Δροσος Γεωργιος

Roskosmos. Οι καταπακτές μεταξύ της ενότητας "Science" και του ISS είναι ανοιχτές. Την Πέμπτη, 29 Ιουλίου 2021, στις 16:29:06 ώρα Μόσχας, η εργαστηριακή μονάδα Nauka πολλαπλών χρήσεων, η οποία εκτοξεύτηκε στις 21 Ιουλίου 2021 από το κοσμόδρομο Baikonur, προσδέθηκε στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Σήμερα στις 20:47 ώρα Μόσχας, οι κοσμοναύτες της Roscosmos Oleg Novitsky και Pyotr Dubrov άνοιξαν τις καταπακτές μεταφοράς και επιβιβάστηκαν στη νέα ρωσική ενότητα "Science". Μετά την ολοκλήρωση των εργασιών σύνδεσης της μονάδας εργαστηρίου πολλαπλών χρήσεων με τη θύρα σύνδεσης nadir της ενότητας υπηρεσίας Zvezda του ρωσικού τμήματος ISS, ειδικοί από το Κέντρο Ελέγχου Αποστολής TsNIIMash της Περιφέρειας Μόσχας (μέρος της κρατικής εταιρείας Roscosmos), μαζί με το πλήρωμα του ρωσικού τμήματος ISS, πραγματοποίησε έλεγχο στεγανότητας των συνδέσεων σύνδεσης και ανέλυσε πληροφορίες τηλεμετρίας σχετικά με την κατάσταση των ενσωματωμένων συστημάτων ενότητας. Στη συνέχεια, τα ρωσικά μέλη του ISS-65 Expedition Oleg Novitsky και Pyotr Dubrov άνοιξαν την καταπακτή του διαμερίσματος μετάβασης της μονάδας Zvezda και λίγα λεπτά αργότερα εισήλθαν στο σαλόνι του οργάνου-ερμητικού διαμερίσματος της μονάδας εργαστηρίου. Σύμφωνα με το σημερινό σχέδιο εργασίας, στο εργαστήριο πολλαπλών χρήσεων, οι κοσμοναύτες Roskosmos θα πραγματοποιήσουν έλεγχο ελέγχου των διαμερισμάτων, θα πάρουν δείγματα αέρα και θα εγκαταστήσουν μονάδα φίλτρου καθαρισμού ατμόσφαιρας. Το Nauka είναι μια εργαστηριακή μονάδα πολλαπλών χρήσεων για το ρωσικό τμήμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Δημιουργήθηκε από τη συνεργασία επιχειρήσεων με πρωταγωνιστικό ρόλο την Rocket and Space Corporation Energia (Korolev, μέρος του Roscosmos), ως προγραμματιστής μονάδων, προκειμένου να υλοποιήσει ένα πρόγραμμα επιστημονικών πειραμάτων και να επεκτείνει τη λειτουργικότητα του ρωσικού τμήματος του ISS. Η δομή της ενότητας κατασκευάστηκε από το Κρατικό Κέντρο Διαστημικής Έρευνας και Παραγωγής που πήρε το όνομά της από τον M.V. Khrunicheva (Μόσχα, μέρος του Roscosmos). Η εργαστηριακή ενότητα πολλαπλών χρήσεων "Science" προορίζεται για την εφαρμογή του ρωσικού προγράμματος επιστημονικής και εφαρμοσμένης έρευνας και πειραμάτων. Μετά τη θέση σε λειτουργία, το ρωσικό τμήμα του σταθμού θα λάβει πρόσθετους όγκους για τη διευθέτηση των χώρων εργασίας και την αποθήκευση αγαθών, την τοποθέτηση εξοπλισμού για την αναγέννηση νερού και οξυγόνου. Αποτελείται από ένα ερμητικό διαμέρισμα οργάνων και έναν σφαιρικό προσαρμογέα υπό πίεση, χωρισμένο από ένα σφραγισμένο διάφραγμα με μια καταπακτή. Είναι επίσης εξοπλισμένο με ένα κλείδωμα αέρα για τη μεταφορά επιστημονικού εξοπλισμού εκτός του σταθμού και έναν ευρωπαϊκό απομακρυσμένο χειριστή ERA (European Robotic Arm). Στη νέα ρωσική ενότητα, σχεδιάζεται να πραγματοποιηθούν 13 πειράματα σε διάφορες κατευθύνσεις, συμπεριλαμβανομένων των Kaplya-2 (διαστημικές τεχνολογίες), Aseptic (διαστημική βιολογία και φυσιολογία), Mirage, Vampire, Fullerene (διαστημικά υλικά επιστήμη), "Vitacyc-T" (διαστημική βιολογία και φυσιολογία), "Rakurs" (εξερεύνηση της Γης από το διάστημα) και άλλα. Οι δοκιμές πτήσης της ενότητας "Science" θα ολοκληρωθούν σε περίπου ένα χρόνο. https://www.energia.ru/ru/news/news-2021/news_07-30_1.html

Η Ενότητα "Επιστήμη" ως μέρος του ISS! Σύμφωνα με το πρόγραμμα πτήσεων του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, σήμερα, 29 Ιουλίου 2021, στις 16:29:01 ώρα Μόσχας, η εργαστηριακή μονάδα Nauka πολλαπλών χρήσεων αγκυροβόλησε με τη θύρα σύνδεσης nadir της μονάδας υπηρεσίας Zvezda του ρωσικού τμήματος ISS. Σύμφωνα με δεδομένα τηλεμετρίας και αναφορές από το πλήρωμα του ISS, τα ενσωματωμένα συστήματα του σταθμού και η μονάδα "Nauka" λειτουργούν κανονικά. Η μονάδα πολλαπλών χρήσεων Nauka ξεκίνησε με επιτυχία σε τροχιά χαμηλής γης στις 21 Ιουλίου 2021 χρησιμοποιώντας το βαρύ όχημα εκτόξευσης Proton-M. Αφού χωρίστηκε από το τρίτο στάδιο, έγινε δεκτός για συνοδεία από τις υπηρεσίες εδάφους του Κέντρου Ελέγχου Αποστολής TsNIIMash κοντά στη Μόσχα (μέρος της κρατικής εταιρείας Roscosmos), ολοκλήρωσε την κατασκευή του απαιτούμενου προσανατολισμού, χρησιμοποίησε ηλιακούς συλλέκτες και κεραίες ραδιοφώνου και στη συνέχεια ξεκίνησε ένα οκταήμερο ραντεβού με το σταθμό. Στο αυτόνομο τμήμα ραντεβού, ειδικοί από την Κύρια Ομάδα Επιχειρησιακού Ελέγχου (LOCT, RSC Energia ονόματι SP Korolev, μέρος του Roscosmos) πραγματοποίησαν αρκετές βολές στους κινητήρες της μονάδας για να ανεβάσουν και να διορθώσουν την τροχιά, καθώς και να εισέλθουν στην περιοχή των συναντήσεων με τον ISS σε εκτιμώμενη ώρα. Οι λειτουργίες πτήσης γύρω από το σταθμό, αιώρησης, σύνδεσης και σύνδεσης με τη μονάδα υπηρεσίας Zvezda πραγματοποιήθηκαν υπό την επίβλεψη ειδικών της LOCT και μελών του ρωσικού πληρώματος της μακροχρόνιας αποστολής ISS-65, των κοσμοναυτών Roscosmos Oleg Novitsky και Peter Dubrov. Αυτή η σύνδεση ήταν η πρώτη από το 2010, όταν η μικρή ερευνητική ενότητα Νο. 1 "Rassvet" προσδέθηκε στον σταθμό. Μέσα σε 1,5 ώρες μετά την ολοκλήρωση της σύνδεσης, οι κοσμοναύτες θα ελέγξουν τη στεγανότητα των συνδέσεων σύνδεσης και των τεχνολογικών επικοινωνιών. Στις 18:15 ώρα Μόσχας, προγραμματίζεται να ανοίξει η καταπακτή του διαμερίσματος μετάβασης της μονάδας Zvezda και σε λίγα λεπτά ακόμη - η καταπακτή της νέας ρωσικής μονάδας, καθώς και η είσοδος του πληρώματος στο σαλόνι του το διαμέρισμα σφραγισμένο με όργανα. Το πρόγραμμα της σημερινής εργασίας περιορίζεται στην εγκατάσταση οργάνων για την ανάλυση και τον καθαρισμό της ατμόσφαιρας στο πλοίο της «επιστήμης» που έφτασε. https://www.energia.ru/ru/news/news-2021/news_07-29.html

Η μονάδα Pirs και το διαστημικό σκάφος Progress MS-16 ολοκλήρωσαν την πτήση τους. Τη Δευτέρα, 26 Ιουλίου 2021, στις 13:55:33 ώρα Μόσχας, η μονάδα Pirs και το φορτηγό όχημα μεταφοράς Progress MS-16 ξεκλειδώθηκε από τη μονάδα εξυπηρέτησης Zvezda του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Μετά την απόσυρσή του σε ασφαλή απόσταση από τον ISS, οι ειδικοί της Κύριας Ομάδας Επιχειρησιακού Ελέγχου του ρωσικού τμήματος του ISS (RSC Energia, μέρος της Κρατικής Εταιρείας Roscosmos) άρχισαν τον ελεγχόμενο αποσυρμό. Σύμφωνα με το πρόγραμμα που είναι ενσωματωμένο στον υπολογιστή του "φορτηγού" με εντολές από το Flight Control Center TsNIIMash (μέρος του Roskosmos), στις 17:01 ώρα Μόσχας, ο κύριος κινητήρας ενεργοποιήθηκε για φρενάρισμα. Αφού εργάστηκε για 17,5 λεπτά, του έδωσε ώθηση φρεναρίσματος 120 m / s. Στις 17:42 ώρα Μόσχας, μια δέσμη του διαστημοπλοίου και της μονάδας εισήλθαν στα πυκνά στρώματα της ατμόσφαιρας της Γης, μετά από άλλα 10 λεπτά τα μη καύσιμα στοιχεία πλημμύρισαν στο "νεκροταφείο των διαστημόπλοιων" στο μη πλωτό τμήμα του Ειρηνικός Ωκεανός - 3,6 χιλιάδες χιλιόμετρα από την πόλη του Ουέλινγκτον και 5, 8 χιλιάδες χιλιόμετρα από την πόλη του Σαντιάγο. Η μονάδα Pirs εκτοξεύτηκε από το κοσμοδρόμιο Baikonur στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό στις 15 Σεπτεμβρίου 2001. Εκτοξεύτηκε σε τροχιά χαμηλής γης χρησιμοποιώντας το όχημα εκτόξευσης Soyuz-U και την εξειδικευμένη μονάδα φορτίου Progress M-SO1. Στις 17 Σεπτεμβρίου, συνδέθηκε με επιτυχία στο λιμάνι nadir της μονάδας υπηρεσίας Zvezda του ρωσικού τμήματος ISS. Για 20 χρόνια λειτουργίας, χρησιμοποιήθηκε ως βάση σύνδεσης για διαστημόπλοια - τόσο ρωσικά επανδρωμένα όσο και φορτηγά: Soyuz και Progress, αντίστοιχα. Μέχρι τον Νοέμβριο του 2020, οι κοσμοναύτες έκαναν διαστημικές βόλτες από το Πιρ και τον Νοέμβριο του 2020 και τον Ιούνιο του 2021, τα ρωσικά μέλη του πληρώματος χρησιμοποιούσαν το Poisk για αυτούς τους σκοπούς. Νωρίτερα, οι κοσμοναύτες του Roskosmos Oleg Novitsky και Petr Dubrov προετοίμασαν τη ρωσική ενότητα για ξεκλείδωμα: μέρος των εργασιών πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο εξωσυγκεκριμένων δραστηριοτήτων και μέρος ως μέρος των εργασιών στον σταθμό. Το "Pirs" έγινε η πρώτη μονάδα του σταθμού, η οποία ξεκλειδώθηκε από αυτόν. Αυτή η λειτουργία κατέστησε δυνατή την απελευθέρωση του σταθμού σύνδεσης της μονάδας εξυπηρέτησης Zvezda του ρωσικού τμήματος για να λάβει την εργαστηριακή μονάδα πολλαπλών χρήσεων Nauka, η οποία εκτοξεύτηκε από το κοσμοδρόμιο του Baikonur στις 21 Ιουλίου 2021. Η πρόσδεσή του έχει προγραμματιστεί για τις 29 Ιουλίου. Το φορτηγό όχημα μεταφοράς Progress MS-16 κυκλοφόρησε στις 15 Φεβρουαρίου 2021. Στις 17 Φεβρουαρίου, προσδέθηκε στη μονάδα Pirs του ρωσικού τμήματος του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Στη συνέχεια, το διαστημικό "φορτηγό" παρέδωσε φορτία συνολικής μάζας άνω των 2,5 τόνων στον ISS, απαραίτητα για τη διατήρηση της πτήσης του σε επανδρωμένη λειτουργία και την εφαρμογή του προγράμματος επιστημονικής και εφαρμοσμένης έρευνας επί του σκάφους. Στο τέλος της αποστολής του, ολοκλήρωσε το κύριο έργο - ξεκλειδώθηκε και πήρε μαζί του τη μονάδα σύνδεσης Pirs. http://www.energia.ru/ru/news/news-2021/news_07-26.html

Το Pirs αποσυνδέεται. Ως αποτέλεσμα της επιχειρησιακής συνάντησης της ομάδας ελέγχου πτήσης στο Κέντρο Ελέγχου Αποστολών TsNIIMash (μέρος του Roscosmos), οι ειδικοί αποφάσισαν να προσαρμόσουν τα σχέδια για να ξεκλειδώσουν και να αφαιρέσουν την μονάδα Pirs. Η απόφαση ελήφθη με βάση τα δεδομένα τηλεμετρίας και την ανάγκη δημιουργίας βέλτιστων συνθηκών τροχιάς. Οι εργασίες έχουν προγραμματιστεί για τη Δευτέρα 26 Ιουλίου 2021. Το Σάββατο, οι κοσμοναύτες Roscosmos Oleg Novitskiy και Pyotr Dubrov έκλεισαν τις πόρτες μεταφοράς μεταξύ της μονάδας Pirs και του ρωσικού τμήματος του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, και τους έλεγξαν για ακεραιότητα πίεσης. Ο φυσικός διαχωρισμός έχει προγραμματιστεί προκαταρκτικά στις 10:56 UTC στις 26 Ιουλίου, τα μη καύσιμα δομικά στοιχεία της μονάδας και το πλοίο πρόκειται να πέσουν στον Ειρηνικό Ωκεανό στις 14:51 UTC της ίδιας ημέρας. Η μονάδα σύνδεσης Pirs είναι πλέον αγκυροβολημένη στο λιμάνι του Ναδίρ του Zvezda Service Module του ρωσικού τμήματος του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Προβλέπεται ότι μετά την αποσύνδεση θα αντικατασταθεί από το εργαστήριο πολλαπλών χρήσεων Nauka, το οποίο κυκλοφόρησε από το κοσμοδρόμιο Baikonur την Τετάρτη και βρίσκεται σε αυτόνομη πτήση. Πριν από αυτό, το διαστημικό σκάφος Aist-2D με τηλεανίχνευση, που αναπτύχθηκε στο Progress Rocket and Space Center (Samara, μέρος του Roscosmos), φωτογράφησε τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Το RSC Progress είναι ο χειριστής του δορυφόρου Aist-2D, που παρέχει έλεγχο, λήψη, επεξεργασία και διανομή των ληφθέντων πληροφοριών τηλεπισκόπησης της Γης. http://en.roscosmos.ru/22241/

Σπάει τα ρεκόρ το drone της NASA στον Άρη. Έχοντας ξεπεράσει κάθε προσδοκία το αυτόνομο ιπτάμενο όχημα της NASA συνεχίζει ακάθεκτο τις πτήσεις του στον Κόκκινο Πλανήτη. Η απόφαση για την αποστολή ενός αυτόνομου ιπτάμενου οχήματος στον Άρη ήταν ιστορική αλλά και ήταν ταυτόχρονα και ένα εξαιρετικά περίπλοκο εγχείρημα. Οι προσδοκίες των επιτελών της NASA δεν ήταν ιδιαίτερες υψηλές. Το drone που ονομάστηκε Ingenuity θα ταξίδευε στον Κόκκινο Πλανήτη ενσωματωμένο στον προηγμένο ρομποτικό εξερευνητή Perseverance που έχει αποστολή την αναζήτηση ζωής στον πλανήτη. Η αμερικανική διαστημική υπηρεσία είχε κάνει γνωστό ότι το μέρος της αποστολής που αφορούσε το drone θα ήταν απόλυτα πετυχημένο ακόμη και αν το ιπτάμενο όχημα σηκωνόταν απλά για λίγα δευτερόλεπτα από το αρειανό έδαφος και δεν κατάφερνε να κάνει τίποτε άλλο στην συνέχεια. Αν όλα πήγαιναν καλά και το drone κατάφερνε αρχικά να επιβιώσει στις ακραίες συνθήκες του Άρη και στην συνέχεια να πετάξει θα πραγματοποιούσε πέντε συνολικά σύντομες πτήσεις. Προς έκπληξη όλων το drone ολοκλήρωσε με απόλυτη επιτυχία όλα τα στάδια της αποστολής. Τον περασμένο Μάϊο η NASA αποφάσισε να δοκιμάσει τα όρια του Ingenuity και ανακοίνωσε ότι ανανέωσε για ένα ακόμη μήνα την λειτουργία του και θα πραγματοποιούσε μια ή δύο ακόμη πτήσεις. Τελικά το drone δείχνει πραγματικά ασταμάτητο αφού πριν από 48 ώρες πραγματοποίησε την δέκατη πτήση του σπάζοντας μάλιστα σε αυτή την πτήση διάφορα ρεκόρ. Σε αυτή την δέκατη πτήση του πέταξε πιο ψηλά από κάθε άλλη φορά φτάνοντας σε ύψος 12 μέτρων από το αρειανό έδαφος. Ολοκληρώνοντας την πτήση του το Ingenuity κάλυψε μια απόσταση με την οποία έσπασε το φράγμα του ενός μιλίου. Το drone έχει καλύψει απόσταση συνολικά στις πτήσεις του μεγαλύτερη από 1,6 χλμ. Το αυτόνομο ιπτάμενο όχημα πέταξε σε αυτή την δέκατη πτήση του στην περιοχή Raised Ridges του κρατήρα Jezero στον οποίο βρίσκεται. Κατέγραψε πολλές φωτογραφίες τις οποίες θα μελετήσουν και θα επεξεργαστούν τα στελέχη της αποστολής γιατί θέλουν να στείλουν σε αυτή την περιοχή το Perseverance ώστε να του υποδείξουν τα σημεία που πρέπει να πραγματοποιήσει έρευνες. Η NASA δεν θέτει πλέον νέες ημερομηνίες λειτουργίας του drone και θα ακολουθήσει τακτική βήμα προς βήμα. Όσο το drone λειτουργεί και πραγματοποιεί πτήσεις θα χρησιμοποιείται για να παρατηρεί και να καταγράφει εικόνες από περιοχές που πρόκειται πάει στην συνέχεια ο ρομποτικός εξερευνητής. https://www.naftemporiki.gr/story/1753678/spaei-ta-rekor-to-drone-tis-nasa-ston-ari

