Κατασκευή 12 inch Truss Dobsonian

[irapan]

Γειά σας,

 

Μόλις ολοκλήρωσα την νέα μου κατασκευή, ενός dob των 12 ιντσών αυτή τη φορά και

είμαι στην ευχάριστη θέση να σας παρουσιάσω το αποτέλεσμα της προσπάθειάς μου. Η γενική

διαδικασία κατασκευής έχει αναφερθεί αναλυτικά στο post της προηγούμενης κατασκευής μου αλλά και από τους Δημήτρη (Μανούσος) , Γιάννη (ioannisb) και πιο πρόσφατα τον Κώστα (stellar26).

Θα αναφερθώ με λίγα λόγια μόνο σε κάποια μέρη του τηλεσκοπίου που επιχείρησα να φτιάξω

μόνος μου για πρώτη φορα, όπως το κελί του πρωτεύοντος κατόπτρου και την αράχνη του δευτερεύοντος.

 

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΛΕΣΚΟΠΙΟΥ :

 

Διάμετρος Πρωτεύοντος Κατόπτρου : 304mm (GSO- PV wave error : 1/4 ή RMS wave error : 1/16)

 

Διάμετρος Δευτερεύοντος Κατόπτρου : 63 mm (GSO - Κεντρική παρεμπόδιση : 21%)

 

Εστιακή Απόσταση : 1500 mm

 

Εστιακός λόγος : 5

 

100% angular field of 100% illuminated area : 0,58 μοίρες

 

75% angular field of 75% illuminated area : 1,57 μοίρες

 

 

ΕΠΙΠΡΟΣΘΕΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ :

 

- Κελί πρωτεύοντος κατόπτρου 6 σημείων από αλουμίνιο, τριγωνικού σχήματος με πλευρική στήριξη τύπου whiffletree supports. Η ευθυγράμμιση του κατόπτρου γίνεται από το μπροστινό μέρος του mirror box

 

- Αράχνη με 3 πόδια για την στήριξη του δευτερεύοντος κατόπτρου

 

- Σύστημα αντιβάρων στον άνω κλωβό καθώς και στο εσωτερικό του mirror box για τον καλύτερο

έλεγχο του κέντρου βάρους του τηλεσκοπίου

 

Για τον σχεδιασμό του τηλεσκοπίου χρησιμοποιήθηκαν τα προγράμματα PLOP, newt for the web και το SolidWorks.

 

 

Κελί πρωτεύοντος κατόπτρου : Η κατασκευή ολόκληρου του τηλεσκοπίου ξεκίνησε από το σχεδιασμό και την κατασκευή του κελιού. Αυτό εξάλλου καθορίζει και το τελικό μέγεθος του mirror box. Με τη βοήθεια του PLOP βρήκα τις ακριβείς θέσεις των 6 σημείων στήριξης του κατόπτρου και ακολούθησε σχεδιασμός του κελιού στο SolidWorks. Ο Δημήτρης στις δικές του κατασκευές έχει αναφερθεί εκτενώς στην χρήση του PLOP για όποιον ενδιαφέρεται. Αναφέρω ότι το θεωρητικό RMS σφάλμα για

το κελί που κατασκεύασα είναι της τάξεως των 1.18 nm με κοινώς μέγιστο αποδεκτό σφάλμα τα 5 nm.

Για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκε καρέ αλουμινίου 20Χ20 mm για το πλαίσιο, 10X20 mm για τις μπάρες στήριξης (teeter-totters), πλάκα αλουμινίου 2.5 mm, εποξική κόλλα μετάλλων και πριτσίνια αλουμινίου. Το κόψιμο των κομματιών του πλαισίου στις σωστές διαστάσεις και σχήμα έγινε με φαλτσοπρίονο. Για την ασφαλή συγκράτηση των κομματιών στις σωστές θέσεις κατά την συναρμολόγηση, κατασκεύασα ένα καλούπι από κόντρα πλακέ κολλώντας πάνω του την εκτύπωση του κελιού από το SolidWorks.

 

Όπως φαίνεται και στην φωτογραφία που ακολουθεί, για τα 6 σημεία της στήριξης χρησιμοποίησα

πλαστικές εξάγωνες βίδες πάνω στις οποίες έχω κολλήσει τσοχάκια. Να σημειώσω ότι οι 3 μπάρες έχουν τελείως ελεύθερη κίνηση και δεν είναι σφικτά βιδωμένες.

