Σελήνη!

[Δροσος Γεωργιος]

Εκπέμπει νετρόνια η Σελήνη;

Κάθε πλανήτης στο ηλιακό μας σύστημα βομβαρδίζεται συνεχώς με τα πρωτόνια των κοσμικών ακτίνων. Η Σελήνη δεν έχει ατμόσφαιρα, επομένως αυτά τα πρωτόνια βομβαρδίζουν ανενόχλητα την σεληνιακή επιφάνεια αλληλεπιδρώντας με τους πυρήνες των πετρωμάτων που συνιστούν το σεληνιακό έδαφος. Έτσι παράγονται μεταξύ άλλων και νετρόνια, ως προϊόντα των πυρηνικών αντιδράσεων. Κάποια από αυτά τα νετρόνια διαφεύγουν έξω από την σεληνιακή επιφάνεια με μια ποικιλία ενεργειών, δίνοντας καταφατική απάντηση στο ερώτημα του τίτλου της ανάρτησης. Η Σελήνη δεν διαθέτει ατμόσφαιρα για να τα σταματήσει, οπότε ένας δορυφόρος γύρω από την Σελήνη αν διέθετε έναν ανιχνευτή νετρονίων θα μπορούσε εύκολα να τα εντοπίσει.

Ανιχνεύοντας αυτά τα νετρόνια μπορούμε να διαπιστώσουμε ποιά περιοχή της Σελήνης περιέχει ή όχι νερό. Αυτός είναι ο σκοπός του LunaH-Map, ενός από τους μικροδορυφόρους CubeSats που μετέφερε η πρόσφατη αποστολή στην Σελήνη Artemis 1.

Τι συμβαίνει όταν η διαδρομή που ακολούθησαν τα διαφεύγοντα νετρόνια περιέχει νερό (επομένως και πυρήνες υδρογόνου, δηλ. πρωτόνια); Επειδή τα νετρόνια έχουν σχεδόν την ίδια μάζα με τα πρωτόνια μεταβιβάζουν διαμέσου ελαστικών κρούσεων το μεγαλύτερο (ή και ολόκληρο) το ποσό της κινητικής τους ενέργειας στα πρωτόνια, οπότε είτε εξέρχονται με πολύ μικρή ενέργεια από την επιφάνεια (θερμικά νετρόνια) ή δεν εξέρχονται καθόλου.
Όταν όμως δεν υπάρχει νερό (επομένως ούτε πρωτόνια) τα νετρόνια αναπηδούν ελαστικά σε βαρύτερους πυρήνες, κι αν διαφύγουν από την επιφάνεια της Σελήνης μετά από διαδοχικές ελαστικές ανακλάσεις θα έχουν αρκετά μεγαλύτερες ενέργειες (επιθερμικά νετρόνια ≥0,4 eV), αφού οι απώλειες θα είναι αρκετά μικρότερες.

Τα διάφορα τμήματα του LunaH-Map 

Μια (υπερ)απλουστευμένη αναλογία για να κατανοήσουμε την φασματοσκοπία νετρονίων που διαφεύγουν από την επιφάνεια της Σελήνης (αλλά και άλλων αστρονομικών αντικειμένων) είναι οι σχεδόν ελαστικές κρούσεις που πραγματοποιούν τα μπαλάκια του πινγκ πονγκ. Όταν ένα μπαλάκι του πιγκ πογκ συγκρούεται (περίπου) κεντρικά με ένα άλλο χάνει (περίπου) όλη την ενέργειά του. Το ίδιο συμβαίνει με κάθε φορά που ένα νετρόνιο (μπαλάκι του πινγκ πονγκ) χτυπά ένα άτομο υδρογόνου (άλλη μπάλα του πινγκ πονγκ).
Αντίθετα, οι συγκρούσεις μεταξύ νετρονίων και πυρήνων από άλλα στοιχεία του περιοδικού πίνακα μοιάζουν με έναν μπαλάκι του πινγκ πονγκ που συγκρούεται με μπάλα μπόουλινγκ. Στην περίπτωση αυτή έχουμε ανάκλαση με την ίδια σχεδόν ταχύτητα.Το LunaH-Map διαθέτει ένα μικροσκοπικό φασματόμετρο νετρονίων (Mini-NS) που περιέχει ένα ευαίσθητο σε νετρόνια υλικό που ονομάζεται σπινθηριστής. Οι σπινθηριστές παράγουν μια μικρή φωτεινή λάμψη όταν τα νετρόνια αλληλεπιδρούν με το υλικό τους. Το παραγόμενο φως ενισχύεται από φωτοπολλαπλασιαστές και οι φωτεινές αναλαμπές αντιστοιχίζονται σε καταμετρήσεις νετρονίων. Το Mini-NS έχει σχεδιαστεί για να ανιχνεύει μόνο τα επιθερμικά νετρόνια. Για τον λόγο αυτό χρησιμοποιεί μια ασπίδα γαδολινίου για την αποτελεσματική «θωράκιση» (απορρόφηση) των θερμικών νετρονίων, κάνοντας έτσι τον ανιχνευτή ευαίσθητο στα επιθερμικά νετρόνια που σχετίζονται κυρίως με την αφθονία του υδρογόνου (και επομένως νερού) στην Σελήνη. Έτσι όταν το Mini-NS θα περνάει πάνω από περιοχές της Σελήνης που περιέχουν νερό θα ανιχνεύει μικρότερους αριθμούς νετρονίων με μεγαλύτερες ενέργειες (επιθερμικά νετρόνια).Και πως ξέρουμε ότι τα νετρόνια που ανιχνεύονται προέρχονται από την επιφάνεια της Σελήνης; Διότι τα νετρόνια ζουν περίπου 15 λεπτά έξω από τους πυρήνες των ατόμων και τα νετρόνια που παράγονται από μακρινές αστρονομικές πηγές είναι αδύνατον να περιέχονται στην κοσμική ακτινοβολία. Επομένως η μόνη πηγή των νετρονίων που φτάνουν στον ανιχνευτή Μini-NS είναι η επιφάνεια της Σελήνης.

Σύμφωνα με το space.com ο μικροσκοπικός δορυφόρος LunaH-Map απέτυχε να εκτελέσει έναν κρίσιμο ελιγμό όπως είχε προγραμματιστεί στις 21 Νοεμβρίου. Αυτό όμως δεν σημαίνει οριστικό τέλος της αποστολής. Τα άλλα συστήματά του φαίνεται να λειτουργούν κανονικά. Αν το σύστημα πρόωσης λειτουργήσει μέσα στους επόμενους μήνες, η αποστολή χαρτογράφησης του νερού της Σελήνης θα συνεχιστεί κανονικά.

https://physicsgg.me/2022/11/24/εκπέμπει-νετρόνια-η-σελήνη/

[Δροσος Γεωργιος]

Γκρο πλαν στη Σελήνη έκανε το Orion μετά από μίνι θρίλερ εξαφάνισης (βίντεο)

Mία από τις κοντινές εικόνες της Σελήνης που κατέγραψε το Orion (πηγή φωτό NASA)

Το σκάφος της αποστολής Artemis I πλησίασε πολύ κοντά στην επιφάνεια της Σελήνης και κατέγραψε εντυπωσιακές εικόνες.Συναγερμός σήμανε στο κέντρο ελέγχου της αποστολής Artemis I της NASA όταν διακόπηκε ξαφνικά η επικοινωνία με το σκάφος της αποστολής. Για 47 λεπτά η επικοινωνία με το Orion είχε χαθεί δημιουργώντας έντονη ανησυχία στα μέλη της αποστολής αφού δεν μπορούσε να διαπιστωθεί η πηγή του προβλήματος. Τελικά μετά από σχεδόν μια ώρα η επικοινωνία με το σκάφος αποκαταστάθηκε και το Orion μετέδωσε εντυπωσιακές εικόνες από το κοντινό πέρασμα που πραγματοποίησε πάνω από την επιφάνεια της Σελήνης.

Mία από τις εικόνες της Σελήνης που κατέγραψε το Orion (πηγή φωτό NASA)

Το σκάφος πέταξε σε απόσταση μόλις 128 χλμ. πάνω από το έδαφος του φυσικού μας δορυφόρου καταγράφοντας λεπτομερείς εικόνες από την γεμάτη κρατήρες ορατή στη Γη πλευρά του. Εφόσον ακολουθηθεί πιστά το χρονοδιάγραμμα, το Orion αναμένεται να επιστρέψει στη Γη στις 11 Δεκεμβρίου και να προσθαλασσωθεί στα ανοικτά του Σαν Ντιέγκο στην Καλιφόρνια. Στην καμπίνα του σκάφους υπάρχουν κούκλες σε φυσικό ανθρώπινο μέγεθος κατασκευασμένες και τοποθετημένες έτσι ώστε να προσομοιώνουν την ανθρώπινη ύπαρξη. Οι επιστήμονες της NASA θα παρακολουθούν όλων των ειδών τις επιπτώσεις που θα έχει στις κούκλες το ταξίδι είτε αυτές αφορούν τις πιέσεις και τις συνθήκες της πτήσης είτε πολύ περισσότερο τα ποσοστά της έκθεσης στην βλαβερή για τον ανθρώπινο οργανισμό ακτινοβολία (ηλιακή και κοσμική). Θα γίνει επίσης παρακολούθηση και μελέτη αν αυτές οι ακτινοβολίες προκαλούν βλάβες στα όργανα του σκάφους.

Tα αποτελέσματα της αποστολής θα βοηθήσουν στην καλύτερη οργάνωση των επόμενων αποστολών του προγράμματος Artemis και ειδικά των επανδρωμένων η πρώτη εκ των οποίων σύμφωνα με τον επικεφαλής της NASA Μπιλ Νέλσον θα γίνει το 2024, ένα χρόνο νωρίτερα από ότι υπολογιζόταν. Σε αυτή την αποστολή θα συμμετέχει τουλάχιστον μια γυναίκα που θα είναι και αυτή που θα βγει πρώτη από το σκάφος που θα προσεληνωθεί και θα γίνει έτσι η πρώτη γυναίκα που πατά το έδαφος της Σελήνης. Στη συνέχεια θα δημιουργηθεί η Σεληνιακή Πύλη, ο διαστημικός σταθμός σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη, και στη συνέχεια βάσεις μόνιμης διαμονής αστροναυτών στο φεγγάρι.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1407351/gkro-plan-sti-selini-ekane-to-orion-meta-apo-mini-thriler-exafanisis-vinteo/
 

[Δροσος Γεωργιος]

NASA: To Orion κατέρριψε ιστορικό ρεκόρ απόστασης από τη Γη.

Δέκα ημέρες μετά την εκτόξευσή του από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ στη Φλόριντα, το Orion της NASA έσπασε το ρεκόρ που ίσχυε εδώ και 50 και πλέον χρόνια για τη μεγαλύτερη απόσταση από τη Γη στην οποία έχει ταξιδέψει σκάφος σχεδιασμένο για ανθρώπους.Τρία ανδρείκελα είναι οι μόνοι επιβαίνοντες της αποστολής Artemis I, τελευταίας πρόβας για την επιστροφή των αμερικανών αστροναυτών στη Σελήνη.Την Παρασκευή το Orion τέθηκε σε τροχιά γύρω από το φεγγάρι και την επόμενη ημέρα, στις 14.42 ώρα Ελλάδας την Κυριακή, έσπασε το ρεκόρ απόστασης για «σκάφος σχεδιασμένο να μεταφέρει ανθρώπους στο Διάστημα και να τους επιστρέφει με ασφάλεια στη Γη».Το ρεκόρ των 400.171 χιλιομέτρων είχε τεθεί το 1970 από την αποστολή Apollo 13, ανέφερε η NASA.

 

 

Το Orion συνεχίζει τώρα να απομακρύνεται και θα πετύχει νέο ρεκόρ στις 23.13 ώρα Ελλάδας την Δευτέρα, όταν θα βρίσκεται σχεδόν 435.000 χιλιάδες χιλιόμετρα από τη Γη.Συγκριτικά, η μέση απόσταση της Γης από τη Σελήνη είναι 384.000 χιλιόμετρα. Αυτή είναι και η μέγιστη απόσταση στην οποία έχουν φτάσει άνθρωποι μέχρι σήμερα.

Αριστερά, selfie του Orion καθώς πλησίαζε τη Σελήνη στα δεξιά. Στη μέση διακρίνεται η Γη (NASA TV)

Το Orion έχει τεθεί σε τροχιά σε απόσταση 64-81 χιλιάδων χιλιομέτρων από τη σεληνιακή επιφάνεια. Η τροχιά είναι τόσο μεγάλη ώστε το σκάφος θα προλάβει να συμπληρώσει μόνο μισή περιφορά πριν πάρει το δρόμο της επιστροφής. Στη διάρκεια της πτήσης, η οποία δεν απαιτεί πολλά καύσιμα, η NASA θα ελέγξει τα συστήματα και τις επιδόσεις του σκάφους.

Αν όλα προχωρήσουν σύμφωνα με το σχέδιο, το Orion θα πέσει με αλεξίπτωτο στον Ειρηνικό στις 11 Δεκεμβρίου.Η επόμενη αποστολή, Artemis II, θα είναι ουσιαστικά μια επανάληψη της ίδιας πτήσης αλλά με πλήρωμα.Η πρώτη αποστολή προσσελήνωσης δεν αναμένεται πριν από το 2025 και θα πραγματοποιηθεί με τη βοήθεια της SpaceX, η οποία θα προσφέρει το σκάφος με το οποίο οι αστροναύτες θα μεταφερθούν από το Orion στην επιφάνεια του φεγγαριού.

https://www.in.gr/2022/11/27/b-science/space/nasa-orion-katerripse-istoriko-rekor-apostasis-apo-ti-gi/

[Δροσος Γεωργιος]

Έκλειψη της Γης από την Σελήνη.

To διαστημικό σκάφος της NASA Orion φωτογράφισε χτες (28/11/22) την Γη και την Σελήνη ενώ βρισκόταν σε απόσταση 435.000 χιλιόμετρα από τη Γη:

Έχετε δει ποτέ έκλειψη της Γης από την ‘αθέατη’ πλευρά της Σελήνης;

Δείτε απευθείας τις εικόνες που στέλνει το διαστημικό σκάφος Orion ΕΔΩ: 

https://video.ibm.com/channel/b4dEcL3bJKW

https://physicsgg.me/2022/11/29/εκλειψη-της-γης-από-την-σελήνη/

Το επεξεργάστηκε Νοέμβριος 29, 2022 ο Δροσος Γεωργιος

[Δροσος Γεωργιος]

Μια ελληνική εταιρεία στη Σεληνιακή Πύλη.

