ΙΑΝΟΣ

Ο καιρός τις τελευταίες μέρες δεν ήταν και ο καλύτερος, σύννεφα, αέρας κ.τ.λ. αλλά και κάποιες αστρονομικού ενδιαφέροντος εκδηλώσεις και εξορμήσεις δεν επέτρεψαν πολλές παρατηρήσεις μεταβλητών. Κατά τα άλλα ο SS Cyg έχει ξεκινήσει το ταξίδι της επιστροφής του στην κατάσταση ηρεμίας στο 12mag ενώ οι μετρήσεις τον δείχνουν αυτή τη στιγμή να βρίσκεται περίπου στο 10mag. Οι παρατηρήσεις μου στους μακροπερίοδους στην Μεγάλη Άρκτο παρουσιάζουν τον S UMA στο 11.5mag να απομακρύνεται αργά αλλά σταθερά από τις τιμές ελαχίστου, και τον Τ UMA, που προστέθηκε στην ομάδα μεταβλητών που παρατηρώ τώρα, να βρίσκεται στο 10.7mag κινούμενος προς το μέγιστο της λαμπρότητάς του. Στον Βοώτη, ο S BOO με εκτίμηση στο 8.8mag βρίσκεται πολύ κοντά στο μέγιστο και το επόμενο διάστημα η λαμπρότητά του πιθανότατα να αυξηθεί ακόμα 1mag ενώ ο R BOO με εκτίμηση στο 12mag φαίνεται πως απομακρύνεται αργά – αργά από τις ελάχιστες τιμές της λαμπρότητάς του. Στον Δράκοντα, ο R DRA που είχα να τον παρατηρήσω πολλές μέρες είναι στο 10.8mag, έχοντας ανακτήσει σημαντικό μέρος της λαμπρότητάς του. Αυτά προς το παρόν. Παρακάτω παραθέτω την καμπύλη φωτός του SS Cyg όπως διαμορφώνεται έως τώρα. Καλό ξημέρωμα! Θανάσης

Η οργανωτική επιτροπή σου εγγυάται πως από τη στιγμή που θα βρίσκεσαι στο χωριό Άγιος Πέτρος θα εξασφαλίσει τη μεταφορά σου στο καταφύγιο του Πάρνωνα. Απλά, μια μέρα πριν ξεκινήσεις το ταξίδι σου για τον Πάρνωνα να επικοινωνήσεις οπωσδήποτε με την οργανωτική σε ένα από τα τηλέφωνα επικοινωνίας που αναγράφονται στην ιστοσελίδα της εξόρμησης: http://www.astroexormisi2012.gr/useful/contact

