Εσύ μέχρι πόσα mag ουρανό βλέπεις εκεί που πας;

[Μανούσος]

Γεια χαρά σε όλους.

Το καλοκαίρι έχει μπει για τα καλά και οι εξορμήσεις μας έχουν γίνει πιο εντατικές (επιτέλους). Τα χιόνια έχουν λιώσει στα βουνά οπότε είναι ευκαιρία για εμάς τους ερασιτέχνες για πολλές εξορμήσεις.

 

Όλοι μας σίγουρα θα έχουμε αναρωτηθεί πόσο καλό ουρανό έχουμε όταν είμαστε στο βουνό ή γενικότερα μακριά από την πόλη στα σημεία που στήνουμε τα τηλεσκόπιά μας. Είναι γεγονός ότι για να κάνουμε Deep Sky παρατήρηση πρέπει να έχουμε όσο γίνεται σκοτεινό ουρανό. Συνεπώς θα πρέπει να βλέπουμε όσο γίνεται περισσότερα και αμυδρότερα αστέρια με γυμνό μάτι. Η κατάσταση στις μεγάλες πόλεις είναι γνωστή. Τι γίνεται όμως στα μέρη που πηγαίνουμε; Μέχρι πόσα mag μπορούμε να δούμε με γυμνό μάτι;

 

Το θεωρητικό όριο για το ανθρώπινο μάτι είναι μέχρι 6 mag. Αυτό το όριο όμως μπορεί να διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο και πολλές φορές, αν οι συνθήκες το επιτρέπουν μπορούμε και να το ξεπεράσουμε. Δυστυχώς οι μετρήσεις που παίρνουμε από CCD δεν αντιστοιχούν σε κάθε έναν από εμάς. Δηλαδή μπορεί να υπάρξει μια μέτρηση πχ 6,5 αλλά εμείς να μπορούμε να δούμε μόνο μέχρι 6. Η απώλεια αυτή του 0,5 mag είναι πολύ σημαντική. Θα πρέπει λοιπόν να γνωρίζουμε μέχρι πόσα αστέρια βλέπει ο κάθε ένας από εμάς για να γνωρίζουμε ταυτόχρονα και τις δυνατότητές μας αλλά και τον ουρανό στον οποίο κάνουμε την εκτίμηση.

 

Η μέθοδος είναι πολύ απλή: Χρησιμοποιούμε ένα χάρτη αναφοράς με σημειωμένα γνωστά φαινόμενα μεγέθη αστεριών (mag) και ταυτοποιώντας στο χάρτη ποια αστέρια βλέπουμε με αυτά που φαίνονται στον ουρανό. Μπορούμε μετά να συγκρίνουμε και με άλλους που έχουν κάνει την εκτίμηση και να δούμε προσωπικά τις δυνατότητες που έχει το μάτι μας.

 

Παρακάτω παραθέτω ένα χάρτη που έφτιαξα με τον αστερισμό του Βοώτη. Ο χάρτης φτιάχτηκε με το Cartes Du Ciel και έχει σημειωμένα από 5,5 μέχρι 7,5 mag αστέρια μέσα στο τρίγωνο του αστερισμού. Δεν γνωρίζω αν τα φαινόμενα μεγέθη είναι ακριβή αλλά μπορούμε να κάνουμε μια αρκετά καλή εκτίμηση. Με αυτό τον τρόπο μπορούμε κι εμείς να βοηθήσουμε στο να καταγραφεί η φωτορύπανση που έχουμε αλλά και να σηματοδοτήσουμε τοποθεσίες που είναι απαλλαγμένες και κατάλληλες για παρατήρηση και γιατί όχι και περαιτέρω δημιουργία πάρκων.

[Bi2L]

Πολυ καλο Δημητρη, μολις εκπτυπωσα τον Βοωτη ωστε να γνωριζω τα μεγεθη.

 

Οποτε σημερα ή αυριο θα καταγραψω οτι δω.

 

 

 

Πως εφτιαξες χαρτη απο το Cartes Du Ciel;; (εμενα γιατι δεν μου τα εμφανιζει; ) οκ το βρηκα....

[Alexander]

Μάλιστα

Θα το δοκιμάσω και από την πόλη (δεν νομίζω ότι θα φανεί κάποιο από αυτά τα αστέρια αλλά τέλος πάντων) και από έξω (οταν με το καλό πάω) ...

Thanks guys !

[Μιχάλης]

θα το δοκιμασω και εγω!σε παλιοτερη μετρηση ειχα διαπιστωσει οτι βλεπω 4,5 με 5 mag,και αυτο οχι γιατι εχει καποια ιδιατερη φωτορυπανση(μονο δυο λαμπες,οι οποιες οπου να 'ναι θα ''σβησουν'' )αλλα διοτι ακομα και οταν ειναι προσαρμοσμενη στο σκοταδι η οραση μου δν διακρινεται για την οξυτητα της!

 

 

τα παραπανω ισχυουν για την ταρατσα του σπιτιου μου!

 

εαν απομακρυνθω λιγο απο το σπιτι τα πραγματα θα ειναι σαφως καλυτερα

[Laskos]

Καλος ο χαρτης...

