλανήτης PH1, σε απόσταση 5.000 ετών φωτός από τη Γη, είναι ένας γίγαντας από αέριο με διάμετρο 6 φορές μεγαλύτερη από της Γης, συγκρίσιμος σε μέγεθος με τον Ποσειδώνα. Είναι πάντως απίθανο να υπάρχουν εξωγήινοι που απολαμβάνουν το τετραπλό ηλιοβασίλεμα του PH1, αφενός επειδή δεν διαθέτει στέρεη επιφάνεια, αφετέρου επειδή η θερμοκρασία του εκτιμάται ότι κυμαίνεται από τους 250 έως τους 340 βαθμούς Κελσίου.
http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=765121

Κοσμικά κύματα «σηκώνουν» περιπλανώμενα άστρα. Cheesy Grin

Αστρονόμοι του τμήματος Φυσικής και Αστρονομίας του Πανεπιστημίου του Γουαϊόμινγκ παρατήρησαν ένα ιδιαίτερα εντυπωσιακό κοσμικό φαινόμενο. Εντόπισαν ορισμένα από τα λεγόμενα «περιπλανώμενα» αστρα του γαλαξία μας. Πρόκειται για άστρα που κινούνται ελεύθερα στο Διάστημα. Παρατηρώντας αυτά τα άστρα οι ερευνητές κατέγραψαν το τι συμβαίνει καθώς διασχίζουν τον γαλαξία μας. Καθώς τα άστρα τρέχουν μέσα στο διαστημικό κενό δημιουργούν ένα κοσμικό κύμα παρόμοιο με το κύμα που σχηματίζεται μπροστά από την πλώρη ενός πλοίου, ή το κύμα συμπιεσμένου αέρα που δημιουργείται μπροστά από ένα αεροπλάνο καθώς σπάει την ταχύτητα του ήχου.
Οι ερευνητές κατάφεραν να εντοπίσουν περί τα 80 περιπλανώμενα άστρα του γαλαξία μας και μάλιστα εκείνα που κινούνται με μεγαλύτερη ταχύτητα από άλλα άστρα του είδους. «Κάποια άστρα για διαφόρους λόγους εκδιώκονται από το σημείο στο οποίο βρίσκονται και από τα σμήνη στα οποία ανήκουν. Πρόκειται για άστρα για καυτά άστρα που κινούνται στο διαστρικό διάστημα με υπερηχητικές ταχύτητες» αναφέρει ο Τσιπ Κομπούλνικι, μέλος της ερευνητικής ομάδας που έκανε τις παρατηρήσεις με τη βοήθεια των διαστημικών τηλεσκοπίων Spitzer και WISE.
Οι ερευνητές εντόπισαν άστρα που κινούνται με ταχύτητες μεγαλύτερες από 80 χιλιάδες χλμ/ώρα και είδαν τα κοσμικά κύματα που παράγουν κατά την κίνηση του. Καθώς το άστρο περνά μέσα από τη διαστρική σκόνη τα σωματίδια που εκτοξεύει διαρκώς στο διάστημα, γνωστά ως αστρικός άνεμος, σπρώχνουν απότομα το διαστρικό υλικό και σχηματίζουν κύματα. Οι περιοχές του κύματος που υφίστανται τη μέγιστη συμπίεση αναπτύσσουν πολύ μεγάλη θερμοκρασία.
Ενα από τα άστρα που παρατήρησαν οι ερευνητές είναι το άστρο Ζήτα στον αστερισμό του Οφιούχου, 20 φορές πιο βαρύ και 80.000 φορές πιο λαμπρό από τον Ήλιο. Πιστεύεται ότι ανήκε κάποτε σε ένα δυαδικό σύστημα, βρισκόταν δηλαδή σε τροχιά γύρω από ένα άλλο, ακόμα μεγαλύτερο άστρο. Όμως αυτός ο γιγάντιος σύντροφος έφτασε κάποτε στο τέλος της ζωής του, οπότε εξερράγη και έσπρωξε μακριά του το Ζήτα του Οφιούχου.