Η Σεληνιακή Πύλη θα μπει σε τροχιά στο φεγγάρι το 2027 (πηγή φωτό NASA)

Η ελληνική εταιρεία SPARC συμμετέχει στο πρόγραμμα δημιουργίας του διαστημικού σταθμού που θα εγκατασταθεί κοντά στη Σεληνη.H SPARC είναι μια ολιγομελής ελληνική εταιρεία που ιδρύθηκε το 2016 από ερευνητές που συναντήθηκαν σε ερευνητικά και πανεπιστημιακά ιδρύματα. Σκοπός της εταιρείας είναι η εκπόνηση ερευνητικών μελετών και η υποστήριξη οργανισμών και εταιρειών που σχεδιάζουν, υλοποιούν και διαχειρίζονται επιχειρησιακά διαστημικές αποστολές. Ανάμεσα στα ερευνητικά πρότζεκτ που συμμετέχει η SPARC είναι και αυτό της μελέτης της ακτινοβολίας που θα δέχονται τα πληρώματα της Σεληνιακής Πύλης, του διαστημικού σταθμού που θα κατασκευαστεί στη Σελήνη από την NASA και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος. Η Σεληνιακή Πύλη θα δημιουργηθεί σύμφωνα με τον προγραμματισμό μέχρι το 2027 στο πλαίσιο του προγράμματος Artemis της NASA η πρώτη αποστολή της οποίας βρίσκεται εδώ και λίγες μέρες στη Σελήνη και αποτελεί επίκεντρο του παγκόσμιου ενδιαφέροντος.Ο Ίνγκμαρ Σέργιος Σάντμπεργκ διευθύνων σύμβουλος της  SPARC, Space Applications & Research Consultancy μίλησε στη «Ναυτεμπορική» για αυτό το ενδιαφέρον όσο και εντυπωσιακό εγχείρημα.«Έχουμε την τιμή να συμμετέχουμε στην διεθνή επιστημονική ομάδα εργασίας για την Ηλιοφυσική και την Διαστημική Ακτινοβολία της Σεληνιακής Πύλης όπου συμβάλουμε στην προετοιμασία και στις διαδικασίες λήψης, ανάλυσης και βαθμονόμησης των μετρήσεων της συστοιχίας των ανιχνευτών ακτινοβολίας ERSA του ΕΟΔ. Η αξιοποίηση των μετρήσεων από την ERSA θα συμβάλλει στην προστασία του πληρώματος των αστροναυτών της Διαστημικής Πύλης και στην μελέτη του διαστημικού καιρού και περιβάλλοντος στο φυσικό δορυφόρο της Γης»

Σε ποιους τομείς δραστηριοποιείται κυρίως η SPARC;

Βασικό αντικείμενο είναι η μελέτη του διαστημικού περιβάλλοντος και του διαστημικού καιρού. Μας ενδιαφέρει κυρίως η επιτήρηση, η μοντελοποίηση και η πρόγνωση της σωματιδιακής ακτινοβολίας στο εγγύς γεωδιάστημα για την προστασία των δορυφόρων αλλά και επανδρωμένων αποστολών. Αναπτύσσουμε εξιδεικευμένα υπολογιστικά εργαλεία για την επεξεργασία και βαθμονόμηση των πρωτογενών μετρήσεων ανιχνευτών σωματιδιακής ακτινοβολίας του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ΕΟΔ). Η υλοποίηση του λογισμικού ανάλυσης και εξόρυξης δεδομένων από τις μετρήσεις των ανιχνευτών σωματιδιακής ακτινοβολίας των δορυφόρων Galileo του Ευρωπαικού προγράμματος πλοήγησης – ήταν ένα από τα πρώτα έργα που αναλάβαμε – μέσω ανοιχτού διαγωνισμού – από το Ευρωπαϊκό Κέντρο για τη Διαστημική Έρευνα και την Τεχνολογία του ΕΟΔ κάτι το οποίο συνέβαλε στην ανάδειξη της εταιρείας μας.Την τελευταία διετία υλοποιούμε την ανάπτυξη του λογισμικού – για λογαριασμό του Ευρωπαϊκού Κέντρου Διαστημικών Επιχειρήσεων (ESOC) του ΕΟΔ – για την επεξεργασία και την δημιουργία βάσεων δεδομένων των μετρήσεων ενεργητικών ηλεκτρονίων και πρωτονίων των ανιχνευτών επόμενης γενιάς – Next Generation Radiation Monitors (NGRM). Ουσιαστικά, είμαστε η υπεύθυνη ομάδα για την ανάλυση και βαθμονόμηση των μετρήσεων από το NGRM στον δορυφόρο γεωσύγχρονης τροχιας EDRS-C, στον δορυφόρο χαμηλής τροχιάς Copernicus Sentinel-6 Michael Freilich ενώ αναμένουμε τις πρωτογενείς μετρήσεις της τρίτης μονάδας NGRM από τον δορυφόρο Meteosat Third Generation-Imager 1, η εκτόξευση του οποίου είναι προγραμματισμένη για τις επόμενες εβδομάδες.

Σε τι βοηθούν αυτές οι μετρήσεις;

Η αξιοποίηση μετρήσεων από διαφορετικές τροχιές και σημεία της γήινης μαγνητόσφαιρας είναι καθοριστικός παράγοντας για την πρόγνωση φαινομένων που σχετίζονται με τον διαστημικό καιρό. Το λογισμικό και οι βάσεις δεδομενων που η εταιρεία μας υλοποιεί βρισκονται εγκατεστημένοι σε υπολογιστές του Ευρωπαικού Οργανισμού Διαστήματος και παρέχουν σε πραγματικό χρόνο πολύτιμες πληροφορίες για το διαστημικό περιβάλλον, σε διαχειριστές δορυφόρων και χρήστες υπηρεσιών διαστημικού καιρού. Πέρα από την ανάλυση και βαθμονόμηση δορυφορικών μετρήσεων, αναπτύσσουμε μοντέλα για την περιγραφή και την πρόγνωση της σωματιδιακης ακτινοβολίας από πληθυσμούς ενεργητικών σωματιδίων στο γεωδιάστημα – ως αποτέλεσμα των ηλιακών καταιγίδων –  και στις ζώνες ακτινοβολίας Van Allen. Την τελευταία τριετία συμμετέχουμε στην βελτιστοποίηση του διεθνούς μοντέλου για την περιγραφή της σωματιδιακής ακτινοβολίας. Η επόμενη έκδοση του μοντέλου, την ανάπτυξη του οποίου καθοδηγεί το Air Force Research Laboratory, θα έχει και την υπογραφή της εταιρείας μας με την υποστήριξη του ΕΟΔ. Η δική μας συνδρομή εστιάζει κυρίως στην μοντελοποίηση των πληθυσμών ενεργητικών σωματιδίων στις ηλιακές καταιγίδες, στην βελτιστοποίηση υπολογιστικών μεθόδων για την στατιστική περιγραφή των ζωνών ακτινοβολίας Van Allen και τέλος, στην παροχή μιας σειράς επεξεργασμένων δεδομένων από ευρωπαϊκές αποστολές.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1411456/mia-elliniki-etaireia-sti-seliniaki-pyli/

[Δροσος Γεωργιος]

Επιμένει ο Τζεφ Μπέζος στην κατασκευή δικής του σεληνακάτου για το πρόγραμμα Artemis.

Το αφεντικό της Amazon μετά την πρώτη αποτυχημένη προσπάθεια επανέρχεται με νέα πρόταση για ένα σκάφος προσελήνωσης των αστροναυτών της NASA.Τα τελευταία χρόνια Τζεφ Μπέζος και Ελον Μασκ ανταγωνίζονται για την πρωτοκαθεδρία στη λίστα των πλουσιότερων ανθρώπων στον κόσμο αλλά και για την συνεργασία των διαστημικών τους υπηρεσιών με την NASA. Στο πλαίσιο του προγράμματος Artemis της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας θα πραγματοποιηθούν επανδρωμένες αποστολές στη Σελήνη. Η NASA αποφάσισε να αναζητήσει στον ιδιωτικό τομέα την κατασκευή της σεληνακάτου, του σκάφους δηλαδή που θα μεταφέρει τους αστροναύτες στην επιφάνεια του φυσικού μας δορυφόρου αφού φτάσουν εκεί με το διαστημόπλοιο τους.Η Blue Origin του Μπέζος και η Space X του Μασκ πρότειναν στην NASA τις σεληνακάτους που είχαν σχεδιάσει και η αμερικανική διαστημική υπηρεσία επέλεξε αυτή της Space X προκαλώντας τότε την οργή του Μπέζος που είχε απειλήσει να κινηθεί ακόμη και δικαστικά εναντίον αυτής της απόφασης. Τελικά με βαριά καρδιά παραδέχτηκε την ήττα του και τώρα που η NASA ανακοίνωσε τη διεξαγωγή νέου διαγωνισμού για μια δεύτερη σεληνάκατο που θα αποτελεί εναλλακτική λύση στην περίπτωση που δεν πάει κάτι καλά με την σεληνάκατο που κατασκευάζει η Space X ο Τζεφ Μπέζος επανήλθε.Ο ιδρυτής και επικεφαλής της Amazon αποφάσισε να ξαναπάρει μέρος στον διαγωνισμό αλλά αυτή την φορά αποφάσισε να έχει μαζί του και πολύ ισχυρούς σε πολλά επίπεδα και τεχνοκρατικά αλλά και επιρροής «συμπαίκτες». Η Blue Origin κατέθεσε πρόταση για αυτή την δεύτερη σεληνάκατο από κοινού μαζί με την Boeing και την Lockheed Martin, δύο αεροναυπηγικούς κολοσσούς που έχουν μακρά και στενή σχέση συνεργασίας με την NASA. Η πρόταση αυτή μοιάζει μονόδρομος για την NASA ώστε να την κάνει αποδεκτή αλλά δεδομένης της προσωπικότητας του Ελον Μασκ δεν θα μπορούσαμε να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο να προσπαθήσει να… τρολάρει την όλη διαδικασία καταθέτοντας πρόταση και για τη δεύτερη σεληνάκατο.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1413649/epimenei-o-tzef-mpezos-stin-kataskeyi-dikis-toy-selinakatoy-gia-to-programma-artemis/

[Δροσος Γεωργιος]

Πώς μια πέτρα από τη Σελήνη έφτασε στη Λευκωσία με καθυστέρηση μισού αιώνα.

Το πολύτιμο δείγμα είχε χαθεί μετά την τουρκική εισβολή το 1974

Μια μικρή πέτρα από τη Σελήνη που έστειλαν ως δώρο οι ΗΠΑ στις αρχές της δεκαετίας του 1970 έφτασε τελικά στην Κύπρο με καθυστέρηση σχεδόν πέντε δεκαετιών.Το σεληνιακό πετραδάκι, βάρους 1,1 γραμμαρίων, μεταφέρθηκε στη Γη το 1972 από τους αστροναύτες του Apollo 17, της τελευταίας αποστολής προσσελήνωσης που έχουν πραγματοποιήσει μέχρι σήμερα οι ΗΠΑ.«Αποκτήσαμε επιτέλους το σεληνιακό πέτρωμα και πιστεύουμε ότι είναι η τέλεια χρονική συγκυρία καθώς φέτος συμπληρώνονται 50 χρόνια από τη μεταφορά του στη Γη» δήλωσε στο Associated Press ο αστρονόμος Γιώργος Δανός, πρόεδρος του Κυπριακού Οργανισμού Εξερεύνησης του Διαστήματος (CSEO).Σφραγισμένη σε ένα πλαστικό ημισφαίριο, η πέτρα πρόκειται να παραδοθεί επισήμως στην Κύπρο στη διάρκεια τελετής στο προεδρικό μέγαρο στις 16 Δεκεμβρίου, τρεις ημέρες πριν συμπληρωθούν 50 χρόνια από την επιστροφή του Apollo 17 στις 19 Δεκεμβρίου 1972.

Ο Gene Cernan στη Σελήνη κατά τη διάρεκια της αποστολής Apollo 17

Από την περασμένη Πέμπτη όμως το απόκτημα πρωταγωνιστεί σε έκθεση του CSEO στην Λευκωσία για την επέτειο των 50 ετών. Η πλακέτα  του εκθέματος γράφει «Αυτό το θραύσμα είναι τμήμα πετρώματος από την πεδιάδα Taurus Littrow της Σελήνης. Δωρίζεται ως σύμβολο ενότητας και μεταφέρει την ελπίδα του αμερικανικού λαού για έναν ειρηνικό κόσμο».Το θραύσμα είναι ένα από τα 270 σεληνιακά δείγματα που η κυβέρνηση Νίξον είχε δωρίσει σε διάφορες χώρες.Είχε μεταφερθεί στην Κύπρο αλλά εξαφανίστηκε λίγο μετά την τουρκική εισβολή το 1974, τη χρονιά που δολοφονήθηκε και ο αμερικανός πρεσβευτής στην Κύπρο Ρότζερ Ντέιβις.Ο Τζόζεφ Γκούτχαϊνς του Πανεπιστημίου της Αριζόνα, ο οποίος είχε εργαστεί παλαιότερα για τη NASA με αντικείμενο τον εντοπισμό χαμένων σεληνιακών δειγμάτων, ανέφερε στο AP ότι το θραύσμα βρισκόταν επί δεκαετίες στην κατοχή ενός συγγενή αμερικανού διπλωμάτη που εργαζόταν το 1974 στην αμερικανική πρεσβεία στη Λευκωσία.Ο Γκούτχαϊνς δήλωσε πως το 2019 άσκησε ο ίδιος πίεση στον κάτοχο να «κάνει το σωστό» και να επιστρέψει το δείγμα στη NASA, κάτι που έκανε πέντε μήνες αργότερα.Το δείγμα επιστρέφεται τώρα στην Κύπρο έπειτα από μεσολάβηση του κ. Δανού.

https://physicsgg.me/2022/12/12/πώς-μια-πέτρα-από-τη-σελήνη-έφτασε-στη-λ/

[Δροσος Γεωργιος]

Σελήνη: Ιαπωνική startup γράφει ιστορία με την πρώτη εμπορική αποστολή στην επιφάνεια

Η ispace ελπίζει ότι από το 2025 θα μεταφέρει εμπορικά φορτία στη Σελήνη.

Ποντάροντας στις προοπτικές της λεγόμενης σεληνιακής οικονομίας, ιαπωνική startup εκτόξευσε την πρώτη εμπορική σεληνάκατο, η οποία προγραμματίζεται να φτάσει στον προορισμό της τον Απρίλιο.Η αποστολή Hakuto-R της ispace Inc. αναχώρησε τοποθετημένη στην κορυφή πυραύλου της SpaceX που εκτοξεύτηκε την Κυριακή από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ της Φλόριντα, έπειτα από μια σειρά αναβολών για τεχνικούς λόγους.Κατά σύμπτωση η εκτόξευση πραγματοποιήθηκε λίγο πριν επιστρέψει στη Γη η ρομποτική αποστολή Artemis I, τελική πρόβα πριν από την επιστροφή των αμερικανών αστροναυτών στη Σελήνη.

