Jump to content

Δροσος Γεωργιος

Μέλη
  • Αναρτήσεις

    15101
  • Εντάχθηκε

  • Τελευταία επίσκεψη

  • Ημέρες που κέρδισε

    16

Όλα αναρτήθηκαν από Δροσος Γεωργιος

  1. O αστεροειδής που εξαφάνισε τους δεινόσαυρους δηλητηρίασε τη Γη. swri.org Μια νέα μελέτη περιγράφει τον τοξικό κόσμο που έγινε η Γη αμέσως μετά την σύγκρουση της με τον γιγάντιο αστεροειδή που εξαφάνισε τους δεινόσαυρους. Η κρατούσα θεωρία για την μυστηριώδη εξαφάνιση των δεινοσαύρων αναφέρει ότι υπεύθυνος είναι ένας αστεροειδής με διάμετρο περίπου δέκα χλμ. που έπεσε πριν από 66 εκατ. έτη στην περιοχή της χερσονήσου Γιουκατάν στο Κόλπο του Μεξικού.Οι επιπτώσεις αυτής της τρομερής σύγκρουσης ήταν πλανητικές με εκτόξευση στην ατμόσφαιρα κολοσσιαίων ποσοτήτων σκόνης και τέφρας, εκδήλωση τρομερής έντασης και έκτασης πυρκαγιών και δημιουργίας τελικά του αποκαλούμενου πυρηνικού χειμώνα ο οποίος εξόντωσε όχι μόνο τους δεινοσαύρους αλλά περίπου το 80% της ζωής στην Γη. Βέβαια η καταστροφή αυτή επέτρεψε στα θηλαστικά να ακμάσουν και να ανοίξει ο δρόμος για την εμφάνιση του ανθρώπου. Τα τελευταία χρόνια γίνονται συνεχώς μελέτες για να συνδεθεί το παζλ του τι ακριβώς συνέβη αμέσως μετά τη σύγκρουση. Κάθε νέα μελέτη προσφέρει νέα κομμάτια σε αυτό το παζλ και η τελευταία που έγινε δίνει μια εξήγηση για ένα ακόμη ερωτηματικό που υπάρχει σχετικά με τις επιπτώσεις της σύγκρουσης στον πλανήτη.Πριν από την συγκεκριμένη σύγκρουση είχαν υπάρξει σε διάφορες φάσεις της ιστορίας της Γης και άλλες τέτοιες συγκρούσεις με διαστημικούς βράχους που προκάλεσαν μαζικές εξαφανίσεις ειδών στον πλανήτη. Όμως σε σχέση με τις προηγούμενες φορές η ζωή μετά την πτώση του αστεροειδή που εξαφάνισε (και) τους δεινόσαυρους καθυστέρησε πολύ να ανακάμψει χωρίς οι επιστήμονες να έχουν καταφέρει να βρουν την αιτία.Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση της Αμερικανικής Ακαδημίας Επιστημών «PNAS» ερευνητική ομάδα αποτελούμενη από επιστήμονες των πανεπιστημίων Σεντ Αντριους και Μπρίστολ στη Βρετανία πιστεύουν ότι βρήκαν την απάντηση σε αυτό το μυστήριο. Πραγματοποίησαν αναλύσεις σε ιζήματα που έχει πιστοποιηθεί ότι προέρχονται από την εποχή της σύγκρουσης. Τα αποτελέσματα των ερευνών τους δείχνουν ότι η σύγκρουση εκτόξευσε στην ατμόσφαιρα πολύ περισσότερες ποσότητες θείου από όσες θεωρούσαν οι ειδικοί μέχρι σήμερα ότι εκτοξεύτηκαν.Σύμφωνα με τους ερευνητές αυτές οι γιγάντιες ποσότητες θείου αρχικά εκτοξεύτηκαν μέχρι την στρατόσφαιρα αλλά στη συνέχεια επέστρεψαν στην επιφάνεια της Γης ως τοξική βροχή δηλητηριάζοντας επί τόσο το έδαφος όσο και τους ωκεανούς. Χρειάστηκαν δεκάδες χιλιάδες έτη για να αποτοξινωθούν οι ωκεανοί και το έδαφος ώστε να γίνουν και πάλι φιλικά στη ζωή χρονικό διάστημα κατά πολύ μεγαλύτερο από το χρονικό διάστημα που χρειάστηκε η ζωή για να ανακάμψει στα προηγούμενα αντίστοιχα γεγονότα. https://naftemporiki.gr/story/1845077/o-asteroeidis-pou-eksafanise-tous-deinosaurous-dilitiriase-ti-gi
  2. Ωκεάνιο μικρόβιο εναντίον εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Ο άνθρακας στον πλανήτη Γη Όταν σχηματίστηκε η Γη πριν από 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια, ευτυχώς για μας περιείχε μεταξύ άλλων και αρκετή ποσότητα άνθρακα. Σήμερα, αυτός ο άνθρακας βρίσκεται σε διάφορες καταστάσεις σε όλο τον πλανήτη. Η μεγαλύτερη «δεξαμενή» άνθρακα είναι ο φλοιός της γης, ο οποίος περιέχει σχεδόν όλο τον άνθρακα του πλανήτη, περίπου 1,9 δισεκατομμύρια γιγατόνους – 1 γιγατόνος (Gt) είναι ένα δισεκατομμύριο τόνοι. Η επόμενη μεγαλύτερη ποσότητα άνθρακα, περίπου 40.000 Gt, βρίσκεται στους ωκεανούς. Αυτές οι ποσότητες βρίσκονται πολύ κάτω από την επιφάνεια της Γης. Υπάρχουν περίπου 2100 Gt περισσότερο αποθηκευμένα στο έδαφος στην γήινη επιφάνεια και σε ζωντανούς οργανισμούς, καθώς επίσης 5.000–10.000 Gt σε υπόγεια ορυκτά καύσιμα.Περίπου οι 850 Gt άνθρακα που περιέχονται στην ατμόσφαιρα, σχεδόν όλη η ποσότητα στην μορφή του διοξειδίου του άνθρακα, αποτελούν το 25% περίπου του άνθρακα στην επιφάνεια της Γης ή κοντά στην επιφάνεια της γης (στο εδάφος, τα φυτά και σε μικρό βάθος των ωκεανών), αλλά είναι μόνο το 2% του συνολικού άνθρακα των ωκεανών. Ο άνθρακας μεταφέρεται διαμέσου ισχυρών φυσκών διεργασιών μεταξύ των διαφόρων ‘δεξαμενών’, αλλάζοντας συχνά την χημική του συντροφιά.Η πιο σημαντική από αυτές τις διεργασίες είναι η εποχιακή ροή περίπου του ενός τέταρτου της ποσότητας του άνθρακα της ατμόσφαιρας προς την επιφάνεια της Γης. Καθώς τα φυτά μεγαλώνουν – χρησιμοποιούν την φωτοσύνθεση για να μετατρέψουν το ατμοσφαιρικό CO2 σε οργανική ύλη- και στη συνέχεια επιστρέφουν αυτόν τον άνθρακα πίσω στην ατμόσφαιρα μέσω της αναπνοής και η οργανική ύλη διασπάται. Στην πραγματικότητα, η ανάπτυξη των φυτών στο βόρειο ημισφαίριο είναι αυτή που προκαλεί την ετήσια αυξομείωση της συγκέντρωσης του CO2 στην ατμόσφαιρα Αυτές οι αυξομειώσεις που βλέπουμε στην ανερχόμενη καμπύλη Κeeling οφείλονται στην «αναπνοή» της γης! Τμήμα της καμπύλης Keeling μας δείχνει την περιεκτικότητα του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα τα τελευταία δυο χρόνια Άλλες, πολύ πιο αργές διεργασίες μετακινούν τον άνθρακα από τις επιφάνειες των ωκεανών στα βάθη τους και στη συνέχεια σε πετρώματα, όπως ο ασβεστόλιθος και το μάρμαρο, που σχηματίζονται από τα κελύφη των θαλάσσιων πλασμάτων. Η εξέλιξη της περιεκτικότητας του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα με το πέρασμα των αιώνων Το CO2 που εκπέμπεται από την καύση ορυκτών καυσίμων διαταράσσει την ισορροπία αυτού του μεγάλου ετήσιου κύκλου, καθώς αυτός ο άνθρακας εξορύχθηκε από τα βάθη της Γης και εξαιρέθηκε από αυτές τις φυσικές διεργασίες. Η ποσότητα του άνθρακα που συσσωρεύει η χρήση των ορυκτών καυσίμων στον κύκλο είναι προς το παρόν περίπου 4,5% αυτού που ρέει κάθε χρόνο. Περίπου το μισό αυτής της αύξησης απορροφάται ετησίως από την επιφάνεια (η αύξηση του CO2 έχει αυξήσει την βλάστηση σε μεγάλο μέρος του πλανήτη) και το υπόλοιπο παραμένει στην ατμόσφαιρα, αυξάνοντας την συγκέντρωση του CO2 στην ατμόσφαιρα που συνεισφέρει στο φαινόμενο του θερμοκηπίου. Δεν υπάρχει κανένας ειδικός που να αμφισβητεί ότι η αύξηση της συγκέντρωσης CO2 τα τελευταία 150 χρόνια οφείλεται σχεδόν εξ’ ολοκλήρου στις ανθρώπινες δραστηριότητες. Όμως σύμφωνα με το παρακάτω διάγραμμα η συγκέντρωση του διοξειδίου του άνθρακα στην εποχή μας είναι πολύ μικρή σε σχέση με το γεωλογικό παρελθόν της Γης. Μόνο μια φορά – κατά την διάρκεια της Πέρμιας περιόδου, πριν από 300 εκατομμύρια χρόνια, τα επίπεδα του CO2 στην ατμόσφαιρα ήταν τόσο χαμηλά όσο είναι σήμερα! Η χλωρίδα και η πανίδα ήκμαζε σε περιόδους που τα επίπεδα CO2 ήταν πέντε ή δέκα φορές υψηλότερα από τα σημερινά. Τότε όμως επρόκειτο για διαφορετικά είδη φυτών και ζώων. ‘Geocarb III: A Revised Model of Atmospheric CO2 over Phanerozoic Time‘, Robert A. Berner and Zavareth Kothavala Έτσι, στο μακρινό παρελθόν το διοξείδιο του άνθρακα από μόνο του, δεν αποτελούσε πρόβλημα για τον πλανήτη. Τώρα όμως προκαλεί ανησυχία, διότι η ζωή προσαρμόστηκε έτσι ώστε να ταιριάζει με ένα χαμηλό επίπεδο CO2 (οι σύγχρονοι άνθρωποι εμφανίστηκαν πριν από περίπου 200.000 χρόνια) και οι ραγδαίες αυξήσεις των εκπομπών από τον περασμένο αιώνα μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα.Συγκέντρωση CO2 έως και 1000 ppm (2,5 φορές μεγαλύτερη την αντίστοιχη συγκέντρωση στην ύπαιθρο) είναι συνήθης σε αίθουσες διδασκαλίας ή αμφιθέατρα. Οι άνθρωποι αρχίζουν να νιώθουν υπνηλία πάνω από αυτό το επίπεδο (όταν οι φοιτητές αρχίζουν να ‘ψιλοκοιμούνται’ στα αμφιθέατρα, ίσως αυτό να μην οφείλεται στην ποιότητα της διάλεξης, αλλά στα 1000 ppm του CO2). Πιο επικίνδυνες καταστάσες έχουμε όταν η συγκέντρωση ξεπερνά τα 2000 ppm. Αν συνεχιστούν οι τάσεις της περασμένης δεκαετίας, τότε η συγκέντρωση του CO2 στην ατμόσφαιρα σε 250 χρόνια θα φτάσει στα 1.000 ppm (αντίστοιχα στο 3,3 του παραπάνω διαγράμματος).Το διοξείδιο του άνθρακα είναι το αέριο θερμοκηπίου που προκαλείται από τον άνθρωπο με την μεγαλύτερη επίδραση στο κλίμα. Προκαλεί μεγαλύτερη ανησυχία επειδή παραμένει στον κύκλο της ατμόσφαιρας/επιφανείας για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα.Το γεγονός ότι το διοξείδιο του άνθρακα ‘ζει’ πολύ στην ατμόσφαιρα αποτελεί το βασικό εμπόδιο για την μείωση τής ανθρώπινης επιρροής στο κλίμα. Οποιαδήποτε εκπομπή προσστίθεται στην συγκέντρωση, η οποία συνεχίζει να αυξάνεται όσο συνεχίζονται οι εκπομπές. Με άλλα λόγια, το CO2 δεν είναι σαν την αιθαλομίχλη, η οποία εξαφανίζεται λίγες μέρες αφού σταματήσουν οι εκπομπές. Χρειάζονται αιώνες για να εξαφανιστεί η περίσσεια του διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα.Έτσι, μέτριες μειώσεις στις εκπομπές CO2 θα επιβραδύνουν μόνο την αύξηση της συγκέντρωσης, αλλά δεν θα την αποτρέπουν. Για να σταθεροποιηθεί η συγκέντρωση CO2, και ως εκ τούτου η επιρροή της στην παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας, οι εκπομπές θα πρέπει να εξαφανιστούν. Το μεθάνιο, το δεύτερο πιο σημαντικό αέριο του θερμοκηπίου που προκαλείται από τον άνθρωπο, έχει επίσης αυξηθεί κατά τον περασμένο αιώνα και ασκεί επίσης μια αυξανόμενη θερμική επίδραση στο κλίμα. Θαλάσσιο μικρόβιο εναντίον φαινομένου του θερμοκηπίου Τα θαλάσσια μικρόβια συμμετέχουν στην βιογεωχημεία των ωκεανών μέσω μιας σειράς διαδικασιών, όπως η δέσμευση άνθρακα, η οποία ρυθμίζει σε μεγάλο βαθμό το παγκόσμιο κλίμα. Είναι γεγονός ότι ακόμα κι αν οι μελλοντικές εκπομπές μειωθούν, η ανθρώπινη επίδραση στο κλίμα θα συνεχίζει να αυξάνεται, δεδομένης της συνεχούς (και πολλές φορές αχρείαστης) ‘ανάπτυξης’, για να μην αναφερθούμε στους καταστροφικούς πολέμους που δεν σταμάτησαν ούτε στιγμή στον πλανήτη μας.Ίσως λοιπόν ο άνθρωπος θα πρέπει να αναζητήσει νέους τρόπους για την καταπολέμηση της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής που οφείλεται στην αύξηση του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. Υπάρχουν τέτοιες προτάσεις, αλλά συνήθως δεν γίνονται ευρέως γνωστές και δεν διερευνώνται επαρκώς.Μια τέτοια πρόταση θα μπορούσε να προκύψει από την πρόσφατη δημοσίευση των Larsson et al με τίτλο ‘Mucospheres produced by a mixotrophic protist impact ocean carbon cycling‘. Σχετίζεται με ένα μονοκύτταρο θαλάσσιο μικρόβιο ικανό να συλλαμβάνει άνθρακα με φυσικό τρόπο, ακόμη και όταν οι ωκεανοί θερμαίνονται και γίνονται πιο όξινοιΤο μικρόβιο βρίσκεται σε αφθονία παντού, φωτοσυνθέτει και απελευθερώνει ένα πλούσιο σε άνθρακα εξωπολυμερές που προσελκύει και ακινητοποιεί άλλους μονοκύτταρους οργανισμούς στην «βλεννόσφαιρά» του. Στη συνέχεια, το μικρόβιο καταναλώνει μέρος του παγιδευμένου θηράματος και αφήνει πίσω του το εξωπολυμερές το οποίο, λόγω του βάρους των προσκολλημένων μονοκύτταρων οργανισμών, βυθίζεται και γίνεται μέρος της ‘δεξαμενής’ άνθρακα του ωκεανού. Το μικρόβιο που μελετήθηκε ονομάζεται Prorocentrum cf. balticum, και είναι ένας μικτότροφος οργανισμός, μπορεί να παράγει ο ίδιος την τροφή του, αλλά και να καταναλώσει άλλους οργανισμούς. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να επιβιώσει σε περιοχές του ωκεανού που δεν περιέχουν διαλυμένα θρεπτικά συστατικά και επομένως είναι ακατάλληλες για το μεγαλύτερο μέρος του φυτοπλαγκτόν.Τα μικρόβια αυτά έχουν την δυνατότητα απορρόφησης 0,02 έως 0,15 Gt άνθρακα ετησίως. Το εύρημα αυτό έχει τεράστια σημασία επειδή μπορεί να οδηγήσει στην μείωση του CO2 στην ατμόσφαιρα. Σύμφωνα με έκθεση του 2019 της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών, Μηχανικής και Ιατρικής των ΗΠΑ, οι τεχνολογίες και οι στρατηγικές απομάκρυνσης CO2 θα πρέπει να αφαιρέσουν περίπου 10 Gt CO2 από την ατμόσφαιρα προκειμένου να επιτευχθούν οι κλιματικοί στόχοι κάθε χρόνο μέχρι το 2050.Ίσως λοιπόν, αυτό το μικρόβιο να αποτελέσει μια ‘φυσική’ λύση προς την αύξηση της απορρόφησης άνθρακα από τους ωκεανούς και την αντίστοιχη μείωσή του από την ατμόσφαιρα.. https://physicsgg.me/2022/03/21/ωκεάνιο-μικρόβιο-εναντίον-εκπομπών-δ/
  3. Δροσος Γεωργιος

