Τα αναγράμματα του Γαλιλαίου

[George Makris]

Γοητευτικότατο κείμενο από το βιβλίο του Κάρλο Φραμπέτι "Ο αλγόριθμος της μελαγχολίας":

 

Τα αναγράμματα του Γαλιλαίου

 

Τον Αύγουστο του 1610, ο Γαλιλαίος έστειλε ένα μυστικό μήνυμα στον πρέσβη της Τοσκάνης στην Πράγα, Τζουλιάνο των Μεδίκων. Το κείμενο, μια ακατανόητη ακολουθία τριάντα επτά γραμμάτων του λατινικού αλφαβήτου (αν και, από το 13ο ως το 17ο διαβάζεται η λέξη ΡΟΕΤΑ), αναγραμματισμός της φράσης με την οποία ανήγγελλε την τελευταία αστρονομική του ανακάλυψη, ήταν το εξής:

 

SMAISMRMILMEPOΕΤALEUMIBUNENUGTTΑURIAS

 

Με αυτό το τέχνασμα, ο Γαλιλαίος διασφάλιζε την πατρότητα της ανακάλυψής του χωρίς να την αποκαλύπτει ανοιχτά, πράγμα που έκανε τρεις μήνες αργότερα. Το κρυμμένο νόημα του μηνύματός του ήταν:

 

ALTISSIMUM PLANETAM TERGEMINUM OBSERVAVI

(Παρατήρησα τον υψηλότερο τρισχιδή πλανήτη)

 

Αυτός ο «υψηλότερος πλανήτης» ήταν ο Κρόνος (ο Ουρανός, ο Ποσειδών και ο Πλούτων δεν είχαν ακόμα ανακαλυφθεί), και ο Γαλιλαίος, εξαιτίας της ανεπαρκούς ισχύος του τηλεσκοπίου του, είχε εκλάβει τις άκρες του δακτυλίου του σαν δύο δορυφόρους.

 

Στο μεταξύ, ο Kepler είχε βαλθεί να αποκρυπτογραφήσει το ανάγραμμα κι είχε καταλήξει σε μια λύση που ο ίδιος τη χαρακτήρισε «βάρβαρο λατινικό στίχο»:

 

SALVE UMBISTINEUM GEMINATUM MARTIA PROLES

(Χαίρετε, μαινόμενοι δίδυμοι, βλαστάρια του Άρη)

 

Έτσι, ο Kepler έφτασε στο συμπέρασμα ότι ο Γαλιλαίος είχε ανακαλύψει δύο δορυφόρους του Άρη. Το καταπληκτικό εν προκειμένω είναι ότι, όπως γνωρίζουμε σήμερα, ο Άρης διαθέτει, πράγματι, δύο μικρές σελήνες όμως ούτε ο Kepler ούτε ο Γαλιλαίος μπορούσαν να έχουν την παραμικρή ιδέα περί της ύπαρξής τους, αφού, για να τις διακρίνουν, θα έπρεπε να διαθέτουν ένα τηλεσκόπιο πολύ πιο ισχυρό από αυτά που υπήρχαν στην εποχή τους (γι’ αυτό και οι σελήνες δεν ανακαλύφθηκαν παρά το 1877). Μα η ιστορία δεν τελειώνει εδώ.

Το Δεκέμβριο του ίδιου έτους, ο Γαλιλαίος έστειλε στον Τζουλιάνο των Μεδίκων άλλο ένα ανάγραμμα. Αυτή τη φορά, επρόκειτο για μια φράση που, όμως, δεν έβγαζε κανένα νόημα:

 

HAEC IMMATURA A ΜΕ ΙΑΜ FRUSTRA LEGUNTUROY

 

Ένα μήνα αργότερα, ο Γαλιλαίος αποκάλυψε στον πρεσβευτή τη λύση του αναγράμματος:

 

CYNTHIAE FIGURAS AEMULATUR MATER AMORUM

(Η μητέρα του Έρωτα ζηλώνει τις μορφές της Κύνθιας)

 

Mater amorum ήταν, φυσικά, η Αφροδίτη και Κύνθια, η Σελήνη. Ο Γαλιλαίος είχε ανακαλύψει ότι ο δεύτερος πλανήτης περνούσε κάποιες κυκλικές φάσεις παρόμοιες με τις σεληνιακές (κάτι που συνιστούσε και απόδειξη του ότι περιστρεφόταν γύρω από τον Ήλιο).