Αποκαλύφθηκε η «ανατομία» του Άρη. Οι επιστήμονες λένε ότι γνωρίζουμε πολύ περισσότερα για τον Άρη από όσα για τους ωκεανούς της Γης. Η άποψη αυτή ενισχύεται περαιτέρω με μια νέα μελέτη η οποία αποκαλύπτει τι υπάρχει στο εσωτερικό του Κόκκινου Πλανήτη αυξάνοντας έτσι και άλλο τις γνώσεις μας για αυτόν. Μεγάλη διεθνής ερευνητική ομάδα μελέτησε τα δεδομένα που έχει καταγράψει το InSight, ο ρομποτικός γεωλόγος της NASA που βρίσκεται στον Άρη. Οι ερευνητές με τρεις ταυτόχρονες δημοσιεύσεις σε επιστημονικά έντυπα παρουσιάζουν τα ευρήματα τους που είναι ιδιαίτερα ενδιαφέροντα. Οι ερευνητές προχώρησαν σε μεγάλης ακρίβειας μετρήσεις του εσωτερικού του πλανήτη. «Σε αντίθεση με την Γη ο Άρης δεν διαθέτει τεκτονικές πλάκες. Ο εξωτερικός του φλοιός μοιάζει με ένα γιγάντιο πιάτο. Όμως δημιουργούνται εκεί ρήγματα και διασπάσεις πετρωμάτων εξαιτίας των πιέσεων που προκαλούνται από την πολύ χαμηλού επιπέδου διαδικασία συρρίκνωσης του πλανήτη καθώς αυτός συνεχίζει να ψύχεται» αναφέρουν σε ανακοίνωση τους ερευνητές NASA που πήραν μέρος στην νέα μελέτη. Τα ρήγματα και οι διασπάσεις πετρωμάτων έχουν ως αποτέλεσμα την εκδήλωση σεισμικών δονήσεων. Το Insight από τον Νοέμβριο του 2018 που βρίσκεται στον Άρη έχει καταγράψει 733 σεισμούς μεγέθους 3-4 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ. Οι ερευνητές μελετώντας τα δεδομένα των σεισμικών δονήσεων υπολόγισαν το πόσο γρήγορα και πόσο μακριά ταξίδευαν τα σεισμικά κύματα καταφέρνοντας με αυτό τον τρόπο να χαρτογραφήσουν την εσωτερική του δομή. Όπως και η Γη έτσι και ο Άρης φαίνεται ότι διαθέτει τρία στρώματα, εξωτερικό φλοιό, μανδύα και πυρήνα. Όμως το μέγεθος και η σύσταση αυτών των στρωμάτων διαφέρει σημαντικά ανάμεσα στους δύο πλανήτες. Ο φλοιός του Άρη είναι πολύ πιο λεπτός από αυτόν της Γης. Έχει βάθος 20-37 χλμ. και αποτελείται από δύο ή τρία υποστρώματα. Ο φλοιός της Γης εκτιμάται ότι έχει έκταση 60-100 χλμ. Κάτω από τον φλοιό του Άρη βρίσκεται ένας μεγάλος μανδύας με έκταση 1,560 χλμ. και ακολουθεί ένας επίσης μεγάλος πυρήνας που όπως και αυτός της Γης είναι υγρός. Ο πυρήνας του Άρη έχει μεγαλύτερο μέγεθος και είναι πιο υγρός από όσο πίστευαν μέχρι σήμερα οι επιστήμονες. Η νέα μελέτη πάντως δεν αποκάλυψε αν μέσα στον πυρήνα του Άρη υπάρχει και ένας εσωτερικός πυρήνας στερεός αυτή την φορά όπως συμβαίνει στην Γη. Παρόλα αυτά το γεγονός ότι οι ερευνητές κατάφεραν να κάνουν αυτές τις μετρήσεις έχοντας στην διάθεση τους δεδομένα καταγραφών τριών μόλις ετών θεωρείται ήδη ένα μεγάλο επίτευγμα. «Χρειάστηκε επιστημονική προσπάθεια που διήρκεσε εκατοντάδες έτη για μετρήσουμε τον πυρήνα της Γης. Μετά την λήξη των αποστολών του προγράμματος Apollo χρειάστηκαν περίπου 40 έτη για να γίνουν μετρήσεις για τον πυρήνα της Σελήνης. To InSight επέτρεψε να συμβεί αυτό στον Άρη σε περίπου δύο έτη» αναφέρει ο Σιμόν Στάλερ, καθηγητής Γήινων Επιστημών στο Ελβετικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας Ζυρίχης (ETH) επικεφαλής συγγραφέας μιας εκ των τριών δημοσιεύσεων. https://www.naftemporiki.gr/story/1752863/apokalufthike-i-anatomia-tou-ari

Το Orbiter του ExoMars συνεχίζει το κυνήγι για βασικά σημάδια ζωής στον Άρη. Το Roscosmos-ESA ExoMars 2016 Trace Gas Orbiter έχει θέσει νέα ανώτατα όρια για το πόση ποσότητα μεθανίου, αιθανίου, αιθυλενίου και φωσφίνης βρίσκεται στην αττική ατμόσφαιρα - τέσσερα λεγόμενα «βιοδείκτες» που είναι πιθανά σημάδια ζωής. Η αναζήτηση βιοδεικτών στον Άρη είναι πρωταρχικός στόχος του ExoMars Trace Gas Orbiter. Ένας βασικός βιοδείκτης ενδιαφέροντος είναι το μεθάνιο, καθώς μεγάλο μέρος του μεθανίου που βρίσκεται στη Γη παράγεται από ζωντανά πλάσματα ή από γεωλογική δραστηριότητα - και έτσι το ίδιο μπορεί να ισχύει και για τον Άρη. Το «μυστήριο του μεθανίου» στον Άρη συνεχίζεται εδώ και πολλά χρόνια, με αντιφατικά ευρήματα από αποστολές όπως το Mars Express της ESA και το Curiosity rover της NASA που συλλαμβάνει σποραδικές αιχμές και εκρήξεις αερίου στην ατμόσφαιρα του Άρη, διακυμάνσεις τόσο σε τροχιά όσο και στην επιφάνεια του πλανήτη, σημάδια του αερίου που ποικίλλουν ανάλογα με τις εποχές, ή δεν παρατηρούνται καθόλου μεθάνιο. Βασικές μετρήσεις μεθανίου στον Άρη Οι προηγούμενες εκτιμήσεις από τον Άρη και οι επίγειες αποστολές κυμαίνονται από 0,2 έως 30 μέρη ανά δισεκατομμύριο κατ 'όγκο (ppbv), υποδεικνύοντας έως και 30 μόρια μεθανίου ανά δισεκατομμύριο μόρια. Για παραπομπή, το μεθάνιο υπάρχει στην ατμόσφαιρα της Γης σε περίπου 2000 ppbv. Ωστόσο, τα πρώτα αποτελέσματα του Trace Gas Orbiter, που αναφέρθηκαν τον Απρίλιο του 2019, δεν εντόπισαν μεθάνιο, υπολογίζοντας ότι, εάν υπάρχει, το αέριο πρέπει να έχει μέγιστη συγκέντρωση μόλις 0,05 ppbv. «Χρησιμοποιήσαμε τώρα το Trace Gas Orbiter για να βελτιώσουμε ακόμη περισσότερο το ανώτατο όριο για το μεθάνιο στον Άρη, αυτή τη φορά συλλέγοντας δεδομένα για πάνω από 1,4 χρόνια-2,7 χρόνια στη Γη», λέει ο Franck Montmessin του LATMOS, Γαλλία, συν-κύριος ερευνητής του Η Trace Gas Orbiter's Atmospheric Chemistry Suite (ACS) και επικεφαλής συγγραφέας ενός από τα τρία νέα χαρτιά για τους μαρτινικούς βιοδείκτες. «Δεν βρήκαμε καθόλου σημάδι του αερίου, υποδηλώνοντας ότι η ποσότητα του μεθανίου στον Άρη είναι πιθανότατα ακόμη χαμηλότερη από τις προηγούμενες εκτιμήσεις». Καθώς τα όργανα του τροχιά είναι πολύ ευαίσθητα, εάν υπάρχει μεθάνιο, πρέπει να είναι σε αφθονία μικρότερη από 0,05 ppbv - και πιθανότατα μικρότερη από 0,02 ppbv, λένε ο Franck και συνεργάτες Οι επιστήμονες κυνηγούσαν επίσης για σημάδια μεθανίου γύρω από το σπίτι του Curiosity, τον κρατήρα Gale, και δεν βρήκαν τίποτα, παρά το rover που ανέφερε την παρουσία μεθανίου εκεί «Η περιέργεια μετράει ακριβώς στην επιφάνεια του Άρη, ενώ ο τροχιάς παίρνει μετρήσεις μερικά χιλιόμετρα πάνω - έτσι η διαφορά μεταξύ αυτών των δύο ευρημάτων θα μπορούσε να εξηγηθεί από οποιοδήποτε μεθάνιο παγιδεύεται στην κατώτερη ατμόσφαιρα ή στην άμεση γειτνίαση με το rover», προσθέτει ο Franck. Η φαινομενική έλλειψη αρειανού μεθανίου που αναφέρθηκε από τον Franck και τους συναδέλφους του υποστηρίζεται από ένα έγγραφο που χρησιμοποιεί δεδομένα από το όργανο NOMAD (Nadir Occultation MArs Discovery) του τροχιά, που εκτείνεται και πάλι σε ένα πλήρες Αριανό έτος και αναζητώντας μεθάνιο και δύο άλλους βιοδείκτες. «Επίσης, δεν βρήκαμε κανένα σημάδι μεθανίου στον Άρη, και θέσαμε ένα ανώτατο όριο 0,06 ppbv, το οποίο συμφωνεί με τα αρχικά ευρήματα του TGO χρησιμοποιώντας το ACS», λέει η επικεφαλής συγγραφέας της εφημερίδας Elise Wright Knutsen, στο παρελθόν στο Goddard Space Flight Center της NASA, και τώρα στο ΛΑΤΜΟΣ, Γαλλία. «Εκτός από την αναζήτηση παγκόσμιου μεθανίου, αναζητήσαμε επίσης τοπικά λοφία σε περισσότερες από 2000 τοποθεσίες στον πλανήτη και δεν εντοπίσαμε τίποτα - οπότε αν το μεθάνιο απελευθερωθεί με αυτόν τον τρόπο, πρέπει να είναι σποραδικό.» http://en.roscosmos.ru/22240/

Έναν πλανήτη «σβούρα» θα μελετήσει ο διάδοχος του Hubble. Αν δεν υπάρξει κάποιο απρόβλεπτο εμπόδιο της τελευταία στιγμής όλα δείχνουν ότι μετά από πολλές αναβολές και καθυστερήσεις το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb της NASA θα εκτοξευτεί στα τέλη Οκτωβρίου ή αρχές Νοεμβρίου. Η επιστημονική κοινότητα αναμένει με τεράστια ανυπομονησία την λειτουργία του James Webb αφού πρόκειται για το πιο προηγμένο και ισχυρό τηλεσκόπιο που θα στείλει ο άνθρωπος στο Διάστημα. Οι δυνατότητες του υπόσχονται μια πραγματική επανάσταση στην αστρονομία κάνοντας νέες ανακαλύψεις και δίνοντας στοιχεία στους επιστήμονες τα οποία θα φωτίζουν ορισμένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια του Σύμπαντος. Δεν είναι τυχαίο ότι κατατέθηκαν περίπου δύο χιλιάδες αιτήματα από ερευνητικές ομάδες για να χρησιμοποιήσουν το James Webb τους πρώτους δώδεκα μήνες της λειτουργίας του. Τελικά περίπου 250 ερευνητικές ομάδες πήραν την πολυπόθητη έγκριση και θα το χρησιμοποιήσουν στις αναζητήσεις τους στο Διάστημα. H NASA ανακοίνωσε μια, πιθανώς την πρώτη, από τις αποστολές που θα ανατεθούν στο νέο τηλεσκόπιο. Επιστήμονες του Διαστημικού Κέντρου Goddard της NASA αποφάσισαν να μελετήσουν ένα πλανητικό σύστημα που βρίσκεται σε απόσταση 63 ετών φωτός από την Γη. Εκεί βρίσκεται το Beta Pictoris, ένα πολύ νεαρό άστρο ηλικίας μόλις 20 εκατ. ετών το οποίο είναι δύο φορές μεγαλύτερο από τον Ήλιο. Γύρω από το άστρο έχει σχηματιστεί ένας δίσκος κοσμικής ύλης και ήδη οι αστρονόμοι έχουν εντοπίσει την ύπαρξη δύο πλανητών που έχουν σχηματιστεί εκεί. Βασικός στόχος της έρευνας είναι να μελετηθεί από τι αποτελείται αυτός ο δίσκος και τι διεργασίες εξελίσσονται εκεί σε μια προσπάθεια να φωτιστεί η διαδικασία σχηματισμού συστημάτων όπως το δικό μας ηλιακό σύστημα. Εκτός από τους δύο πλανήτες στο σύστημα αυτό έχουν επίσης εντοπιστεί κάποιοι κομήτες οι οποίοι είναι οι πρώτοι κομήτες που εντοπίστηκαν σε άλλο σύστημα εκτός του δικού μας. Αναμένεται βέβαια οι ερευνητές να προσπαθήσουν να μελετήσουν και τους δύο πλανήτες του συστήματος και ειδικότερα τον Beta Pictoris B. Πρόκειται για ένα γίγαντα αερίου με μέγεθος περίπου 7 φορές μεγαλύτερο από εκείνο του Δία. Οι μέχρι τώρα παρατηρήσεις σε αυτόν τον πλανήτη έχουν δείξει διαθέτει μια πυκνή ατμόσφαιρα που κυριαρχείται από σκόνη ενώ η θερμοκρασία σε αυτόν ξεπερνάει τους 1,300 βαθμούς Κελσίου. Διαπιστώθηκε επίσης ότι ο Beta Pictoris B ολοκληρώνει μια πλήρη περιστροφή γύρω από τον εαυτό του σε μόλις 8 ώρες και είναι κατά πάσα πιθανότητα ο ταχύτερα περιστρεφόμενος εξωπλανήτης από τους περίπου 4,5 χιλιάδες που έχουν εντοπιστεί μέχρι σήμερα. https://www.naftemporiki.gr/story/1753125/enan-planiti-sboura-tha-meletisei-o-diadoxos-tou-hubble

Steven Weinberg (1933-2021) «(…) Eίναι ακατανίκητη η επιθυμία του ανθρώπινου γένους να πιστεύει ότι έχει κάποια ξεχωριστή σχέση με το Σύμπαν, ότι η ανθρώπινη ζωή δεν είναι τίποτε περισσότερο ή λιγότερο από το αποτέλεσμα μιας σύμπτωσης τυχαίων γεγονότων, τα οποία φτάνουν πίσω στα πρώτα τρία λεπτά, και με τον ένα ή τον άλλο τρόπο πρέπει να αναζητήσουμε τη δημιουργία μας. Καθώς γράφω όλα αυτά, τυχαίνει να βρίσκομαι σ’ ένα αεροπλάνο, πετώντας σε ύψος 30000 πόδια πάνω από το Wyoming, καθοδόν προς το σπίτι μου, από το San Francisco προς τη Βοστώνη. Κάτω η Γη φαίνεται λεία και φιλική, χνουδωτά σύννεφα εδώ κι εκεί, το χιόνι αποκτά ρόδινο χρώμα, καθώς ο ήλιος δύει, δρόμοι απλώνονται παντού, διασχίζοντας τη χώρα από τη μια πόλη στην άλλη. Είναι πολύ δύσκολο να συνειδητοποιήσουμε ότι όλα αυτά είναι ένα μικρό μόνο κομματάκι ενός ιδιαίτερα αφιλόξενου Σύμπαντος. Είναι ακόμη δυσκολότερο να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτό το σημερινό Σύμπαν έχει προέλθει από από μια εξαιρετικά άγνωστη προς τις οικείες εμπειρίες μας αρχέγονη κατάσταση και αντιμετωπίζει μια μελλοντική εξαφάνιση εξαιτίας ενός τρομερού παγώματος ή μιας αφόρητης ζέστης. Όσο περισσότερο κατανοητό φαίνεται το Σύμπαν μας, άλλο τόσο μας φαίνεται απροσδιόριστο. Αν όμως δεν βρίσκουμε παρηγοριά στους καρπούς της έρευνας μας, βρίσκουμε τουλάχιστον κάποια ανακούφιση σ’ αυτήν την ίδια την έρευνα. Άνδρες και γυναίκες δεν ικανοποιούν την περιέργειά τους με παραμύθια που αναφέρονται σε θεούς και γίγαντες και δεν δέχονται να περιορίσουν την σκέψη τους στα καθημερινά συμβάντα της ζωής. Κατασκευάζουν τηλεσκόπια, δορυφόρους και επιταχυντές και κάθονται στα γραφεία τους ατέλειωτες ώρες, για να επεξεργαστούν το βαθύτερο νόημα των δεδομένων που αυτοί συλλέγουν. Η προσπάθεια να κατανοήσουμε το Σύμπαν είναι ένα από τα ελάχιστα πράγματα που ανυψώνουν την ανθρώπινη ζωή λίγο πιο πάνω από το επίπεδο της φάρσας και της προσφέρει κάτι από το μεγαλείο της τραγωδίας.» Steven Weinberg – απόσπασμα από ‘Τα τρία πρώτα λεπτά’ Ο Steven Weinberg βραβεύθηκε το Νόμπελ Φυσικής το 1979 (μαζί με τους Sheldon Lee Glashow και Abdus Salam) «για την συνεισφορά τους στην θεωρία της ενοποίησης της ασθενούς και ηλεκτρομαγνητικής αλληλεπίδρασης μεταξύ των στοιχειωδών σωματιδίων, συμπεριλαμβανομένης μεταξύ άλλων και της πρόβλεψης του ασθενούς ουδέτερου ρεύματος». Όμως, έγινε γνωστός, όχι τόσο από την τεράστια συνεισφορά του στη φυσική των στοιχειωδών σωματιδίων – αλλά κυρίως από το βιβλίο του «Τα τρία πρώτα λεπτά» (“The First Three Minutes: A Modern View Of The Origin Of The Universe” , 1η έκδοση 1977). Μέσα από αυτό διδάχθηκαν για πρώτη φορά την φυσική της θεωρίας της Μεγάλης Έκρηξης, όχι μόνο το ευρύ κοινό, αλλά και κορυφαίοι σήμερα επιστήμονες. Ρίξτε μια ματιά στο βιβλίο όσοι δεν το διαβάσατε ακόμη (κυκλοφορεί μεταφρασμένο και στα ελληνικά): https://physicsgg.me/2021/07/24/steven-weinberg-1933-2021/