    Μαύρες Τρύπες

    Το μικρό ρομπότ, οι μαύρες τρύπες και η σπαγγετοποίηση. Οι παλιρροϊκές δυνάμεις που δημιουργούνται από μια μαύρη τρύπα μπορεί να είναι τόσο ισχυρές ώστε να προκαλέσουν σε κάποιο αντικείμενο απεριόριστο τέντωμα – αυτό που είναι γνωστό ως μακαρονοποίηση ή σπαγγετοποίηση. H λεπτομερής ανάλυση αυτού του φαινομένου απαιτεί την χρήση της θεωρίας της γενικής σχετικότητας του Αϊνστάιν.Θα κάνουμε μια υπόθεση. Έστω ότι στα σχολεία μέσης εκπαίδευσης διδασκόταν κάποιο σχετικό μάθημα που θα παρουσίαζε την εξέλιξη των άστρων, επομένως και το τελικό τους στάδιο, τις μαύρες τρύπες (το μάθημα θα μπορούσε να ονομάζεται π.χ. «Αστρονομία»). Τίθεται το εξής ερώτημα: στο πλαίσιο ενός τέτοιου μαθήματος θα ήταν δυνατόν να γίνει μια προσιτή παρουσίαση του φαινομένου της σπαγγετοποίησης, όπου τα πολύπλοκα μαθηματικά της θεωρίας του Αϊνστάιν να αντικατασταθούν με τις απλούστερες και πιο κατανοητές έννοιες της νευτώνειας βαρύτητας; Η απάντηση είναι μάλλον καταφατική.Το φαινόμενο της σπαγγετοποίησης, ένα από τα πιο ακραία φαινόμενα που προκαλούνται από την βαρύτητα μιας μαύρης τρύπας, έγινε ευρέως γνωστό από τον Stephen Hawking μέσα από το διάσημο βιβλίο του «Το χρονικό του χρόνου» που κυκλοφόρησε το 1988. Για να απεικονίσει αυτό το φαινόμενο, ο Hawking φαντάζεται έναν άτυχο αστροναύτη να πέφτει σε μια μαύρη τρύπα. Η βαρύτητα γίνεται πιο ισχυρή όσο πιο κοντά βρίσκεται κανείς στην μαύρη τρύπα. άστρο. Έτσι η δύναμη της βαρύτικής έλξης στα πόδια του ατρόμητου αστροναύτη θα ήταν μεγαλύτερη από τη δύναμη στο κεφάλι του. Η διαφορά αυτή θα επιμήκυνε το σώμα του και θα τον διαμέλιζε, μετατρέποντάς τον σε μια μακριά, λεπτή γραμμή υποατομικών σωματιδίων. Ένας αστροναύτης «τεντωμένος σαν μακαρόνι». Η εξήγηση αυτού του φαινομένου είναι απλή διαμέσου των παλιρροϊκών δυνάμεων, ένα βαρυτικό φαινόμενο που περιγράφεται απλούστερα στο πλαίσιο της νευτώνειας φυσικής, χωρίς τα πολύπλοκα μαθηματικά της θεωρία της σχετικότητας. Παλιρροϊκές δυνάμεις Σύμφωνα με τη νευτώνεια φυσική η βαρυτική δύναμη μεταξύ ενός σωματίου μάζας m και ενός ομογενούς σφαιρικού σώματος μάζας M είναι: όπου r η απόσταση του σωματιδίου από το κέντρο του σφαιρικού σώματος. Στο παραπάνω σχήμα σημειώνονται οι δυνάμεις που ασκούνται σε τέσσερα σωματίδια μάζας m που βρίσκονται στα σημεία A, B, C, D, από το ομογενές σφαιρικό σώμα μάζας M>>m. Eίναι φανερό ότι τα σωματίδια στα σημεία Α και Β δέχονται διαφορετικού μέτρου δύναμη – η δύναμη στο Β είναι μεγαλύτερη από το Α – γεγονός που τα αναγκάζει να απομακρυνθούν μεταξύ τους (ακτινικές παλλιροιακές δυνάμεις). Από την άλλη, τα C και D, που βρίσκονται στην εγκάρσια κατεύθυνση, βιώνουν βαρυτικές δυνάμεις ίδιου μέτρου, αλλά με διαφορετικές κατευθύνσεις. Οι δυνάμεις αυτές αναγκάζουν τα σωματίδια να πλησιάσει το ένα το άλλο (εγκάρσιες παλιρροιακές δυνάμεις).Aν τώρα θεωρήσουμε ότι τα σωματίδια Α, B, C, D ανήκουν σε οιοδήποτε στερεό αντικείμενο, συμπεραίνουμε ότι το αντικείμενο θα βιώσει ακτινικό τέντωμα και εγκάρσια συμπίεση καθώς θα πλησιάζει το μεγάλης μάζας σφαιρικό σώμα. Άσκηση 1: Αν Δr είναι η απόσταση που φαίνεται στο παρακάτω σχήμα, να δείξετε ότι το μέτρο της διαφοράς των ακτινικών δυνάμεων είναι: Άσκηση 2: Αν ΔR είναι η απόσταση που φαίνεται στο παρακάτω σχήμα, να δείξετε ότι η διαφορά των εγκάρσιων συνιστωσών των δυνάμεων και , σύμφωνα με το παρακάτω σχήμα έχει μέτρο: Ας εστιάσουμε τώρα τις επιπτώσεις των παλιρροϊκών δυνάμεων σε ένα μικρό ρομπότ μάζας 1kg και ύψους 1m που πέφτει σε μια μαύρη τρύπα. Στην περίπτωση αυτή θέτοντας Δr=ΔR=1m και m=1kg στις εξισώσεις (1) και (2), παιρνουμε: (Το Ν στην παρένθεση δηλώνει ότι η μονάδα μέτρησης της δύναμης είναι το 1 Newton). Ας σημειωθεί ότι όταν το ρομπότ βρίσκετιαι στην επιφάνεια της Γης, τότε οι παλιρροϊκές δυνάμεις που δέχεται από την Γη, είναι πολύ μικρές, της τάξης των 10-6Ν. Τι θα συμβεί στο μικρό ρομπότ όταν θα πέφτει σε μια μαύρη τρύπα; Για να περιγράψουμε τις παλιρροϊκές δυνάμεις που ασκούνται από μια μαύρη τρύπα στο μικρό ρομπότ, είναι βολικό να ξαναγράψουμε την εξ. (3) ως συνάρτηση της ακτίνας Schwarzschild (RS=2GM/c2😞 Η εξίσωση (4) δείχνει το μέγεθος των παλιρροϊκών δυνάμεων στην εξωτερική περιοχή μιας μαύρης τρύπας (r ≥ RS). Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι αν και η εξ. (4) συμπίπτει με το αποτέλεσμα που δίνει η γενική θεωρία της σχετικότητας, μια αυστηρή μαθηματική αντιμετώπιση του προβλήματος απαιτεί την θεωρία του Αϊνστάιν. Η νευτώνεια φυσική μας δίνει μόνο μια πρώτη προσέγγιση, το πλεονέκτημα της οποίας είναι η απλότητα, η οποία την καθιστά ιδιαίτερα χρήσιμη στο ‘υποθετικό μάθημα Αστρονομίας’.Αν θεωρήσουμε r=RS παίρνουμε τις παλιρροϊκές δυνάμεις που ασκούνται στο μικρό ρομπότ στον ορίζοντα των γεγονότων της μαύρης τρύπας: Η παραπάνω εξίσωση μας δίνει ένα πρώτο μη αναμενόμενο (διαισθητικά) αποτέλεσμα: οι παλιρροϊκές δυνάμεις είναι πολύ μικρότερες όταν μια μαύρη τρύπα είναι τεράστια. Πρόκειται για μια άμεση συνέπεια του ότι η ακτίνα Schwarzschild είναι ανάλογη με τη μάζα της μαύρης τρύπας – μια θεμελιώδης πρόβλεψη της γενικής σχετικότητας.Αν και είναι δύσκολο να εξηγηθεί διαισθητικά η εξ. (5), μπορούμε να πούμε εν συντομία ότι οι παλιρροϊκές δυνάμεις είναι το νευτώνειο ισοδύναμο της καμπυλότητας του χωροχρόνου, που είναι η κεντρική έννοια της γενικής σχετικότητας.Η εξ. (5) εκφράζει το γεγονός ότι η καμπυλότητα στον ορίζοντα είναι αντιστρόφως ανάλογη της μάζας: όσο μεγαλύτερη είναι η μάζα μιας μαύρης τρύπας, τόσο μικρότερη είναι η καμπυλότητα στον ορίζοντα.Οι μεγαλύτερες μαύρες τρύπες, οι λεγόμενες υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες, βρίσκονται στα κέντρα των περισσότερων γαλαξιών. Η μάζα μιας υπερμεγέθους τρύπας μπορεί να φτάσει τιμές της τάξης των 1010M⊙ (όπου M⊙ η μάζα του Ήλιου=2×1030 kg) με ακτίνα Schwarzschild . Γι αυτές τις τιμές προκύποτει ότι στον ορίζοντα μιας υπερμεγέθους μαύρης τρύπας (r/RS=1), οι παλιρροϊκές δυνάμεις είναι της τάξης των 10−10N. Πολύ μικρότερες από τις αντίστοιχες παλιρροιακές δυνάμεις στην επιφάνεια της γης. Επομένως οι υπερμεγέθεις τρύπες δεν δημιουργούν σπαγγετοποίηση, τουλάχιστον στην εξωτερική περιοχή του ορίζοντα των γεγονότων της.Τι συμβαίνει στις αστρικές μαύρες τρύπες των οποίων οι μάζες είναι πολλαπλάσιο της μάζας M⊙ του ήλιου και με ακτίνα Schwarzschild ;Θεωρώντα πάλι r/RS=1 προκύπτουν παλιρροϊκές δυνάμεις της τάξης των 1010N, που είναι 1016 φορές μεγαλύτερες από την παλιρροιακή δύναμη στην επιφάνεια της γης και 1020 φορές μεγαλύτερες από τις αντίστοιχες των υπερμεγέθων μαύρων τρυπών. Αυτή είναι μια κολοσσιαία δύναμη που θα διαμέλιζε το άτυχο ρομπότ. Στην πραγματικότητα, το μικρό ρομπότ θα σπαγγετοποιηθεί, πολύ πριν φτάσει στον ορίζοντα των γεγονότων. Tρείς διαδοχικές θέσεις του μικρού ρομπότ καθώς πέφτει ελέυθερα σε μια μάυρη τρύπα Πάντως ανεξάρτητα από τη μάζα ή το μέγεθος μιας μαύρης τρύπας, η σπαγγετοποίηση είναι αναπόφευκτη για κάθε αντικείμενο που πέφτει προς αυτή και το τελικό αποτέλεσμα είναι η μετατροπή του σε μια μακριά και λεπτή γραμμή υποατομικών σωματιδίων σαν μακαρόνι. περισσότερες λεπτομέρειες (+ οι απαντήσεις των ασκήσεων) βρίσκονται ΕΔΩ: Jorge Pinochet, ‘The little robot, black holes, and spaghettification‘ https://physicsgg.me/2022/03/20/το-μικρό-ρομπότ-οι-μαύρες-τρύπες-και-η/
  4. Συνέντευξη του νομπελίστα Gérard Mourou, «πατέρα» του πιο ισχυρού λέιζερ. Η Ακαδημία Αθηνών εξέλεξε ως ξένο εταίρο της τον Γάλλο νομπελίστα Φυσικής Ζεράρ Μουρού. Οι Gérard Mourou και η Donna Strickland Πρόκειται για έναν από τους πιο διακεκριμένους επιστήμονες παγκοσμίως, γι’ αυτό και το 2018 του απονεμήθηκε το Νόμπελ Φυσικής. Ο καθηγητής Ζεράρντ Μουρού έχει ξεκινήσει την έρευνα του πάνω στο λέιζερ εδώ και δεκαετίες. Το 1985 μαζί με τη φοιτήτριά του Ντόνα Στρίκλαντ δημιούργησε τους πιο σύντομους και υψηλής έντασης, παλμούς λέιζερ. Η μονάδα μέτρησης αυτών των παλμών υπολογίζεται σε φεμτο-δευτερόλεπτα. Κάθε φεμπτο-δευτερόλεπτο αντιστοιχεί στο ένα εκατομμυριοστό, του δισεκατομμυριοστού του δευτερολέπτου.