Όταν η παρατήρηση γίνεται τρόπος ζωής!

[alepohori]

Βαρύγδουπος τίτλος; Ίσως. Σίγουρα όμως αντιπροσωπευτικός. Πώς αλλιώς να χαρακτηρίσω μια σειρά νυχτών παρατηρήσεων από Παρασκευή 16/7 έως Δευτέρα 19/7... Ο καιρός ήταν σχεδόν ιδανικός όσον αφορά τη νεφοκάλυψη και πολύ καλός έως μέτριος όσον αφορά τη διαύγεια-seeing. Πάντως ήθελα να εκμεταλλευτώ πλήρως κάθε ώρα ανέφελης νύχτας και το έκανα: Όλες αυτές τις νύχτες μάζεψα εξοπλισμό ύπο το πανέμορφο φως της ανατολής από Άνω Αλεποχώρι.

 

Το μενού περιελάμβανε λίγο ορεκτικό από Ηρακλή και κυρίως (και βαθειά!) πιάτα από Λύρα, Κύκνο, Αετό και Πήγασο. Στον Ηρακλή λοιπόν και βόρεια του Μ13 είναι 2 γαλαξιάκια σε πολύ μικρή απόσταση μεταξύ τους. Κατάφερα όμως να δω μόνο τον έναν: MCG6-37-2, μεγέθους 14.2ν και SB13.4. Στο αρχείο μου δε καταγράφηκε σαν εξαιρετικά δύσκολος, απλά πολύ δύσκολος. Δίπλα του ο MCG6-37-1 με 14.8ν και SB13.1 παρέμεινε άφαντος. Πάντως και οι δύο γαλαξίες βρίσκονται ακριβώς ανάμεσα σε 2 αστέρια του χάρτη, οπότε η εύρεση του πεδίου από τον ερευνητή και η σάρωσή του μέσα από τον 7ΝΤ6 ήταν αρκετά εύκολη.

 

Και περνάμε στη Λύρα. Εκεί άρχισαν τα όργανα! Ο NGC6662 ήταν εύκολος: 13.7ν, SB13.3. Επειδή είναι αρκετά μακριά από λαμπρά άστρα, και επειδή γενικά το πεδίο έχει αρκετά άστρα που φαίνονται στον ερευνητή, θα τον συνιστούσα σε όσους θέλουν να εξασκηθούν στα αστροάλματα και στην εύρεση λίγο δυσκολότερων στόχων. Άλλωστε, ο γαλαξίας αυτός είναι ελάχιστα λεπτά μακριά από ένα άστρο 8ου μεγέθους. Το θέμα είναι να βρούμε αυτό το άστρο! Ο άλλος γαλαξίας ήταν από τους πιο δύσκολους γαλαξίες: MCG6-41-21. Μέγεθος 14.7ν, με SB13.0. Εξαιρετικά δύσκολος, τόσο λόγω του οπτικού του μεγέθους, όσο και λόγω της επιφανειακής του λαμπρότητας. Είναι πολύ σημαντικό να ξέρουμε και τα 2 αυτά χαρακτηριστικά προκειμένου να κρίνουμε αν ένα αντικείμενο είναι μέσα στα όριά μας ή όχι. Ήξερα πόσο δύσκολος θα είναι, πάντα ήθελα να δω ειδικά από Αλεποχώρι γαλαξία τέτοιων οριακών δεδομένων, γιαυτό και έπρεπε η Λύρα να είναι ζενίθ: Ο χρόνος μου λοιπόν ήταν περιορισμένος. Έπρεπε να είμαι απόλυτα σίγουρος ότι είμαι ακριβώς στο σωστό πεδίο, και η παρουσία του γαλαξία ακριβώς ανατολικά και δίπλα από άστρο του χάρτη, βοήθησε πάρα πολύ. Η παραμικρή αμφιβολία είναι ικανή να απασχολεί το μυαλό μας και την συγκέντρωσή μας. Οι συνεχείς θεάσεις του, προέκυπταν στιγμιαία και σίγουρα έδιναν την εικόνα έκτασης: Τα πολύ αμυδρά άστρα που ενδεχομένως υπάρχουν στο πεδίο και που σίγουρα μπορούν να μας παραπλανήσουν, διαφέρουν από τους αμυδρούς γαλαξίες στα εξής: 1. δεν έχουν έκταση και 2. η εμφάνισή τους, καθώς περνάμε από πάνω τους, δεν είναι στιγμιαία: Μπορούμε να βλέπουμε ένα εξαιρετιά αμυδρό άστρο για ελάχιστο μεγαλύτερο χρόνο απ' όσο θα βλέπουμε έναν μικρό και αμυδρό γαλαξία.

