Abell 2151 - Ξεκοκάλισμα

[planetman]

Εχθές Τετάρτη 01/06 βρεθήκαμε με το Δημήτρη πάλι στο Σκίνακα για παρατήρηση. Ο καιρός ήταν πάρα πολύ καλός, δε φυσούσε, δεν είχε υγρασία και τα αστέρια λαμπύριζαν ήρεμα ψηλά στον ουρανό. Αφού ξεκίνησα με 2-3 γαλαξίες από τον κατάλογο με τους ring, είπα να ξεκινήσω το ξεκοκάλισμα του γαλαξιακού σμήνους Abell 2151 στον Ηρακλή. Είχα εκτυπώσει το χάρτη αυτό http://pw2.netcom.com/~ahighe/A2151_60_60F.jpg ο οποίος είναι φωτογραφία του DSS με έξτρα τα ονόματα κάθε γαλαξία δίπλα ώστε να ξέρεις ποιόν βλέπεις.

 

Ξεκινάμε λοιπόν, από τη δυτική πλευρά του σμήνους και 1ο θέαμα που αντικρίζω στα 257x ήταν μια σειρά από γαλαξίες στη σειρά, προσπαθώ να συγκεντρωθώ ώστε να τους ταυτοποιήσω, γυρνάω την εκτύπωση ανάποδα ώστε να είναι ίδιο με το προσοφθάλμιο και ξεκινάμε. 2 γαλαξίες δίπλα δίπλα, ένας πιο πάνω, 2 πάλι πιο πέρα και άλλος ένας, α και άλλος ένας πιο πάνω. Έχουμε λοιπόν και λέμε: NGC 6040a στα 14.2v mag και NGC 6040b στα 14v mag. Kαταρχήν να πω πως η Uranometria δεν έχει τους περισσότερους από αυτούς που θα αναφέρω, οπότε σε αυτούς θα βάλω νούμερα που δίνει ο Albert Highe στο excel αρχείο του για το Abell 2151 (φαίνεται όπου ΔΕΝ γράφω v δηλαδή visual αλλά σκέτο το νούμερο). Δίπλα λοιπόν ο IC 1170 στα 15.5 mag. Πιο πέρα ένα ζευγαράκι NGC 6041a στα 13.3v mag και NGC 6041b στα 15.6v mag. Δίπλα ο NGC 6042 στα 13.9v mag. Ο τελευταίος της ομάδας τον γράφει σαν B64 η εκτύπωση, δεν ξέρω αν είναι κάποιο τυπογραφικό λάθος, δεν ξέρω ποιος είναι πραγματικά, εθεάθη και αυτός. Πιο πέρα προς την καρδιά του σμήνους βλέπουμε μια τριάδα, τους NGC 6047 στα 13.5v mag, NGC 6045 στα 13.9v και NGC 6043 στα 14.3v mag. Πιο κάτω οι PGC 57020 ζόρικος, επιβεβαιώθηκε 3-4 φορές στα 16.2 mag και ο NGC 6044 στα 14.3v.

 

Ακόμη πιο ανατολικά του σμήνους αλλά ακόμη στο κέντρο είναι ένα αστέρι σχετικά φωτεινό, δυτικά του βλέπουμε τους NGC 6050 στα 14.7v και τον NGC 6054 στα 15.2v mag (Εδώ έχω μια διαφωνία με την ονοματολογία της εκτύπωσης με την Uranometria, πήρα τα στοιχεία της Uranometria). Ανατολικά του έχουμε 3 θύματα, τον IC 1182 και IC 1183 στα 14.2v και οι 2 και τον IC 1185 στα 14.9v mag. Λίγο πιο πέρα ο πολύ αμυδρός PGC 57071 στα 15.8 και πιο πάνω το ξεκάθαρο ζευγαράκι IC 1178 στα 14.1v και IC 1181 στα 15.9 mag. (το νούμερο αυτό είναι από το excel του τύπου, πρέπει να είναι λάθος). Οι γαλαξίες σήμερα ξεπηδούσαν πανεύκολα! Η ώρα είχε προχωρήσει κι εγώ πάλευα σε ένα πολύ μικρό κομμάτι του ουρανού. Τα μάτια είχαν πρηστεί, ο εγκέφαλος είχε πάρει φωτιά. Κάνω ένα διάλειμμα να ξεκουραστώ και συνεχίζουμε. Τελειώσαμε με την καρδιά του σμήνους, τώρα πρέπει να πάρουμε και τα περίχωρα.