 

Η πλευρική στήριξη του πρωτεύοντος κατόπτρου γίνεται μέσω 4 ρουλεμάν με ροδέλες από τεφλόν, που είναι τοποθετημένα στις +- 22.5/67.5 μοίρες από την κατακόρυφη διάμετρο του κατόπτρου. Τα ρουλεμάν είναι βιδωμένα στις άκρες 2 τοξοειδών βραχίονων από κόντρα πλακέ, των επονομαζόμενων ως whiffletree edge supports. Ο συγκεκριμένος τρόπος πλευρικής στήριξης αποτελεί τον δεύτερο καλύτερο τρόπο όσον αφορά το RMS σφάλμα μετά από την χρήση ιμάντα ή συρματόσχοινου και μάλιστα με παραπλήσια τιμή σφάλματος (http://www.cruxis.com/scope/mirroredgecalculator.htm).

Στα άκρα του τριγωνικού πλαισίου φαίνονται και οι τρύπες μέσα από τις οποίες διέρχονται οι βίδες ευθυγράμμισης του κατόπτρου. Για ομαλότερη κίνηση των βιδών και για να μην φαγωθεί το αλουμίνιο από το σπείρωμα κατά την περιστροφή τους, οι τρύπες ανοίχθηκαν μεγαλύτερες και ενισχύθηκαν με την τοποθέτηση γραμμικών κουζινέτων εσωτερικής διαμέτρου 8 mm.

 

Αράχνη δευτερεύοντος κατόπτρου : Όπως προανέφερα κατασκεύασα επίσης και την αράχνη αλλά και το secondary holder μόνος μου. Το κεντρικό τμήμα της αράχνης είναι εξαγωνικού σχήματος από κόντρα πλακέ 30 mm. Τα 3 πόδια της αράχνης είναι από ανοξείδωτο χάλυβα πάχους 1 mm και βιδώνονται στις 3 έδρες του κεντρικού τμήματος μέσω παξιμαδιών ξύλου που έχουν χωνευτεί εντός του. Το secondary holder είναι κατασκευασμένο και αυτό από κόντρα πλακε με ενισχύσεις αλουμινίου στην κεκλιμένη επιφάνεια και στο κάτω μέρος του. Η επιλογή των 3 ποδιών έναντι 4 έγινε για λόγους μικρότερης επιφανειακής παρεμπόδισης στο πρωτεύον κάτοπτρο αλλά και για αμυδρότερα spikes ( http://www.beugungsbild.de/diffraction/diffraction.html).

 

Σύστημα Αντιβάρων : Η χρήση αντιβάρων είναι αναγκαία καθώς το κέντρο βάρους ενός τηλεσκοπίου είναι μεταβαλλόμενο και εξαρτάται κυρίως από το βάρος των παρελκομένων στο μπροστινό μέρος. Για αυτό το λόγο αποφάσισα να υιοθετήσω διπλό σύστημα αντιβάρων τόσο στην στεφάνη όσο και στο εσωτερικό του mirror box. Με τα προσοφθάλμια που έχω στην κατοχή μου τα

αντίβαρα στο mirror box δεν χρειάζονται, ωστόσο θα είναι απαραίτητα αν αποκτήσω ενα πολύ βαρύ 2ιντσο χαμηλής μεγένθυσης για παράδειγμα. Η προσθήκη-αφαίρεση των αντιβάρων, όπως φαινεται στην σχετική φωτογραφία, γίνεται εύκολα μέσω σφικτήρων που είναι τοποθετημένοι στις 4 γωνίες του mirror box.

 

Αρκετά με την περιγραφή, ακολουθούν και οι φωτογραφίες. Ελπίζω να σας αρέσει

 

Τα καπάκια στο πίσω μέρος του mirror box

 

Οι καμπύλες για την καθ΄ύψος κίνηση

 

Σύστημα αντιβάρων στον άνω κλωβό

 

Ο άνω κλωβός

 

Το ground board

 

Ένα από τα πλαϊνά ντακάκια ασφαλείας στο rocker box

 

Το rocker box

 

Το σύστημα αντιβάρων εντός του mirror box (φαινονται τα 2 στις πάνω γωνίες του κουτιού καθώς και η μία από τις 3 βίδες ευθυγράμμισης)

 

Το κελί όπως φαίνεται μπροστά από το mirror box

 

Το secondary holder και οι βίδες ευθυγράμμισής του

 

Η αράχνη από μπροστά

 

Μπάρα στήριξης πρωτεύοντος κατόπτρου

 

Whiffletree edge support

 

Το κελί του πρωτεύοντος κατόπτρου

[Montana]

=D> =D> =D>

[planetman]

Πανέμορφο, έργο τέχνης! Συγχαρητήρια! Τα τρας είναι ανθρακόνημα; ή απλώς ντυμένα;

[stellar26]

Συγχαρητήρια Γιάννη. Με την κατασκευή της αράχνης και του mirror cell, είναι σπουδαίο που πλέον όλη η κατασκευή πέρασε απο τα χέρια σου. Το κελί του πρωτεύοντος μου αρέσει πολύ. Ωραία δουλειά. Εύγε!