Οι ειδικοί πραγματοποίησαν δοκιμές διορθώσεις της τροχιάς της μονάδας Nauka. Την Πέμπτη, 22 Ιουλίου 2021, οι ειδικοί της ομάδας ελέγχου πτήσης πολλαπλών χρήσεων της Nauka στο Κέντρο Ελέγχου Αποστολής της Μόσχας πραγματοποίησαν δύο ελιγμούς διόρθωσης της ενότητας που είχαν ξεκινήσει στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό την προηγούμενη ημέρα. Ο πρώτος ελιγμός πραγματοποιήθηκε στις 15:07 UTC με τους κινητήρες της μονάδας να λειτουργουν για 17,23 δευτερόλεπτα δίνοντας ώθηση 1 m / sec. Ο δεύτερος ελιγμος για 250,04 δευτερόλεπτα πραγματοποιήθηκε στις 17:19 UTC με ώθηση 14,59 m / sec. Παράμετροι τροχιάς μετά από δύο εγκαύματα: Τροχιακή περίοδος: 90,17 λεπτά. Κλίση τροχιάς: 51,64 μοίρες. Υψόμετρο Perigee: 230,43 km; Υψόμετρο Apogee: 364,86 χλμ. Έτσι, η τηλεμετρία επιβεβαίωσε τη λειτουργικότητα της μονάδας πρόωσης μονάδας. Πρόσθετοι ελιγμοι για περαιτέρω διόρθωση τροχιάς έχουν προγραμματιστεί για τις 23 Ιουλίου. Η μονάδα Pirs πρόκειται να αποσυνδεθεί από το ISS και το deorbit το Σάββατο, 24 Ιουλίου. http://en.roscosmos.ru/22238/[/b]

Για πρώτη φορά βλέπουμε ζωντανά την γέννηση ενός εξωφεγγαριού. Η πρώτη απευθείας παρατήρηση του σχηματισμού ενός δορυφόρου γύρω από έναν εξωπλανήτη είναι γεγονός. Σε απόσταση 370 ετών φωτός από την Γη βρίσκεται το άστρο PDS 70 που βρίσκεται ακόμη με τα κοσμικά χρονικά δεδομένα σε… βρεφική ηλικία αφού είναι μόλις πέντε εκατ. ετών. Παρόλα αυτά έχουν ήδη σχηματιστεί γύρω του δύο πλανήτες και όπως φαίνεται ο δίσκος σκόνης και αερίων που έχει δημιουργηθεί γύρω από το άστρο θα προσφέρει υλικά και για άλλους πλανήτες. Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal Letters» ερευνητική ομάδα με επικεφαλής επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Γκρενόμπλ στην Γαλλία αναφέρουν μια εντυπωσιακή ανακάλυψη που έκαναν. Χρησιμοποιώντας την συστοιχία ραδιοτηλεσκοπίων ALMA στην έρημο Ατακάμα στην Χιλή οι ερευνητές εντόπισαν στο εσωτερικό του πλανητικού συστήματος που σχηματίζεται γύρω από το άστρο ένα δεύτερο μικρότερο δίσκο κοσμικής ύλης. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο δίσκος αυτός βρίσκεται πολύ κοντά σε έναν από τους δύο πλανήτες του συστήματος. Όπως υποστηρίζουν στον δίσκο αυτό εξελίσσεται ο σχηματισμός ενός ακόμη διαστημικού σώματος το οποίο όταν τελικά δημιουργηθεί θα αποτελεί τον δορυφόρο του πλανήτη PDS 70c. Σύμφωνα με τους ερευνητές το μέγεθος και τα χαρακτηριστικά του εσωτερικού δίσκου κοσμικής ύλης δείχνουν ότι μπορεί από αυτόν να προκύψουν τρεις δορυφόροι χωρίς όμως να μπορούν να πουν προς το παρόν πόσοι τελικά θα δημιουργηθούν. Μέχρι σήμερα έχουν εντοπιστεί περίπου 4,400 εξωπλανήτες, πλανήτες μακριά από το ηλιακό μας σύστημα. Είναι η πρώτη φορά που εντοπίζεται ο σχηματισμός ενός δορυφόρου σε ένα εξωπλανήτη και έχουμε δυνατότητα άμεσης παρατήρησης του. Είναι επίσης η πρώτη φορά που εντοπίζεται η ύπαρξη ενός δεύτερου δίσκου κοσμικής ύλης στο εσωτερικό ενός μεγαλύτερου τέτοιου δίσκου που υπάρχει γύρω από ένα άστρο. Όπως είναι ευνόητο η ανακάλυψη και η παρατήρηση του φαινομένου από εδώ και πέρα θα προσφέρει μια σειρά από νέα δεδομένα για τον σχηματισμό πλανητικών συστημάτων και δορυφόρων. https://www.naftemporiki.gr/story/1752680/gia-proti-fora-blepoume-zontana-tin-gennisi-enos-eksofeggariou

Μεγάλα μπαλόνια με τηλεσκόπια στο οπλοστάσιο των αστρονόμων. Ένα νέο πολύτιμο όπως φαίνεται σύμμαχο θα έχουν σύντομα στην διάθεση τους οι επιστήμονες και ειδικότερα οι αστρονόμοι. Τεραστίων διαστάσεων μπαλόνια θα πετούν σε ύψη 40 χλμ. μεταφέροντας τηλεσκόπια που θα λειτουργούν από εκεί. Ερευνητές από την Βρετανία, τις ΗΠΑ και τον Καναδά δημιούργησαν το SuperBIT (Superpressure balloon-borne imaging telescope), ένα μπαλόνι παρόμοιο με αυτό που χρησιμοποιούνται σε μετεωρολογικές παρατηρήσεις. Το μπαλόνι που λειτουργεί με ήλιο είναι έτσι σχεδιασμένο ώστε να μπορεί να παραμένει στο αέρα διατηρώντας σταθερή την πορεία του και ειδικότερα χωρίς να ανεβοκατεβαίνει γεγονός που επιτρέπει την απρόσκοπτη και χωρίς προβλήματα λειτουργίας του τηλεσκοπίου που θα έχει δεμένο πάνω του. Η χρήση τέτοιου είδους μπαλονιών έρχεται να λειτουργήσει ως μια εναλλακτική λύση στα διαστημικά τηλεσκόπια. Τα επίγεια τηλεσκόπια εμποδίζονται στις παρατηρήσεις τους από την γήινη ατμόσφαιρα. Τα διαστημικά τηλεσκόπια από την άλλη πλευρά έχουν πολύ μεγάλο κόστος κατασκευής και λειτουργίας που αντιστοιχεί σε μερικά δισ. δολάρια. Η χρήση τηλεσκοπίων με αυτά τα μπαλόνια θα επιτρέψει την παρατήρηση του Διαστήματος χωρίς το ατμοσφαιρικό «φράγμα» της Γης ενώ το κόστος δεν αναμένεται να ξεπερνάει τα 5 εκατ. δολάρια. «Οι νέες τεχνολογίες των μπαλονιών κάνουν εύκολη και με μικρό κόστος την επίσκεψη στο Διαστήματος ενώ παράλληλα είναι ένας μηχανισμός φιλικός στο περιβάλλον» αναφέρει ο Μοχάμεντ Σαμπάν, του διδακτορικός φοιτητής του Πανεπιστημίου του Τορόντο και μέλος της ερευνητικής ομάδας του SuperBIT. Έχουν ολοκληρωθεί με επιτυχία οι δοκιμές του μπαλονιού και έχει προγραμματιστεί η πρώτη αποστολή στην οποία θα τοποθετηθεί ένα τηλεσκόπιο στο μπαλόνι. Η εκτόξευση θα γίνει τον Απρίλιο του 2022 από την Νέα Ζηλανδία. Το μπαλόνι θα κάνει συνεχώς τον γύρο της Γης και το τηλεσκόπιο θα καταγράφει βραδινές ώρες εικόνες του Διαστήματος ενώ το πρωί θα φορτίζει τις μπαταρίες του. https://www.naftemporiki.gr/story/1752331/megala-mpalonia-me-tileskopia-sto-oplostasio-ton-astronomon

Ρόσκοσμος. H "Επιστήμη" σε τροχιά! Στις 21 Ιουλίου 2021 στις 17:58:25 ώρα Μόσχας, ο πύραυλος Proton-M με το εργαστήριο πολλαπλών χρήσεων Nauka ξεκίνησε από τον εκτοξευτή Νο. 39 του μαξιλαριού εκτόξευσης Νο. 200 του κοσμοδρόμου Baikonur Σύμφωνα με τις ληφθείσες τηλεμετρικές πληροφορίες, όλα τα στάδια της πτήσης του οχήματος εκκίνησης (διαχωρισμός των σταδίων και απόρριψη των πτερυγίων φέρινγκ της μύτης) πέρασαν στην κανονική λειτουργία. Το όχημα εκτόξευσης Proton-M παρείχε την εκτόξευση του εργαστηρίου πολλαπλών χρήσεων Nauka σε τροχιά χαμηλής γης με τις ακόλουθες παραμέτρους: Ύψος - 350,1 χλμ. ύψος περιφέρειας - 190,0 χλμ. κλίση - 51,6 μοίρες. Σύμφωνα με την ακολουθία πτήσης, 580,3 δευτερόλεπτα μετά την εκτόξευση, η μονάδα κεφαλής διαχωρίστηκε από το τρίτο στάδιο του μεταφορέα. Περαιτέρω ραντεβού με τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό πραγματοποιείται από τους κινητήρες της μονάδας Nauka. Η διάρκεια της εισαγωγής της μονάδας στην περιοχή σύνδεσης με το ISS είναι 8 ημέρες. Η είσοδος στη μονάδα Zvezda έχει προγραμματιστεί για τις 29 Ιουλίου 2021 στις 16:26 ώρα Μόσχας. Το όχημα εκτόξευσης Proton-M κατασκευάστηκε σειριακά στο Κέντρο Khrunichev (τμήμα της κρατικής εταιρείας Roscosmos) και χρησιμοποιήθηκε για την εκκίνηση ωφέλιμων φορτίων σε συγκεκριμένες τροχιές και τροχιές αναχώρησης στο πλαίσιο ομοσπονδιακών και εμπορικών προγραμμάτων από το 2001. Με τα χρόνια λειτουργίας του, ο πύραυλος Proton-M πέρασε από τέσσερις φάσεις βαθύ εκσυγχρονισμού, γεγονός που κατέστησε δυνατή τη σημαντική βελτίωση της ενεργειακής μάζας και των περιβαλλοντικών χαρακτηριστικών του κατά την αφαίρεση βαρέων μονών και ζευγαρωμένων ωφέλιμων φορτίων. Η σημερινή εκτόξευση ήταν 425η για τον πύραυλο Proton και 111η για την αναβαθμισμένη έκδοση του οχήματος εκτόξευσης. Το Nauka είναι μια εργαστηριακή ενότητα πολλαπλών χρήσεων για το ρωσικό τμήμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Δημιουργήθηκε με τη συνεργασία επιχειρήσεων για την υλοποίηση του προγράμματος επιστημονικών πειραμάτων και την επέκταση της λειτουργικότητας του ρωσικού τμήματος του ISS. Μετά τη θέση σε λειτουργία, το ρωσικό τμήμα θα λάβει επιπλέον όγκο για τη διευθέτηση των χώρων εργασίας και την αποθήκευση αγαθών, τοποθέτηση εξοπλισμού για την αναγέννηση νερού και οξυγόνου. Σκοπός ενότητας: Παροχή αγκυροβόλησης φορτηγών πλοίων Progress MS, επανδρωμένων διαστημικών σκαφών μεταφοράς Soyuz MS και της κομβικής μονάδας Prichal. έλεγχος ρολού του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού · λήψη καυσίμου από το διαστημικό σκάφος φορτίου Progress MS, αποθήκευση και μεταφορά του στις δεξαμενές της μονάδας Zvezda για εκτέλεση δυναμικών λειτουργιών - διόρθωση της τροχιάς, της στάσης και της σταθεροποίησης του ISS · αποθήκευση φορτίου που παραδίδεται προς το συμφέρον του ρωσικού τμήματος του ISS · διασφάλιση της λειτουργίας του ευρωπαϊκού χειριστή ERA · λειτουργία ενός συγκροτήματος φορτίων στόχου για την εφαρμογή του προγράμματος επιστημονικής και εφαρμοσμένης έρευνας σε συνθήκες αυξημένης άνεσης του πληρώματος · παραγωγή οξυγόνου για την κάλυψη των αναγκών ενός πληρώματος έως έξι ατόμων. τη λειτουργία του αερόσακου για να λειτουργεί με φορτία στόχους, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης του ρομποτικού βραχίονα European Robotic Arm · λειτουργία του εποχούμενου εργαστηρίου και καμπίνας για το τρίτο μέλος του πληρώματος του ρωσικού τμήματος του ISS, καθώς και εξασφάλιση της λειτουργίας λυμάτων και υγειονομικής συσκευής με σύστημα αναγέννησης νερού από ούρα. https://www.energia.ru/ru/news/news-2021/news_07-21_1.html Καλλιεργούνται πιπεριές τσίλι στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) έχουν πραγματοποιηθεί πολλά πειράματα ανάπτυξης και καλλιέργειας τροφίμων κυρίως λαχανικών και φρούτων. Η καλλιέργεια φρέσκων τροφίμων σε διαστημικές συνθήκες αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την υγιή διατροφή των αστροναυτών όχι μόνο στον διαστημικό σταθμό αλλά και στις επερχόμενες μακρινές επανδρωμένες αποστολές όπως αυτές που ετοιμάζονται να γίνουν στον Άρη. Όπως έγινε γνωστό ξεκίνησε στον ISS ένα νέο πείραμα καλλιέργειας αυτή την φορά με πιπεριές τσίλι. Ο Αμερικανός αστροναύτης Σέιν Κιμπρό φύτεψε 48 σπόρους αυτής της καυτερής πιπεριάς στην ειδική για αυτό τον σκοπό μονάδα Advanced Planet Habitat (APH). Οι αστροναύτες του ISS θα περιμένουν τέσσερις μήνες να αναπτυχθούν οι πιπεριές και στην συνέχεια θα ανοίξουν την μονάδα για να δουν τι έχει συμβεί. Αν οι πιπεριές αναπτύχθηκαν και σε τι κατάσταση βρίσκονται. Το πείραμα αυτό θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικό αφού όλα τα προηγούμενα αφορούσαν τρόφιμα η καλλιέργεια των οποίων δεν διαρκούσε περισσότερο από λίγες εβδομάδες ενώ η καλλιέργεια των πιπεριών θα διαρκέσει τέσσερις μήνες. Είναι ένα πιο δύσκολο και σύνθετο εγχείρημα η επιτυχία του οποίου μπορεί να ανοίξει τον δρόμο στην καλλιέργεια και άλλων ειδών τροφίμων που καλλιεργούνται πιο δύσκολα αλλά είτε έχουν σημαντικές ωφέλειες στον ανθρώπινο οργανισμό είτε θα διευρύνουν την ποικιλία και την γευστικότητα των γευμάτων των μελών μιας επανδρωμένης αποστολής. «Είναι ένα από τα πιο περίπλοκα πειράματα καλλιέργειας φυτών στον διεθνή διαστημικό σταθμό εξαιτίας των διαδικασιών που απαιτούνται αλλά και της μεγάλης χρονικής διάρκειας τους. Ανάμεσα στα άλλα οι αστροναύτες θα πρέπει να καταφέρουν να γονιμοποιήσουν τις πιπεριές» αναφέρει ο Ματ Ρομέιν, επικεφαλής του πειράματος. Εκτός την πρακτική πλευρά του εγχειρήματος δηλαδή την δημιουργία φρέσκων τροφίμων για κατανάλωση στο Διάστημα η καλλιέργεια έχει θετικές επιπτώσεις στην ψυχολογία των αστροναυτών που έρχονται σε επαφή με φυσικά προϊόντα και μια δραστηριότητα που γίνεται σε γήινες συνθήκες ενώ στην συνέχεια χαίρονται όταν καταφέρνουν να φάνε τελικά τρόφιμα που οι ίδιοι παρήγαγαν. /forum/posting.php?mode=editpost&p=279056

Οι πρώτες εικόνες της νυχτερινής Αφροδίτης. Σημαντική εξέλιξη στην μελέτη της Αφροδίτης προσφέρουν οι πρώτες εικόνες που καταγράφηκαν από τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν στον πλανήτη το βράδυ. Αν και οι ειδικοί την βάφτισαν «δίδυμο» πλανήτη με την Γη η Αφροδίτη είναι μια πραγματική κόλαση με θερμοκρασίες που λιώνουν ακόμη και μέταλλα αλλά και με ένα πυκνό πέπλο τοξικών αερίων να την σκεπάζει. Βέβαια ο χαρακτηρισμός των ειδικών δεν είναι άστοχος αφού ο πλανήτης διαθέτει πολλές ομοιότητες με τη Γη και κάποτε υπήρξε πιθανώς ο πρώτος κατοικήσιμος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος, με ωκεανό και κλίμα παρόμοιο με αυτή της Γης. Όμως κάτι συνέβη και, σύμφωνα με την κυρίαρχη επιστημονική θεωρία, η Αφροδίτη έπεσε θύμα ενός εκτός ελέγχου «φαινομένου του θερμοκηπίου», κάτι που μερικοί προειδοποιούν ότι μπορεί να αποτελεί το μακρινό μέλλον και της ίδια της Γης, αν δεν τεθεί υπό έλεγχο η κλιματική αλλαγή. Οι πυκνές νεφώσεις της Αφροδίτης έχουν εμποδίσει την παρατήρηση και μελέτη της αλλά τα τελευταία χρόνια οργανώνονται αποστολές με σκάφη και δορυφόρους που διαθέτουν ολοένα και πιο προηγμένα όργανα. Ο ιαπωνικός δορυφόρος Akatsuki που είναι σχεδιασμένος να πραγματοποιεί κλιματικές μελέτες βρίσκεται σε τροχιά από το 2015 στην Αφροδίτη και κατάφερε να καταγράψει εικόνες των καιρικών της συνθηκών τις νυχτερινές ώρες. Είναι η πρώτη φορά που οι επιστήμονες έχουν στην διάθεση τους τέτοιες εικόνες και όπως είναι φυσικό η μελέτη τους θα αποκαλύψει νέα σημαντικά στοιχεία για τις συνθήκες που επικρατούν στον πλανήτη. Οι εικόνες αποκαλύπτουν νεφώσεις που σχηματίζονται τις νυχτερινές ώρες αλλά και μοτίβα κυκλοφορίας του αέρα τα οποία οι ειδικοί χαρακτηρίζουν ως «περίεργα». Αναμένεται η ανάλυση των εικόνων για να αποκαλυφθούν σε όλο τους το εύρος τα όσα φαίνονται σε αυτές. Η NASA ανακοίνωσε πρόσφατα την οργάνωση δύο νέων αποστολών στην Αφροδίτη. Η πρώτη αποστολή θα μελετήσει τη σύνθεση της ατμόσφαιρας της Αφροδίτης για να κατανοήσει την εξέλιξη της και να προσδιορίσει με βεβαιότητα αν όντως κάποτε ο πλανήτης διέθετε ωκεανό. Η δεύτερη αποστολή θα χαρτογραφήσει την επιφάνεια της Αφροδίτης για να ρίξει φως στη γεωλογική ιστορία της και να βρεθούν στοιχεία που να εξηγούν γιατί εξελίχθηκε τόσο διαφορετικά από εκείνη της Γης. https://www.naftemporiki.gr/story/1752169/oi-protes-eikones-tis-nuxterinis-afroditis

