Δροσος Γεωργιος

Ανακάλυψη εκατοντάδων άστρων με υψηλές ταχύτητες από LAMOST και Gaia. Μια ομάδα αστρονόμων βασιζόμενη στα δεδομένα των τηλεσκοπίων LAMOST (Large Sky Area Multi-Object Fiber Spectroscopic Telescope) and Gaia (Global astrometric interferometer for astrophysics), ανακάλυψε 591 άστρα με ταχύτητες μεγαλύτερες από 445 km/sec, ως προς το σύστημα αναφοράς του Γαλαξία μας. Τα 43 από αυτά θα μπορούσαν και να διαφύγουν από την βαρύτητα του Γαλαξία. (Υπενθυμίζεται ότι ο ήλιος μας έχει γραμμική ταχύτητα 227 km/sec καθώς περιφέρεται γύρω από το Γαλαξιακό Κέντρο). Η μελέτη τους δημοσιεύθηκε με τίτλο «591 High-velocity Stars in the Galactic Halo Selected from LAMOST DR7 and Gaia DR2» στις 17 Δεκεμβρίου. https://iopscience.iop.org/article/10.3847/1538-4365/abc16e Μετά την ανακάλυψη του πρώτου άστρου υψηλής ταχύτητας το 2005, ανακαλύφθηκαν πάνω 550 παρόμοια άστρα τα επόμενα χρόνια. Με τα 591 άστρα υψηλής ταχύτητας που ανακαλύφθηκαν αυτή τη φορά, διπλασιάστηκε ο συνολικός αριθμός τους έτσι ώστε τώρα να ξεπερνούν τα 1.000. Παρότι τα άστρα με μεγάλες ταχύτητες είναι σπάνια στον Γαλαξία μας, η χαρακτηριστική κινηματική τους μπορεί να συνεισφέρει στην ευρύτερη μελέτη του Γαλαξία μας, από την τεράστια μαύρη τρύπα που βρίσκεται στο κέντρο του έως την γαλαξιακή άλω. Το LAMOST, το μεγαλύτερο οπτικό τηλεσκόπιο στην Κίνα, μπορεί να παρατηρήσει περίπου 4.000 ουράνιους στόχους με μία μόνο έκθεση. Ξεκίνησε συστηματικές έρευνες το 2012 και δημιούργησε την μεγαλύτερη βάση φασματικών δεδομένων στον κόσμο. Η Gaia, μια διαστημική αποστολή της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος (ESA) που ξεκίνησε το 2013, έδωσε, αστρομετρικές παραμέτρους για περισσότερες από 1,3 δισεκατομμύρια πηγές – πρόκειται για την μεγαλύτερη βάση δεδομένων αστρομετρικών παραμέτρων. «Οι δύο τεράστιες βάσεις δεδομένων μας προσφέρουν μια άνευ προηγουμένου ευκαιρία να βρούμε περισσότερα άστρα με υψηλές ταχύτητες», δήλωσε ο A-Li Luo συν-συγγραφέας της παραπάνω έρευνας. Η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε ότι τα 591 άστρα υψηλής ταχύτητας ήταν άστρα της εσωτερικής άλω. Η χαμηλή περιεκτικότητά τους σε μεταλλικά στοιχεία δείχνουν ότι το μεγαλύτερο μέρος της αστρικής άλω σχηματίστηκε ως συνέπεια της προσαύξησης και της παλιρροιακής διαταραχής των νάνων γαλαξιών. Η μελέτη και η ανακάλυψη στο μέλλον όλο και περισσότερων άστρων με μεγάλες ταχύτητες, θα συνεισφέρει στην επίλυση πολλών αναπάντητων μέχρι στιγμής ερωτημάτων σχετικά με τον Γαλαξία μας. https://physicsgg.me/2020/12/29/%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%ba%ce%ac%ce%bb%cf%85%cf%88%ce%b7-%ce%b5%ce%ba%ce%b1%cf%84%ce%bf%ce%bd%cf%84%ce%ac%ce%b4%cf%89%ce%bd-%ce%ac%cf%83%cf%84%cf%81%cf%89%ce%bd-%ce%bc%ce%b5-%cf%85%cf%88%ce%b7%ce%bb/

Η NASA υποστηρίζει την εθνική στρατηγική της Αμερικής για τη διαστημική πυρηνική ενέργεια και την πυρηνική προώθηση. Ο Αμερικάνος πρόεδρος εξέδωσε οδηγία για την πολιτική διαστήματος-6 (SPD-6), τη στρατηγική του έθνους για τη διαστημική πυρηνική ενέργεια και την πρόωση (SNPP) Τα διαστημικά πυρηνικά συστήματα περιλαμβάνουν συστήματα ισχύος ραδιοϊσοτόπων και πυρηνικούς αντιδραστήρες που χρησιμοποιούνται για ενέργεια, θέρμανση ή πρόωση. Το SPD-6 καθορίζει υψηλού επιπέδου στόχους, αρχές και έναν υποστηρικτικό χάρτη πορείας που αποδεικνύει τη δέσμευση των ΗΠΑ να χρησιμοποιούν συστήματα SNPP με ασφάλεια, αποτελεσματικότητα και υπευθυνότητα. "Η NASA υποστηρίζει σθεναρά τη συνεχιζόμενη ηγεσία του Λευκού Οίκου στο πρόγραμμα Artemis του οργανισμού, το οποίο περιλαμβάνει την προσγείωση της πρώτης γυναίκας και του επόμενου άνδρα στη Σελήνη το 2024. Στη Σελήνη θα προετοιμαστούμε για νέες επιστημονικές και ανθρώπινες αποστολές βαθύτερα στο ηλιακό σύστημα", δήλωσε Διαχειριστής της NASA Jim Bridenstine. «Το SPD-6 ενισχύει τις προσπάθειες του οργανισμού να αναπτύξει οικονομικά προσιτά, ασφαλή και αξιόπιστα πυρηνικά συστήματα, συμπεριλαμβανομένης τεχνολογίας ικανής να τροφοδοτεί συνεχώς επιχειρήσεις σε άλλους κόσμους και να προωθεί μελλοντικές ανθρώπινες αποστολές στον Άρη». Προς υποστήριξη του SPD-6, η βραχυπρόθεσμη προτεραιότητα της NASA είναι να ωριμάσει και, στη συνέχεια, να επιδείξει ένα σύστημα επιφανειακής ισχύος σχάσης στη Σελήνη. Η NASA, το Υπουργείο Ενέργειας και η βιομηχανία θα σχεδιάσουν, κατασκευάσουν και δοκιμάσουν ένα σύστημα επιφανειακής ισχύος σχάσης κατηγορίας 10 κιλοβάτ. Η NASA σκοπεύει να επιδείξει το σύστημα στη Σελήνη στα τέλη της δεκαετίας του 2020, παρέχοντας δύναμη για βιώσιμες λειτουργίες σεληνιακής επιφάνειας και δοκιμάζοντας τις δυνατότητές του για χρήση στον Άρη. Ο διαστημικός οργανισμός προωθεί επίσης τις πυρηνικές θερμικές και πυρηνικές ηλεκτρικές δυνατότητες πρόωσης. Η πυρηνική πρόωση μπορεί να επιτρέψει μια ισχυρή ανθρώπινη εξερεύνηση πέρα ​​από τη Σελήνη. Για αποστολές πληρώματος στον Κόκκινο Πλανήτη, ένα παραδοσιακό σύστημα χημικής πρόωσης θα απαιτούσε μια απαγορευτικά υψηλή προωθητική μάζα. Εκτός από τη μείωση των κινδύνων και την ωρίμανση των αντιδραστήρων, η NASA αποτελεί μέρος μιας προσπάθειας με το Υπουργείο Ενέργειας και το Υπουργείο Άμυνας να αναπτύξει τεχνολογίες και δυνατότητες παραγωγής πυρηνικών καυσίμων για συστήματα πρόωσης. Το SPD-6 καθορίζει τις ακόλουθες αρχές: Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα επιδιώξουν στόχους για την ανάπτυξη και χρήση του SNPP που είναι τόσο ευνοϊκοί όσο και φιλόδοξοι: Αναπτυξη δυνατότητων που επιτρέπουν την παραγωγή καυσίμου κατάλληλου για μια σειρά πλανητικών επιφανειών και εφαρμογών SNPP στο διάστημα. Ενα σύστημα ισχύος σχάσης στη Σελήνη. Καθιέρωση τεχνικών βάσεων και δυνατοτήτων που θα επιτρέψουν επιλογές για πυρηνική πρόωση στο διάστημα. /forum/viewtopic.php?t=28412 Αναπτυξη προηγμένων συστήματων ισχύος ραδιοϊσοτόπων για να επιτρέψετε τα επιφανή συστήματα επιβίωσης και να επεκτείνει τη ρομποτική εξερεύνηση του ηλιακού συστήματος. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα τηρήσουν τις αρχές της ασφάλειας, της ασφάλειας και της βιωσιμότητας κατά την ανάπτυξη και τη χρήση των συστημάτων SNPP. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα ακολουθήσουν έναν συντονισμένο χάρτη πορείας για τις δραστηριότητες SNPP που υποστηρίζονται από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία και ένα πλαίσιο για την ενθάρρυνση των εμπορικών δραστηριοτήτων για την επίτευξη στόχων και την τήρηση των αρχών που καθορίζονται στην οδηγία. https://www.nasa.gov/press-release/nasa-supports-americas-national-strategy-for-space-nuclear-power-and-propulsion

Μετά το πρώτο δείγμα φεγγαρόσκονης, νέες αποστολές της Κίνας στη Σελήνη. Λίγες ώρες μετά την άφιξη της κάψουλας που μετέφερε δείγματα από την ορατή πλευρά του φεγγαριού, η Κίνα ετοιμάζεται για νέες αποστολές που θα επιτρέψουν τελικά τη δημιουργία μόνιμης σεληνιακής βάσης, δήλωσε την Πέμπτη αξιωματούχος του κινεζικού διαστημικού προγράμματος. Οι επόμενες τρεις αποστολές της σειράς Chang’e προετοιμάζονται σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, μαζί με σχέδια για τη συλλογή δειγμάτων από τον Άρη και την εξερεύνηση του πλανήτη Δία, δήλωσε ο Γου Γιανχουά, υποδιοικητής του Κινεζικού Προγράμματος Σεληνιακής Εξερεύνησης. «Η εξερεύνηση του Σύμπαντος μόλις τώρα αρχίζει» δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ο Γου, λίγες ώρες μετά την άφιξη της πολύτιμης κάψουλας, την οποία απελευθέρωσε πάνω από τη Γη η αποστολή Chang’e-5. To πρόγραμμα Chang’e, το οποίο βαφτίστηκε προς τιμήν της κινεζικής θεάς της Σελήνης, έχει ήδη πραγματοποιήσει με επιτυχία τρεις προσσεληνώσεις, συμπεριλαμβανομένης της πρώτης αποστολής στην αθέατη πλευρά του φεγγαριού. Η Κίνα έγινε το 2003 μόλις η τρίτη χώρα, μετά τις ΗΠΑ και τη Ρωσία, που εκτοξεύει αστροναύτες με δικά της μέσα. Έχει επίσης παρουσιάσει σχέδια για την κατασκευή δικού της διαστημικού σταθμού, στον οποίο όμως δεν έκανε αναφορά ο Γου. Το απόγευμα της Τετάρτης τοπική ώρα, η κάψουλα που περιέχει γύρω στα 2 κιλά σκόνης και βράχων από τη Σελήνη, έπεσε με αλεξίπτωτο στην έρημο της Εσωτερικής Μογγολίας και μεταφέρθηκε άμεσα σε εργαστήριο έξω από το Πεκίνο. Είναι τα πρώτα σεληνιακά δείγματα από την εποχή των αμερικανικών αποστολών Apollo και των σοβιετικών Luna τις δεκαετίες του 1960 και ’70. Τα φρέσκα δείγματα προέρχονται από μια ανενεργή ηφαιστειακή περιοχή του Ωκεανού των Καταιγίδων, μια αχανή σεληνιακή πεδιάδα από στερεοποιημένη λάβα. Εκτιμάται ότι έχουν ηλικία 1,2 δισεκατομμυρίων ετών, κάτι που σημαίνει ότι είναι δισεκατομμύρια χρόνια νεότερα από ό,τι τα δείγματα που έφεραν στη Γη οι ΗΠΑ και η Σοβιετική Ένωση. Τα πολύτιμα δείγματα θα χρησιμοποιηθούν ως σημείο αναφοράς για τη χρονολόγηση άλλων σχηματισμών του Ηλιακού Συστήματος. Αναλυτές εκτιμούν ότι η Κίνα θα μπορούσε να είχε απλοποιήσει την αποστολή Chang’e-5 αν το σκάφος που συνέλεξε τα δείγματα είχε αναχωρήσει απευθείας για τη Γη. Η Κίνα προτίμησε μια διαφορετική λύση: τα δείγματα μεταφέρθηκαν αρχικά σε ένα σκάφος που περίμενε σε σεληνιακή τροχιά. Αν και η προσέγγιση αυτή ήταν τεχνικά πιο απαιτητική, επέτρεψε στην Κίνα να δοκιμάσει την τεχνολογία μέσω της οποίας θα αναχωρούν από τη Σελήνη οι αστροναύτες της. Η επόμενη κινεζική αποστολή στη Σελήνη, Chang’e-6 προγραμματίζεται να αναχωρήσει το 2023 για τη συλλογή δειγμάτων από τον νότιο πόλο του δορυφόρου. Αρκετοί από τους κρατήρες της περιοχής μένουν μόνιμα βυθισμένοι στο σκοτάδι και έχει διαπιστωθεί ότι περιέχουν μεγάλες ποσότητες πάγου νερού, ένας δυνητικά πολύτιμος πόρος για τις μελλοντικές ανθρώπινες αποστολές. Θα ακολουθήσουν σε αδιευκρίνιστη ημερομηνία οι αποστολές Chang’e 7 και 8, οι οποίες θα πραγματοποιήσουν τοπογραφικές μελέτες και θα δοκιμάσουν τεχνολογίες που θα χρησιμοποιηθούν μελλοντικά στη δημιουργία βάσης στη Σελήνη. Η Κίνα συνεργάστηκε στην αποστολή Chang’e-5 με την ευρωπαϊκή υπηρεσία διαστήματος ESA, όχι όμως και με τις ΗΠΑ, καθώς η αμερικανική νομοθεσία απαγορεύει τη συνεργασία με τη NASA αν δεν δοθεί πρώτα έγκριση του Κογκρέσου. https://physicsgg.blogspot.com/2020/12/blog-post_17.html

Η πρόσφατη έκλειψη ηλίου όπως την κατέγραψε δορυφόρος. Μόνο η Νότιος Αμερική βρισκόταν σε κατάλληλη θέση για να θαυμάσει την Δευτέρα (14 Δεκεμβρίου 2020) την πρώτη και μοναδική ολική έκλειψη Ηλίου του 2020. Για μας τους υπόλοιπους, η αμερικανική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας παρουσίασε μια σειρά βίντεο που καταγράψουν την πορεία ενός κοσμικού φαντάσματος: τη σκιά της Σελήνης να μετακινείται στην επιφάνεια της Γης. «Η ολική ηλιακή έκλειψη προσέφερε ένα φαντασμαγορικό θέαμα καθώς η Σελήνη πέρασε για λίγο μπροστά από τον Ήλιο και μπλόκαρε το φως του» ανέφερε η Υπηρεσία Δορυφόρων και Πληροφοριών της NOAA. Οι θεαματικές εικόνες μεταδόθηκαν από τον δορυφόρο GOES, ο οποίος κινείται σε γεωστατική τροχιά, περίπου 36.000 χιλιόμετρα από τη Γη, και παραμένει έτσι διαρκώς πάνω από το ίδιο σημείο της Γης. Τα βίντεο τραβήχτηκαν στη διάρκεια της ημέρας στο δυτικό ημισφαίριο. Το πρώτο δείχνει τη σκιά της Σελήνης να διασχίζει τον Ειρηνικό ωκεανό κινούμενη ανατολικά. Περνά πάνω από τη Νότιο Αμερική, όπου έγινε ορατή η έκλειψη, και μετά χάνεται στον Ατλαντικό λίγο πριν από το ηλιοβασίλεμα. #SATELLITE SPOTLIGHT: Here's a closer look at today's total #SolarEclipse from @NOAA's #GOES16🛰️. The moon's shadow tracked over the southern Pacific Ocean, as well as across #Chile and #Argentina, before moving into the southern Atlantic Ocean just before sunset. pic.twitter.com/YoO9N36s7c — NOAA Satellites – Public Affairs (@NOAASatellitePA) December 14, 2020 Το δεύτερο βίντεο δείχνει το ίδιο φαινόμενο με ολόκληρη τη Γη στριμωγμένη στο πλάνο. Τα χρώματα των δύο εικόνων προέκυψαν από τον συνδυασμό πέντε φίλτρων που δείχνουν περίπου αυτό που θα έβλεπε και το ανθρώπινο μάτι. Στο τρίτο βίντεο, η ξηρά και η ατμόσφαιρα εμφανίζονται με ζωηρά μοβ, κόκκινα και μπλε χρώματα που επιτρέπουν στους επιστήμονες να ξεχωρίσουν την ομίχλη από την χαμηλή νέφωση. Σε αυτή την περίπτωση, η σκιά της Σελήνης διακρίνεται ως φωτεινή κηλίδα που διατρέχει το κάδρο από τα αριστερά προς τα δεξιά. https://physicsgg.me/2020/12/17/%ce%b7-%cf%80%cf%81%cf%8c%cf%83%cf%86%ce%b1%cf%84%ce%b7-%ce%ad%ce%ba%ce%bb%ce%b5%ce%b9%cf%88%ce%b7-%ce%b7%ce%bb%ce%af%ce%bf%cf%85-%cf%8c%cf%80%cf%89%cf%82-%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%ba%ce%b1%cf%84%ce%ad/