«Όταν κατασκευάστηκαν τα λέιζερ ένας από τους μαθητές μου είχε ένα ατύχημα. Ένα από τα λέιζερ χτύπησε το μάτι του», περιγράφει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο φυσικός νομπελίστας, λίγο πριν την ομιλία του στο κατάμεστο αμφιθέατρο του Γαλλικού Ινστιτούτου. «Ήρθε στο γραφείο μου και μου είπε: Χριστέ μου, δεν ήμουν προσεκτικός, δεν φορούσα τα γυαλιά μου όπως θα έπρεπε και δέχτηκα το λέιζερ στα μάτια μου. Έπειτα, ένας φοιτητής ιατρικής εξέτασε το μάτι του και είπε: αυτό είναι φανταστικό, η πληγή είναι τέλεια. Που σημαίνει ότι η τομή ήταν τέλεια», συμπληρώνει ο διακεκριμένος φυσικός που μετά από αυτό το τυχαίο συμβάν κατάλαβε πως βρισκόταν μπροστά σε μια σημαντική ανακάλυψη για την υγεία και μια σειρά από άλλους τομείς που σχετίζονται με τις ακτίνες λέιζερ. Όπως ανέφερε ο Ζεράρντ Μουρού, από το βήμα του Γαλλικού Ινστιτούτου, από το 2001 έχουν συντελεστεί τουλάχιστον 24 εκατομμύρια οφθαλμολογικές επεμβάσεις με την πρωτοποριακή αυτή μέθοδο. Επόμενος στόχος είναι η ευρύτερη χρήση της μεθόδου CPA για την αντιμετώπιση καρκινικών όγκων. Όμως, αυτή η τεχνολογία μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για τη συντήρηση αρχαίων ναών, την αντιμετώπιση των διαστημικών αποβλήτων όπως και την πυρηνική ενέργεια.«Με τη μέθοδο του CPA μπορούμε να έχουμε εξαιρετικά υψηλής έντασης παλμούς. Σε κάποιες από τις εφαρμογές μπορούμε να επιταχύνουμε σωματίδια, όπως ηλεκτρόνια, πρωτόνια, νετρόνια στα άτομα. Με τους πολύ βραχύς παλμούς μπορείς να επιταχύνεις αυτά τα σωματίδια. Και έτσι μπορείς να αποκτήσεις πολύ ενέργεια η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην πυρηνική σχάση. Η πυρηνική ενέργεια προέρχεται από τη σχάση της πυρηνοποίησης των ατόμων», εξηγεί στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο νομπελίστας, ο οποίος αυτό το διάστημα έχει αφιερωθεί στην έρευνα για την παραγωγή άφθονης, καθαρής και ασφαλούς πυρηνικής ενέργειας. Μέσα στα επόμενα δέκα χρόνια, σκοπεύει μαζί με τους συνεργάτες του, να είναι σε θέση να παρουσιάσει το σχέδιο το οποίο μελετά για τη μεταστοιχείωση των πυρηνικών αποβλήτων, έτσι ώστε να είναι καθόλου ή λιγότερο ραδιενεργά και να έχουν μικρότερη διάρκεια ζωής.«Αυτό είναι το πιο σημαντικό πρόβλημα αυτή τη στιγμή, προσπαθούμε να βρούμε ενέργεια για 10 δισ. ανθρώπους, για εκατοντάδες χρόνια. Αυτό το ζήτημα βρίσκεται στο τραπέζι μας και πρέπει να το λύσουμε. Και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο με ενδιαφέρει η πυρηνική ενέργεια και συγκεκριμένα το θόριο, επειδή υπάρχει σε αφθονία. Αντί να χρησιμοποιήσουμε ουράνιο, όπως κάνουμε τώρα, μπορούμε να χρησιμοποιούμε θόριο το οποίο παράγει πολύ λιγότερα πυρηνικά απόβλητα. Και αυτά τα απόβλητα έχουν μικρότερη διάρκεια ζωής. Αντί για εκατομμύρια χρόνια, θα διαρκέσουν για μερικές εκατοντάδες χρόνια», αναλύει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Μουρού. Στη μακρόχρονη καριέρα του στις επιστήμες, ο νομπελίστας Ζεράρντ Μουρού, έχει διατελέσει επικεφαλής πολλαπλών ερευνών με αποκορύφωμα την έμπνευση του ELI project. Πρόκειται για ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα, η έδρα του οποίου βρίσκεται στη Ρουμανία. Εκεί έχει δημιουργηθεί μια ερευνητική υποδομή που στεγάζει τα ισχυρότερα μηχανήματα λέιζερ του κόσμου. Στις εγκαταστάσεις που έχουν δημιουργηθεί από την εταιρεία λέιζερ TALIS, μπορούν να πηγαίνουν επιστήμονες από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, προκειμένου να κάνουν τα πειράματά τους και να εξελίσσουν το επιστημονικό τους έργο. Το ΕLI- project είναι συνδεδεμένο και με την Ελλάδα μέσω της ερευνητικής υποδομής HELLAS-CH, η οποία έχει αναλάβει την αποκατάσταση με λέιζερ, έργων πολιτιστικής κληρονομίας όπως αυτών της Ακρόπολης.Ο Δημήτρης Χαραλαμπίδης, ομότιμος καθηγητής του Τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης, επικεφαλής του εργαστηρίου Ε&Τ αττοσευτερολέπτων του ΙΤΕ-ΙΗΔΛ στο Ηράκλειο Κρήτης και επικεφαλής επιστημονικός σύμβουλος της ELI-ALPS Szeged, στην Ουγγαρία, υποδέχτηκε τον συνάδελφό του και ενέπνευσε τους φοιτητές του να παρακολουθήσουν την πρώτη διάλεξη του φυσικού στην Αθήνα, μετά τη βράβευσή του από την Ακαδημία Νόμπελ. «Από την εποχή που ανακαλύφθηκε το λέιζερ, το 1960, τα πρώτα περίπου δέκα-δεκαπέντε χρόνια, υπήρξε μια πρόοδος στην αύξηση της ένταξης, της ισχύος κορυφής του λέιζερ. Μετά από αυτή την περίοδο, υπήρξε μια μακρά περίοδος που δεν μπορούσαμε να αυξήσουμε περαιτέρω την ισχύ των παλμικών λέιζερ και ο λόγος ήταν ότι υπήρχαν φαινόμενα που συνέβαιναν μέσα στο υλικό του ενισχυτή. Μη γραμμικά φαινόμενα, τα οποία κατέστρεφαν το υλικό αυτό. Ο κ. Μουρού με τη φοιτήτριά του, ανέπτυξαν μια τεχνική που κατάφερε να ξεπεράσει αυτό το πρόβλημα και έκτοτε η ένταση του λέιζερ αυξάνει συνεχώς. Διαχρονικά, έχει δουλέψει για να παράξει όσο πιο ισχυρά λέιζερ γίνεται. Αυτή η τεχνική χρησιμοποιείται σε όλα τα λέιζερ φεμπτοδευτερολέπτων», τόνισε ο καθηγητής, μιλώντας στο αμφιθέατρο του Γαλλικού Ινστιτούτου, ο οποίος συμμετείχε ενεργά στην προετοιμασία και υλοποίηση της Extreme Light Infrastructure (ELI), υποδομής του οδικού χάρτη του European Strategy Forum for Research Infrastructures (ESFRI).Ο διακεκριμένος φυσικός επιστήμονας Ζεράρντ Μουρού έγινε δεκτός ως ξένος εταίρος από την Ακαδημία Αθηνών. Την Τρίτη 22 Μαρτίου 2022 και ώρα 18.00 θα μεταδοθεί διαδικτυακά η μαγνητοσκοπημένη συνεδρία υποδοχής τού κατόχου Βραβείου Νόμπελ Φυσικής έτους 2018, ο οποίος παράλληλα διατελεί καθηγητής στο Haut Collège της École Polytechnique Γαλλίας και επίτιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, ΗΠΑ. https://physicsgg.me/2022/03/20/συνέντευξη-του-νομπελίστα-gerard-mourou-πατέρα/
  5. Ανακαλύφθηκαν 65 νέοι εξωπλανήτες ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό τους σε 5 χιλιάδες (βίντεο) NASA/JPL Caltech Οι αστρονόμοι μόλις πρόσθεσαν άλλους 65 επιβεβαιωμένους εξωπλανήτες στο Αρχείο Εξωπλανητών της NASA, ανεβάζοντας, πλέον, σε 5.000 τον συνολικό αριθμό τους. Πρόκειται για ένα σημαντικό ορόσημο, ενώ αυξάνεται συνεχώς ο ρυθμός των ανακαλύψεων διαφόρων ειδών πλανητών εκτός του ηλιακού συστήματός μας και ασφαλώς αναμένεται να επιταχυνθεί περαιτέρω τα επόμενα χρόνια, καθώς θα αρχίσει η λειτουργία νέων μεγάλων επίγειων και διαστημικών τηλεσκοπίων.Κυριότερα είναι το νέο James Webb Space Telescope της NASA, που έχει τεθεί ήδη σε τροχιά και αυτήν τη στιγμή βρίσκεται σε φάση δοκιμών, καθώς επίσης τα υπό κατασκευή επίγεια Γιγάντιο Μαγγελανικό Τηλεσκόπιο και Υπερβολικά Μεγάλο Τηλεσκόπιο (ELT) στη Χιλή.«Οι 5.000 πλανήτες που έχουν βρεθεί έως τώρα περιλαμβάνουν μικρούς βραχώδεις κόσμους όπως η Γη, αέριους γίγαντες μεγαλύτερους από τον Δία και "καυτούς Δίες" σε τρομερά κοντινές τροχιές γύρω από τα άστρα τους. Υπάρχουν, επίσης, "υπέρ-Γαίες", που είναι πιθανώς βραχώδεις κόσμοι μεγαλύτεροι από τον δικό μας, μικρότερες εκδοχές του δικού μας Ποσειδώνα και πλανήτες σε τροχιά γύρω από δύο άστρα ταυτόχρονα, αλλά και πλανήτες που επίμονα γυρνάνε γύρω από καταρρεύσαντα απομεινάρια νεκρών άστρων», σύμφωνα με τους επιστήμονες του JPL.Το Αρχείο Εξωπλανητών της NASA βρίσκεται στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας (Caltech) και για να συμπεριληφθεί ένας πλανήτης σε αυτό, η ύπαρξή του πρέπει προηγουμένως να έχει επιβεβαιωθεί ανεξάρτητα από δύο διαφορετικές επιστημονικές μεθόδους, καθώς επίσης να έχει υπάρξει σχετική δημοσίευση σε αναγνωρισμένο επιστημονικό περιοδικό.Οι πρώτοι δύο εξωπλανήτες είχαν ανακαλυφθεί το 1992 γύρω από έναν περιστρεφόμενο αστέρα νετρονίων (πάλσαρ), ενώ ο πρώτος πλανήτης γύρω από ένα άστρο σαν τον Ήλιο, ένας καυτός αέριος γίγαντας, είχε βρεθεί το 1995. Από τους 5.000 επιβεβαιωμένους, οι 4.900 βρίσκονται σε απόσταση έως λίγων χιλιάδων ετών φωτός από τη Γη. Το 35% των 5.000 εξωπλανητών έχουν το μέγεθος του Ποσειδώνα και του Ουρανού (συνήθως παγωμένοι κόσμοι και πιο σπάνια θερμοί), το 31% ανήκουν στην κατηγορία της υπερ-Γης, πιθανώς βραχώδεις κόσμοι με μέγεθος μεταξύ Γης και Ποσειδώνα (τέτοιοι πλανήτες δεν υπάρχουν στο δικό μας ηλιακό σύστημα), το 30% είναι αέριοι γίγαντες με μέγεθος ανάλογο του Δία και του Κρόνου (που μπορεί να είναι πιο καυτοί και από τον Ήλιο), ενώ το 4% είναι μικροί βραχώδεις πλανήτες που έχουν ομοιότητες με τη Γη στο μέγεθος και τη σύστασή τους.Όπως δήλωσε η επιστημονική υπεύθυνη του Αρχείου Εξωπλανητών, Τζέσι Κρίστιανσεν, «εάν σκεφθεί κανείς ότι απέχουμε 30.000 έτη φωτός από το κέντρο του γαλαξία μας, αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν πολλοί περισσότεροι πλανήτες στον γαλαξία μας που δεν έχουν βρεθεί ακόμη, γύρω στα 100 έως 200 δισεκατομμύρια, ένας αδιανόητος αριθμός». NASA JET PROPULSION LABORATORY NASA confirms 5,000 Planets – and Counting Οι περισσότεροι εξωπλανήτες (πάνω από 2.700) ανακαλύφθηκαν με το αμερικανικό διαστημικό τηλεσκόπιο «Κέπλερ», που λειτούργησε μεταξύ 2009 και 2018. Από τα επίγεια τηλεσκόπια «κυνηγούς» εξωπλανητών, αξιοσημείωτη είναι η επίδοση του οργάνου HARPS του Ευρωπαϊκού Νοτίου Παρατηρητηρίου (ESO) στη Χιλή, που έχει βρει περισσότερους από 150 πλανήτες. https://naftemporiki.gr/story/1844881/anakalufthikan-65-neoi-eksoplanites-anebazontas-ton-sunoliko-arithmo-tous-se-5-xiliades-binteo
  6. Δροσος Γεωργιος