Πυρηνικός αντιδραστήρας τηγμένου άλατος με θόριο από την Κίνα. Ομάδα κυβερνητικών ερευνητών στην Κίνα αποκάλυψε το σχέδιο για έναν πυρηνικό αντιδραστήρα για εμπορική χρήση ο οποίος, σύμφωνα με δημοσίευμα της South China Morning Post, προορίζεται να είναι ο πρώτος στον κόσμο που δεν χρειάζεται νερό για ψύξη- κάτι που θα επέτρεπε την εγκατάσταση και χρήση του σε απομακρυσμένες, ερημικές περιοχές προκειμένου να παρέχει ενέργεια για πιο πυκνοκατοικημένες ζώνες. Οι αντιδραστήρες τηγμένου άλατος, που λειτουργούν με υγρό θόριο αντί για ουράνιο, θεωρείται επίσης ότι θα είναι ασφαλέστεροι από ό,τι οι «συμβατικοί» αντιδραστήρες, καθώς σε περίπτωση διαρροής το λιωμένο θόριο ψύχεται και στερεοποιείται γρήγορα, με αποτέλεσμα να απελευθερώνεται πολύ λιγότερη ραδιενέργεια στο περιβάλλον. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, οι εργασίες κατασκευής του πρώτου αντιδραστήρα για εμπορική χρήση θα έχουν ολοκληρωθεί ως το 2030, και η κυβέρνηση της χώρας σχεδιάζει να κατασκευάσει πολλαπλούς αντιδραστήρες στις ερήμους και τις πεδιάδες της κεντρικής και της δυτικής Κίνας. Επίσης, ενδεχομένως να επιδιωχθεί και κατασκευή κάποιων σε χώρες οι οποίες συνεργάζονται με τη Λαϊκή Δημοκρατία στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας Belt and Road, καθώς, αντίθετα με το ουράνιο, το θόριο δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή πυρηνικών όπλων. «Οι μικρής κλίμακας αντιδραστήρες έχουν σημαντικά πλεονεκτήματα...μπορούν να παίξουν ρόλο- κλειδί στη μελλοντική μετάβαση προς την καθαρή ενέργεια. Αναμένεται μικρής κλίμακας αντιδραστήρες να αρχίσουν να χρησιμοποιούνται ευρέως μέσα στα επόμενα λίγα χρόνια» ανέφεραν ο καθηγητής Γιαν Ρούι και συνάδελφοί του, από το Ινστιτούτο Εφαρμοσμένης Φυσικής της Σαγκάης, σε επιστημονικό άρθρο που δημοσιεύτηκε στο κινεζικό επιστημονικό περιοδικό Nuclear Techniques. «Ένας αντιδραστήρας τηγμένου άλατος έχει το πλεονέκτημα να είναι πολλαπλών χρήσεων, μικρού μεγέθους και ευέλικτος. Είναι εύκολο να σχεδιαστεί ως αντιδραστήρας μικρής κλίμακας. Τα τελευταία χρόνια οι δυνατότητες των μικρής κλίμακας αντιδραστήρων τηγμένου άλατος έχουν προκαλέσει διεθνές ενδιαφέρον». Σύμφωνα με τα σχέδια της κυβέρνησης, αντιδραστήρες στο αραιοκατοικημένο δυτικό τμήμα της χώρας θα παρέχουν ενέργεια στην πυκνοκατοικημένη ανατολή, σε συνδυασμό με εγκαταστάσεις ηλιακής και αιολικής ενέργειας. Επίσης, η τεχνολογία αυτή θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και ως πηγή ενέργειας για πολεμικά πλοία. Το 2011 το Πεκίνο ενέκρινε την κατασκευή του πρωτότυπου TMSR (Thorium Molten Salt Reactor) στη Βουβέι, πόλη στην επαρχία Γκανσού. Το πρωτότυπο είναι σε θέση να παράγει μόνο δύο megawatts, ωστόσο εάν το εγχείρημα στεφθεί με επιτυχία θα πρόκειται για σημαντική εξέλιξη. Ο αντιδραστήρας για εμπορική χρήση που έχουν σχεδιάσει ο Γιαν και οι συνάδελφοί του θα μπορεί να παράγει μέχρι και 100 MW- λιγότερο από έναν αντιδραστήρα ουρανίου, μα αρκετά για την ηλεκτροδότηση μιας σύγχρονης κατοικημένης περιοχής με 100.000 κατοίκους. Ο ίδιος ο αντιδραστήρας θα έχει ύψος μόλις τρία μέτρα και πλάτος 2,5- αν και οι εγκαταστάσεις θα χρειάζονται και άλλα είδη εξοπλισμού, όπως τουρμπίνες. Το όλο σύστημα λειτουργεί περνώντας το θόριο μέσα από τον αντιδραστήρα, ώστε να συμμετέχει σε μια αλυσιδωτή αντίδραση, και μεταφέροντας τη θερμότητα σε γεννήτρια ατμού πριν επιστρέψει στον αντιδραστήρα για έναν νέο κύκλο. Θεωρείται ασφαλέστερο από τη συμβατική πυρηνική τεχνολογία, επειδή σε περίπτωση ατυχήματος το τηγμένο άλας θα πέσει σε υπόγεια δεξαμενή. «Λόγω του υψηλού σημείο τήξης του...το τηγμένο άλας θα ψυχθεί γρήγορα και θα στερεοποιηθεί...αποτρέποντας την περαιτέρω έκλυση ραδιενέργειας στο περιβάλλον» έγραψαν οι ερευνητές. Σημειώνεται πως η Κίνα έχει κάποια απο τα μεγαλύτερα κοιτάσματα θορίου στον κόσμο, που, σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις, επαρκούν για να καλύψουν τις ενεργειακές της ανάγκες για 20.000 χρόνια. https://www.naftemporiki.gr/story/1751828/purinikos-antidrastiras-tigmenou-alatos-me-thorio-apo-tin-kina

Δέκα λεπτά στο διάστημα για τον Τζεφ Μπέζος και άλλους τρεις - 13 μίλια πιο ψηλά από τον Μπράνσον. Ο Αμερικανός δισεκατομμυριούχος Τζεφ Μπέζος δήλωσε πως έμεινε «άναυδος» από την «ομορφιά και την ευθραυστότητα» της Γης, αντικρίζοντας τον μπλε πλανήτη από το διάστημα, σήμερα, κατά τη διάρκεια της πτήσης του με το διαστημόπλοιο της εταιρείας του Blue Origin. «Όλοι εκείνοι που βρέθηκαν στο διάστημα είπαν ότι αυτό τους άλλαξε και ότι έμειναν έκπληκτοι, άναυδοι από τη Γη και την ομορφιά της, αλλά επίσης από την ευθραυστότητά της κι εγώ συμφωνώ απολύτως», είπε ο ιδρυτής της Amazon, κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου, μετά την πτήση του σε ύψος άνω των 100 χιλιομέτρων. Η Γη «είναι ένα μικρό, εύθραυστο πράγμα και όταν εξελισσόμαστε σε αυτόν τον πλανήτη, προκαλούμε ζημιές», σημείωσε ο μεγιστάνας. «Είναι κάτι που αναγνωρίζουμε, όμως είναι άλλο πράγμα να βλέπουμε ιδίοις όμασι σε ποιο βαθμό είναι τόσο εύθραυστη». Ο Μπέζος, έκανε σήμερα πραγματικότητα το όνειρό του για το διάστημα και ταξίδεψε στην πρώτη επανδρωμένη πτήση της εταιρείας του Blue Origin, που συμβάλλει με τη σειρά της στην έναρξη μιας νέας εποχής για τον ιδιωτικό, εμπορικό διαστημικό τουρισμό. Το διαστημόπλοιο New Shepard απογειώθηκε από τη διαστημική βάση της εταιρείας στην έρημο του Τέξας, σε απόσταση 40 χιλιομέτρων από τη μικρή πόλη Βαν Χορν, στις 08.11 τοπική ώρα (16.11 ώρα Ελλάδας), με καθυστέρηση λίγων λεπτών από το προκαθορισμένο χρονοδιάγραμμα . Στο πλευρό του Τζεφ Μπέζος σε αυτήν την ιστορική, πλήρως αυτόνομη, υποτροχιακή πτήση βρίσκονταν ο αδελφός του Μαρκ, η πρωτοπόρος της αεροπορίας Ουάλι Φανκ, ηλικίας 82 ετών και ο πρώτος επί πληρωμή πελάτης της Blue Origin, ένας Ολλανδός ηλικίας 18 ετών, ο Όλιβερ Ντέιμεν, οι οποίοι έγιναν αντίστοιχα η γηραιότερη αστροναύτισσα και ο νεότερος αστροναύτης στην ιστορία. Το New Shepard επιτάχυνε προς το διάστημα σε ταχύτητες που ξεπέρασαν τα 3 Mach με τη βοήθεια ενός κινητήρα που λειτουργούσε με υγροποιημένο υδρογόνο και οξυγόνο, χωρίς εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Η κάψουλα στη συνέχεια διαχωρίστηκε και οι αστροναύτες πέρασαν λίγα λεπτά σε ύψος 107 χιλιομέτρων, πέραν της γραμμής Κάρμαν, του διεθνώς αναγνωρισμένου ορίου μεταξύ της γήινης ατμόσφαιρας και του διαστήματος. Εκεί, μπόρεσαν να θαυμάσουν την καμπυλότητα του μπλε πλανήτη και το μαύρο φόντο του υπόλοιπου σύμπαντος, από τα μεγάλα παράθυρα, που καταλαμβάνουν το ένα τρίτο της επιφάνειας της καμπίνας. «Είναι όλα μαύρα εδώ», είπε η Φανκ, σύμφωνα με τη ροή του ήχου που ερχόταν από την κάψουλα. Έπειτα από πτήση 10 λεπτών και 20 δευτερολέπτων, η κάψουλα προσγειώθηκε με ασφάλεια στην έρημο. Μόλις αποβιβάστηκαν, τους τέσσερις επιβάτες, που ήταν όλοι σε καλή κατάσταση, υποδέχθηκαν με επευφημίες ομάδες της Blue Origin. Ο Τζεφ Μπέζος εξήλθε του διαστημικού οχήματος φορώντας ένα καουμπόικο καπέλο. Η αποστολή πραγματοποιήθηκε ανήμερα της 52ης επετείου των πρώτων βημάτων των Νιλ Άρμστρονγκ και Μπαζ Όλντριν στη Σελήνη. Στις 11 Ιουλίου, ο ιδρυτής της Virgin Galactic, Ρίτσαρντ Μπράνσον πέρασε επίσης τα όρια της ατμόσφαιρας και προηγήθηκε επομένως χρονικά του πρώην διευθύνοντος συμβούλου της Amazon σε αυτή τη μάχη των δισεκατομμυριούχων. Ωστόσο, ο Βρετανός μεγιστάνας έφθασε σε ύψος 86 χιλιομέτρων με το σκάφος Virgin Galactic. Ωστόσο ο Τζεφ Μπέζος βρέθηκε 13 μίλια πιο ψηλά από εκείνον. Και άλλες πτήσεις το 2021 Αυτή η επανδρωμένη πτήση της Blue Origin ήταν επίσης η πρώτη όπου επέβαινε ένας επί πληρωμή επιβάτης. Ο Όλιβερ Ντέιμεν αντικατέστησε τον αρχικό νικητή της δημοπρασίας που είχε οργανωθεί διαδικτυακά στα μέσα Ιουλίου, ο οποίος είχε πληρώσει 28 εκατομμύρια δολάρια για το εισιτήριό του, όμως τελικά αποσύρθηκε. Η Blue Origin προβλέπει άλλες δυο εκτοξεύσεις φέτος και «πολλές άλλες» από το 2022. «Είχαμε 7.500 υποψηφίους σε περισσότερες από 150 χώρες, υπήρξε προφανώς μεγάλο ενδιαφέρον», διαβεβαίωσε ο γενικός διευθυντής της Blue Origin Μπομπ Σμιθ, προσθέτοντας πως οι πρώτες πτήσεις «ξεκινούν σε πολύ καλή τιμή». Ένας τρίτος δισεκατομμυριούχος, ο Ίλον Μασκ και η εταιρεία του SpaceX, θα δώσουν το «παρών» στη μάχη του διαστήματος τον Σεπτέμβριο με μια τροχιακή αποστολή με τον πύραυλο Crew Dragon. https://www.naftemporiki.gr/story/1751479/deka-lepta-sto-diastima-gia-ton-tzef-mpezos-kai-allous-treis-13-milia-pio-psila-apo-ton-mpranson

Σημάδια ζωής στον Άρη; Το Perseverance της NASA αρχίζει το κυνήγι. Το διαστημικό όχημα Perseverance της NASA άρχισε την αναζήτηση ιχνών αρχέγονης ζωής στον Κόκκινο Πλανήτη. Χρησιμοποιώντας τον ρομποτικό του βραχίονα μήκους 2 μέτρων καταγράφει τις πρώτες επιστημονικές παρατηρήσεις. Μαζί με την ανάλυση πετρωμάτων με χρήση ακτίνων Χ και υπεριώδους ακτινοβολίας, το εξάτροχο διαστημικό εργαστήριο θα εστιάσει σε μικροσκοπικά τμήματα επιφανειών πετρωμάτων που μπορεί να περιέχουν ενδείξεις αρχαίας μικροβιακής δραστηριότητας. Το μικρού μεγέθους όργανο ακτίνων Χ (PIXL=Planetary Instrument for X-ray Lithochemistry) που βρίσκεται στο άκρο του ρομποτικού βραχίονα, εξέπληξε με την απόδοσή του ήδη από τις πρώτες δοκιμές που επιχείρησε. Το ίδιο συνέβη και με το όργανο SHERLOC (=Scanning Habitable Environments with Raman & Luminescence for Organics & Chemicals) που χρησιμοποιεί ένα λέιζερ υπεριώδους φωτός για να ταυτοποιεί τα ορυκτά του αρειανού εδάφους. Σε συνδυασμό και με τα άλλα όργανα που φέρει ο ρομποτικός βραχίονας, το Perseverance θα πραγματοποιήσει τις πιο λεπτομερείς αναλύσεις που έγιναν ποτέ στην επιφάνεια του Άρη. Θα παρακολουθούμε λοιπόν με μεγάλο ενδιαφέρον στις επόμενες εβδομάδες και μήνες τις ανακοινώσεις της NASA. Αναμένονται ανακαλύψεις όσον αφορά τα γεωλογικά χαρακτηριστικά του Άρη κατά το παρελθόν και κυρίως μια θετική (ή αρνητική) απάντηση σχετικά με το αν υπήρχε ζωή στον κρατήρα Jezero, όπου γίνονται οι έρευνες. Φωτογραφία του εδάφους του Άρη που λήφθηκε στις 11 Ιουλίου 2021 από την κάμερα WATSON που βρίσκεται επίσης στο ρομποτικό χέρι του Perseverance https://physicsgg.me/2021/07/21/%cf%83%ce%b7%ce%bc%ce%ac%ce%b4%ce%b9%ce%b1-%ce%b6%cf%89%ce%ae%cf%82-%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%bd-%ce%ac%cf%81%ce%b7-%cf%84%ce%bf-perseverance-%cf%84%ce%b7%cf%82-nasa-%ce%b1%cf%81%cf%87%ce%af%ce%b6%ce%b5/