Αστρονόμοι ανίχνευσαν ραδιοσήματα από έναν εξωπλανήτη που απέχει 51 έτη φωτός από τη Γη. Μια ομάδα αστρονόμων παρακολουθώντας το σύμπαν με συστοιχία ραδιοτηλεσκοπίων, εντόπισε ραδιοσήματα προερχόμενα από τον αστερισμό Βοώτη – τα οποία είναι πιθανόν να προέρχονται από έναν πλανήτη πέραν του ηλιακού μας συστήματος. Η ομάδα, με επικεφαλής τον μεταδιδακτορικό ερευνητή του Cornell Jake D. Turner, τον Philippe Zarka του Observatoire de Paris και τον Jean-Mathias Griessmeier του Université d’Orléans δημοσίευσε τα ευρήματά της στο περιοδικό Astronomy & Astrophysics [The search for radio emission from the exoplanetary systems 55 Cancri, upsilon Andromedae, and tau Boötis using LOFAR beam-formed observations]. https://www.aanda.org/articles/aa/pdf/forth/aa37201-19.pdf «Παρουσιάζουμε μια από τις πρώτες ενδείξεις για την ανίχνευση ενός εξωπλανήτη διαμέσου της ραδιοαστρονομίας», δήλωσε ο Turner. «Το σήμα προέρχεται από το σύστημα τ του Βοώτη, το οποίο περιέχει ένα δυαδικό σύστημα άστρων και έναν εξωπλανήτη. Κάνουμε την υπόθεση ότι η προέρχεται από τον εξωπλανήτη. Η ένταση και η πόλωση του ραδιοσήματος και το μαγνητικό πεδίο του πλανήτη, είναι συμβατά με θεωρητικές προβλέψεις.» «Aν η ανακάλυψη επιβεβαιωθεί και από άλλες παρατηρήσεις», είπε ο Jayawardhana συν- συγγραφέας της δημοσίευσης, «τότε η ανίχνευση αυτού του ραδιοσήματος ανοίγει ένα νέο παράθυρο στην αναζήτηση εξωπλανητών – ένα νέο τρόπο έρευνας εξωγήινων κόσμων που βρίσκονται σε απόσταση δεκάδων ετών φωτός από τη Γη». Χρησιμοποιώντας το δίκτυο ραδιοτηλεσκοπίων Low Frequency Array (LOFAR), που βρίσκεται στην Ολλανδία, ο Turner και οι συνεργάτες του ανακάλυψαν εκρήξεις ραδιοεκπομπών από ένα σύστημα άστρων που φιλοξενεί έναν αέριο γιγαντιαίο πλανήτη σε πολύ κοντινή τροχιά γύρω από τον «ήλιο» του. Παρατήρησαν επίσης κι άλλους πιθανούς εξωπλανητικούς υποψήφιους για εκπομπές ραδιοεκπομπών στα συστήματα 55 Καρκίνου και Ύψιλον Ανδρομέδας. Μόνο στον εξωπλανήτη του συστήματος τ του Βοώτη, – σε απόσταση από τη Γη περίπου 51 έτη φωτός – βρέθηκε μια σημαντική ραδιοφωνική υπογραφή, πιθανόν, το πρώτο στην ιστορία της ραδιοαστρονομίας καταγραφέν σήμα από μαγνητικό πεδίο εξωπλανήτη. Η παρατήρηση του μαγνητικού πεδίου ενός εξωπλανήτη βοηθά τους αστρονόμους να αποκρυπτογραφήσουν τις εσωτερικές και ατμοσφαιρικές ιδιότητες ενός πλανήτη, καθώς και την φυσική των αλληλεπιδράσεων μεταξύ άστρων και πλανητών, δήλωσε ο Turner, μέλος του Carl Sagan Institute του Cornell. Το μαγνητικό πεδίο της Γης την προστατεύει από τους κινδύνους του ηλιακού ανέμου, διατηρώντας τον πλανήτη κατοικήσιμο. Το μαγνητικό πεδίο των εξωπλανητών που μοιάζουν με τη Γη μπορεί να συμβάλει στην πιθανή φιλικότητά τους στην φιλοξενία ζωής. Πριν από δύο χρόνια, ο Τέρνερ και οι συνεργάτες του βασιζόμενοι στην έρευνά τους σχετικά με τις ραδιοεκπομπές από τον πλανήτη Δία, προσομοίωσαν τις πιθανές υπογραφές από έναν μακρινό εξωπλανήτη που θα έμοιαζε με τον Δία. Αυτά τα αποτελέσματα έγιναν το πρότυπο για την αναζήτηση ραδιοεκπομπών από εξωπλανήτες που απέχουν 40 έως 100 έτη φωτός από τη Γη. Μετά από 100 ώρες και πλέον ραδιοφωνικών παρατηρήσεων, οι ερευνητές κατάφεραν να ανιχνεύσουν το αναμενόμενο ραδιοσήμα από τον εξωπλανήτη του συστήματος τ του Βοώτη. «Μάθαμε από τον δικό μας Δία πως μοιάζει και πως ανιχνεύεται ένα τέτοιο είδος σήματος. Το αναζητήσαμε και το βρήκαμε», είπε ο Τέρνερ. Ωστόσο, το σήμα είναι αδύναμο. «Παραμένει κάποια αβεβαιότητα για το αν το ανιχνευμένο ραδιοφωνικό σήμα προέρχεται από τον εξωπλανήτη. Η ανάγκη για περαιτέρω παρατηρήσεις είναι κρίσιμη», είπε. Ο Τέρνερ και η ομάδα του έχουν ήδη ξεκινήσει μια εκστρατεία για την χρησιμοποίηση πολλών ραδιοτηλεσκοπίων με σκοπό την μελέτη του σήματος από το σύστημα τ του Βοώτη. https://physicsgg.me/2020/12/17/%ce%b1%cf%83%cf%84%cf%81%ce%bf%ce%bd%cf%8c%ce%bc%ce%bf%ce%b9-%ce%b1%ce%bd%ce%af%cf%87%ce%bd%ce%b5%cf%85%cf%83%ce%b1%ce%bd-%cf%81%ce%b1%ce%b4%ce%b9%ce%bf%cf%83%ce%ae%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%b1-%ce%b1/

NASA, Καναδικός Οργανισμός Διαστήματος Επίσημη Συνεργασία Gateway για το Πρόγραμμα Artemis Η NASA και ο Καναδικός Οργανισμός Διαστήματος (CSA) ολοκλήρωσαν μια συμφωνία μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και του Καναδά για συνεργασία στο Gateway, ένα φυλάκιο σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη που θα παρέχει ζωτική υποστήριξη για μια βιώσιμη, μακροπρόθεσμη επιστροφή αστροναυτών στην σεληνιακή επιφάνεια ως μέρος του προγράμματος Artemis της NASA. Αυτή η συμφωνία Gateway ενισχύει περαιτέρω την ευρεία προσπάθεια των Ηνωμένων Πολιτειών να εμπλέξουν διεθνείς εταίρους στη βιώσιμη σεληνιακή εξερεύνηση ως μέρος του προγράμματος Artemis και να επιδείξουν τεχνολογίες που απαιτούνται για ανθρώπινες αποστολές στον Άρη. Σύμφωνα με αυτήν τη συμφωνία, η CSA θα παρέχει το εξωτερικό σύστημα ρομποτικής του Gateway, συμπεριλαμβανομένου ενός ρομποτικού βραχίονα επόμενης γενιάς, γνωστού ως Canadarm. Η CSA θα παρέχει επίσης ρομποτικές διεπαφές για λειτουργικές μονάδες Gateway, οι οποίες θα επιτρέπουν την εγκατάσταση ωφέλιμου φορτίου, συμπεριλαμβανομένης αυτής των δύο πρώτων επιστημονικών οργάνων στο Gateway. Η συμφωνία σηματοδοτεί επίσης τη δέσμευση της NASA να παρέχει δύο ευκαιρίες πληρώματος για Καναδάς αστροναύτες σε αποστολές Artemis, μία στην πύλη και μία στην Artemis II. «Ο Καναδάς ήταν ο πρώτος διεθνής εταίρος που δεσμεύτηκε να προωθήσει το Gateway στις αρχές του 2019, υπέγραψαν τα Artemis Accords τον Οκτώβριο και τώρα είμαστε ενθουσιασμένοι που θα επισημοποιήσουμε αυτήν τη συνεργασία για τη σεληνιακή εξερεύνηση», δήλωσε ο διαχειριστής της NASA Jim Bridenstine. "Αυτή η συμφωνία αντιπροσωπεύει μια εξέλιξη της συνεργασίας μας με την CSA παρέχοντας την επόμενη γενιά ρομποτικής που έχει υποστηρίξει δεκαετίες αποστολών στο διάστημα στο διαστημικό λεωφορείο και τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, και τώρα, για την Άρτεμις." Η CSA θα είναι υπεύθυνη για την εξωτερική ρομποτική από άκρο σε άκρο, συμπεριλαμβανομένης της μηχανικής και των λειτουργιών. Το Canadarm3 θα μετακινηθεί από άκρο σε άκρο για να φτάσει σε πολλά μέρη του εξωτερικού της πύλης, όπου το "χέρι" αγκύρωσης θα συνδέεται σε ειδικά σχεδιασμένες διεπαφές. Η παράδοση στο σεληνιακό φυλάκιο στοχεύει το 2026 μέσω πτήσης εφοδιαστικής εμπορικής εφοδιαστικής ΗΠΑ. «Η πύλη θα επιτρέψει μια ισχυρή, βιώσιμη και τελικά μόνιμη ανθρώπινη παρουσία στη σεληνιακή επιφάνεια, όπου μπορούμε να αποδείξουμε πολλές από τις δεξιότητες, τις λειτουργίες και τις τεχνολογίες που θα είναι το κλειδί για τις μελλοντικές αποστολές στον Άρη», δήλωσε η Kathy Lueders, συνεργάτης της NASA για ανθρώπινη εξερεύνηση και επιχειρήσεις. Περίπου το ένα έκτο του μεγέθους του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, το Gateway θα λειτουργεί ως σταθμός διέλευσης που βρίσκεται δεκάδες χιλιάδες μίλια στην απόμακρη απόσταση του από τη σεληνιακή επιφάνεια, σε μια σχεδόν ορθογώνια τροχιά φωτοστέφανου. Από αυτό το σεληνιακό πλεονέκτημα, η NASA και οι διεθνείς και εμπορικοί της εταίροι θα πραγματοποιήσουν άνευ προηγουμένου έρευνες επιστήμης και τεχνολογίας σε βάθος διαστήματος. Θα χρησιμεύσει ως ραντεβού για αστροναύτες που ταξιδεύουν σε σεληνιακή τροχιά με το διαστημικό σκάφος Orion της NASA και τον πύραυλο Space Launch System πριν από τη διέλευση σε χαμηλή σεληνιακή τροχιά και την επιφάνεια της Σελήνης. «Η προηγμένη συνεισφορά της ρομποτικής της CSA με το Canadarm3 βασίζεται στη μακρά ιστορία της διαστημικής πτήσης μαζί μας, επιτρέποντάς μας να εκτελούμε κρίσιμες μακροπρόθεσμες λειτουργίες βιωσιμότητας και συντήρησης, συνολικές επιθεωρήσεις της εξωτερικής πύλης και των συνδεδεμένων οχημάτων της και εξυπηρέτηση εξωτερικών ωφέλιμων φορτίων για την υποστήριξη της παγκόσμιας έρευνας μας », είπε ο Dan Hartman, διευθυντής προγράμματος Gateway στο Διαστημικό Κέντρο Johnson της NASA στο Χιούστον. «Οι προσπάθειές μας βρίσκονται σε εξέλιξη στο Gateway για να ενσωματώσουμε το ρομποτικό σύστημα της CSA με σημεία προσάρτησης βραχίονα και μικρότερους δεξαμενείς προσαρμογείς που έχουν ήδη ενσωματωθεί στις μεμονωμένες μονάδες Gateway, συμπεριλαμβανομένων των PPE (στοιχείο ισχύος και πρόωσης), HALO (φυλακή κατοίκησης και logistics), logistics Gateway, και διεθνή σχέδια στοιχείων κατοίκησης. " Οι αστροναύτες της NASA θα επιβιβαστούν σε ένα εμπορικά ανεπτυγμένο αεροσκάφος για το τελευταίο σκέλος του ταξιδιού προς τη σεληνιακή επιφάνεια και το πρακτορείο έχει συνάψει σύμβαση με τη βιομηχανία των ΗΠΑ για την ανάπτυξη των δύο πρώτων στοιχείων Gateway, PPE και HALO, καθώς και εφοδιασμού εφοδιαστικής για το Gateway. Τον Οκτώβριο, η NASA και η ESA (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος) υπέγραψαν μια συμφωνία που ενισχύει τις συνεισφορές της ESA στην πύλη για την παροχή μονάδων διαμονής και ανεφοδιασμού, μαζί με βελτιωμένες σεληνιακές επικοινωνίες και λειτουργικές μονάδες για το Orion. Τον Μάρτιο, η NASA επέλεξε τις δύο πρώτες επιστημονικές έρευνες για να πετάξει στο Gateway, μία από τη NASA και η άλλη από την ESA. Η ESA ανέπτυξε το European Sensor Radiation Sensors Array ή το ERSA και το Goddard Space Flight Center της NASA κατασκευάζει το Heliophysics Environmental and Radiation Measurement Experiment Suite ή το HERMES Οι δύο μίνι διαστημικοί μετεωρολογικοί σταθμοί θα χωρίσουν το έργο, με την ERSA να παρακολουθεί τη διαστημική ακτινοβολία σε υψηλότερες ενέργειες με έμφαση στην προστασία των αστροναυτών, ενώ η HERMES παρακολουθεί χαμηλότερες ενέργειες κρίσιμες για επιστημονικές έρευνες του Ήλιου. Όλοι οι διεθνείς συνεργάτες του Gateway θα συνεργαστούν για να μοιραστούν τα επιστημονικά δεδομένα που θα μεταδοθούν στη Γη. Επιπρόσθετα επιστημονικά ωφέλιμα ωφέλιμα φορτία θα επιλεγούν για να πετάξουν στο φυλάκιο. Εκτός από την υποστήριξη αποστολών σεληνιακής επιφάνειας, το Gateway θα υποστηρίξει δραστηριότητες που θα δοκιμάσουν τεχνολογίες που απαιτούνται για ανθρώπινες αποστολές στον Άρη. Χρησιμοποιώντας το Gateway, η NASA θα επιδείξει απομακρυσμένη διαχείριση και μακροπρόθεσμη αξιοπιστία των αυτόνομων συστημάτων διαστημικών σκαφών και άλλων τεχνολογιών. Περισσότερα για το πρόγραμμα Gateway της NASA στη διεύθυνση: https://nasa.gov/gateway Περισσότερα για το πρόγραμμα Artemis της NASA στη διεύθυνση: https://www.nasa.gov/artemis https://www.nasa.gov/press-release/nasa-canadian-space-agency-formalize-gateway-partnership-for-artemis-program

