ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ ΛΕΩΝ

Πολύ ωραία ανακάλυψη, θυμίζει λίγο... ηλιοσεισμολογία. Γενικά υπάρχει η εντύπωση ότι τα μαγνητικά πεδία έχουν σημαντικό ρόλο στην αστρογέννηση, από την κατάτμηση των νεφών ως την διατήρηση των δίσκων προσαύξησης των πρωτοαστέρων. Τυχαίνει να διαβάζω τώρα ένα βιβίο για τα νεφελώματα, έτσι ευχαριστήθηκα πολύ από αυτήν την είδηση. Η παραπάνω μέθοδος είναι ένας πολύ έξυπνος τρόπος να <βλέπουμε τρισδιάστατα>. Γίνεται μεγάλη προσπάθεια καταγραφής των ιδιοτήτων των μοριακών νεφών και των σμηνών που προκύπτουν από αυτά, αλλά και των μεμονωμένων αστεριών που γεννιούνται σε αυτά. Ίσως η 3διάστατη απεικόνιση να δώσει λύσεις σε πολλά μυστήρια.

Δεν μπορεί να γίνει όλος ο Ήλιος νεφέλωμα, ο πυρήνας άνθρακα- ηλίου θα παραμείνει. Αν συρρικνωθεί (λόγω μη παραγωγής ενέργειας που να αντισταθμίζει την βαρύτητα) θα εκφυλλιστεί, δηλαδή θα γίνει λευκός νάνος. Αν δεν είναι αρκετή η πίεση απλά θα συρρικνωθεί χωρίς εκφυλλισμό

Βγήκε ο Απρίλης, τελειώσανε τα πρωταπριλιάτικα αστεία. Χαρά στην επιμονή του κ. Κριμιτζη. Τον ευχαριστώ για την προσπάθειά του, υπάρχουν πολλοί άνθρωποι στην Ελλάδα που τον αναγνωρίζουν και τον σέβονται.

Ερευνητές ανακάλυψαν (στα ραδιοκύματα) τεράστια μαγνητικά πεδία - απολιθώματα συγκρούσεων γαλαξιακών σμηνών. Αυτές οι τοξοειδείς δομές σχηματίζονται από την συμπύκνωση του μεσογαλαξιακού αερίου. Η πόλωση του φωτός (απόδειξη ύπαρξης μαγνητικού πεδίου) διαπιστώνεται στα ραδιοκύματα. Η μέτρηση της πόλωσης στα μικρά (3- 6 εκατοστόμετρα) μήκη ραδιοκυμάτων δεν επηρεάζεται από το μαγνητικό πεδίο του Γαλαξία μας, έτσι μπόρεσαν να γίνουν οι μετρήσεις σε αυτήν την περιοχή εκπομπής. Η πολικότητα φτάνει το 50% και αυτά τα πεδία έχουν έκταση 5-6 εκατομμύρια έτη φωτός! Η μεγάλη πολικότητα μας δείχνει ότι οι συγκούσεις γαλαξιακών σμηνών συμβαίνουν με μεγάλες ταχύτητες (2000 km/s). Ο μηχανισμός της δημιουργίας αυτών των τεράστιων μαγνητικών πεδίων δεν είναι ακόμα γνωστός.

Η σουπερνόβα DES16C2nm (Αύγουστος 2016 στον χημικό φούρνο Fornax) έχει μετατόπιση στο ερυθρό z= 1,998. Αυτό σημαίνει ότι μας στέλνει το φως από απόσταση της έκρηξης στα 10,5 δις έτη φωτός. Πρόκειται για μια υπέρλαμπρη σουπερνόβα (Super Luminous SN) με λαμπρότητα 50- 100 φορές την τυπική λαμπρότητα μιας σουπερνόβας Ia (έκρηξη λευκού νάνου). Αυτές οι σουπερνόβα οφείλουν την τεράστια λαμπρότητά τους στην δημιουργία αστέρων νετρονίων τύπου magnetar, δηλαδή με τεράστιο μαγνητικό πεδίο. Η πολύ γρήγορη περιστροφή τους μεταφέρει μαγνητικό πεδίο και στροφορμή στο κέλυφος της σουπερνόβα (τα εξωτερικά αστρικά στρώματα που δεν κατέρρευσαν στο αστέρι νετρονίων) και το θερμαίνουν, με αποτέλεσμα αυτό να λάμπει έντονα.