Με το υπ’ αριθμόν 3124 τηλεγράφημα της, η Διεθνής Αστρονομική Ένωση μας πληροφορεί για έναν καινοφανή σε εξέλιξη στον Οφιούχο. Σύμφωνα με το φάσμα του, πρόκειται για έναν κλασικό καινοφανή στον οποίο δόθηκε η ονομασία, Νova Οphiouchi 2012 No.2. Η αρχική καταγραφή τον δίνει με mag 10.5 (digital SLR camera + 50-mm f/1.0 lens). Η ανακάλυψη έγινε από τον John Seach (Chatsworth Island, NSW, Australia). Οι συντεταγμένες του καινοφανή αστέρα είναι: RA = 17 39 56 Decl. = -24 47 42 (2000.0). Παρακάτω παραθέτω το πλήρες κείμενο Special Notice 284 της AAVSO, έναν χάρτη καθώς και φωτό του καινοφανή. AAVSO Special Notice #284 NOVA OPHIUCHI 2012 No. 2 = PNV J17395600-2447420 May 26, 2012 IAU CBET 3124 (Daniel W. E. Green, ed.) announces the discovery by John Seach (Chatsworth Island, NSW, Australia) of a nova in Ophiuchus on 2012 May 19.484 UT at magnitude 10.5 (digital SLR camera + 50-mm f/1.0 lens). Seach reports nothing is visible at this position on the Digitized Sky Survey. The object was designated PNV J17395600-2447420 when it was posted on the Central Bureau's TOCP webpage (http://www.cbat.eps.harvard.edu/unconf/tocp.html). The object is a highly reddened classical nova, as indicated by spectra from several sources: Terry Bohlsen (Armidale, NSW, Australia); Hermann Koberger (Vilaflor, Tenerife), reported by Wolfgang Vollmann (Vienna, Austria); Kazuyoshi Imamura, Okayama University of Science team; F. M. Walter (Stony Brook University); and Christian Buil (Castanet, France). Details are in CBET 3124. Coordinates: RA = 17 39 56 Decl. = -24 47 42 (2000.0) Magnitudes reported in CBET 3124 and to the AAVSO include: 2012 May 17.525 UT, <12.5: (R. Kaufman, Bright, VIC, Australia, digital SLR camera, CBET 3124); 18.488, <11.0 (J. Seach, Chatsworth Island, NSW, Australia); 18.614, <14: Ic (S. Kiyota, Tsukuba, Japan, CBET 3124); 18.735, <13.2 (A. Takao, Kitakyushu, Japan, 100-mm f/4 camera lens + STL-6303E camera, CBET 3124); 19.679, 10.6 (Kaufman, digital SLR camera, CBET 3124); 20.3, 9.5 CCD (E. Guido, G. Sostero, and N. Howes, remotely at RAS Observatory, Mayhill, NM, CBET 3124); 21.1326, 10.9 (A. Amorim, Florianopolis, Brazil); 21.4062, 11.177 V +/-0.007 (C. Hergenrother, Lunar and Planetary Lab., remotely at Sierra Stars Obs., Carson Valley, CA, V mag derived from AAVSO VPHOT); 21.4068, 10.02 R +/-0.10 (Hergenrother, R mag derived from CMC-14 catalogue, CBET 3124); 21.4071, 12.607 B +/-0.180 (Hergenrother, B mag derived from AAVSO VPHOT); 22.2199, 11.634 V +/-0.007 (J. Hambsch, Mol, Belgium, data representative of 90+ obs from this night); 22.2201, 9.240 I +/-0.005 (Hambsch); 22.3361, <11.0 (B. Manske, Waunakee, WI); 22.3437, 9.216 I +/-0.006 (Hambsch); 22.3477, 11.653 V +/-0.007 (Hambsch); 22.67, 10.4 CCD (Takao); 23.98, 10.3 CCD (L. Buzzi and F. Luppi, Varese, Italy, CBET 3124); 24.3981, 12.207 V +/-0.027 (Hergenrother); 24.3990, 13.552 B +/-0.318 (Hergenrother); 24.3999, 10.81 R +/-0.10 (Hergenrother, CBET 3124); Images: Guido, Sostero, and Howes, animation comparing their image and a 1996 red DSS image (http://bit.ly/KCYwpB) Buzzi and Luppi (http://www.astrogeo.va.it/pub/TOCP/PNV_J17395600-2447420.jpg) Charts for N OPH 2012 NO. 2 may be created using the AAVSO Variable Star Plotter (http://www.aavso.org/vsp). Until an official (GCVS) name is announced, please report observations to the AAVSO International Database using the name N OPH 2012 NO. 2 or PNV J17395600-2447420. An AAVSO Alert Notice with complete details will be issued when the official (GCVS) name for N Oph 2012 No.2 is announced. Congratulations to John Seach on his latest discovery! This AAVSO Special Notice was prepared by Elizabeth O. Waagen.

Φαίνεται πως αυτή τη φορά το outburst στον SS Cyg ήταν μακρύ καθώς παρέμεινε για αρκετές ημέρες στο μέγιστο της λαμπρότητάς του. Παρόμοια δραστηριότητα, δηλ. αυξημένη διάρκεια στο μέγιστο, είχε να παρουσιάσει από τον Νοέμβριο του 2011. Ωστόσο από τις τελευταίες παρατηρήσεις, όπως φαίνεται και από την καμπύλη φωτός που έχω αναρτήσει, το σύστημα έχει αρχίσει να χάνει μέρος της λαμπρότητάς του και οι πρόσφατες εκτιμήσεις το δείχνουν κοντά στο 9ο φαινόμενο μέγεθος (magnitude).