 

Αετός. Η χαρά των σκοτεινών νεφελωμάτων! Τα σκοτεινά νεφελώματα είναι από τα πιο δύσκολα αντικείμενα, καθώς η θεάσή τους δεν εξαρτάται μόνο από την δυνατότητα του ματιού μας, αλλά και από το φόντο πάνω στο οποίο προβάλονται: Η παρουσία τους διαπιστώνεται, εκτός από την πυκνότητά τους, και από το πόσο πλούσιο από άστρα είναι το υπόβαθρο του ουρανού στη θέση που βρίσκονται. Η πλάγια όραση και η διάμετρος βοηθά στην ανάδειξη όσο γίνεται περισσότερων άστρων, ώστε να αναδειχθεί έτσι το περίγραμμα του απόλυτου μαύρου ενός σκοτεινού νεφελώματος. Β129. Αρκετά δύσκολο, αλλά πολύ εντυπωσιακό!!! Διότι η παρουσία του έγινε αντιληπτή αποκλειστικά και μόνο με διάκριση μεταξύ του «μαύρου» ουράνιου φόντου και του κατάμαυρου νεφελώματος. Άστρα στο πεδίο δεν ύπηρχαν αρκετά, ώστε να είναι αντιληπτή η απουσία τους. Με Pentax 10.

To πλανητικό NGC6741 ήταν εύκολο και πολύ όμορφο. Αρκετά μικρούλι, 8", με το μάτι και με τον 7ΝΤ6 δε ξεχώριζε από άστρο. Χρειάστηκε το ΟΙΙΙ να το αναδείξει. Το σκοτεινό Β326 δίπλα του δε μπόρεσα να το διακρίνω, ήταν πυκνότητας 2 στην κλίμακα του 6. Μένουμε στον Αετό. To LDN684 είναι και αυτό σκοτεινό, αλλά τεράστιο. Είναι διαστάσεων 50Χ10’, και δε με εντυπωσίασε. Καλύτερα φάνηκε με το Radian 18mm. Αντιθέτως, το Β336 έδωσε πραγματικά ρέστα! Όχι μόνο είναι κατάμαυρο σα κατράμι (βαθμού 5), αλλά είναι και αρκετά μικρό και πολύ εύκολο! Το αστρικό πεδίο είναι αρκετά πλούσιο, και ακόμα και το διαστάσεων 2Χ1’ νεφελωματάκι διακρίνεται πολύ καλά! Το πόσο μαύρο είναι, είναι πράγματι εντυπωσιακό, αλλά ακόμα πιο εντυπωσιακός, είναι ο διαχωρισμός του μέσω πλάγιας όρασης με το επίσης κατάμαυρο και γειτονικό του B337. Εδώ πρέπει να σαρώσουμε το πεδίο με ευρυγώνιο προσοφθάλμιο (όχι πολύ ευρυγώνιο όμως διότι θα χάσουμε άστρα), και να «πετάξουμε» χαμηλά πάνω από τα ασυνήθιστα αυτά αντικείμενα! Το B334 αποτελεί φυσική συνέχεια του Β337, και το είδα πιο σκούρο και πιο μικρό, αν και η Uranometria τα δείχνει ενωμένα. Όλο αυτό το πεδίο που σάρωνα με το 18mm είναι πράγματι από τα πιο εξωτικά πεδία που έχω δει. Είναι καταπληκτικό να βλέπεις εκεί που σταματά ένα σκοτεινό για να αρχίσει ένα άλλο.