Μέχρι σήμερα, μόνοι οι ΗΠΑ, η Ρωσία και η Κίνα έχουν πραγματοποιήσει ελεγχόμενες προσσεληνώσεις, ενώ καμία εταιρεία δεν έχει φτάσει στην επιφάνεια του φεγγαριού.Η επιτυχία του Hakuto-R, σχολιάζει το Reuters, θα μπορούσε να ενισχύσει τη διαστημική συνεργασία ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Ιαπωνία, την ώρα που η Κίνα αυξάνει τον ανταγωνισμό στο Διάστημα.Το όνομα Hakuto αφορά το άσπρο κουνέλι που ζει στο φεγγάρι σύμφωνα με την ιαπωνική μυθολογία. H αποστολή είχε φτάσει στους φιναλίστ του διαγωνισμού Lunar XPrize της Google, τελικά όμως υλοποιείται ως εμπορικό πρότζεκτ.Το σκάφος θα ακολουθήσει μια ασυνήθιστα μεγάλη διαδρομή μέχρι τη Σελήνη προκειμένου να εξοικονομηθούν καύσιμα. Λίγο πριν επιχειρήσει την κρίσιμη προσσελήνωση τον Απρίλιο, θα απελευθερώσει έναν μικρό δορυφόρο της NASA που θα τεθεί σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη και θα χρησιμοποιήσει μια υπέρυθρη κάμερα για να αναζητήσει αποθέσεις πάγου νερού στο υπέδαφος.H επιχείρηση της εκτόξευσης μεταδόθηκε ζωντανά στο Διαστημικό Κέντρο «Μοχάμεντ μπιν Ρασίντ» στο Ντουμπάι (Reuters)Όταν τελικά αγγίξει τη σεληνιακή επιφάνεια, η σεληνάκατος M1 θα απελευθερώσει δύο μικρά ρομπότ, ένα δίτροχο ρομπότ σε μέγεθος μπάλας του τένις, το οποίο ανέπτυξε η ιαπωνική διαστημική υπηρεσία JAXA, και ένα λίγο μεγαλύτερο τετράτροχο ρομπότ από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.Η ispace ελπίζει ότι από το 2025 θα μεταφέρει εμπορικά φορτία στη Σελήνη στο πλαίσιο συμβολαίου που έχει ήδη συνάψει με τη NASA, ενώ το 2040 φιλοδοξεί να εγκαινιάσει σεληνιακή αποικία.https://www.tanea.gr/2022/12/12/science-technology/selini-iaponiki-startup-grafei-istoria-me-tin-proti-emporiki-apostoli-stin-epifaneia/

[Δροσος Γεωργιος]

Από την εκτόξευση μέχρι την προσθαλάσσωση.

Ένα εντυπωσιακό βίντεο με τα επιλεγμένα στιγμιότυπα της NASA από το ταξίδι του Orion γύρω από τη Σελήνη:

https://physicsgg.me/2022/12/12/από-την-εκτόξευση-μέχρι-την-προσθαλάσ/

[Δροσος Γεωργιος]

Η Σελήνη μάς καλεί ξανά,

Πενήντα χρόνια από την επιστροφή του «Απόλλων 17»

Πριν από μισό αιώνα, οι αστροναύτες της NASA Γιουτζίν Σέρναν και Χάρισον Σμιτ αποχαιρέτησαν το φεγγάρι, γράφοντας «τέλος» στην ιστορία των επανδρωμένων αποστολών στον φυσικό μας δορυφόρο. Φέτος το «Αρτεμις 1» πραγματοποίησε τροχιές γύρω από τη Σελήνη και επέστρεψε απρόσκοπτα βουτώντας στον Ειρηνικό Ωκεανό στις 11 Δεκεμβρίου, την ίδια ημερομηνία, που πριν από 50 χρόνια, οι Σμιτ και Σέρναν βρέθηκαν για τελευταία φορά πάνω στη Σελήνη. Φωτ. NASA via The New York Times.

Πριν από μισό αιώνα, στις 14 Δεκεμβρίου 1972, οι αστροναύτες της NASA Γιουτζίν Σέρναν και Χάρισον Σμιτ αποχαιρέτησαν τη Σελήνη, γράφοντας «τέλος» στην ιστορία των επανδρωμένων αποστολών στον φυσικό μας δορυφόρο. Δύο χρόνια νωρίτερα, άλλωστε, είχαν ακυρωθεί τα σχέδια για τη συνέχιση του προγράμματος «Απόλλων». Οι δύο αστροναύτες επέστρεψαν στον θάλαμο διακυβέρνησης, όπου τους περίμενε ο Ρόναλντ Εβανς, το τρίτο μέλος, και ξεκίνησαν το ταξίδι της επιστροφής.Η επέτειος της Τετάρτης είναι για τους λάτρεις της διαστημικής εξερεύνησης πάντα μελαγχολική, καθώς σηματοδοτεί το γκρέμισμα μιας γέφυρας φτιαγμένης με επινοητικότητα, τεχνολογία και πολλά χρήματα, που συνέδεσε πρόσκαιρα τη Γη με τη Σελήνη. Η φετινή επέτειος είναι πιο αισιόδοξη. Το «Aρτεμις 1», πρώτη αποστολή του ομώνυμου προγράμματος, προσέγγισε τη Σελήνη, πραγματοποίησε τροχιές γύρω από αυτή και επέστρεψε απρόσκοπτα βουτώντας στον Ειρηνικό Ωκεανό στις 11 Δεκεμβρίου, την ίδια ημερομηνία που μισό αιώνα νωρίτερα οι Σμιτ και Σέρναν βρέθηκαν για τελευταία φορά πάνω στη Σελήνη.

Δρόμος για το «Αρτεμις 3»

Το μη επανδρωμένο «Αρτεμις 1» θα διαδεχθεί το «Αρτεμις 2» που θα πραγματοποιήσει, με τετραμελές πλήρωμα, τροχιά γύρω από τη Σελήνη προτού επιστρέψει στον πλανήτη μας, ανοίγοντας διάπλατα τον δρόμο για το «Αρτεμις 3» που θα μεταφέρει αστροναύτες στη σεληνιακή επιφάνεια. Το μήνυμα είναι σαφές: επιστρέφουμε στη Σελήνη.To 1972 o πόλεμος στο Βιετνάμ, ο πόλεμος κατά της φτώχειας και o σκεπτικισμός της κοινής γνώμης για τη διαστημική εξερεύνηση δεν επέτρεψαν τη συνέχιση του προγράμματος «Απόλλων». Η δουλειά που κληροδότησαν οι τελευταίοι «περιπατητές» της Σελήνης στην παγκόσμια κοινότητα είναι ιδιαίτερα σημαντική. Τα δείγματα ορυκτών που συνέλεξαν με αυτά των προηγούμενων αποστολών αποτέλεσαν τον ακρογωνιαίο λίθο για την ανάπτυξη της σεληνιακής επιστήμης. Εκτοτε η επιστημονική κοινότητα ανέμενε την ημέρα που ο άνθρωπος θα επέστρεφε στη Σελήνη, όπως θα συμβεί με το πρόγραμμα «Αρτεμις».Παρά την πάροδο μισού αιώνα, η αντιπαράθεση για την ανάγκη επιστροφής, τόσο για τον λόγο όσο και για τον τρόπο, στη Σελήνη εξακολουθεί να μαίνεται.Οταν το πλήρωμα του «Απόλλων 17» ξεκίνησε το ταξίδι της επιστροφής, εκείνο τον ιδιαίτερα θερμό Δεκέμβριο του 1972, δελφίνια κολυμπούσαν στον ποταμό Γιανγκ Τσε, χρυσοί βάτραχοι χοροπηδούσαν στα τροπικά δάση της Κόστα Ρίκα και ζούσαν δύο βόρειοι λευκοί ρινόκεροι. Πενήντα χρόνια αργότερα, όταν το «Αρτεμις 1» επέστρεψε στη Γη, ο πλανήτης μας είναι αρκετούς βαθμούς Κελσίου θερμότερος και έχουμε αυξηθεί κατά τέσσερα δισεκατομμύρια.

https://physicsgg.me/2022/12/16/η-σελήνη-μάς-καλεί-ξανά/

[Δροσος Γεωργιος]

Μία ελληνική πρόταση για μεταφορά φορτίων στη Σελήνη.

Μια ελληνική εταιρεία έχει σχεδιάσει επαναστατικά οχήματα μεταφοράς μεγάλων φορτίων στο φεγγάρι.Θεωρείται πλέον δεδομένο ότι η Σελήνη θα αποτελέσει πεδίο έντονου ενδιαφέροντος τα προσεχή χρόνια όχι μόνο από κρατικές διαστημικές εταιρείες που έχουν ανακοινώσει σειρά προγραμμάτων εξερεύνησης και δημιουργίας επανδρωμένων εγκαταστάσεων στο φυσικό μας δορυφόρο αλλά και από ιδιωτικές εταιρείες που βλέπουν το φεγγάρι ως ένα τόπο τουριστικής αλλά και εξορυκτικής εκμετάλλευσης.Η διαχείριση μεγάλων φορτίων στο περιβάλλον της Σελήνης είναι ένας τομέας που σύντομα θα απασχολήσει την ανθρωπότητα και κάπου εδώ έρχεται μια ελληνική εταιρεία να παρουσιάσει τις δικές της ενδιαφέρουσες προτάσεις. Πρόκειται για την εταιρεία Σεληνοδρόμια Ι.Κ.Ε. (LUNAR CARGO P.C.) η οποία φιλοδοξεί να συμμετέχει στην διεκδίκηση κομματιού από την πίτα της μεταφοράς φορτίων στη Σελήνη, πίτα που σύμφωνα με τους ειδικούς θα έχει αξία 1.2 τρισ. δολάρια μέχρι το 2040.Έχοντας καταθέσει σχετική αίτηση για δύο διπλώματα ευρεσιτεχνίας από το 2021 ο ιδρυτής της εταιρείας Χαράλαμπος Κοσμάς μιλάει στο Naftemporiki.gr για τις μεθόδους προσελήνωσης αλλά και τα οχήματα μεταφοράς που έχει σχεδιάσει Η μία μέθοδος αφορά προσελήνωση μεγάλων φορτίων, και θα υλοποιηθεί μέσω ενός διαστημικού οχήματος σε σχήμα τροχού (με την ονομασία OPLONAS), που θα προσεληνωθεί στην μεγαλύτερη επίπεδη επιφάνεια της Σελήνης “Ωκεανός των καταιγίδων” (Oceanus Procellarum). Η δεύτερη μέθοδος (με την ονομασία MACEDONAS) αφορά μικρά φορτία (<1 κιλό) και θα υλοποιηθεί επάνω στην επιφάνεια της Σελήνης, σε κάποιο ψηλό σημείο (βουνό η στεφάνι κρατήρα) ως ένα σύστημα μηχανικής “αρπαγής” και επιβράδυνσης των φορτίων, με υλικά (ιμάντες και σύρματα) προερχόμενα από το OPLONAS.

Η έκρηξη στην ζήτηση μεταφορών για τη Σελήνη οφείλεται σε μια σειρά παραγόντων μεταξύ των οποίων και η αναμενόμενη εδώ και πολλά χρόνια εμπορική εκμετάλλευση της τεχνολογίας σύντηξης. Αν και είχε επιτευχθεί σύντηξη με μείγμα Δευτερίoυ Τριτίου εδώ και δεκαετίες, η έλλειψη Ηλίου-3 απο τη Γη δεν επιτρέπει την πλήρη αξιοποίηση της τεχνολογίας. Σύμφωνα με εκτιμήσεις 24 τόνοι Ήλιο-3 μπορούν να προσφέρουν όση ενέργεια χρειάζεται η Αμερική για ένα χρόνο. Η αξία ενός κιλού είναι 3 δις. δολάρια, και η Σελήνη υπολογίζεται ότι σελήνη εχει 1.1 δις τόνους Ηλιο-3.

Πώς προέκυψε η ιδέα των δύο συστημάτων;

Η αρχική ιδέα προέκυψε το 2003 όταν διάβασα σε τεύχος του περιοδικού New-Scientist για την ανακάλυψη από την TOYOTA ενός κράματος με βάση το τιτάνιο πού είχε ελαστικές ιδιότητες και θα μπορούσε να αντέξει επανειλημμένες κρούσεις χωρίς παραμόρφωση ή κόπωση. Το ονομάσανε gummetal (λαστιχο-μέταλλο). Τότε εργαζόμουν στόν EUMETSAT (Darmstadt, DE) ως Project controller στο μεγαλύτερο δορυφορικό έργο της Ευρώπης προϋπολογισμού 2 δισ. και διάρκειας 17 ετών (αν και ο πρώτος δορυφόρος ξεπέρασε κατά πολύ την σχεδιασθείσα διάρκεια ζωής, και αποδείχθηκε ο μακροβιότερος μετεωρολογικός δορυφόρος όλων των εποχών με 19.3 χρόνια υπηρεσίας). Ένα άλλο πιο συμβατικό κράμα τιτανίου (Ti-6Al-4V) ήταν το βασικό υλικό πολλών εξαρτημάτων του δορυφόρου, και αμέσως σκέφτηκα ότι ένα διαστημικό όχημα με το gummetal θα είχε πιο πολλές πιθανότητες επιβίωσης σε περίπτωση εφαπτόμενης προσελήνωσης, σε κάποια από τις πεδιάδες. Το σχετικό κράμα χρησιμοποιείται εμπορικά σήμερα σε σκελετούς γυαλιών(οπτικής) και στα σιδεράκια ορθοδοντοτεχντικής.Είχε ήδη προηγηθεί συζήτηση (στα πλαίσια φιλοσοφικών αναζητήσεων) με ένα Ελβετό βετεράνο της διαστημικής βιομηχανίας (Dr. Marco Bernasconi) που μού είχε περιγράψει την ιδέα ενός πρωτοπόρου των Σεληνιακών σχεδίων της δεκαετίας του 70, του Ehrike Krafft για τήν κατασκευή ενός διαστημοπλοίου μέ “πέδιλα” για προσελήνωση σε προπαρασκευασμένο διάδρομο με κοσκινισμένο ρεγόλιθο.Στην συνέχεια (2008) παρουσίασα στα πλαίσια ενός συμβολαίου με την Thales Alenia Space, (στα πλαίσια της ανατεθείσης σε αυτούς από την ESA, μελέτης για την εξερεύνηση της Σελήνης), μια απλή υλοποίηση της ιδέας, με την μορφή κοίλης μπάλας, σάν τρισδιάστατη υλοποίηση του ήλιου της Βεργίνας. Bελτίωσα τον σχεδιασμό, μετατρέποντας την μπάλα σε κύλινδρο και αντικαθιστώντας τις προστατευτικές ακίδες με ένα μεγάλο κυλινδρικό πέλμα, που θα συγκρατούνταν από τον κύλινδρο με ιμάντες υψηλής εφελκυστικής αντοχής και το όλο σύσταμα θα έμοιαζε με τροχό. Το πέλμα μαζί με τους ιμάντες θα έπρεπε να μπεί σε περιστροφή γύρω από τον κύλινδρο για να εξισωθεί η ταχύτητα περιστροφής ενός σημείου του πέλματος με την ταχύτητα που “τρέχει” το έδαφος (σε σχέση με το OPLONAS) κατά την προσελήνωση.Οι υπολογισμοί, σχετικά με τις φυγόκεντρες δυνάμεις που θα ασκηθούν από το πέλμα κατά την ιδιοπεριστροφή ακύρωσαν την επιλογή του gummetal σαν συνδετικό υλικό ανάμεσα στον κύλινδρο και το πέλμα, αλλά ευτυχώς δύο άλλα υλικά Zylon/Dyneema μπορούν να ικανοποιήσουν τις ακραίες απαιτήσεις εφελκυστικής αντοχής. Έτσι το gummetal θα χρησιμεύσει μόνο στο πέλμα. Επειδή το OPLONAS υπόκειται σε περιορισμούς όσον αφορά τις περιοχές που μπορεί να προσεληνωθεί, (καθ ότι απαιτεί πεδιάδες), και επίσης αναζητούσα τι θα μπορούσαμε να κάνουμε με τα υλικά gummetal και Zylon/Dyneema, μετά την προσελήνωση, προέκυψε το MACEDONAS, το οποίο μπορεί να εγκατασταθεί σε οποιοδήποτε υψηλό σημείο (βουνό ή στεφάνι κρατήρα).