[B.D. Foxmoor]

Απίστευτη κατασκευή!

Μπράβο Γιάννη

[aiolos]

Ειναι καταπληκτικό αυτο που εχεις φτιάξει. Και πανέμορφο. Συγχαρητήρια.

[stathisb]

Δεν υπάρχουν λόγια για να περιγράψει κάποιος αυτό το αριστούργημα.

Μπράβο και πάλι μπράβο.

 

Φιλικά

Στάθης

[Μανούσος]

Πολύ ωραία κατασκευή, συγχαρητήρια!! Αυτή τη φορά βγήκε πολύ καλύτερο (τουλάχιστο από όσο βλέπω) από την προηγούμενη. Το σύστημα αντίβαρων στο πάνω μέρος είναι πολύ καλύτερο από το κάτω για το λόγο ότι χρειάζεσαι πολύ λιγότερο βάρος για να το ισορροπήσεις αν χρειαστεί. Η αράχνη σου βγήκε λίγο κοντή και οι βίδες μπαίνουν μέσα στο οπτικό μονοπάτι αλλά δεν είναι κάτι το ιδιαίτερο. Φρόντισε να επενδύσεις τις βίδες με μαύρο χρώμα για να μην έχεις αντανακλάσεις ή να αντικαταστήσεις τα πόδια με άλλα μεγαλύτερου μήκους. Επίσης στις συνδέσεις στον άνω κλωβό βολεύει να έχεις χειρολαβές για να κουμπώνουν με τα truss. Καλό είναι να αποφεύγεις τα εργαλεία όταν το στήνεις. Επίσης το πίσω μέρος θα το άφηνα ανοικτό (αφού δεν έχεις ανεμιστήρα) για να ψύχεται το κάτοπτρο πιο γρήγορα. Βλέπω και έχεις βάλει αρκετά παχύ ξύλο στο κουτί (15mm?) και ίσως να βγήκε λίγο παραπάνω σε βάρος αλλά καλύτερα στιβαρό και βαρύ παρά ελαφρύ και φτερό στον άνεμο. Κατά τα άλλα άψογο φινίρισμα. Χαίρομαι που βοήθησα!! Μπράβο!!

[stadaik]

συγχαρητήρια!!!!

[irapan]

Παιδιά, σας ευχαριστώ πάρα πολύ, όλους, για τα καλά σας λόγια.

 

Φίλε planetman, τα αντιστηρίγματα δεν είναι από ανθρακόνημα είναι ντυμένα με πλαστικό αυτοκόλλητο.

 