Κύκνος. Αν με ρωτούσε κανείς ποιο από τα δύο είδη νεφελωμάτων είναι πιο όμορφο, τα σκοτεινά ή τα ανακλάσεως, δε θα ήξερα να απαντήσω. vdB131! Τι να λέμε τώρα! Νέφος αερίου που φωτίζεται από άστρο, χωρίς να ιονίζεται: Απλώς φωτίζεται και ανακλά μέρος του προσπίπτοντος φωτός του μητρικού άστρου! Το φαινόμενο της σκέδασης του φωτός τούς δίνουν χρώμα γαλαζωπό, αν και οπτικά είναι δύσκολο να το διακρίνουμε. Πάντως το συγκεκριμένο ανακλάσεως είναι αρκετά εύκολο. Και είδα ότι όσο κοίταζα το μεγέθους 9.1mag άστρο που το δημιουργεί, είχα την εντύπωση ότι το άστρο σιγόσβηνε!!!! Κουνούσα λίγο το μάτι μου, τσουπ! Ξανάναβε! Έμενα λίγο να το κοιτάζω σταθερά, αργόσβηνε πάλι! Και η άλως γύρω του γινόταν όλο και περισσότερο εμφανής! Είδα ακόμα ότι βόρειά του υπήρχε σύμπλεγμα αστεριών τα οποία και αυτά γύρω τους είχαν κάποια άλω. Ίσως όλα αυτά τα άστρα να είναι μέλη του ανοιχτού σμήνους Do8. Μαγικό αντικείμενο, από τα πιο όμορφα της βραδιάς. To γειτονικό ανακλάσεως vdB132 είναι πιο αμυδρό και πιο δύσκολο. Αξίζει όμως να το προσπαθήσουμε, είναι γείτονας με το προηγούμενο. Το πάρτυ στον Κύκνο συνεχίζεται: NGC6871. Λαμπρότατο ανοιχτό σμήνος, πανέμορφο πεδίο αλλά το ωραίο είναι η καταπληκτική αντίθεση που κάνει δίπλα στο σκοτεινό Β144 (μέρος του, το B144 είναι γιγαντιαίο!). Και εδώ αξίζει το ευρυγώνιο να μας ταξιδέψει μεταξύ ενός λαμπρού ανοιχτού σμήνους διαμαντιών και ενός απόλυτα μαύρου κομματιού του ουρανού!

Και τέλος, το ADS13292 είναι ένα μάλλον αδιάφορο αλλά πολύ μικρό ανοιχτό σμήνος με λαμπρό άστρο στη μέση.

Δελφίνι. Αν δει κανείς το σφαιρωτό NGC7006, ίσως το προσπεράσει αδιάφορα. Αν όμως του πουν ότι είναι ίσως το πιο απομακρυσμένο σφαιρωτό του Γαλαξία, τότε ίσως αλλάξει γνώμη! Μέγεθος 10.6ν, διάμετρος 3.6’. Αξίζει να πούμε ότι είναι εξαιρετικά πυκνό, ο βαθμός συγκεντρώσεως είναι 1, σε κλίμακα μέχρι 12, από το συμπαγές, στο πιο χαλαρό! Το σμήνος αυτό βοήθησε πολύ για τον εντοπισμό του MCG3-53-9 , μεγέθους 14.2ν, SB13.5, ελλείψει αστεριών! Πολύ ενδιαφέρον παρουσιάζει ο NGC7025 :Είναι πολύ εύκολος, 12.8ν, αλλά και κολλητά με το ανοιχτό σμήνος French1. Όλα εμφανή και το πεδίο γαλαξία-σμήνους, σπάνιο!

Ο Πήγασος έκλεινε κάθε νύχτα την αυλαία λίγη ώρα πριν αρχίσει να ξημερώνει… 2 γαλαξίες στο ίδιο πεδίο: NGC7332 μεγέθους 11,1ν, SB12.6 και NGC7339 μεγέθους 12.9ν, SB12.9. Εύκολοι και οι δύο με εμφανή τη διαφορά των μεγεθών. Ο επόμενος γαλαξίας προκαλούσε. Ο CGCG497-42 είναι μεγέθους 14.9ν, αλλά η επιφανειακή του (SB) είναι 11.9!!! Διαστάσεων 0.3Χ0.2’ ,δε περίμενα κάτι παραπάνω από ένα ίχνος άστρου, με τη διαφορά ότι θα φαινόταν πολύ πιο δύσκολα. Εδώ ήταν ανάγκη να κάνω σκίτσο της τοποθεσίας του σε σχέση με τα παρακείμενα άστρα, ώστε να συγκριθεί μετά με τη φωτογραφία του DSS, διότι ο γαλαξίας είναι σχεδόν αστρικός και θα μπορούσα εύκολα να τον μπερδέψω με πολύ πιο αμυδρό άστρο. Επαληθεύτηκα και η θέαση κρίνεται θετική!

 

Ελπίζω να μπόρεσα να δικαιολογήσω επαρκώς τον τίτλο του θέματος. Σας εύχομαι να αντλείτε και εσείς ανάλογα συναισθήματα σε κάθε πτυχή της ενασχόλησής σας! Καλές παρατηρήσεις λοιπόν!

[blackholesun]

Εντονος, συναρπαστικος και πολυ ωραιος γραπτος λογος περι αναζητησεων μακρυνων στοχων, μπραβο σου ευχομαι να χαιρεσε παντα τον ουρανο, (σαν εμενα ) και μακαρι να πηγαινουμε ολοι μας σε πραγματικα σκοτεινους ουρανους γιατι τα νουμερα που αναφερες μεγεθους ειναι αστρονομικα για μας..