Στην φωτογραφία το κρουστικό κύμα του Ζ Οφιούχου σε εικόνα του τηλεσκοπίου WISE.
http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=768769

Το Hubble ανακάλυψε άστρα-τέρατα. Cheesy Grin

Μια διεθνής ομάδα αστρονόμων ανακάλυψε εννέα άστρα-τέρατα, τα οποία έχουν μάζα πάνω από 100 φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου και τα οποία ανήκουν στο ίδιο σμήνος άστρων. Η ανακάλυψη έγινε με τη βοήθεια του διαστημικού τηλεσκοπίου «Χαμπλ».
Τα τεραστίων διαστάσεων άστρα ανήκουν σε ένα νεανικό αστρικό σμήνος με την ονομασία R136, το οποίο είναι το μεγαλύτερο σμήνος κολοσσιαίων άστρων, που έχει ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα. Βρίσκεται στο Νεφέλωμα Ταραντούλα, μέσα στο Μεγάλο Μαγγελανικό Νέφος, σε απόσταση περίπου 170.000 ετών φωτός από τη Γη.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Πολ Κράουδερ του Τμήματος Φυσικής και Αστρονομίας του βρετανικού Πανεπιστημίου του Σέφιλντ, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Monthly Notices» της Βασιλικής Εταιρείας Αστρονομίας της Βρετανίας.
Τα εννέα άστρα-τέρατα, εκτός από το εντυπωσιακό μέγεθός τους, είναι τόσο λαμπερά, που από κοινού η λάμψη τους είναι 30 εκατομμύρια φορές πιο φωτεινή από τον Ήλιο.Το 2010, η ίδια ερευνητική ομάδα είχε εντοπίσει μέσα στο ίδιο αστρικό σμήνος τέσσερα τεράστια άστρα, με μάζα το καθένα 150 φορές μεγαλύτερη του Ήλιου. Η νέα έρευνά τους έρχεται τώρα να προσθέσει πέντε ακόμη, που έχουν το καθένα πάνω από 100 ηλιακές μάζες, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό σε εννέα.
Όμως παρά τη νέα ανακάλυψη, δεν καταρρίφθηκε το ρεκόρ του μεγαλύτερου γνωστού άστρου στο Σύμπαν, του R136a1, που είναι τουλάχιστον 250 φορές μεγαλύτερο από τον Ήλιο.
Στο ίδιο σμήνος οι επιστήμονες εντόπισαν δεκάδες ακόμη πολύ μεγάλα άστρα, με μάζες πάνω από 50 φορές μεγαλύτερες του Ήλιου. Οι επιστήμονες δεν είναι σίγουροι μέσω ποιων μηχανισμών δημιουργήθηκαν τόσα πολλά μεγάλα άστρα στο ίδιο νεανικό σμήνος.
http://physicsgg.me/2016/03/18/%cf%84%ce%bf-hubble-%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%ba%ce%ac%ce%bb%cf%85%cf%88%ce%b5-%ce%ac%cf%83%cf%84%cf%81%ce%b1-%cf%84%ce%ad%cf%81%ce%b1%cf%84%ce%b1/

H αναγέννηση του μυστηριώδους άστρου SAO 244567 Cheesy Grin

Xρησιμοποιώντας το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble, μια διεθνής ομάδα αστρονόμων, με επικεφαλής την Nicole Reindl του Πανεπιστημίου του Leicester, κατάφερε να μελετήσει την εξέλιξη ενός άστρου σε πραγματικό χρόνο. Κατά τη διάρκεια μιας περιόδου 30 ετών παρατηρήθηκαν δραματικές αυξήσεις στη θερμοκρασία του άστρου SAO 244567. Τώρα το άστρο ψύχεται και πάλι, έχοντας «αναγεννηθεί», επιστρέφοντας σε μια προηγούμενη φάση της αστρικής του εξέλιξης. Έτσι το SAO 244567 αποτελεί το πρώτο αναγεννημένο άστρο που έχει παρατηρηθεί και στο στάδιο της ψύξης του και στο στάδιο της θέρμανσής του. Η μελέτη δημοσιεύεται στο περιοδικό Monthly Notices της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας.