Ερασιτέχνης αστρονόμος ανακάλυψε νέο δορυφόρο του Δία. Οι ερασιτέχνες αστρονόμοι είναι μια μεγάλη κοινότητα φίλων του Διαστήματος οι οποίοι κάνουν συχνά διαφόρων ειδών ανακαλύψεις και συμβάλλουν γενικότερα στην επιστημονική έρευνα. Εκτός από την χρήση των δικών τους τηλεσκοπίων και άλλων τεχνικών μέσων οι ερασιτέχνες αστρονόμοι ψάχνουν μέσα στα «σκουπίδια» των ερευνών που κάνουν επιστημονικές ομάδες και στα δεδομένα που συλλέγουν τα επίγεια και διαστημικά όργανα παρατήρησης του Σύμπαντος και παραβλέπονται από τους ειδικούς. Σε μια τέτοια αναζήτηση ο ερασιτέχνης αστρονόμος Κάι Λάι στις ΗΠΑ ανακάλυψε ένα άγνωστο μέχρι σήμερα δορυφόρο του Δία. Ο Λάι που ασχολείται με την μελέτη δορυφόρων έκανε την ανακάλυψη μελετώντας δεδομένα που είχε συλλέξει μια ερευνητική ομάδα το 2003 χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο CFHT στη Χαβάη. Για να την επιβεβαιώσει και να βρει στοιχεία για την τροχιά του διαστημικού σώματος ο Λάι χρησιμοποίησε στην συνέχεια το ιαπωνικό επίγειο τηλεσκόπιο Subaru. Αν η ανακάλυψη επιβεβαιωθεί και από κάποιο επιστημονικό φορέα θα είναι η πρώτη φορά που ένας ερασιτέχνης αστρονόμος ανακαλύπτει κάποιο δορυφόρο ενός πλανήτη. Μέχρι σήμερα έχουν εντοπιστεί 79 διαστημικά σώματα που καταγράφονται ως δορυφόροι του Δία αλλά εκτιμάται ότι ο αριθμός τους είναι μεγαλύτερος. Οι πανίσχυρες βαρυτικές δυνάμεις του μεγαλύτερου πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος είναι δεδομένο ότι μπορούν να «συλλάβουν» κάθε είδους και μεγέθους διαστημικούς βράχους οι οποίοι να μετατρέπονται σε δορυφόρους του. Εικάζεται ότι υπάρχουν αρκετοί ακόμη δορυφόροι του Δία τους όποιους δεν έχουμε εντοπίσει ο αριθμός των οποίοι σύμφωνα με κάποιους ειδικούς αφορά μερικές δεκάδες επιπλέον δορυφόρους του πλανήτη ενώ κάποιοι κάνουν λόγο για εκατοντάδες δορυφόρους. Ο νέος δορυφόρος που εντόπισε ο ερασιτέχνης αστρονόμος έλαβε την προσωρινή κωδική ονομασία EJc0061 και ίσως να οργανωθεί όπως σε άλλες αντίστοιχες περιπτώσεις τα τελευταία χρόνια κάποια online ψηφοφορία για το όνομα που θα του δοθεί. Ο EJc0061 ανήκει σε μια ομάδα δορυφόρων του Δία που ονομάζεται Ομάδα Κάρμης. Πρόκειται για μια ομάδα 23 (πλέον) δορυφόρων του Δία που κινούνται σε μία απόσταση μεταξύ 23 και 24.000.000 χιλιομέτρων από αυτόν. Η ομάδα πήρε το όνομα της από το μεγαλύτερο μέλος της την Κάρμη η οποία σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία απέκτησε με τον Δία την Βριτομάρτιδα, μια θεότητα προστάτιδα των ψαράδων που λατρευόταν κυρίως στην Κρήτη. Οι δορυφόροι αυτής της ομάδας αναφέρονται ως ανάδρομοι επειδή η τροχιά τους είναι αντίθετη από αυτή του Δία. Η τροχιά τους παρουσιάζει επιπλέον διαφόρων ειδών αστάθειες εξαιτίας των αλληλεπιδράσεων τους τόσο με τον πλανήτη όσο και με τον ήλιο. https://www.naftemporiki.gr/story/1751796/erasitexnis-astronomos-anakalupse-neo-doruforo-tou-dia

Γκρο πλαν στους πίδακες μιας μαύρης τρύπας. Μέχρι πριν από λίγα χρόνια οι μαύρες τρύπες αποτελούσαν ένα κοσμικό μυστήριο το οποίο οι επιστήμονες δεν μπορούσαν να προσεγγίσουν παρά μόνο με μαθηματικές εξισώσεις και θεωρητικές προσεγγίσεις. Όμως ο στόλος των διαστημικών τηλεσκοπίων και τα ολοένα και πιο ισχυρά επίγεια τηλεσκόπια σε συνδυασμό με νέες μεθόδους παρατήρησης και ανάλυσης δεδομένων έφεραν πραγματική επανάσταση (και) στον τομέα της μελέτης των μελανών οπών του Σύμπαντος. Μπορούμε πλέον και κάνουμε άμεσες παρατηρήσεις των φαινομένων που παράγουν οι μαύρες τρύπες διευρύνοντας συνεχώς τις γνώσεις μας για αυτές. Διεθνής ομάδα ερευνητών από μεγάλα πανεπιστήμια και κορυφαία ερευνητικά ιδρύματα στην Ευρώπη κατάφερε με την βοήθεια του Event Horizon Telescope, ενός παγκόσμιου δικτύου επίγειων τηλεσκοπίων, να καταγράψει εικόνες από πίδακες ραδιοκυμάτων. Πρόκειται για εικόνες υψηλής ανάλυσης από πίδακες που εκπέμπει η μαύρη τρύπα που βρίσκεται στον γαλαξία Κένταυρο Α σε απόσταση 13 εκατ. ετών φωτός από την Γη. «Για πρώτη φορά επετεύχθη η καταγραφή εικόνων από πίδακες ραδιοκυμάτων σε άλλο γαλαξία σε κλίμακες μικρότερες από την απόσταση που μπορεί να ταξιδέψει το φως σε χρονικά διάστημα 24 ωρών. Βλέπουμε κοντινές εικόνες από τον σχηματισμό ενός κολοσσιαίου πίδακα ο οποίος στην συνέχεια εκτοξεύεται από μια μαύρη τρύπα» αναφέρει ο αστρονόμος Μάικλ Γιάνσεν αστρονόμος του Ινστιτούτου Ραδιοαστρονομίας του Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ, μέλος της ερευνητικής ομάδας. «Είναι εκπληκτικό ότι μπορούμε να μελετήσουμε τον Κένταυρο Α με υψηλής ανάλυσης εικόνες. Δεν είχαμε καταφέρει να δούμε ανάλογες εικόνες αυτού του φαινομένου αφού δεν είχαμε τα τεχνικά μέσα για να καταφέρουμε να τις καταγράψουμε. Η μαύρη τρύπα στον Κένταυρο Α είναι πολύ διαφορετική και πολύ πιο δραστήρια από αυτή που βρίσκεται στο κέντρο του δικού μας γαλαξία» αναφέρει ο Μάκιεκ Βιέλγκους, του Κέντρου Αστροφυσικής Harvard & Smithsonian, εκ των επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. https://www.naftemporiki.gr/story/1751389/gkro-plan-stous-pidakes-mias-mauris-trupas

Η ρωσική κυβέρνηση εγκρίνει διαπραγματεύσεις για την πώληση κινητήρων πυραύλων RD-181M στις ΗΠΑ. Η κυβέρνηση της Ρωσικής Ομοσπονδίας ενέκρινε τις διαπραγματεύσεις για τη σύναψη σύμβασης για την προμήθεια των ρωσικών κινητήρων RD-181M που παράγονται από την NPO Energomash (μέρος της Roscosmos) στην Orbital Sciences LLC (ΗΠΑ). Η αντίστοιχη εντολή του Πρωθυπουργού της Ρωσικής Ομοσπονδίας Μιχαήλ Μισουστίν δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Πύλη Νομικών Πληροφοριών. «Για να αποδεχτούμε την πρόταση της Κρατικής Εταιρείας για τις Διαστημικές Δραστηριότητες« Roscosmos »σε συντονισμό με τις ενδιαφερόμενες ομοσπονδιακές εκτελεστικές αρχές, για διεξαγωγή διαπραγματεύσεων μεταξύ η μετοχική εταιρεία «NPO Energomash πήρε το όνομά της από το Academician VP Η Glushko '(εφεξής «ο οργανισμός») και η Orbital Science LLC (Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής) σχετικά με τη σύναψη σύμβασης για τη χρήση του πυραυλικού κινητήρα RD181M (εφεξής «ο κινητήρας») στο όχημα εκτόξευσης Antares χρησιμοποιείται για την παράδοση αγαθών στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό και την έναρξη ερευνητικών και εμπορικών διαστημικών σκαφών », λέει η παραγγελία. Η εντολή σημειώνει επίσης ότι η σύναψη σύμβασης είναι δυνατή σε περίπτωση που ο Roscosmos και το ρωσικό Υπουργείο Άμυνας διευθετήσουν τα ζητήματα που σχετίζονται με τη χρήση πνευματικής δραστηριότητας που προκύπτουν από την ανάπτυξη κινητήρων, μέτρα συντονισμένα με την αμερικανική εταιρεία για την προστασία των ρωσικών τεχνολογιών, επίσης ως απόκτηση εγγυήσεων από την αμερικανική πλευρά ότι τα οχήματα εκτόξευσης Antares που τροφοδοτούνται από κινητήρες δεν θα χρησιμοποιηθούν για την εκκίνηση στρατιωτικών ωφέλιμων φορτίων. Η Roscosmos State Corporation, το Υπουργείο Άμυνας RF, το FSB της Ρωσίας και η FSTEC της Ρωσίας έλαβαν εντολή να παρακολουθούν τη συμμόρφωση της εταιρείας με τη νομοθεσία ελέγχου των εξαγωγών κατά τις διαπραγματεύσεις και την εφαρμογή της σύμβασης, «συμπεριλαμβανομένης της ξένης οικονομικής δραστηριότητας σε σχέση με εξοπλισμό, υλικά και τεχνολογίες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη δημιουργία πυραύλων. Ο κινητήρας RD-181 χρησιμοποιείται στο όχημα εκτόξευσης Antares στο πρώτο στάδιο. Συνολικά, 22 κινητήρες έχουν παραδοθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες από το 2015, 18 από τους οποίους έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί σε 9 ρουκέτες (δύο σε καθεμία). http://en.roscosmos.ru/22229/ Τζεφ Μπέζος: Πώς θα εξελιχθεί η ιστορική πτήση στο Διάστημα. Λίγες ημέρες αφότου ο Ρίτσαρντ Μπράνσον του ομίλου Virgin έγινε ο πρώτος δισεκατομμυριούχος που ταξίδεψε στο Διάστημα με δικό του σκάφος, η κούρσα συνεχίζεται την Τρίτη με την εκτόξευση του Τζεφ Μπέζος. Ο ιδρυτής της Amazon και οι τρεις συνταξιδιώτες του θα εκτοξευτούν με την παρθενική πτήση της Blue Origin, της εταιρείας διαστημικού τουρισμού και μεταφορών που ίδρυσε ο Μπέζος το 2000. Σε αντίθεση με το σκάφος της Virgin Galactic, το οποίο απαιτεί δύο πιλότους, New Shepard της Blue Origin είναι το πρώτο διαστημικό σκάφος που πετά εντελώς αυτόνομα. Διαθέτει έξι θέσεις, όμως μόνο οι τέσσερις θα χρησιμοποιηθούν στην πτήση της Τρίτης. H κάψουλα του New Shepard διαθέτει τα μεγαλύτερα παράθυρα που έχουν χρησιμοποιηθεί ποτέ στο Διάστημα (Reuters) Και οι δύο εταιρείες θα προσφέρουν σε πλούσιους πελάτες την ευκαιρία να θαυμάσουν από ψηλά την καμπυλότητα της Γης μαζί με μια ολιγόλεπτη εμπειρία έλλειψης βαρύτητας. Το New Shepard θα αναπτύξει ταχύτητα τριπλάσια του ήχου, ή Mach 3, και θα φτάσει σε ύψος 106 χιλιομέτρων, πάνω από τη λεγόμενη γραμμή Κάρμαν, το επίσημο όριο του Διαστήματος σε ύψος 100 χιλιομέτρων. Η Blue Origin επιμένει ότι θα είναι η πρώτη εταιρεία διαστημικής αναψυχής που φτάνει στο Διάστημα, επισημαίνοντας ότι η πτήση του Μπράνσον έφτασε μόνο μέχρι τα 86 χιλιόμετρα. Σε αντίθεση με τη Διεθνή Ομοσπονδία Αεροναυτικής που αναγνωρίζει τη γραμμή Κάρμαν ως όριο του Διαστήματος, η NASA θεωρεί αστροναύτη οποιονδήποτε πετά σε ύψος άνω των 50 χιλιομέτρων. Λίγο πριν φτάσει στο απόγειο της πτήσης, ο πύραυλος του New Shepard θα αποσυνδεθεί από την κάψουλα για να επιστρέψει αυτόνομα στην εξέδρα εκτόξευσης στην ερημιά του Δυτικού Τέξας. Η κάψουλα με τους επιβάτες θα πέσει λίγο αργότερα με αλεξίπτωτο. Από την αρχή μέχρι το τέλος, η υποτροχιακή πτήση αναψυχής θα διαρκέσει μόλις 11 λεπτά. Θα είναι η πρώτη πτήση με επιβάτες, έπειτα από 15 μη επανδρωμένες δοκιμές. Ο Μπέζος δηλώνει ότι ερωτεύτηκε το Διάστημα σε ηλικία 5 ετών, όταν παρακολούθησε την πρώτη προσσελήνωση στις 20 Ιουλίου 1969. Η παρθενική πτήση της διαστημικής εταιρείας του θα πραγματοποιηθεί την 52η επέτειο του άθλου. Μαζί με τον Μπέζος θα πετάξει ο 50χρονοις αδελφός του Μασκ, επενδυτής και εθελοντής πυροσβέστης, καθώς και η 82χρονη συνταξιούχος πιλότος Ουάλι Φανκ. Στις αρχές της δεκαετίας του 1960, η Φανκ ήταν μια από τις 13 γυναίκες μέλη της ομάδας Mercury 13, οι οποίες εκπαιδεύτηκαν ως αστροναύτες, δεν ταξίδεψαν όμως ποτέ στο Διάστημα λόγω του φύλου τους. Η Φανκ πρόκειται τώρα να γίνει το γηραιότερο πρόσωπο που έχει ταξιδεύει στο Διάστημα. Στην πτήση θα συμμετάσχει όμως και ο νεαρότερος μέχρι σήμερα αστροναύτης, ο 18χρονος γιος ενός επιχειρηματία που κατέβαλε αδιευκρίνιστο ποσό για να στείλει το βλαστάρι του στο Διάστημα. Ο 18χρονος Ολλανδός Όλιβερ Ντέμεν θα καθίσει στη θέση που προοριζόταν αρχικά για ανώνυμο πρόσωπο που νίκησε σε δημοπρασία της Blue Origin καταβάλλοντας το ιλιγγιώδες ποσό των 28 εκατομμυρίων δολαρίων του. Τελικά ανέβαλε την πτήση του λόγω «ανειλημμένων υποχρεώσεων», οπότε η Blue Origin έδωσε σειρά στον νεαρό Ολλανδό που κανονικά θα συμμετείχε σε επόμενη πτήση. Η Blue Origin σχεδιάζει ακόμα δύο εκτοξεύσεις για φέτος, δεν αποκαλύπτει όμως την τιμή του εισιτηρίου –αναλυτές εκτιμούν πάντως ότι η τιμή κυμαίνεται γύρω στα 250.000 δολάρια. Εκτός από το New Shepard, η Blue Origin αναπτύσσει επίσης τον μεγάλο πύραυλο New Glenn για την εκτόξευση φορτίων και πληρωμάτων από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ, πιθανώς από τα τέλη του 2022. Η εταιρεία του Μπέζος σχεδίασε επίσης μια σεληνάκατο για την επιστροφή των Αμερικανών στη Σελήνη αυτή τη δεκαετία, όμως η NASA επέλεξε τελικά την SpaceX του Έλον Μασκ και το σκάφος της Starship. Η Blue Origin προσέφυγε στα δικαστήρια και η διένεξη εκκρεμεί. https://www.tovima.gr/2021/07/19/science/tzef-mpezos-pos-tha-ekselixthei-i-istoriki-ptisi-sto-diastima/

Τα αρχαιότερα απολιθωμένα βακτήρια. Αναλύοντας τα αποτυπώματα των πρώτων αναερόβιων αρχαιοβακτηρίων, που βρέθηκαν σε πετρώματα στη «Ζώνη Μπάρμπερτον» της Νότιας Αφρικής μια διεθνής ομάδα ερευνητών ανακάλυψε ότι πρόκειται για τα αρχαιότερα βακτήρια που ζούσαν κάτω από τη γήινη επιφάνεια πριν από 3,42 δισεκατομμύρια χρόνια. Υπάρχει μια περιοχή στη Νότια Αφρική όπου βρίσκουμε έναν από τους αρχαιότερους γεωλογικούς σχηματισμούς πάνω στη Γη. Στα ηφαιστειογενούς προέλευσης ιζηματογενή και μαγματογενή πετρώματα που υπάρχουν εκεί, έχει αποτυπωθεί η ιστορία της ζωής στον πλανήτη μας πριν από 3,2 έως 3,6 δισεκατομμύρια χρόνια. Η περιοχή ονομάζεται «Ζώνη των πράσινων πετρωμάτων Μπάρμπερτον» (Barberton Greenstone), η οποία από το 2018 έχει ενταχθεί στη λίστα των περιοχών διάσωσης της κληρονομιάς της ανθρωπότητας (World Heritage List) της UNESCO, επειδή είναι μία μοναδική από γεωλογική και παλαιοντολογική άποψη περιοχή. Αναλύοντας δείγματα από τα αρχαιότατα πετρώματα που υπάρχουν στη Ζώνη Μπάρμπερτον, μία διεθνής ομάδα ερευνητών υπό τη διεύθυνση του ιταλικού Πανεπιστημίου της Μπολόνια ανακάλυψε πρόσφατα μεθανογόνα αρχαιοβακτήρια, δηλαδή κάποιες πολύ πρώιμες μονοκύτταρες μορφές ζωής που εμφανίστηκαν και εξελίχθηκαν όταν η Γη ήταν πολύ νέα και στην ατμόσφαιρά της δεν υπήρχε ακόμη οξυγόνο. Αυτοί οι αρχαιότατοι βακτηριακοί μικροοργανισμοί, όπως από καιρό γνωρίζουμε, μπορούσαν να μετατρέπουν μόρια υδρογόνου και διοξειδίου του άνθρακα σε μεθάνιο: μία βασική αναερόβια βιοχημική διεργασία (μεθανιογένεση), που έπαιξε αποφασιστικό ρόλο στην εξέλιξη της ζωής και εμφανίστηκε με τα «Αρχαία», δηλαδή με τα πρώτα μεθανιογόνα βακτήρια. Διευρύνοντας τα κριτήριά μας για την παρουσία ζωής Η πρόσφατη έρευνα αποκάλυψε σε πετρώματα της Νότιας Αφρικής την παρουσία πολλών αναερόβιων βακτηρίων που ζούσαν ήδη πριν από 3,4 δισεκατομμύρια χρόνια στο εσωτερικό ενός υδροθερμικού συστήματος που υπήρχε κάτω από τη γήινη επιφάνεια που, τότε, καλυπτόταν από θάλασσα! Αυτά τα δείγματα απολιθωμένων μικροοργανισμών, που έχουν διατηρηθεί εντυπωσιακά καλά επειδή σχηματίστηκαν στο βάθος της γήινης επιφάνειας και κάτω από τη θάλασσα, μας αποκαλύπτουν ότι ορισμένα από τα πρώτα οικοσυστήματα της εξέλιξης της ζωής ήταν υπόγεια και οι πρώτες μορφές βακτηρίων που ζούσαν σε αυτά «τρέφονταν» από τις υπόγειες ηφαιστειακές δραστηριότητες. Η αλληλεπίδραση μεταξύ του ψυχρότερου νερού της θάλασσας με τα υπόγεια υδροθερμικά ρεύματα, όπως υποθέτουν, δημιουργούσε ένα περιβάλλον πλούσιο σε χημικά συστατικά, τα οποία και διαμόρφωναν τις αναγκαίες περιβαλλοντικές συνθήκες για την ανάπτυξη και τη συντήρηση αυτών των πρώιμων μορφών ζωής. Τα μικροσκοπικά απολιθώματα των πρώτων αναερόβιων βακτηρίων που ήρθαν στο φως έχουν νηματοειδή μορφή και η χημική και κυτταρική δομή τους παραπέμπει, ήδη από τότε, στη μετέπειτα εξέλιξη των κυττάρων, δηλαδή στον χωρισμό σε μία εξωτερική προστατευτική κυτταρική μεμβράνη και τις διάφορες ενδοκυτταρικές δομές στο εσωτερικό της. Το ότι πρόκειται όντως για απολιθωμένα βακτήρια επιβεβαιώνεται από τις χημικές αναλύσεις των νηματοειδών αποτυπωμάτων που βρέθηκαν πάνω στα πετρώματα και τα οποία περιέχουν το μεγαλύτερο μέρος των αναγκαίων κυτταρικών συστατικών, όπως π.χ. την εξωτερική προστατευτική μεμβράνη πλούσια σε άνθρακα, ενώ και η χημική σύσταση των εσωτερικών δομών παραπέμπει στον κύκλο του μεθανίου των μεθανογόνων αρχαιοβακτηρίων. Τα δεδομένα και τα συμπεράσματα αυτής της έρευνας δημοσιεύτηκαν πριν από μερικές ημέρες στο επιστημονικό περιοδικό Science Advances με τίτλο «Cellular remains in a ~3,42 billion-year-old subseafloor hydrothermal environment». Πρόκειται για τη αρχαιότερη, μέχρι σήμερα, μαρτυρία ύπαρξης αυτών των μικροοργανισμών και για μία ανακάλυψη που διευρύνει τις απόψεις μας για το πώς ήταν οι οικότοποι που φιλοξένησαν και στήριξαν τις πρώτες μορφές κυτταρικής ζωής στον πλανήτη. Ομως, η ανακάλυψη αυτή ανοίγει και νέες προοπτικές για την αναζήτηση διαφορετικών οικολογικών συνθηκών και ειδών ζωής σε άλλους πλανήτες, αφού διευρύνει σημαντικά τους περιβαλλοντικούς περιορισμούς και τις οικολογικές προϋποθέσεις για την ανάπτυξη των γήινων μορφών ζωής και εκτός της Γης, π.χ. στον Αρη ή και σε άλλους πλανήτες. https://physicsgg.me/2021/07/20/%cf%84%ce%b1-%ce%b1%cf%81%cf%87%ce%b1%ce%b9%cf%8c%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%b1-%ce%b1%cf%80%ce%bf%ce%bb%ce%b9%ce%b8%cf%89%ce%bc%ce%ad%ce%bd%ce%b1-%ce%b2%ce%b1%ce%ba%cf%84%ce%ae%cf%81%ce%b9%ce%b1/