    Γανυμήδης

    Γιγάντιοι κρατήρες από κρυοηφαίστεια ανακαλύφθηκαν στον Γανυμήδη. NASA/JPL-Caltech/SwRI/MSSS Το σκάφος της αποστολής Juno που εξερευνά τον Δία και τα δεκάδες φεγγάρια του είχε κάνει ένα ακόμη πέρασμα από τον Γανυμήδη τον πιο ογκώδη, φωτεινό και μεγαλύτερο φυσικό δορυφόρος του πλανήτη Δία αλλά και του Ηλιακού συστήματος. Με διάμετρο 5.268 είναι μεγαλύτερος ακόμη και από τον πλανήτη Ερμή και τον νάνο πλανήτη Πλούτωνα.Το Juno είχε περάσει από τον Γανυμήδη τον περασμένο Ιούνιο και τα στελέχη της αποστολής μετά από την επεξεργασία των δεδομένων ανακοίνωσαν ότι το σκάφος όχι έχει καταγράψει νέες μεγάλης ευκρίνειας εικόνες της επιφάνειας του δορυφόρου. Οι εικόνες αυτές θα βοηθήσουν στην καλύτερη μελέτη των γεωλογικών δομών που ήδη γνωρίζαμε ότι υπήρχαν στον Γανυμήδη. Όμως το Juno εντόπισε και άγνωστους μέχρι σήμερα γεωλογικούς σχηματισμούς και ειδικότερα κάποιους τεράστιους κρατήρες που είχαν περάσει απαρατήρητοι από τις προηγούμενες αποστολές που επισκέφτηκαν τον δορυφόρο. Ένας από αυτούς τους κρατήρες έχει διάμετρο 110 χλμ. και ένας άλλος διάμετρο 100 χλμ.Οι επιστήμονες εικάζουν ότι αυτοί οι κρατήρες δεν είναι αποτέλεσμα της πτώσης κάποιου αστεροειδή ή κομήτη στην επιφάνεια του Γανυμήδη αλλά της δραστηριότητας κρυοηφαιστείων που εκτόξευαν παγωμένο νερό και αέρια από το εσωτερικό του δορυφόρου. Αυτό σημαίνει ότι ο Γανυμήδης είχε πολύ μεγαλύτερη ηφαιστειακή δραστηριότητα από όσο πιστεύαμε μέχρι σήμερα. Οι επιτελείς της αποστολής αναφέρουν ότι συνεχίζεται η επεξεργασία των δεδομένων από το πέρασμα του Juno στον Γανυμήδη και είναι πολύ πιθανό να κρύβουν νέες εκπλήξεις. INSANE CURIOSITY New Photos Of The Icy World Ganymede Το μαγνητικό πεδίο.Η επιφάνεια του Γανυμήδη είναι ένα μείγμα δύο διαφορετικών τύπων εδαφών. Το ένα είναι πολύ παλιό, με πολλούς κρατήρες και σκοτεινές περιοχές, και ένα νεώτερο με φωτεινές περιοχές σημαδεμένο με ένα εκτεταμένο τόξο ρηγμάτων και ραβδώσεων που έχουν τεκτονική προέλευση αν και οι λεπτομέρειες μας είναι ακόμη άγνωστες. Το σκούρο έδαφος, το οποίο περιλαμβάνει περίπου το ένα τρίτο της επιφάνειας, περιέχει άργιλο και οργανικές ύλες που θα μπορούσαν να υποδεικνύουν τη σύνθεση των αντικειμένων με τα οποία οι δυο δορυφόροι συγκρούστηκαν.Μια σημαντική ανακάλυψη του Γαλιλαίου ήταν η ύπαρξη μαγνητόσφαιρας στον Γανυμήδη, κάτι που σημαίνει ότι ο δορυφόρος αυτός έχει το δικό του μαγνητικό πεδίο. Λόγω του μαγνητικού αυτού πεδίου είναι πιθανή και η ύπαρξη ενός ρευστού πυρήνα από σίδηρο ή από αγώγιμο αλατισμένο νερό που βρίσκεται κάτω από τον παγωμένο φλοιό του. Άλλες πάλι μετρήσεις μας έδειξαν την πιθανή ύπαρξη ιονόσφαιρας ενώ κάτω από την ιονόσφαιρα πρέπει να υπάρχει και μια πολύ λεπτή και αραιή ατμόσφαιρα. https://naftemporiki.gr/story/1844551/gigantioi-kratires-apo-kruoifaisteia-anakalufthikan-ston-ganumidi
  7. Το Hubble μπήκε μέσα στο «μάτι» του Σύμπαντος (βίντεο) ESA/Hubble & NASA, D. Sand, K. S Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble κατέγραψε τις πιο λεπτομερείς εικόνες ενός από του πιο εντυπωσιακούς γαλαξίες του Σύμπαντος η όψη του οποίου τον κάνουν να μοιάζει σύμφωνα με τους ειδικούς με ένα γιγάντιο κοσμικό μάτι. Ο NGC 1097 είναι ραβδωτός σπειροειδής γαλαξίας, ο οποίος απέχει περίπου 45 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη και βρίσκεται στον αστερισμό Κάμινο. Είναι επίσης γαλαξίας Σίφερτ. Οι γαλαξίες Σίφερτ αποτελούν ένα τύπο γαλαξιών που περιλαμβάνουν έναν εξαιρετικά λαμπρό μικρό πυρήνα, ο οποίος μπορεί μερικές φορές να ξεπερνά σε φωτεινότητα ολόκληρο τον περιβάλλοντα γαλαξία Στο κέντρο του NGC 1097 βρίσκεται μια υπερμεγέθης μαύρη τρύπα που εκτιμάται ότι έχει μάζα περίπου 140 εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τη μάζα του Ήλιου.Γύρω από αυτήν την μαύρη τρύπα υπάρχει μεγάλος δακτύλιος περιοχών γέννησης νέων άστρων, εξαιτίας της εισροής ύλης από άλλες περιοχές του γαλαξία, ενώ ταυτόχρονα ένα πελώριο δίκτυο αερίων και σκόνης μεταφέρει υλικό από τον δακτύλιο στη μαύρη τρύπα. Η διάμετρος του NGC 1097 είναι περίπου 5.000 έτη φωτός, ενώ οι βραχίονες του εκτείνονται για δεκάδες χιλιάδες έτη φωτός. THEBHP NASA Hubble Sees the Eye of a Colorful Galaxy NGC 1097 Which is 48 Million Light-Years from Earth Υπάρχουν δύο δορυφορικοί γαλαξίες, ο NGC 1097A και NGC 1097B. Ο πρώτος είναι ο μεγαλύτερος από τους δύο και απέχει 42.000 έτη φωτός από το κέντρο του NGC 1097. Η βαρυτική αλληλεπίδραση είναι πολύ έντονη ανάμεσα στον NGC 1097 και τον NGC 1097Α. https://naftemporiki.gr/story/1844167/to-hubble-mpike-mesa-sto-mati-tou-sumpantos-binteo
  8. Τρεις Ρώσοι κοσμοναύτες στον Διαστημικό Σταθμό με τα χρώματα της Ουκρανίας. Οι κοσμοναύτες Oleg Artemyev, Denis Matveev και Sergey Korsakov έφτασαν στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό με το διαστημόπλοιο Soyuz στις 18 Μαρτίου 2022. Οι τρεις κοσμοναύτες φορούσαν στολές πτήσης σε χρώμα κίτρινο (έντονο) και μπλε, στα χρώματα της σημαίας της Ουκρανίας. Μια επιλογή που προκάλεσε απορίες. (Εικόνα: Roscosmos TV) Πάντως κανένας από τους τρεις νεοαφιχθέντες κοσμοναύτες δεν κατάγεται από την Ουκρανία: ο Artemyev γεννήθηκε στη σημερινή Λετονία, ο Matveev στην Αγία Πετρούπολη και ο Korsakov στο σημερινό Κιργιστάν.Ο Artemyev, ο διοικητής του Σογιούζ, ρωτήθηκε για τα χρώματα των στολών, και απάντησε (στα ρωσικά) ότι υπήρχε πλεόνασμα κίτρινου υφάσματος στις αποθήκες ! H επιστήμη πιο δυνατή από τον πόλεμο;
  9. Οι αστροναύτες θα μετακινούνται στη Σελήνη με «παιδικό καροτσάκι» (βίντεο) Venturi Astrolab Το εικονιζόμενο FLEX υπόσχεται εύκολες και αποτελεσματικές μετακινήσεις για τους αστροναύτες στη Σελήνη. Στις επανδρωμένες αποστολές που πραγματοποιήθηκαν πριν από μισό αιώνα στη Σελήνη χρησιμοποιήθηκαν και κάποια οχήματα μετακίνησης των αστροναυτών στην επιφάνεια του φυσικού μας δορυφόρου. Ήταν οχήματα που έμοιαζαν με τα μικρά αυτοκινητάκια που χρησιμοποιούνται στα γήπεδα του γκολφ.Τα τελευταία χρόνια και ενόψει των επανδρωμένων αποστολών που σχεδιάζονται να γίνουν στη Σελήνη ξανά διάφορες εταιρείες έχουν παρουσιάσει μια σειρά από οχήματα μεταφοράς ανθρώπων και φορτίων. Κάθε ένα από αυτά ξεχωρίζει για τις δυνατότητες που προσφέρει στους αστροναύτες για όσο το δυνατόν πιο μεγάλης διάρκειας χρήσης και παραμονής σε αυτά παρέχοντας ταυτόχρονα όσο το δυνατόν μεγαλύτερη άνεση και ασφάλεια σε αυτούς. Η νεοφυής εταιρεία Venturi Astrolab που εδρεύει στην Καλιφόρνια παρουσίασε τη δική της πρόταση για ένα σεληνιακό όχημα η οποία όσον αφορά τον σχεδιασμό σίγουρα ξεχωρίζει από όλα τα υπόλοιπα αντίστοιχα οχήματα.Το όχημα που ονομάζεται FLEX (Flexible Logistics and Exploration) μοιάζει με ένα τεράστιο παιδικό καροτσάκι και διευκολύνει σύμφωνα με τους δημιουργούς του τους αστροναύτες να συλλέγουν γρήγορα και εύκολα δείγματα εδάφους και πετρωμάτων καθώς μετακινούνται στην επιφάνεια της Σελήνης. Δεδομένης της εκπεφρασμένης επιθυμίας όχι μόνο της NASA αλλά και της Κίνας και της Ρωσίας για δημιουργία βάσεων στην επιφάνεια της Σελήνης εντός πιθανώς της δεκαετίας η Venturi Astrolab δηλώνει ότι τα οχήματα της μπορούν να παρέχουν εκτός από ερευνητικές και υπηρεσίες ταξί ή ακόμη και κούριερ.Για αυτό τον λόγο η εταιρία δηλώνει ότι θα ξεκινήσει την παραγωγή ενός μεγάλου αριθμού των οχημάτων της για να είναι στη διάθεση των διαστημικών υπηρεσιών που θα πραγματοποιήσουν επανδρωμένες αποστολές στη Σελήνη τα επόμενα χρόνια. NASA SPACE NEWS Venturi Astrolab debuts FLEX rover for lunar, planetary exploration Το FLEX μπορεί αν χρειαστεί να μετατρέπεται σε αυτόνομο όχημα που ελέγχεται από κάποιον χειριστή που βρίσκεται μακριά από αυτό ενώ επίσης ακόμη και αν έχει επιβάτες διαθέτει σύστημα ημιαυτόνομης κίνησης και μπορεί να κάνει μόνο του μανούβρες όπου χρειάζεται. https://naftemporiki.gr/story/1841531/oi-astronautes-tha-metakinountai-sti-selini-me-paidiko-karotsaki-binteo
  10. Δορυφόρος ακτινογραφεί αμμοθύελλα 4 χιλιάδων χλμ. στον Άρη. Ο Άρης είναι μια απέραντη έρημος και συχνά προκαλούνται εκεί αμμοθύελλες που έχουν συνήθως πολύ μεγάλη ένταση αλλά και κάποιες φορές κολοσσιαία έκταση. Μια τέτοια τεραστίων διαστάσεων αμμοθύελλα κάλυψε μεγάλο μέρος της νότιας πλευράς του Κόκκινου Πλανήτη. Η αμμοθύελλα είχε έκταση περίπου τεσσάρων χιλιάδων χλμ. και την κατέγραψε ο δορυφόρος Hope των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.Οι δορυφόροι που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τον Άρη έχουν καταγράψει αμμοθύελλες στον πλανήτη αλλά είναι η πρώτη φορά που έγινε λεπτομερής παρατήρηση του φαινομένου. Η συγκεκριμένη αμμοθύελλα διήρκεσε περίπου δύο εβδομάδες και κυριολεκτικά κάλυψε τα πάντα στο πέρασμα της ακόμη και ορισμένους από τους μεγαλύτερους κρατήρες του Άρη. Ο δορυφόρος κατάφερε να κάνει αναλύσεις και να καταγράψει μια σειρά από δεδομένα όπως την κατανομή της σκόνης, των υδρατμών αλλά και των παγωμένων νεφών διοξειδίου του άνθρακα που μετακινούσε η αμμοθύελλα όσο διαρκούσε. Τα δεδομένα αυτά βοηθούν επίσης στην κατανόηση του πώς οι αμμοθύελλες στον Κόκκινο Πλανήτη εκδηλώνονται και εξελίσσονται.Η απόκτηση γνώσεων για τις αμμοθύελλες στον Άρη θα βοηθήσει πολύ στην λήψη μέτρων για την ασφαλή παραμονή των ανθρώπων στον πλανήτη αλλά και την προστασία των μηχανημάτων και εγκαταστάσεων που θα υπάρχουν εκεί όταν ξεκινήσουν οι επανδρωμένες αποστολές. Οι αμμοθύελλες προκαλούν προβλήματα λειτουργίας στα ρομπότ εξερεύνησης που έχουμε στείλει στον Άρη αφού καλύπτουν με σκόνη τα ηλιακά πάνελ των ρομπότ τα οποία τους παρέχουν την απαραίτητη ενέργεια για να λειτουργούν. UAE SPACE AGENCY Στο νότιο τμήμα του Άρη εικονίζεται η γιγάντια αμμοθύελλα που κατέγραψε ο δορυφόρος των ΗΑΕ. UAE SPACE AGENCY Εικόνα του Άρη που κατέγραψε ο δορυφόρος των ΗΑΕ όταν η αμμοθύελλα εξαφανίστηκε. NATIONAL GEOGRAPHIC Mega Dust Storms | MARS Σε κάποιες περιπτώσεις οι αμμοθύελλες σκέπασαν κάποια από τα ρομπότ προκαλώντας τους τελικά μόνιμες βλάβες. https://naftemporiki.gr/story/1842356/doruforos-aktinografei-ammothuella-4-xiliadon-xlm-ston-ari
  11. Μελετήθηκαν για πρώτη φορά τα «μπάζα» του εσωτερικού της Γης. Mingming Li/ASU Τρισδιάστατη απεικόνιση των όγκων υλικών που υπάρχουν στον μανδύα της Γης και επηρεάζουν την γωλογική στης δραστηριότητα. Έχει διαπιστωθεί ότι στον μανδύα της Γης υπάρχουν δύο τεράστιοι άμορφοι όγκοι υλικών. Ο ένας βρίσκεται κάτω από την αφρικανική ήπειρο και ο άλλος κάτω από τον Ειρηνικό Ωκεανό. Οι επιστήμονες τους έχουν ονομάσει LLSVP (large low-shear-wave-velocity provinces) και έχουν διατυπωθεί διάφορες θεωρίες για την ύπαρξη τους.Μία κάνει λόγο για συσσωρεύσεις υλικών του φλοιού που υποχώρησαν στον μανδύα. Μια άλλη αναφέρει ότι μάζες αυτές είναι αποτέλεσμα στερεοποίησης ενός ωκεανού μάγματος που υπήρχε στα κατώτερα στρώματα του μανδύα στα πρώτα στάδια της γεωλογικής ιστορία του πλανήτη. Μια τρίτη και σίγουρα η πιο ενδιαφέρουσα θεωρία αναφέρει ότι οι όγκοι αυτοί είναι απομεινάρια του διαστημικού σώματος που έπεσε στη Γη το οποίο είχε μέγεθος παρόμοιο με αυτό του Άρη και προϊόν αυτής της κολοσσιαίας σύγκρουσης ήταν η δημιουργία της Σελήνης.Με δημοσίευση τους στην επιθεώρηση «Nature Geoscience» ερευνητές του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Αριζόνα παρουσιάζουν τα αποτελέσματα της πιο λεπτομερούς μελέτης που έχει γίνει μέχρι στιγμής για αυτούς τους τους μυστηριώδεις όγκους που παίζουν όπως φαίνεται σημαντικό γεωλογικό ρόλο.Σύμφωνα με τους ερευνητές αυτή η μάζα υλικών που βρίσκεται κάτω από την Αφρική βρίσκεται πιο κοντά στην επιφάνεια από ότι πιστευόταν μέχρι σήμερα και είναι πιο ασταθής από εκείνη του Ειρηνικού Ωκεανού. Πιο συγκεκριμένα ο αφρικανικός όγκος βρίσκεται χίλια χλμ. πιο ψηλά στον μανδύα από ότι ο όγκος του Ειρηνικού. Αυτό πιθανώς εξηγεί γιατί ο φλοιός της Αφρικής ανυψώνεται αλλά και γιατί η αφρικανική ήπειρος παρουσιάζει ιδιαίτερα μεγάλη ηφαιστειακή δραστηριότητα εδώ και εκατοντάδες εκατ. έτη έχοντας εκδηλωθεί εκεί πολλές εκρήξεις υπερηφαιστείων.«Το γεγονός ότι ο όγκος της Αφρικής βρίσκεται πολύ πιο ψηλά από αυτόν του Ειρηνικού είναι λιγότερο πυκνός και άρα πιο ασταθής. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να συμβάλει στο μέλλον σε νέες κινήσεις ανύψωσης της επιφάνειας της Αφρικής, σε εκδήλωση σεισμών αλλά και σε εκδήλωση εκρήξεων υπερηφαιστείων» αναφέρει ο γεωλόγος Κιάν Γιουάν, μέλος της ερευνητικής ομάδας. https://naftemporiki.gr/story/1841993/meletithikan-gia-proti-fora-ta-mpaza-tou-esoterikou-tis-gis
  12. H NASA κατέγραψε την πορεία του αστεροειδή που έπεσε στη Νορβηγική Θάλασσα (βίντεο) Ο Ούγγρος αστρονόμος Κριστιάν Σασνέζκι έκανε παρατηρήσεις το πρωί της 11ης Μαρτίου με ένα τηλεσκόπιο που βρίσκεται στα όρη Μάτρα 80 χλμ. έξω από την Βουδαπέστη. Έκπληκτος διαπίστωσε ότι ένας διαστημικός βράχος βρισκόταν σε πορεία σύγκρουσης με τη Γη. Ο Σασνέζκι σήμανε ενημέρωσε αμέσως τη διεθνή επιστημονική κοινότητα και τις αρμόδιες υπηρεσίες. Ενεργοποιήθηκε άμεσα το σύστημα «Scout» της NASA το οποίο είναι σχεδιασμένο να καταγράφει την πορεία που ακολουθούν διαστημικά σώματα που εντοπίζονται να κινούνται με δυνητικά απειλητική για τον πλανήτη μας τροχιά. Το σύστημα άρχισε να καταγράφει την πορεία του αστεροειδή που ονομάστηκε 2022 EB5 και είχε διάμετρο τριών μέτρων. Η πορεία του πράγματι τον έφερνε στον πλανήτη μας και δύο ώρες μετά τον εντοπισμό του (στις 11:23 το πρωί ώρα Ελλάδος) ο αστεροειδής εισήλθε στη γήινη ατμόσφαιρα και σύμφωνα με τους ειδικούς πιθανότατα διαλύθηκε φλεγόμενος στον αέρα και δεν έπεσε, τουλάχιστον ολόκληρος, στη θάλασσα. JPLRAW Asteroid 2022 EB5's predicted orbit around the Sun «Το Scout ξεκίνησε αμέσως μετά την αρχική ειδοποίηση για τον εντοπισμό του αστεροειδή να κάνει τους υπολογισμούς και όσο περνούσε η ώρα και έρχονταν συνεχώς νέα δεδομένα από τις παρατηρήσεις των τηλεσκοπίων από όλο τον κόσμο το σύστημα υπολόγιζε με ολοένα και και μεγαλύτερη ακρίβεια την πορεία και το σημείο από το οποίο θα έκανε την είσοδο του στον πλανήτη» αναφέρει ο Νταβίντε Φαρνότσια, μηχανικός του Τμήματος Αεριώθησης της NASA μέλος της ομάδας ανάπτυξης και ελέγχου του Scout. https://naftemporiki.gr/story/1843003/h-nasa-kategrapse-tin-poreia-tou-asteroeidi-pou-epese-sti-norbigiki-thalassa-binteo
  13. Δροσος Γεωργιος