Αυτή η εικόνα του νεφελώματος Stingray, ένα πλανητικό νεφέλωμα 2.700 έτη φωτός από τη Γη, λήφθηκε το 1998. Στο κέντρο του νεφελώματος βρίσκεται το ταχέως εξελισσόμενο άστρο SAO 244567. Οι παρατηρήσεις που έγιναν κατά τα τελευταία 45 χρόνια έδειξαν ότι η θερμοκρασία της επιφάνειας του αστέρα αυξήθηκε κατά 40.000 βαθμούς Κελσίου περίπου. Τώρα οι νέες παρατηρήσεις του φάσματος του άστρου αποκαλύπτουν ότι το SAO 244567 άρχισε και πάλι να ψύχεται. (Credit: ESA / Hubble & NASA)
Παρά το γεγονός ότι το σύμπαν αλλάζει συνεχώς, οι περισσότερες διαδικασίες είναι πολύ αργές για να παρατηρηθούν μέσα στη διάρκεια μιας ανθρώπινης ζωής. Όμως η περίπτωση του άστρου SAO 244567 αποτελεί την εξαίρεση στον κανόνα. Πρόκειται για το σπάνιο παράδειγμα ενός άστρου που μας επιτρέπει να παρακολουθήσουμε την εξέλιξή του σε πραγματικό χρόνο. Σε χρονικό διάστημα μόλις είκοσι ετών το άστρο έχει διπλασιάσει την θερμοκρασία του και ήταν δυνατή η παρατήρηση του ιονισμού της ύλης του περιβάλλοντός, που δημιουργήθηκε από παλαιότερη εκτίναξη ύλης, και σήμερα είναι γνωστό ως Νεφέλωμα Stingray.
Το άστρο SAO 244567, 2700 έτη φωτός από τη Γη, είναι το κεντρικό άστρο του νεφελώματος Stingray, και η εξέλιξή του αποκαλύπτεται στις παρατηρήσεις που έγιναν κατά τη διάρκεια των τελευταίων 45 ετών. Μεταξύ 1971 και 2002, η θερμοκρασία στην επιφάνεια του άστρου είχε εκτοξευθεί στους 40.000 βαθμούς Κελσίου. Τώρα οι νέες παρατηρήσεις που έγιναν αποκάλυψαν ότι το SAO 244567 έχει αρχίσει να ψύχεται και να διαστέλλεται.
Αυτό είναι πάρα πολύ ασυνήθιστο, και η ταχεία θέρμανση θα μπορούσε εύκολα να εξηγηθεί αν υποτεθεί ότι το SAO 244567 είχε μια αρχική μάζα τρεις με τέσσερις φορές τη μάζα του Ήλιου. Ωστόσο, τα δεδομένα δείχνουν ότι το SAO 244567 πρέπει να είχε μια αρχική μάζα περίπου όση του Ήλιου μας. Τέτοια άστρα μικρής μάζας συνήθως εξελίσσονται σε πολύ μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα, οπότε η γρήγορη θέρμανση αποτελούσε ένα μυστήριο για δεκαετίες.
Το 2014 η ερευνητική ομάδα της Reindl πρότεινε μια θεωρία που επιλύει το πρόβλημα της γρήγορης αύξησης της θερμοκρασίας του SAO 244567 παρά την μικρή του μάζα. Πρότειναν ότι η θέρμανση οφείλεται σε αυτό που είναι γνωστό ως έκλαμψη-ηλίου: μια σύντομη ανάφλεξη των πυρήνων του ηλίου έξω από τον αστρικό πυρήνα.