Φίλε Μανούσο, θα συμφωνείς, φαντάζομαι, βάσει και του δικού σου πρώτου τηλεσκοπίου, ότι είναι απολύτως φυσιολογικό το πρωταρχικό εγχείρημα μιας τέτοιου είδους κατασκευής να μην συνοδεύεται από το βέλτιστο αισθητικό και λειτουργικό αποτέλεσμα. Σημασία έχει να διακρίνεις τα λάθη σου και να προσπαθείς να εξελίσσεις την τεχνική σου. Η κίνηση του τηλεσκοπίου στις πρώτες δοκιμές που έχω κάνει είναι ικανοποιητική, ούτε πολύ σφιχτή όυτε πολύ χαλαρή (υπολογίζω οτί η πίεση στα teflon του είναι στα 17 psi). Και σίγουρα σκοπεύω να κάνω και δοκιμή σε λιγότερα psi (15-16), αυξάνοντας ελαφρώς την επιφάνεια των teflon δηλαδή, στο επόμενο διάστημα. Στο αζιμούθιο είναι ακριβώς όπως την επιθυμώ. Για τις αντανακλάσεις από τις βίδες στα πόδια της αράχνης δεν μπορώ να έχω άποψη ακόμη γιατί δεν το έχω δοκιμάσει με φωτοχιτώνιο. Η ιδέα πάντως να τις βάψω έτσι και αλλιώς δεν είναι άσχημη, αν και έχω μια αμφιβολία ότι το χρώμα στο σπείρωμά τους με την πάροδο του χρόνου θα ξεφτίσει.Τα πόδια της αράχνης απέχουν μόλις 1 cm από τα εσωτερικά τοιχώματα της στεφάνης (που έχει ακτίνα 17,5 cm) επομένως επεκτείνονται πέρα από την περίμετρο της ενεργής επιφάνειας του πρωτεύοντος κατόπτρου κατά 1,5 cm. Οι απολήξεις των βιδών που εφάπτονται στα πόδια της αράχνης ξεκινούν ακριβώς στα 15,2 cm από το κέντρο της στεφάνης, όση είναι δηλαδή και η πραγματική ακτίνα του κατόπτρου. Το σύστημα των αντιβάρων στο mirror box τοποθετήθηκε για καθαρά προληπτικούς λόγους σε περίπτωση χρήσης βαρύτερων προσοφθαλμίων σε μελλοντικό χρόνο. Οι χειρολαβές ( τύπου quick release φαντάζομαι εννοείς) είναι όντως πολύ βολικές αλλά αναρωτιέμαι μήπως προσθέσουν ανεπιθύμητο βάρος στην στεφάνη. Τα καπάκια στο πίσω μέρος του mirror box θα μπορούσαν όντως να αφαιρεθούν για την γρηγορότερη ψύξη του κατόπτρου, αλλά δεν χάθηκε ο κόσμος, μπορώ να στήνω το τηλεσκόπιο 1 ώρα νωρίτερα από την έναρξη της παρατήρησης. Αισθητικά μου αρέσουν πολύ γιατί ακολουθούν το σχήμα του κελιού. Το mirror box είναι κατασκευασμένο από κόντρα πλακέ πάχους 21 mm και όχι 15 mm. Ο λόγος που το έκανα λίγο βαρύ έχει να κάνει με το τελικό μέγεθος των καμπυλών. Προσωπικά, από άποψη αισθητικής, που είναι κάτι το υποκειμενικό, δεν μου αρέσουν οι πελώριες καμπύλες που δεν εναρμονίζονται με το υπόλοιπο σώμα του τηλεσκοπίου και που, κατά την άποψή μου, το γεγονός οτι το μεγαλύτερο μέρος τους εξέχει αρκετά από το mirror box πιθανώς να συνοδεύεται από προβλήματα αστάθειας και κραδασμών. Έυχομαι να σε βοήθησα και εγώ με τις τοποθετήσεις μου.

[irapan]

Άλλη μια φωτογραφία του τηλεσκοπίου με φωτοχιτώνιο. Τελικά τροποποίησα το μέγεθος

των τεφλόν για πίεση 15 psi στο καθένα και η κίνηση μαλάκωσε αισθητά. Η επίσημη δοκιμή

έλαβε χώρα στην εξόρμηση του Σεπτεμβρίου στον Πάρνωνα και μπορώ να πώ

ότι είμαι ιδιαίτερα ικανοποιημένος από την συμπεριφορά και απόδοση του.

[mirabeau11]

Excellente innovation..... joli telescope....

[Dimitriskor]

ΜαστροΓιάννη τώρα που στο συνέδριο είχα την ευκαιρία να σε γνωρίσω και να δω από κοντά το τηλεσκόπιο σου θα ήθελα και μέσω του astrovox να επαναλάβω τα συγχαρητήρια μου για την όμορφη κατασκευή σου.

 

Φιλικά

 

Δημήτρης

 

Συγγνώμη αλλά Η φωτογραφία που έβγαλα.

 

Συγγνώμη αλλά Η φωτογραφία που έβγαλα είναι.??

[HOMO]

Πολύ όμορφη , φινετσάτη και στιβαρή κατασκευή με προσοχή στη λεπτομέρεια! Η κίνηση ήταν άψογη! Πραγματικά το τηλεσκόπιο του βουνού και του σαλονιού! Μπράβο Γιάννη , υπέροχη δουλειά!

[irapan]

Δημήτρη, Θανάση σας ευχαριστώ πολύ . Μακάρι να μπορούσαμε να γυρίσουμε τον χρόνο πίσω

και να ξαναζούσαμε αυτό το υπέροχο τριήμερο...

[AstroGEO]

Γιάννη χαίρομαι που είδα από κοντά το αριστούργημα σου, αλλά και πού τα είπαμε. Καλή συνέχεια.