    Περί Αστέρων

    Εντοπίστηκε για πρώτη φορά κοσμικό νέφος από «μπάζα» NASA/JPL-Caltech/ Καλλιτεχνική απεικόνιση του νέφους των υλικών από κοσμικές συγκρούσεις σε ένα αστρικό δίσκο ύλης. Οι περισσότερο ή λιγότερο βίαιες συγχωνεύσεις των υλικών (σκόνη, αέρια) που υπάρχουν στους δίσκους που ύλης που δημιουργούνται γύρω από νεογέννητα άστρα οδηγούν προοδευτικά στον σχηματισμό ολοένα και μεγαλύτερων διαστημικών αντικειμένων τα οποία αρχίζουν να συγκρούονται πλέον μεταξύ τους με τελικό αποτέλεσμα τη δημιουργία των πλανητών και των δορυφόρων τους.Ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Αριζόνα παρουσιάζει την επιθεώρηση «Astrophysical Journal» τα αποτελέσματα της έρευνας της η οποία ξεκίνησε το 2015. Η πιο ενδιαφέρουσα ανακάλυψη στο πλαίσιο αυτής της έρευνας ήταν ο εντοπισμός ενός νέφους από «μπάζα» σε ένα αστρικό δίσκο ύλης. Αυτό το νέφος αποτελούνταν στην ουσία από τα απομεινάρια συγκρούσεων διαστημικών αντικειμένων και οι ερευνητές το εντόπισαν καθώς περνούσε μπροστά από το άστρο μπλοκάροντας για λίγο το φως του.Το νέφος έχει δημιουργηθεί στο ηλικίας 10 εκατ. ετών άστρο HD 166191 που βρίσκεται σε απόσταση 329 έτη φωτός από τη Γη. Παρατηρήσεις που είχαν γίνει με διαστημικά τηλεσκόπια στο παρελθόν και ειδικά με το διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer, που είναι πλέον εκτός λειτουργίας, είχαν υποδείξει την ύπαρξη τέτοιου είδους νεφών σε αστρικούς δίσκους ύλης αλλά είναι η πρώτη φορά που υπάρχει απευθείας παρατήρηση τους. Γνωρίζοντας τα χαρακτηριστικά του άστρου (μέγεθος, επίπεδο φωτεινότητα κ.α.) οι ερευνητές μπόρεσαν να υπολογίσουν το μέγεθος του νέφους αλλά και το μέγεθος των αντικειμένων που συγκρούστηκαν προκαλώντας τη δημιουργία του νέφους. Υπολόγισαν επίσης την ταχύτητα με την οποία κινείται και διασκορπίζεται το νέφος.«Δεν υπάρχει κάτι που να αντικαθιστά την εμπειρία του αυτόπτη μάρτυρα ενός φαινομένου. Όλες οι προηγούμενες αναφορές για τέτοιου είδους νέφη δεν είχε βρεθεί τρόπος να πιστοποιηθούν και έτσι υπήρχαν μόνο θεωρητικά μοντέλα για το πώς εξελίσσονται οι συγκρούσεις που προκαλούν αυτά τα νέφη και πώς αυτά μοιάζουν» αναφέρει ο Τζορτζ Ριέκε, εκ των επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας η οποία πραγματοποίησε περισσότερες από 100 παρατηρήσεις στο άστρο από το 2015 ως το 2019 και χρειάστηκε άλλα τρία μελετών για να καταλήξει στα τελικά της συμπεράσματα. https://naftemporiki.gr/story/1844056/entopistike-gia-proti-fora-kosmiko-nefos-apo-mpaza
  14. Γαλαξιακό ταγκό με σπάνιους παρτενέρ. ESA/Hubble & NASA, J. Dalcanton, Dark Energy Surve Οι δύο γαλαξίες αλληλεπιδρούν και έχει δημιουργηθεί μια «γέφυρα» ανάμεσα τους από άστρα και κοσμική ύλη, Άλλη μια εντυπωσιακή σκηνή τον απέραντο κόσμο του Διαστήματος προσέθεσε στην ατελείωτη λίστα του το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble που εδώ και τρεις δεκαετίες μας αποκαλύπτει όσα συμβαίνουν σε κάθε σημείο του Σύμπαντος. Οι κάμερες του Hubble εστίασαν σε απόσταση 320 εκατ. ετών φωτός από τη Γη στον αστερισμό της Ανδρομέδας. Εκεί βρίσκεται ένας μεγάλος σπειροειδής γαλαξίας, ο NGC 169, και ένας μικρότερος γαλαξίας, ο IC 1559 που διαθέτει πολικό δακτύλιο. Πρόκειται για ένα σπάνιο είδος γαλαξία με αστέρια, αέριο και σκόνη σε τροχιά με τους δακτυλίους κάθετα προς το επίπεδο του γαλαξιακού δίσκου.Οι δύο γαλαξίες έχουν πλησιάσει τόσο κοντά ο ένας στον άλλο που προκαλούνται σε αυτούς αλληλεπιδράσεις τις οποίες κατέγραψε με λεπτομέρεια και σε τρισδιάστατη απεικόνιση το Hubble. Αυτό το γαλαξιακό ζεύγος έχει λάβει την κωδική ονομασία Arp 282 και οι επιστήμονες το μελετούν για να διαπιστώσουν τις κοσμικές διεργασίες και φαινόμενα που εξελίσσονται εκεί μεταβάλλοντας τη δομή και τη μορφή τους. Στην εικόνα που δόθηκε στη δημοσιότητα είναι ορατή μια λωρίδα που ενώνει τους δύο γαλαξίες. Σε αυτή την λωρίδα υπάρχουν άστρα, κοσμική σκόνη και αέρια τα οποία μετακινούνται από τον ένα γαλαξία προς τον άλλο εξαιτίας των βαρυτικών αλληλεπιδράσεων ανάμεσα τους. WONDER WORLD Hubble Finds a ‘Thrilling Exchange Between Two Galaxies’ Είναι επίσης ενδιαφέρον ότι και οι δύο γαλαξίες έχουν ενεργούς πυρήνες κάτι που σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία σημαίνει ότι συντελούνται εκεί διαφόρων ειδών μη αστρικής προέλευσης κοσμικά φαινόμενα που με τις υπάρχουσες γνώσεις που διαθέτουμε για το Σύμπαν εξηγούνται μόνο από την ύπαρξη μιας υπερμεγέθους μαύρης τρύπας η οποία είναι ενεργή και συσσωρεύει μάζα γύρω από αυτή. https://naftemporiki.gr/story/1841727/galaksiako-tagko-me-spanious-partener
  15. Στείλτε το όνομά σας στη Σελήνη. NASA Σύμφωνα με τον υπάρχοντα σχεδιασμό τον προσεχή Μάϊο θα εκτοξευτεί το σκάφος της πρώτης αποστολής του προγράμματος Artemis της NASA. Το πρόγραμμα αυτό είναι ο διάδοχος του θρυλικού προγράμματος Apollo στο πλαίσιο του οποίου πραγματοποιήθηκαν οι πρώτες επανδρωμένες αποστολές στη Σελήνη. Το πρόγραμμα Artemis έχει στόχο να επαναφέρει τον άνθρωπο στον φυσικό μας δορυφόρο και μάλιστα αυτή τη φορά με πιο μόνιμο τρόπο.Η πρώτη αποστολή του προγράμματος Artemis 1 θα είναι μη επανδρωμένη και θα δοκιμαστεί το Orion, του σκάφος που θα χρησιμοποιηθεί στις επόμενες επανδρωμένες αποστολές. Το Orion θα ταξιδέψει στη Σελήνη, θα μπει σε τροχιά γύρω από αυτή και θα επιστρέψει στη Γη. Η NASA ανακοίνωσε ότι όποιος επιθυμεί μπορεί να προσθέσει το όνομά του σε μια λίστα που θα έχει μαζί του το σκάφος. Όποιος θέλει να ταξιδέψει το όνομα του στη Σελήνη, μπορεί να το κάνει εδωΗ επόμενη αποστολή του προγράμματος, Artemis II θα είναι επανδρωμένη, θα πετάξει γύρω από τη Σελήνη και θα επιστρέψει. Η αποστολή Artemis III είναι αυτή που το πλήρωμα της θα πατήσει μετά από μισό αιώνα το έδαφος της Σελήνης. Στο πλήρωμα θα βρίσκεται τουλάχιστον μια γυναίκα η οποία θα είναι και αυτή που θα βγει πρώτη από τη σεληνάκατο και θα γίνει η πρώτη γυναίκα που πατάει το πόδι της στη Σελήνη. https://naftemporiki.gr/story/1840712/steilte-to-onoma-sas-sti-selini
  16. Ματαιώθηκε η ευρω-ρωσική αποστολή στον Άρη. Το ευρωπαϊκό τροχοφόρο ρομπότ «Rosalind Franklin» επρόκειτο να εκτοξευτεί φέτος με ρωσικό πύραυλο. Η ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA ανέστειλε και επίσημα την Πέμπτη την ευρω-ρωσική αποστολή Exomars που προγραμματιζόταν να εκτοξευτεί φέτος για τον Άρη.Το Συμβούλιο της ESA συνεδρίασε στο Παρίσι στις 16-17 Μαρτίου για να αξιολογήσει την κατάσταση που έχει προκύψει στις σχέσεις Ευρώπης-Ρωσίας λόγω της εισβολής στην Ουκρανία.«Ως διακυβερνητικός οργανισμός με εντολή να αναπτύξουμε και να υλοποιήσουμε διαστημικά προγράμματα με πλήρη σεβασμό τις ευρωπαϊκές αξίες, εκφράζουμε τη βαθιά λύπη μας για τις ανθρώπινες απώλειες και τις τραγικές συνέπειες της επιθετικότητας προς την Ουκρανία» ανέφερε σε ανακοίνωσή του.Ο επικεφαλής της ρωσικής διαστημικής υπηρεσίας Roscosmos, Ντιμίτρι Ρογκόζιν, σχολίασε την ανακοίνωση στο telegram, λέγοντας ότι η δουλειά χιλιάδων επιστημόνων διαγράφηκε από μια κόλλα χαρτί με την υπογραφή ενός ευρωπαίου γραφειοκράτη και δήλωσε ότι η Ρωσία θα πραγματοποιήσει μόνη της την ερευνητική αποστολή στον Άρη. Η ESA, η οποία ιδρύθηκε το 1975 και έχει 22 κράτη-μέλη, μεταξύ των οποίων η Ελλάδα, αναφέρει ότι «ευθυγραμμίζεται πλήρως με τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία από τα κράτη-μέλη της».Αποφάσισε ομόφωνα ότι είναι αδύνατο να συνεχιστεί η συνεργασία με τη ρωσική διαστημική υπηρεσία Roscosmos για αποστολή ExoMars, η οποία προέβλεπε την εκτόξευση του ευρωπαϊκού τροχοφόρου ρομπότ «Rosalind Franklin» με ρωσικό πύραυλο και πλατφόρμα προσεδάφισης.Παράλληλα δόθηκε εντολή στον γενικό διευθυντή της ESA να πραγματοποιήσει μια γρήγορη έρευνα για να εξετάσει τις καλύτερες δυνατές εναλλακτικές επιλογές προκειμένου να προχωρήσει η αποστολή του ρομπότ.Μετά την απόφαση της Roscosmos να διακόψει τις εκτοξεύσεις ρωσικών πυραύλων Soyuz από το ευρωπαϊκό διαστημικό κέντρο στη Γαλλική Γουιάνα, η ESA θα αναζητήσει εναλλακτικές λύσεις εκτόξευσης για τις προγραμματισμένες διαστημικές αποστολές Galileo M10, Galileo M1, Euclid και EarthCare.Η ESA διαβεβαίωσε πάντως ότι η συνεργασία με τη Ρωσία στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό συνεχίζεται για λόγους ασφάλειας της λειτουργίας του και του πολυεθνικού πληρώματος. Sade – Why can’t we live Together? https://physicsgg.me/2022/03/17/ματαιώθηκε-η-ευρω-ρωσική-αποστολή-στο/
  17. Δροσος Γεωργιος