Μολις τον αποθηκευσα.

Υποθετω οτι η εκτιμηση πρεπει να γινει οταν ο Βοωτης ειναι στο ζενιθ, αλλιως δεν μετραει??

[Alexander]

Για ουρανό όχι σε σκοτεινή περιοχή (π.χ. μικρή πόλη ή χωριό) καλή πρόκληση πιστεύω ότι είναι να δείτε και τα 7 αστέρια της μικρής άρκτου .

Το η μικρής άρκτου είναι 5 mag αν δεν κάνω λάθος .

Από την ταράτσα του σπιτιού μου το έχω δει με γυμνό μάτι (η μικρή άρκτος είναι χαμηλά βέβαια όχι στο ζενίθ ) με πλάγια διόπτευση κυρίως, παρόλο που εκεί υπάρχει ένας δρόμος με πολύ φωτεινούς στύλους .

[Μανούσος]

Βασικά επέλεξα το Βοώτη γιατί περνάει από το ζενίθ και είναι σε βολική ώρα αυτό τον καιρό. Φυσικά και ο κάθε ένας μας μπορεί να εκτυπώσει όποιο χάρτη θέλει και σε οποιοδήποτε αστερισμό ανάλογα την εποχή. Αλλά για μια πιο αντικειμενική εκτίμηση καλό είναι να επιλέγουμε ένα αστερισμό που να είναι ψηλά. Η Μικρή Άρκτος είναι χαμηλά και δεν έχει αστέρια πάνω από 5.5 mag αν θυμάμαι καλά.

 

Απλά το λέω σαν ιδέα για να βοηθήσουμε όλοι στην προσπάθεια καταγραφής της φωτορύπανσης εδώ στην Ελλάδα.

[Bi2L]

Παντως εφτιαξα εναν για την μικρη Αρκτο δεν θα ελεγα οτι ειναι τελειος χαρτης... αλλα κανει την δουλεια του για οποιον εχει καλο ουρανο προς βορρα! (τα αστερια τα ορισα στην τυχη...δεν ειχα πολυ χρονο)

[Alexander]

ok , καλός είναι ο χάρτης νταξ , όπως είπα πριν το η UMi είναι περίπου 5 mag που δεν το έχεις βάλει στο χάρτη

[Μανούσος]

Ωραίος Βασίλη. Αλλά έχεις βάλει 8 και πάνω mag βρε θηρίο.

Καλά, όποιος έχει τέτοιο ουρανό τι να λέμε τώρα

[Bi2L]

Ωραίος Βασίλη. Αλλά έχεις βάλει 8 και πάνω mag βρε θηρίο.

Καλά, όποιος έχει τέτοιο ουρανό τι να λέμε τώρα

Εμ...καπου πρεπει να υπαρχει και ενας χαρτης και για αυτους τους καϊμενους....

 

 

 

(δεν ειχα χρονο για πολλες διορθωσεις... )

[Μανούσος]

Λοιπόν το Σάββατο το βράδυ στην εξόρμησή μας στο Σκίνακα μέτρησα μέχρι 7,3 mag αστέρες . Η διαύγεια δεν ήταν η καλύτερη και πιστεύω ότι ίσως να μπορούσε να πάει λίγο παραπάνω. Πάντως από τώρα και στο εξής σκέφτομαι να σημειώνω και το limited mag του ουρανού στους στόχους που βλέπω. Είναι σημαντικό να ξέρεις οτι είδες πχ το μ13 με limited magnitude 3. Σε βοηθάει να καταλάβεις καλύτερα πόσο εύκολος ή δύσκολος είναι ο στόχος που είδες ή που δεν είδες.

[Efstathios]

Είδες 7,3 mag? Οι πιό πολλοί βλέπουν μέχρι 6,5. Βέβαια κάποιοι βλέπουν και παραπάνω, οπότε άν είναι όντως σωστό το μέγεθος στο χάρτη, τότε έχεις πολύ καλή όραση Νομίζω πάντως γενικότερα για να μετρήσεις το mag ενός ουρανού που δεν μπορεί να δείς κάποιος παραπάνω από 7 mag, υπάρχει κάποιο μηχανήμα. Δεν ξέρω πώς ακριβώς λειτουργεί κλπ, αλλά θα ήταν ενδιαφέρον να το πηγαίναμε γενικά σε διάφορες τοποθεσίες.

[Μανούσος]

Θα ξανακάνω την επόμενη φορά τη μέτρηση και θα σου πω. Θυμάμαι πάντως ότι εμφανίστηκε 2-3 φορές εκεί που έπρεπε να είναι. Μήπως ήταν τελικά της φαντασίας μου; Τι να πω. Πραγματικά ώρες ώρες προβληματίζομαι με τον εαυτό μου για το αν βλέπω αυτό που βλέπω ή δεν βλέπω τελικά τίποτε.

 

Μήπως πρέπει να πάω να κοιταχτώ κάπου....

[CarlSagan]

7,3 είναι πάρα πολύ!