Ο παραπάνω ελλειπτικός γαλαξίας στους Ιχθείς, σε απόσταση 100 εκ. έτη φωός, περιβάλλεται από κελύφη και εκτεταμένους βραχύονες. Μάλλον έχουν προέλευση τους νάνους δορυφόρους που συγχωνεύτηκαν με τον γαλαξία. Οι βαρυτικές αλληλεπιδράσεις απομάκρυναν αστέρια και αέριο από τον γαλαξία αλλά όχι από το βαρυτικό του πεδίο. Ο NGC474 συνοδεύεται από τον NGC470, έναν γαλαξία εκρηκτικής αστρογέννησης, που συνέβαλλε και αυτός στις παραπάνω βαρυτικές διαταραχές. Να σημειώσουμε ότι ο NGC474 είναι μεγαλύτερος από τον δικό μας Γαλαξία, με διάμετρο 270.000 έτη φωτός.

Μετά την καύση του υδρογόνου σε έναν αστρικό πυρήνα αυξάνεται η πίεση και η θερμοκρασία (λόγω της βαρυτικής πίεσης). Σε αστέρια με την διπλάσια μάζα του Ηλίου μας, όπως ο Αλντεμπαραν, η μεγάλη αύξηση της πίεσης έχει ως αποτέλεσμα τον εκφυλλισμό της ύλης. Αυτό σημαίνει ότι η πίεση δεν παράγεται από την κινητικότητα των ατόμων (λόγω αύξησης θερμοκρασίας) αλλά από την απαγορευτική αρχή του Pauli (τα ηλεκτρόνια δεν μπορούν να <στριμωχτούν> άλλο). Τότε η πίεση είναι ανεξάρτητη από την θερμοκρασία. Ακόμα και στην φάση Helium flash (εκρηκτική καύση του ήλιον στους 100 εκατομμύρια βαθμούς) η πυκνότητα του αστρικού πυρήνα δεν μεταβάλλεται άμεσα, αλλά αυτή μειώνει την πίεση των πιο εξωτερικών στρωμάτων με αποτέλεσμα να διασταλλεί ο αστρικός πυρήνας και να αρθεί ο εκφυλλισμός. Τα αστέρια μεγαλύτερης μάζας έχουν πολύ εκτεταμένο πυρήνα που δεν φτάνει σε τέτοιες πυκνότητες (δεν εκφυλλίσεται η ύλη).

Το μοντέλο της θερμοπυρηνικής σύντηξης εξηγεί πιστά την αστρική εξέλιξη και τις αναλογίες των χημικών στοιχείων που παρατηρούμε στο σύμπαν, μιας και μόνο μέσω της σύντηξης δημιουργούνται τα βαρύτερα στοιχεία. Δεν πρέπει να απομονώνουμε τον ήλιο από τα άλλα αστέρια. Παρατηρούμε την δημιουργία τους στα νεφελώματα και την πορεία τους στο H/R. Σε μερικά αστέρια πολύ μεγάλης μάζας που έχουν απολέσει τα εξωτερικά τους στρώματα παρατηρούμε τα αμέσως επόμενα, χωρίς υδρογόνο, στρώματα (αστέρια WR). Μια ζωντανή απόδειξη της σύντηξης στα αστέρια, όπως και τα χημικά εμπλουτισμένα πλανητικά νεφελώματα και υπολλείματα σουπερνόβα. Όλα τα παραπάνω δεν είναι απλά θεωρίες αλλά έχουν παρατηρησιακή υποστήρηξη.