To Σύμπαν ίσως είναι ένα… ντόνατ. Ένα από τα μεγάλα κοσμολογικά μυστήρια το οποίο προσπαθούν τις τελευταίες δεκαετίες να λύσουν οι επιστήμονες είναι το σχήμα του Σύμπαντος. Η απάντηση σε αυτό το ζήτημα εκτός των άλλων θα καθορίσει και το πιθανό τέλος του. Έχουν διατυπωθεί διάφορες θεωρίες τόσο για το σχήμα όσο και για το τέλος του Σύμπαντος. Η τελευταία σχετική μελέτη έγινε από ερευνητική ομάδα που αποτελούνταν από επιστήμονες του Πανεπιστημίου Ulm στην Γερμανία και του Πανεπιστημίου της Λυών στη Γαλλία. Όπως αναφέρουν το Σύμπαν έχει σχήμα παρόμοιο με αυτό ενός ντόνατ. Οι ερευνητές μελέτησαν την ακτινοβολία υποβάθρου ή κοσμική ακτινοβολία υποβάθρου όπως ονομάζεται το ίχνος, ή υπόλειμμα, της ακτινοβολίας που εξέπεμπε το σύμπαν όταν βρισκόταν σε κατάσταση εξαιρετικά μεγάλων θερμοκρασιών και πιέσεων. Η μελέτη αυτής της ακτινοβολίας προσφέρει συχνά στοιχεία για πολλά κοσμικά φαινόμενα. Μέχρι σήμερα υπάρχουν τρεις βασικές θεωρίες για το σχήμα του Σύμπαντος. Η μια αναφέρει ότι είναι επίπεδο δηλαδή υπάρχει σε παράλληλες γραμμές οι οποίες θα μείνουν για πάντα παράλληλες. Η δεύτερη θεωρία κάνει λόγο για ένα «κλειστό» Σύμπαν το οποίο υπάρχει σε παράλληλες γραμμές οι οποίες όμως κάποια στιγμή θα αρχίσουν να τέμνονται. Η τρίτη θεωρία μιλάει για ένα «ανοικτό» Σύμπαν όπου οι παράλληλες γραμμές του θα αρχίσουν κάποια στιγμή να αποκλίνουν μεταξύ τους. Κάθε ένα από αυτά τα ενδεχόμενα για το σχήμα του Σύμπαντος συνοδεύεται και από μια εκτίμηση για το μέγεθος του αλλά και για το τέλος του. Αν το Σύμπαν είναι επίπεδο τότε θα διαστέλλεται επ’ άπειρον. Αν είναι κλειστό κάποια στιγμή θα αυτό-καταρρεύσει. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν την Γενική Θεωρία της Σχετικότητας για να αποκωδικοποιήσουν τα δεδομένα της ακτινοβολίας υποβάθρου που συνέλλεξαν. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το Σύμπαν είναι πεπερασμένο και όχι άπειρο και ότι έχει ένα σχήμα που παραπέμπει σε ντόνατ κάτι που σημαίνει ότι αν ξεκινήσει ένα διαστημόπλοιο να κινείται προς μια κατεύθυνση και ακολουθήσει σταθερή πορεία κάποτε θα επιστρέψει στο ίδιο σημείο από όπου ξεκίνησε. Αν η θεωρία αυτή είναι ορθή αυτό σημαίνει ότι το Σύμπαν είναι ένα κλειστό τρισδιάστατο σύστημα. Οι ερευνητές προχώρησαν επίσης σε μια εκτίμηση για το μέγεθος του Σύμπαντος το οποίο όπως λένε είναι περίπου 45 δισ. έτη φωτός. Αναμένονται οι αντιδράσεις της επιστημονικής κοινότητας σε αυτή την νέα μελέτη αλλά και τα αποτελέσματα των αντίστοιχων μελετών που διεξάγουν άλλες ερευνητικές ομάδες. https://www.naftemporiki.gr/story/1751308/to-sumpan-isos-ena-ntonat

Οι πρώτες εικόνες του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble... μετά την επαναλειτουργία του. Στις 13 Ιουνίου 2021, ο υπολογιστής του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble σταμάτησε απροσδόκητα. Ωστόσο, οι ερευνητές κατάφεραν να τον επιδιορθώσουν και το Hubble έπιασε πάλι δουλειά. Οι επιστημονικές παρατηρήσεις του διαστημικού τηλεσκοπίου ξεκίνησαν το απόγευμα της 17ης Ιουλίου. Οι στόχοι του τηλεσκοπίου ήταν οι ασυνήθιστοι γαλαξίες που φαίνονται στις παραπάνω εικόνες. Αριστερά, βλέπουμε τo ARP-MADORE2115-273, ένα σπάνιo παράδειγμα ζεύγους γαλαξιών που αλληλεπιδρούν και δεξιά, τον ARP-MADORE0002-503,έναν μεγάλο σπειροειδή γαλαξία με τρεις σπειροειδείς βραχίονες. Δείτε το σχετικό βίντεο: https://physicsgg.me/2021/07/20/%ce%bf%ce%b9-%cf%80%cf%81%cf%8e%cf%84%ce%b5%cf%82-%ce%b5%ce%b9%ce%ba%cf%8c%ce%bd%ce%b5%cf%82-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b4%ce%b9%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bc%ce%b9%ce%ba%ce%bf%cf%8d-%cf%84%ce%b7%ce%bb/

Νέες διατάξεις qubit εκτινάσσουν τις δυνατότητες των κβαντικών υπολογιστών. Τον πιο ισχυρό κβαντικό προσομοιωτή δημιούργησαν επιστήμονες με βάση το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Ο προσομοιωτής αυτός, ο οποίος είναι ένας ιδιαίτερος τύπος υπολογιστή, μπορεί να επεξεργάζεται την πληροφορία από 256 κβαντικά bit, ή qubit. Η ιδιαιτερότητα της μονάδας αυτής είναι ότι, σε αντίθεση με τους κλασικούς υπολογιστές οι οποίοι έχουν ως μονάδα πληροφορίας το 0 ή το 1, ένα qbit μπορεί να πάρει ταυτόχρονα όχι απλώς τις τιμές 0 και 1, αλλά και τις ενδιάμεσες τιμές. Η δυνατότητα αυτή επιτρέπει την ταυτόχρονη επεξεργασία των μονάδων πληροφορίας, σε αντιδιαστολή με τους κλασικούς υπολογιστές όπου η επεξεργασία πραγματοποιείται σειριακά. Ένα ισχυρότερο κβαντικό σύστημα Αν και η ανάπτυξη κβαντικών υπερυπολογιστών για πρακτικές εφαρμογές είναι ακόμη μακριά, ο προσομοιωτής τον οποίο δημιούργησαν οι επιστήμονες, οι λεπτομέρειες του οποίου δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση Nature, αποτελεί ένα μεγάλο βήμα για την ανάπτυξη υπολογιστών οι οποίοι θα μπορούν να αποθηκεύουν πολύ μεγάλο όγκο πληροφοριών και να εκτελούν εξαιρετικά πολύπλοκους υπολογισμούς. «Ο αριθμός των κβαντικών καταστάσεων ο οποίος μπορεί να επιτευχθεί με μόλις 256 qubit, ξεπερνά τον αριθμό των ατόμων του ηλιακού μας συστήματος», ανέφερε σε σχετικές του δηλώσεις ο πρώτος συγγραφέας της δημοσίευσης Σέπερ Εμπάντι. Μετακινώντας τα άτομα με «τσιμπιδάκια» Για να πετύχουν τον μέγιστο αριθμό κβαντικών καταστάσεων, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν οπτικές λαβίδες, ένα επιστημονικό όργανο το οποίο αξιοποιώντας μια δεσμίδα λέιζερ μπορεί να μετακινήσει τα άτομα στη διάταξη την οποία επιθυμούν οι ερευνητές. Χρησιμοποιώντας αυτή την τεχνολογία, οι επιστήμονες τοποθέτησαν τα qubit σε δισδιάστατους σχηματισμούς, όπως σε σχήμα τετραγώνου ή κυψέλης. Με τον τρόπο αυτό τα qubit αλληλεπιδρούσαν με διαφορετικούς τρόπους. Οι συγκεκριμένες διατάξεις κατέστησαν δυνατή τη χρήση 256 qubit, έναντι 51 qubit που είχαν χρησιμοποιηθεί σε προηγούμενο κβαντικό προσομοιωτή. Μεγάλο βήμα για την κατανόηση των κβαντικών καταστάσεων Όπως αναφέρουν οι επιστήμονες, το καινούριο κβαντικό σύστημα έδωσε τη δυνατότητα στους ερευνητές να αναλύσουν κβαντικές καταστάσεις της ύλης οι οποίες δεν είχαν επιτευχθεί μέχρι πρότινος, αλλά και να μελετήσουν με ποιον τρόπο μεταβαίνουν τα qubit από μία κβαντική κατάσταση σε μια άλλη, κάτι το οποίο μπορεί να δώσει πολύτιμες πληροφορίες στην ερευνητική κοινότητα σχετικά με τη λειτουργία του μαγνητισμού σε κβαντικό επίπεδο. Οι επιστήμονες φιλοδοξούν τώρα να αναπτύξουν περαιτέρω το σύστημα, ελέγχοντας με μεγαλύτερη ακρίβεια τα qubit, κάτι το οποίο θα προσδώσει μεγαλύτερο έλεγχο των ερευνητών στο κβαντικό σύστημα. https://www.in.gr/2021/07/16/b-science/technology/nees-diatakseis-qubit-ektinassoun-tis-dynatotites-ton-kvantikon-ypologiston/