Νέο δορυφορικό ραντάρ προσφέρει εικόνες πρωτοφανούς λεπτομέρειας. Οι δορυφόροι παρατήρησης της Γης έχουν φέρει επανάσταση σε μια πληθώρα εφαρμογών, η κάλυψη όμως χάνεται στη διάρκεια της νύχτας ή όταν υπάρχει εκτεταμένη νέφωση. Μια νέα τεχνολογία παρακάμπτει τώρα αυτούς τους περιορισμούς και προσφέρει εικόνες πρωτοφανούς ευκρίνειας. Η νεοσύστατη Capella Space, εταιρεία δορυφορικών εφαρμογών με έδρα το Σαν Φρανσίσκο, παρουσίασε εικόνες δορυφορικού ραντάρ στις οποίες κάθε εικονοστοιχείο αντιστοιχεί σε περιοχή του εδάφους με διαστάσεις μόλις 50 επί 50 εκατοστά. Ο δορυφόρος Sequoia της εταιρείας, μάζας μόλις 100 κιλών, προσφέρει εικόνες ακόμα υψηλότερης ανάλυσης, στις οποίες όμως έχει αποκλειστική πρόσβαση η αμερικανική κυβέρνηση (για λόγους ασφάλειας, οι αμερικανικές εταιρείες δορυφορικών υπηρεσιών δεν επιτρέπεται να προσφέρουν δεδομένα υψηλής ανάλυσης σε εμπορική βάση). Σε αντίθεση με τους περισσότερους δορυφόρους γεωσκόπησης, οι οποίοι βασίζονται σε οπτικά τηλεσκόπια, ο δορυφόρος της Capella αξιοποιεί την τεχνολογία του ραντάρ συνθετικού διαφράγματος (SAR), η οποία επιτρέπει την ευκρινή απεικόνιση τρισδιάστατων δομών όπως τα κτήρια. Οι δορυφόροι SAR κρατούν το ραντάρ εστιασμένο σε μια συγκεκριμένη περιοχή του εδάφους καθώς περνούν από πάνω του, και προσφέρουν υψηλότερη ανάλυση σε σχέση με τα συμβατικά ραντάρ που απλά σαρώνουν το έδαφος. «Καθώς [ο δορυφόρος] περνά πάνω από μια περιοχή, μπορούμε να τον κρατήσουμε εστιασμένο στο ίδιο σημείο για περίπου 60 δευτερόλεπτα» εξηγεί στο BBC ο Παγιάμ Μπαναζάντε, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Capella. Η τεχνική SAR, πρόσθεσε, δείχνει εικόνες στις οποίες κάθε εικονοστοιχείο αντιστοιχεί σε περιοχή μόλις 5-10 εκατοστών. Η τελική εικόνα προκύπτει από τον υπολογισμό των μέσων όρων και προσφέρει ανάλυση 50 εκατοστών με πολύ περιορισμένο θόρυβο. Η εταιρεία ετοιμάζεται τώρα να εκτοξεύσει ακόμα δύο δορυφόρους, ενώ ακόμα τέσσερις βρίσκονται ήδη στην γραμμή παραγωγής. Για τη μετάδοση του σήματος στη Γη η Capella χρησιμοποιεί ως αναμεταδότη τους τηλεπικοινωνιακούς δορυφόρους της βρετανικής Inmarsat, κάτι που σημαίνει ότι δεν χρειάζεται να περιμένει μέχρι να περάσει ο δορυφόρος πάνω από επίγειους σταθμούς λήψης. Όμως η Capella δεν είναι ο μόνος παίκτης στη νέα αγορά των δορυφορικών ραντάρ. Στην Ευρώπη πρωτοστατεί η Iceye, με έδρα το Ελσίνκι, ενώ η νεοσύστατη ιαπωνική εταιρεία Synspective εκτόξευσε τον πρώτο δορυφόρο της την Τρίτη. Και οι τρεις εταιρείες σχεδιάζουν να αναπτύξουν αστερισμούς δορυφόρων που θα καλύπτουν ολόκληρη τη Γη. Η Capella, για παράδειγμα, θα βρίσκεται τελικά σε θέση να παρακολουθεί ένα συγκεκριμένο σημείο της Γης κάθε μία ώρα. «Οι μεγαλύτεροι πελάτες είναι οι κυβερνήσεις» λέει ο ιδρυτής της Capella. «Αυτό που θέλουν είναι να ζουμάρουν σε μια συγκεκριμένη περιοχή. Θέλουν να μετρούν διάφορους σχηματισμούς και να προσδιορίζουν τι είναι. Επομένως το μόνο που μετράει είναι το πόσο μπορείς να ζουμάρεις. Είναι καθαρά ένα παιχνίδι ποιότητας της ανάλυσης» σχολιάζει. Άλλοι σημαντικοί πελάτες είναι εταιρείες που συγκεντρώνουν οικονομικές και επιχειρηματικές πληροφορίες. Οι αναλυτές θα μπορούν, για παράδειγμα, να υπολογίζουν τον όγκο της παραγωγής απλά μετρώντας τα φορτηγά που αναχωρούν από ένα εργοστάσιο. https://physicsgg.blogspot.com/2020/12/blog-post_63.html

Επέστρεψε στη Γη το διαστημικό σκάφος Chang’e 5 που συνέλεξε δείγματα από τη Σελήνη. Το κινεζικό διαστημικό σκάφος που μεταφέρει δείγματα από το έδαφος της Σελήνης επέστρεψε σήμερα στη Γη, ολοκληρώνοντας την πρώτη αποστολή αυτού του είδους μετά από 40 χρόνια, μετέδωσε το κινεζικό πρακτορείο Xinhua. Το ρομποτικό, μη επανδρωμένο σκάφος Chang’e 5 προσγειώθηκε σε μια περιοχή της Εσωτερικής Μογγολίας, στη βόρεια Κίνα, σύμφωνα με την κινεζική διαστημική υπηρεσία. Το σκάφος, που πήρε το όνομά του από τη θεά της Σελήνης, προσσεληνώθηκε την 1η Δεκεμβρίου και δύο ημέρες αργότερα ξεκίνησε το ταξίδι της επιστροφής του στη Γη. Οι επιστήμονες ελπίζουν ότι τα δείγματα που συνέλεξε θα τους επιτρέψουν να μάθουν περισσότερα για την προέλευση του φεγγαριού, τον σχηματισμό του και την ηφαιστειακή δραστηριότητα στην επιφάνειά του. Με την αποστολή αυτή η Κίνα έγινε μόλις η τρίτη χώρα που κατάφερε να συλλέξει δείγματα από τη Σελήνη, μετά τις ΗΠΑ και την πρώην Σοβιετική Ένωση, τις δεκαετίες του 1960 και ’70. Ήταν η πρώτη αποστολή αυτού του είδους μετά τη Luna 24 των Σοβιετικών, το 1976. Η Κίνα ελπίζει ότι θα κατασκευάσει έναν διαστημικό σταθμό που θα μπορεί να φιλοξενήσει πλήρωμα μέχρι το 2022 και, στη συνέχεια, να στείλει επανδρωμένη αποστολή στη Σελήνη. https://physicsgg.me/2020/12/16/%ce%b5%cf%80%ce%ad%cf%83%cf%84%cf%81%ce%b5%cf%88%ce%b5-%cf%83%cf%84%ce%b7-%ce%b3%ce%b7-%cf%84%ce%bf-%ce%b4%ce%b9%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bc%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%cf%83%ce%ba%ce%ac%cf%86%ce%bf%cf%82-ch/

Μια τεράστια υπερήπειρος θα σχηματιστεί σε εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια από σήμερα. Μια τεράστια υπερήπειρος θα σχηματιστεί σε εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια από σήμερα. Οι υπερήπειροι είναι γιγαντιαίες χερσαίες μάζες που αποτελούνται από πολλές ηπείρους και θα μπορούσαν να ξαναεμφανιστούν στη Γη, 200 εκατομμύρια χρόνια από σήμερα. Το πού θα σχηματιστούν, μπορεί να επηρεάσει δραστικά το κλίμα του πλανήτη μας. Οι επιστήμονες μοντελοποίησαν πρόσφατα αυτήν τη μελλοντική άποψη της Γης με μια υπερήπειρο και παρουσίασαν τα ευρήματά τους στις 8 Δεκεμβρίου, στην ετήσια συνάντηση της Αμερικανικής Γεωφυσικής Ένωσης (AGU), που φέτος πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά. Οι ερευνητές εξέτασαν δύο σενάρια. Στο πρώτο, περίπου 200 εκατομμύρια χρόνια στο μέλλον, σχεδόν όλες οι ήπειροι έχουν μετακινηθεί προς το Βόρειο Ημισφαίριο, με την Ανταρκτική να μένει μόνη της στο Νότιο Ημισφαίριο. Στο δεύτερο σενάριο, περίπου 250 εκατομμύρια χρόνια στο μέλλον, μια υπερήπειρος έχει σχηματιστεί γύρω από τον Ισημερινό και εκτείνεται στα βόρεια και νότια ημισφαίρια. Και στα δύο σενάρια οι ερευνητές υπολόγισαν τον αντίκτυπο στο παγκόσμιο κλίμα με βάση την τοπογραφία της υπερηπείρου. Έμειναν έκπληκτοι όταν διαπίστωσαν ότι όταν οι ήπειροι ενώθηκαν στο Βορρά και το έδαφος ήταν ορεινό, οι παγκόσμιες θερμοκρασίες ήταν σημαντικά πιο χαμηλές από ό, τι στα άλλα μοντέλα. Ένα τέτοιο αποτέλεσμα θα μπορούσε να σημαίνει μια περίοδο βαθιάς ψύξης, διάρκειας τουλάχιστον 100 εκατομμυρίων ετών. Τα τελευταία 3 δισεκατομμύρια χρόνια περίπου, ο πλανήτης έχει βιώσει πολλές περιόδους όπου οι ήπειροι σχημάτισαν τεράστιες υπερηπείρους οι οποίες στη συνέχεια διαλύθηκαν, σύμφωνα με τον επικεφαλής συγγραφέα της μελέτης, Michael Way, επιστήμονας στο Ινστιτούτο Διαστημικών Μελετών Goddard της NASA στη Νέα Υόρκη. Η πιο πρόσφατη υπερήπειρος ήταν η Παγγαία, η οποία υπήρξε πριν από περίπου 300 εκατομμύρια έως 200 εκατομμύρια χρόνια και περιλάμβανε τη σημερινή Αφρική, Ευρώπη, Βόρεια Αμερική και Νότια Αμερική. Πριν από την Παγγαία είχε σηματιστεί η Ροδινία, (900 εκατομμύρια έως 700 εκατομμύρια χρόνια), και πριν από αυτή, η Νούνα, η οποία σχηματίστηκε πριν από 1,6 δισ. χρόνια και διαλύθηκε πριν από 1,4 δισ. χρόνια. Πριν από δυο χρόνια, μια άλλη ομάδα επιστημόνων είχε μοντελοποιήσει τις υπερηπείρους του μακρινού μέλλοντος. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, σε 250 εκατομμύρια χρόνια στο μέλλον, η υπερήπειρος «Aurica» ​​θα συνενωθεί με ηπείρους που βρίσκονται γύρω από τον ισημερινό, ενώ η «Amasia» θα είναι κοντά στον Βόρειο Πόλο. Για τη νέα μελέτη, ο Way και η ομάδα του πήραν τις χερσαίες μάζες Aurica και Amasia και διαφορετικές τοπογραφίες και εισήγαγαν τα δεδομένα στο μοντέλο που ονομάζεται ROCKE-3D. Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν διάφορες παραμέτρους για τους υπολογισμούς, με βάση τον τρόπο με τον οποίο η Γη αλλάζει με την πάροδο του χρόνου. Για παράδειγμα, 250 εκατομμύρια χρόνια από τώρα, η Γη θα περιστρέφεται λίγο πιο αργά από ό, τι σήμερα, κάτι που το μοντέλο έλαβε υπόψη, εξήγησε ο Way. «Ο ρυθμός περιστροφής της Γης επιβραδύνεται με την πάροδο του χρόνου. Εάν ταξιδέψετε 250 εκατομμύρια χρόνια στο μέλλον, η διάρκεια της ημέρας θα έχει αυξηθεί κατά περίπου 30 λεπτά, οπότε το μοντέλο το υπολόγισε αυτό», δήλωσε ο Way. «Η ηλιακή φωτεινότητα θα αυξηθεί λίγο σε 250 εκατομμύρια χρόνια, επειδή ο ήλιος γίνεται σταδιακά πιο φωτεινός με την πάροδο του χρόνου». Το πιο απροσδόκητο αποτέλεσμα στα δυο μοντέλα ήταν ότι οι παγκόσμιες θερμοκρασίες ήταν πιο χαμηλές κατά περίπου 4 βαθμούς Κελσίου στην ορεινή υπερήπειρο Amasia στο Βόρειο Ημισφαίριο. Αυτό οφείλεται κυρίως στην έντονη ανατροφοδότηση πάγου-αλμπέδο (λευκαύγεια), δηλαδή την ανακλαστικότητα της Γης – όσο περισσότερος πάγος υπάρχει, τόσο πιο ανακλαστική είναι η Γη. Το χιόνι και ο πάγος κάλυψαν μόνιμα τη βόρεια υπερήπειρο τους καλοκαιρινούς και χειμερινούς μήνες και για αυτό η θερμοκρασία είναι πιο χαμηλή από ό, τι στα άλλα σενάρια», δήλωσε ο Way. Συγκριτικά, στο μοντέλο όπου η Amasia είναι λιγότερο ορεινή, μπορούσαν να σχηματιστούν λίμνες και εσωτερικές θάλασσες. Η ατμοσφαιρική θερμότητα μετατοπίστηκε βόρεια του ισημερινού, λιώνοντας το χιόνι και τον πάγο, ώστε η γη να μην παγώσει μόνιμα. Σήμερα, τα ωκεάνεια ρεύματα μεταφέρουν θερμότητα σε πολύ βόρειες περιοχές, ταξιδεύοντας γύρω από τη Γροιλανδία και μέσω του Στενού Bering. Αλλά όταν σχηματίζεται μια υπερήπειρος και αυτές οι λεωφόροι κλείνουν, «τότε δεν μπορείτε να μεταφέρετε αυτή τη ζεστή θερμότητα του ωκεανού από τα χαμηλότερα γεωγραφικά πλάτη, στα βόρεια», λέει ο Way. Τι μπορεί να σημαίνει αυτό για τη ζωή στη Γη; Μαζί με τα τροπικά πεδινά, εξαφανίζεται και η απίστευτη βιοποικιλότητα. Ωστόσο, θα μπορούσαν να εμφανιστούν νέα είδη που θα προσαρμόζονταν για να επιβιώσουν σε εξαιρετικά κρύα περιβάλλοντα, όπως έκαναν κατά τις προηγούμενες εποχές των παγετώνων. https://physicsgg.blogspot.com/2020/12/blog-post_75.html

Μελετώντας τον πιο απομακρυσμένο γαλαξία του σύμπαντος. Και όπως κοίταξα τον ουρανό, Θεέ μου! Τι απεραντοσύνη; Πόσα άστρα! Με έπιασε πανικός. Από τότε ξέρω πως δεν θα προφτάσω Τάσος Λειβαδίτης, «Η στάχτη» Μια ομάδα αστρονόμων χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο Keck I μελέτησε τον γαλαξία GN-z11, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι όντως είναι ο αρχαιότερος γαλαξίας στο σύμπαν και ο πιο απομακρυσμένος από τη Γη. Βρίσκεται τόσο μακριά που σχεδόν καθορίζει τα όρια του παρατηρήσιμου σύμπαντος. Αυτή η μελέτη [Evidence for GN-z11 as a luminous galaxy at redshift 10.957] https://www.nature.com/articles/s41550-020-01275-y μπορεί να ρίξει φως στην χρονική περίοδο που το σύμπαν είχε ηλικία μόνο μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια. Μερικοί άνθρωποι όταν την νύχτα στρέφουν το βλέμμα τους στον έναστρο ουρανό, καθώς θαυμάζουν το πλήθος των άστρων στην απεραντοσύνη του σύμπαντος, καταλαμβάνονται είτε από ποιητικό είτε από υπαρξιακό οίστρο, ανακαλώντας θεμελιώδεις ερωτήσεις όπως: «πόσο μεγάλο είναι το σύμπαν;» ή «πώς και πότε άρχισαν να σχηματίζονται οι γαλαξίες;» κ.ο.κ. Οι αστρονόμοι παίρνουν αυτές τις ερωτήσεις πολύ σοβαρά και χρησιμοποιούν όλα τα επιστημονικά εργαλεία που διαθέτουν για να τις απαντήσουν. Ο καθηγητής Nobunari Kashikawa από το Τμήμα Αστρονομίας στο Πανεπιστήμιο του Τόκιο καθοδηγείται από την περιέργειά του για τους γαλαξίες. Συγκεκριμένα, αναζήτησε τον πιο μακρινό που μπορούμε να παρατηρήσουμε σκοπεύοντας να κατανοήσει πώς και πότε σχηματίστηκε. «Από προηγούμενες μελέτες, ο γαλαξίας GN-z11 φαίνεται να είναι ο πιο απομακρυσμένος γαλαξίας από τη Γη που έχουμε ανιχνεύσει μέχρι σήμερα, σε απόσταση 13,4 δισεκατομμύρια έτη φωτός από την Γη», δήλωσε ο Kashikawa. «Αλλά η μέτρηση και η επαλήθευση μιας τέτοιας απόστασης δεν είναι εύκολη υπόθεση». GN-z11: ένας γαλαξίας πολύ πολύ μακριά. Λόγω της διαστολής του σύμπαντος, παρότι ο γαλαξίας αυτός απέχει από τη Γη απόσταση 13,4 δισεκατομμύρια έτη φωτός, το φως από αυτόν έχει διανύσει 32 δισεκατομμύρια έτη φωτός μέχρι να φτάσει σε μας. Ο Kashikawa και η ομάδα του μέτρησαν αυτό που είναι γνωστό ως «μετατόπιση στο ερυθρό» του γαλαξία GN-z11. Αυτό αναφέρεται στο γεγονός ότι στο φως των πιο απομακρυσμένων άστρων και γαλαξιών, οι γραμμές εκπομπής και απορρόφησης που οφείλονται σε συγκεκριμένα στοιχεία, είναι όλο και περισσότερο μετατοπισμένες προς το ερυθρό – προς τις χαμηλότερες συχνότητες, εξαιτίας του φαινομένου Ντόπλερ. Σύμφωνα με το φαινόμενο αυτό το μήκος κύματος (και η συχνότητα) ενός κύματος μεταβάλλεται ανάλογα με τη σχετική ταχύτητα μεταξύ πηγής και παρατηρητή. (Ο ήχος της σειρήνας ενός περιπολικού που ακούμε όταν αυτό μας πλησιάζει, είναι διαφορετικός από τον ήχο που ακούμε όταν αυτό μας προσπεράσει.) Οι μετατοπισμένες γραμμές απορρόφησης που παρατηρούνται στο φως απομακρυσμένων γαλαξιών, οφείλονται στο γεγονός ότι οι πηγές αυτού του φωτός – οι γαλαξίες – απομακρύνονται από μας. Μετρώντας πόσο μετατοπισμένες είναι αυτές οι γραμμές, οι αστρονόμοι μπορούν να υπολογίσουν την απόσταση των γαλαξιών από τη Γη. «Εξετάσαμε ειδικά το υπεριώδες φως, καθώς αυτή είναι η περιοχή του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος που περιμέναμε να βρούμε τις μετατοπισμένες γραμμές απορρόφησης», δήλωσε ο Kashikawa. «Το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Hubble εντόπισε την υπογραφή πολλές φορές στο φάσμα του GN-z11. Ωστόσο, ακόμη και το Hubble δεν μπορεί να διαχωρίσει τις γραμμές του υπεριώδους στον βαθμό που χρειαζόμασταν. Καταφύγαμε λοιπόν σε έναν πιο κατάλληλο επίγειο φασματογράφο, ένα όργανο ανάλυσης φωτός, τον επονομαζόμενο MOSFIRE, που είναι τοποθετημένος στο τηλεσκόπιο Keck I στη Χαβάη.» Ο φασματογράφος MOSFIRE κατέγραψε λεπτομερώς το φάσμα του γαλαξία GN-z11, κάτι που επέτρεψε στην ομάδα να κάνει πολύ καλύτερη εκτίμηση της απόστασης από ό,τι ήταν δυνατό με τα παλαιότερα δεδομένα. Όταν οι αστρονόμοι εργάζονται σε αυτές τις κλίμακες, δεν είναι πρακτικό να χρησιμοποιούν τις γνωστές μας μονάδες μήκους. Χρησιμοποιούν μια τιμή που είναι γνωστή ως αριθμός της ερυθράς μετατόπισης και συμβολίζεται με το z. Ο Kashikawa και η ομάδα του βελτίωσαν την ακρίβεια της τιμής z του γαλαξία κατά έναν παράγοντα 100. Εάν οι επόμενες παρατηρήσεις επιβεβαιώσουν αυτό το αποτέλεσμα, τότε οι αστρονόμοι μπορούν με βεβαιότητα να πουν ότι ο GN-z11 είναι ο πιο μακρινός γαλαξίας που έχει εντοπιστεί ποτέ στο σύμπαν. https://physicsgg.me/2020/12/16/%ce%bc%ce%b5%ce%bb%ce%b5%cf%84%cf%8e%ce%bd%cf%84%ce%b1%cf%82-%cf%84%ce%bf%ce%bd-%cf%80%ce%b9%ce%bf-%ce%b1%cf%80%ce%bf%ce%bc%ce%b1%ce%ba%cf%81%cf%85%cf%83%ce%bc%ce%ad%ce%bd%ce%bf-%ce%b3%ce%b1%ce%bb/