Οι διαστημοσυσκευές Cassini και Stardust μας επέτρεψαν την ανάλυση της σκόνης του διαστήματος. Η πρώτη συσκευή ανέλυε την σκόνη επί τόπου ενώ η δεύτερη την επέστρεψε στην Γη (μόλις 2 κόκκους!). Η προέλευση των κόκκων που αναλύθηκαν δεν είναι του ηλιακού συστήματος. Όταν προσέκρουσαν στους αισθητήρες αυτοί ήταν στραμμένοι μακριά από τα σώματα του ηλιακού συστήματος,άρα προέρχονταν από έξω από αυτό. Αυτοί οι κόκκοι παρουσιάζουν μεγάλη χημική ομοιογένεια, κάτι που δεν θα έπρεπε αν αναλογιστούμε ότι προέρχονται από διαφορετικά περιβάλλοντα (αστέρια). Η θεωρία λέει ότι η σκόνη σχηματίζεται στα προχωρημένα στάδια της αστρικής εξέλιξης (όταν απομακρύνεται υλικό από το αστέρι που είναι πλέον γίγαντας). Αυτή η σκόνη έχει διάρκεια ζωής μισό ως 1 δις έτη, πριν καταστραφεί από κάποια έκρηξη σουπερνόβα (θερμανθεί τόσο ώστε να περάσει στην αέρια φάση). Να σημειώσουμε ότι ο μεσοαστρικός χώρος είναι γεμάτος από καυτές <φούσκες> υπολειμμάτων σουπερνόβα. Η μέση παραμονή της σκόνης στον μεσοαστρικό χώρο, μέχρι που να <ξαναχρησιμοποιηθεί> για τον σχηματισμό αστεριού και πλανητών, είναι 2- 3 δις έτη. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να επαναδημιουγείται στις πυκνές περιοχές στα μοριακά νεφελώματα μετά την καταστροφή της. Αυτό είναι σύμφωνο με την χημική ομοιογένεια που παρατηρήσαμε στους κόκκους. Μην ξεχνάμε ότι την σκόνη την μελετάμε φασματοσκοπικά επειδή απορροφάει το αστρικό φως και εκπέμπει στο υπέρυθρο. Στα φάσματα των νεφών ανάμεσα σε αστέρια που παρατηρούμε και παρατηρητή εντοπίζουμε έλλειψη στοιχείων που σχηματίζουν (δεσμεύονται σε) κόκκους σκόνης όπως μαγνήσιο, πυρίτιο, σίδηρο και ασβέστιο. Σε αέρια φάση βρίσκονται κυρίως τα στοιχεία με μεγάλη πτητικότητα. Αργότερα, με την κατάρρευση τμήματος του νεφελώματος για σχηματισμό αστεριών σχηματίζεται πάγος στους κόκκους σκόνης που δεσμεύει και πτητικά στοιχεία. Ακόμα, οι όξινες συνθήκες στα μεσοαστρικά νέφη επιτρέπουν να σχηματιστούν κόκκοι με βάση το πυρίτιο ή το οξυγόνο και όχι τον άνθρακα, κάτι που επιβεβαιώνεται από τα ευρήματα των διαστημοσυσκευών. Sterne und Weltraum 3/18

Φαίνεται να δημιουργείται (από τους αστρονόμους) μια καινούργια κατηγορία μεταβλητών αστέρων, οι BLAP. Αυτοί μεταβάλουν πολύ γρήγορα την λαμπρότητά τους (0,4 mag σε μισή ώρα) και εκπέμπουν στο μπλε φάσμα, με επιφανειακή θερμοκρασία 33000 Κ. Μέχρι τώρα έχουν ανακαλυφτεί 13. Το επικρατέστερο σενάριο είναι ότι πρόκειται για ερυθρούς γίγαντες που απώλεσαν το εξωτερικό στρώμα τους (μάλλον από την επίδραση συνοδού αστέρα). Έχουν μάζα του πυρήνα (ηλίου) 0,3 ηλιακές και συντήκουν υδρογόνο σε φλοιό. Ο μηχανισμός των παλμών είναι ο συνηθισμένος, δηλαδή η ακτινοβολία από το αστρικό εσωτερικό συναντάει ένα αδιαφανές στρώμα, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να διαφύγει. Το στρώμα αυτό διαστέλλεται (με αποτέλεσμα να αυξηθεί η αστρική λαμπρότητα λόγω <φουσκώματος> του αστεριού) και ψύχεται, άρα γίνεται διαφανές. Τότε η ακτινοβολία διαφεύγει, ελαττώνεται η πίεση με αποτέλεσμα να συρρικνώνεται πάλι το στρώμα στην αρχική του κατάσταση. Η σπανιότητα των BLAP ίσως να σημαίνει ότι αυτή η φάση είναι πολύ σύντομη στην αστρική εξέλιξη διπλών αστεριών ή ότι πρέπει να επικρατήσουν ιδιαίτερες συνθήκες.