Ας δουμε λιγα στοιχεια για τους ΘΕΡΜΟΠΥΡΗΝΙΚΟΥΣ ΚΙΝΗΤΗΡΕΣ Εάν πρόκειται να ξεφύγουμε από τα _δεσμά_ του ηλιακού μας συστήματος, είναι απαραίτητη η ανάπτυξη συστημάτων προώθησης νέας μορφής. Οι θερμοπυρηνικοί κινητήρες δίνουν μια σημαντική υπόσχεση. Ήταν το έτος 1969 και η ανθρωπότητα επιχειρούσε ένα ουσιαστικό βήμα στην κατάκτηση του διαστήματος, καθώς η NASA επετύγχανε να προσεδαφίσει το πρώτο της πλήρωμα στη Σελήνη. Μέχρι τότε όλες οι προσπάθειες οδηγούσαν στην τοποθέτηση _κανίστρων_ σε τροχιά και την ανεξέλεγκτη σχεδόν επανείσοδό τους που κατέληγε πάντοτε, αναγκαστικά σε προσθαλάσσωση. Στο περιθώριο όμως όλων αυτών των απλών αλλά συγκινητικών προσπαθειών, που σήμερα φαντάζουν πρωτόγονες, η ομάδα των επιστημόνων που είχε καθοδηγήσει τον άνθρωπο στη Σελήνη, εργαζόταν σε ένα άλλο σχέδιο, που θύμιζε τις τολμηρότερες σελίδες Επιστημονικής Φαντασίας. Ήταν το περίφημο πλέον Mars-Prozekt (Σχέδιο για τον 'Αρη) του Βέρνερ φον Μπράουν, το οποίο είχε εμφανισθεί για πρώτη φορά το 1952, με τελικό στόχο την αποστολή 10 σκαφών με πλήρωμα 70 ανδρών στον Ερυθρό Πλανήτη. Αλλά ήταν δυνατόν οι άνθρωποι αυτοί που είχαν οδηγήσει στο απόγειο της επιτυχίας το πρόγραμμα ΑΠΟΛΛΩΝ, να αγνοούσαν τις περιορισμένες δυνατότητες των κινητήρων χημικών καυσίμων για ένα τόσο μεγαλειώδες εγχείρημα; H απάντηση στο ακανθώδες αυτό ερώτημα, όσο και αν φαίνεται παράξενο, δεν δόθηκε δημόσια από τον φον Μπράουν ή κάποιο άλλο στέλεχος της ομάδας του, αλλά από έναν πολιτικό, τον πρόεδρο Κένεντι, όταν στις 25 ΜαΪου του 1961, απευθυνόμενος στην αμερικανική βουλή και γερουσία, προσπάθησε να πιέσει το σώμα, ώστε να αποδεχθεί ένα εντατικό πρόγραμμα ανάπτυξης θερμοπυρηνικών κινητήρων. Πέρασαν τρεις δεκαετίες από τότε και η πυρηνική ενέργεια συνάντησε μεν στιγμές δόξας και μεγαλείου, αλλά και διεθνούς κατακραυγής σε τέτοια μάλιστα έκταση, που κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών έχει τεθεί στο περιθώριο, συναντώντας σφροδρές αμφισβητήσεις. Φαίνεται όμως ότι προετοιμάζεται η επιστροφή της, τουλάχιστον στο χώρο του διαστήματος, καθώς μετά από την επιτυχημένη εφαρμογή της στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στο διάστημα , το διαστημικό κέντρο Λιούις (Lewis) της ΝΑΣΑ πιέζει την κυβέρνηση Μπους με σκοπό την επιστροφή στο πρόγραμμα του Βέρνερ φον Μπράουν, υποστηρίζοντας πως είναι αδύνατη η εγκατάσταση βάσης στη Σελήνη, όπως και οι αποστολές στον Αρη, χωρίς πυρηνικούς κινητήρες. Οι λόγοι βέβαια για τη φαινομενικά απροσδόκητη αυτή επιμονή, απορρέουν από το γεγονός ότι ένα σκάφος με θερμοπυρηνικούς κινητήρες είναι 3 έως 10 φορές ελαφρότερο από το ανάλογό του με συμβατικούς κινητήρες χημικών καυσίμων. Το σοβαρό αυτό πλεονέκτημα οδήγησε τη ΝΑΣΑ κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 60 να αφοσιωθεί εντατικά στη σχεδίαση κινητήρων πυρηνικής ενέργειας. H παραγωγή της ενέργειας γίνεται χάρη στην σχάση, η οποία εξελίσσεται με αλυσιδωτή αντίδραση. Για να αποφευχθεί η ανεξέλεγκτη εξέλιξη της σχάσης, χρησιμοποιούνται υλικά γνωστά σαν επιβραδυντές, τα οποία απορροφούν ένα μέρος από τα νετρόνια που βομβαρδίζουν ακατάπαυστα το σχάσιμο υλικό. H ενέργεια που εκλύεται στον αντιδραστήρα εμφανίζεται με μορφή θερμότητας και εάν ένα ρευστό, όπως το υδρογόνο σε υγρή κατάσταση, υποχρεωθεί σε διέλευση από τον πυρήνα του αντιδραστήρα θα εξαερωθεί (αν δεν έχει ήδη εξαερωθεί στους ψυκτικούς αγωγούς), οπότε το αέριο πλέον υδρογόνο αποκτά εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες. H ώση που μπορεί λοιπόν να παραχθεί με τη βοήθεια του αντιδραστήρα, εξαρτάται πρωταρχικά από τα επίπεδα θερμοκρασίας, στα οποία φθάνει το υδρογόνο. Σαν μέτρο σύγκρισης λαμβάνεται η χρονική διάρκεια παροχής ώσης, η οποία στους σύγχρονους και πλέον βελτιωμένους πυραυλοκινητήρες υγρών καυσίμων (οξυγόνου/υδρογόνου) φθάνει τα 500 sec. Όπως στους συμβατικούς, έτσι και στους πυρηνικούς πυραυλοκινητήρες, η ανοχή των υλικών στις υψηλές θερμοκρασίες, αποτελεί την καθοριστική παράμετρο για τον ορισμό της χρονικής διάρκειας παροχής ώσης. Με δεδομένο ένα ανώτατο όριο θερμοκρασιών της τάξης των 3300βαθμ.C, ένας πυρηνικός πυραυλοκινητήρας παρέχει ώση διάρκειας περίπου 1000 sec, ενώ αν χρησιμοποιηθεί σχάσιμο υλικό σε υγρή ή αέριο κατάσταση που μεταδίδει τη θερμότητα με αγωγιμότητα ή ακτινοβολία, η διάρκεια της παρεχόμενης ώσης είναι δυνατόν να υπερβεί τα 3000 sec. ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΗΡΕΣ ΣΥΜΠΑΓΟΥΣ ΠΥΡΗΝΑ Στους αντιδραστήρες αυτούς το υδρογόνο έρχεται σε επαφή με τα συμπαγή υλικά του πυρήνα σε ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες. Πρωταρχικός στόχος στην περίπτωση αυτή είναι η επιλογή υλικών με μεγάλα όρια αντοχής στις υψηλές θερμοκρασίες, ώστε να επιτευχθεί η μέγιστη διάρκεια ώσης. Φυσικά πρέπει να αντιμετωπιστούν και άλλα σοβαρά κριτήρια, όπως η ασφάλεια του αντιδραστήρα και ένας μεγάλος αριθμός οικονομικών παραμέτρων, ενώ ο αντιδραστήρας δεν πρέπει να παρουσιάζει μεγάλο όγκο ή βάρος, διατηρώντας παράλληλα μεγάλες δυνατότητες εξέλιξης. Οι αντιδραστήρες συμπαγούς πυρήνα ακολουθούν τρεις βασικές σχεδιάσεις: α. Ομοιογενείς θερμικοί αντιδραστήρες Στη σχεδιάση αυτή το σχάσιμο υλικό ενσωματώνεται με το υλικό επιβράδυνσης των νετρονίων. H θερμότητα που εκλύεται στον επιβραδυντή, μεταφέρεται στο προωστικό υλικό, δηλαδή το υδρογόνο, το οποίο ρέει μέσω των ψυκτικών διόδων που διέρχονται από οπές στον αντιδραστήρα. Λόγω του ότι η θερμότητα εμφανίζεται κατά κύριο λόγο στον επιβραδυντή, που είναι και το θερμότερο τμήμα του αντιδραστήρα, πολλοί ονομάζουν τους αντιδραστήρες αυτούς, αντιδραστήρες θερμού επιβραδυντή. Σαν κυρίαρχο χαρακτηριστικό της σχεδίασης θεωρείται, αφ_ ενός μεν η δυνατότητα του επιβραδυντή να λειτουργεί σε υψηλές θερμοκρασίες και αφ¨ ετέρου η διατήρηση της ικανότητάς του για την απορρόφηση νετρονίων. Τη διπλή αυτή προδιαγραφή ικανοποιούν μόνον ο γραφίτης και το οξείδιο του βηρυλλίου. O γραφίτης μάλιστα διατηρεί τις απορροφητικές του ικανότητες σε υψηλότερες θερμοκρασίες σε σχέση με το οξείδιο του βηρυλλίου. Από τη στιγμή λοιπόν που η χρονική διάρκεια της παροχής ώσης εξαρτάται άμεσα από τα επίπεδα της αναπτυσσόμενης θερμοκρασίας στον επιβραδυντή, ο γραφίτης αποτελεί το κατ_ εξοχήν επιβραδυντικό υλικό για ομοιογενείς θερμικούς αντιδραστήρες. 'Αλλωστε και οι προσπάθειες της ΝΑΣΑ κατά τη διάρκεια του _60 είχαν επικεντρωθεί σε αντιδραστήρες αυτού του τύπου. Μάλιστα οι εταιρίες Γουέστιγκχάουζ (Westinghouse) και Αέροτζετ (Aerojet), οι οποίες είχαν κατασκευάσει για δοκιμές εδάφους τον πειραματικό αντιδραστήρα Kiwi, στην προσπάθειά τους να επιτύχουν ταχύτητες εξόδου της τάξης των 8.25 km/sec στο ακροφύσιο, εξήντλησαν τα όρια ανοχής των υλικών με αποτέλεσμα την τήξη του πρώτου Kiwi. Οι επόμενες όμως προσπάθειες υπήρξαν επιτυχείς, οδηγώντας στον Nerva, τον πρώτο επιχειρησιακό θερμοπυρηνικό κινητήρα, ο οποίος παρά τη φαινομενική του απλότητα σχεδίασης, αποτέλεσε ένα αναμφισβήτητο τεχνολογικό άλμα, αποδεικνύοντας πως ήταν απόλυτα εφικτή η χρήση θερμοπυρηνικών κινητήρων σε διαπλανητικές πτήσεις. Δυστυχώς, η αλλαγή πλεύσης της ΝΑΣΑ κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1970, σήμανε και την εγκατάλειψη του προγράμματος Nerva το 1972. β. Θερμικοί αντιδραστήρες ταχείας ανάλωσης Στη σχεδιάση αυτή ο αντιδραστήρας περιέχει αποκλειστικά και μόνον το σχάσιμο υλικό, δηλαδή δεν απαιτείται η παρουσία επιβραδυντή. Σχηματίζεται με αλλεπάλληλα φύλλα σχάσιμου υλικού, των οποίων οι επιφάνειες μεταδίδουν απευθείας την εκλυόμενη θερμότητα στο υδρογόνο. Οι αντιδραστήρες αυτοί είναι δυνατόν να έχουν εξαιρετικά μικρό όγκο, ενώ παράλληλα είναι εφικτή η χρήση του αποδοτικότερου δυνατού σχάσιμου υλικού, καθώς δεν υφίσταται το πρόβλημα του επιβραδυντή. Το σοβαρότερο μειονέκτημα των αντιδραστήρων αυτών προέρχεται από την ταχύτατη ανάλωση του σχάσιμου υλικού, εξ ου και η ονομασία του, ένα μειονέκτημα που επαγωγικά προκαλεί ακόμη σημαντικότερα προβλήματα, καθώς ο όγκος του σχάσιμου υλικού οφείλει για λόγους ασφαλείας να ισούται προς τον όγκο των πυρίμαχων-μονωτικών υλικών που περιέχονται στον πυρήνα. Δυστυχώς, τα σχάσιμα υλικά δεν παρουσιάζουν ικανοποιητικές επιδόσεις από δομική ή θερμική άποψη, αν δεν τοποθετηθούν σε πλαίσιο πυρίμαχων υλικών, όπως το βολφράμιο, το μολυβδαίνιο ή τα καρβίδια του ζιρκονίου, του αφμίου και του τανταλίου. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να αναπτυχθούν υλικά τα οποία να εμπεριέχουν κατά 50% ως προς τον ολικό τους όγκο το σχάσιμο υλικό, χωρίς να μειωθούν οι επιδόσεις τους σε υψηλές θερμοκρασίες. Στους θερμικούς αντιδραστήρες εντάσσεται το Phoebus, ένα πρόγραμμα σχεδόν παράλληλο με το αντίστοιχο του Nerva, το οποίο δυστυχώς είχε και παρόμοιο τέλος. Αν και το πρόγραμμα αυτό δεν οδήγησε στην κατασκευή ούτε καν πειραματικού αντιδραστήρα εν τούτοις, προώθησε δραστικά την έρευνα σε νέα υλικά και τεχνικές που επιτρέπουν υψηλά ποσοστά συγκέντρωσης σχάσιμου υλικού στον πυρήνα. Έχει αποδειχθεί ότι αντιδραστήρες του τύπου αυτού είναι δυνατόν να λειτουργούν για μεγάλα χρονικά διαστήματα σε θερμοκρασίες 2500βαθμ.C με πυρήνα πυρίμαχων υλικών τα οποία περιέχουν σε υψηλή συγκέντρωση διοξείδιο του ουρανίου. γ. Ετερογενείς θερμικοί αντιδραστήρες Στη σχεδίαση αυτή, το σχάσιμο υλικό διαχωρίζεται από το επιβραδυντικό σύστημα και ενσωματώνεται σε πυρίμαχο υλικό, από τις επιφάνειες του οποίου ακτινοβολείται η εκλυόμενη θερμότητα. H διάταξη λοιπόν των επιβραδυντών ψύχεται από ανεξάρτητο ψυκτικό σύστημα, με αποτέλεσμα να είναι δυνατή η λειτουργία της σε ιδιαίτερα _χαμηλές_ θερμοκρασίες. Έτσι είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθούν σαν επιβραδυντές ύδωρ, βαρύ ύδωρ, βηρύλλιο, οξείδια του βηρυλλίου και υβρίδια μετάλλων. H περιεκτικότητα του πυρίμαχου πυρήνα σε σχάσιμο υλικό των αντιδραστήρων αυτών είναι δυνατόν να φθάνει το 15% έως 20% ως προς τον ολικό όγκο. Επιπλοκές παρουσιάζονται στη σχεδίαση αυτή, στο ψυκτικό σύστημα της επιβραδυντικής διάταξης, το οποίο οφείλει να είναι απομονωμένο θερμικά από σημεία που παρουσιάζουν υψηλές θερμικές επιβαρύνσεις. Οι ομοιογενείς και οι θερμικοί αντιδραστήρες ταχείας ανάλωσηςΑ εμφανίζονται απλούστεροι, τουλάχιστον ως προς τη βασική σύλληψη, γιατί οι ύλες που περιέχουν το σχάσιμο υλικό, συνιστούν ολόκληρο τον πυρήνα, αλλά οι ετερογενείς υπόσχονται πολύ περισσότερα ως προς την παροχή ώσης, καθώς ο μηχανισμός επιβράδυνσης διαχωρίζεται από το δοχείο που περιέχει το σχάσιμο υλικό. Κατά συνέπεια είναι δυνατή η χρήση των αποδοτικότερων δυνατών επιβραδυντικών υλών, όπως διάφορα πυρίμαχα υλικά, από τη στιγμή που δεν εμπεριέχονται στον πυρήνα. ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΗΡΕΣ AEPIOY ΠΥΡΗΝΑ Οι αντιδραστήρες συμπαγούς πυρήνα, γενικά υπόκεινται σε σοβαρούς περιορισμούς από πλευράς θερμοκρασίας, λόγω του ότι πρέπει να αποφευχθεί πάση θυσία η τήξη του δοχείου που περιέχει το σχάσιμο υλικό. Αντίθετα οι αντιδραστήρες αερίου πυρήνα αποτελούν ένα σοβαρό βήμα προς την άρση των περιορισμών αυτών, καθώς είναι θεωρητικά δυνατόν να λειτουργούν σε θερμοκρασίες από 5500ψC μέχρι και 11000βαθμ.C, επιμηκύνοντας τη διάρκεια απόδοσης της ώσης σε 3000 sec ή και περισσότερο. H πρωτοποριακή αυτή σύλληψη οφείλεται στον ιδιοφυή μηχανολόγο Bruno Augenstein, το μαθητή του Eugen S_nger, που επηρέασε αποφασιστικά τη ριζοσπαστική τεχνολογική πορεία της εταιρίας Rand κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 60. Στη σχεδίαση αυτή το σχάσιμο υλικό σε αέρια μορφή τοποθετείται σε κοιλότητα μέσα στον πυρήνα, περιβαλλόμενο από ύλες που χρησιμοποιούνται για επιβράδυνση της σχάσης και ανάκλαση των θερμικών ακτινοβολιών. O αντιδραστήρας εγγίζει το κρίσιμο σημείο, το σημείο δηλαδή όπου η σχάση συντηρείται χωρίς περαιτέρω βομβαρδισμό του υλικού με νετρόνια από εξωτερική πηγή, μέσω της ρύθμισης της πίεσης του αερίου. H εκλυόμενη θερμότητα μεταφέρεται άμεσα στο υδρογόνο, το οποίο και εξέρχεται με υψηλή ταχύτητα από το ακροφύσιο. Δυστυχώς όμως, όσο περισσότερο υλικό αναλώνεται με τη σχάση για τη θέρμανση του υδρογόνου, τόσο μειώνεται η διάρκεια της απόδοσης ώσης. Μια αναλογία 1:1 μεταξύ των ατόμων του σχάσιμου αερίου και του υδρογόνου που κατευθύνονται στο ακροφύσιο, παρέχει το 70% της ώσης που θα απέδιδε η εκτόνωση καθαρού υδρογόνου. Μία αναλογία 1:35 επιδρά στην παροχή ώσης λιγότερο από 3%, αλλά με μια τέτοια αναλογία η πίεση, του υδρογόνου είναι κατά 4000 φορές ανώτερη από την αντίστοιχη του σχάσιμου αερίου και η πίεση στην κοιλότητα του πυρήνα φθάνει τις 100.000 λίβρες ανά τετραγωνική ίντσα (lb/sq.in) ή τα 7000 kg/cmύ περίπου. Είναι ευνόητο πως ένα σύστημα που λειτουργεί σε τέτοιες συνθήκες πιέσεων απαιτεί επίπονη μελέτη και έρευνα. Εάν πάντως επινοηθεί μια μέθοδος επανακυκλοφορίας του ουρανίου, ώστε ο χρόνος ανάμιξής του με το υδρογόνο να επιμηκυνθεί κατά 100 φορές, τότε η πίεση θα μειωθεί σημαντικά. Ένας τρόπος για να αυξηθεί ο χρόνος παραμονής του αερίου μίγματος του ουρανίου στον πυρήνα είναι η φυγοκέντριση. Έτσι το ουράνιο και το υδρογόνο εισάγονται μεν ομοαξονικά στον πυρήνα, αλλά είναι αδύνατον να αναμιχθούν λόγω φυγοκέντρισης του ουρανίου, ενώ παράλληλα η ταχύτητα εισαγωγής του ουρανίου είναι κατά 50 φορές μικρότερη από την αντίστοιχη του υδρογόνου. Ένας άλλος τρόπος είναι να εγκλωβισθεί το ουράνιο μέσω ηλεκτρομαγνητικού πεδίου. Τέλος θα ήταν δυνατόν να χρησιμοποιηθεί ένας σωλήνας ψυχόμενος με υδρογόνο, ώστε να διαχωρίζεται το ουράνιο από το υδρογόνο. Το σύστημα αυτό θα ακολουθούσε μεν τη μέθοδο της ομοαξονικής εισαγωγής αλλά χωρίς φυγοκέντριση. H χρήση πυρηνικών αντιδραστήρων κατά πρωτογενή τρόπο σε ένα κινητήρα, όπου κατά κύριο λόγο υποκαθιστούν τη λειτουργία του οξειδωτικού (οξυγόνου) των συμβατικών κινητήρων υγρών χημικών καυσίμων, είναι δυνατόν να ακολουθήσει και δευτερογενή κατά μία έννοια τρόπο, καθώς η τοποθέτησή τους σε ένα σκάφος συνιστά την ύπαρξη μιας ισχυρότατης πηγής ισχύος, ασύλληπτης με τα δεδομένα των προηγουμένων δεκαετιών. Ένας πυρηνικός αντιδραστήρας λοιπόν είναι εφικτό να αποτελεί την πηγή παροχής ενέργειας για τη λειτουργία ενός καθαρά ηλεκτρικού κινητήρα. H ιδέα βέβαια της αντικατάστασης των προϊόντων της χημικής καύσης ενός πυραυλοκινητήρα με φορτισμένα ηλεκτρικά σωματίδια δεν είναι νέα. Στην πραγματικότητα ανήκει στο διάσημο πρωτοπόρο των πυραύλων Robert Gaddard, ο οποίος από το 1906 είχε σημειώσει στο ημερολόγιό του πως οι δυνατότητες των χημικών καυσίμων ήταν περιορισμένες και κατά συνέπεια το μέλλον ανήκε σε άλλες μεθόδους πρόωσης, από τις οποίες η σημαντικότερη ήταν