«Άξονας» Γερμανίας – Γαλλίας για την κατάκτηση του διαστήματος. Η ΕΕ επένδυσε 12 δισ. ευρώ προκειμένου να αναπτύξει τη διαστημική της πολιτική κατά την επταετία που ολοκληρώνεται στο τέλος του 2020. Οι εκτιμήσεις δείχνουν δε πως για κάθε ευρώ που επενδύθηκε σε αυτόν τον τομέα, η «επιστροφή» – ή, με άλλα λόγια, το όφελος – ήταν πολλαπλάσια και ανέρχεται σε 3-4 ευρώ. Στην επόμενη επταετία, οι ηγέτες της Ευρώπης δείχνουν αποφασισμένοι να επενδύσουν πολύ περισσότερο και περισσότερα στο διάστημα, εκτιμώντας πως έχει στρατηγική σημασία για το μέλλον της Ευρώπης. «Ο ανταγωνισμός εντείνεται. Οι διαστημικές δραστηριότητες καθίστανται πιο εμπορικές, με μεγαλύτερη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα (…) Ο συνδυασμός των διαστημικών δεδομένων και της ψηφιακής τεχνολογίας δημιουργούν επίσης σημαντικές ευκαιρίες. Κι αυτό, με τη σειρά του, μπορεί να δώσει πολλές επιχειρηματικές δυνατότητες για όλες τις χώρες της ΕΕ», όπως σημειώνει και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις θέσεις του. Αυτός είναι και ο λόγος που οι δύο «υπερδυνάμεις» της ΕΕ, Γερμανία και Γαλλία, έδωσαν τα χέρια στις 10 Δεκεμβρίου. Αναλαμβάνοντας, έτσι, τη δέσμευση να δώσουν μια σημαντική ώθηση στην ευρωπαϊκή διαστημική πολιτική. «Για πρώτη φορά εδώ και 15 χρόνια, θα εργαστούμε από κοινού για τους μελλοντικούς εκτοξευτές της Ευρώπης. Αυτό θα βοηθήσει τη διαστημική βιομηχανία να καταστεί πιο αποτελεσματική και πιο ανταγωνιστική, με σκοπό να διατηρήσει την ΕΕ ανάμεσα στις ηγέτιδες δυνάμεις διεθνώς σε αυτόν τον τομέα», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών, Μπρινό λε Μερ. Η παραπάνω δήλωση έγινε μετά την υπογραφή συμφωνίας με τον Γερμανό ομόλογό του, Πέτερ Αλτμάιερ, η οποία αναφέρει ανάμεσα στα άλλα ότι «η συνεργασία ανάμεσα σε ευρωπαϊκές επιχειρήσεις σε αυτόν τον τομέα πρέπει να καθοδηγείται από την αγορά. Γαλλία και Γερμανία θα προωθήσουν την συνεργασία αυτή». Για «υπέροχα νέα» έκανε λόγο ο νέος γενικός διευθυντής της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας (ESA), Γιόζεφ Άσμπαχερ, με μήνυμά του στο Twitter. Από την πλευρά του, ο Στεφάν Ισραέλ, επικεφαλής της Arianspace που είναι η εταιρείας η οποία έχει αναλάβει την κατασκευή του εκτοξευτή Ariane 6, επαίνεσε την γαλλο-γερμανική συνεργασία, τονίζοντας πως τίποτα δεν θα μπορούσε ουσιαστικά να προχωρήσει χωρίς αυτήν. Έχει «κολλήσει» ο Ariane 6 Η αλήθεια είναι πως η πρώτη αποστολή του Ariane 6 έχει αναβληθεί για δύο χρόνια, το 2022 αντί του 2020, εξαιτίας σημαντικών καθυστερήσεων στο πρόγραμμα, που αναδεικνύουν και τα προβλήματα «συνεννόηση» ανάμεσα στους Ευρωπαίους στον συγκεκριμένο τομέα. Οι φιλοδοξίες, ωστόσο, δεν λείπουν. Όπως πρόσθεσε ο ίδιος ο Ισραέλ, στόχος είναι η επόμενη γενιά εκτοξευτών (Ariane 7) να δίνει τη δυνατότητα να υπάρχει πλήρωμα, ενδεχομένως δε και να μπορεί να επαναχρησιμοποιηθείμ στα πρότυπα του Space X του «μίστερ Tesla», Έλον Μασκ. Αξίζει να σημειωθεί ότι σήμερα, η ΕΕ και συγκεκριμένα η ESA εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την αμερικανική NASA και τους Ρώσους για τα διαστημικά τους προγράμματα, στα οποία συμπεριλαμβάνεται και η κατασκευή ενός νέου σταθμού που θα τεθεί σε τροχιά γύρω από την Σελήνη. Μάλιστα, η σχετική συμφωνία με την NASA υπογράφηκε πριν δύο περίπου μήνες και συγκεκριμένα στις 28 Οκτωβρίου. https://www.tovima.gr/2020/12/15/science/aksonas-germanias-gallias-gia-tin-kataktisi-tou-diastimatos/

Αποστολή για τον παγωμένο γίγαντα. Επιστημονική ομάδα, υπό την αιγίδα της Βρετανικής Υπηρεσίας Μελέτης της Ανταρκτικής, μεταβαίνει στον Νότιο Ατλαντικό για να μελετήσει το γιγάντιο παγόβουνο Α68a –το μεγαλύτερο που έχει καταγραφεί ποτέ–, καθώς πλησιάζει στις ακτές της βρετανικής υπερπόντιας κτήσης της Νότιας Γεωργίας, απειλώντας να εξοκείλει στα ανοικτά. Αν συμβεί αυτό, η εύθραυστη οικολογική ισορροπία της νήσου θα διαταραχθεί ριζικά, απειλώντας την επιβίωση της σπάνιας τοπικής πανίδας, καθώς πιγκουίνοι και φώκιες θα χάσουν την κύρια πηγή τροφή τους στην περίοδο αναπαραγωγής. Οι ερευνητές θα προσεγγίσουν το παγόβουνο χάρη στο ωκεανογραφικό πλοίο «Τζέιμς Κουκ», ενώ τα σχέδιά τους αφορούν τη χρήση υποθαλάσσιων ρομποτικών οχημάτων και συσκευών μέτρησης για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του παγόβουνου. Τα μεγάλα παγόβουνα είναι ικανά να μεταβάλουν τη θερμοκρασία των υδάτων γύρω τους, εκλύοντας τεράστιες ποσότητες γλυκού νερού καθώς λιώνουν, όπως εξηγεί το βρετανικό δίκτυο του BBC. Κατά τη διάρκεια του «περίπλου» του προς τον Βορρά, το A68a έχασε μεγάλο μέρος του όγκου του για να απολέσει τον τίτλο του «μεγαλύτερου παγόβουνου στον κόσμο». Παρά ταύτα, η έκτασή του, που ξεπερνά αυτήν της Αρκαδίας, παραμένει εντυπωσιακή. Η επιστημονική ομάδα, η οποία θα φθάσει στην περιοχή στα τέλη Ιανουαρίου, θα αξιοποιήσει δύο τηλεχειριζόμενα ρομποτικά υποβρύχια, που θα καταγράφουν τη μορφολογία του παγωμένου γίγαντα για τέσσερις μήνες. «Θα τοποθετήσουμε ένα από κάθε πλευρά του παγόβουνου. Θα καταγράφουν τη θερμοκρασία των θαλάσσιων υδάτων γύρω από το A68a, την περιεκτικότητα σε αλάτι και χλωροφύλλη, ενώ θα ελέγχουμε διαρκώς τη διαύγεια του νερού. Ο χειρισμός των υποβρυχίων θα γίνεται μάλιστα από την έδρα της υπηρεσίας στο Λονδίνο», λέει ο ωκεανολόγος δρ Πάουλ Αμπραχάμσεν. Οι μετρήσεις χλωροφύλλης θα επιτρέψουν στους επιστήμονες να εκτιμήσουν την περιεκτικότητα φυτοπλαγκτόν στο νερό. Οι μικροοργανισμοί αυτοί βρίσκονται στην τελευταία θέση της διατροφικής αλυσίδας και αποτελούν την τροφή του γόνου γαρίδας, ο οποίος με τη σειρά του τρέφει όλους τους θαλάσσιους και αμφίβιους κυνηγούς της περιοχής. «Σε αντίθεση με τα τροπικά, όπου η διατροφική αλυσίδα διακρίνεται για την περιπλοκότητά της, στη Νότια Γεωργία το φυτοπλαγκτόν είναι η μόνη διατροφική βάση. Αυτό τρέφει τη γαρίδα, την οποία καταναλώνουν πιγκουίνοι, φώκιες και φάλαινες», λέει ο περιβαλλοντολόγος Τζερέιντ Τάρλινγκ. Το παγόβουνο κινείται γρήγορα χάρη σε θαλάσσιο ρεύμα γνωστό ως Κυκλικό Πολικό Μέτωπο Νότιας Ανταρκτικής (SACCF). Το ρεύμα αυτό, που κατευθύνεται προς τον Βορρά, αλλάζει φορά μόλις φθάσει στα αβαθή της Νότιας Γεωργίας, για να μετατοπιστεί προς τα νοτιοανατολικά. Ελπίδες στους επιστήμονες προκαλούν οι καταγραφές των τελευταίων δύο ημερών, στις οποίες το παγόβουνο εμφανίζεται να έχει μετακινηθεί λίγο προς την κατεύθυνση αυτή. Το χειρότερο σενάριο θα ήταν το παγόβουνο να εξοκείλει στα ανοικτά της νήσου, επηρεάζοντας δυσμενώς την ποσότητα γόνου γαρίδας στην περιοχή και υποχρεώνοντας πιγκουίνους και φώκιες να κολυμπούν μεγάλες αποστάσεις για να εντοπίσουν την τροφή τους. Δυστυχώς, η τήξη του παγόβουνου είναι ιδιαίτερα αργή, καθώς το βύθισμά του, που φθάνει τα 200 μέτρα, σημαίνει ότι η βάση του A68a βρίσκεται στα ιδιαίτερα ψυχρά νερά του Νότιου Παγωμένου Ωκεανού. https://www.kathimerini.gr/world/561197281/apostoli-gia-ton-pagomeno-giganta/

Αναζητώντας τον Αδάμ και την Εύα της Σελήνης. Ανθρωποι, μηχανές και αλγόριθμοι ετοιμάζονται πυρετωδώς για τον μεγάλο «τελικό». Η NASA ανακοίνωσε πριν από λίγες ημέρες τα ονόματα 18 αστροναυτών από τους οποίους δύο, ένας άνδρας και μία γυναίκα, θα αναλάβουν να βάλουν τα θεμέλια για την πρώτη ανθρώπινη αποικία στο φεγγάρι Ο ουρανός με τ’ άστρα (του) αποτελούσε πάντοτε μιαν ανεξίτηλη πηγή μυστηρίου για τον άνθρωπο. Κάποιες φορές του έδινε τη δυνατότητα να συνειδητοποιήσει πόσο μικρός και αδύναμος είναι, ενώ κάποιες άλλες αντιπροσώπευε την πρόκληση που τον ωθούσε να ξεπεράσει τα γνωστά, ως τότε, όριά του. Ακόμη κι όταν ο άνθρωπος άρχισε να υπερνικά τους πάσης φύσεως ανορθολογισμούς και να τον εξερευνά, πότε με μικρά και σχετικά σίγουρα βήματα και πότε με άλματα προς το κενό και το άγνωστο, αυτό δεν άλλαξε. Δεν θα μπορούσε, φυσικά, να αλλάξει, μιας και κάθε πρόοδος, ακόμη και η πιο «ασήμαντη», αποκάλυπτε νέους κόσμους και γεννούσε ακόμη πιο περίπλοκα ερωτήματα, που ενδεχομένως δεν πρόκειται ποτέ να απαντηθούν. Ισως, όμως, να μη χρειάζεται καν να απαντηθούν για να προστεθούν νέες σελίδες στο συναρπαστικό βιβλίο της αναμέτρησης του ανθρώπου με την ιστορία του, το πεπρωμένο του και τον πεπερασμένο κόσμο στον οποίο γεννήθηκε. Σελίδες όπως αυτή την οποία επιχειρεί να γράψει η NASA, με τον κωδικό «Αρτεμις ΙΙΙ», και φιλοδοξεί να τελειώσει μέσα στα επόμενα λίγα χρόνια. Κοσμώντας την, παράλληλα, με τη φωτογραφία των δύο πρώτων ανθρώπων οι οποίοι όχι απλώς θα προσσεληνωθούν μετά από μισό και πλέον αιώνα, αλλά θα παραμείνουν εκεί για όσο περισσότερο μπορούν, βάζοντας τα θεμέλια για την πρώτη ανθρώπινη αποικία. Οι εξελίξεις επιταχύνονται και το εγχείρημα περνά στην επόμενη φάση του. Ανθρωποι, μηχανές και αλγόριθμοι ετοιμάζονται πυρετωδώς για τον μεγάλο «τελικό». Για τη διαδικασία, δηλαδή, η οποία θα οδηγήσει στον έναν άνδρα και τη μία γυναίκα που θα έχουν την τύχη να γράψουν το όνομά τους με ανεξίτηλα γράμματα σε αυτή τη σελίδα. Κυρίως δε η γυναίκα, την οποία θα συνοδεύει και μια δεύτερη πρωτιά, μιας και δεν έχει υπάρξει άλλη που να έχει πατήσει μέχρι σήμερα το πόδι της στη Σελήνη. Οι δυο τους θα αποτελέσουν, κατά κάποιον τρόπο, τον Αδάμ και την Εύα της εποχής μας – αν και με τρεις τουλάχιστον σημαντικές διαφορές: Δεν θα είναι αναγκαστικά ζευγάρι στη ζωή, η γυνή δεν θα φοβείται τον άνδρα και, το κυριότερο από όλα, δεν θα αποτελούν δημιουργήματα ενός άγνωστου και άπιαστου θεού, αλλά της ίδιας της επιστήμης. Η αμερικανική αεροδιαστημική εταιρεία ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα τα ονόματα των 18 που συμμετέχουν στην τελική φάση. Πρόκειται για εννιά άνδρες και ισάριθμες γυναίκες, όλοι και όλες επαγγελματίες αστροναύτες. Η γκάμα των ηλικιών είναι σχετικά μεγάλη, καθώς δύο μέλη της ομάδας (διαφορετικού φύλου) είναι 54 ετών, ενώ οι νεότεροι μετρούν μόλις 32 χρόνια ζωής. Επίσης, ενώ ένα μέρος της ομάδας – ακριβώς οι μισοί, για την ακρίβεια – διαθέτει σχετική εμπειρία, καθώς έχει βρεθεί τουλάχιστον μία φορά στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, άλλοι είναι πρωτάρηδες, με τους οκτώ μάλιστα να ανήκουν στην τελευταία φουρνιά αποφοίτων της NASA, που πήραν τα πτυχία τους το 2017. «Αμερικανοί, σας παρουσιάζω σήμερα τους μελλοντικούς ήρωες, οι οποίοι θα μας μεταφέρουν πίσω στο φεγγάρι και πιο πέρα από αυτό» ήταν τα λόγια του αντιπροέδρου των ΗΠΑ, Μάικ Πενς, κατά την παρουσίαση των 18 ονομάτων στη Φλόριντα. Στην τελετή όπου, αρχικά, ο προγραμματισμός προέβλεπε να παραβρεθεί ο ίδιος ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος είχε θέσει ως στόχο η αποστολή να πραγματοποιηθεί εντός του 2024, κλείνοντας έτσι με πανηγυρικό τρόπο τη δεύτερη θητεία την οποία ήλπιζε (ματαίως, όπως αποδείχθηκε) να διασφαλίσει στον Λευκό Οίκο. Αν κέρδιζε… Η αλήθεια, βεβαίως, είναι πως ακόμη και στην περίπτωση που ο Τραμπ κέρδιζε τις εκλογές, θα παρέμενε αμφίβολο κατά πόσο θα μπορούσε να εκτοξευθεί το 2024 ο πύραυλος που θα μετέφερε τους δύο αστροναύτες μαζί με την… οικοσκευή τους. Κι αυτό διότι η NASA εμφανίζεται ιδιαιτέρως επιφυλακτική και αποφεύγει να δεσμευτεί για οτιδήποτε, ενώ διαμηνύει πως είναι πολύ πιθανό να υπάρξουν καθυστερήσεις – ειδικά μετά το φιάσκο της απόπειρας του «Μίστερ Τέσλα», Ελον Μασκ, να στείλει το Space X στον πλανήτη Αρη. Η τελευταία επανδρωμένη πτήση στην επιφάνειά της έγινε το 1969 Ούτως ή άλλως, σήμερα γνωρίζουμε πως τίποτα δεν είναι δεδομένο και πως τα σχέδια συχνά δεν εξελίσσονται όπως φαντάστηκαν οι εμπνευστές τους. Είναι γνωστό, για παράδειγμα, ότι η παγκόσμια συγκίνηση την οποία προκάλεσε η πρώτη φορά που άνθρωπος πάτησε το πόδι του στον πιο κοντινό πλανήτη της Γης δεν είχε τη συνέχεια που ενδεχομένως θα περίμενε κανείς. Ακόμη και ο αδυσώπητος ανταγωνισμός των δύο τότε υπερδυνάμεων, των Ηνωμένων Πολιτειών και της Σοβιετικής Ενωσης, φάνηκε να εκτονώνεται σχετικά γρήγορα σε αυτό το μέτωπο, ειδικά από τη στιγμή που τα πρωτοσέλιδα με τους πηχυαίους τίτλους είχαν γραφεί. Δεν είναι τυχαίο, εξάλλου, το γεγονός ότι δεν πέρασαν παρά 40 μήνες από τη στιγμή που ο Αμερικανός Νιλ Αρμστρονγκ πάτησε το πόδι του στη Σελήνη, στις 20 Ιουλίου 1969, μέχρι εκείνη που πραγματοποιήθηκε η τελευταία επανδρωμένη αποστολή στην επιφάνειά της, με τον Ευγένιο Σέρναν. Η διαφορά φάνηκε ακόμη και στις δηλώσεις που έκαναν οι μεγάλοι πρωταγωνιστές. «Αυτό είναι ένα μικρό βήμα για τον άνθρωπο και ένα γιγαντιαίο άλμα για την ανθρωπότητα» ήταν τα εκστασιασμένα λόγια του Αρμστρονγκ – «κάναμε απλώς μια δουλειά» είχε πει απλά και μάλλον τυπικά ο Σέρναν. Θα επαναληφθεί, άραγε, κάτι ανάλογο και με την υπόθεση του εποικισμού της Σελήνης; Ουδείς γνωρίζει. Σίγουρα, πάντως, όταν έρθει η στιγμή για να πατηθεί το κουμπί, θα υπάρξουν εκατομμύρια στον πλανήτη που θα αναρωτηθούν: Μα, αλήθεια, αυτό είναι που έλειπε από τις ζωές μας για να γίνουν καλύτερες ή, έστω, λίγο πιο ανθρώπινες; https://physicsgg.blogspot.com/2020/12/blog-post_16.html