[planetman]

Δημήτρη, ακριβώς το ίδιο νιώθω κι εγώ "η παρατήρηση γίνεται τρόπος ζωής!" Σε καταλαβαίνω απόλυτα και έχω να πω πως η περιγραφή σου πάντα είναι μοναδική. Συγχαρητήρια και ελπίζω να μπορούμε πάντα να κάνουμε τέτοιου είδους παρατηρήσεις. Θα εκτυπώσω την περιγραφή σου και θα την πάρω την επόμενη φορά στο πεδίο μπας και ασχοληθώ κι εγώ λιγάκι με τα σκοτεινά διότι τα έχω παραμελήσει.

 

 

Έκανες καινούριο ρεκόρ σε γαλαξία ή μου φαίνεται; 14.9v mag?

[giorgosgr]

Πολύ ωραίες οι παρατηρήσεις σου μπράβο Δημήτρη!

Το NGC7006 το είδα το προηγούμενο ΣΚ και εγώ με το 12" αλλά το έχω δει πολλές φορές τόσο με το 6" όσο και με το 8". Είναι όντως πολύ απομακρυσμένο αλλά το NGC2419 στον Λύγκα το ξεπερνάει σε απόσταση.

Στο Δελφίνι υπάρχει επίσης το σφαιρωτό ΝGC6934. To 12" με εναν Eudiascopic 7.5mm (200x) το διασπά εν μέρει σε άστρα.

[supernovus]

Πάντα με "ψαγμένους" στόχους, Δημήτρη. Πολύ ορεκτικό το πρόγραμμά σου και αξιοζήλευτο. Έστω και με την φαντασία προσπάθησα να σε ακολουθήσω. Στην πράξη τώρα........

Ίσως κάποια μέρα (μάλλον νύχτα)

Σ'ευχαριστούμε που το μοιράστηκες μαζί μας. Καλή συνέχεια.

[Μανούσος]

Δημήτρη όπως πάντα είσαι hardcore παρατηρητής. Απ'όλα είχε ο μπαξές σου!! Γαλαξίες, σφαιρωτά, πλανητικά ανοιχτα νεφελώματα. Πάντα απολαμβάνω τις περιγραφές σου. Το vdb132 είναι όντως δύσκολο. Πρέπει να ξέρεις ακριβώς που βρίσκεται σε σχέση με το vdb131 και το φωτεινό αστέρι. Με το 12" το είχα δει οριακά φέρνοντας εκτός πεδίου το αστέρι γιατί με φίλτρο τα εξαφανίζει εντελώς και τα 2.

[alepohori]

Μάνο ο CGCG497-42, μπορεί να είναι μεγέθους 14.9ν, αλλά είναι και πολύ συμπαγής με επιφανειακή 11.9. Αυτή του η ιδιότητα τον καθιστά αρκετά ευκολότερο από όσο δηλώνει το 14.9. Είμαι σίγουρος ότι αν τον δοκιμάσετε, δε θα δυσκολευτείτε καθόλου. Αμυδρά άστρα στη κλειστή περιοχή του δεν υπάρχουν, και αυτό διευκολύνει ακόμα περισσότερο την τελική επιβεβαίωση. Ο MCG6-41-21 ήταν αρκετά δυσκολότερος, έστω και με 14.7.

 

Ξέχασα να γράψω τις αποτυχίες μου: B355 (χάρτης 32), vdB133 (χάρτης 48 ), B146 (χάρτης 48 ), B147 (χάρτης 48 ), όλα στον Κύκνο. Θα ήθελα πολύ να δω αν και πώς φαίνονται από τα τερατάκια σας!

 

Επίσης κάντε μου μια χάρη!! Δείτε λίγο βόρεια του vdB131 και πείτε μου: Αυτά τα αστεράκια που φαίνονται περιβάλονται ή όχι από την άλω του νεφελώματος αυτού;; Θα είχε πολύ ενδιαφέρον αυτό! Ευχαριστώ εκ των προτέρων!

[planetman]

Ανέμενε αποτελέσματα μετά το σκ 6-8 Αυγούστου..

[Μανούσος]

Επίσης κάντε μου μια χάρη!! Δείτε λίγο βόρεια του vdB131 και πείτε μου: Αυτά τα αστεράκια που φαίνονται περιβάλονται ή όχι από την άλω του νεφελώματος αυτού;; Θα είχε πολύ ενδιαφέρον αυτό! Ευχαριστώ εκ των προτέρων!

Δημήτρη θα σε ενημερώσουμε...

[Bi2L]

Αξιος!!!!

Φοβερος ο Δημητρης!! No Limits!!!

 

Αν και εχω καταφερει να το διαβάσω ολο (ψαχνω και τους στοχους starrynight), ευελπιστώ σημερα να το τελειωσω!