η ηλεκτρική. H επιτάχυνση όμως φορτισμένων σωματιδίων απαιτεί τρομερά ποσά ηλεκτρικής ενέργειας. Υποθέτοντας την ύπαρξη ενός κινητήρα που αποδίδει ώση 1lb για πτήση στους πλησιέστερους πλανήτες (Αφροδίτη, Αρη) απαιτούνται ταχύτητες εκφυγής των σωματιδίων στο ακροφύσιο της τάξης των 50 km/sec περίπου, κάτι που προϋποθέτει την ύπαρξη πηγής ενέργειας ισχύος 100 KW. Ένας πυρηνικός αντιδραστήρας επιλύει φυσικά το πρόβλημα της ισχύος και ήδη από το 1948 δύο Βρετανοί επιστήμονες, οι L.R. Shepherd και A.V. Cleaver είχαν αποδείξει πως η ελεγχόμενη σχάση θα ήταν δυνατόν να παράσχει την ικανή και αναγκαία σχέση στην αναλογία ισχύος προς μάζα ώστε να είναι πρακτικά επιχειρησιακός ένας ηλεκτρικός κινητήρας για διαπλανητικές πτήσεις. Ένα τέτοιος αντιδραστήρας βέβαια θα παρουσίαζε τον όγκο των γιγαντιαίων εμπορικών αντιδραστήρων της δεκαετίας του 50, ένα γεγονός που καθιστούσε λόγω του μεγέθους του, αδύνατη τη χρήση του στο διάστημα. Παρά ταύτα από τη στιγμή που θεωρητικά το πρόβλημα παροχής ενέργειας είχε επιλυθεί άρχισαν οι προσπάθειες σχεδίασης, που αναμένεται να αποκτήσουν νέα ώθηση κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 90, καθώς οι έρευνες στη σχεδίαση πυρηνικών αντιδραστήρων για χρήση στο διάστημα έχουν παρουσιάσει τα πρώτα θετικότατα αποτελέσματα . Πρωτοπόρος στη σχεδίαση ηλεκτρικών κινητήρων υπήρξε ο έμπιστος φίλος και συνάδελφος του Werner Von Braun, Ernst Stuhlinger, ο οποίος βασίστηκε στις επίμονες έρευνες που είχαν διεξάγει κατά τη διάρκεια του B_ Παγκοσμίου Πολέμου οι Γερμανοί σε κινητήρες ιόντων, επιτυγχάνοντας κατά το 1954 να παρουσιάσει έναν ιοντικό κινητήρα καισίου, που παραμένει ένας από τους καλύτερους ηλεκτρικούς κινητήρες που σχεδιάστηκαν ποτέ. ΗΛΕΚΤΡΟΘΕΡΜΙΚΟΙ ΚΙΝΗΤΗΡΕΣ Στους κινητήρες αυτούς η ηλεκτρική ενέργεια χρησιμοποείται για τη θέρμανση του προωθητικού υλικού σε υψηλές θερμοκρασίες. Για να επιτευχθεί αυτό, το προωθητικό υλικό υποχρεώνεται σε διέλευση από βολταϊκό τόξο ή από θερμαινόμενες ηλεκτρικά επιφάνειες. Κατά κάποιον τρόπο ο ηλεκτροθερμικός κινητήρας θυμίζει τους συμβατικούς κινητήρες χημικών καυσίμων, διότι παρά το γεγονός ότι δεν μεσολαβεί καύση, τα προωστικά αέρια θερμαίνονται και οδηγούνται στο ακροφύσιο, παρέχοντας ώση. O κινητήρας εμφανίζει ταχύτητες εκφυγής αερίων διπλάσιες από τις αντίστοιχες των συμβατικών γιατί η ενέργεια που μεταδίδεται στο προωθητικό υλικό είναι κατά πολύ ανώτερη της ανάλογης που παράγεται από την καύση. H αύξηση της κινητικότητας των μορίων των αερίων (λόγω διαστολής) απορροφά ενέργεια μέχρις ενός ορισμένου ορίου, χωρίς να προκαλείται άνοδος της θερμοκρασίας, αλλά τελικά υπάρχει πρακτικά ένα όριο στο ποσόν της ενέργειας που είναι δυνατόν να μεταδοθεί στο προωθητικό υλικό, κάτι που οριοθετεί τα ανώτατα επίπεδα στις ταχύτητες εκφυγής στο ακροφύσιο. 'λλοι παράγοντες που επηρεάζουν έμμεσα τις ταχύτητες εκφυγής, είναι η διάβρωση που προκαλεί το βολταϊκό τόξο και η αστοχία διαφόρων υλικών σε υψηλές θερμοκρασίες. H ανάπτυξη των ηλεκτροθερμικών κινητήρων προχώρησε πολύ χάρη στον Ernst Stuhlinger, φθάνοντας σε αποδοτικότητα το 45%. (H αποδοτικότητα στους κινητήρες εκφράζεται με μια ποσόστωση που χαρακτηρίζει το ωφέλιμο έργο που παρέχουν. Αν λόγου χάρη είχαμε αποδοτικότητα της τάξης του 100%, αυτό θα εσήμαινε ότι ολόκληρη η ηλεκτρική ενέργεια μετατρέπεται σε ώση, επιταχύνοντας κάθε σωματίδιο του προωθητικού υλικού στη ζητούμενη ταχύτητα εκφυγής). H ταχύτητα εκφυγής στους ηλεκτροθερμικούς κινητήρες είναι εκ των πραγμάτων λοιπόν περιορισμένη και κατά πάσα πιθανότητα δεν θα χρησιμοποιηθούν σε διαπλανητικές πτήσεις. Είναι όμως δυνατόν να χρησιμοποιηθούν σε πτήσεις μεταξύ Γης-Σελήνης ή σαν βοηθητικοί κατευθυντικοί κινητήρες κινητήρες ελιγμών για μεγάλα μεταγωγικά σκάφη. ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΟΙ ΚΙΝΗΤΗΡΕΣ Στη σχεδίαση αυτή το προωθητικό αέριο ιονίζεται σχηματίζοντας το πλάσμα που επιταχύνεται προς το ακροφύσιο με τη βοήθεια ηλεκτρομαγνητικών πεδίων. Το πλάσμα αποτελείται από άτομα αερίων, τα οποία μέσω ιονισμού έχουν απωλέσει ένα ηλεκτρόνιο. Τα θετικά ιόντα και τα ελεύθερα ηλεκτρόνια ωθούνται αντίθετα προς την κατεύθυνση της κίνησης, με μεγάλο βαθμό ελευθερίας σε σχέση με τα ουδέτερα άτομα των αερίων. Το πλάσμα είναι εξαιρετικά καλός αγωγός του ηλεκτρισμού, ανάλογος από πλευράς αγωγιμότητας με το χαλκό. Όταν διαρρέεται από ηλεκτρικό ρεύμα παρουσία μαγνητικού πεδίου, υφίσταται την επίδραση μιας δύναμης που δρα ως προς τη φορά της κίνησης κατά τον τρόπο που ήδη έχει περιγραφεί. Το αποτέλεσμα της επίδρασης αυτής είναι η επιτάχυνση του πλάσματος προς το ακροφύσιο με μεγάλη ταχύτητα. O κινήτηρας πλάσματος είναι περίπλοκος και πολλές από τις αντιδράσεις που λαμβάνουν χώρα στον πυρήνα είναι ιδιόμορφες και δυσνόητες. Παρά ταύτα υπόσχεται έναν πολύ καλό ηλεκτρικό κινητήρα με αποτέλεσμα να διεξάγονται πολλές σοβαρές έρευνες για την ανάπτυξή του. ΗΛΕΚΤΡΟΣΤΑΤΙΚΟΙ ΚΙΝΗΤΗΡΕΣ Στη σχεδίαση αυτή, όπως και στον ηλεκτρομαγνητικό κινητήρα, τα άτομα του προωθητικού υλικού ιονίζονται μεν, αλλά όχι με την απόσπαση ενός μόνο ηλεκτρονίου από κάθε άτομο, καθώς αποσπώνται όλα τα ηλεκτρόνια και επιταχύνονται με την ίδια ταχύτητα προς το ακροφύσιο. Τα ηλεκτρόνια που απελευθερώνονται λόγω ιονισμού, είναι δυνατόν να απομακρύνονται από τον ιονιστήρα, διαφεύγοντας από το δοχείο με τέτοιον τρόπο, ώστε να διατηρείται η υψηλή τάση στον ιονιστήρα τη στιγμή που τα θετικά ιόντα επιταχύνονται ισχυρά προς το ακροφύσιο λόγω του ηλεκτρικού πεδίου. H ηλεκτρική γεννήτρια του κινητήρα είναι ένα είδος ηλεκτρονικής αντλίας που λειτουργεί εντατικά για να απομακρύνει τα ηλεκτρόνια από τον ιονιστήρα. Έτσι δημιουργείται μια ροή ηλεκτρονίων προς το ακροφύσιο με στόχο την εξουδετέρωση του αναπτυσσόμενου υψηλού θετικού δυναμικού. Εάν η εξουδετέρωση αποτύχει τα θετικά και αρνητικά ιόντα αλληλοδεσμεύονται και ουδέτερα σωματίδια συνωστίζονται στο στόμιο του ακροφυσίου, με αποτέλεσμα ο κινητήρας να αδρανεί τελικά, χωρίς περαιτέρω παροχή ώσης. Οι κινητήρες αυτοί είναι δυνατόν να επιτύχουν αποδοτικότητα της τάξης του 80% με αποτέλεσμα να έχουν γίνει αντικείμενο εντατικών ερευνών με στόχο τη σχεδίαση κινητήρα βαρέων μορίων. Στην περίπτωση αυτή το προωθητικό υλικό απαρτίζεται από βαρέα μόρια αρκετών ατόμων, τα οποία είναι πέντε έως δέκα φορές βαρύτερα από τα άτομα του υδραργύρου (Hg), τα οποία είχαν προταθεί στις πρώτες σχεδιάσεις του Stuhlinger κατά τη διάρκεια της δεκαετίας 60. Λόγω της μεγάλης μάζας των βαρέων μορίων, σε σχέση με τα ιόντα απλών ατόμων, η τάση στον κινητήρα είναι μάλλον υψηλή φθάνοντας τα 100.000V. Έρευνες έχουν διεξαχθεί επίσης στους αποκαλούμενους κολλοειδείς κινητήρες σωματιδίων. Το προωθητικό υλικό έχει κολλοειδή μορφή στερεού σε αέριο και κάθε μικροσκοπικό σωματίδιο που περιέχει αποτελείται από αρκετά μόρια. H θεωρητική αποδοτικότητα φθάνει το 100% σε έναν τέτοιον κινητήρα, αλλά η απαιτούμενη τάση προσεγγίζει τα 1.000.000V. Οι ηλεκτρικοί κινητήρες είναι εύχρηστοι και σχεδόν ιδανικοί σε περιπτώσεις όπου απαιτείται μικρή σχετικά ώση για μεγάλο χρονικό διάστημα, με αποτέλεσμα να προτιμώνται σαν κατευθυντικοί κινητήρες δορυφόρων ή σαν κινητήρες τροχιακών ελιγμών, ενώ θεωρούνται ιδανικοί για την πρόωση μη επανδρωμένων ανιχνευτικών σκαφών και μεταγωγικών διαπλανητικών οχημάτων. Παρά το γεγονός ότι παρήλθαν τρεις σχεδόν δεκαετίες από τις επιτυχείς και ελπιδοφόρες δοκιμές πυρηνικών κινητήρων όπως οι Kiwi και Nerva ή ηλεκτρικών όπως ο Sert, η εξέλιξή τους ανακόπηκε με την ακύρωση του προγράμματος Nerva, το οποίο αποτελούσε και τον κεντρικό άξονα όλων των προσπαθειών για μια γενεά εντελώς νέων διαστημικών κινητήρων. Τα αδιέξοδα όμως στα οποία έφθασε η NASA σε πολλούς τομείς, ανάγκασαν την ομάδα με τον κωδικό ΣΥΝΘΕΣΗ (Synthesis Group) που σχηματίστηκε το 1990 με πρωτοβουλία του Λευκού Οίκου να επανέλθει στο ζήτημα της θερμοπυρηνικής πρόωσης. H ομάδα αυτή υποστηρίζεται εκτός από το κέντρο Lewis και από το κέντρο Johnson που μελετά φακέλους πτήσεων για τη Σελήνη και τον 'ρη, συντονίζοντας στον τομέα αυτόν τις προσπάθειες πολλών ερευνητικών ομάδων. Στο κέντρο Lewis, η όλη προσπάθεια οφείλεται κυρίως στο έργο του πυρηνικού μηχανικού Stanley Borowski. Όπως και οι προγενέστεροι von Braun και Stuhlinger, o Borowski έχει καταλήξει σε μια οικογένεια διαστημικών οχημάτων, συμβατών με έναν κεντρικό πυρήνα που περιέχει τους κινητήρες. Το κόστος ανάπτυξης και εφαρμογής του προγράμματος εκτιμάται σε 3 έως 5 δις δολάρια, ενώ το ανάλογο κόστος για κινητήρες χημικών καυσίμων κυμαίνεται από 10 έως 16 δις δολάρια. Θεωρώντας μια ευνοϊκή εξέλιξη του προγράμματος είναι δυνατόν να επαναδραστηριοποιηθούν αποστολές προς τη Σελήνη μεταξύ του 2000 έως 2005, ενώ είναι δυνατόν να ξεκινήσουν οι αποστολές προς τον 'ρη μεταξύ του 2014 έως 2019, χάρη στην ευνοϊκή (από πλευράς αποστάσεων) θέση Γης και 'ρη. Στις δοκιμές που προγραμματίζονται η αφετηρία είναι ένας θερμοπυρηνικός κινητήρας με χρονική διάρκεια ώσης 825 sec και ώση 75.000 lb, παράγωγο του Nerva. Όπως και ο Nerva, ο πυρήνας του είναι ένας αντιδραστήρας συμπαγούς πυρήνα με _καύσιμο_ εξαγωνικές ράβδους καρβιδίου του ουρανίου και γραφίτη σαν επιβραδυντικό υλικό. H ισχύς του αντιδραστήρα φθάνει τα 1650 MW σε θερμοκρασία 2250ψC. Με μια σειρά βελτιώσεων, όπως αντικατάσταση του πυρηνικού καυσίμου με καρβίδια του ουρανίου και του ζιρκονίου και λόγω διαφυγής 500:1 στο ακροφύσιο, η πίεση στον πυρήνα ανέρχεται στα 1000 psi και η θερμοκρασία τους 2450ψC. Με ελαφρές σχετικά βελτιώσεις και στη δομική σχεδίαση, ο κινητήρας αυτός είναι δυνατόν να προσφέρει διάρκεια ώσης 925 sec με λόγο ώσης προς μάζα 4:1. Για μια πτήση προς τον 'ρη απαιτούνται 120-180 ημέρες για τη μετάβαση, 600 ημέρες παραμονή και 90 ημέρες για την επάνοδο ακολουθώντας τον τροποποιημένο από την Saic φάκελο πτήσης του Hohman . H μικρή διάρκεια της πτήσης (Opposition Class Trajectory) μειώνει αισθητά την έκθεση του σκάφους στη γαλαξιακή κοσμική ακτινοβολία. Το επανδρωμένο σκάφος προβλέπεται να διαθέτει 2 ή και 3 θερμοπυρηνικούς κινητήρες, ενώ είναι δυνατόν να συνδυασθεί με αποστολή ενός αργού μεταγωγικού μη επανδρωμένου σκάφους με ένα θερμοπυρηνικό κινητήρα, εάν προτιμηθεί ο φάκελος διπλής πτήσης της Saic , που έχει χαρακτηριστεί σαν Split-Sprint Trajectory . Για το σεληνιακό όχημα προτείνεται ένας θερμοπυρηνικός κινητήρας, ενώ η συνολική μάζα σε χαμηλή περιγήινη τροχιά (LEO) φθάνει τους 218 μετρικούς τόννους. Τα τμήματα του σκάφους συναρμολογούνται σε τροχιά και υπολογίζεται ότι απαιτείται μία πτήση αεροδιαστημοπλάνου για τη μεταφορά του τμήματος που περιέχει τον κινητήρα, ενώ για τα υπόλοιπα τμήματα: δεξαμενές, φορτία και εξοπλισμός απαιτούνται ισχυροί πύραυλοι-φορείς ώσης 150.000 lb (Heavy-Lift). Έτσι ενώ για το σεληνιακό όχημα απαιτούνται 2 πύραυλοι-φορείς για τη μεταφορά των τμημάτων, το όχημα για τον 'ρη απαιτεί 5 πυραύλους-φορείς για το στάδιο της συναρμολόγησης. H έρευνα(*) στο κέντρο Lewis επιδοτήθηκε με 5.000.000 δολάρια για το 1992, έναντι 500.000 δολαρίων το 1991, αλλά από την άλλη πλευρά και η Ρωσία έχει κληρονομήσει ένα σοβαρό πρόγραμμα θερμοπυρηνικών κινητήρων με αντιδράσεις συμπαγούς πυρήνα, οι οποίοι λειτουργούν σε θερμοκρασίες 3150ψC, δηλαδή κατά πολύ υψηλότερες του επιπέδου των 2100ψC του Nerva. Είναι πολύ πιθανόν η Nasa να προμηθευθεί για αξιολόγηση έναν τέτοιο κινητήρα μέσα στο 1992, ακολουθώντας μια πρακτική που εφήρμοσε και το 1991 για την αγορά του ρωσικού αντιδραστήρα Topaz έναντι 10.000.000 δολαρίων . Παράλληλα στο κέντρο Lewis εντείνονται οι έρευνες στα προγράμματα ηλεκτρικών κινητήρων που είχαν διακοπεί και ιδιαίτερα σε ηλεκτρομαγνητικούς που λειτουργούν με μετατροπή του υδρογόνου σε πλάσμα και ηλεκτροστατικούς που λειτουργούν με ιονισμό αργού ή ξένου. Οι κινητήρες αυτοί είναι ικανοί να παράσχουν διάρκεια ώσης από 5.000 sec έως 10.000 sec. Δυστυχώς οι κινητήρες αυτοί παρουσιάζουν χαμηλό λόγο ώσης προς βάρος κάτι που επιβάλλει μετά από τη συναρμολόγηση του σκάφους σε χαμηλή περιγήινη τροχιά (LEO), την αργή μετάβαση σε υψηλή τροχιά για εκτόξευση. H μεγάλη τεχνολογική πρόκληση για τους ηλεκτρικούς κινητήρες είναι η αύξηση της ώσης χωρίς παράλληλη αύξηση όγκου και μάζας, κάτι ιδιαίτερα δύσκολο καθώς ο αντιδραστήρας που χρησιμοποιείται για την παροχή ισχύος απαιτεί μεγάλες διατάξεις απαγωγής θερμότητας ή άλλα ειδικά υλικά που περιέχουν ψυκτικούς αγωγούς διαρρεόμενους από υγρά μέταλλα. H επανεμφάνιση όμως αυτής της επανάστασης στους διαστημικούς κινητήρες, σηματοδοτεί το σημαντικότερο ίσως άλμα μετά από τις πρώτες πτήσεις στη Σελήνη, στον τομέα του διαστήματος, καθώς είναι η μόνη ικανή προς τον παρόν, να αποδεσμεύσει τις διαστημικές υπηρεσίες από τον εφιάλτη των περιοριστικών συνθηκών που επιβάλλουν οι συμβατικοί κινητήρες υγρών καυσίμων. (*) Συμπεριλαμβάνει και το πρόγραμμα Timberwind, παράγωγο του Phoebus της δεκαετίας του _60. ΕΝΑΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΗΡΑΣ ΓΙΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟΥΣ ΚΙΝΗΤΗΡΕΣ O Topaz ήταν ο πρώτος αντιδραστήρας που δοκιμάστηκε στο διάστημα και μετατρέπει τη θερμότητα σε ηλεκτρική ενέργεια χωρίς τη μεσολάβηση θερμοσυζευκτών χάρη στην εφαρμογή της θερμιονικής μεθόδου, πολλαπλασιάζοντας έτσι την απόδοση (με τη θερμιονική μέθοδο ηλεκτρόνια φέρονται σε σημείο βρασμού και αγόμενα σε ψυχρότερη επιφάνεια προκαλούν διαφορά δυναμικού), η επιτυχία του οποίου οδήγησε τη Nasa στη σχεδίαση του SP-100. O SP-100 έχει δυνατότητα παραγωγής 100 KW ηλεκτρικής ενέργειας (δεκαπλάσια του Topaz-3) από 2.5 MW θερμικής ενέργειας. Περιέχει περίπου 190 κιλά νιτριδίου του ουρανίου, εμπλουτισμένου κατά 96% με το σχάσιμο ισότοπο του ουρανίου U-235. Ολόκληρος ο αντιδραστήρας έχει βάρος 3000 κιλά με λόγο μάζας προς ισχύ 30 κιλά/kW. Εκτός από μια μικρή θερμική ασπίδα που προστατεύει το κυρίως τμήμα του σκάφους που εξυπηρετεί, δεν διαθέτει άλλη θωράκιση. Ψύχεται από υγρό λίθιο που διαρρέει μέσω αγωγών τα ηλεκτρικά κύτταρα, δηλαδή τα κυκλώματα, με διόδους από διαφορετικά μέταλλα, που έχουν τη δυνατότητα να μετατρέπουν σε διαφορά δυναμικού τις διαφορές θερμοκρασίας. Μόλις 4% της εκλυόμενης θερμότητας μετατρέπεται σε ηλεκτρική ενέργεια, ενώ το πλεόνασμα ακτινοβολείται στο διάστημα με διατάξεις απαγωγής θερμότητας, κάθε μία από τις οποίες έχει επιφάνεια περίπου 100 mύ. H πρώτη δοκιμή του SP-100 σε πτήση αναμένεται μετά το 2000, καθώς το κόστος ανάπτυξής του είναι υψηλό, φθάνοντας το 1 δις δολάρια. http://library.techlink.gr/ptisi/article.asp?mag=2&issue=116&article=3187