Ο OPLONAS στην τελική του μορφή (Experimetal Offworld Systems)

 

Τι ακριβώς κάνουν με απλά λόγια αυτά τα συστήματα; Τι είδους εργασίες και εφαρμογές μπορούν να εκτελέσουν;

Φρενάρουν τα φορτία από την τροχιακή ταχύτητα (1.6 km /sec) σε κατάσταση ηρεμίας, με μηχανικά μέσα, χωρίς την χρήση καυσίμου και φυσικά χωρίς κινητήρες επιβράδυνσης.  Όλα τα υλικά του OPLONAS είναι επαναχρησιμοποιήσιμα. Ο μέν κύλινδρος προστασίας του φορτίου μπορεί στην συνέχεια να γίνει χώρος ενδιαίτησης, οι δέ ιμάντες μπορούν να υλοποιήσουν ένα MACEDONAS. Επίσης θα προετοιμάσουν το έδαφος για ακόμα πιο αποτελεσματικά συστήματα προσελήνωσης. Δίτροχους OPLONAS και MACEDONAS με ηλεκτρομαγνητική πέδηση.

Πόσο χρόνο απαιτεί η κατασκευή τους και ποιο το πιθανό κόστος;

Η κατασκευή όλου του συστήματος θα διαρκέσει 5 με 8 χρόνια. Κόστος από 2 με 5 δισ. Το βέλτιστο μέγεθος και κατά συνέπεια κόστος, αλλά και η βέλτιστη ταχύτητα υλοποίησης θα εξαρτηθεί από εμπορικές παραμέτρους. Όσο πιο πολύ βιάζεται η αγορά και είναι διατεθειμένη να πληρώσει “γρηγορόσημο” τόσο θα επιταχύνουμε και εμείς με διπλές βάρδιες κλπ. Αυτό θα μπορέσει να εκτιμηθεί με ακρίβεια όταν μπορέσουμε και εμείς να δεσμευτούμε με συγκεκριμένα στοιχεία κόστους και παραδόσεων. Η πολυπλοκότητα του έργου πάντως και ειδικότερα η κατασκευή ειδικών εγκαταστάσεων για δοκιμές αντοχής και πιστοποίηση δεν επιτρέπουν υλοποίηση σε λιγότερο από 5 χρόνια. Ένας δορυφόρος γεωστατικής τροχιάς χρειάζεται 2.5 με 3.5 χρόνια. Επίσης ο ρυθμός κατασκευής των δύο συστημάτων θα εξαρτηθεί από τον ρυθμό υλοποίησης έργων τών ESA & NASA σχετικά με τηλεπικοινωνιακές υποδομές στην Σελήνη και υπηρεσίες πλοήγησης. Δεν συμφέρει να τρέχουμε και να πρέπει να φτιάξουμε αυτές τις υποδομές μόνοι μας. Επίσης οι βάσεις που θα υλοποιήσουν θα είναι οι βασικοί πελάτες μας. Δεν έχει νόημα να προτρέχουμε.

Έχει υπάρξει ενδιαφέρον από κάποια διαστημική υπηρεσία ή κάποια ιδιωτική διαστημική εταιρεία;

Πέραν από σχόλια πολλών ειδικών του διαστήματος που το χαρακτηρίζουν “inspirational” ή “fascinating”, είχα πρόσκληση από εκδότη εξωτερικού να γράψω σχετικό βιβλίο, από έναν παραγωγό του Bloomberg TV να κάνουν εκπομπή, αλλά το πιο σημαντικό είναι η πρόσφατη διάκριση στα πλαίσια το Ευρωπαϊκού διαγωνισμού καινοτομίας στο διάστημα, όπου οι αξιολογητές προέρχονταν από την ESA και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθώς και από τον Σύνδεσμο ευρωπαϊκών διαχειριστών δορυφόρων (ESOA).  Επίσης παρακολουθώ με πρόσκληση τις εργασίες μιας υπηρεσίας που έχει ιδρύσει η NASA (https://lsic.jhuapl.edu/) για την ανάπτυξη τεχνολογιών χρήσιμων για το πρόγραμμα ARTEMIS.

Θα μπορούσαν με κάποιες απαιτούμενες ανά περίπτωση τροποποιήσεις να βρουν εφαρμογή και χρήση αυτά τα συστήματα στη Γη;

Θα έλεγα πως όχι, αλλά η επίπτωση του όλου συστήματος στην Γή θα είναι σωτήρια αφού θα λύσει το ενεργειακό πρόβλημα και το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής, επιτρέποντας την εξόρυξη Ηλίου-3, το ιδανικό καύσιμο για τους αντιδραστήρες σύντηξης.

Σε ποιο διαγωνισμό λάβατε μέρος και τι διάκριση λάβατε;

Ο διαγωνισμός λέγεται “European INNOVATION IN SPACE AWARDS 2022”, και έλαβα την δεύτερη θέση μετά πολλών εμποδίων. Η δική μου καμπάνια έγινε με ένα κινητό μόνο και κατάφερα να έχω τον δεύτερο αριθμό ψήφων, μπροστά από την INMARSAT, μια εταιρεία 7,3 δισ. ευρώ.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1418760/mia-elliniki-protasi-gia-metafora-fortion-sti-selini/

[Δροσος Γεωργιος]

Όταν η ανθρωπότητα είδε τη Γη να… ανατέλλει στο Διάστημα.

Στις 24 Δεκεμβρίου του 1968 τραβήχτηκε από τη Σελήνη μια από τις πιο εμβληματικές εικόνες του πλανήτη μας.

Από την αποστολή του Απόλλων 8 προέκυψε και η διάσημη φωτογραφία της «ανατολής» της Γης (Apollo 8: Χριστούγεννα στη Σελήνη).

Στα τέλη Δεκεμβρίου του 1968 βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη η επανδρωμένη διαστημική αποστολή Apollo 8 της NASA. Ήταν η πρώτη αποστολή στην οποία αστροναύτες θα ταξίδευαν στη Σελήνη και θα έμπαιναν σε τροχιά γύρω από το φυσικό μας δορυφόρο. Η αποστολή αυτή ήταν πολύ σημαντική αφού θα συλλέγονταν μια σειρά από στοιχεία απαραίτητα για την προετοιμασία των επανδρωμένων αποστολών πάνω στην επιφάνεια της Σελήνης που θα ακολουθούσαν τα επόμενα χρόνια.Το πλήρωμα της αποστολής Apollo 8 αποτελούνταν από τους Φρανκ Μπόρμαν, Μπιλ Άντερς και Τζιμ Λόβελ. Στις 24 Δεκεμβρίου καθώς το σκάφος βρισκόταν σε μια διαδικασία περιστροφής πάνω από τον ορίζοντα της Σελήνης άρχισε να ξεπροβάλλει η Γη. Ο Άντερς κατέγραψε την εκπληκτική εικόνα του πλανήτη μας που φαινόταν να ανατέλλει στο διαστημικό σκηνικό που παρατηρούσαν οι αστροναύτες. Η φωτογραφία αυτή ονομάστηκε «Earthrise» (ανατολή Γης) και έγινε μια από τις πιο γνωστές και εμβληματικές εικόνες του πλανήτη μας. Η φωτογραφία αυτή έχει χαρακτηριστεί από ειδικούς ως η «πιο επιδραστική φωτογραφία φυσικού περιβάλλοντος που έχει τραβηχτεί ποτέ«.

Το 2018 η Διεθνής Αστρονομική Ένωση για να τιμήσει αυτό το γεγονός και τον δημιουργό του ονόμασε «Anders’ Earthrise» έναν κρατήρα της Σελήνης διαμέτρου 40 χλμ. που διακρίνεται στην περίφημη φωτογραφία.

https://physicsgg.me/2022/12/24/όταν-η-ανθρωπότητα-είδε-τη-γη-να-ανατ/

[Δροσος Γεωργιος]

NASA: Ο εντυπωσιακός απολογισμός της υπηρεσίας για το 2022.

Μία από τις πιο ισχυρές κρατικές διαστημικές υπηρεσίες στον πλανήτη είναι η NASA. Έχει εμπλακεί είτε με τον έναν είτε με τον άλλο τρόπο στο μεγαλύτερο κομμάτι της δραστηριότητας που εξελίσσεται έξω από τα σύνορα του πλανήτη.Κάθε χρόνο η διαστημική υπηρεσία συμμετέχει ή οργανώνει εκατοντάδες αποστολές και προγράμματα διαστημικής εξερεύνησης. Η NASA δημιούργησε ένα βίντεο με τις πιο σημαντικές στιγμές που σημάδεψαν το 2022 και φέρουν την υπογραφή της.

Ο απολογισμός της NASA για το 2022

Η στιγμή της εκτόξευσης του Artemis 1.Ο πύραυλος Artemis 1 ύψους 100 μέτρων εκτοξεύτηκε από το Διαστημικό Κέντρο Κένεντι ως μέρος της αποστολής της NASA να πάρει τους αστροναύτες πίσω στον δορυφόρο της Γης.Ο Χου επισήμανε ότι η παρακολούθηση της απογείωσης του Artemis ήταν ένα «απίστευτο συναίσθημα» και «ένα όνειρο». Εξήγησε επίσης ότι αν η τρέχουσα πτήση του Artemis ήταν επιτυχής, τότε η επόμενη θα γίνει με πλήρωμα και θα ακολουθήσει μια τρίτη, όπου αστροναύτες θα προσγειωθούν ξανά στη Σελήνη για πρώτη φορά μετά το Apollo 17 πριν από 50 χρόνια, τον Δεκέμβριο του 1972.Μια από τις πιο κρίσιμες φάσεις της αποστολής Artemis I είναι η ασφαλής επιστροφή της μονάδας Orion στη Γη. Θα εισέλθει ξανά στην ατμόσφαιρα του πλανήτη με ταχύτητα 38.000km/h (24.000mph), δηλαδή 32 φορές την ταχύτητα του ήχου και η ασπίδα στην κάτω πλευρά του θα υποβληθεί σε θερμοκρασίες που θα προσεγγίσουν τους 3.000C.Μόλις δοκιμαστεί και αποδειχθεί η ασφάλεια των εξαρτημάτων και των συστημάτων του Artemis, ο Χου δήλωσε ότι το σχέδιο είναι να ζουν άνθρωποι στη Σελήνη «μέσα σε αυτή τη δεκαετία».

Λίγα λόγια για την αμερικανική διαστημική υπηρεσία.Η NASA (National Aeronautics and Space Administration, δηλαδή Εθνική Διοίκηση Αεροναυτικής και Διαστήματος, συχνά γράφεται στα ελληνικά και ως ΝΑΣΑ) είναι κρατικός αμερικανικός οργανισμός που ασχολείται με την εξερεύνηση του διαστήματος, την αεροναυτική και τη μελέτη του περιβάλλοντος της Γης.Ιδρύθηκε στις 29 Ιουλίου του 1958 με την Πράξη Εθνικής Αεροναυτικής και Διαστήματος. Η έδρα της NASA βρίσκεται στην Ουάσινγκτον, ενώ όλες οι εκτοξεύσεις των επανδρωμένων και μη επανδρωμένων διαστημοπλοίων της πραγματοποιούνται στο διαστημικό κέντρο Κένεντι.Το Διαστημικό Λεωφορείο έγινε ο βασικός στόχος της NASA στα τέλη της δεκαετίας του 1970 και στη δεκαετία του 1980, όντας σχεδιασμένο ως ένα συχνά εκτοξεύσιμο και, ως επί το πλείστον, επαναχρησιμοποιούμενο όχημα. το 1985 κατασκευάστηκαν τέσσερα διαστημικά λεωφορεία. Το πρώτο, το «Κολούμπια», εκτοξεύθηκε στις 12 Απριλίου 1981.Οι συνεχιζόμενες έρευνες της NASA περιλαμβάνουν αναλυτικές μελέτες του Άρη και του Κρόνου, και αναλύσεις της Γης και του Ήλιου. Άλλες διαστημοσυσκευές της NASA βρίσκονται καθ’ οδόν προς τον Ερμή και τον Πλούτωνα. Με αποστολές στο Δία να βρίσκονται στο στάδιο του σχεδιασμού, τα δρομολόγια της NASA καλύπτουν πάνω από το μισό Ηλιακό Σύστημα.Επίσης, τελείωσε η σχεδίαση των οχημάτων Orion, που θα αντικαταστήσουν τα διαστημικά λεωφορεία. Αυτά αναμένονται να είναι έτοιμα για την πρώτη επανδρωμένη διαστημική αποστολή το νωρίτερο το 2022, ενώ μέχρι το 2024 θα έχουν πραγματοποιήσει επαναπροσέγγιση της Σελήνης μέσω του προγράμματος «Άρτεμις». Σκοπός του προγράμματος είναι να προσεδαφίσει τον επόμενο άνδρα αλλά και την πρώτη γυναίκα στην Σελήνη.

https://www.in.gr/2022/12/26/b-science/nasa-o-entyposiakos-apologismos-tis-ypiresias-gia-2022/

[Δροσος Γεωργιος]

Το καλεντάρι των αποστολών στη Σελήνη το 2023 (βίντεο)

Τρίτη, 3 Ιανουαρίου 2023 12:22

NASA

Με αμείωτο ρυθμό συνεχίζεται η προσπάθεια κατάκτησης του φυσικού δορυφόρου της Γης.Μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος Apollo της NASA στο πλαίσιο του οποίου πραγματοποιήθηκαν επανδρωμένες αποστολές στη Σελήνη το ενδιαφέρον για τον φυσικό μας δορυφόρο ατόνησε αλλά τη τελευταία δεκαετία όλες οι μεγάλες κρατικές διαστημικές υπηρεσίες επέστρεψαν δυναμικά τόσο στην οργάνωση νέων αποστολών όσο και σε σχεδιασμούς για δημιουργία μόνιμων βάσεων αλλά και διαστημικών σταθμών στο φεγγάρι. Ας ρίξουμε μια ματιά στις αποστολές στη Σελήνη που είναι προγραμματισμένες να γίνουν το 2023.

Haukuto-R Mission 1 (Ιαπωνία)

Η Ιαπωνία θέλει να γίνει μεταφορέας εμπορικών φορτίων στη Σελήνη και κατασκεύασε μια σεληνάκατο για αυτό τον σκοπό. To Haukuto-R θα πραγματοποιήσει την πρώτη του δοκιμαστική αποστολή στη Σελήνη τον Απρίλιο μεταφέροντας το Rashid, ένα ρόβερ εξερεύνησης των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Παράλληλα η σεληνάκατος θα διαθέτει και διάφορα όργανα μελέτης της Σελήνης.