O ρόλος της τύχης στην κατοικησιμότητα της Γης είναι υπερβολικά μεγάλος Έρευνα του University of Southampton παρέχει νέα στοιχεία ως προς το πώς ο πλανήτης μας κατάφερε να παραμείνει κατοικήσιμος για δισεκατομμύρια χρόνια- καταλήγοντας στο συμπέρασμα πως, σχεδόν σίγουρα αυτό οφείλεται, εν μέρει τουλάχιστον, στην τύχη. Η σχετική έρευνα, η οποία δημοσιεύτηκε στο Communications Earth and Environment, περιελάμβανε τη διεξαγωγή της πρώτης προσομοίωσης κλιματικής εξέλιξης σε χιλιάδες τυχαίως παραγόμενους πλανήτες [Toby Tyrrell, «Chance played a role in determining whether Earth stayed habitable»]. https://www.nature.com/articles/s43247-020-00057-8 Γεωλογικά δεδομένα δείχνουν ότι το κλίμα της Γης έχει παραμείνει συνεχόμενα κατοικήσιμο για πάνω από τρία δισεκατομμύρια χρόνια. Ωστόσο η ισορροπία του ήταν και είναι ιδιαίτερα επισφαλής, με υπαρκτό το ενδεχομενο ταχείας επιδείνωσης σε πολύ χαμηλές ή πολύ υψηλές θερμοκρασίες. Ο καθηγητής Τόμπι Ταιρέλ εξηγεί σχετικά: «Ένα συνεχόμενα σταθερό και κατοικήσιμο κλίμα στη Γη είναι πολύ περίεργο. Οι γείτονές μας, ο Άρης και η Αφροδίτη, δεν έχουν κατοικήσιμες θερμοκρασίες, αν και κάποτε ο Άρης είχε. Η Γη όχι απλά έχει μια κατοικήσιμη θερμοκρασία σήμερα, μα την έχει κρατήσει συνεχόμενα για περίπου 3-4 δισ. χρόνια- ένα ασυνήθιστα μεγάλο διάστημα γεωλογικού χρόνου». Είναι πολλά τα γεγονότα που μπορούν να απειλήσουν τη συνεχιζόμενη σταθερότητα ενός πλανήτη: Πτώσεις αστεροειδών, ηλιακές εκλάμψεις και μεγάλης κλίμακας γεωλογικά γεγονότα, όπως εκρήξεις υπερ-ηφαιστείων. Ένας αστεροειδής που έπεσε στη Γη πριν από 66 εκατ. χρόνια προκάλεσε την εξαφάνιση άνω του 75% των ειδών, φέρνοντας το τέλος των δεινοσαύρων και πολλών άλλων ειδών. Προηγούμενα μοντέλα ως προς την κατοικησιμότητα της Γης περιελάμβαναν μοντέλα ως προς έναν πλανήτη: Τη Γη. Ωστόσο, εμπνεόμενος από τις ανακαλύψεις εξωπλανητών που δείχνουν ότι υπάρχουν δισεκατομμύρια πλανήτες σαν τη Γη στον γαλαξία μας και μόνο, ο Ταϊρέλ ασχολήθηκε με ένα διαφορετικό ερώτημα: Τι ήταν αυτό που έκανε τη Γη να παραμείνει κατοικήσιμη για τόσο πολύ; Για να βρει απαντήσεις, ο επιστήμονας χρησιμοποίησε δυνατότητες υπερυπολογιστή για προσομοιώσεις που εξέταζαν πώς 100.000 τυχαία διαφορετικοί πλανήτες ανταποκρίνονταν σε τυχαία γεγονότα που επηρέαζαν το κλίμα σε διάστημα τριών δισ. ετών- μέχρι που έφταναν σε ένα σημείο όπου έχαναν την κατοικησιμότητά τους. Ο κάθε πλανήτης προσομοιώθηκε 100 φορές, με διαφορετικά τυχαία γεγονότα κάθε φορά. Έχοντας συγκεντρώσει μεγάλο όγκο δεδομένων, μετά εξέτασε κατά πόσον η «επιμονή» της κατοικησιμότητας περιοριζόταν σε μόλις λίγους πλανήτες, που ήταν πάντα ικανοί να υποστηρίζουν ζωή για 3 δισ. χρόνια, ή αν απλωνόταν σε πολλούς διαφορετικούς πλανήτες, ο καθένας εκ των οποίων παρέμενε μόνο κάποιες φορές κατοικήσιμος σε αυτή την περίοδο. Τα αποτελέσματα ήταν σαφή: Οι περισσότεροι από τους πλανήτες που παρέμεναν κατοικήσιμοι (ικανοί να υποστηρίξουν ζωή) στην περίοδο των τριών δισ. ετών είχαν μόνο μια πιθανότητα, όχι βεβαιότητα, να παραμένουν έτσι. Σε πολλές περιπτώσεις υπήρχαν πλανήτες που συνήθως αποτύγχαναν στις προσομοιώσεις και παρέμεναν μόνο περιστασιακά κατοικήσιμοι. Από έναν συνολικό πληθυσμό 100.000 πλανητών, το 9% (8.700) ήταν επιτυχείς τουλάχιστον μία φορά- από αυτούς, σχεδόν όλοι (8.000) ήταν επιτυχείς λιγότερες από 50 στις 100 φορές και πολλοί (4.500) λιγότερες από 10 φορές στις 100. Η έρευνα αυτή υποδεικνύει πως η τύχη αποτελεί πολύ μεγάλο παράγοντα ως προς το αν οι πλανήτες, όπως η Γη, μπορούν να συνεχίσουν να υποστηρίζουν ζωή σε διάστημα δισεκατομμυρίων ετών. Ο καθηγητής Ταϊρέλ καταλήγει στο εξής συμπέρασμα: «Μπορούμε τώρα να καταλάβουμε ότι η Γη παρέμεινε κατάλληλη για ζωή για τόσο πολύ καιρό εξαιτίας, τουλάχιστον εν μέρει, της τύχης. Για παράδειγμα, αν ένας λίγο μεγαλύτερος αστεροειδής είχε χτυπήσει τη Γη, ή το είχε κάνει σε κάποια άλλη περίοδο, η Γη μπορεί να είχε χάσει εντελώς την κατοικησιμότητά της. Για να το θέσουμε αλλιώς, αν ένας νοήμων παρατηρητής ήταν παρών στην πρώιμη Γη καθώς η ζωή εξελισσόταν αρχικά, και ήταν σε θέση να υπολογίσει τις πιθανότητες ο πλανήτης να παραμείνει κατοικήσιμος για τα επόμενα δισεκατομμύρια χρόνια, οι υπολογισμοί του μπορεί να είχαν δείξει πολύ χαμηλές πιθανότητες». Δεδομένων αυτών των χαμηλών πιθανοτήτων, η έρευνα προβαίνει στην εικασία πως αλλού στο σύμπαν μπορεί να υπάρχουν πλανήτες σαν τη Γη που είχαν παρόμοιες αρχικές προοπτικές, μα, εξαιτίας τυχαίων γεγονότων, σε κάποια φάση έγιναν πολύ θερμοί ή πολύ ψυχροί και ως εκ τούτου έχασαν τη ζωή που βρισκόταν πάνω τους. Καθώς οι τεχνικές για τη διερεύνηση εξωπλανητών βελτιώνονται, και πλανήτες που θεωρούνται «δίδυμοι» της Γης ανακαλύπτονται και αναλύονται, φαίνεται πολύ πιθανό πως οι περισσότεροι θα διαπιστώνεται πως είναι ακατοίκητοι. https://physicsgg.me/2020/12/15/o-%cf%81%cf%8c%ce%bb%ce%bf%cf%82-%cf%84%ce%b7%cf%82-%cf%84%cf%8d%cf%87%ce%b7%cf%82-%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%ba%ce%b1%cf%84%ce%bf%ce%b9%ce%ba%ce%b7%cf%83%ce%b9%ce%bc%cf%8c%cf%84%ce%b7%cf%84%ce%b1/

H Ιαπωνία παρουσίασε τα δείγματα του αστεροειδούς Ryugu Δείγματα του αστεροειδούς Ryugu παρουσίασε η Ιαπωνική Υπηρεσία Διαστημικής Εξερεύνησης (JAXA). Η κάψουλα που περιέχει δείγματα του αστεροειδούς Ryugu ανοίχτηκε τη Δευτέρα σε ερευνητικό κέντρο έξω από το Τόκιο, με την ελπίδα ότι περιέχει οργανικά μόρια που ενδεχομένως σχετίζονται με την εμφάνιση ζωής. Μικρές πέτρες και καφετιά σκόνη διακρίνονται μέσα στην κάψουλα. Τα σπάνια δείγματα συλλέχθηκαν από το σκάφος Hayabusa2, το οποίο ολοκλήρωσε με επιτυχία μια Οδύσσεια έξι ετών. Το Hayabusa2 πέρασε 16 μήνες το 2018 και το 2019 ακολουθώντας τον Ryugu, και προσεδαφίστηκε δύο φορές για να συλλέξει πέτρες και σκόνη. Αποθηκεύτηκαν σε μια κάψουλα ονόματι "tamatebako" (κουτί θησαυρού), που έριξε στη Γη πριν κατευθυνθεί προς άλλους αστεροειδείς. Η κάψουλα απελευθερώθηκε από το μητρικό σκάφος και έπεσε με αλεξίπτωτο την περασμένη εβδομάδα στην έρημο της Αυστραλίας. Εντός 57 ωρών, η κάψουλα μεταφέρθηκε σε εργαστήριο της Ιαπωνικής Υπηρεσίας Διαστημικής Εξερεύνησης (JAXA). Μέχρι να ανοίξει το σφραγισμένο δοχείο, οι υπεύθυνοι της αποστολής δεν γνώριζαν αν υπήρχε κάτι μέσα. Μέχρι στιγμής, η JAXA εκτιμά ότι έχει συλλέξει 1 έως 2 γραμμάρια υλικού, ή 10 έως 20 φορές περισσότερο από τα 100 χιλιοστόγραμμα που περίμεναν. Εάν αυτό είναι ακριβές, θα ήταν το μεγαλύτερο δείγμα αστεροειδών που συλλέχθηκε ποτέ από το διάστημα. Το μόνο άλλο εξωγήινο δείγμα αστεροειδών προήλθε επίσης από την Ιαπωνία μέσω της αποστολής Hayabusa1, η οποία συγκέντρωσε μόλις 1 χιλιοστόγραμμα υλικού. Η Ιαπωνική Υπηρεσία επιβεβαίωσε επίσης ότι συγκέντρωσε τα πρώτα δείγματα αερίου από το βαθύ διάστημα. https://physicsgg.blogspot.com/2020/12/h-ryugu.html

Έλληνας ανέπτυξε αλγόριθμο που προβλέπει με ακρίβεια τα «fake news» στο Twitter Ερευνητές στη Βρετανία ανέπτυξαν αλγόριθμο που μπορεί να προβλέψει με αρκετή ακρίβεια ποιοι χρήστες του Twitter είναι πιθανότερο να διαμοιράσουν και να εξαπλώσουν αναξιόπιστες ειδήσεις και εν γένει να παραπληροφορήσουν, προτού το επιχειρήσουν. Επικεφαλής της εν λόγω ομάδας είναι ο Δρ. Νίκος Αλετράς. Πρόκειται για Έλληνα της Διασποράς, ο οποίος είναι ειδικός στην Πληροφορική. Ο συγκεκριμένος αλγόριθμος βασίζεται στην τεχνητή νοημοσύνη. Ειδικότερα, οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Σέφιλντ, με επικεφαλής τον Δρ. Νίκο Αλετρά του Τμήματος Επιστήμης των Υπολογιστών, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «PeerJ», ανέπτυξαν μια «έξυπνη» μέθοδο που προβλέπει πόσο πιθανό είναι ένας χρήστης του Twitter να κάνει συστηματική αναξιόπιστη πληροφόρηση μέσω των μηνυμάτων του (tweets). Η ακρίβεια πρόβλεψης φθάνει κατά μέσο όρο το 80%. Ο Δρ. Αλετράς και οι συνεργάτες του ανέλυσαν περισσότερα από ένα εκατομμύριο tweets από περίπου 6.200 χρήστες, οι οποίοι χωρίστηκαν σε δύο κατηγορίες: όσους προωθούσαν αναξιόπιστες ειδήσεις και όσους μοιράζονταν πληροφορίες μόνο από αξιόπιστες πηγές ειδήσεων. Τα στοιχεία χρησιμοποιήθηκαν για να εκπαιδευθεί ένας νέος αλγόριθμος μηχανικής μάθησης, ώστε να διακρίνει ένα χρήστη ανάλογα με το βαθμό αξιοπιστίας των πληροφοριών που διακινεί. Διαπιστώθηκε ότι οι χρήστες που ρέπουν στην παραπληροφόρηση, είναι πιθανότερο να στέλνουν μηνύματα σχετικά με την πολιτική ή τη θρησκεία, καθώς επίσης να χρησιμοποιούν αγενή γλώσσα. Τα μηνύματά τους συχνά αναφέρονται στην «κυβέρνηση», στα «μέσα ενημέρωσης», στο «Ισλάμ» ή στο «Ισραήλ». Αντίθετα, όσοι προσέχουν να εξαπλώνουν μέσω του μέσου κοινωνικής δικτύωσης μόνο αξιόπιστες πληροφορίες, «τιτιβίζουν» συχνότερα για την προσωπική ζωή τους, τα συναισθήματα τους, τις σχέσεις με τους φίλους τους κ.τ.λ. Τα ευρήματα μπορούν να βοηθήσουν τις εταιρείες κοινωνικής δικτύωσης όπως το Twitter και το Facebook να αναπτύξουν νέους «έξυπνους» τρόπους να βάλουν φρένο στην διογκούμενη παραπληροφόρηση, καθώς επίσης να βοηθήσουν τους κοινωνικούς επιστήμονες και τους ψυχολόγους να καταλάβουν καλύτερα τη συμπεριφορά των χρηστών σε μεγάλη κλίμακα. Όπως δήλωσε ο Αλετράς, «τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν γίνει ένας από τους πιο δημοφιλείς τρόπους μέσω των οποίων οι άνθρωποι αποκτούν πρόσβαση στις ειδήσεις, καθώς εκατομμύρια χρήστες στρέφονται σε πλατφόρμες όπως το Twitter και το Facebook κάθε μέρα, προκειμένου να μάθουν για σημαντικά γεγονότα που συμβαίνουν τόσο στην πατρίδα τους όσο και στον υπόλοιπο κόσμο. Όμως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν γίνει επίσης η πρωταρχική πλατφόρμα για την εξάπλωση της παραπληροφόρησης, κάτι που έχει τεράστια επίπτωση στην κοινωνία και μπορεί να επηρεάσει την κρίση των ανθρώπων για το τι συμβαίνει στον κόσμο γύρω τους». «Στο πλαίσιο της έρευνας μας», πρόσθεσε, «εντοπίσαμε ορισμένες τάσεις στη συμπεριφορά των χρηστών, για παράδειγμα βρήκαμε ότι η συσχέτιση ανάμεσα στη χρήση αγενούς γλώσσας και στην εξάπλωση αναξιόπιστου περιεχομένου μπορεί να αποδοθεί στην μεγάλη online πολιτική εχθρότητα». https://www.naftemporiki.gr/story/1670035/ellinas-aneptukse-algorithmo-pou-problepei-me-akribeia-ta-fake-news-sto-twitter