Τάκη, συγχαρητήρια για την πολύ καλή παρουσίαση! Οι στόχοι που είχες διαλέξει ήταν ένας κι ένας και ήμασταν τυχεροί όλοι όσοι καταφέραμε να ξεφύγουμε για λίγο από τις δικές μας παρατηρήσεις και να παρατηρήσουμε έστω και για λίγο μέσα από το C11! Κατά τη διάρκεια αυτής της εξόρμησης μας στον Πάρνωνα είχα την εξαιρετική ευκαιρία να χρησιμοποιήσω, σε μια deep sky συμπαρατήρηση, το νέο απόκτημα του Νίκου Μάρρα, ένα 16ιντσο νευτώνειο S.W. Στόχος μας την βραδιά του Σαββάτου ήταν προσεγγίσουμε και να παρατηρήσουμε ένα τμήμα του σμήνους γαλαξιών Abell 1656 (Coma cluster) στον αστερισμό Κόμη της Βερενίκης. Ένα μεγάλο σμήνος με πάνω από 1000 γαλαξίες σε απόσταση 321 εκατομμύρια έτη φωτός. Με οδηγό μας την Uranometria, χάρτης 71 και Α8, προσεγγίσαμε αρχικά τον β Com και στη συνέχεια βάλαμε στο κέντρο του ερευνητή έναν αστέρα 6.5mag 1.5 μοίρες βορειότερα. Η παρατήρηση, μέσα από τον 26mm Nagler T5, του γαλαξία ngc 4966, 13.3mag, λίγα μόλις λεπτά απόσταση από τον κατάλευκο λαμπρό αστέρα ήταν εντυπωσιακή. Δίπλα ορατός πολύ εύκολα και ο πιο λαμπρός σπειροειδής ngc 4952, 12.4mag, όχι όμως και ο ngc 4949, 14.9mag. Αν και ελέγξαμε για κάμποση ώρα την περιοχή παρέμενε αθέατος. Ανεβάσαμε τη μεγέθυνση με τον ethos 6mm στα 300Χ και αμέσως μας έδωσε το αμυδρό στίγμα του μόνο στην περιφερειακή όραση, χωρίς περαιτέρω λεπτομέρειες. Στη συνέχεια μετατοπίσαμε ελάχιστα το τηλεσκόπιο μία μοίρα ανατολικότερα. Τέσσερις γαλαξίες εντός του πεδίου που μας έδινε ο 26άρης nagler και ένας ελάχιστα εκτός. Οι Ic 4088, 843 με 13.8, 13.6mag αντίστοιχα, ο Μ 5-31-106, 14.5mag και ngc 4922, 13.0mag βορειότερα και τέλος ο Ic 842, 13.9mag, ανατολικότερα. Όλοι ορατοί εύκολα με χαμηλή μεγέθυνση. Διατηρώντας τον 26αρη στον εστιαστή στρέψαμε το τηλεσκόπιο μία μοίρα νοτιοανατολικά σημαδεύοντας ένα ισοσκελές τρίγωνο αστέρων που σηματοδοτούσε τον κύριο στόχο μας, το κέντρο του σμήνους. Στην πρώτη ματιά μέσα από τον προσοφθάλμιο είδαμε αρκετούς γαλαξίες με τους γιγαντιαίους ελλειπτικούς ngc 4874, 11.7mag και ngc 4889, 11.5mag, να κυριαρχούν στο πεδίο. Ο σκοπός μας εκεί ήταν να αναγνωρίσουμε και να διαχωρίσουμε όλους τους μικρότερους γαλαξίες που βρίσκονταν περιμετρικά των δύο μεγαλύτερων και λαμπρότερων γαλαξιών. Έτσι λοιπόν τοποθετήσαμε στον εστιαστή για μια ακόμα φορά τον 6mm ethos. Η εικόνα, στην περιοχή αυτή του ουρανού με το 100 μοιρών πεδίο του ethos στο 300Χ ήταν κάτι παραπάνω από εντυπωσιακή! Και αρχίσαμε να μετράμε γαλαξίες. Πολύ κοντά σχεδόν εφαπτόμενοι αλλά πλήρως διαχωριζόμενοι, στον ngc 4874 οι τρεις ngc 4872, 14.4mag, 4871, 14.1mag και 4873, 14.1mag. Άλλοι τρεις ngc νοτιότερα οι 4876, 14.4mag, 4875, 14.7mag (δύσκολος) και ο 4869, 13.8mag. Ανατολικά ορατοί και οι 4864, 13.6mag, 4867, 14.5mag συμπληρώνοντας συνολικά εννέα γαλαξίες εντός του ίδιου πεδίου. Ελαφρά μετατόπιση προς τα δυτικά και δίπλα στον γιγάντιο ελλειπτικό 4889 ορατοί οι ngc 4894, 14.7mag, 4898, 13.6mag, 4886, 13.5mag και βορειότερα ο 4883, 14.4mag. Την παρατήρηση στο κέντρο του σμήνους της Κόμης ολοκληρώσαμε παρατηρώντας άλλη μια σειρά από πέντε γαλαξίες δυτικότερα του γιγαντιαίου 4889 με προσανατολισμό από βορρά προς νότο: ngc 4907, 13.6mag, Ic 4045, 13.9mag, τον εξαιρετικά δύσκολο, ορατός στην περιφερειακή όραση, Ic 4040, 14.8mag, και τους ngc 4908, 13.6mag, Ic 4051, 13.2mag. Πολλές ευχαριστίες στον Νίκο Μάρρα, μέλος και αυτός της αστροπαρατηρησιακής ομάδας της ΑΕΣ, για την παραχώρηση του εξοπλισμού του όποτε αυτό χρειάστηκε για να ολοκληρώσω κάποιες συγκεκριμένες παρατηρήσεις. Εύχομαι σε όλους σας καλές παρατηρήσεις! Φιλικά, Θανάσης