Lunar Flashlight (ΗΠΑ)

Ένας δορυφόρος μεγέθους παρόμοιου με αυτό ενός χαρτοφύλακα θα κινείται πάνω από το Νότιο Πόλο της Σελήνης και με ένα προηγμένο σύστημα λέιζερ που διαθέτει θα ερευνά για την παρουσία νερού σε παγωμένη μορφή σε κρατήρες που βρίσκονται μόνιμα στο σκοτάδι και δεν έχουν δεχθεί το φως του Ήλιου εδώ και μερικά δισ. έτη. Σχεδόν το σύνολο των επανδρωμένων αποστολών αλλά και των βάσεων που σχεδιάζονται να γίνουν στη Σελήνη θα γίνουν σε περιοχές του Νότιου Πόλου και η ύπαρξη-εκμετάλλευση του νερού που υπάρχει εκεί θα καταστήσουν ευκολότερη την παρουσία των ανθρώπων εκεί. Το νερό μπορεί να χρησιμοποιηθεί όχι μόνο για κατανάλωση αλλά και για την παραγωγή οξυγόνου για όσους διαμένουν στη Σελήνη όπως επίσης και για τη δημιουργία καυσίμων για πυραύλους και σκάφη.

Chandrayaan-3 (Ινδία)

Το 2019 η Ινδία είχε πραγματοποιήσει την αποστολή Chandrayaan-2 στη Σελήνη η οποία τελικά απέτυχε αφού η σεληνάκατος συνετρίβη στην επιφάνεια του φυσικού μας δορυφόρου. Τον Ιούνιο είναι προγραμματισμένη η αποστολή Chandrayaan-3 η οποία έχει στόχο τη μεταφορά ενός ρόβερ που θα εξερευνήσει περιοχές του Νότιου Πόλου της Σελήνης και ανάμεσα στα άλλα διαθέτει όργανα συλλογής σεισμολογικών δεδομένων και φασματογράφο.

Luna 25 (Ρωσία)

Η Ρωσία παρά τα προβλήματα που έχει εδώ και πολλά χρόνια στις διαστημικές της δραστηριότητες δεν θέλει σε καμία περίπτωση να μείνει πίσω όσον αφορά την παρουσία της στην Σελήνη και έχει προγραμματίσει να εκτοξεύσει τον Ιούλιο την αποστολή Luna 25 η οποία θα στείλει στον Νότιο Πόλο του φεγγαριού μια διαστημοσυσκευή που θα συλλέξει δείγματα του εδάφους τα οποία θα αναλυθούν. Η αποστολή θα συλλέξει επίσης ύλη (σκόνη, ιονισμένο αέριο κ.α.) από την εξώσφαιρα (το ανώτατο στρώμα της ατμόσφαιρας) της Σελήνης.

dearMoon

O Ιάπωνας δισεκατομμυριούχος Γιουσάκου Μαεζάβα θέλησε να κάνει ταξίδι στη Σελήνη και μάλιστα να έχει μια μεγάλη παρέα σε αυτό. Ο Μαεζάβα ήρθε σε συμφωνία με τη διαστημική εταιρεία του Έλον Μασκ, την Space X, για την υλοποίηση του ταξιδιού. Το ταξίδι σχεδιάζεται από το 2018 και είναι προγραμματισμένο να πραγματοποιηθεί εντός του 2023 χωρίς να είναι ακόμη γνωστή η ημερομηνία εκτόξευσης του σκάφους που θα μεταφέρει τον Μαεζάβα και τους οκτώ συνεπιβάτες του. Ο Μαεζάβα καλύπτει ο ίδιος τα έξοδα και τους άλλους επιβάτες και έχει πραγματοποιήσει διαφόρων ειδών διαγωνισμούς μέσω Διαδικτύου για την κάλυψη των θέσεων. Αρχικά ήθελε να πάρει μαζί του μόνο μια γυναίκα η επιλογή της οποίας θα γινόταν και πάλι μέσω διαγωνισμού η οποία εκτός από συνεπιβάτης θα γινόταν και σύντροφος του στη ζωή μετέπειτα αλλά στη συνέχεια άλλαξε απόφαση και θέλησε να έχει μεγαλύτερη παρέα μαζί του η οποία να αποτελείται κυρίως από διαφόρων τομέων καλλιτέχνες. Το κόστος της αποστολής που κληθεί να καταβάλει ο Μαεζάβα εκτιμάται ότι θα κυμαίνεται πέριξ των 150 εκατ. δολαρίων.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1423918/to-kalentari-ton-apostolon-sti-selini-to-2023-vinteo/

[Δροσος Γεωργιος]

Γουόλτερ Κάνινγκχαμ: Πέθανε ο αστροναύτης του Apollo 7 σε ηλικία 90 ετών

Ο Γουόλτερ Κάνινγκχαμ ήταν πιλότος μαχητικών αεροσκαφών, φυσικός και επιχειρηματίας – αλλά, πάνω απ’ όλα, ήταν εξερευνητής

Πέθανε σε ηλικία 90 ετών ο πρώην αστροναύτης Walter Cunningham, ο οποίος πέταξε στο διάστημα με το Apollo 7, την πρώτη πτήση με πλήρωμα στο πρόγραμμα Apollo της NASA.«Ο Walt Cunningham ήταν πιλότος μαχητικών αεροσκαφών, φυσικός και επιχειρηματίας – αλλά, πάνω απ’ όλα, ήταν εξερευνητής. Στο Apollo 7, την πρώτη εκτόξευση επανδρωμένης αποστολής του Apollo, ο Γουόλτ και οι σύντροφοί του έγραψαν ιστορία, ανοίγοντας το δρόμο για τη γενιά Artemis που βλέπουμε σήμερα«, δήλωσε ο διοικητής της NASA Μπιλ Νέλσον. «Η NASA θα θυμάται πάντα τη συμβολή του στο διαστημικό πρόγραμμα του έθνους μας και στέλνει τα συλλυπητήριά μας στην οικογένεια Cunningham», σημείωσε ο ίδιος.Ο Walter Cunningham γεννήθηκε στις 16 Μαρτίου 1932 στο Κρέστον της Αϊόβα. Αποφοίτησε από το Λύκειο Venice, στο Venice της Καλιφόρνιας, και στη συνέχεια έλαβε πτυχίο Bachelor of Arts με άριστα στη φυσική το 1960 και Master of Arts με διάκριση στη φυσική το 1961 από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Λος Άντζελες. Στη συνέχεια ολοκλήρωσε το διδακτορικό του στη φυσική με εξαίρεση τη διατριβή του στο Advanced Management Program του Harvard Graduate School of Business το 1974.

Κατατάχθηκε στο Πολεμικό Ναυτικό το 1951 και υπηρέτησε σε ενεργό υπηρεσία στο Σώμα Πεζοναυτών των ΗΠΑ, αποστρατευόμενος με το βαθμό του συνταγματάρχη. Πέταξε 54 αποστολές ως πιλότος νυχτερινού μαχητικού στην Κορέα. Εργάστηκε ως επιστήμονας στην Rand Corporation για τρία χρόνια. Ενώ εργαζόταν στην Rand, ασχολήθηκε με απόρρητες αμυντικές μελέτες και προβλήματα που αφορούσαν τη μαγνητόσφαιρα της Γης. Ο Cunningham έχει συγκεντρώσει περισσότερες από 4.500 ώρες πτήσης σε 40 διαφορετικά αεροσκάφη, εκ των οποίων περισσότερες από 3.400 σε αεριωθούμενα αεροσκάφη.Ο Cunningham επιλέχθηκε ως αστροναύτης το 1963 ως μέλος της τρίτης τάξης αστροναυτών της NASA. Πριν από την τοποθέτησή του στο πλήρωμα του Apollo 7, ο Cunningham ήταν στο κύριο πλήρωμα του Apollo 2 μέχρι την ακύρωσή του και ο εφεδρικός πιλότος της σεληνάκατου του Apollo 1.Ορίστηκε πιλότος της σεληνάκατου για την 11ήμερη πτήση του Apollo 7, η οποία εκτοξεύτηκε στις 11 Οκτωβρίου 1968 και ήταν η πρώτη δοκιμή ανθρώπινης πτήσης του διαστημικού σκάφους Apollo. Μαζί με τους Walter M. Schirra, Jr. και Donn F. Eisele, δοκίμασε τους ελιγμούς που ήταν απαραίτητοι για την πρόσδεση και το ραντεβού σε σεληνιακή τροχιά χρησιμοποιώντας το τρίτο στάδιο του οχήματος εκτόξευσης Saturn IB. Το πλήρωμα ολοκλήρωσε με επιτυχία οκτώ δοκιμές, αναφλέγοντας τον κινητήρα της μονάδας εξυπηρέτησης, μετρώντας την ακρίβεια των επιδόσεων όλων των συστημάτων του διαστημικού σκάφους και παρέχοντας την πρώτη ζωντανή τηλεοπτική μετάδοση των δραστηριοτήτων του πληρώματος επί του σκάφους. Η πτήση των 263 ωρών και των 4,5 εκατομμυρίων μιλίων προσγειώθηκε στις 22 Οκτωβρίου 1968 στον Ατλαντικό Ωκεανό.Η τελευταία αποστολή του Cunningham στη NASA Johnson ήταν επικεφαλής του κλάδου Skylab της Διεύθυνσης Πληρώματος Πτήσεων. Με αυτή την ιδιότητα, ήταν υπεύθυνος για τις επιχειρησιακές εισροές πέντε σημαντικών επανδρωμένων διαστημικών μηχανημάτων, δύο διαφορετικών οχημάτων εκτόξευσης και 56 σημαντικών πειραμάτων που αποτελούσαν το πρόγραμμα Skylab.

Αποσύρθηκε από τη NASA το 1971 και θα συνεχίσει να ηγείται πολλών τεχνικών και οικονομικών οργανισμών. Υπηρέτησε σε ανώτερους ηγετικούς ρόλους στην Century Development Corp., στην Hydrotech Development Company και στην 3D International. Ήταν επίσης μακροχρόνιος επενδυτής και επιχειρηματίας, οργανώνοντας μικρές επιχειρήσεις και ιδιωτικές επενδυτικές εταιρείες. Ήταν επίσης συχνός κεντρικός ομιλητής και παρουσιαστής ραδιοφωνικών εκπομπών.Στα πολυάριθμα βραβεία του περιλαμβάνονται το μετάλλιο εξαιρετικών υπηρεσιών της NASA και το μετάλλιο διακεκριμένων υπηρεσιών της NASA. Για τις υπηρεσίες του εισήχθη στο Hall of Fame των αστροναυτών, στο International Space Hall of Fame, στο Iowa Aviation Hall of Fame, στο San Diego Air and Space Museum Hall of Fame και στο Houston Hall of Fame. Ο Cunningham και το πλήρωμα του Apollo 7 κέρδισαν επίσης ένα Emmy με τη μορφή του Ειδικού Βραβείου Επιτρόπου της Εθνικής Ακαδημίας Τηλεοπτικών Τεχνών και Επιστημών.

https://www.tanea.gr/2023/01/04/world/gouolter-kaningkxam-pethane-o-astronaytis-tou-apollo-7-se-ilikia-90-eton/

 

 

[Δροσος Γεωργιος]

Απολαμβάνοντας την τροχιά γύρω από τη Σελήνη.

Καλλιτεχνική απεικόνηση του νοτιοκορεάτικου διαστημικού σκάφους Danuri (το όνομα Danuri είναι ένας συνδυασμός των κορεατικών λέξεων «σελήνη» και «απόλαυση»)

Το Korea Pathfinder Lunar Orbiter (KPLO), γνωστό και ως Danuri, είναι ένα διαστημικό σκάφος που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη πραγματοποιώντας για λογαριασμό της Νότιας Κορέας ένα πλήθος επιστημονικών μελετών. Το Danuri ξεκίνησε το ταξίδι του τον περασμένο Αύγουστο αλλά επιλέχθηκε από τους επιτελείς της αποστολής να ακολουθήσει μια πορεία που θα το έστελνε στη Σελήνη στα μέσα Δεκεμβρίου. Το Danuri που κινείται σε μια απόσταση περίπου 100 χλμ. από την επιφάνεια της Σελήνης έστειλε μια σειρά εικόνων που απεικονίζουν τη Γη όπως αυτή φαίνεται από τον φυσικό μας δορυφόρο, εικόνες ιδιαίτερα εντυπωσιακές, οι οποίες δόθηκαν στη δημοσιότητα.Η αποστολή διευθύνεται από το Ινστιτούτο Αεροδιαστημικών Ερευνών της Κορέας (KARI), το οποίο δήλωσε ότι η αποστολή «αποτελεί το πρώτο βήμα που θα διασφαλίσει και θα επαληθεύσει την ικανότητα της χώρας για διαστημική εξερεύνηση». Η Νότια Κορέα έχει ακόμη πιο φιλόδοξα διαστημικά σχέδια για το μέλλον. Αν όλα πάνε καλά, το επόμενο στάδιο θα είναι η προσελήνωση ενός νοτιοκορεατικού ρομποτικού σκάφους έως το 2030.Το κόστους 180 εκατ. δολ. και βάρους 678 κιλών Danuri (συνδυασμός των κορεατικών λέξεων «σελήνη» και «απόλαυση») φέρει έξι επιστημονικά όργανα, πέντε νοτιοκορεατικής κατασκευής και ένα της αμερικανικής NASA (την κάμερα ShadowCam). Η αποστολή έχει σχεδιαστεί να διαρκέσει τουλάχιστον έναν χρόνο. Μεταξύ άλλων θα μελετηθεί το μαγνητικό πεδίο του φεγγαριού και οι μυστηριώδεις ανωμαλίες του (κατά τόπους είναι ανεξήγητα ισχυρό). Ακόμη το σκάφος με τις τρεις κάμερες του θα αναζητήσει κατάλληλα σημεία για μια μελλοντική προσελήνωση από τη Νότια Κορέα, καθώς επίσης νερό σε μορφή πάγου μέσα σε ανήλιαγους κρατήρες.

https://physicsgg.me/2023/01/04/απολαμβάνοντας-την-τροχιά-γύρω-από-τη/

[Δροσος Γεωργιος]

Καταπληκτικές εικόνες της Γης από τη Σελήνη στέλνει νοτιοκορεατικό σκάφος (βίντεο)

Μία από τις εικόνες της Γης που έστειλε το σκάφος Danuri (πηγή φωτό KARI)

To σκάφος Danuri πραγματοποιεί πλήθος μελετών στο φεγγάρι με στόχο τη συλλογή δεδομένων για μελλοντικές αποστολές της Νοτίου Κορέας εκεί.Το Korea Pathfinder Lunar Orbiter (KPLO), γνωστό και ως Danuri, είναι ένα διαστημικό σκάφος που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη πραγματοποιώντας για λογαριασμό της Νότιας Κορέας ένα πλήθος επιστημονικών μελετών. Το Danuri ξεκίνησε το ταξίδι του τον περασμένο Αύγουστο αλλά επιλέχθηκε από τους επιτελείς της αποστολής να ακολουθήσει μια πορεία που θα το έστελνε στη Σελήνη στα μέσα Δεκεμβρίου. Το Danuri που κινείται σε μια απόσταση περίπου 100 χλμ. από την επιφάνεια της Σελήνης έστειλε μια σειρά εικόνων που απεικονίζουν τη Γη όπως αυτή φαίνεται από τον φυσικό μας δορυφόρο, εικόνες ιδιαίτερα εντυπωσιακές, οι οποίες δόθηκαν στη δημοσιότητα.