Αυτή η θεωρία έχει πολύ ξεκάθαρες επιπτώσεις όσον αφορά το μέλλον το άστρου SAO 244567: αν έχει πράγματι βιώσει μια τέτοια έκλαμψη, τότε αυτή θα εξανάγκασε το κεντρικό άστρο να αρχίσει να διασταλλεί και να επαναψυχθεί – επιστρέφοντας έτσι πίσω, σε μια προηγούμενη φάση της εξέλιξής του. Αυτό είναι ακριβώς ό,τι επιβεβαίωσε τις νέες παρατηρήσεις. Όπως εξηγεί η Reindl: “Η απελευθέρωση της πυρηνικής ενέργειας από την έκλαμψη αναγκάζει το ήδη πολύ μικρό άστρο να διαστέλλεται στις διαστάσεις ενός γίγαντα – το σενάριο της αναγέννησης”
Δεν είναι το μόνο παράδειγμα τέτοιου είδους αστέρα, αλλά είναι η πρώτη φορά που ένα άστρο έχει παρατηρηθεί να υφίσταται έναν τέτοιο μετασχηματισμό τόσο κατά το στάδιο της θέρμανσής του όσο και κατά το στάδιο της ψύξης του.
Δεν υπάρχουν ακόμη πλήρη αστρικά μοντέλα εξέλιξης που να μπορούν να εξηγήσουν πλήρως τη συμπεριφορά του SAO 244567. Όπως εξηγεί η Reindl: “Απαιτούνται λεπτομερείς υπολογισμοί για να εξηγήσουν κάποιες μυστηριώδεις ακόμα λεπτομέρειες στη συμπεριφορά του SAO 244567. Αυτό δεν θα μας βοηθούσε μόνο στην κατανόηση του ίδιου του άστρου, αλλά θα μπορούσε επίσης να μας δώσει μια βαθύτερη κατανόηση της εξέλιξης των άστρων που βρίσκονται στο κέντρο πλανητικών νεφελωμάτων” .
Βίντεο: η εξέλιξη του άστρου SAO 244567 στα τελευταία 12.000 χρόνια
Στο βίντεο που ακολουθεί παρατηρούμε την γρήγορη εξέλιξη του άστρου SAO 244567. Αρχίζει από την χρονολογία 10.300 π.Χ., όταν το άστρο είχε ακτίνα 52 φορές μεγαλύτερη από την ακτίνα του Ήλιου και η θερμοκρασία στην επιφάνειά του ήταν περίπου 3.500 βαθμούς Κελσίου, που του δίνει ένα πορτοκαλί χρώμα. Σε αυτό το σημείο της ζωής του, το αστέρι είχε ήδη χάσει το μισό της αρχικής του μάζας.
Μετά από 10.000 χρόνια το άστρο συρρικνώνεται αργά μέχρι να φτάσει 40 φορές το μέγεθος του Ήλιου, ενώ η θερμοκρασία του ανεβαίνει μέχρι του 6.800 βαθμούς Κελσίου, προκαλώντας αλλαγή του χρώματος σε λευκό-κίτρινο. Καθώς το άστρο θερμαίνεται μέχρι τους 20.000 βαθμούς Κελσίου, απότομα επανεκκινείται η σύντηξη του ηλίου στο εσωτερικό του άστρου – o τελευταίος θερμικός παλμός.
Μετά την έκλαμψη εξαιτίας της σύντηξης των πυρήνων ηλίου, το άστρο θερμαίνεται γρήγορα και γίνεται ένα μπλε-λευκό άστρο σε θερμοκρασία 21.000 βαθμούς Κελσίου, μόνο 4 φορές μεγαλύτερo από τον Ήλιο. Το άστρο SAO 244567 συρρικνώθηκε κι άλλο μέχρι να φτάσει στο ένα τρίτο του μεγέθους του Ήλιου και θερμοκρασία στους 60.000 βαθμούς Κελσίου. Σ’ αυτή την κατάσταση είχε φτάσει το 2002. Τώρα οι νέες παρατηρήσεις δείχνουν ότι το άστρο είναι ακόμα μπλε και θερμό – στους 50.000 βαθμούς Κελσίου – αλλά άρχισε να διαστέλλεται και πάλι: το μέγεθός του είναι περίπου τα δύο τρίτα του Ήλιου.