Εκτοξεύτηκε με επιτυχία ο ρωσικός διαστημικός πύραυλος Angara A5! Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε η εκτόξευση του βαρέος τύπου διαστημικού πυραύλου-φορέα Angara A5 από τη Ρωσία. Η σημερινή δοκιμαστική εκτόξευση πραγματοποιήθηκε στις 8.50 το πρωί ώρα Μόσχας και είναι η δεύτερη που πραγματοποιείται. Η πρώτη δοκιμαστική εκτόξευση πραγματοποιήθηκε το 2014 και σκοπός της ήταν να αντικαταστήσει τον βαρέος τύπου πύραυλο φορέα Proton M, ώστε να είναι σε θέση να μεταφέρει ωφέλιμο φορτίο μεγαλύτερο των 20 τόνων στο Διάστημα. Η πλατφόρμα εκτόξευσης του νέου πυραύλου θα εγκαινιασθεί το 2021. Η σημερινή εκτόξευση, όπως ανακοίνωσε το ρωσικό υπουργείο Άμυνας και η Ρωσική Διαστημική Υπηρεσία Roskosmos, πραγματοποιήθηκε από το στρατιωτικό κοσμοδρόμιο Πλισέτσκ που βρίσκεται βορειοδυτικά της χώρας, στην περιοχή Αρχάγγελσκ. Η εκτόξευση του πυραύλου Angara είχε καθυστερήσει λόγω τεχνικών θεμάτων, περιλαμβανομένων και ελαττωμάτων στους κινητήρες του, τα οποία σύμφωνα με τους επιστήμονες θα μπορούσαν να τον καταστρέψουν εν πτήσει. Η Ρωσική Διαστημική Υπηρεσία Roskosmos έχει δεχθεί τα τελευταία χρόνια σειρά πληγμάτων από αποτυχίες και σκάνδαλα διαφθοράς, στα οποία συγκαταλέγεται και η κατασκευή του νέου κοσμοδρομίου Vostochnii στην ρωσική Άπω Ανατολή, όπου οι υπεύθυνοι κατασκευαστές έχουν παραπεμφθεί στη δικαιοσύνη με την κατηγορία ότι υπεξαίρεσαν κρατικά κονδύλια. Ο πύραυλος Angara ανήκει στην οικογένεια των πυραύλων – φορέων που αρχίζουν από τις κατηγορίες πυραύλων ελαφρού τύπου και φθάνουν στις κατηγορίες βαρέος τύπου. Η οικογένεια αυτή των πυραύλων χρησιμοποιεί καθαρά από οικολογικής πλευράς συστατικά καυσίμου. Μέχρι στιγμής έχουν πραγματοποιηθεί δύο εκτοξεύσεις και οι δύο από το κοσμοδρόμιο Πλισέτσκ. https://www.pronews.gr/epistimes/diastima/944467_ektoxeytike-me-epityhia-o-rosikos-diastimikos-pyraylos-angara-a5-vinteo \

Ο άνθρωπος που πέθανε δύο φορές. Ενα φθινοπωρινό απόγευμα του 1939, ο 21χρονος φοιτητής της φυσικής Ρίτσαρντ Φέινμαν έγινε δεκτός για τσάι στο σπίτι του κοσμήτορα του Πρίνστον. Ατίθασο Εβραιόπουλο, παιδί-θαύμα των επιστημών από το Κουίνς, είχε αναγκαστεί να φορέσει κοστούμι – πράγμα που σιχαινόταν. Ο Φέινμαν απεχθανόταν κάθε επισημότητα. Οταν η αυστηρή, σεβάσμια σύζυγος του κοσμήτορα τον ρώτησε αν πίνει το τσάι του «με γάλα ή λεμόνι», ο Φέινμαν πέταξε «και με τα δύο», όπου η γυναίκα αναφώνησε: «Σίγουρα, θα αστειεύεστε, κύριε Φέινμαν!». Χρόνια αργότερα, ο μετέπειτα νομπελίστας εξέδωσε το χρονικό της ζωής του με αυτόν τον τίτλο: «Σίγουρα, θα αστειεύεστε, κύριε Φέινμαν!». Ο Φέινμαν τιμήθηκε με το Νομπέλ Φυσικής για την ερευνητική δουλειά του στην κβαντοφυσική, μελέτησε τη φύση του χρόνου πλάι στον μεγάλο Τζον Ουίλερ, ενώ στον πόλεμο συμμετείχε στο «πρόγραμμα Μανχάταν» για την κατασκευή της πρώτης ατομικής βόμβας. ‘Οσο καιρό εργαζόταν για τη βόμβα, η γυναίκα του, Αρλίν, νοσηλευόταν σε σανατόριο, άρρωστη με φυματίωση. Ο Φέινμαν την έβλεπε κάθε Σαββατοκύριακο. Οπως γράφει ο Αλαν Λάιτμαν στο βιβλίο του «A Sense of the Mysterious», την είχε παντρευτεί στα κρυφά, αψηφώντας τις αντιρρήσεις των γονιών του. Το καλοκαίρι του 1945 η Αρλίν πέθανε. Ο Φέινμαν βυθίστηκε σε κατάθλιψη. Εκανε άλλους δύο γάμους – ο τρίτος μόνο στέριωσε (έγινε και πατέρας δις), κυρίως όμως αναλώθηκε σε ερωτικές περιπέτειες με τις συζύγους φίλων και συνεργατών του… Το 1947, έκανε κάτι που απέκρυψε στην αυτοβιογραφία του: έγραψε επιστολή στην πεθαμένη Αρλίν. «Γλυκιά μου, σε αγαπώ», έγραφε εκεί. «Πέρασε τόσο πολύς καιρός από την τελευταία φορά που σου έγραψα – σχεδόν δύο χρόνια, ξέρω όμως ότι θα με καταλάβεις διότι ξέρεις πώς είμαι, πεισματάρης και ρεαλιστής, οπότε πίστευα πως δεν έχει κανένα νόημα να σου γράψω. Τώρα όμως ξέρω, αγαπημένη μου γυναίκα, ότι είναι σωστό αυτό που καθυστέρησα τόσο να κάνω… Θέλω να σου πω πως σε αγαπώ. Θέλω να σε αγαπώ. Θα σε αγαπώ πάντα. Δυσκολεύομαι να καταλάβω τι σημαίνει να σε αγαπώ τη στιγμή που είσαι νεκρή –ακόμα όμως θέλω να σε φροντίζω– και θέλω κι εσύ να με φροντίζεις και να νοιάζεσαι για μένα. Θέλω να έχω προβλήματα για να συζητάω μαζί σου… ΥΓ. Σε παρακαλώ, συγχώρεσέ μου που δεν σου ταχυδρόμησα αυτή την επιστολή – δεν γνωρίζω όμως τη διεύθυνσή σου». Το 1988, ο 70χρονος πλέον Φέινμαν εισήχθη στο νοσοκομείο, στο τελευταίο στάδιο του καρκίνου. Τα τελευταία του λόγια: «Πόσο άσχημο να πεθαίνεις δύο φορές. Είναι τόσο πληκτικό». Μετά τον θάνατό του, βρέθηκε καταχωνιασμένη η επιστολή προς την Αρλίν. Ισως αυτός που τη βρήκε να σχολίασε κλαίγοντας: «Σίγουρα, θα αστειεύεστε, κύριε Φέινμαν!». https://www.kathimerini.gr/culture/561192412/o-anthropos-poy-pethane-dyo-fores/ Σίγουρα θα αστειεύεστε κύριε Φάινμαν. …) Περπάτησα έξω για λίγο. Ήμουν έκπληκτος που δεν ένοιωθα αυτά που υποτίθεται έπρεπε να νοιώθουν οι άνθρωποι σε τέτοιες περιστάσεις. Ίσως να κορόιδευα τον εαυτό μου. Δεν ήμουν βέβαια καλά, δεν ήμουν όμως και εξαιρετικά ταραγμένος, ίσως γιατί γνωρίζαμε εδώ και πολύ καιρό αυτό που επρόκειτο να συμβεί κι είχα εξοικειωθεί μαζί του. Είναι πολύ δύσκολο να το εξηγήσω. Αν κάποιος Αρειανός (ο οποίος, ας υποθέσουμε, δεν πεθαίνει ποτέ από ασθένεια ή γηρατειά, μόνο από ατύχημα) ερχόταν εδώ στη Γη κι έβλεπε αυτό το παράξενο γένος όντων, αυτούς τους ανθρώπους που ζουν 70-80 χρόνια ξέροντας ότι πλησιάζει ο θάνατος, θα του φαινόταν τρομερό να ζει κάτω από αυτές τις συνθήκες, γνωρίζοντας ότι η ζωή είναι απλώς προσωρινή. Εμείς όμως οι άνθρωποι ξεπερνάμε σχετικά εύκολα το πρόβλημα αυτό, γελάμε, αστειευόμαστε, ζούμε. Η μόνη διαφορά όμως για μένα και την Αρλήν ήταν ότι αντί να ζήσουμε μαζί 50 χρόνια, ζήσαμε μόνο 5. Ήταν μια ποσοτική μόνο διαφορά, το ψυχολογικό πρόβλημα ήταν ακριβώς το ίδιο. Ο μόνος τρόπος να το κοιτάξουμε διαφορετικά θα αν είχαμε παραδεχθεί «Αυτοί οι άλλοι την έχουν καλύτερα, θα ζήσουν 50 χρόνια περισσότερο», αυτό όμως θα ήταν τρελό. Γιατί θα ‘πρεπε να νιώσουμε δυστυχισμένοι με το να λέμε «Γιατί άραγε είμαστε τόσο άτυχοι; Τι μας φύλαγε ο Θεός, τι κάναμε για να μας αξίζει μια τέτοια τιμωρία;», όλα τέλος πάντων αυτά που – αν κατανοήσεις την πραγματικότητα βαθιά μέσα σου – είναι άσχετα με το θέμα και αναπάντητα, είναι πράγματα που κανείς δεν τα ξέρει. Αυτό που σου συμβαίνει δεν είναι παρά ένα ατύχημα της ζωής. Εμείς όμως είχαμε ζήσει μαζί, είχαμε ζήσει πολύ καλά. Επέστρεψα στο δωμάτιο της Αρλήν, κάθισα εκεί κι άρχισα να σκέφτομαι όσα συνέβαιναν στο σώμα της: οι πνεύμονες δεν μπορούσαν να τροφοδοτήσουν το αίμα με περισσότερο οξυγόνο, έτσι ο εγκέφαλος θα άρχισε να υπολειτουργεί, μετά θα εξασθενούσε η καρδιά κι η αναπνοή θα γινόταν ολοένα και πιο δύσκολη. Νόμιζα ότι τα συμπτώματα αυτά θα έπαιρναν τη μορφή χιονοστιβάδας, οι βιολογικές λειτουργίες θα αναστέλλονταν και θα επακολουθούσε η τραγική κατάρρευση. Η Αρλήν όμως δεν φάνηκε να ακολουθεί την πορεία αυτή. Έχανε αργά αργά την πνευματική της διαύγεια, κι η αναπνοή της όλο και λιγόστευε μέχρι που δεν υπήρχε πια αναπνοή αλλά μόλις πριν υπήρχε μια σταλιά. Η νοσοκόμα πέρασε κάνοντας τον γύρο της και επιβεβαίωσε ότι η Αρλήν ήταν νεκρή. Βγήκε έξω – ήθελα να μείνω μόνος για λίγο. Κάθισα λιγάκι κοντά της και μετά τη φίλησα για τελευταία φορά. Ένοιωσα έκπληξη όταν ανακάλυψα ότι τα μαλλιά της μύριζαν ακριβώς όπως και πριν. Όταν, βέβαια, κάθισα και το σκέφτηκα δεν βρήκα κανένα λόγο γιατί θα έπρεπε να αλλάξει η μυρωδιά των μαλλιών σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα. Αλλά για μένα ήταν ένα σοκ γιατί φανταζόμουν ότι μόλις είχε συμβεί κάτι πελώριο – κι όμως τίποτε δεν είχε συμβεί ακόμα. Την άλλη μέρα πήγα στο νεκροθάλαμο. Ο υπάλληλος εκεί μου έβαλε στο χέρι τα δαχτυλίδια της, που τα είχε βγάλει απ’ το πτώμα. «Θα ‘θελες μήπως να δεις τη γυναίκα σου για τελευταία φορά;», ρώτησε. «Τι είδους τελευταία – όχι, δεν θέλω να τη δω, όχι! Μόλις πριν την είδα», φώναξα. «Ναι, τώρα όμως την έχουμε τακτοποιήσει». Ο άνθρωπος ήταν από άλλο κόσμο. Τακτοποιείται ένα κορμί όταν είναι άψυχο; Δεν ήθελα να ξαναδώ την Αρλήν, θα με αναστάτωνε περισσότερο. Τηλεφώνησα στο γκαράζ που είχε ρυμουλκήσει το αυτοκίνητο, το πήρα κι έβαλα στο πίσω μέρος τα πράγματα της Αρλήν. Μετά πήρα μαζί μου και κάποιον που έκανε ωτοστόπ κι έφυγα απ’ την Αλμπουρκέκ. Δε θά ‘χαμε κάνει ούτε πέντε μίλια όταν «ΜΠΑΝΓΚ!» κι άλλο σκασμένο λάστιχο. Άρχισα να βρίζω, να καταριέμαι ακατάπαυστα. Ο τύπος που έκανε ωτοστόπ με κοίταζε σαν να έβλεπε ανισόρροπο. «Μα πρόκειται απλώς για κλατάρισμα, έτσι δεν είναι;» ρώταγε και ξαναρώταγε. «Ναι, απλώς ένα κλατάρισμα – κι ύστερα κι άλλο, κι άλλο, κι άλλο, κι άλλο!» Αντικαταστήσαμε το σκασμένο λάστιχο, βάζοντας τη ρεζέρβα, και πήγαμε σιγά σιγά στο Λος Άλαμος, χωρίς να φτιάξω το άλλο λάστιχο. Δεν ήξερα πως να αντικρίσω τους φίλους μου εκεί, δεν ήθελα να βρεθεί κανείς με κατεβασμένα μούτρα και να με ρωτήσει για το θάνατο της Αρλήν. Κάποιος όμως ρώτησε τι συνέβη. «Πέθανε. Και πως πάει το πρόγραμμα;» ρώτησα. Κι αυτοί κατάλαβαν ότι δεν ήθελα να γυρίζω συνεχώς γύρω απ’ αυτό το γεγονός. Μόνο ένας βρέθηκε να μου εκφράσει τη συμπάθειά του κι αυτό συνέβη επειδή έτυχε να λείπει απ’ το Λος Άλαμος την ημέρα που είχα επιστρέψει. Μια νύχτα ονειρεύτηκα την Αρλήν, αμέσως όμως της είπα: «Όχι, όχι, δεν μπορεί να βρίσκεσαι στο όνειρο αυτό, δεν είσαι ζωντανή!». Ξαναονειρεύτητα την Αρλήν κι είχα πάλι την ίδια αντίδραση: «Δεν μπορεί να είσαι στο όνειρο αυτό!» «Όχι, όχι!», απάντησε. «Σε κορόιδεψα. Είχα κουραστεί μαζί σου και σκάρωσα το κόλπο αυτό για να τραβήξω το δρόμο μου. Τώρα όμως σε θέλω και πάλι, γύρισα». Λοιπόν, φαίνεται ότι το μυαλό μου δούλευε εναντίον του εαυτού του. Έπρεπε, ακόμη και σε ένα καταραμένο όνειρο, να βρεθεί εξήγηση πως γίνεται να υπάρχει ακόμη Αυτή! Πρέπει να είχα πιεστεί ψυχολογικά. Δεν είχα κλάψει καθόλου ώσπου, κάπου ένα μήνα μετά το θάνατο της Αρλήν, καθώς περνούσα μπορστά από ένα κατάστημα στο Όουκ Ρτζ, είδα στη βιτρίνα ένα όμορφο φόρεμα και σκέφτηκα «Αυτό θα άρεσε στην Αρλήν». Και τότε ξέσπασα. απόσπασμα από το βιβλίο «Τι σε νοιάζει εσένα τι σκέφτονται οι άλλοι; Οι περιπέτειες ενός παράξενου τύπου, του Richard Feynman, όπως τις αφηγήθηκε στον Ralph Leighton», μετάφραση Νίκος Κοτρίδης, εκδόσεις τροχαλία. https://physicsgg.me/2020/12/13/%cf%83%ce%af%ce%b3%ce%bf%cf%85%cf%81%ce%b1-%ce%b8%ce%b1-%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%b5%ce%b9%ce%b5%cf%8d%ce%b5%cf%83%cf%84%ce%b5-%ce%ba%cf%8d%cf%81%ce%b9%ce%b5-%cf%86%ce%ac%ce%b9%ce%bd%ce%bc%ce%b1%ce%bd/