Η αποστολή διευθύνεται από το Ινστιτούτο Αεροδιαστημικών Ερευνών της Κορέας (KARI), το οποίο δήλωσε ότι η αποστολή «αποτελεί το πρώτο βήμα που θα διασφαλίσει και θα επαληθεύσει την ικανότητα της χώρας για διαστημική εξερεύνηση». Η Νότια Κορέα έχει ακόμη πιο φιλόδοξα διαστημικά σχέδια για το μέλλον. Αν όλα πάνε καλά, το επόμενο στάδιο θα είναι η προσελήνωση ενός νοτιοκορεατικού ρομποτικού σκάφους έως το 2030.Το κόστους 180 εκατ. δολ. και βάρους 678 κιλών Danuri (συνδυασμός των κορεατικών λέξεων «σελήνη» και «απόλαυση») φέρει έξι επιστημονικά όργανα, πέντε νοτιοκορεατικής κατασκευής και ένα της αμερικανικής NASA (την κάμερα ShadowCam). Η αποστολή έχει σχεδιαστεί να διαρκέσει τουλάχιστον έναν χρόνο. Μεταξύ άλλων θα μελετηθεί το μαγνητικό πεδίο του φεγγαριού και οι μυστηριώδεις ανωμαλίες του (κατά τόπους είναι ανεξήγητα ισχυρό). Ακόμη το σκάφος με τις τρεις κάμερες του θα αναζητήσει κατάλληλα σημεία για μια μελλοντική προσελήνωση από τη Νότια Κορέα, καθώς επίσης νερό σε μορφή πάγου μέσα σε ανήλιαγους κρατήρες.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1424199/katapliktikes-eikones-tis-gis-apo-ti-selini-stelnei-notiokoreatiko-skafos-vinteo/

[Δροσος Γεωργιος]

H Σεληνιακή Πύλη θα οδηγεί σε… γκαρσονιέρα.

Η Σεληνιακή Πύλη αναμένεται να μπει σε τροχιά στο φεγγάρι το 2027 (πηγή φωτό NASA)

O διαστημικός σταθμός που θα δημιουργηθεί στη Σελήνη θα έχει πολύ στενούς και μικρούς χώρους για τους αστροναύτες.Στο πλαίσιο του πρόγραμματος Artemis της NASA εκτός από επανδρωμένες αποστολές και δημιουργία βάσεων στη Σελήνη θα δημιουργηθεί και ένας διαστημικός σταθμός εκεί. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό της NASA ο σταθμός θα είναι έτοιμος να υποδεχτεί το πρώτο του πλήρωμα σε 4-5 χρόνια. Πρόκειται για ένα σταθμό που θα βρίσκεται σε τροχιά γύρω από την Σελήνη και θα λειτουργεί τόσο ως βάση για τις επανδρωμένες αποστολές που θα γίνονται στον φυσικό μας δορυφόρο όσο και για τις επανδρωμένες αποστολές στον Άρη και άλλες περιοχές του ηλιακού μας συστήματος.Ο σταθμός αυτός έχει ονομαστεί Σεληνιακή Πύλη και θα κινείται σε μια ελλειπτική τροχιά γύρω από την Σελήνη. Η τροχιακή  κίνηση του σταθμού θα τον φέρνει κοντά στην επιφάνεια ώστε να μπορούν να ταξιδέψουν σε αυτή ή να επιστρέψουν από αυτή εύκολα και γρήγορα τα πληρώματα των επανδρωμένων αποστολών. Κάποιες στιγμές όμως ο σταθμός θα απομακρύνεται από την Σελήνη και θα πλησιάζει προς την Γη ώστε να είναι πιο εύκολη η μετάβαση των πληρωμάτων και φορτίων με προμήθειες και εφόδια από τον πλανήτη μας σε αυτόν.Ενας από τους αρχιτέκτονες της Σεληνιακής Πύλης αποκαλύπτει μια σειρά από ενδιαφέροντα στοιχεία για αυτή την εγκατάσταση. Ο Ρενέ Βακλάβιτσεκ, της εταιρείας LIQUIFER Space Systems που εδρεύει στην Αυστρία αναφέρει ότι σε πρώτη τουλάχιστον φάση ο σταθμός θα αποτελείται από μονάδες ιδιαίτερα μικρού μεγέθους. Θα είναι θαλαμίσκοι που τόσο το ύψος όσο και το πλάτος τους θα ξεπερνά τα δύο μέτρα κάτι που σημαίνει ότι οι αστροναύτες που θα ζουν και θα εργάζονται σε αυτόν δεν θα μπορούν να στέκονται όρθιοι και θα πρέπει να κινούνται, να εργάζονται και να κοιμούνται σε πολύ στενούς χώρους.

Ανάμεσα στα άλλα οι αστροναύτες δεν θα μπορούν να στέκονται κάπου όρθιοι για να κάνουν τις άκρως απαραίτητες για την υγεία τους ασκήσεις γυμναστικής όπως συμβαίνει στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS). Έχει διαπιστωθεί ότι η παρατεραμένη παραμονή του ανθρώπου σε συνθήκες μηδενικής βαρύτητας όπως αυτές που υπάρχουν στον ISS και θα υπάρχουν και στη Σεληνιακή Πύλη προκαλεί σημαντικές βλάβες στο μυοσκελετικό σύστημα του ανθρώπου και οι αστροναύτες είναι υποχρεωμένοι να ακολουθούν καθημερινά ένα πρόγραμμα γυμναστικής για την ενδυνάμωση των μυών και των οστών τους. Θα πρέπει τώρα οι επιστήμονες της NASA, του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος και των άλλων διαστημικών υπηρεσιών που συμμετέχουν στη δημιουργία και λειτουργία της Σεληνιακής Πύλης να βρουν ανάμεσα στα άλλα και τρόπους για να γυμνάζονται οι αστροναύτες στους πολύ περιορισμένους χώρους του νέου σταθμού.

Σε πρώτη φάση η Σεληνιακή Πύλη θα έχει χωρητικότητα μάξιμουμ τεσσάρων ατόμων και θα υπάρχουν δύο χώροι που θα λειτουργούν ως υπνοδωμάτια οι οποίοι όμως θα είναι τόσο μικροί ώστε όσοι κοιμούνται εκεί σχεδόν θα ακουμπούν ο ένας τον άλλο. Σύμφωνα με τον Βακλάβιτσεκ οι σχεδιαστές της Σεληνιακής Πύλης ήθελαν να φτιάξουν μεγαλύτερους θαλαμίσκους, μεγαλύτερους και από αυτούς του ISS αλλά όπως λέει δεν υπάρχει η τεχνική δυνατότητα μεταφοράς τόσο μεγάλου φορτίου στην περιοχή της Σελήνης. Πρόκειται για ένα εμπόδιο που πρέπει όμως να υπερπηδηθεί για να μπορέσουν να δημιουργηθούν βιώσιμες και χρήσιμες τελικά επανδρωμένες διαστημικές εγκαταστάσεις σε ολοένα και μεγαλύτερες αποστάσεις από τη Γη. Πάντως η NASA σε πρώτη τουλάχιστον φάση προσανατολίζεται στις αιτήσεις που θα ζητήσει για την επάνδρωση της Σεληνιακής Πύλης να αναφέρει ότι δεν απευθύνεται σε κλειστοφοβικά άτομα.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1427992/h-seliniaki-pyli-tha-odigei-se-gkarsoniera/

[Δροσος Γεωργιος]

Τι ώρα είναι στη Σελήνη;

Κανείς δεν ξέρει, ακόμη, αλλά όλοι το ψάχνουν

Καθώς ολοένα περισσότερες διαστημικές αποστολές από ολοένα περισσότερες χώρες σπεύδουν στη Σελήνη και την επόμενη δεκαετία αναμένεται συνωστισμός σκαφών και ρομποτικών ρόβερ στον δορυφόρο της Γης, ενώ σχεδιάζονται και οι πρώτες μόνιμες σεληνιακές βάσεις, ανακύπτει ένα βασικό ερώτημα: Τι ώρα είναι στο φεγγάρι; Προς το παρόν δεν υπάρχει απάντηση, αλλά όλοι έχουν αρχίσει να την ψάχνουν, επειγόντως.Σήμερα η Σελήνη δεν έχει ανεξάρτητη ώρα. Κάθε σεληνιακή αποστολή χρησιμοποιεί τη δική της ώρα, ανάλογα με τη χώρα προέλευσης, και αυτή η ώρα σχετίζεται με τη συντονισμένη παγκόσμια ώρα (UTC) που έχει πλέον αντικαταστήσει την ώρα Γκρίνουιτς (GMT). Όμως, σύμφωνα με το «Nature», αυτή η μέθοδος δεν είναι πολύ ακριβής και τα διαστημικά σκάφη που φτάνουν στο φεγγάρι δεν έχουν συγχρονισμένο χρόνο μεταξύ τους.Το πρόβλημα συγχρονισμού θα γίνει μεγαλύτερο όταν δεν θα υπάρχουν πια στη Σελήνη μόνο λίγες ανεξάρτητες αποστολές, αλλά πολλές συνεργαζόμενες. Επίσης, οι διαστημικές υπηρεσίες θα θέλουν να χρησιμοποιούν τη δορυφορική πλοήγηση που απαιτεί πολύ ακριβή χρόνο.Δεν είναι προφανές ποια μορφή μπορεί να έχει ένας συντονισμένος σεληνιακός χρόνος. Τα ρολόγια στη Γη και στη Σελήνη χτυπούν με διαφορετικές ταχύτητες λόγω των διαφορετικών βαρυτικών πεδίων ανάμεσα στα δύο ουράνια σώματα. Ένας μελλοντικός επίσημος σεληνιακός χρόνος μπορεί να βασίζεται σε ένα σύστημα που θα συγχρονίζεται με τον γήινο χρόνο UTC ή μπορεί να είναι ανεξάρτητος από τον χρόνο στη Γη.Οι εκπρόσωποι των διαστημικών υπηρεσιών και των επιστημονικών φορέων έκαναν την πρώτη σχετική διεθνή συνάντησή τους για ανταλλαγή απόψεων τον Νοέμβριο του 2022 στο Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογίας του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) στην Ολλανδία. Όλοι συμφώνησαν ότι πρέπει γρήγορα να ληφθούν αποφάσεις. Όπως δήλωσε η Πατρίτσια Ταβέλα, επικεφαλής του Τμήματος για τον Χρόνο στο Διεθνές Γραφείο Μέτρων και Σταθμών στις Σέβρες της Γαλλίας, εάν δεν υιοθετηθεί ένας επίσημος σεληνιακός χρόνος, οι διαστημικές υπηρεσίες και οι ιδιωτικές αεροδιαστημικές εταιρείες θα βρουν και θα επιβάλουν δικές τους λύσεις.

GPS και στο φεγγάρι

Η πιο άμεση ανάγκη για σεληνιακό χρόνο προέρχεται από τα σχέδια δημιουργίας ενός δορυφορικού συστήματος πλοήγησης για το φεγγάρι (GNSS), παρόμοιου με το GPS στη Γη, το οποίο προγραμματίζεται περίπου για το 2030. Η ESA ενέκρινε το πρόγραμμα σεληνιακής δορυφορικής πλοήγησης Moonlight και η NASA αναπτύσσει ένα παρόμοιο πρόγραμμα, το Lunar and Communications Relay and Navigation Systems.Μέχρι σήμερα οι αποστολές στη Σελήνη βρίσκουν το γεωγραφικό στίγμα τους χρησιμοποιώντας ραδιοσήματα σταλμένα από μεγάλες κεραίες στη Γη. Όμως, στο μέλλον, με την αύξηση των αποστολών, η πλοήγηση θα γίνεται δορυφορικά.Η αρχή θα γίνει το 2024, όταν ESA και NASA θα προσπαθήσουν να προσδιορίσουν θέσεις στο φεγγάρι χρησιμοποιώντας αχνά σήματα δορυφορικής πλοήγησης από τη Γη. Σε επόμενο στάδιο, θα τεθούν σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη δορυφόροι (ο καθένας με το δικό του ατομικό ρολόι υψίστης ακριβείας) για να υλοποιηθεί το GNSS, δηλαδή το σεληνιακό GPS. Για αρχή, η ESA σχεδιάζει τέσσερις δορυφόρους Moonlight που θα καλύψουν την πλοήγηση στον νότιο πόλο του φεγγαριού όπου υπάρχει πολύ νερό και αποτελεί σημαντικό στόχο εξερεύνησης.Ανοικτό παραμένει το ερώτημα αν οι αστροναύτες θα χρησιμοποιούν τον ίδιο συντονισμένο σεληνιακό χρόνο παντού στο φεγγάρι ή αν θα υπάρχουν ζώνες ώρας όπως και στη Γη. Όχι αμελητέο πρόβλημα είναι ο ίδιος ο ορισμός του σεληνιακού χρόνου από τους μετρολόγους. Σύμφωνα με την ειδική θεωρία σχετικότητας του Αϊνστάιν, τα ρολόγια «τρέχουν» πιο αργά στα ισχυρότερα βαρυτικά πεδία (π.χ. της Γης), σε σχέση με τα πιο αδύναμα (π.χ. της Σελήνης). Συνεπώς, για έναν παρατηρητή στη Γη, ένα ρολόι στο φεγγάρι θα χτυπάει πιο γρήγορα.Το κεντρικό δίλημμα είναι αν ο σεληνιακός χρόνος θα βασίζεται στον γήινο χρόνο (UTC) ή αν θα είναι ανεξάρτητος. Στη δεύτερη περίπτωση, ακόμη κι αν χαθεί η σύνδεση με τη Γη, τα ρολόγια στη Σελήνη θα συμφωνούν μεταξύ τους και θα συνεχίσουν να επιτρέπουν την ασφαλή πλοήγηση και επικοινωνία. Αν προτιμηθεί η λύση του ανεξάρτητου χρόνου, θα αποτελέσει πρότυπο και για πιο μακρινούς πλανήτες, όταν κάποτε φθάσουν εκεί οι άνθρωποι, οπότε θα χρειαστούν π.χ. αρειανό χρόνο. Ο συντονισμός του χρόνου του Άρη με τον γήινο χρόνο UTC θα είναι ακόμη πιο δύσκολος από ό,τι ο συντονισμός του σεληνιακού με τον γήινο.Ο καθορισμός του χρόνου μπορεί να επηρεάσει ακόμη και τις μέρες στη Σελήνη, που μπορεί να ορισθούν διαφορετικά από ό,τι στη Γη. Εξάλλου, παράλληλα με την ώρα στο φεγγάρι, προς ανάπτυξη είναι και ένα ενιαίο σεληνιακό διαδίκτυο, ως πρώτο βήμα για ένα Ίντερνετ σε επίπεδο ηλιακού συστήματος. Δεν πρόκειται για επιστημονική φαντασία.

https://physicsgg.me/2023/01/25/τι-ώρα-είναι-στη-σελήνη/

[Δροσος Γεωργιος]

Εντυπωσιακές φωτογραφίες Γης και Σελήνης από το Danuri.