Το J1342+0982 είναι ένα Κβάζαρ με ερυθρολίσθηση z= 7,54. Το φως του έρχεται από την εποχή του συμπαντικού επαναιονισμού. Το σύμπαν έγινε ουδέτερο 380.000 χρόνια μετά την μεγάλη έκρηξη, όταν τα ηλεκτρόνια δεσμεύτηκαν στους ατομικούς πυρήνες (σχεδόν αποκλειστικά υδρογόνου), λόγω πτώσης της θερμοκρασίας του πλάσματος. Την εποχή 200 εκατομμύρια- 1 δις μετά την μεγάλη έκρηξη (z= 20 ως 6) το σύμπαν επαναιονίστηκε λόγω των αστρικών ανέμων των πρώτων μεγάλων αστεριών, των εκρήξεων σουπερνόβα και των Κβάζαρ. Αυτό που διαπιστώθηκε στο φάσμα του παραπάνω Κβάζαρ είναι ότι το μεσογαλαξιακό αέριο ήταν ακόμη ουδέτερο. Η φασματική γραμμή Lyman- Alpha (μετατόπιση του ηλεκτρονίου του πυρήνα υδρογόνου σε ανώτερη ενεργειακή τροχιά) δεν εμφανίζεται ως γραμμή αλλά ως πλατιά λωρίδα απορρόφησης. Το πλάτος προέρχεται από τις διαφορετικές ταχύτητες των ουδέτερων νεφών υδρογόνου στον παραπάνω γαλαξία. Ένα ερώτημα που προκύπτει είναι πως μπόρεσε να αυξήσει την μάζα της η κεντρική μαύρη τρύπα (800 εκατομμύρια ηλιακές) σε μόλις 690 εκατομμύρια έτη (ηλικία του Κβάζαρ που παρατηρούμε). Αν μια μαύρη τρύπα απορροφήσει υλικό πάνω από ένα όριο (Eddigton) τότε ακτινοβολεί τόσο, ώστε να μην επιτρέπει η πίεση της ακτινοβολίας σε περισσότερο υλικό να συσσωρευτεί στην μαύρη τρύπα. Μία λύση είναι η συγχώνευση μαύρων τρυπών, ακόμα και πολλών μικρότερης (αστρικής) μάζας. Το όριο Eddington μπορεί να ξεπεραστεί αν υπάρχουν κενά (πόροι) στον δίσκο συσσώρευσης που αφήνουν την ακτινοβολία να διαφύγει. Banados Nature 25180, 2017

Ο SPT0615- JD παρουσιάζει ερυθρολίσθηση z=10, που σημαίνει ότι τον παρατηρούμε όπως ήταν μόλις 500 εκατομμύρια έτη μετά την δημιουργία του σύμπαντος. Φυσικά θα μπορούσαμε να τον δούμε μόνο με την βοήθεια βαρυτικού φακού. Η μάζα του είναι μόνο 3 δις ηλιακές, το 1/100 της μάζας του Γαλαξία μας. Η θεωρία προβλέπει ότι αρχικά σχηματίστηκαν μικρής μάζας γαλαξίες, όπως ο παραπάνω.

Η ύπαρξη πολλών μαύρων τρυπών αστρικής μάζας είναι απαραίτητη στην θεωρία σχηματισμού της κεντρικής μαύρης τρύπας του Γαλαξία μας, και κάθε γαλαξία. Το κλειδί στην θεωρία είναι η ανακάλυψη των μαύρων τρυπών ενδιάμεσης μάζας (100.000 ηλιακές μάζες). Φαίνεται να έχουμε ανακαλύψει μια μαύρη τρύπα αυτού του μεγέθους.

