Ακινητοποιημένη EQ-5

[Στέφανος Σοφολόγης]

To 2001 αγόρασα μια στήριξη Synta ΕQ-5 (όχι τη μεταγενέστερη SkyWatcher HEQ-5). Είναι όπως αυτή της φωτογραφίας. Αξιοπρεπής μέχρι οπτικό σωλήνα 7-8 Kg (παρατήρηση μόνο) και βελτιώθηκε πολύ όταν την έκανα βίδες για καθαρισμό από γρέζια/γράσο και επαναλίπανση με νέο γράσο. Και με δύο μοτεράκια Celestron έγινε πολύ εύχρηστη.

Όταν μερικά χρόνια αργότερα απέκτησα τη Vixen SXD (άλλη περιπέτεια), η EQ-5 έμεινε αχρησιμοποίητη για 1-2 χρόνια και ο άξονας της ορθής αναφοράς "κόλλησε" και ακινητοποιήθηκε (διόρθωση: ο άξονας της απόκλισης κόλλησε, όχι της ορθής αναφοράς). Ο σφιγκτήρας του ήταν σφιγμένος οπότε μπορεί απλά να κόλλησε το τακάκι του επάνω στον άξονα. Υποψιάζομαι όμως χειρότερη κατάσταση, αφού, όση ροπή και να άσκησα, δεν ξεκόλλησε - πιθανόν λοιπόν κάπως να μπήκε υγρασία και να δημιουργήθηκε σκουριά (;)

Το κακό είναι ότι την άφησα έτσι αρκετά χρόνια. Πριν την ξανανοίξω για καθάρισμα/επαναλίπανση, ήθελα να σας ρωτήσω αν έχει κανείς αντιμετωπίσει παρόμοιο πρόβλημα κι αν ο ψεκασμός πχ με WD-40 είναι καλή ιδέα - μήπως και αποφύγω τη χρονοβόρα διαδικασία. Θα ήθελα να την επαναχρησιμοποιήσω με μικρά τηλεσκόπια γιατί ήταν πολύ γρήγορη και απλή.

[John..]

Ίσως το wd την βοηθήσει να ξεκολλησει. Αλλά το σωστό είναι να λυθεί αν έχει σκουριά! 

Γιατί αν έχει σκουριά και ξεκινάς να την στρίβεις ίσως μέσα γδαρει μερικά σημεία και να μην παίρνει διόρθωση μετά! 

Επίσης το wd μετά από λίγη ώρα στεγνώνει. Δεν αφήνει μια μόνιμη λίπανση! 

[vagkaf]

Καλημέρα, αν είναι η ίδια με την CG-5 ίσως βοηθήσει το παρακάτω:

http://www.astronomyboy.com/cg5/Astronomy_Boy_CG-5.pdf 

Επίσης για το WD-40 είναι γνωστό το παρακάτω meme 🤣

 

 

[vagkaf]

22 minutes ago, John.. said:

Επίσης το wd μετά από λίγη ώρα στεγνώνει. Δεν αφήνει μια μόνιμη λίπανση! 

Αλλά αυτό ισχύει. Οπότε αν η λίπανση είναι το πρόβλημα μάλλον θα χρειάζεται νέο γράσο. Απλά αν κάτι έπιασε σκουριά, κόλλησε και θέλει δύναμη για να λυθεί, προκειμένου να μην σπάσει κάποιο εξάρτημα ίσως το WD βοηθήσει.

[mad]

Στέφανε καλησπέρα. To WD δεν θα της κάνει κακό αλλά θα πρέπει να την λύσεις έτσι και αλλιώς μετά. Για αρχή λύσε τις δύο αλενόβιδες μόνο να  φύγει ο άξονας της απόκλισης και μετά χαλάρωσε το παξιμάδι εκεί που μπαίνει η διόπτρα ώστε να σου δώσει αέρα μπας και κουνηθεί μέσα έξω και ξεκολλήσει.  5 λεπτά δουλειά. Αν έχει σκουριά θα φανεί στον άξονα. Οξείδωση στο αλουμίνιο λίγο δύσκολο αν δεν ήταν παρατημένη έξω. Από εκεί και πέρα βλέπεις πως συνεχίζεις.