 

Βόρεια του σμήνους είδα 3 στη σειρά, τους NGC 6056 στα 13.9v, PGC 57070 στα 16.1 και MCG+3-41-96 στα 15.6 mag. (Τα νούμερα του Albert βλέπω πως είναι ανεβασμένα σε σχέση με της Uranometria κατά μισό έως ένα ολόκληρο μέγεθος). Πιο πέρα λοιπόν βλέπουμε 2 γαλαξίες ζόρικους, MCG+3-41-112 στα 16.2 και MCG+3-41-105 στα 15.8 mag. Τέρμα βορειοανατολικά βλέπουμε τους NGC 6055 στα 13.7v, NGC 6057 στα 14.7v, UGC 10195 στα 15.6, MCG+3-41-115 στα 15.6, IC 1189 στα 15.4 και NGC 6061 στα 13.6v mag.

 

Εδώ θέλω να πω το εξής: Κάποιοι γαλαξίες φαίνονται εύκολα χωρίς προσπάθεια, πιο πολύ οι ngc. Έχω μπροστά μου εκτυπωμένη τη φωτογραφία και προσπαθώ γεωμετρικά από τον έναν γαλαξία να πάω στον άλλο και να τους ταυτοποιήσω. Αυτό απαιτεί πολύ χρόνο ειδικά αν σκεφτούμε πως και 10 δευτερόλεπτα να λείψω από το προσοφθάλμιο, στα 257x που δουλεύω, το πεδίο χάνεται και πρέπει να το ξαναβρώ από γνώριμα σχέδια που είδα πριν. Οι αμυδροί γαλαξίες λοιπόν, δεν ξεπετάγονται έτσι απλά αλλά κάνω προσπάθεια για να τους αντιληφθώ με βάση τη φωτογραφία. Εφόσον πάρω ένα στίγμα, θέλω οπωσδήποτε να το επιβεβαιώσω και 2η και 3η φορά. Μετά που αποκτάει κανείς μία εμπειρία, πλέον είναι πολύ περισσότερο σίγουρος αν είδε κάτι ή όχι οπότε αυτό παίρνει λιγότερο χρόνο με τον καιρό. Είχαν ήδη περάσει 2 ώρες κι εγώ ήμουν αφοσιωμένος σε ένα κομμάτι του ουρανού μίας μοίρας επί μίας μοίρας. Είχα ξεκινήσει με ανάποδα τη σελίδα και όσο περνούσε ο χρόνος τη γυρνούσα δεξιόστροφα καθώς γυρνούσε το πεδίο στο προσοφθάλμιό μου καθώς το γαλαξιακό σμήνος περνούσε το υψηλότερο σημείο της τροχιάς του.

 

Είχα κουραστεί τρομερά, έκανα ένα διάλειμμα αλλά ήθελα να συνεχίσω ώστε να δω όσους περισσότερους κόσμους μπορούσα από αυτό το σμήνος που απέχει 500 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά. Στην ανατολική πλευρά λοιπόν ο PGC 57131 πολύ ζόρικος στα 16.3, PGC 57144 στα 16, PGC 57193 στα 16 mag, CGCG 108-149 στα 16.2, PGC 57198 στα 15.9 mag. Πιο πέρα έχουμε μια ομάδα από ωραία κομμάτια, IC 1194 στα 15.3 και IC 1194a στα 15.9 mag, IC 1192 στα 16 mag, δίπλα ο Leda 84738 στα 16.2 και IC 1193 στα 15.4 mag. Ωραίο γκρουπάκι αυτό, οι 3 εθεάθησαν εύκολα, οι υπόλοιποι με προσπάθεια.

 

Στο νοτιοανατολικό κομμάτι του σμήνους έχουμε τους εξής: CGCG 108-154 στα 15.7, PGC 57127 στα 15 mag, IC 1186 στα 15.5, PGC 57136 πολύ ζόρικος στα 16.1, PGC 57158 στα 15 και IC 1173 στα 15.5 mag. Τέλος στο νοτιοδυτικό κομμάτι έχουμε: MCG+3-41-80 στα 15.5, MCG+3-41-72 πολύ ζόρικος με προσπάθεια στα 16 mag, PGC 56906 στα 16 επίσης, MCG+3-41-67 στα 15.7 mag, PGC 56850 στα 15, PGC 56871 στα 16 και τελευταίος της λίστας ο PGC 56878 στα 15.9 mag. Ξανατονίζω πως όσα μεγέθη δεν είναι visual mag, είναι νούμερα από το αρχείο του Albert Highe που υπάρχει εδώ http://pw2.netcom.com/~ahighe/a2151temp.htm