Συγχαρητήρια, πολύ καλή δουλειά. Πρέπει να αξιοποιηθεί αυτό το υλικό από εκπαιδευτικούς που θέλουν να διδάξουν αστρονομία στα παιδιά.

Τα μαγνητικά πεδία έχουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του δίσκου. Οι διαφορικές ταχύτητες του εσωτερικού υλικού του δίσκου με το πιο εξωτερικό υλικό δικαιολογούν την ύπαρξη μαγνητικών πεδίων. Με την (μάλλον λανθασμένη) διατύπωσή μου <να σημειώσουμε ότι οι πίδακες δεν είναι συμμετρικοί> εννούσα ότι κάθε πίδακας περιέχει συμπυκνώσεις υλικού (εκεί που το υλικό που μόλις εκτοξεύεται από τον πίδακα συναντάει υλικό που εκτοξεύτικε νωρίτερα που έχει χάσει ταχύτητα). Οι πίδακες θεωρούνται συμμετρικοί (κάθετοι) προς τον πρωτοπλανητικό δίσκο.

Το μυστήριο της μεταφοράς στροφορμής στους πρωτοπλανητικούς δίσκους έχει μια νέα λύση. Παρατηρήσεις με το ALMA έδειξαν ότι οι πίδακες που ανπτύσσονται κάθετα στον δίσκο περιστρέφονται. Αυτό σημαίνει ότι μεταφέρουν στροφορμή έξω από τον δίσκο. Αυτό επιτρέπει σε υλικό έξω από τον δίσκο να εισέλθει σε αυτόν. Αν δεν μπορεί να <ξεφορτωθεί> στροφορμή ο δίσκος δεν μπορεί να εισέλθει ύλη σε αυτόν. Παρατηρούμε ότι το υλικό που βρίσκεται σε Κεπλέρια τροχιά έξω από τον δίσκο έχει μεγαλύτερη στροφορμή από αυτό στον δίσκο. Αυτό το υλικό μεταφέρει την στροφορμή του στον δίσκο, που με την σειρά του χάνει στροφορμή από τους πίδακες. Να σημειώσουμε ότι οι πίδακες δεν είναι συμμετρικοί, περιέχουν συμπυκνώματα που μας επιτρέπουν να <διαβάσουμε> την περιστροφή τους. Nature Astronomy 1, 0152, 2017

Η μελέτη των κινήσεων αστεριών που βρίσκονται κοντά στην μεγάλη μαύρη τρύπα στο κέντρο του Γαλαξία μας έφερε άλλη μια επιβεβαίωση της θεωρίας της σχετικότητας. Ένα παό αυτά τα αστέρια είναι το S2 με 15 ηλιακές μάζες (τύπου Β). Περιφέρεται της μαύρης τρύπας σε ελλειπτική τροχία κάθε 15,6 έτη, και την πλησιάζει στις 17 ώρες φωτός, μόλις 120 AU. Η επίδραση της σχετικότητας στην τροχιά του είναι μετρήσιμη (δημιουργείται το χαρακτηρηστικό σχήμα της Ροζέτας στην απεικόνιση των περιφορών του αστεριού γύρω από την μαύρη τρύπα). Η μεγάλη μάζα του αστεριού και η εγγύτητά του στην μαύρη τρύπα είναι που κάνει αυτό το φαινόμενο να είναι μετρήσιμο. Astronomical journal 845 2017

Να προσθέσω ότι μια πολύ καλή εικόνα μας δίνουν τα σχετικά βιντεάκια από το διάστημα, που δείχνουν την σκιά της σελήνης να τρέχει πάνω στην Γη κατά την ολική έκλειψη. Ακόμα, μας βοηθάει να δούμε την περίπτωση της δκατυλοειδής έκλειψης.