Χθες το βράδυ μέτρησα τον SS Cyg στο 8.6 mag. To seeing ήταν άθλιο ωστόσο το σύστημα ήταν ιδιαίτερα λαμπρό και διακρινόταν άνετα μέσα από τον ερευνητή (8Χ50). Τα αμέσως επόμενα 24ωρα αναμένεται η σταδιακή εξασθένιση της λαμπρότητάς του. Επειδή μεσολαβεί η εξόρμηση της ΑΕΣ στον Πάρνωνα νεότερα θα έχουμε από Δευτέρα. Καλό απόγευμα και καλές παρατηρήσεις!

Αγαπητοί φίλοι, Ο νόβα νάνος SS Cyg από χθες τη νύχτα βρίσκεται σε outburst. Η λαμπρότητα του συστήματος από το 12.0 mag περίπου έχει ανέβει στο 9.0 mag. Αυτό σημαίνει πως θα είναι ορατός πολύ εύκολα ακόμα και μέσα από έναν ερευνητή τηλεσκοπίου ενώ σήμερα το βράδυ πιθανώς να παρατηρηθεί ακόμα λαμπρότερος, στο 8.5 mag περίπου. Όσοι θα θέλατε να τον παρατηρήσετε/ καταγράψετε βιαστείτε γιατί δε θα παραμείνει για πολύ λαμπρός πριν επιστρέψει στο 12.0 mag. Οι συντεταγμένες του στον αστερισμό του Κύκνου είναι: RA 21:42:42.79, +43:35:09.9 Παρακάτω έχω ανεβάσει έναν χάρτη της περιοχής με τους αστέρες σύγκρισης αλλά και την καμπύλη φωτός όπως έχει διαμορφωθεί έως τώρα. Θανάσης

Γρηγόρη έλαβα κι εγώ το mail από την aavso χθες. Σύντομα θα κάνω μερικές παρατηρήσεις αλλά πιθανότατα πιο συστηματικές παρατηρήσεις στον SS Cyg θα κάνω από τον επόμενο μήνα επειδή θα έχω και περισσότερο χρόνο. Και ας ελπίσουμε να πιάσουμε κάποιο από τα outburst στο ξεκίνημα του! Εδώ, http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=1293&highlight=cyg ένα σχετικό post με τη δραστηριότητα του SS Cyg από τον Γιώργο Κορώνη τον Ιούλιο του 2005. Παρακάτω η δραστηριότητα του νόβα νάνου SS Cyg τις τελευταίες 150 ημέρες