Γιατί οι γεωφυσικοί ενδιαφέρονται για τα νετρίνα; Τα νετρίνα παίζουν σπουδαίο ρόλο στην σωματιδιακή φυσική. Το γεγονός ότι διαθέτουν μικρή μεν, αλλά όχι αμελητέα μάζα, αποτελεί την μοναδική αναμφισβήτητη ανακάλυψη που δείχνει ότι υπάρχει άγνωστη φυσική πέραν του Καθιερωμένου Πρότυπου των στοιχειωδών σωματιδίων (σύμφωνα με το οποίο τα νετρίνα έχουν μηδενική μάζα). Επιπλέον, τα νετρίνα είναι σημαντικά και στην Κοσμολογία. Η μελέτη τους μας βοηθά να κατανοήσουμε την κυριαρχία της ύλης αντί της αντιύλης στο σύμπαν, αλλά και την δημιουργία των κοσμικών δομών μεγάλης κλίμακας. Μάλιστα, ένα από τα καλύτερα όρια για την μάζα των νετρίνων προκύπτει από την κατανομή των γαλαξιών στο σύμπαν και από τα δεδομένα της κοσμικής μικροκυματικής ακτινοβολίας υποβάθρου, το υπόλειμμα ακτινοβολίας από την Μεγάλη Έκρηξη. Μαζί με αυτά τα αρχέγονα φωτόνια που γεμίζουν το σημερινό σύμπαν, κυκλοφορούν γύρω μας και αρχέγονα νετρίνα – αυτά που περίσσεψαν από την θερμή σούπα των σωματιδίων της Μεγάλης Έκρηξης. Η σημερινή τους πυκνότητα είναι περίπου 150 νετρίνα ανά κυβικό εκατοστό(!), αλλά η ενέργειά τους είναι πλέον εξαιρετικά μικρή και γι αυτό δεν τα έχουμε ανιχνεύσει ακόμα. Από την πλευρά των αστροφυσικών τα νετρίνα είναι σημαντικά γιατί τα χαρακτηριστικά τους καθορίζουν τους κύκλους της ζωής των άστρων και την παραγωγή των βαρέων στοιχείων διαμέσου των θεαματικών εκρήξεων των σουπερνόβα. Εννοείται πως τα νετρίνα βασανίζουν και τους πυρηνικούς φυσικούς που ασχολούνται με τα εργοστάσια πυρηνικής ενέργειας και τις πυρηνικές βόμβες, που παράγουν τεράστιο αριθμό νετρίνων. Όμως, οι γεωφυσικοί γιατί να ενδιαφέρονται για τα νετρίνα; Η Γη εκπέμπει νετρίνα Οι γεωφυσικοί ελπίζουν πως διαμέσου των νετρίνων θα απαντήσουν ένα ερώτημα που τους απασχολεί εδώ και πολλά χρόνια. Το ερώτημα αυτό αφορά την πηγή της εσωτερικής θερμότητας της Γης, και σχετίζεται με μια μεγάλη διαμάχη ανάμεσα στον Κάρολο Δαρβίνο και τον λόρδο Κέλβιν, για την ηλικία της Γης. (Για την ιστορία η εκτίμηση της ηλικίας της Γης που έκανε ο Δαρβίνος ήταν στη σωστή κατεύθυνση. Αντίθετα αυτή που πρότεινε ο λόρδος Κέλβιν, υποθέτοντας ότι η Γη είχε ψυχθεί σταδιακά ύστερα από μια αρχική κατάσταση τήξης, ήταν υπερβολικά σύντομη για να είναι δυνατή η βιολογική εξέλιξη. Βέβαια, εκείνη την εποχή οι επιστήμονες -και ο Κέλβιν- αγνοούσαν την ραδιενέργεια που αποτελεί μια συνεχή πηγή θερμότητας στο εσωτερικό της Γης). Η ηλικία της Γης και του ηλιακού συστήματος προσδιορίζεται πλέον με την ραδιοχρονολόγηση αρχέγονων πετρωμάτων και μετεωριτών. Υπολογίζεται περίπου 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια. Παρόλα αυτά, εξακολουθεί να υπάρχει αβεβαιότητα μεταξύ των γεωφυσικών σχετικά με το ποσοστό της γήινης θερμότητας που προέρχεται από την πυρηνική σχάση ραδιενεργών στοιχείων και εκείνο που είναι κατάλοιπο από την θυελλώδη γέννησή της. Οι επιστήμονες θεωρούν ότι το μεγαλύτερο ποσοστό της ενεργειακής παραγωγής του πλανήτη μας οφείλεται στην διάσπαση των πυρήνων του ουρανίου και θορίου, αλλά δεν είναι βέβαιοι ούτε για το πόσο άφθονα είναι αυτά τα στοιχεία ούτε για την κατανομή τους στο εσωτερικό της Γης. Μπορεί να φαίνεται περίεργο, αλλά γνωρίζουμε την σύνθεση του Ήλιου πολύ καλύτερα απ’ ότι το εσωτερικό του πλανήτη μας. Σήμερα χάρη στους σύγχρονους ευαίσθητους ανιχνευτές, οι επιστήμονες μπορούν να «ακτινογραφήσουν» το εσωτερικό της Γης παρατηρώντας τα αντινετρίνα που παράγονται κατά τη διάσπαση ραδιενεργών στοιχείων στο εσωτερικό της. Το 1953 ο κορυφαίος φυσικός George Gamow είχε υποδείξει την δυνατότητα ανίχνευσης νετρίνων γήινης προέλευσης. Το 1983 οι Lawrence M. Krauss, Sheldon L. Glashow και David N. Schramm στην εργασία τους με τίτλο «Anti-neutrinos Astronomy and Geophysics» υπολόγισαν πόσα νετρίνα πρέπει να εκπέμπονται από την Γη ανά δευτερόλεπτο. Με έκπληξη διαπίστωσαν ότι ο αριθμός τους ήταν εξίσου μεγάλος με την ροή των νετρίνων που φτάνουν στην Γη και παράγονται στο εσωτερικό του Ήλιου. Απέδειξαν επίσης ότι τα αντινετρίνα θα μπορούσαν να μας επέτρεπαν να «δούμε» βαθιά στο εσωτερικό της Γης και να κατανοήσουμε την σύνθεσή της. Τα επονομαζόμενα γεω-νετρίνα θα μας αποκάλυπταν πόσο ουράνιο και θόριο υπάρχει στον φλοιό και τον μανδύα της Γης. Το υπόβαθρο ενός ανιχνευτή νετρίνων Από τότε πέρασαν αρκετά χρόνια μέχρι το 2005, όταν ο ανιχνευτής νετρίνων ΚamLand (Kamioka Liquid Scintillator Antineutrino Detector) κατέγραψε για πρώτη φορά 25 γεωνετρίνα. Η έρευνα σχετικά με την ανίχνευση γεωνετρίνων συνεχίστηκε και συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Ένα μεγάλο πρόβλημα των ανιχνευτών νετρίνων σαν τον ΚamLand, είναι τα γεγονότα υποβάθρου. Οι ανιχνευτές αυτοί πρέπει να είναι πολύ μεγάλοι ώστε να ενισχύονται τα ασθενή σήματα. Ο ΚamLand είναι γεμάτος με 1000 τόνους σπινθηριστή από υδρογονάνθρακες που αλληλεπιδρά με τα νετρίνα εκπέμποντας φως, το οποίο συλλέγεται ως η απόδειξη της αλληλεπίδρασης νετρίνων. Το αντινετρίνο αλληλεπιδρά με πυρήνα υδρογόνου (πρωτόνιο), δίνοντας νετρόνιο και ποζιτρόνιο \bar{\nu} + p \rightarrow e^{+}+n, ενώ στη συνέχεια η εξαϋλωση του ποζιτρονίου παράγει φωτόνια. Όμως, οι υδρογονάνθρακες του ανιχνευτή περιέχουν και άνθρακα. Το 98,8% του άνθρακα είναι το ισότοπο 12C και το 1,1% το ισότοπο 13C. Στο ισότοπο 13C και τα προϊόντα διάσπασης του αερίου ραδονίου οφείλεται ένας μεγάλος αριθμός γεγονότων υποβάθρου που καταγράφει ο ανιχνευτής. Όταν διασπάται το ραδόνιο, που αναπόφευκτα περιέχεται στον ανιχνευτή, παράγονται σωματίδια άλφα (πυρήνες 4He) τα οποία αλληλεπιδρώντας με τον άνθρακα-13 παράγουν νετρόνια: 13C + 4He → n + 16O Στη συνέχεια η διάσπαση του νετρονίου n \rightarrow p + e^{-} + \bar{\nu} , προκαλεί τον σχηματισμό των αντινετρίνων που αποτελούν την βασική πηγή υποβάθρου. Για να απαλειφθούν αυτά τα γεγονότα υποβάθρου πρέπει να είναι γνωστός ο ρυθμός με τον οποίο πραγματοποιούνται στο εσωτερικό του ανιχνευτή οι πυρηνικές αντιδράσεις των σωματιδίων άλφα με τον άνθρακα-13. Κι αυτό απαιτεί την ακριβή γνώση της ενεργού διατομής της πυρηνικής αντίδρασης 13C(α,n)16O. Κι εδώ έρχονται οι ερευνητές M. Febbraro et al με την πρόσφατη δημοσίευσή τους με τίτλο «New 13C(α,n)16O Cross Section with Implications for Neutrino Mixing and Geoneutrino Measurements» , στην οποία επανεκτιμούν την ενεργό διατομή της κρίσιμης αυτής πυρηνικής αντίδρασης. Ο νέος ρυθμός παραγωγής νετρονίων διαμέσου της 13C(α,n)16O που υπολόγισαν οι Febbraro et al μπορεί τώρα να χρησιμοποιηθεί από τους φυσικούς του ανιχνευτή KamLAND (και άλλων σχετικών πειραμάτων), για να αφαιρεθεί το υπόβαθρο με καλύτερη ακρίβεια. Έτσι θα επανεκτιμηθεί η ροή των γεω-νετρίνων και οι ποσότητες ουρανίου και θορίου που περιέχονται στο εσωτερικό της Γης. Κι αυτό ενδιαφέρει άμεσα τους γεωφυσικούς. https://physicsgg.me/2020/12/14/%ce%b3%ce%b9%ce%b1%cf%84%ce%af-%ce%bf%ce%b9-%ce%b3%ce%b5%cf%89%cf%86%cf%85%cf%83%ce%b9%ce%ba%ce%bf%ce%af-%ce%b5%ce%bd%ce%b4%ce%b9%ce%b1%cf%86%ce%ad%cf%81%ce%bf%ce%bd%cf%84%ce%b1%ce%b9-%ce%b3%ce%b9/

Ο 26χρονος Έλληνας που βραβεύει ο ΟΗΕ για το περιβάλλον. Στους επτά «Νέους Πρωταθλητές της Γης» (Young Champions of the Earth) που βραβεύει ετησίως ο ΟΗΕ για τις καινοτόμες περιβαλλοντικές δράσεις, συγκαταλέγεται ο 26χρονος Λευτέρης Αραπάκης. Το εν λόγω βραβείο δίδεται από τον ΟΗΕ στο πλαίσιο του προγράμματός του για το Περιβάλλον (UNEP). O 26χρονος Έλληνας, ο μοναδικός Ευρωπαίος που βραβεύεται, τιμήθηκε από τον ΟΗΕ για τη νεοφυή επαγγελματική σχολή αλιείας ΕΝΑΛΕΙΑ, η οποία εκπαιδεύει, ενισχύει και παρέχει κίνητρο στην τοπική αλιευτική κοινότητα να συλλέξει τα πλαστικά από τη θάλασσα, επιτρέποντας έτσι στα αποθέματα ψαριών και στο οικοσύστημα να ανακάμψουν. Σήμερα η ΕΝΑΛΕΙΑ δραστηριοποιείται πλέον σε 12 ελληνικά λιμάνια και στο Ρίμινι της Ιταλίας, σε συνεργασία με 700 ψαράδες σε 145 σκάφη στην Ελλάδα και την Ιταλία προσφέροντας χρηματική αποζημίωση για τα πλαστικά που επιστρέφουν στην ακτή. Η συλλογή των πλαστικών απορριμμάτων υπολογίζεται στους 12 τόνους μηνιαίως. Ο Λευτέρης Αραπάκης προέρχεται από οικογένεια ψαράδων. Για πέντε γενιές η οικογένεια του δραστηριοποιείται στα πλούσια νερά της Νοτίου Ελλάδος, αλιεύοντας βακαλάο και μπαρμπούνια. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια η υπεραλίευση και η ρύπανση, ειδικότερα από τα πλαστικά, έχουν πλήξει την ελληνική αλιεία, με αποτέλεσμα τη μείωση των αλιευμάτων σε ποσοστό που ανέρχεται στο 34% τα τελευταία 50 έτη. Παράλληλα, όπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Λευτέρης παρατήρησε ότι πολλά αλιευτικά σκάφη στην πόλη του, τον Πειραιά, επέστρεφαν με δίχτυα γεμάτα από πλαστικά αντί για ψάρια. Εν συνεχεία, τα πλαστικά αυτά πετάγονταν εκ νέου στη θάλασσα. «Γινόμουν όλο και πιο ανήσυχος για τη μείωση των ιχθυαποθεμάτων και την αύξηση των πλαστικών», σημειώνει ο Λευτέρης. Η κατάσταση αυτή, τον ώθησε να ιδρύσει την πρώτη επαγγελματική σχολή αλιείας ΕΝΑΛΕΙΑ το 2016 με διπλό στόχο. Πρώτον να διδάξει τους αλιείς πώς να εξασκήσουν το επάγγελμά τους με έναν πιο οικολογικό τρόπο και δεύτερον να τους συμπεριλάβει στην προσπάθεια να καθαριστεί η Μεσόγειος από τα πλαστικά μέσω της πρωτοβουλίας Mediterranean Cleanup. Από την αρχή της δράσης, η ΕΝΑΛΕΙΑ έχει απομακρύνει περισσότερους από 80 τόνους πλαστικών από τη θάλασσα. Τα πεταμένα πλαστικά μίας χρήσης έχουν μεγάλες περιβαλλοντικές και κοινωνικοικονομικές συνέπειες συμπεριλαμβανομένης της ανθρώπινης υγείας, ανέφερε ο Γκαϊτάνο Λεόνε, ειδικός στη μόλυνση των πλαστικών. Η εμπνευσμένη δουλειά του Λευτέρη Αραπάκη με την ΕΝΑΛΕΙΑ καταδεικνύει τη σπουδαιότητα των ατομικών και τοπικών πρωτοβουλιών που οδηγούνται από το πάθος και τις κοινές προτεραιότητες για τη συμπλήρωση των δράσεων που λαμβάνονται σε περιφερειακό επίπεδο, επισημαίνεται στη σχετική ανακοίνωση του ΟΗΕ. Επιπλέον, σημειώνεται: Σχεδόν 13 εκατ. τόνοι πλαστικών πετάγονται στους ωκεανούς κάθε μέρα, ισότιμο του να ξεφορτώνει ένα φορτηγό σκουπίδια κάθε λεπτό. Υπολογίζεται ότι μέχρι το 2050 θα υπάρχουν περισσότερα πλαστικά στη θάλασσα απ’ ό,τι ψάρια. Αρχικά, ο Λευτέρης Αραπάκης και η ομάδα του αποθήκευαν το πλαστικό σε μονάδες ανακύκλωσης στο λιμάνι. Η αύξηση ωστόσο του όγκου τούς ενθάρρυνε να δημιουργήσουν μια πρωτοποριακή συνέργεια με την Healthy Seas, οργάνωση που εδρεύει στην Ολλανδία και ανακυκλώνει τα δίχτυα που βγαίνουν από τη θάλασσα, με χαλιά, κάλτσες, μάσκες και άλλα χρηστικά προϊόντα. Επιπρόσθετα, η ΕΝΑΛΕΙΑ μετατρέπει τα πλαστικά PET που συλλέγονται από τη θάλασσα (πλαστικά μπουκάλια κυρίως) σε προϊόντα ρουχισμού, μέσω εταιρείας μόδας στη Μαδρίτη. Ο Λευτέρης, κάτοχος πτυχίου Οικονομικών και Διοίκησης Επιχειρήσεων του Οικονομικού Πανεπιστήμιου Αθήνας, λέει ότι η ρύπανση από τα πλαστικά στις αλιευτικές περιοχές του Αργοσαρωνικού Κόλπου έχει μειωθεί κατά πολύ. Οι ψαράδες σώζουν τις θάλασσες από τα πλαστικά, προσθέτει. Ωστόσο, η εξάπλωση της πανδημίας COVID-19 «χτύπησε» και την ΕΝΑΛΕΙΑ κατά τη διάρκεια του πρώτου lockdown στην Ελλάδα. Τον Μάρτιο και τον Απρίλιο πολλά από τα συμβόλαια χορηγιών ακυρώθηκαν, ωστόσο η ΕΝΑΛΕΙΑ προσαρμόστηκε στην πανδημία και κατάφερε να αυξήσει το πλαστικό που συλλέγεται από τη θάλασσα, επισημαίνει. Μόλις η πανδημία περάσει, μάλιστα σχεδιάζει να διευρύνει το έργο της ΕΝΑΛΕΙΑ και σε άλλες αλιευτικές χώρες. Οι εφτά βραβευθέντες, όλοι κάτω των 30 ετών και από διαφορετικές περιοχές του κόσμου, επελέγησαν από διεθνή επιτροπή ειδικών ύστερα από ανταγωνιστική δημόσια διαδικασία, στην τελική φάση της οποίας ήταν 35 ανθυποψήφιοι, σημειώνει στην ανακοίνωσή του ο ΟΗΕ. Το βραβείο προσφέρει κεφάλαιο εκκίνησης και μέντορινγκ στους πρωταθλητές προκειμένου να υποστηρίξουν την πρωτοβουλία τους. Σε όλο τον κόσμο οι νέοι δείχνουν τον δρόμο ζητώντας ουσιαστικές και επείγουσες λύσεις στην τριπλή κρίση της κλιματικής αλλαγής, της απώλειας της βιοποικιλότητας και της μόλυνσης, τονίζει η εκτελεστική διευθύντρια του UNEP Ίνγκερ Άντερσεν. Εκτός από τον Λευτέρη Αραπάκη βραβεύτηκαν επίσης οι: Niria Alicia Garcia από τις ΗΠΑ Xiaoyuan Ren από την Κίνα Vidyut Mohan από την Ινδία Nzambi Matee από την Κένυα Max Hidalgo Quinto από το Περού Fatemah Alzelzela από το Κουβέιτ Δημήτρης Μάνωλης https://www.tovima.gr/2020/12/15/science/o-26xronos-ellinas-pou-vraveyei-o-oie-gia-to-perivallon/