 

Να πω πως επίσης αρκετούς γαλαξίες προσπάθησα να τους διακρίνω αλλά δεν τα κατάφερα. Οπότε ο σημερινός απολογισμός από το μεγάλο γαλαξιακό σμήνος του Ηρακλή, Abell 2151 είναι ούτε λίγοι ούτε πολλοί αλλά 53 ολόκληροι γαλαξίες! Εντυπωσιακό τελικά τι μπορείς να δεις με ένα ερασιτεχνικό τηλεσκόπιο. Να πω επίσης πως η μέτρηση του sqm-l ήταν μία τυπική της περιοχής 21.5-21.55 αλλά δεν είχε ούτε υγρασία ούτε αέρα, ήταν πολύ ωραία.

 

Προσπάθησα και το κεντρικό αστέρι του M57 όπου φάνηκε σχετικά εύκολα ακόμα και στα 360x, γεγονός που αποδεικνύει το πόσο καλή ήταν η βραδιά, προσπάθησα και στα 720x να διακρίνω το 2ο αστέρι μέσα στο νεφέλωμα, είχα μια υποψία, έκανα σκίτσο αλλά τελικά δεν το διέκρινα. Η ώρα πήγε 3 και έπρεπε να φύγουμε διότι κάποιοι δούλευαν την επομένη.

 

 

ΥΓ: Ελπίζω να εμπνέω κάποιους ώστε να βγαίνουν στο βουνό για παρατήρηση...

 

Οι κυκλωμένοι είναι οι γαλαξίες που διέκρινα

[alepohori]

γυρνάω την εκτύπωση ανάποδα ώστε να είναι ίδιο με το προσοφθάλμιο και ξεκινάμε.

Πολύ σημαντικό τέχνασμα, πρέπει να το γνωρίζουν όλοι οι νευτωνικοί, ώστε να απομυθοποιηθούν επιτέλους τα αστροάλματα.

 

Έχω μπροστά μου εκτυπωμένη τη φωτογραφία και προσπαθώ γεωμετρικά από τον έναν γαλαξία να πάω στον άλλο και να τους ταυτοποιήσω. Αυτό απαιτεί πολύ χρόνο ειδικά αν σκεφτούμε πως και 10 δευτερόλεπτα να λείψω από το προσοφθάλμιο, στα 257x που δουλεύω, το πεδίο χάνεται και πρέπει να το ξαναβρώ από γνώριμα σχέδια που είδα πριν. Οι αμυδροί γαλαξίες λοιπόν, δεν ξεπετάγονται έτσι απλά αλλά κάνω προσπάθεια για να τους αντιληφθώ με βάση τη φωτογραφία. Εφόσον πάρω ένα στίγμα, θέλω οπωσδήποτε να το επιβεβαιώσω και 2η και 3η φορά. Μετά που αποκτάει κανείς μία εμπειρία, πλέον είναι πολύ περισσότερο σίγουρος αν είδε κάτι ή όχι οπότε αυτό παίρνει λιγότερο χρόνο με τον καιρό.

Όσοι έχουν ασχοληθεί με γαλαξιακά σμήνη και ειδικά με λίγες ίντσες μπορούν να καταλάβουν την δυσκολία αλλά και την πρόκληση, όχι μόνο να θεαθούν, αλλά και να αναγνωριστούν οι γαλαξίες τους. Χρειάζεται μεγάλη ακρίβεια στις κινήσεις και ειδικά με dob.Οι κινήσεις γίνονται είτε βάσει γωνιακών αποστάσεων (γωνιοάλματα, προυποθέτουν γνώση του πραγματικού πεδίου του προσοφθαλμίου), είτε απλών αστροαλμάτων (με νοητά γεωμετρικά σχήματα και γραμμές). Φυσικά ξεχνάμε τον ερευνητή και χρησιμοποιούμε το προσοφθάλμιο για άλματα (αστρο- ή γωνιο-).

 

Εύγε Μάνο. Πολύ δύσκολη προσπάθεια, αλλά για όσους είναι λάτρεις του καρα-καραdeep sky, είναι λόγος ευτυχίας!

 

ΥΓ. Μήπως θυμάσαι το μέγιστο μέγεθος στο οποίο έβλεπες σχεδόν με ευθεία όραση;

[Bi2L]

Μπράβο Μάνο, πολύ ωραία παρουσίαση συγχαρητήρια!