 

[Στέφανος Σοφολόγης]

Ευχαριστώ πολύ για τις απαντήσεις σας. Θα τη λύσω πάλι μόλις βρω χρόνο και όπου χρειαστεί θα ρίξω λίγο WD-40. Αν υπάρχει σκουριά (η βάση έχει δύο μεγάλα ρουλεμάν) θα κάνω αναπόφευκτα απολίπανση, τρίψιμο-καθάρισμα, επαναλίπανση. Αν υπάρχει περιορισμένη σκουριά σε μικρό σημείο, ίσως το κάνω μόνο τοπικά. Κάτι που δεν γνωρίζω είναι αν το WD-40 προσβάλει χημικά το γράσο ή αν υπάρχουν πχ συμβατά γράσα με αυτό. Είναι και οι συνθέσεις γράσων τόσες πολλές...

[mad]

Το wd όταν έρχεται επαφή με γρασσο λειτουργεί σαν διαλύτης. Θα το διασπάσει. Πολλοί το χρησιμοποιούν για αυτή την δουλειά. Θα χρειαστεί να καθαρίσεις τα σημεία που θα έρθει επαφή με το γράσο και να βάλεις καινούργιο.

[Στέφανος Σοφολόγης]

Ευχαριστώ, αυτό πρόσεξα κι εγώ σε προηγούμενες χρήσεις. Ευτυχώς πάντως θυμόμουν λάθος και το πρόβλημα είναι στον άξονα της απόκλισης κι όχι της ορθής αναφοράς που ασφαλώς χρειάζεται να λειτουργεί άψογα. Αύριο θα ανοίξω τη βάση και βλέπουμε...

[george mic]

Λίγο προσοχή στο WD-40, είναι διαβρωτικό για τα o-ring. 

[Στέφανος Σοφολόγης]

Ευχαριστώ Γιώργο, ευτυχώς δεν υπάρχουν Ο-ring εκεί κοντά, όχι τουλάχιστον ελαστικά. Το απίστευτο είναι πόσο "ένα σώμα" έχουν γίνει ο κολλημένος κύλινδρος-γρανάζι με το κυλινδρικό κέλυφος αλουμινίου στο οποίο εφαρμόζει! Έχω προχωρήσει σταδιακά σε αύξηση της ροπής που ασκώ για το ξεκόλλημα και έχω φτάσει να ανοίξω κατάλληλες τρύπες για εισαγωγή πύρων για να αυξήσω πολύ σημαντικά τη ροπή. Και τίποτα! Παρότι το WD-40 έχει δράσει 2 μέρες! Ίσως  βέβαια να μην μπόρεσε να φτάσει εκεί που πρέπει λόγω του υπάρχοντος γράσου. Θα προχωρήσω κι άλλο,  ακόμη πιο δραστικά και, ή θα ξεκολλήσει ή θα σπάσει από την τεράστια ροπή που θα ασκήσω με μακριά βέργα/πύρο. Άλλη λύση όμως δυστυχώς δεν υπάρχει...

Αν τελικά δεν φτιαχτεί, θα τη μετατρέψω εύκολα σε μια θαυμάσια αστροφωτογραφική βάση σε στυλ "Star-Adventurer" για φωτ. μηχανή με τηλεφακούς. Ευτυχώς όλο το τμήμα του άξονα απόκλισης αφαιρείται, αφήνοντας ένα "καθαρό" και λειτουργικό τμήμα ορθής αναφοράς.

[mad]

To κράμα αλουμινίου της βάσης θα σπάσει εύκολα αν το ζορίσεις. Κρίμα είναι. Δώστου λίγο χρόνο και με υπομονή πιστεύω θα τα καταφέρεις. Πάντως η κορώνα φρακάρει πολύ εύκολα στην φωλιά ακόμα και καινούργια να είναι.

[Στέφανος Σοφολόγης]