    Μαύρες Τρύπες

    Μαύρες τρύπες με μαλλιά επιλύουν (ξανά) το παράδοξο του Hawking. Άλλη μια «λύση» στο παράδοξο της απώλειας πληροφοριών της μαύρης τρύπας που διατύπωσε για πρώτη φορά ο Steven Hawking. Σύμφωνα με την γενική θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν, οι μαύρες τρύπες έχουν μόνο τρεις παρατηρήσιμες ιδιότητες: μάζα, σπιν και ηλεκτρικό φορτίο. Δεν υπάρχουν κάποια επιπλέον παρατηρήσιμα χαρακτηριστικά, όπως εξογκώματα, ανομοιομορφίες κ.λπ. (τα εποναμαζόμενα «τρίχες» ή «μαλλιά» της μαύρης τρύπας) Οι μαύρες τρύπες είναι νεκρά άστρα που έχουν καταρρεύσει και το βαρυτικό τους πεδίο είναι τόσο ισχυρό που τίποτε, ούτε καν το φως, δεν μπορεί να διαφύγει από το εσωτερικό τους. Αυτό σημαίνει ότι μαζί με τα φωτόνια και τα σωματίδια που «καταβροχθίζονται» από αυτές, φαίνεται πως εξαφανίζονται για πάντα και οι πληροφορίες κωδικοποιούνται σε αυτά. Τούτο όμως δεν συμφωνεί με την θεμελιώδη θεωρία της κβαντικής φυσικής, σύμφωνα με την οποία η πληροφορία δεν μπορεί ποτέ να χαθεί, αλλά πάντοτε διατηρείται.Στη μια νέα έρευνα που δημοσιεύεται στο περιοδικό Physical Review Letters, οι Xavier Calmet και Stephen Hsu, υποστηρίζουν ότι έχουν επιλύσει το παράδοξο της χαμένης πληροφορίας δείχνοντας ότι οι μαύρες τρύπες έχουν μια ιδιότητα, ένα αποτύπωμα στο βαρυτικό τους πεδίο, που την ονομάζουν «κβαντικό μαλλί». Ονόμασαν το αποτύπωμα «κβαντικό μαλλί» διότι η θεωρία τους αντικαθιστά την προηγούμενη ιδέα, το «θεώρημα χωρίς μαλλιά» που αναπτύχθηκε από τον John Archibald Wheeler την δεκαετία του 1960 (για την ακρίβεια η εικασία no-hair διατυπώθηκε για πρώτη φορά από τους John Wheeler και Remo Ruffini τo 1971 στο Physics Today). Αυτό που ήθελε να πει o Wheeler με το «δεν έχουν τρίχες ή μαλλιά» ήταν ότι οι μαύρες τρύπες δεν έχουν κάποια παρατηρήσιμα χαρακτηριστικά, όπως εξογκώματα, ανομοιομορφίες κ.λπ. Όταν μια μαύρη τρύπα σχηματίζεται από την κατάρρευση ενός άστρου, ο ορίζοντας των γεγονότων της καταλήγει σε ένα τέλειο σφαιρικό σχήμα χωρίς κανένα χαρακτηριστικό. Οι μαύρες τρύπες χαρακτηρίζονται από την μάζα, την ιδιο-στροφορμή και το ηλεκτρικό φορτίο τους. Εάν αυτές οι τιμές είναι ίδιες για οποιεσδήποτε δύο μαύρες τρύπες, είναι αδύνατο να τις ξεχωρίσουμε μεταξύ τους. Αυτό εννοούν όταν λένε πως οι μαύρες τρύπες δεν έχουν μαλλιά (ή τρίχες).Οι Calmet και Hsu στην εργασία τους με τίτλο «Quantum Hair and Black Hole Information» σε αντίθεση με το no hair θεώρημα, υποστηρίζουν ότι επιλύουν το παράδοξο του Hawking γεφυρώνοντας το χάσμα μεταξύ της γενικής σχετικότητας και της κβαντικής μηχανικής. Η έννοια του ‘κβαντικού μαλλιού’ επιτρέπει στις πληροφορίες που εισέρχονται σε μια μαύρη τρύπα να βγουν ξανά διαμέσου της ακτινοβολίας Hawking, χωρίς να παραβιαστεί καμία από τις σημαντικές αρχές της κάθε θεωρίας. Πρόκειται, σύμφωνα με τους συγγραφείς για μια απλή και κομψή λύση.Καλό είναι να επισημανθεί ότι έχουν δημοσιευθεί αρκετές μαθηματικές λύσεις για το παράδοξο της μαύρης τρύπας, αλλά δεν υπάρχουν – και μάλλον δεν θα υπάρξουν ποτέ- τα απαιτούμενα πειραματικά δεδομένα για να επιβεβαιωθεί κάποια από αυτές, αφού δεν μπορούμε να παρατηρήσουμε την εξάτμιση των μαύρων τρυπών. Παρ’ όλα αυτά οι εν λόγω μελέτες και οι συγγραφείς τους προβάλλονται από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Έτσι, αφενός μεν κεντρίζεται το ενδιαφέρον του κοινού και αφετέρου οι ερευνητές γίνονται γνωστοί βελτιώνοντας την θέση τους, στον άγριο πολλές φορές, επαγγελματικό ανταγωνισμό της επιστημονικής κοινότητας. https://physicsgg.me/2022/03/18/μαύρες-τρύπες-με-μαλλιά-επιλύουν-ξανά/
  18. Το τηλεσκόπιο Γαία φωτογράφισε το τηλεσκόπιο Webb. … και το Webb εστίασε στο πρώτο του άστρο Και τα δύο διαστημικά τηλεσκόπια βρίσκονται σε τροχιές γύρω από το σημείο Lagrange 2 (L2), 1,5 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τη Γη. Το Gaia έφτασε εκεί το 2014, ενώ το Webb τον Ιανουάριο του 2022. To πράσινο βέλος δείχνει το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb, όπως το ‘είδε’ στις 18 Φεβρουαρίου 2022 το διαστημικό παρατηρητήριο Gaia του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος. Tα δύο διαστημόπλοια απείχαν 1 εκατομμύριο χιλιόμετρα μεταξύ τους, και το Webb εμφανίζεται ως μία μικροσκοπική φωτεινή κηλίδα. Εν τω μεταξύ η αμερικανική διαστημική υπηρεσία πέτυχε ένα σημαντικό στόχο όσον αφορά την προετοιμασία του James Webb. Ολοκληρώθηκε με επιτυχία η ευθυγράμμιση των 18 κατόπτρων του, με την κυρίως κάμερα,NIRCam. Το αποτέλεσμα φαίνεται στην εικόνα του άστρου-στόχου 2MASS J17554042+6551277 που συνέλαβε, όπου καταγράφονται και πολλοί μακρινοί γαλαξίες: Αν και θα περάσουν μερικοί μήνες έως ότου ολοκληρωθεί η πλήρης προετοιμασία του James Webb, η επίτευξη αυτού του στόχου σημαίνει ότι το μοναδικό στο είδος του οπτικό σύστημα του Webb λειτουργεί με επιτυχία. https://physicsgg.me/2022/03/16/το-τηλεσκόπιο-γαία-φωτογράφισε-το-τηλ/
  19. Δίδυμη γένεση στο διάστημα. Το πάλσαρ PSR J2030+4415 που βρίσκεται σε απόσταση 1.600 έτη φωτός από τη Γη δημιούργησε μια τεράστια δέσμη ύλης-αντιύλης Ένα μικροσκοπικό πάλσαρ στο μέγεθος μιας πόλης κατέρρευσε δημιουργώντας μια δέσμη ύλης και αντιύλης που εκτείνεται σε απόσταση τρισεκατομμυρίων μιλίων. Την πλήρη έκταση αυτού του ‘νήματος’ αποκάλυψε το διαστημικό τηλεσκόπιο ακτίνων Χ Chandra της NASA. Αυτή η ανακάλυψη θα μπορούσε να βοηθήσει στην ερμηνεία της εμφάνισης των ποζιτρονίων που ανιχνεύονται σε όλο τον Γαλαξία μας.Υπενθυμίζεται ότι τα ποζιτρόνια (ή αντι-ηλεκτρόνια) είναι το αντίστοιχο σωματίδιο αντιύλης του ηλεκτρονίου. Όταν τα φωτόνια έχουν ενέργεια μεγαλύτερη από 1,022 MeV, τότε παρουσία ύλης, μπορούν να μετατραπούν σε ζεύγη ηλεκτρονίων και ποζιτρονίων. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται δίδυμη γένεση. https://physicsgg.me/2022/03/16/δίδυμη-γένεση-στο-διάστημα/
  20. Η δυναμική του γαλαξία μας. Οι γραφικές παραστάσεις δείχνουν τις ταχύτητες περιστροφής διαφόρων δημείων του γαλαξία συναρτήσει της απόστασης από το κέντρο Αριστερά: Προσομοίωση περιστροφής σπειροειδούς γαλαξία χωρίς σκοτεινή ύλη. Δεξιά: Γαλαξίας με μια επίπεδη καμπύλη περιστροφής η οποία αναμένεται στην περίπτωση ύπαρξης σκοτεινής ύλης Ραμαντάς Άρης – ylikonet.gr Θα παραθέσω μία άσκηση για την κίνηση του ήλιου μας στον γαλαξία, απλά για να δούμε τάξεις μεγέθους. Η πραγματικότητα είναι εξαιρετικά πολύπλοκη λόγω δύο δεδομένων.Α) Ο γαλαξίας μας όπως ο ήλιος και οι αέριοι γίγαντες του ηλιακού μας συστήματος Δίας και Κρόνος που δεν είναι συμπαγή στερεά περιστρέφονται διαφορικά, δηλαδή περιστρέφονται ταχύτερα στον ισημερινό και πιο αργά όσο απομακρυνόμαστε απο αυτόν.Β) Ένα σοβαρό πρόβλημα όμως είναι το γεγονός ότι οι ταχύτητες καθώς πλησιάζουμε στα όρια του γαλαξία μας είναι σημαντικά μεγαλύτερες απο τις αναμενόμενες όπως βλέπουμε στο παρακάτω διάγραμμα. Η κόκκινη γραμμή είναι οι μετρούμενες ταχύτητες και οι μπλέ διακεκομένες οι αναμενόμενες αν ο γαλαξίας μας αποτελούνταν μόνο απο συνηθισμένη βαρυονική ύλη. Πάντως αν ο γαλαξίας μας αποτελούνταν μόνο απο βαρυονική ύλη θα είχε αυτοδιαλυθεί δεδομένου ότι τα αστέρια στις παρυφές του θα ήταν χαλαρά συνδεδεμένα βαρυτικά με τον πυρήνα. Η μόνη εξήγηση που προκρίνεται σήμερα για τα παραπάνω είναι η παρουσία σκοτεινής ύλης σε μία άλω γύρω απο τον πυρήνα και σε ποσοστό που αγγίζει το 90% της συνολικής μάζας. Η παρουσία σκοτεινής ύλης λύνει και άλλα ζητήματα όπως η συνοχή σμηνών και υπερσμηνών γαλαξιών καθώς και η παρατηρούμενη εικόνα απο βαρυτικούς φακούς.Η σκοτεινή ύλη δεν εκπέμπει καμία ακτινοβολία σε κανένα μήκος κύματος εξ ου και αόρατη. Αλληλεπιδρά όμως βαρυτικά με τη βαρυονική ύλη. Ζητούμενο επομένως είναι να προσδιοριστεί η φύση της ή να βρεθεί κάτι άλλο στη θέση της. Μια μειοψηφία αστροφυσικών προτείνει μια τροποποιημένη Νευτώνεια βαρύτητα που θα απαντά στα παραπάνω ζητήματα. Όπως και να έχει η πιο οικεία μας δύναμη η βαρύτητα, μας δημιουργεί τα πιο σοβαρά προβλήματα(ας μην ξεχνάμε και την επιταχυνόμενη διαστολή του σύμπαντος), παρά το γεγονός ότι έχουμε δύο θεωρίες για τη βαρύτητα που και οι δύο είναι …σωστές. Ακολουθεί η άσκηση.Θεωρούμε ότι όλη η μάζα του Γαλαξία μας βρίσκεται στο εσωτερικό της τροχιάς του ήλιου, έτσι ώστε να τη θεωρήσουμε όλη συγκεντρωμένη στο κέντρο του γαλαξία μας. Ο ήλιος μας απέχει 29.000 ly από το γαλαξιακό κέντρο και συμπληρώνει μία περιστροφή γύρω από το γαλαξιακό κέντρο σε 230.000.000y. Aν 1 ly = 9,46.015 m, G = 6,67.10-11 N.m2kg-2, μάζα ήλιου ΜΗ = 2.1030 kg, να βρεθούν: i) Η ταχύτητα περιφοράς του γύρω από το γαλαξιακό κέντρο. ii) Ο αριθμός των αστέρων που περιλαμβάνει ο γαλαξίας μας αν υποθέσουμε ότι όλα είναι σαν τον ήλιο μας. η απάντηση βρίσκεται ΕΔΩ: ylikonet.gr https://physicsgg.me/2022/03/15/η-δυναμική-του-γαλαξία-μας/
  21. Δροσος Γεωργιος