Ακόμα δύο παρατηρήσεις, αυτή τη φορά από τον αστερισμό του Βοώτη στους μακροπερίοδους R καιS BOO. Ο R BOO αυτή την περίοδο κινείται προς το ελάχιστο της λαμπρότητάς του έχοντας φαινόμενο μέγεθος 12.2 mag, (2/5/12) ενώ ο S BOO ανεβαίνει σε λαμπρότητα πλησιάζοντας προς το μέγιστο έχοντας φαινόμενο μέγεθος 9.6 mag (2/5/12). Για τον R BOO έχω ανεβάσει την πορεία προς το ελάχιστο τις τελευταίες 100 ημέρες και τον χάρτη που χρησιμοποίησα για την οπτική εκτίμηση και για τον S BOO την καμπύλη όπως διαμορφώνεται τις τελευταίες 500 ημέρες. Θανάσης

Προσθέτω άλλη μια αναφορά παρατήρησης για τον μακροπερίοδο S UMA στην Μεγάλη Άρκτο, όπου συνεχίζει να χάνει μέρος της λαμπρότητάς του. Την 1η Μαΐου το βράδυ 19:15 UT, τον μέτρησα στο 11.7mag χρησιμοποιώντας για την οπτική εκτίμηση τον χάρτη που έχω ανεβάσει παρακάτω και τους αστέρες σύγκρισης 114, 121 (11.4, 12.1 mag). Από την τελευταία παρατήρηση μου σε διάστημα περίπου έξι ημερών φαίνεται να έχει χάσει 0.2 mag της λαμπρότητάς του. Επίσης, παραθέτω και ένα μικρό τμήμα της καμπύλης φωτός του S UMA έτσι όπως διαμορφώνεται αυτή την περίοδο, με τις τελευταίες παρατηρήσεις να τον τοποθετούν 1mag περίπου πριν πιάσει τα μεγέθη ελαχίστου.

Γρηγόρη, αυτή την περίοδο έχω ξεκινήσει τις παρατηρήσεις στους μακροπερίοδους R DRA, S UMA, R BOO, S BOO και στη συνέχεια θα προστεθούν και άλλοι. Επίσης θα ξεκινήσουμε τις παρατηρήσεις στον νόβα νάνο SS CYG και ίσως και σε κάποιους άλλους αμυδρότερους του ίδιου τύπου. Σταδιακά θα γίνει προσπάθεια να προστεθούν κι άλλο τύποι μεταβλητών ώστε να μπορέσουμε να καλύψουμε όλο το φάσμα αυτών στους οποίους μπορεί να γίνει οπτική εκτίμηση λαμπρότητας συστηματικά, και να έχουμε όσο το δυνατόν μια πλήρη εικόνα τους. Αυτό ελπίζουμε να αποτελέσει και ένα κίνητρο για πολλούς φίλους παρατηρητές που θα ήθελαν να ασχοληθούν με την παρατήρηση των μεταβλητών αστέρων. Επίσης προγράμματα, όπως αυτό του ε AUR που ολοκληρώσατε με εξαιρετική επιτυχία, θα ήταν σημαντικό να έχουν συνέχεια. Προτάσεις , παρατηρήσεις μεταβλητών, υποδείξεις, σχόλια, παρουσιάσεις, και οτιδήποτε άλλο σχετικά με τους μεταβλητούς θα ήταν χρήσιμο εδώ ιδιαίτερα από έμπειρους και καταξιωμένους παρατηρητές όπως εσύ. Θανάσης

Έτοιμος ήμουν να γράψω για την ιστοσελίδα του Σ.Ε.Α. αλλά με πρόλαβες Γρηγόρη! Μακράν σημείο αναφοράς για τους Έλληνες παρατηρητές μεταβλητών η εξαιρετική σελίδα http://www.hellas-astro.gr/gate.php?topic=variables&lang=el του Συλλόγου Ερασιτεχνικής Αστρονομίας των Αθηνών, με αναφορές παρατηρήσεων, πληροφορίες αλλά και ιδιαίτερα χρήσιμο υλικό για όσους ενδιαφέρονται να ξεκινήσουν παρατηρήσεις μεταβλητών http://www.hellas-astro.gr/article.php?id=414&topic=variables&subtopic=

..Επίσης μέσα από το variable star plotter της aavso, http://www.aavso.org/vsp μπορείτε, συμπληρώνοντας στα κενά το όνομα του μεταβλητού ή τις συντεταγμένες του, επιλέγοντας, ανάλογα με το τι φαινόμενα μεγέθη θα παρατηρήσετε, κάποια από τις κατηγορίες A, B, C, D, E.., να κατεβάσετε έναν πλήρη χάρτη με όλα τα στοιχεία του μεταβλητού και τους αστέρες σύγκρισης με τα φαινόμενα μεγέθη τους, απαραίτητα για την οπτική εκτίμηση λαμπρότητας του μεταβλητού.