Με την χρήση μικρό-βαρυτικού φακού μπορέσαμε να υπολογίσουμε την μάζα ενός λευκού νάνου απόστασης 18 έτη φωτός. Ο παραπάνω λευκός νάνος <έκρυψε> ένα αστέρι (η <πηγή>)απόστασης 5000 ετών φωτός τον Μάρτιο του 2014. Η μάζα του λευκού νάνου υπολογίστηκε από την φαινομενική μεταβολή της θέσης της <πηγής> στον ουρανό. Η ακριβής θέση του αστεριού- πηγή είναι γνωστή από την σύγκριση με άλλα μακρινά αστέρια του πεδίου. Αυτή η μέθοδος ονομάζεται αστρομετρία βαρυτικού φακού. Η βαρύτητα του λευκού νάνου έκαμψε αρκετά τις ακτίνες φωτός από την πηγή, ώστε να είναι μετρήσιμη η μεταβολή της φαινομενικής θέσης του.

Το παραπάνω πλανητικό αποκαλείται και νεφέλωμα του Κρόνου. Βρίσκεται σε απόσταση 5000 ετών φωτός. Ανακαλύψαμε ότι στα όρια του εσωτερικού δακτυλίου παρουσιάζει έλλειμμα σκόνης σε σχέση με το υπόλοιπο νεφέλωμα. Η αιτία είναι ένα κρουστικό κύμα από το υλικό που διέφυγε τελευταίο από το αστέρι, που θέρμανε τόσο την σκόνη ώστε να την εξαερώσει. Το πιο εξωτερικό στρώμα αποτελείται από υλικό που διέφυγε νωρίτερα από το αστέρι.

Μάλλον αυτό είναι το νόημα της απροσδιοριστίας.

Μετά την πρόσφατη (Αύγουστος 2017) ανακάλυψη συγχώνευσης 2 αστέρων νετρονίων έχουμε νέα δεδομένα στην δημιουργία των βαρέων χημικών στοιχείων. Η συγχώνευση των αστέρων νετρονίων ανακαλύφθηκε στα βαρυτικά κύματα και μελετήθηκε σε όλο το ηλεκτρομαγνητικό φάσμα, από τις ακτίνες γ ως τα ραδιοκύματα. Φασματοσκοπικά επιβεβαιώθηκε η δημιουργία μεγάλης ποσότητας βαρέων στοιχείων όπως ο χρυσός, η πλατίνα, το ουράνιο και το πλουτώνιο. Αυτά τα στοιχεία δημιουργούνται με την διαδικασία απορρόφησης νετρονίων r (rappid process). Αυτό συμβαίνει όταν σε συνθήκες με μεγάλη πυκνότητα νετρονίων απορροφώνται νετρόνια από ατομικούς πυρήνες (όπως π.χ. ο σίδηρος) και μετατρέπονται με την διάσπαση β σε πρωτόνια. Έτσι σχηματίζονται βαρύτεροι ατομικοί πυρήνες. Μαζί με την διαδικασία s (slow process, στους ερυθρούς γίγαντες που βρίσκονται στον ασυμπτωτικό κλάδο) η παραπάνω διαδικασία είναι η αιτία που έχουμε στο σύμπαν στοιχεία βαρύτερα από τον σίδηρο. Και μόνο το βαθύ κόκκινο χρώμα του νεφελώματος της έκρηξης (η ύλη που αποτελείται από βαριούς πυρήνες απορροφάει πιο αποτελεσματικά το ορατό φως από, για παράδειγμα, το νεφέλωμα μιας σουπερνόβα) παραπέμπει στην δημιουργία μεγάλης ποσότητας βαρέων στοιχείων. Υπολογίζεται να δημιουργήθηκαν βαρέα στοιχεία μάζας όσο 16000 αυτή της Γης, ανάμεσά τους και 10 γήινες μάζες χρυσός και πλατίνα! Φαίνεται ότι οι συγχωνεύσεις αστέρων νετρονίων είναι οι βασικοί προμηθευτές του σύμπαντος σε βαρέα στοιχεία με την διαδικασία s. Αυτά δημιουργούνται και στις σουπερνόβα, που αποτελούν πιο συχνό φαινόμενο στο σύμπαν από τις συγκρούσεις αστέρων νετρονίων, αλλά σε πολύ μικρότερες αναλογίες. Οι αστέρες νετρονίων αποτελούν εξ ορισμού <το> περιβάλλον με μεγάλη πυκνότητα νετρονίων.