Ξεκόλλησε επιτέλους! Επειδή δεν είχα αρκετά μεγάλη μέγγενη για πιάσει σωστά το αλουμινένιο κέλυφος, πήγα χθες σε γνωστό μου σιδερά - για να βρω εξάλλου και τη σωστή σιδερένια βέργα ώστε να μπει στις τρύπες που άνοιξα αντιδιαμετρικά στην κορώνα και να ασκηθεί η ροπή. Ο σιδεράς το πήρε πολύ ζεστά: εμπότισε το φρακαρισμένο σύστημα για 15' σε βενζίνη και κατόπιν,  με ένα ξύλο άρχισε να δίνει μέτρια χτυπηματάκια γύρω-γύρω στο κέλυφος για άλλα 10'. Όταν ήρθε η ώρα της μέγγενης, σκόπιμα πήρε σχετικά κοντή βέργα για τη ροπή, ώστε να μη σπάσει το κέλυφος με την πρώτη. Χρειάστηκε αρκετό ζόρι τελικά και μερικές αντιστροφές της ροπής για να αρχίσει να κινείται η κορώνα και να βγει τελικά με δυσκολία Η εντύπωση που μας δόθηκε ήταν ότι για κάποιο λόγο είχε σφίξει υπερβολικά, παρά ότι είχε κολλήσει. Ωστόσο, παρατηρώντας τα δύο σώματα κατόπιν, είδαμε κάποιο είδος μαυριδερής οξείδωσης και "αγριάδας" στην περιφέρεια της κορώνας. Παραμένει παράξενο αφού, όπως έγραψα, είχε προηγηθεί παλαιότερα πλήρης και σχολαστική επαναλίπανση της βάσης. Ίσως το γράσο που βρήκα τότε να μην ήταν το κατάλληλο. Επιπλέον, θα έπαιξαν ρόλο δύο πιθανά δικά μου λάθη: Μετά από κάποια παρατήρηση μπορεί να έβαλα τη βάση στη βαλίτσα της χωρίς να σκουπίσω εντελώς την υγρασία της νύχτας από πάνω της. Και σίγουρα είχε προηγηθεί παραμονή της βάσης σε πολύ θερμό (40⁰C) κλιμακστάσιο πολλές φορές. Ίσως το γράσο να έγινε πιό ρευστό και να έφυγε από καίρια σημεία.

Γενικά για το θέμα της λίπανσης δεν μπορεί κανείς εύκολα να βγάλει άκρη με όσα βρίσκει στο ίντερνετ. Άλλοι γράφουν ότι αρκεί ένα καλό γράσο λιθίου (σαν αυτό που είχα εφαρμόσει), κάποιοι αναφέρονται σε διάφορα μάλλον δυσεύρετα προϊόντα με πολύ διαφορετικά χαρακτηριστικά μεταξύ τους. Η Geoptik πουλά ένα σετ από 2 γράσα άγνωστης σύνθεσης "ειδικά" για τις ισημερινές βάσεις. Στην αγορά δεν έχω καταφέρει καν να εντοπίσω το ελαφρά κολλώδες, διάφανο γράσο που μπορεί και παραμένει στα σημεία επαφής των γραναζιών και των σπειρωμάτων. Χρειάζεται ψάξιμο η υπόθεση, κάθε σχετικη γνώση ευπρόσδεκτη!

[vagkaf]

Καλημέρα! Για πιο safe μονοπάτια αν έχετε σκοπό να την γρασάρετε εκ νέου θα αγόραζα ένα από τα παρακάτω προϊόντα που παράγει (ή προμηθεύεται?) η Baader. Όπως και να έχει είναι εταιρία του hobby μας οπότε κάτι θα ξέρουν :

https://www.baader-planetarium.com/en/baader-machine-grease-1-teflon-brown-(-15°c–55°c).html

https://www.baader-planetarium.com/en/baader-machine-grease-2-teflon-white-(-25°c–40°c).html 

Γράφουν αναλυτικά χαρακτηριστικά, προορισμό χρήσης και αντοχή. Μάλλον το white είναι το ιδανικό

Επιπλέον υπάρχουν και αυτά τα δύο αλλά δεν αναφέρουν ότι προορίζονται για στηρίξεις και το τελευταίο μάλλον δεν αγαπά την πολλή ζέστη:

https://www.baader-planetarium.com/en/baader-machine-grease-4-ultra-range-(-50°c–60°c).html 

https://www.baader-planetarium.com/en/baader-machine-grease-3-arctic-cool-(-55°c–30°c).html

Το επεξεργάστηκε Απρίλιος 19, 2022 ο vagkaf

[Στέφανος Σοφολόγης]

Πολύ ενδιαφέροντα, δεν τα είχα δει!

[mad]

Oι περισσότεροι στο εξωτερικό χρησιμοποιούν το super lube και είναι πολύ ευχαριστημένοι. Το έχω χρησιμοποιήσει προσωπικά και δείχνει αρκετά καλό. Υπάρχει σε μαγαζιά στην Ελλάδα.  Αν δεν βρεις μπορώ να σου στείλω το δικό μου.