    Κοσμολογία

    Τι τρώει το σύμπαν; Όταν κανείς βλέπει τον τίτλο ενός βιβλίου να θέτει το ερώτημα ‘τι τρώει το σύμπαν;’ το μυαλό του ίσως πάει στην ταινία The Neverending Story (ή στην ομώνυμη νουβέλα στην οποία βασίστηκε η ταινία), όπου η χώρα της Φαντασίας καταβροχθίζεται απο την καταστροφική μανία του Τίποτα. Όμως όταν συνειδητοποιήσει ότι ο συγγραφέας είναι o γνωστός φυσικός Paul Davis, τότε αρχίζει να αναρωτιέται μήπως κάτι τέτοιο θα μπορούσε να συμβεί (ή συμβαίνει ήδη) και στo πραγματικό σύμπαν. H μελέτη της κοσμικής μικροκυματικής ακτινοβολίας υποβάθρου που αποτελεί έναν θησαυρό πληροφοριών για το σύμπαν μας αποκάλυψε και κάποια άλυτα προς το παρόν μυστήρια, όπως μια μεγάλη περιοχή του ουρανού που φαίνεται πολύ πιο ψυχρή, απ’ όσο θα έπρεπε. Βρίσκεται στον αστερισμό του Ηριδανού στο νότιο ημισφαίριο, έχει πλάτος περίπου 5 μοιρών (όσο δέκα πανσέληνοι) και είναι οκτώ φορές ψυχρότερη από την μέση διαφορά θερμοκρασίας στην κοσμική ακτινοβολία υποβάθρου. Αναφέρεται ως ψυχρή κηλίδα και γίνονται διάφορες εικασίες ώστε να εξηγηθεί η προέλευσή της.Μια ιδέα που κυκλοφορεί από την δεκαεςτία του 1970 είναι ότι το σύμπαν μας μπορεί να τρώει τον εαυτό του από τα μέσα προς τα έξω! Αυτό θα μπρούσε να συμβεί ανά πάσα στιγμή, εξαιτίας ενός γενικότερου χαρακτηριστικού των κβαντικών συστημάτων.Η ιστορία του σύμπαντος που καταβροχθίζει τον εαυτό του εκτυλίσσεται περίπου ως εξής. Όταν ένα άτομο διεγείρεται, δηλαδή βρίσκεται σε διεγερμένη στάθμη ενέργειας, τότε θα αποδιεγερθεί σε χαμηλότερη στάθμη, εκπέμποντας ένα φωτόνιο. Όμως ότι συμβαίνει στα άτομα, συμβαίνει επίσης και στο κβαντικό κενό. Αν, όπως πιστεύουν οι περισσότεροι επιστήμονες, η σκοτεινή ενέργεια έχει κβαντική προέλευση (δηλαδή, είναι η ενέργεια του κβαντικού κενού), τότε όπως και τα άτομα, ίσως υπάρχουν πολλές δυνατές τιμές ή στάθμες στην ενέργεια του κενού. Το σύμπαν μας τυχαίνει να βρίσκεται σε μια από αυτές τις ενεργειακές στάθμες του κενού, αλλά ίσως όχι στη χαμηλότερη. Η ανησυχία είναι ότι μια διεγερμένη κατάσταση του κβαντικού κενού δεν θα ήταν εντελώς σταθερή. Θα υπήρχε πάντα ο κίνδυνος να μεταβεί σε μια κατάσταση χαμηλότερης ενέργειας – το κενό θα μπρούσε να ‘διασπαστεί’ – απελευθερώνοντας έτσι μια εκπληκτική ποσότητα ενέργειας. Αν αυτό συνέβαινε οπουδήποτε στο σύμπαν, οι συνέπειες θα ήταν αποκαλυψιακές. Μια μικροσκοπική φυσαλίδα του νέου, χαμηλότερης ενέργειας κενού θα εξαπλωθεί σχεδόν με την ταχύτητα του φωτός, με την εκλυόμενη ενέργεια να συγκεντρώνεται στο τοίχωμα της φυσαλίδας. Καθώς αυτό το όριο θα επεκτεινόταν, θα κατέστρεφε τα πάντα στο πέρασμά του. Μπορεί να μην υπάρχει προειδοποίηση: ίσως μάθουμε ότι το σύμπαν μας καταστρέφεται μόνο όταν το τείχος θα έφτανε και θα εξολόθρευσε και εμάς και οτιδήποτε άλλο – πιο γρήγορα από την ταχύτητα της σκέψης. Υπάρχει μια απόκοσμη παραλλαγή σ’ αυτό το σενάριο. Η διαστελλόμενη φυσαλίδα μπορεί να μην περιέχει κβαντικό κενό χαμηλότερης ενέργειας, αλλά το απόλυτο τίποτα. Θα μπορούσε να είναι μια τρύπα στον χώρο, όχι μια μαύρη τρύπα, αλλά μια φυσαλίδα μη χώρου, που διαστέλλεται ανεξέλεγκτα, σαρώνει τα πάντα στο πέρασμά της και τελικά καταβροχθίζει ολόκληρο το σύμπαν, αφήνοντας μόνο το τίποτα: τον χώρο καταβροχθισμένο ολοκληρωτικά από τον μη-χώρο (spacelessness).Η βασική ιδέα της εξαφάνισης του χώρου χωρίς προειδοποίηση με αυτόν τον ανησυχητικό τρόπο προτάθηκε για πρώτη φορά το 1982 από τον θεωρητικό φυσικό Edward Witten από το Ινστιτούτο Προηγμένων Μελετών στο Πρίνστον (όπου εργαζόταν ο Αϊνστάιν), με βάση την θεωρία χορδών. Το περιέγραψε ως εξής: «Μια τρύπα σχηματίζεται αυθόρμητα στον χώρο και επεκτείνεται γρήγορα στο άπειρο, ωθώντας στο άπειρο οτιδήποτε μπορεί να συναντήσει.» Δείτε τον χώρο σαν ένα ελβετικό τυρί. Τώρα φανταστείτε ότι οι τρύπες στην δομή του τυριού μεγαλώνουν ολοένα και περισσότερο μέχρι να εξαφανιστεί εντελώς το τυρί.Μήπως η μυστηριώδης ψυχρή κηλίδα του Ηριδανού είναι ένα είδος γιγάντιου φινιστρινιού στην «προ-δημιουργία», μια κοσμική εποχή που προηγήθηκε της μεγάλης έκρηξης, πολύ διαφορετική από τον κόσμο που γνωρίζουμε; Μήπως υπάρχουν κι άλλα τέτοια φινιστρίνια; Παράθυρα στο ευρύτερο πολυσύμπαν; Ή μήπως όλες οι περίεργες ανωμαλίες θα αποδειχθούν απλώς στατιστικές αποκλίσεις; Συνεχίστε να παρακολουθείτε τον χώρο…Αν και οι κοσμικοί κατακλυσμοί που περιγράφηκαν εδώ σας προκαλούν εφιάλτες, παρηγορηθείτε από το γεγονός ότι το σύμπαν μας έχει αντέξει για πολλά δισεκατομμύρια χρόνια χωρίς ατυχήματα μέχρι στιγμής. Από τον κατάλογο που περιέχει όλες τις φοβίες σας, το ενδεχόμενο να κατασπαραχθεί το σύμπαν μας, από τον εαυτό του ή από άλλο σύμπαν, θα πρέπει να βρίσκεται στο χαμηλότερο σημείο της λίστα σας. https://physicsgg.me/2022/03/15/τι-τρώει-το-σύμπαν/
  22. Η εμφάνιση ενός νέου σουπερνόβα. Σε απόσταση 500 εκατομμύρια έτη φωτός από την Γη, στον αστερισμό του Γλύπτη βρίσκεται ένας περίεργος γαλαξίας, γνωστός ως γαλαξίας Cartwheel. Κάποτε ήταν ένας κανονικός σπειροειδής γαλαξίας, αλλά συγκρούστηκε μετωπικά με έναν μικρότερο συνοδό γαλαξία πριν από αρκετά εκατομμύρια χρόνια, και έτσι προέκυψε το χαρακτηριστικό του σχήμα ως τροχού απ’ όπου προέκυψε και το όνομά του.Οι φωτογραφίες του γαλαξία που λήφθηκαν τον Δεκέμβριο του 2021 από τηλεσκόπιο της ESO δείχνουν την εμφάνιση ενός σουπερνόβα ή υπερκανοφανής αστέρας: Η εικόνα αριστερά λήφθηκε από το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο (VLT) της ESO τον Αύγουστο του 2014, πριν εμφανιστεί το σουπερνόβα. Η εικόνα στα δεξιά λήφθηκε τον Δεκέμβριο του 2021 με το Νέας Τεχνολογίας Τηλεσκόπιο της ESO, όπου βλέπουμε το σουπερνόβα ως ένα φωτεινό σημείο στην κάτω αριστερή γωνία της εικόνας. Αυτό το λαμπερό γεγονός που ονομάστηκε SN2021afdx, είναι ένα σουπερνόβα τύπου II. Τα σουπερνόβα προκύπτουν όταν ένα τεράστιο άστρο φτάνει στο τέλος της εξέλιξής του. Τότε το άστρο παύει να παράγει ενέργεια στον πυρήνα του και καταρρέει κάτω από την δύναμη της ίδιας του της βαρύτητας.Kαθώς συμβαίνει η βαρυτική κατάρρευση ο αστρικός πυρήνας περιέχει πλάσμα μεγάλης πυκνότητας, δηλαδή ένα μίγμα ηλεκτρονίων και ιόντων, όπως και ελεύθερα πρωτόνια. Κατά τη διάρκεια της κατάρρευσης του πυρήνα, πρωτόνια και ηλεκτρόνια σχηματίζουν νετρόνια και απελευθερώνονται νετρίνα που διαφεύγουν. Η πυκνότητα των νετρονίων αυξάνει με ταχύ ρυθμό, αρχίζουν να δημιουργούν μια ισχυρή πίεση εκφυλισμού. Αυτή η πίεση αντιστέκεται σθεναρά στη συρρίκνωση του αστρικού πυρήνα και, εκτός του ότι σταματάει την κατάρρευση, προκαλεί την αναπήδηση του πυρήνα, όπως περίπου αναπηδά μια μπάλα όταν πέσει σε σκληρή επιφάνεια. Η όλη διαδικασία διαρκεί μόλις λίγα δευτερόλεπτα και ο πυρήνας αρχίζει πλέον να κινείται ταχύτατα προς τα έξω. Εν τω μεταξύ, το περίβλημα δεν έχει χρόνο να αντιδράσει σ’ αυτή τη ραγδαία εξέλιξη και υπόκειται σε πολύ ισχυρή ώθηση προς τα έξω από τον κινούμενο πυρήνα. Έτσι απελευθερώνεται ένα ωστικό κύμα που αποδιοργανώνει σε μεγάλο βαθμό το περίβλημα του άστρου, ωθώντας το ταχύτατα προς τα έξω. Αυτό είναι το στάδιο κατά το οποίο λέμε ότι το άστρο εκρήγνυται, όταν γίνεται υπερκαινοφανής ή σουπερνόβα. Το άστρο είχε αποκτήσει μια «δομή κρεμμυδιού», αποτελούμενο από στρώματα όλο και πιο ελαφρότερων πυρήνων, ξεκινώντας από τον αστρικό πυρήνα μέχρι τα εξωτερικά του όρια. Τα στρώματα αυτά θερμαίνονται από το ωστικό κύμα σε τέτοιες θερμοκρασίες, ώστε οι πυρήνες τους υπόκεινται σε διαδικασία σύντηξης. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται εκρηκτική πυρηνοσύνθεση, διότι συμβαίνει υπό μορφή έκρηξής για μικρή χρονική περίοδο. Για μια σύντομη περίοδο δόξας πριν τον θάνατό του, το άστρο παράγει τόση πολλή ενέργεια, ώστε λάμπει περισσότερο από ολόκληρο το γαλαξία στον οποίο ανήκει. Όταν εκραγεί ο υπερκαινοφανής, εκτινάσσει στον περιβάλλοντα χώρο τους τα βαρύτερα στοιχεία του περιοδικού μας συστήματος που δημιουργούνται κατά την διάρκεια της εκρηκτικής πυρηνοσύνθεσης.Κάπως έτσι θα μπορούσε κανείς να περιγράψει χονδρικά τις διαδικασίες που προκάλεσαν τον νέο υπερκαινοφανή αστέρα SN2021afdx.Οι υπερκαινοφανείς αστέρες είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους οι αστρονόμοι λένε ότι είμαστε όλοι φτιαγμένοι από αστρόσκονη: διασπείρουν στον περιβάλλοντα χώρο τα βαρύτερα στοιχεία του περιοδικού συστήματος, που αποτελούν την ύλη των άστρων των επόμενων γενεών, των πλανητών γύρω τους και της ζωής που μπορεί να εμφανιστεί σ’ αυτούς τους πλανήτες. https://physicsgg.me/2022/03/14/η-εμφάνιση-ενός-νέου-σουπερνόβα/