Μέσα στα επόμενα εκατοντάδες χρόνια το άστρο SAO 244567 θα επεκταθεί πάλι στις γιγάντιες διαστάσεις του και θα αλλάξει επίσης το χρώμα του σε πορτοκαλί – όπως φαίνεται στο τέλος του βίντεο.
https://www.youtube.com/watch?v=0YQk45LeOOM#t=41
http://physicsgg.me/2016/09/14/h-%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%b3%ce%ad%ce%bd%ce%bd%ce%b7%cf%83%ce%b7-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%bc%cf%85%cf%83%cf%84%ce%b7%cf%81%ce%b9%cf%8e%ce%b4%ce%bf%cf%85%cf%82-%ce%ac%cf%83%cf%84%cf%81%ce%bf%cf%85-sao-2445/

Δύο άστρα, τρεις δίσκοι
Oι αστρονόμοι ανακάλυψαν για πρώτη φορά δύο άστρα, τα οποία περιβάλλονται όχι από δύο πρωτοπλανητικούς δίσκους (όπως θα περίμενε κανείς), αλλά από τρεις. Οι δίσκοι αυτοί αερίων και σκόνης είναι τα «μαιευτήρια» όπου σταδιακά γεννιούνται οι νέοι πλανήτες.
Το «εξωτικό» διπλό αστρικό σύστημα με την ονομασία IRS 43 ανακαλύφθηκε από Δανούς, Βρετανούς και Ολλανδούς ερευνητές, με επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή Κρίστιαν Μπριντς του Ινστιτούτου Νιλς Μπορ του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστροφυσικής «The Astrophysical Journal Letters».
Ο εντοπισμός έγινε με το μεγάλο τηλεσκόπιο ALMA του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου (ESO) στη βόρεια Χιλή, ένα ραδιοτηλεσκόπιο (στην πραγματικότητα μια διάταξη 66 συνδεδεμένων κεραιών) που κάνει παρατηρήσει στο φάσμα των μικροκυμάτων.
Και τα δύο άστρα στο IRS 43 -σε απόσταση 400 ετών φωτός από τη Γη- είναι πολύ νεαρά, ηλικίας μόνο 100.000 έως 200.000 ετών, έχοντας περίπου το μέγεθος του Ήλιου μας. Κάθε άστρο περιβάλλεται από τον πρωτοπλανητικό δίσκο του και ένας τρίτος μεγαλύτερος δίσκος περιβάλλει και τα δύο άστρα.
http://physicsgg.me/2016/10/12/%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%ba%ce%b1%ce%bb%cf%8d%cf%86%ce%b8%ce%b7%ce%ba%ce%b5-%ce%bd%ce%ad%ce%bf%cf%82-%ce%bd%ce%ac%ce%bd%ce%bf%cf%82-%cf%80%ce%bb%ce%b1%ce%bd%ce%ae%cf%84%ce%b7%cf%82/

Το μεγαλείο του Ητα της Τρόπιδας Cheesy Grin

Για πρώτη φορά οι αστρονόμοι κατάφεραν να φωτογραφήσουν με μεγάλη λεπτομέρεια το εντυπωσιακό αστρικό σύστημα Ήτα Τρόπιδας ή Ήτα Καρίνας, που βρίσκεται στην καρδιά ενός τεράστιου Νεφελώματος (NGC 3372) στον αστερισμό της Τρόπιδας, σε απόσταση περίπου 7.500 ετών φωτός από τη Γη.
Οι ερευνητές από τη Γερμανία (Ινστιτούτο Ραδιοαστρονομίας Μαξ Πλανκ), την Ιρλανδία (Κολέγιο Τρίνιτι Δουβλίνου) και της ΗΠΑ (NASA) χρησιμοποίησαν σε συνδυασμό -δηλαδή συμβολομετρικά- τα μεγάλα τηλεσκόπια VLT του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου (ESO) στη Χιλή για να τραβήξουν μεγάλης ακρίβειας φωτογραφίες του αστρικού συστήματος.