Θανάση, Στην ιστοσελίδα της aavso μπορείς να βρεις σχεδόν τα πάντα που έχουν σχέση με την παρατήρηση των μεταβλητών. Σου προτείνω να ακολουθήσεις την σελίδα basic observation planner: http://www.aavso.org/basic-observation-planner . Συμπληρώνοντας τον πίνακα στην αρχή ακολουθώντας τις οδηγίες παρακάτω με μαρκαρισμένο το web page θα πάρεις μια λίστα που θα ανταποκρίνεται στις παραμέτρους που ζητάς έτσι ώστε να μπορέσεις να προγραμματίσεις τις παρατηρήσεις σου εύκολα. Εδώ ftp://cdsarc.u-strasbg.fr/cats/B/gcvs/vartype.txt και εδώ http://www.aavso.org/types-variables θα βρεις πάρα πολλές και χρήσιμες πληροφορίες όσον αφορά τους τύπους των μεταβλητών αστέρων.

Αγαπητοί φίλοι, Επειδή είναι βέβαιο ότι πολλοί από εσάς δεν γνωρίζεται το πώς διεξάγεται η οπτική εκτίμηση της λαμπρότητας των μεταβλητών αστέρων με τον εξοπλισμό που διαθέτουμε δηλ. ένα τηλεσκόπιο και έναν προσοφθάλμιο, ανέβασα το παρακάτω αρχείο όπου περιγράφεται όλη η διαδικασία με λεπτομέρειες και παραδείγματα. Το αρχείο αυτό είναι η παρουσίαση σχετικά με τους μεταβλητούς αστέρες, στο 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ερασιτεχνικής Αστρονομίας, του Γιώργου Κορώνη, ενός από τους πλέον έμπειρους παρατηρητές στην Ελλάδα. Koronis.pdf

Γεια σας παιδιά, Βαγγέλη ευχαριστώ, καλές παρατηρήσεις και σε σένα, Άγγελε συνέχισε όλοι μας είχαμε κατά καιρούς προβλήματα με τα ccd και οπωσδήποτε θα περιμένουμε νέα σου. Θανάση, πράγματι η προσπάθεια απαιτεί να είμαστε συνεπείς, όσον αφορά τους mira μια φορά την εβδομάδα είναι καλά. Οι παραπάνω καμπύλες είναι αποτέλεσμα μιας σύνθεσης κυρίως μετρήσεων που έχουν γίνει από το μάτι μέσα από τον προσοφθάλμιο με την χρήση χάρτη που περιέχει τους απαραίτητους αστέρες σύγκρισης και αρκετών που είναι αποτέλεσμα φωτομετρίας με φωτομετρικό φίλτρο V. Σημαντική η παρατήρηση σου για τους αστερισμούς. Αποτελεί πρόβλημα μεγάλο για τους παρατηρητές ιδιαίτερα όταν οι μεταβλητοί βρίσκονται στη φάση του ελαχίστου ή του μεγίστου της λαμπρότητάς τους που έχει σαν συνέπεια να μην μπορούμε να μετρήσουμε άμεσα την περίοδό τους. Ωστόσο από της παρατηρήσεις πριν αλλά και αυτές που θα προκύψουν με την επανεμφάνιση μπορεί να προσδιοριστεί με σχετική ακρίβεια η κύρια περίοδος. Συχνά τα κενά καλύπτονται και από τα δορυφορικά τηλεσκόπια αλλά και τα μοντέλα που έχουν αναπτύξει οι αστρονόμοι μας δίνουν μια καλή εικόνα για την συμπεριφορά αυτών των άστρων. Παρακάτω δίνω την εικόνα που παρουσιάζει ο μακροπερίοδος R Leonis τις τελευταίες 1000 ημέρες όπου είναι εμφανέστατα τα κενά στην καμπύλη με την απώλεια των μετρήσεων ενός μεγίστου.