Πολύ ωραίος στόχος η συγκεκριμένη περιοχή, την έχω προσπαθήσει σε διάφορες παρατηρήσεις αλλά θέλει πολύ χρόνο και υπομονή για να τα δεις ΟΛΑ δυστυχώς δεν το έχω κάνει ακόμα αυτό, θα το προσπαθήσω όμως... ειδικά τώρα που μας βάζεις στο ψητό!!

 

Εδώ θέλω να πω το εξής: Κάποιοι γαλαξίες φαίνονται εύκολα χωρίς προσπάθεια, πιο πολύ οι ngc. Έχω μπροστά μου εκτυπωμένη τη φωτογραφία και προσπαθώ γεωμετρικά από τον έναν γαλαξία να πάω στον άλλο και να τους ταυτοποιήσω. Αυτό απαιτεί πολύ χρόνο ειδικά αν σκεφτούμε πως και 10 δευτερόλεπτα να λείψω από το προσοφθάλμιο, στα 257x που δουλεύω, το πεδίο χάνεται και πρέπει να το ξαναβρώ από γνώριμα σχέδια που είδα πριν. Οι αμυδροί γαλαξίες λοιπόν, δεν ξεπετάγονται έτσι απλά αλλά κάνω προσπάθεια για να τους αντιληφθώ με βάση τη φωτογραφία. Εφόσον πάρω ένα στίγμα, θέλω οπωσδήποτε να το επιβεβαιώσω και 2η και 3η φορά. Μετά που αποκτάει κανείς μία εμπειρία, πλέον είναι πολύ περισσότερο σίγουρος αν είδε κάτι ή όχι οπότε αυτό παίρνει λιγότερο χρόνο με τον καιρό. Είχαν ήδη περάσει 2 ώρες κι εγώ ήμουν αφοσιωμένος σε ένα κομμάτι του ουρανού μίας μοίρας επί μίας μοίρας. Είχα ξεκινήσει με ανάποδα τη σελίδα και όσο περνούσε ο χρόνος τη γυρνούσα δεξιόστροφα καθώς γυρνούσε το πεδίο στο προσοφθάλμιό μου καθώς το γαλαξιακό σμήνος περνούσε το υψηλότερο σημείο της τροχιάς του.

Ετσι ακριβώς, Respect

 

 

Εδω ρτο έχω βγάλει κι εγω μια φωτογραφία το σμήνος (βέβαια του είχα αλλάξει το όνομα, αλλά anyway)

http://www.astrovox.gr/forum/album_pic.php?pic_id=12529

 

 

Και πάλι συγχαρητήρια!!

Αντε περιμένουμε τον Δημήτρη να γράψει

[ioannisb]

Μπράβο Μάνο! όπως πάντα μας καθηλώνεις!!!

[takis63]

Ώπα, τώρα το είδα αυτό το πόστ!!!

 

Καταπληκτική παρουσίαση Μάνο. Όπως φαίνεται η μεθοδικότητα, η επιμονή κι η αφοσίωσή σου ανταμείφθηκαν.

 

Μπράβο και πάλι

[planetman]

Ευχαριστώ παιδιά, όσοι αφοσιώνονται τόσο πολύ στην παρατήρηση βαθέως ουρανού πραγματικά εκτιμούν και καταλαβαίνουν πώς νιώθουμε μετά από μία τέτοια βραδιά.

 

 

Δημήτρη, δεν πρόσεξα πόσο έβλεπα με ευθεία όραση, υπολογίζω γύρω στο 14.5v mag.

 

Βασίλη, πολύ καλή η φωτογραφία σου, είναι ζόρικο το σμηνάκι...

[Μανούσος]

Ο Μάνος πραγματικά ήταν σχεδόν όλο το βράδυ σε ένα σημείο του ουρανού. Σκεφτόμουν ότι αν τραβούσαμε ένα time lapse θα φαινόταν το tracking του σωλήνα!!

Αντε περιμένουμε τον Δημήτρη να γράψει

Βασίλη εγώ δεν είδα κάτι το ιδιαίτερο. Ήμουν κουρασμένος και έβλεπα μόνο highlights. Μόνο ένα γκρουπάκι είδα 5-6 γαλαξίες.

[eliasg2004]

Μπράβο παιδιά! Μάνο καταπληκτική περιγραφή! Με το καλό και στην επόμενη!