Μήπως λειτούργησε η αυθυποβολή;

 

Πολλές φορές οταν γνωρίζεις οτι είναι εκεί τότε το "βλέπεις" κιόλας.

Αυτό ισχύει και με πολλά αμυδρά dso.

[geonik]

Πολλές φορές οταν γνωρίζεις οτι είναι εκεί τότε το "βλέπεις" κιόλας.

Αυτό ισχύει και με πολλά αμυδρά dso.

 

Πρόσεξε τι λές γιατι μπορεί να καταλήξεις αιρετικός....

[CarlSagan]

[Bi2L]

Ωντος 7.3 ειναι τεραστιο νουμερο αλλα...

..δεν θα συμφωνισω με τον Κωστα στο θεμα της αυθυποβολής.

Επιδη εχω δει και εγω αντικειμενα 7+ mag (στις Πλειαδες) θα ελεγα οτι οταν γνωριζεις που βρισκεται το αντικειμενο που ψαχνεις τοτε αν εντοπισεις ενα πολυ-πολυ-πολυ μικρη λαμψη σε αυτο το σημειο τοτε εισαι σιγουρος οτι το βλεπεις (ισως και με πλαγια οραση) αλλα το βλεπεις!!

 

Οτα δεν γνωριζεις που ειναι το αντικειμενο που ψαχνεις (οταν δεν εισαι σιγουρος) τοτε ειναι δυσκολο να το εντοπισεις αλλα αν δεις τους χαρτες τοτε θα το δεις.

 

Δεν θα ελεγα οτι αυτο ειναι αυθυποβολή αλλα εντοπισμος αμυδρου αντικειμενου, εξαλου δεν εχουμε ολοι τα ιδια ματια*...αλλα ουτε τον ιδιο ουρανο

 

 

 

 

 

Ειχα μια μερα ενα παιδακι (10 ετων) του εδειχνα τα αστερια και του μαθαινα τους Αστερισμους...

Ειχα τα Leizer μαζι μου και του εδειχνα αμυδρους αστερες... οταν του εδωσα το leizer για να μου δειξει τι ειχε μαθει..αρχισε να ρωτα για τα μικρα αστερα της μικρης Αρκου και να μου τα δειχνει με το leizer!!

Εγω ουτε καν τα εβλεπα...οποτε πειρα τους χαρτες και οντως ειχε δικιο!! ΤΑ ΕΒΛΕΠΕ!!

[ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΟΦΟΥΛΗΣ]

Μιλάμε για ευθεία όραση ή παίζει και η περιφερειακή;

Αν όχι, στο καλύτερό μου είμαι γύρω στα 4,3-4,6. Αν ναί, πρέπει να είμαι κοντά στο 5,2- 5,5

[Μανούσος]

Φυσικά με πλάγια όραση. Τέλος πάντων δεν με ενδιαφέρει και τόσο το αν το είδα ή όχι. Δεν υπάρχουν αιρετικές απόψεις. Έκανα μια εκτίμηση και καλώς ή κακός μπορεί να βγει και λάθος. Μπορεί όμως να είναι και σωστή. Δεν βρίσκω το λόγο να μην μπορείς να δεις πάνω από 7 mag αστέρες αν είσαι σε καλό ουρανό. Παλαιότερα ήμουν κι εγώ της άποψης ότι δεν μπορείς να δεις πάνω από 6. Αλλά μόλις πήγα Σκίνακα είδα ότι έκανα λάθος. Με συσκευή (Sky Quality meter) που είχε φέρει ο ΣΦΑΚ είχε γράψει 7,4mag στην 1η Παγκρήτια Συνάντηση που είχαμε κάνει πέρυσι.

 

Και τέλος όπως έγραψα στο πρώτο ποστ, η μέτρηση είναι αντικειμενική. Μπορεί εγώ να βλέπω 7 mag αλλά μπορεί ο άλλος να βλέπει λιγότερο ή περισσότερο. Επίσης μπορεί την επόμενη φορά που θα πάμε να συμβαίνει να βλέπω εγώ λιγότερα αμυδρά. Αυτά είναι οριακά μεγέθη στα οποία δεν μπορούμε να είμαστε απόλυτοι και τα οποία αλλάζουν βάση πολλών παραγόντων (πχ κούραση). Όσο αφορά Deep Sky αντικείμενα είναι αυτονόητο να ζητάμε επιβεβαίωση όταν βλέπουμε (ή όχι) κάτι αμυδρό.

 

Όταν όμως είναι σίγουρο ότι βλέπεις κάτι και το βλέπει και ο άλλος που είναι μαζί σου, τότε δεν υπάρχει αμφιβολία και είσαι πλέον σίγουρος.

[βολιωτης]

Χτες μεσα απο Καρλοβασι σε σημειο που δε με "χτυπουσαν" λαμπες στα ματια ειδα το Μ4 σαν μικρο συννεφακι . Δε προσπαθησα για αλλα πιο δυσκολα αλαλ πιθανως να πιανουμε κατι παραπανω μεσα απο Καρλοβασι .

 

Το Μ4 ειναι 5,9 .