Tο Korea Pathfinder Lunar Orbiter γνωστό και ως Danuri («απόλαυση φεγγαριού») – κατέγραψε εμβληματικές ασπρόμαυρες εικόνες της Γης και της Σελήνης

Το διαστημικό σκάφος Danuri ή Korean Pathfinder Lunar Orbiter (KPLO) του Κορεατικού Ινστιτούτου Αεροδιαστημικής Έρευνας(KARI), που τέθηκε σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη τον Δεκέμβριο του 2022, έχει αρχίσει να στέλνει εντυπωσιακές ασπρόμαυρες φωτογραφίες της Γης όπως αυτή φαίνεται από το φεγγάρι, καθώς και φωτογραφίες του δορυφόρου του πλανήτη μας.

Το Danuri(συνδυασμός των κορεατικών λέξεων για το φεγγάρι και την απόλαυση) είναι η πρώτη νοτιοκορεατική αποστολή στο διάστημα και πραγματοποιείται σε συνεργασία του KARI με την Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία(NASA). Το σκάφος είχε εκτοξευθεί πέρυσι τον Αύγουστο από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ στη Φλόριντα με πύραυλο της αμερικανικής Space X.

Στα μέσα Δεκεμβρίου το Danuri εισήλθε σε σεληνιακή τροχιά και άρχισε να μελετά την επιφάνεια του φεγγαριού, καθώς και να τη φωτογραφίζει, με στόχο να εντοπίσει κατάλληλα σημεία για μελλοντικές προσεληνώσεις. Τα ευρήματα θα βοηθήσουν, μεταξύ άλλων, τη NASA να σχεδιάσει τις μελλοντικές αποστολές της στο πλαίσιο του προγράμματος «Άρτεμις», διαδόχου των ιστορικών αποστολών «Απόλλων». Στόχος θα είναι η δημιουργία της πρώτης σεληνιακής βάσης μετά το 2025.

Το Danuri σχεδιάζεται να παραμείνει σε σεληνιακή τροχιά για 11 μήνες ακόμη.

https://physicsgg.me/2023/01/25/εντυπωσιακές-φωτογραφίες-γης-και-σελ/

 

[Δροσος Γεωργιος]

Για πρώτη φορά στη δημοσιότητα φωτογραφίες από τις αποστολές στο Διάστημα

ο Βρετανός Andy Saunders στο λεύκωμα «Apollo Remastered» ανατρέχει σε 11 αποστολές Απόλλων από το 1961 έως το 1972

Με μια επιλογή 300 φωτογραφιών από τα 35.000 αρνητικά που φυλάσσονται στο  Johnson Space Center στο Χιούστον, ο Βρετανός Andy Saunders στο λεύκωμα «Apollo Remastered» ανατρέχει σε 11 αποστολές Απόλλων από το 1961 έως το 1972, και προσφέρει μια περιεκτική ματιά στην εξέλιξη της φωτογραφίας του διαστήματος τα τελευταία 60 χρόνια.Το 430 σελίδων λεύκωμα που εκδόθηκε από τον οίκο Black Dog & Leventhal, με φωτογραφίες οι οποίες στην πλειονότητά τους παρουσιάζονται για πρώτη φορά ψηφιοποιημένες και αποκατεστημένες καθώς οι περισσότερες ήταν γνωστές από αντίγραφα, ξεκινά με τη στιγμή που αυτό το όνειρο έγινε πραγματικότητα· όνειρο του οποίου τον σπόρο έβαλε ο Πρόεδρος Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι στον θρυλικό λόγο του «Αποφασίσαμε να πάμε στη Σελήνη» στις 12 Σεπτεμβρίου του 1962.«Έχω εμμονή με τα πράγματα από τότε που ήμουν παιδί» λέει ο Andy Saunders. «Αγαπούσα οτιδήποτε μπορούσε να πετάει, αλλά πιο πολύ τους πυραύλους, με τη Σελήνη ως τελικό προορισμό. Πάντα ήθελα να μάθω περισσότερα για αυτούς που έκαναν αυτό το ταξίδι, για τους πυραύλους, το διαστημόπλοιο, και ήθελα να δω περισσότερα και να φανταστώ πώς θα ήταν αν έκανα εγώ αυτό το ταξίδι»

Δείτε τις εντυπωσιακές φωτογραφίες.

https://www.tanea.gr/2023/01/27/science-technology/gia-proti-fora-sti-dimosiotita-fotografies-apo-tis-apostoles-sto-diastima/

Το επεξεργάστηκε Ιανουάριος 28, 2023 ο Δροσος Γεωργιος

[Δροσος Γεωργιος]

Ανακαλύφθηκε κρυφή παλιρροϊκή δύναμη που ασκεί η Σελήνη στη Γη

Κυριακή, 5 Φεβρουαρίου 2023 9:57

Το φεγγάρι έχει μια άγνωστη μέχρι σήμερα επίδραση στην μαγνητόσφαιρα που προστατεύει τον πλανήτη μας από επικίνδυνα κοσμικά φαινόμενα.Η Σελήνη ασκεί μια άγνωστη παλιρροιακή δύναμη στον «ωκεανό πλάσματος» που περιβάλλει την ανώτερη ατμόσφαιρα της Γης, δημιουργώντας διακυμάνσεις παρόμοιες με τις παλίρροιες στους ωκεανούς, αναφέρει μια νέα μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature Physics»

https://www.nature.com/articles/s41567-022-01882-8

.Διεθνής ερευνητική ομάδα επεξεργάστηκε δεδομένα που συλλέχθηκαν τα τελευταία 40 χρόνια από δορυφόρους με στόχο να εντοπιστούν μεταβολές στο σχήμα της πλασματόσφαιρας της Γης, της εσωτερικής περιοχής της μαγνητόσφαιρας του πλανήτη μας η οποία τον προστατεύει από τις ηλιακές καταιγίδες και άλλους τύπους σωματιδίων υψηλής ενέργειας.Η πλασματόσφαιρα είναι μια χονδροειδής κηλίδα ψυχρού πλάσματος σε σχήμα ντόνατ που «κάθεται» στην κορυφή των γραμμών του μαγνητικού πεδίου της Γης, ακριβώς πάνω από την ιονόσφαιρα, το ηλεκτρικά φορτισμένο τμήμα της ανώτερης ατμόσφαιρας. Το πλάσμα (ιονισμένο αέριο) στην πλασματόσφαιρα είναι πιο πυκνό από το πλάσμα στις εξωτερικές περιοχές της μαγνητόσφαιρας, γεγονός που το αναγκάζει να βυθιστεί στον πυθμένα της μαγνητόσφαιρας. Το όριο μεταξύ αυτού του πυκνού βυθισμένου πλάσματος και της υπόλοιπης μαγνητόσφαιρας είναι γνωστό ως πλασμαπαύση.«Δεδομένων των ιδιοτήτων του κρύου, πυκνού πλάσματος, η πλασματόσφαιρα μπορεί να θεωρηθεί ως ‘ωκεανός πλάσματος και η πλασμαπαύση αντιπροσωπεύει την ‘επιφάνεια’ αυτού του ωκεανού», αναφέρουν οι ερευνητές στο άρθρο τους. Η βαρυτική έλξη του φεγγαριού μπορεί να παραμορφώσει αυτόν τον «ωκεανό» υποχρεώνοντας την επιφάνειά του να ανεβαίνει και να κατεβαίνει όπως οι συμβατικές παλίρροιες.Η ερευνητική ομάδα πιστεύει ότι αυτή η άγνωστη μέχρι σήμερα αλληλεπίδραση μεταξύ της Γης και της Σελήνης θα μπορούσε να βοηθήσει τους επιστήμονες να κατανοήσουν διάφορες περιοχές της μαγνητόσφαιρας με μεγαλύτερη λεπτομέρεια. Περιοχές όπως οι ζώνες ακτινοβολίας Van Allen, οι οποίες συλλαμβάνουν εξαιρετικά ενεργητικά σωματίδια από τον ηλιακό άνεμο και τα παγιδεύουν στην εξωτερική μαγνητόσφαιρα.Οι ερευνητές θέλουν επίσης να δουν εάν το πλάσμα στις μαγνητόσφαιρες άλλων πλανητών επηρεάζεται από τους φυσικούς τους δορυφόρους, από τα φεγγάρια τους. «Αυτά τα ευρήματα μπορεί να έχουν επιπτώσεις για παλιρροϊκές αλληλεπιδράσεις και σε άλλα συστήματα πλανητών» εκτιμούν οι ερευνητές ανοίγοντας ένα νέο πεδίο διαστημικών μελετών.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1435412/anakalyfthike-kryfi-palirroiki-dynami-poy-askei-i-selini-sti-gi/

[Δροσος Γεωργιος]

Οι πρώτοι Ευρωπαίοι στη Σεληνη.

Τι δηλώνει ο επικεφαλής της υπηρεσίας διαστημικής εξερεύνησης της Airbus.Οι πρώτοι Ευρωπαίοι θα περπατήσουν στη Σελήνη τα επόμενα χρόνια! Δεν είναι πλέον επιστημονική φαντασία, αλλά πραγματικότητα χάρη, στην αποστολή «Άρτεμις» της NASA.Για πρώτη φορά, οι Ηνωμένες Πολιτείες ανέθεσαν στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA) και στον αεροναυτικό γίγαντα Airbus την ευθύνη δημιουργίας ενός κρίσιμου συστήματος για την επιτυχία μιας μελλοντικής επανδρωμένης αποστολής στη Σελήνη.Σε αντάλλαγμα, οι Ευρωπαίοι θα έχουν τρεις εγγυημένες θέσεις στις πτήσεις προς τον δορυφόρο της Γης, πιθανότατα από το 2027, αν και οι συζητήσεις δεν αποκλείεται να οδηγήσουν στην πραγματοποίηση της κοινής αποστολής, πολύ νωρίτερα.Ο ρόλος των Ευρωπαίων είναι ουσιαστικός. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος θα κατασκευάσει «το ήμισυ του διαστημικού οχήματος που θα μεταφέρει τους αστροναύτες στη Σελήνη και, φυσικά, θα τους φέρει πίσω στη Γη με απόλυτη ασφάλεια», λέει ο Μάρκ Στέκλιγκ, επικεφαλής της υπηρεσίας διαστημικής εξερεύνησης της Airbus.Η αποστολή Άρτεμις πρέπει επομένως να αποδείξει ότι η NASA και οι Ευρωπαίοι εξακολουθούν να είναι σε θέση να ανταγωνιστούν την Κίνα και τη SpaceX, οι οποίες προωθούν ήδη τα δικά τους προγράμματα. Οι Ευρωπαίοι θα αρχίσουν να προμηθεύουν τη NASA με τις ειδικές διαστημικούς κυλίνδρους για τα διαστημόπλοια Orion.Πρόκειται για κυλινδρικές κάψουλες μήκους και διαμέτρου 4 μέτρων, που αποτελούνται από περίπου 22.000 εξαρτήματα τα οποία παρέχονται από 10 χώρες. Οι διαστημικές κάψουλες  συναρμολογούνται στα κεντρικά γραφεία της Airbus στη Βρέμη, στη βόρεια Γερμανία. Μόλις ολοκληρωθεί, η κάθε κάψουλα θα μεταφέρεται στο Διαστημικό Κέντρο Κένεντι της Φλόριντα.Ο ρόλος της ευρωπαϊκής μονάδας θα είναι κρίσιμος: θα παρέχει ηλεκτρική ενέργεια, χρησιμοποιώντας τέσσερις ηλιακούς συλλέκτες, νερό, οξυγόνο και τον θερμικό έλεγχο που είναι απαραίτητος για τη ζωή των αστροναυτών. Η μονάδα θα εκτελεί επίσης τροχιακούς ελιγμούς και θα μπορούσε ακόμη και να χρησιμοποιηθεί για τη μεταφορά εμπορευμάτων στον μελλοντικό σεληνιακό τροχιακό σταθμό Gateway.«Είμαστε σε καλό δρόμο για να ανταποκριθούμε στην απαίτηση της NASA για παράδοση μιας διαστημικής κάψουλας ESM, τον χρόνο», λέει ο Στέκλινγκ. Η υπηρεσίας  διαστημικής εξερεύνησης της Airbus είναι από τους κύριους ανάδοχους για αυτό το έργο, κόστους άνω των 2 δισεκατομμυρίων ευρώ.Η πρώτη μη επανδρωμένη πτήση «Αρτεμις» της ΝASA γύρω από τη Σελήνη στέφθηκε με επιτυχία στα τέλη του 2022. Η επιστροφή  του Orion στην ατμόσφαιρα με ταχύτητα περίπου 40.000 χιλιομέτρων την ώρα, έγινε χωρίς προβλήματα. Η αποστολή αυτή άνοιξε τον δρόμο για την «Αρτεμις 2» που θα μεταφέρει αστροναύτες σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη το 2024.Το επόμενο έτος θα ξεκινήσει η αποστολή  Αρτεμις 3 αναμένεται να οδηγήσει στην προσεδάφιση  στη Σελήνη δύο αστροναυτών, της πρώτης γυναίκας και του πρώτου έγχρωμου άνδρα.Ο μακροπρόθεσμος στόχος είναι η δημιουργία ενός σεληνιακού οικοσυστήματος με σκοπό την καλύτερη εξερεύνηση της Σελήνης και, μακροπρόθεσμα, την αποστολή  επανδρωμένων αποστολών στον Άρη. «Υπάρχουν πολλοί καλοί λόγοι για να πάμε στο φεγγάρι», ακόμα κι αν ο άνθρωπος έχει ήδη περπατήσει στον μοναδικό φυσικό δορυφόρο της Γης πριν από αρκετές δεκαετίες», λέει ο Ντέιβιντ Πάρκερ ,διευθυντής εξερεύνησης της ESA.«Η Σελήνη είναι ένα βιβλίο ιστορίας από το οποίο μπορούμε να μάθουμε, ιδίως χάρη στη μελέτη των μετεωριτών που βρέθηκαν εκεί, το πώς σχηματίστηκε η Γη και ποιο είναι το μέλλον της», εξηγεί ο Γερμανός αστροναύτης Αλεξάντερ Γκερστ, ο οποίος έχει ήδη βρεθεί δύο φορές στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS).«Η Σελήνη είναι ήταν μια «αποθήκη» της ιστορίας του ηλιακού συστήματος από τη δημιουργία του, καθώς παρέμεινε σχετικά ανέγγιχτη αφού δεν υπάρχει ατμόσφαιρα, ούτε διάβρωση», λέει ο Φιλίπ Μπερτ, υπεύθυνος για το συντονισμό του προγράμματος στην ESA.Η Σελήνη θα κρύβει επίσης εκμεταλλεύσιμους πόρους, ιδιαίτερα στον νότιο πόλο της που πιθανόν να περιέχει, πάγο ο οποίος μπορεί να χρησιμοποιηθεί επί τόπου για την παραγωγή καυσίμων.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1437918/oi-protoi-eyropaioi-sti-selini/

[Δροσος Γεωργιος]

Πόροι της Σελήνης: το νέο πεδίο διεθνούς ανταγωνισμού.