Το κολοσσιαίο Ήτα Τρόπιδας (η Καρίνα της μυθολογικής Αργούς) είναι ένα «βαρέων βαρών» αστρικό σύστημα, που αποτελείται από δύο τεράστια άστρα. Λάμπει με τη δύναμη πέντε εκατομμυρίων ήλιων και περιβάλλεται από ένα φωτεινό νέφος αερίων και σκόνης. Πρόκειται για το λαμπρότερο νεφέλωμα στον ουρανό, το οποίο περιλαμβάνει μερικά από τα πιο γιγάντια άστρα του γαλαξία μας.
Οι νέες εικόνες αποκαλύπτουν τη βίαιη σύγκρουση των αστρικών (ηλιακών) ανέμων ανάμεσα στα δύο άστρα του συστήματος, οι οποίοι κινούνται με ταχύτητες έως δέκα εκατομμυρίων χιλιομέτρων την ώρα. Στην περιοχή της πρόσκρουσης των «ανέμων» (οι οποίοι αποτελούνται από την εκτίναξη καυτών υλικών και ηλεκτρικά φορτισμένων σωματιδίων από τις επιφάνειες των δύο άστρων), τα καυτά αέρια που συναντιούνται εκπέμπουν έντονο φως και ισχυρή ακτινοβολία-Χ, ενώ η θερμοκρασία φθάνει τα αρκετά εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου.
Σύμφωνα με τον Διονύση Σιμόπουλο, επίτιμο διευθυντή του Ευγενιδείου Πλανηταρίου, αυτά τα πολύ σπάνια «βαρέων βαρών» άστρα ανήκουν σε μία κατηγορία μεταβλητών άστρων, που ονομάζονται LBV (Luminous Blue Variables) ή «Φωτεινοί Μπλε Μεταβλητοί» και μοιάζουν με τα άστρα «Πληθυσμού ΙΙΙ», τα οποία είναι από τα πρώτα άστρα που δημιουργήθηκαν στο σύμπαν πριν από 13,5 περίπου δισεκατομμύρια χρόνια.
Το Ήτα Τρόπιδας είναι μέλος αυτής της παράξενης κατηγορίας, ενώ λιγότερα από μία δεκάδα τέτοιων άστρων έχουν παρατηρηθεί μέχρι τώρα στον γαλαξία μας. Συνολικά, μερικές μόνο δεκάδες τέτοια άστρα μπορεί να υπάρξουν σ' έναν γαλαξία σαν τον δικό μας.
Ο πρώτος που κατέγραψε την παρουσία αυτού του άστρου ήταν ο Έντμουντ Χάλλεϋ, το 1677. Από το 1820 το άστρο άρχισε να αυξάνει συνεχώς τη φωτεινότητά του, ενώ το 1843 έφτασε να είναι τόσο λαμπρό όσο και ο Σείριος, που είναι το λαμπρότερο άστρο στον ουρανό. Από τότε και έπειτα, πάντως, το Ήτα Τρόπιδας άρχισε να φθίνει σε φωτεινότητα, καταλήγοντας σε ένα αμυδρό άστρο, αόρατο με γυμνό μάτι.
Όμως, τα τελευταία χρόνια το μυστηριώδες άστρο άρχισε και πάλι να αυξάνει σημαντικά τη φωτεινότητά του. Οι αστρονόμοι εκτιμούν ότι η ζωή του θα τελειώσει με μία έκρηξη σούπερ-νόβα κάποια στιγμή.
Η ενέργεια που θα εκτοξευθεί τότε στο διάστημα αναμένεται να είναι όση είναι η ενέργεια που εκπέμπουν όλα τα άστρα του γαλαξία μας μαζί. Ίσως τότε, σύμφωνα με τον κ. Σιμόπουλο, η τεράστια εκπομπή των ακτίνων γάμα, που θα προέλθουν από το εκρηγνυόμενο Ήτα Τρόπιδας, επηρεάσει αρνητικά κάθε είδους ζωής πάνω στη γη.
http://www.pronews.gr/portal/20161019/genika/diastima/49/fotografisan-astriko-systima-se-apostasi-7500-eton-fotos-oi-2-ilioi