  23. Η Σελήνη ως ανιχνευτής βαρυτικών κυμάτων. Διαμέσου μιάς νέας τεχνικής ανάλυσης, οι μετρήσεις ακριβείας της απόστασης Γης-Σελήνης θα βελτιώσουν τις εκτιμήσεις σχετικά με το υπόβαθρο των βαρυτικών κυμάτων στο σύμπαν. Αν ένα βαρυτικά δεσμευμένο δυαδικό σύστημα σφυροκοπείται συνεχώς με βαρυτικά κύματα από παντού, η τροχιά τους θα αλλάζει σταδιακά με την πάροδο του χρόνου. Ο καταιγισμός όλων των βαρυτικών κυμάτων που βομβαρδίζουν συνεχώς την Γη στο εύρος συχνοτήτων της τάξης των νανο-Hertz (nHz – μία ταλάντωση ανά λίγες εβδομάδες περίπου) – μπορεί να ανιχνευθεί μετρώντας τις αναπαίσθητες επιδράσεις τους στο σύστημα Γης-Σελήνης. Υλοποιώντας αυτή την παλιά ιδέα οι φυσικοί έδειξαν ότι τα πιο πρόσφατα δεδομένα από λέιζερ θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να τεθεί ένα αρκετά μικρότερο ανώτατο όριο στην πιθανή ένταση αυτών των κυμάτων, σε σύγκριση με προηγούμενες εκτιμήσεις. Η τεχνική αυτή υπόσχεται έναν νέο τρόπο ανίχνευσης βαρυτικών κυμάτων χρησιμοποιώντας φυσικά τροχιακά συστήματα ως ευαίσθητους ανιχνευτές.Τα βαρυτικά κύματα μεταφέρουν πληροφορίες για μερικά από τα πιο βίαια γεγονότα στο σύμπαν, από τις συγχωνεύσεις μαύρων τρυπών έως και την Μεγάλη Έκρηξη, αλλά οι σημερινοί ανιχνευτές έχουν ένα τυφλό σημείο μεταξύ δύο διαφορετικών ζωνών συχνοτήτων. Η συνεργασία LIGO-Virgo-KAGRA—βασισμένη σε συμβολόμετρα λέιζερ που βρίσκονται στις ΗΠΑ, την Ευρώπη και την Ιαπωνία—μπορεί να ανιχνεύσει βαρυτικά κύματα με συχνότητες στην περιοχή από 1 έως 1000 Hz. Μια άλλη μέθοδος ανίχνευσης χρησιμοποιεί περιοδικά σήματα από πάλσαρ για την ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων της τάξης μεγέθους των νανο-Hertz (1nHz=10-9 Hz), που αντιστοιχεί σε μία ταλάντωση ανά λίγα χρόνια. Επομένως υπάρχει ένα μεγάλο κενό για τα βαρυτικά κύματα στην περιοχή συχνοτήτων μικρο-Hertz (1μHz=10-6 Ηz), τα οποία θα μπορούσαν να προκύψουν, π.χ. από υπερμεγέθη δυαδικά ζεύγη μαύρων τρυπών στα τελευταία στάδια της περιφοράς τους πριν από την συγχώνευση.«Σκοπεύουμε να καλύψουμε αυτό το κενό», υποστηρίζει ο Alexander Jenkins. «Η βασική ιδέα είναι να μετρήσουμε πώς [τα κύματα] επηρεάζουν τις τροχιές των δυαδικών συστημάτων, συμπεριλαμβανομένου και του συστήματος Γης-Σελήνης». Σύμφωνα με τον Jenkins πολλοί ερευνητές έχουν βοηθήσει στην ανάπτυξη αυτής της ιδέας από τη δεκαετία του 1970. Στην απλούστερη περίπτωση, ένα συνεχές βαρυτικό κύμα ίδιας συχνότητας με την τροχιακή κίνηση θα μπορούσε να ωθεί τα αντικείμενα λίγο πιο κοντά μεταξύ τους σε κάθε κύκλο. Εξαιτίας αυτού του φαινομένου συντονισμού, η τροχιά θα άλλαζε με την πάροδο του χρόνου με έναν τρόπο που εξαρτάται τις ιδιότητες του κύματος. Η διαδοχική σειρά των παραπάνω φωτογραφιών τραβήχτηκε από δορυφόρο που βρίσκεται σε απόσταση ενός εκατομμυρίου μιλίων από τη Γη. Οι ακριβείς μετρήσεις της απόστασης Γης-Σελήνης επιτρέπουν τους φυσικούς να εκτιμήσουν το πλάτος του σταθερού «βουητού» του υποβάθρου των βαρυτικών κυμάτων (προκείται για το λεγόμενο στοχαστικό υπόβαθρο βαρυτικών κυμάτων, ένα συνεχές σήμα που οφείλεται στην ασύμφωνη υπέρθεση βαρυτικών κυμάτων από πολλές και αμυδρές πηγές). Το 2013, ο Lam Hui και οι συνεργάτες του έδειξαν ότι τα βαρυτικά κύματα στην περιοχή συχνοτήτων μHz θα μπορούσαν να έχουν δυνητικά μετρήσιμη επίδραση στα δυαδικά συστήματα. Απέδειξαν θεωρητικά ότι ένα συνεχές υπόβαθρο από μεγάλο αριθμό τέτοιων κυμάτων που προέρχονται από όλες τις κατευθύνσεις θα πρέπει να μεταβάλλει, σταδιακά με την πάροδο του χρόνου, την περίοδο και άλλες τροχιακές παραμέτρους. Και ο ρυθμός μεταβολής τους θα εξαρτάται από την ένταση των κυμάτων.Χρησιμοποιώντας δεδομένα από ένα δυαδικό σύστημα άστρων τύπου πάλσαρ που εκπέμπει περιοδικά σήματα, ο Hui και οι συνεργάτες του υπολόγισαν ένα ανώτερο όριο στην πιθανή ισχύ των βαρυτικών κυμάτων στην περιοχή συχνοτήτων της τάξης μHz. Τώρα, οι Jenkins και Blas βελτίωσαν αυτή την εργασία, δείχνοντας ότι η ακρίβεια των τωρινών δεδομένων στο σύστημα Γης-Σελήνης επιτρέπει στους ερευνητές να εξαγάγουν ένα ανώτερο όριο που είναι πολύ μικρότερο από αυτό που προκύπτει από την εργασία των Hui et al.Οι Jenkins και Blas βασίζονται σε παλαιότερες εργασίες για να αναπτύξουν έναν μαθηματικό φορμαλισμό, καθώς και αριθμητικές μεθόδους, για να παρακολουθήσουν την τυχαία εξέλιξη της τροχιακής κίνησης οποιουδήποτε δυαδικού συστήματος που υπόκειται σε ένα υπόβαθρο βαρυτικών κυμάτων. Αυτές οι μαθηματικές τεχνικές τους επέτρεψαν να κάνουν μια πιο ακριβή σύνδεση μεταξύ των τροχιακών μεταβολών και της φύσης των βαρυτικών κυμάτων που τις προκαλούν. «Ο φορμαλισμός μας δίνει έναν πολύ πιο ολοκληρωμένο και αυστηρό τρόπο υπολογισμού όλων των επιπτώσεων που θα είχε ένα υπόβαθρο βαρυτικών κυμάτων σε ένα δεδομένο δυαδικό σύστημα», λέει ο Jenkins.Οι ερευνητές χρησιμοποιούν αυτές τις μεθόδους για να προτείνουν ένα τρόπο για την μείωση του ορίου όσον αφορά την ένταση του υποβάθρου των βαρυτικών κυμάτων στο τρέχον «τυφλό σημείο». Υποστηρίζουν ότι αυτό μπορεί να γίνει μέσα από την σύγκριση των μετρήσεων με λέιζερ της απόστασης Γης-Σελήνης με τις προβλέψεις της θεωρίας. Τα αποτελέσματα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τους, θα πρέπει να βελτιώσουν τις γνώσεις των ερευνητών για το πιθανό πλάτος αυτών των κυμάτων περισσότερο από 100 φορές.Σύμφωνα με τον Vitor Cardoso η ιδέα είναι απλή, αλλά απαιτεί δύσκολους υπολογισμούς για να εφαρμοστεί και να λειτουργήσει. Επιπλέον, αυτή η εναλλακτική προσέγγιση ανίχνευσης θα μπορούσε να αποκαλύψει απροσδόκητες πηγές βαρυτικών κυμάτων. Μπορεί να ανακαλύψουμε ότι το σύμπαν είναι γεμάτο από μυστηριώδη βαρυτικά κύματα.Όσον αφορά τα επόμενα βήματα, ο Jenkins πιστεύει ότι χρειάζεται περισσότερη θεωρητική δουλειά. Για παράδειγμα, υποστηρίζει πως δεν πρέπει να περιοριστούμε στα μεμονωμένα δυαδικά συστήματα, αλλά πρέπει επίσης να δούμε πώς ανταποκρίνονται ολόκληροι γαλαξίες στα βαρυτικά κύματα. https://physicsgg.me/2022/03/13/η-σελήνη-ως-ανιχνευτής-βαρυτικών-κυμά/
  24. Το Soyuz MS-21 εκτοξεύτηκε στον ISS Σήμερα, 18 Μαρτίου 2022, στις 18:55 ώρα Μόσχας, το όχημα εκτόξευσης Soyuz-2.1a με το επανδρωμένο διαστημόπλοιο μεταφοράς Soyuz MS-21 (TPK) S.P. Korolev» στο πλαίσιο του προγράμματος παράδοσης των συμμετεχόντων στις 66/67 μακροχρόνιες αποστολές στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS). Στο ένατο λεπτό της πτήσης, το πλοίο αποχωρίστηκε συνήθως από το τρίτο στάδιο και μπήκε στον στόχο κοντά στη Γη τροχιά. Στο Soyuz MS-21 TPK υπάρχει πλήρωμα κοσμοναυτών της Roscosmos: ο διοικητής Oleg Artemyev και οι μηχανικοί πτήσης Denis Matveev και Sergey Korsakov. Προς το παρόν, το Soyuz MS-21 TPK εκτελεί μια αυτόνομη πτήση προς τον ISS υπό τον έλεγχο ειδικών από την Κύρια Ομάδα Επιχειρησιακού Ελέγχου για το Ρωσικό Τμήμα ISS στο Κέντρο Ελέγχου Αποστολών (Korolev). Το ραντεβού του TPK Soyuz MS-21 με τον ISS πραγματοποιείται σε αυτόματη λειτουργία χρησιμοποιώντας ένα εξαιρετικά γρήγορο σχέδιο δύο στροφών. Η πρόσδεση του διαστημικού σκάφους με τη νέα κομβική μονάδα (UM) Prichal του ISS Russian Segment, προγραμματισμένη στις 22:06 ώρα Μόσχας, θα πραγματοποιηθεί για πρώτη φορά και θα ανοίξει το επόμενο στάδιο της λειτουργίας UM στην κανονική λειτουργία. Μαζί με το πλήρωμα, το πλοίο θα παραδώσει στο σταθμό πάνω από 150 κιλά ωφέλιμου φορτίου, συμπεριλαμβανομένων υγειονομικών και υγειονομικών προμηθειών και υλικών για βιοϊατρικά πειράματα, έγγραφα επί του σκάφους και αναλώσιμα είδη εξοπλισμού υπηρεσίας, ρούχα και προσωπικά αντικείμενα αστροναυτών, καθώς και φρέσκα τρόφιμα και τυπικές μερίδες τροφίμων. https://www.energia.ru/ru/news/news-2022/news_03-18.html
  25. Όχημα εκτόξευσης με επανδρωμένο διαστημόπλοιο Soyuz MS-21 εγκατεστημένο κατά την εκτόξευση Σήμερα το πρωί, ο διαστημικός πύραυλος Soyuz-2.1a (RKN) με το επανδρωμένο όχημα μεταφοράς Soyuz MS-21 (TPK) αφαιρέθηκε από το κτίριο συναρμολόγησης και δοκιμής του οχήματος εκτόξευσης και εγκαταστάθηκε στην εγκατάσταση εκτόξευσης του pad 31 του Baikonur. Κοσμοδρόμιο. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα της πρώτης ημέρας εκτόξευσης, τα πληρώματα εκτόξευσης άρχισαν να εκτελούν τεχνολογικές εργασίες για τη σύνδεση επικοινωνιών ILV με εξοπλισμό εδάφους για αυτόνομες δοκιμές συστημάτων και συγκροτημάτων του διαστημικού σκάφους, του οχήματος εκτόξευσης και του συγκροτήματος εκτόξευσης. Η εκτόξευση του οχήματος εκτόξευσης Soyuz-2.1a από το Soyuz MS-21 TPK που πήρε το όνομά του από τον ιδρυτή της πρακτικής αστροναυτικής Ακαδημαϊκό Sergei Pavlovich Korolev έχει προγραμματιστεί για τις 18 Μαρτίου 2022. Το πρόγραμμα για την αυτόνομη πτήση του διαστημικού σκάφους για την παράδοση των συμμετεχόντων στις μακροχρόνιες αποστολές 66ης/67ης στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό προβλέπει ένα εξαιρετικά γρήγορο σχέδιο ραντεβού δύο τροχιών. Το κύριο πλήρωμα του Soyuz MS-21 TPK περιλαμβάνει: τον διοικητή Oleg Artemiev και τους μηχανικούς πτήσης Denis Matveev και Sergey Korsakov. Οι μαθητές τους είναι ο Σεργκέι Προκόπιεφ, ο Ντμίτρι Πετελίν και η Άννα Κίκινα. https://www.energia.ru/ru/news/news-2022/news_03-15.html
×
×
  • Δημιουργία νέου...

Σημαντικές πληροφορίες

Όροι χρήσης