Και πάλι ο Kepler βάλθηκε ν' αποκρυπτογραφήσει το ανάγραμμα, και γι ' άλλη μια φορά έφτασε σε διαφορετική λύση:

 

MACULA RUFA ΙΝ IΟVΕ EST GYRATUR ΜΑΤΗΕΜ ECC

(Στον Δία υπάρχει μια ερυθρά κηλίδα που περιστρέφεται μαθηματικά)

 

Και πάλι η «ψευδής» λύση του Kepler αποδείχθηκε αληθής! Πράγματι στον Δία υπάρχει μια μεγάλη ερυθρά κηλίδα που περιστρέφεται κανονικά, «μαθηματικά», και που δεν έμελλε να αποκαλυφθεί παρά το1885 (μετά από τρεις αιώνες σχεδόν), όταν τελειοποιήθηκε το κατοπτρικό τηλεσκόπιο του Νεύτωνα.

Πώς να εξηγήσεις αυτή τη διπλή σύμπτωση; Η πιθανότητα του ότι ένα ανάγραμμα τριάντα τόσων γραμμάτων επιδέχεται, από καθαρή τύχη, και δεύτερη νοηματική αναδιάταξη κι ότι αυτό το «παρείσακτο νόημα» αντιστοιχεί σ' ένα πραγματικό γεγονός άγνωστο τη στιγμή της σύνταξης και της αποκρυπτογράφησης του μηνύματος, είναι τόσο μικρή, ώστε να σε κάνει να σκέφτεσαι μιαν απόκρυφη εξήγηση. Το δε γεγονός ότι αυτό συνέβη δύο διαδοχικές φορές, αγγίζει το θαύμα.

 

%%%%%%%%%%%%%

 

Δείτε και αυτό:

http://www.mathpages.com/home/kmath151.htm

[alepohori]

προσωπικά αμφιβάλλω για το αληθές αυτών των ιστοριών.στις 2 βιογραφίες του Γαλιλαίου που έχω διαβάσει,δεν αναφέρεται πουθενά κάτι τέτοιο.

[filiatra]

Aυτο σημαινει πως κ μια βλακεια να πουμε τωρα σε 100-200-2000 χρονια μπορει να το διαβασουν κ να πουν ουαου .Τι ειπε ρε ο ανθρωπος.Κ πως τα ηξερε αυτα μ εκεινα τ αρχαια οργανα που ειχαν?Δεν μπορει κατεβηκαν εξωγηινοι κ του τα ειπαν.

[jupiter]

προσωπικά αμφιβάλλω για το αληθές αυτών των ιστοριών.στις 2 βιογραφίες του Γαλιλαίου που έχω διαβάσει,δεν αναφέρεται πουθενά κάτι τέτοιο.

 

πλάκα πλάκα πως γίνεται αυτό;να υπάρχουν δύο διαβολικές συμπτώσεις;

 

περίεργα πράγματα......

[draculas]

Δεν μπορει κατεβηκαν εξωγηινοι κ του τα ειπαν.

 

 

[dimidour]

Προσωπικά δεν το γνώριζα και έμεινα κατάπληκτος από τα γραφόμενα. Δεν μπορώ να ξέρω αν είναι ένα αληθές γεγονός (τελευταία έχουμε πήξει από λογοτεχνικές μυθοπλασίες), αλλά αν όντως συνέβη πρέπει να πρόκειται για διαβολική σύμπτωση....

[Ιάκωβος]

Αυτό το έχω διαβάσει και εγώ σε κάποιο ''επίσημο'' βιβλίο.Θα ψάξω και αν βρω που το είχα διαβάσει θα επανέλθω.Όντως πρέπει να ήταν αν ισχύει διαβολική σύμπτωση

[George Makris]

Κύριοι, περισσότερο το δημοσίευσα επειδή θεωρώ την ιστοριά γοητευτική και παράξενη, ακόμα κι αν είναι ψευδής.

 

Τώρα ως προς το αν είναι αληθές, προτού το δημοσιεύσω εδώ, έκανα μια μικρή έρευνα και βρήκα αναφορά στο ίδιο γεγονός σε έγκυρες σελίδες, μια από τις οποίες δίνω στο πρώτο μήνυμα. Και το βιβλίο από όπου το αντέγραψα, είναι σοβαρότατο.

Ακόμα δεν αποφαίνομαι οριστικά περί του αληθούς γιατί μπορεί όλες οι "πηγές" να έχουν μια ψευδή αρχική προέλευση.