Πληθαίνει η αρθρογραφία (βλ. «Μπορεί η Κίνα ν’ αποκτήσει την Σελήνη;», News247, 3 Ιανουαρίου 2023) για τον φερόμενο νέο διαστημικό ανταγωνισμό μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, αντίστοιχο του ανταγωνισμού μεταξύ ΗΠΑ και Σοβιετικής Ένωσης κατά τον ψυχρό πόλεμο. Έτσι, υποστηρίζεται ‒εδώ, από τον Bill Nelson, διευθυντή της NASA και πρώην αστροναύτη και γερουσιαστή της Φλόριντα ‒ ότι η Κίνα, αξιοποιώντας τις διαστημικές της επιτυχίες (Κινέζικος διαστημικός σταθμός Τiangong, αποστολές «Chang’e» κ.α.) θα μπορούσε να διεκδικήσει την κυριότητα τμημάτων της Σελήνης, για την ενίσχυση της θέσης της. 

Κατά τον Bill Nelson, αν η Κίνα δημιουργήσει βάσεις στη Σελήνη, ίσως προσπαθήσει να κυριαρχήσει επί των πλουσιότερων σε κοιτάσματα τμημάτων της επιφάνειάς της, εμποδίζοντας την πρόσβαση σε άλλα κράτη. Καθώς οι ΗΠΑ μόλις ανακοίνωσαν την επιτυχημένη αποστολή Artemis I της NASA -όπου ένα μη επανδρωμένο διαστημόπλοιο Orion περιεστράφει γύρω από τη Σελήνη- ως πρώτο σημαντικό βήμα στα σχέδιά τους να στείλουν αστροναύτες στη Σελήνη μέχρι το τέλος της δεκαετίας, καταλήγει ότι οι δύο χώρες βρίσκονται σε διαστημική κούρσα. 
Από την άλλη, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Κίνας, Zhao Lijian, κατηγορεί τον Nelson ότι ψεύδεται σχετικά με τις διαστημικές βλέψεις της Κίνας, ενώ πρόσφατα, ο Yang Yuguang, ανώτερος ελεγκτής της Κινεζικής διαστημικής βιομηχανίας και αντιπρόεδρος της επιτροπής διαστημικών μεταφορών της Διεθνούς Αστροναυτικής Ομοσπονδίας δήλωσε ότι: «Πραγματοποιούμε διαστημικές πτήσεις για να αναπτύξουμε υψηλή τεχνολογία και να βελτιώσουμε την οικονομική ανάπτυξη και το βιοτικό επίπεδο των ανθρώπων. Δεν συμμετέχουμε σε διαστημική κούρσα με άλλες χώρες, επειδή ο ανταγωνισμός από αυτή την άποψη δεν έχει νόημα»· «Επιλέξαμε τον Νότιο Πόλο της Σελήνης ως τοποθεσία του μελλοντικού ερευνητικού μας σταθμού, αλλά αυτό δεν πρέπει να μεταφραστεί σε «κινεζική κατοχή» της περιοχής… Εφόσον το διαστημόπλοιό σας δεν θα επηρεάσει την ασφάλεια του δικού μας, μπορείτε να το τοποθετήσετε όπου θέλετε…».
Ουσιαστικά, το ζήτημα της εκμετάλλευσης διαστημικών πόρων αποκτά αυξανόμενη σημασία (κατά τις Morgan Stanley και Bank of America, η αξία της διαστημικής αγοράς αυξήθηκε κατά 70% από το 2010), και επομένως πρέπει να εξεταστεί τόσο από την πλευρά της διεθνούς ρύθμισής του όσο και της μέχρι τώρα πρακτικής των κρατών. 
Βάσει του ισχύοντος διεθνούς δικαίου, καταρχήν, η απάντηση στο ερώτημα αν νομιμοποιείται κράτος (ή εταιρία) να ιδιοποιείται περιοχές ή να εκμεταλλεύεται κοιτάσματα σε πλανητικά σώματα είναι ξεκάθαρα αρνητική. Αυτό προκύπτει από το άρθρο ΙΙ της Συνθήκης για το Εξωατμοσφαιρικό Διάστημα (OST, 1967) που ορίζει ότι το διάστημα, η Σελήνη και τα ουράνια σώματα δεν υπόκεινται σε εθνική οικειοποίηση με απαιτήσεις κυριαρχικών δικαιωμάτων, μέσω χρήσης ή κατάληψης (κατοχής), ή με οποιοδήποτε άλλο μέσο. Βέβαια, η πιθανή εκμετάλλευση σεληνιακών πόρων ρυθμίζεται και στη «Συμφωνία για τις Δραστηριότητες των Κρατών επί της Σελήνης και των Άλλων Ουράνιων Σωμάτων» (παρακάτω, Συμφωνία), του 1979. Εκεί, αναφέρεται πως κάθε δραστηριότητα στη Σελήνη πρέπει να είναι σύμφωνη με το διεθνές δίκαιο (άρα, και την OST), προς όφελος της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τα σχετικά συμφέροντα όλων των κρατών μερών, ανεξαρτήτως οικονομικής ή επιστημονικής τους ανάπτυξης· επίσης, ορίζει ότι τα κράτη αναλαμβάνουν να θεσπίσουν ένα διεθνές καθεστώς για την ορθή και δίκαιη εκμετάλλευση των πόρων της Σελήνης, προς όφελος όλων.
Δυστυχώς τα κράτη έδειξαν αξιοσημείωτη απροθυμία να προσχωρήσουν στη Συμφωνία, ενώ μεγάλες δυνάμεις που δραστηριοποιούνται στο διάστημα ‒όπως ΗΠΑ, Κίνα και Ρωσία- δεν την έχουν κυρώσει. Ως αποτέλεσμα, οι πιθανές δραστηριότητες των χωρών αυτών στη Σελήνη θα υπάγονται μόνο στις γενικές διατάξεις της OST. Παράλληλα, οι εξελίξεις στην διαστημική τεχνολογία και στη δυνατότητα εξόρυξης σε αστεροειδείς από τη μία και η κυρίαρχη επιχειρηματική λογική από την άλλη, οδήγησαν και στην άποψη πως δεν θα πρέπει να θεωρείται ιδιοποίηση ουρανίου σώματος η αφαίρεση (μέσω εξόρυξης) τμήματός του, αν δεν συνεπάγεται ουσιαστική ζημία ή καταστροφή του. Ήτοι, ότι δεν τελείται παραβίαση του άρθρου ΙΙ της OST, και η διαδικασία εξόρυξης θα πρέπει να κρίνεται αποδεκτή. 
Έτσι, οι ΗΠΑ διεμβόλησαν πρώτοι την απαγόρευση της OST (άρθρο ΙΙ) υιοθετώντας τον US Commercial Space Launch Competitiveness Act (2015) για την προώθηση της επιτόπιας αξιοποίησης διαστημικών πόρων, κατοχυρώνοντας δικαίωμα κατοχής και εκμετάλλευσης για εμπορικούς σκοπούς. Αντίστοιχα, το Λουξεμβούργο υιοθέτησε νόμο για την εξερεύνηση και χρήση διαστημικών πόρων (2017), κατά τον οποίο οι διαστημικοί πόροι δύνανται να αποτελέσουν αντικείμενο δικαιώματος ιδιοκτησίας.
Οι εξελίξεις αυτές προκάλεσαν αντιδράσεις ακόμα και από το Συμβούλιο της Επικράτειας του Λουξεμβούργου, λόγω πιθανολογούμενης αντίθεσής τους προς το θεμελιώδη κανόνα της OST (άρθρο ΙΙ), αλλά και λόγω της δυσκολίας εφαρμογής κανονιστικού πλαισίου εξόρυξης και εμπορίας διαστημικών πόρων. Υποστηρίχθηκε πως ακόμα και αν κατοχυρώνεται ‒εθνικά‒ κάποιο δικαίωμα εξόρυξης, θα είναι ανέφικτη βάσει διεθνούς δικαίου η προστασία της περιοχής εξόρυξης (στον αστεροειδή ή τη Σελήνη), αλλά και των εξορυχθέντων πόρων σε περίπτωση αμφισβήτησης/κατάσχεσης από άλλο κράτος. Εντούτοις, οι νόμοι υιοθετήθηκαν, με το έωλο, κατά την άποψη μας, επιχείρημα πως η ερμηνεία της OST (άρθρο ΙΙ) θα πρέπει να προσαρμοστεί στην εμπορική και επιχειρηματική λογική και στις ανάγκες της βιομηχανίας, παρέχοντας κίνητρα στην ιδιωτική πρωτοβουλία. 
Επομένως, παρόλο που η πρόσφατη διεθνής αρθρογραφία παρουσιάζει την Κίνα ως αυτή που επιβουλεύεται τους πόρους της Σελήνης, η αλήθεια είναι ότι οι πρώτοι που αμφισβήτησαν εν τοις πράγμασι τους διεθνείς αυστηρά περιοριστικούς κανόνες της OST, με βολικές νομικές ερμηνείες και πέρασαν εθνικές νομοθεσίες που να τους επιτρέπουν να εκμεταλλευτούν διαστημικούς πόρους για δικό τους εμπορικό όφελος (ουσιαστικά, διάνοια κυρίου) σε πλανητικά σώματα άρα και στη Σελήνη, είναι οι ΗΠΑ και οι Ευρωπαίοι, πιστοί θα έλεγε κανείς στην ιστορική αποικιοκρατική τους παρακαταθήκη. 
Αναπόδραστο συμπέρασμα είναι ότι η ανησυχία των ΗΠΑ δεν εδράζεται στην πιθανή παραβίαση του διεθνούς δικαίου από την Κίνα, όπως θα ανέμενε κανείς, αλλά στο ότι η διαστημική τεχνολογία της Κίνας (που ήδη προγραμματίζει αποστολές βαθέους διαστήματος) αποτελεί σημαντική απειλή για την υπεροχή των ΗΠΑ, όπως δηλώνει και ο Υπαρχηγός διαστημικών δραστηριοτήτων της US Space Force, David Thompson.
Για εμάς είναι ξεκάθαρο ότι η όποια εκμετάλλευση πόρων πλανητικών σωμάτων (Σελήνης, αστεροειδών, κλπ) θα πρέπει να είναι προς όφελος όλων των λαών του πλανήτη και σύμφωνη με το διεθνές δίκαιο, όπως αυτό καθορίζεται τόσο στη OSΤ όσο και στη Συμφωνία για τη Σελήνη.

https://physicsgg.me/2023/02/11/πόροι-της-σελήνης-το-νέο-πεδίο-διεθνού/

[Δροσος Γεωργιος]

NASA: Συμβόλαια 3,5 δισ. δολαρίων για τις νέες στολές αστροναυτών.

Οι στολές που χρησιμοποιεί η NASA στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό έχουν αρχίσει να δείχνουν την ηλικία τους.«Οι διαστημικές στολές που χρησιμοποιούνται τώρα στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό από τη NASA είναι στολές που σχεδιάστηκαν πραγματικά τη δεκαετία του ’70. Πρόκειται για στολές που σχεδιάστηκαν αρχικά για το πρόγραμμα διαστημικών λεωφορείων. Λόγω της έλλειψης χρηματοδότησης, η NASA συνέχισε να τις χρησιμοποιεί, να τις επισκευάζει και να τις συντηρεί για τόσα πολλά χρόνια. Αλλά πραγματικά, αυτές οι στολές βρίσκονται στο τέλος της ωφέλιμης ζωής τους», λέει ο Pablo De León, διευθυντής του Εργαστηρίου Ανθρώπινων Διαστημικών Πτήσεων στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Ντακότα.Όπως γράφει το CNBC η NASA αντιμετωπίζει πρόβλημα όχι μόνο με την εύρεση των κατάλληλων μεγεθών που να ταιριάζουν στο σώμα αστροναυτών της που ολοένα και ποικίλει, αλλά και με την υποβάθμιση ορισμένων εξαρτημάτων της στολής.Τώρα η αμερικανική διαστημική υπηρεσία στρέφεται σε δύο εμπορικές εταιρείες: την Axiom Space και την Collins Aerospace, θυγατρική της Raytheon Technologies, ζητώντας τους να κατασκευάσει τη νέα γενιά διαστημικών στολών της.

Κονδύλι 3,5 δισ. δολαρίων

Σύμφωνα με το Exploration Extravehicular Activity Services Contract, ή xEVAS , η NASA θα διαθέσει στην Collins και στην Axiom, μαζί με ορισμένους συνεργάτες του κλάδου, έως και 3,5 δισεκατομμύρια δολάρια

Η Axiom κέρδισε το πρώτο συμβόλαιο 228,5 εκατομμυρίων δολαρίων για το σχεδιασμό των στολών που θα χρησιμοποιηθούν κατά τη διάρκεια των αποστολών Artemis στο φεγγάρι και η Collins κέρδισε το δεύτερο συμβόλαιο 97,2 εκατομμυρίων δολαρίων για το σχεδιασμό και την ανάπτυξη μιας νέας γενιάς στολών για τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό.Δεδομένου ότι η NASA αγοράζει στις στολές της από την Collins και την Axion ως υπηρεσία, οι πωλητές είναι ελεύθεροι να φτιάξουν επιπλέον κοστούμια και για πελάτες εκτός NASA.«Η ομορφιά αυτού του συμβολαίου είναι ότι οι λειτουργικές απαιτήσεις για αυτά τις στολές είναι πολύ, πολύ κοντά. Έτσι, ανά πάσα στιγμή, θα μπορούσαμε να ζητήσουμε από κάποιον από αυτούς τους εργολάβους να αρχίσει να εργάζεται στην άλλη πλατφόρμα», λέει η Lara Kearney, υπεύθυνη του προγράμματος Extravehicular Activity and Human Surface Mobility της NASA.«Έχουμε επίσης αυτό που λέμε ρήτρα on-ramp στο συμβόλαιο, που σημαίνει ότι εάν μια άλλη εταιρεία μπει στο παιχνίδι και έχει τη δυνατότητα να ανταγωνιστεί, μπορούμε πραγματικά να την φέρουμε στο συμβόλαιο και να τους επιτρέψουμε να ανταγωνιστούν».Η Kearney λέει ότι ο συνεχιζόμενος ανταγωνισμός βοηθά στην παροχή κινήτρων στους εργολάβους να αποδίδουν σύμφωνα με το κόστος και το χρονοδιάγραμμα και τελικά συμβάλλει στη μείωση των δαπανών για την κυβέρνηση. Η NASA ελπίζει να χρησιμοποιήσει αυτή τη νέα στολή στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό έως το 2026.

https://www.in.gr/2023/02/22/b-science/space/nasa-symvolaia-35-dis-dolarion-gia-tis-nees-stoles-astronayton/