Με τα τηλεσκόπια ALMA (στα μικροκύματα) οι αστρονόμοι μελέτησαν 2 γαλαξίες από την εποχή που το σύμπαν ήταν μόλις 900 εκατομμυρίων ετών (z= 6). Το ιδιαίτερο σε αυτούς είναι ότι είχαν ήδη τότε πλούσιο αστρικό πληθυσμό, μερικές εκατοντάδες δισεκατομμύρια αστέρια (όπως ο Γαλαξίας μας) ο καθένας τους. Η ανακάλυψη έγινε στην προσπάθεια ανίχνευσης μακρινών (παλαιών) Κβάζαρ με σκοπό να μάθουμε αν ο ενεργός γαλαξιακός πυρήνας εμποδίζει την αστρογέννηση. Οι ερευνητές έψαχναν εκπομπή του {CII}, <απαγορευμένου> ιονισμένου άνθρακα. Ο όρος απαγορευμένο {} σημαίνει ότι αυτό το ιόν δεν μπορεί να υπάρξει στην Γη σε φυσικές συνθήκες. Αυτό το ιόν του άνθρακα δημιουργείται στο πλάσμα σε μεσοαστρικά νέφη όταν αυτά είναι στην διαδικασία της ψύξης (το ιόν αποβάλλει θερμότητα εκπέμποντας μια χαρακτηριστική ακτινοβολία). Υπολογίζουμε ότι σε 100000 άτομα υδρογόνου σε αυτά τα νέφη στο πρώιμο σύμπαν αντιστοιχούσαν μόλις 3 άτομα άνθρακα. Η ψύξη ενός νέφους σημαίνει την συμπύκνωσή του με συνέπεια την αργότερα κατάρρευση σε αστέρια. Έτσι, με την ανίχνευση της παραπάνω εκπομπής στα μικροκύματα (λόγω ερυθρολίσθησης από μήκος κύματος 148 μικρόμετρα) μπορούμε να υπολογίσουμε την αστρογέννηση σε αυτούς τους μακρινούς γαλαξίες. Το ίδιο το υδρογόνο (με ένα μόλις ηλεκτρόνιο) δεν εκπέμπει αποτελεσματικά ώστε να το μετρήσουμε άμεσα. Σε 25 μακρινά Κβάζαρ ανιχνεύτηκαν 4 γαλαξίες να έχουν απόσταση από 30000 και 200000 έτη φωτός από αυτά. Αυτοί ανέπτυξαν την τόσο έντονη αστρογέννηση (100 αστέρια το έτος έναντι 1 στον Γαλαξία μας) σχεδόν με την δημιουργία τους. Ο πιο κοντινός σε Κβάζαρ γαλαξίας από αυτούς φαίνεται στις παρατηρήσεις να ήταν τότε σε φάση συγχώνευσης με αυτό, η αρχαιότερη συγχώνευση γαλαξιών που έχουμε παρατηρήσει. Αυτά τα Κβάζαρ με τους κοντινούς γαλαξίες τους αποτελούν τους προγεννήτορες των μεγάλων ελλειπτικών γαλαξιών που παρατηρούμε σε ηλικία του σύμπαντος 1,5 δις έτη, σημερινή απόσταση από εμάς στα 24 δις έτη φωτός (λόγω συμπαντικής διαστολής). Η παραπάνω ανακάλυψη ταιριάζει με το μοντέλο δημιουργίας του Γαλαξία μας που προβλέπει ότι σε ηλικία του σύμπαντος 1 δις έτη δημιουργήθηκε ο πρώτος αστρικός πληθυσμός του, που αποτέλεσε τον πρώτο πληθυσμό της γαλαξιακής κοιλιάς, τον παχύ δίσκο και την γαλαξιακή άλω.

. Την αλλη εβδομαδα θα μπορεσω να συνεχισω την ενημερωση. Πραγματι βοηθανε οι χειμωνιατικες νυχτες, αν το επιτρεψει η Ανδρομεδα! ( εννοω την κορη μου)

Ευχαριστώ, θα γίνουν όλα μόλις ολοκληρωθεί!