Νόμπελ Φυσικής 2020: Οι διαλέξεις των βραβευθέντων φυσικών. Yπενθυμίζεται ότι με τo βραβείο Νομπέλ 2020 στην Φυσική βραβεύθηκαν οι: Roger Penrose, (University of Oxford, UK) “για την ανακάλυψη ότι ο σχηματισμός των μαύρων τρυπών είναι μια ισχυρή πρόβλεψη της γενικής θεωρίας της σχετικότητας” ,Reinhard Genzel (Max Planck Institute for Extraterrestrial Physics, Garching, Germany and University of California, Berkeley, USA) και Andrea Ghez (University of California, Los Angeles, USA), “για την ανακάλυψη ενός υπερμεγέθους συμπαγούς αντικειμένου στο κέντρο του γαλαξία μας». https://physicsgg.me/2020/12/14/%ce%bd%cf%8c%ce%bc%cf%80%ce%b5%ce%bb-%cf%86%cf%85%cf%83%ce%b9%ce%ba%ce%ae%cf%82-2020-%ce%bf%ce%b9-%ce%b4%ce%b9%ce%b1%ce%bb%ce%ad%ce%be%ce%b5%ce%b9%cf%82-%cf%84%cf%89%ce%bd-%ce%b2%cf%81%ce%b1%ce%b2/

Η τριπλή σύνοδος του Κέπλερ. Πολλοί ίσως να έχετε ακούσει για την πλησιέστερη (όπως φαίνεται από τη Γη) σύνοδο των πλανητών Δία και Κρόνου που πρόκειται να συμβεί στις 21 Δεκεμβρίου, ανήμερα δηλαδή στο χειμερινό ηλιοστάσιο. Η φετινή προσέγγιση θα φέρει τους δύο πλανήτες τόσο κοντά τον ένα στον άλλο (0,1 της μοίρας) ώστε να φαίνονται σαν ένα λαμπερό αστέρι. Τέτοια φαινόμενα είναι φυσικά αρκετά ενδιαφέροντα, αν μη τι άλλο γιατί μας δίνουν την ευκαιρία να σηκώσουμε (έστω και για λίγο) το κεφάλι μας προς τον ουρανό. Επειδή όμως η περιγραφή του φετινού φαινομένου είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη στο Διαδίκτυο, δεν πρόκειται να ασχοληθούμε με μια ακόμη παρόμοια περιγραφή. Αντίθετα, εδώ θα αναφέρουμε ένα πολύ πιο ενδιαφέρον και σπανιότερο φαινόμενο, μια τριπλή σύνοδο των πλανητών Δία και Κρόνου, που οδήγησε τον περίφημο αστρονόμο του 17ου αιώνα Γιόχαν Κέπλερ στο συμπέρασμα ως προς το τι θα μπορούσε να ήταν το Αστρο της Βηθλεέμ. Σε μια ενδιαφέρουσα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of the Royal Astronomical Society of Canada τον Δεκέμβριο του 1937, ο κληρικός W. Burke Gaffney περιέγραψε εκτενέστατα τις παρατηρήσεις που έκανε ο Κέπλερ για το Αστρο της Βηθλεέμ σε μια πραγματεία που δημοσιεύθηκε το 1614 στη Φρανκφούρτη και στην οποία προσδιόριζε το έτος 7 π.Χ. ως τον χρόνο γέννησης του Χριστού με βάση μια τριπλή σύνοδο του Δία και του Κρόνου εκείνη τη χρονιά. Ας εξηγηθούμε, όμως, καλύτερα. Στο Πλανητάριο μπορούμε εύκολα να παρακολουθήσουμε τις τροχιές των πλανητών γύρω από τον Ηλιο που φαίνονται να κινούνται κανονικά από τη Δύση προς την Ανατολή. Οι πλανήτες που βρίσκονται πλησιέστερα στον Ηλιο φαίνονται να κινούνται ταχύτερα, ενώ οι πιο απομακρυσμένοι κινούνται πιο αργά. Ετσι, ο ένας από τους πλανήτες είναι δυνατόν να φθάσει και να προσπεράσει κάποιον άλλον. Το προσπέρασμα αυτό το λέμε σύνοδο των δύο πλανητών. Δεν είναι μάλιστα καθόλου παράξενο το να δει κανείς έναν πλανήτη να σταματά την κανονική του πορεία και να οπισθοδρομεί προς τη Δύση. Σήμερα, φυσικά, γνωρίζουμε ότι οι πλανήτες στην πραγματικότητα δεν αλλάζουν ποτέ κατεύθυνση. Το τι συμβαίνει είναι ότι καθώς η Γη περιφέρεται στην τροχιά της γύρω από τον Ηλιο, έρχεται πολλές φορές στη θέση να προσπεράσει έναν από τους εξωτερικούς πλανήτες και τότε ο πλανήτης αυτός φαίνεται να κινείται προς τα πίσω, όπως όταν ένα αυτοκίνητο προσπερνάει κάποιο άλλο. Την άνοιξη του 7 π.Χ. η κίνηση του Δία ήταν πιο γρήγορη από του Κρόνου, γιατί ο Δίας είναι πλησιέστερα στον Ηλιο από τον Κρόνο. Με αυτή την ταχύτητα ο Δίας και ο Κρόνος έρχονται σε σύνοδο (προσπερνάει, δηλαδή, ο ένας τον άλλο) μία φορά κάθε 19,6 χρόνια περίπου. Μια τέτοια σύνοδος έγινε στις 22 Μαΐου. Τον Ιούνιο οι δύο πλανήτες άρχισαν να ελαττώνουν την ταχύτητά τους και άρχισαν να κινούνται προς τα πίσω. Σήμερα γνωρίζουμε ότι η Γη μας είχε αρχίσει να προσπερνάει τον Δία και τον Κρόνο, και γι’ αυτό οι δύο αυτοί πλανήτες φαίνονταν να κινούνται προς τα πίσω, αφού η Γη τούς προσπερνούσε. Επειδή ο Δίας είναι πλησιέστερα στη Γη, αυτός ήταν που φαινόταν να κινείται προς τα πίσω με μεγαλύτερη ταχύτητα απ’ ό,τι ο Κρόνος. Ετσι οι δύο πλανήτες ήλθαν και πάλι σε σύνοδο στις 8 Οκτωβρίου. Μετά η Γη συνέχισε τον δρόμο της και οι πλανήτες άρχισαν να ελαττώνουν και πάλι την ταχύτητά τους, ενώ αργότερα ξανάρχισαν και πάλι την κανονική τους κίνηση προς την Ανατολή. Ετσι ξαναπέρασαν ο ένας τον άλλον και πάλι στις 2 Δεκεμβρίου. Κάτι που κανονικά συμβαίνει μία φορά κάθε 20 χρόνια είχε συμβεί τρεις φορές σε λιγότερο από ένα χρόνο. Κι όμως, ο περισσότερος κόσμος ούτε καν το παρατήρησε. Σύμφωνα λοιπόν με τον Κέπλερ, το φαινόμενο αυτό ήταν που έκανε τους Μάγους να ξεκινήσουν το ταξίδι τους προς τη Βηθλεέμ. Θα μπορούσε, άραγε, ένα τέτοιο φαινόμενο να ήταν όντως το Αστρο των Χριστουγέννων, όπως υποστήριζε ο Κέπλερ; Κατά τη γνώμη μου μάλλον όχι, γιατί οι πλανήτες δεν σταματούν ποτέ την κίνησή τους. Και τέτοιου είδους συμπεριφορά συμβαίνει αρκετά συχνά, αφού, για παράδειγμα, τα τελευταία 200 χρόνια είχαμε τρεις παρόμοιες τριπλές συνόδους: το 1821, το 1940-1941 και το 1981 (ενώ η επόμενη τριπλή σύνοδος θα συμβεί σε 218 χρόνια, το 2238-2239). Αυτού του είδους οι τριπλές σύνοδοι, δηλαδή, δεν είναι ούτε σπάνιες ούτε μπορούν να επηρεάσουν οποιαδήποτε γεγονότα πάνω στη Γη ή οπουδήποτε αλλού. Είναι απλά, και σήμερα εύκολα επεξηγήσιμα φαινόμενα, που φαίνονται ότι συμβαίνουν απλώς γιατί εμείς τα παρατηρούμε από το κινούμενο διαστημόπλοιό μας που ονομάζουμε Γη, ταξιδιώτες κι εμείς στο αέναο ταξίδι της γύρω από τον Ηλιο. https://physicsgg.blogspot.com/2020/12/blog-post_14.html

Η Ευρώπη παρήγγειλε το πρώτο διαστημικό απορριμματοφόρο. Σε μια πρώτη προσπάθεια να αντιμετωπίσει το πρόβλημα των χιλιάδων διαστημικών σκουπιδιών που γυροφέρνουν τη Γη, η ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA υπέγραψε συμβόλαιο για την ανάπτυξη σκάφους που θα συλλάβει με δαγκάνες ένα παλιό εξάρτημα πυραύλου. Η ESA χρηματοδοτεί με 88 εκατομμύρια ευρώ την νεοσύστατη ελβετική εταιρεία ClearSpace, η οποία θα αναλάβει την υλοποίηση της αποστολής ClearSpace-1 το 2025. Στόχος είναι ένα τμήμα του πυραύλου Vega με τον οποίο είχαν εκτοξευτεί δύο ευρωπαϊκοί δορυφόροι γεωσκόπησης το 2013. Το εξάρτημα, ένας προσαρμογέας που στερέωνε το φορτίο στο ανώτερο στάδιο του πυραύλου, έχει μέγεθος πλυντηρίου και βάρος 112 κιλά. Εδώ και επτά χρόνια παραμένει σε τροχιά σε ύψος 600-800 χιλιομέτρων και αποτελεί δυνητική απειλή για τις μελλοντικές διαστημικές αποστολές. Οι διαστάσεις του αντικειμένου το καθιστούν ιδανικό στόχο για μια πρόβα της τεχνολογίας που θα κληθεί στο μέλλον να αποσύρει πολύ μεγαλύτερα διαστημικά σκουπίδια, κυρίως ανενεργούς δορυφόρους που παραμένουν σε τροχιά. Η αποστολή ClearSpace-1 θα αξιοποιήσει νέες τεχνολογίες της NASA, όπως ένα οπτικό σύστημα τεχνητής νοημοσύνης που θα αναγνωρίσει τον στόχο, καθώς και μια γιγάντια αρπάγη που θα συλλάβει το διαστημικό σκουπίδι. Στην τελική φάση της αποστολής, το σκάφος θα παρασύρει το παλιό εξάρτημα σε χαμηλότερη τροχιά, πριν καταστραφούν και τα δύο πέφτοντας φλεγόμενα στην ατμόσφαιρα. Η ESA προτίμησε να πληρώσει για την αποστολή αντί να την υλοποιήσει η ίδια προκειμένου να ενθαρρύνει τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στις διαστημικές επιχειρήσεις, εξηγεί η υπηρεσία σε ανακοίνωσή της. https://www.tanea.gr/2020/12/04/science-technology/i-eyropi-pariggeile-to-proto-diastimiko-aporrimmatoforo/

30 νέες εντυπωσιακές φωτογραφίες του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble. Το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Hubble φέτος έγινε 30 ετών και για την περίσταση η NASA δημοσίευσε 30 νέες επεξεργασμένες φωτογραφίες του με γαλαξίες, σμήνη άστρων και νεφελώματα. Και υπάρχει κάτι ιδιαίτερο σ’ αυτά τα 30 «ουράνια διαμάντια»: Αν διαθέτουμε τηλεσκόπιο μπορούμε να τα εντοπίσουμε από την αυλή του σπιτιού μας. Μάλιστα, κάποια από αυτά μπορούν να εντοπιστούν με κιάλια ή ακόμα και με γυμνό μάτι. 10 φωτογραφίες: Το σφαιρωτό σμήνος NGC 5286 Ο γαλαξίας NGC 5248 Σφαιρωτό σμήνος NGC 4372 Ο γαλαξίας NGC 3626 Το σκοτεινό νεφέλωμα Σάκος Ανθράκων Ανοικτό σμήνος NGC 6193 Ο γαλαξίας NGC 185 Ο γαλαξίας NGC 5005 Το ανοικτό σμήνος NGC 2477 Ο γαλαξίας NGC 3115 Δείτε τις υπόλοιπες ΕΔΩ: https://www.nasa.gov/content/goddard/hubble-s-caldwell-catalog Τα αστρικά αντικείμενα αυτών των φωτογραφιών συμπεριλαμβάνονται στον αστρονομικό κατάλογο Caldwell ο οποίος αποτελείται από 109 αστρικά σμήνη, νεφελώματα και γαλαξίες που προσφέρονται για παρατήρηση από ερασιτέχνες αστρονόμους. Τον συνέταξε ο Patrick Moore και ονομάστηκε έτσι από το δεύτερο επώνυμο του Moore που είναι «Caldwell». https://physicsgg.me/2020/12/12/30-%ce%bd%ce%ad%ce%b5%cf%82-%ce%b5%ce%bd%cf%84%cf%85%cf%80%cf%89%cf%83%ce%b9%ce%b1%ce%ba%ce%ad%cf%82-%cf%86%cf%89%cf%84%ce%bf%ce%b3%cf%81%ce%b1%cf%86%ce%af%ce%b5%cf%82-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b4%ce%b9/

30 νέες εντυπωσιακές φωτογραφίες του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble. Το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Hubble φέτος έγινε 30 ετών και για την περίσταση η NASA δημοσίευσε 30 νέες επεξεργασμένες φωτογραφίες του με γαλαξίες, σμήνη άστρων και νεφελώματα. Και υπάρχει κάτι ιδιαίτερο σ’ αυτά τα 30 «ουράνια διαμάντια»: Αν διαθέτουμε τηλεσκόπιο μπορούμε να τα εντοπίσουμε από την αυλή του σπιτιού μας. Μάλιστα, κάποια από αυτά μπορούν να εντοπιστούν με κιάλια ή ακόμα και με γυμνό μάτι. φωτογραφίες: Το σφαιρωτό σμήνος NGC 5286 Ο γαλαξίας NGC 5248 Ο γαλαξίας NGC 5248 Σφαιρωτό σμήνος NGC 4372 Ο γαλαξίας NGC 3626 Το σκοτεινό νεφέλωμα Σάκος Ανθράκων Ανοικτό σμήνος NGC 6193 Ο γαλαξίας NGC 185 Ο γαλαξίας NGC 5005 Το ανοικτό σμήνος NGC 2477 Ο γαλαξίας NGC 3115 Δείτε τις υπόλοιπες ΕΔΩ: https://www.nasa.gov/content/goddard/hubble-s-caldwell-catalog Τα αστρικά αντικείμενα αυτών των φωτογραφιών συμπεριλαμβάνονται στον αστρονομικό κατάλογο Caldwell ο οποίος αποτελείται από 109 αστρικά σμήνη, νεφελώματα και γαλαξίες που προσφέρονται για παρατήρηση από ερασιτέχνες αστρονόμους. Τον συνέταξε ο Patrick Moore και ονομάστηκε έτσι από το δεύτερο επώνυμο του Moore που είναι «Caldwell». https://physicsgg.me/2020/12/12/30-%ce%bd%ce%ad%ce%b5%cf%82-%ce%b5%ce%bd%cf%84%cf%85%cf%80%cf%89%cf%83%ce%b9%ce%b1%ce%ba%ce%ad%cf%82-%cf%86%cf%89%cf%84%ce%bf%ce%b3%cf%81%ce%b1%cf%86%ce%af%ce%b5%cf%82-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b4%ce%b9/